64"" Jaargang,
Woensdag I November 1911,
No. 13753
1
3 li
1
I
DE OPRIJLAAN.
tia li
Kennisgeving.
4 n
i i
f
Dl
M. L. HONNERLAGE GRETE.
POLITIE.
BUITENLAND.
I)E ITALïAANSClt-TURICSCHE
OORLOG.
t!
SCHIEDAIVISCHE I OURANT.
i3eze courant verscnijni dagelijks, Biet uitzondering van Zon- en. Feestdagen.
Prjjs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen £1.1.25 franco
per post ïl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
LH
2n
jsi
Abonnementen worden dagelijks aangenomeïï.
i i ■"•h
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten de3 middags vóór een
jiUT aan het Bureau bezorgd zjjn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte HavenJ.
Prijs det Advettentiën: Van 1—6 regels fl,0.92; iedere regel meet
15 cents. Reclames 30 cent per regel, Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zjjn gratis aan het Bureau te Hekomen.
In de nummers,, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschenen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
ti
Intercommunale Telefoon No. 103.
•Banken van JLecnfng,
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
Gelet, op art. 14 der Pandhuiswet 1910
(Staatsblad no. 321),
Brengen ter algemeene kennis, dat door
I. J. LEVI een verzoekschrift is ingediend,
waarbij toelating wordt gevraagd tot het
houden van ccn particuliere bank van
leening, in lieL perceel Hoogstraat no. 158
en dat ieder togen de inwilliging van dit
verzoek bezwaar bij hot College kan in
brengen,
Schiedam, 30 October 1911.
Burgemeester cn Wethouders voornoemd,
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Met primo Januari 1912 kunnen te
Schiedam geplaatst worden, voorloopig voor
een Jaar, een proefjaar, 5 agenten van politie
der 2e klasse, op een jaarwedde van 650,
uniform, on f 12 per jaar voor schoeisel. Na
■3 jaren dienst kan deze jaarwedde met 25
worden verhoogd. Na 6 jaren dienst kan
benoeming volgen tot agent van politie le
klasse, op een jaarwedde van TOO, die
2 maal, telkens nn 3 jaren dienst in dien
rang, kan worden verhoogd met 25. Voor
het bezit van het diploma met aanteekenin-
gen van den Algemecuen Ncdeiiandschon
Politiebond wordt een toelage verleend van
f 30 per jaar. Voor pensioen behoeft niet te
woiden ge-dort. Sollicitanten, niet ouder dan
30 jaren, kunnen zich met hunne papieren
en een eigenhandig geschreven verzoekschrift
tot en met 30 November a.s. in persoon aan
melden bij den Commissaris van Politie,, te
Schiedam. Op grieten wordt geen acht ge
slagen.
i Schiedam, 31 Oca. 1911.
In Tripolis.
Het bericht van de „lntransigcanl", dat
Tripolis door de Turken hernomen zou
zijn, berustte op een gerucht, dat te Kou-
stantinoppcl liep, maar waarvan officieel
geen bevestiging tvns ontvangen. Uit la
tere berichten uit Tripolis blijkt, dat het
geheel uit de lucht is gegrepen. Zoo wordt
dal. gisteren uit deze stad gemeld, dat
do Zondag ruslig was voorbijgegaan. Dit
is dan wel een buitengewone uitzonde
ring geweest, want na het gevecht van
Donderdag hebben de aanvallers den Ita
lianen geen. oogenblik mot rust gelaten.
De Turkscho minister van oorlog heeft j
echter aan de „Tante" verklaard, dat do j
verovering van Tripolis eerstdaags kan
Worden, tegemoet gezien. Het succes van
do Turksch Arabische troepen noemde hij
schitterend. De Italianen hebben zware j
verliezen geledeal. Do Turken, maakten acht j
kanonnen en vier mitrailleuses buit en
namen duizend Italianen gevangen. Door
middel van booten zijn door de Italianen'
veel gewonden naar de oorlogsschepen ge
bracht.
De consuls hebben geprotesteerd tegen
een beschieting van de stad door het Ita-
Haansclio eskader, met het oog op de vele
vreemdelingen, die naar Tripolis terugge
keerd zijn.
De correspondent van den „Berliner Lo-
kal An zuiger" meldt dd. 26 dezer over Tu
nis, 'dat in den strijd van Maandag 565
Italianen worden gedood en gewond. Dit
komt ongeveer uit met de (hans door den
chef van het Italiaansche expeditiecorps
cegeven verliezen lijst, welke spreekt van 13
oli'ieieicn en 361 soldaten aan dooden en
16 officieren en 142 soldaten aan gewon
den. De verliezen van de Turkscho troepen
waren dien dag gering, die der Arabische
ruiters aanmerkelijk, al waren zo niet zoo
groot als die van de Italianen. .Sinds de
poging van Maandag om de stad te over
rompelen door de Arabieren is de geheele
buitenstad afgezel. Allo Arabieren, ook do
voornaamste, on de kawasson worden, zoo
dra zij in de straten verschijnen, gevisi
teerd. Honderden worden gobocid opge
bracht en en bloc doodgeschoten.
De Italianen schieten slechter dan de
i'ranschen in Casablanca, oordeelt de cor
respondent. Ilun vroegere tucht heeft op
gehouden cn de manschappen hebben let
terlijk bet hoofd verloren. De olt'iciercn
hebben him mannen gedeeltelijk niet meer
in de hand. De generale staf is meer dan
zenuwachtig, zoo ook de gendarmerie.
Over het gevecht van Donderdag meldt
hij, dat gedurende de aanvallen der Turken
en Arabieren in Tripolis het geheele garni
zoen werd gealarmeerd cn in gereedheid
gehouden. Arabische projectielen vlogen 3
kilometer van het slagveld in de stad. Do
verliezen aan beide kanten zijn reusach
tig. De Turken trokken zich niet vrijwillig
terug, maar werden voor do eerste, maal
bij hun aanvallen afgeslagen. Niettegen
staande zij verschillende malen storm lie
pen, was hun dapperheid vergeofscli. Tegen
l uur nam het gevecht een einde.
De Turken hebben oen geregelde» ka-
ravnnendienst ingericht, waardoor zij hun
proviandeering uit de zuidelijke provincies
inogelgk maken. Dc Arabieren stroomen
voortdurend talrijker toe, zelfs uit do meest
afgelegen streken.
De „Berliner MorgenposLw, hoeft berich
ten van lateren datum, die haar corres
pondent dd. 28 dezer via Malta verzond.
Reeds enkele uren na den 10-urigen slag
van Donderdag zoo schrijft hij be
gonnen de Turken en Arabieren hun aan
vallen op de Italiaansche stellingen op-
Roman naar
GUST AF af GEIJERSTAM.
i
51)
De wand voor haar is bedekt met por
tretion cn miniaturen van elpenbeen, alle
in diep zwarte lijsten. Ook oude fotogra
fieën en Dagucrreplnatjos hangen daar Uts-
schon.
Do jaren hebben dc gestalte dar oude
vrouw gebogen. Als zij zich beweegt, kan
men nog altijd zien hoe schoon zij vroe
ger geweest is. i
/■lij viert op dozen avond geheel al
leen een gedenkdag. Daarom heeft zij
zich ook zoo feestelijk gekleed. Daarom be
ziet zij alles om zich heen. met teederder
innigheid dan gewoonlijk. Daarom ligt er
over geheel haar uiterlijk een ietwat bc
lachelijke plechtigheid.
Zij viert den dag op haar wijze. En, zij
trekt den leunstoel nog dichter naar dc
schrijftafel cn schrijft in kleine, sierlijke,
mooi afgeronde lettertjes het volgende:
„Het is vandaag mijn geboortedag; maar
het is mij gelukt, hem geheim te houden.
Niemand denkt er thans meer aan; en dus
kan ik den dag in eenzaamheid doorbren
gen. Ik vier hem met mijn herinneringen;
pn het is mij te moede of ik heden
nieuw, en de strijd heeft sinds dien met
korte tusschenpoozen tot op dit oogenblik
(derhalve tot 28 dezer) gewoed. De Moham
medanen trokken mei ongehoorde vermetel
heid op de stelling der Italianen los en
hebben hun zoor aanmerkelijke verliezen
toegebracht;.! Onder de gesneuvelden aan
Italiaansche zijde zijn vele officieren. Heden
ochtend vreesde men zelfs, dat in de stad
zelf een gevecht zon plaats vinden, omdat
de Turken en Arabieren gisteravond tot
dicht bij de grens van de stad waren, voort-
gerukt.
Hot heet, dat 20.000 Arabieren op het
punt zijn, om van liet gebergte af le komen,
ten einde zich bij de strijders aan te
sluiten.
Italiaansche versterkingen zijn hier aan
gekomen en worden in allerijl ontscheept.
Do gouverneur van Tripolis, Bekir Sa-
mi boy heeft te Konstantinopel aan don
correspondent van het „Berl. Tagebl." ver
teld, dat voor Tripolis thans 30,000 Ara
bieren kampeeren. In de geheele provincie
zijn ongeveer 100.000 Arabieren als vrij
willigers gemobiliseerd.
Te Konstantinopel zijn weer gunstige be
lichten ontvangen van het oorlogstooneel.
Daar de zee dezer dagen aan de Tripolitaan-
bchc kust zeer stormachtig is, vielen de Tur
ken do Italianen etgelijkertijd aan in Tri
polis, Higis, Bengasi on Derna,
Berichten uit Italiaansche bron hebben
iceds gemeld, dat deze aanvallen Werden
afgeslagen.
Uitbreiding van het oor logs
te r r e i n
Aan de „Atanti" Le Homo wordt gotole-
l'onoerd, dat oen deel van bet Italhwuiwoh
a-kade! «teren Rhodes en Mytilone met
.-neet-s heeft beschoten. liet blad zegt, dut
zijn correspondent door do censuur belet
werd, nadere bijzonderheden mode te doelen,
wat het vermoeden wekt, dut deze corres-
pondent per drandloo/o het bericht uit de
lucht greep.
Ent echter Italië wel plannen in deze
richting koestert, is bekend. Aan de
„Frankfurter Zeitung" wordt uit Kon.-tnn-
tinopcl geseind, dat, volgen'- depêches door
de Forte ontvangen, de mogendheden be
sloten zouden hebben aan beide inuiogvoe
rende partijen voor te Stellen do Egeiscbe,
Adriati-cho en lïoodo Zee als neutraal ge
bied te bc-ehouuen, daarentegen bevat het
..X clips Wiener Abendblatt'' een telegram
iel Home, waarin gezegd wordt, dat italic
allien de kusten van Epirus cn Albanië
buiten 'l loonecl van den strijd wil sluiten.
Andere grenzen von&oht het aan zijn mili-
1-iirc acties niet te stellen. Te Kpnstantino-
Bl zelf schijnt een evontuecle blokkade van
een of ander eiland in de Archipel de lei
dende nersonen koud te laten. Door dit mid
del kan men op de Porto geen pressie uit
oefenen. Veeleer meent men, dat een derge
lijke slap bij de Europee.sche kabinetten
slechts grootere ontstemming tegen Italië
/.tl doen ontslaan. Een hooggeplaatst staats
man te Konstantinopel sprak als zijn mee
ning uil, dat de expeditie naar Tripolis door
Italië oen jaar op tien zou kunnen duren.
afrekenen moet met mij "zelf. Als ik zoo
als vanavond aan allen donk, die ik
verloren heb, dan verwonder ik er mij
altijd weer over hoe levendig ik velen
van hen hier voor mij zie. Van anderen
daarentegen kan ik mij in het geheel geen
voorstelling meer maken, hoewel ik mij
toch allerlei dingen van hen herinner
alleen maar op een andere manier. En
ik heb mij-zelf vaak afgevraagd, hoe dat
toch eigenlijk komt. Tante Lolta kan ik
mij heidei* voorstellen, zoo vaak ik maar
wil. Zoo vaak mijn gedachten naai oude
tijden terugglijden, staat haar beeld voor
mij. Ik zie haar zooals zij do kleine stoep
van haar woning afstormde en mij uit
mijn rijtuig trok. Ik hoor tiaar stern,
die mij alle mogelijke vleinamen gaf en mij
smeekte bij haaf te blijven.
En toen is mijn ware leven eigenlijk
eerst begonnen. I
Tante Lolta is reeds lang dood, zoonls
bijna allen voor wie ik in der tijd af en
toe iets ben geweest. En ik zelf ben een
zwakke oude vrouw, die datgene wat haar
in haar jeugd gelukkig of ongelukkig gc
maakt heeft, met niemand kan doelen. Al
ien, die mij werkelijk kenden, zijn dood.
Mijn leven is een gesloten boek,' en nie
mand builen mij heeft er den sleutel van.
Als ik met de menschon leven wil, moet
ik mij mot hen kunnen verblijden.
En God zij dank 1 Dat kun ijc van
harte, i
In T u r k ij e.
De officieele ovenvinningsberiehten hebben
te Konstantinopel groote geestdrift gewekt en
do Turken gelooven stellig aan een defini
tieve overwinning. De bladen juichen zonder
uitzondering over liet succes van de Tuik-
sche troepen. De „Sabah" schrijtt: De oor
log, welke thans eerst is begonnen, zal -poe-
div worden voortgezet tot een volledig her-
van de souwreiniteil in Tripoli- zal
zijn bereikt. De Arabieren hebben in de
laatste gevechten aangetoond, dat /ij trouw
blijven aan het Khalifaat en dat bewij-t, dat
de Osrmuinsche wereld een groote kracht
bezit.
Den kranten in Konstantinopel wordt
verboden, over het vertrek van otficieien
naar Tripolis iets te publiceeien. Van do
honderden officieren, die aan den minis
ter van oorlog vei lof vroegen, voor eigen
risico naar Tripolis to gaan, kreeg gisteren
de meerderheid een toestemmend ant
woord.
Verder wordt gemeld, dut Memdouhhi is
benoemd lot mini-ster van justitie, lei' vervan
ging van llairibi, die de vrome stichtingen
onder zich blijft bonden.
Turkije cn Griekenland.
Do verhouding tusschen dc Turken en
Grieken wordt, volgens berichten uit Salo-
niki, steeds meer gespannen. Van beide
kanten worden maaLiegelen tot bescher
ming der grenzen getroffen;, Es-ad pasja
uit Janina inspecteert de Tttrkscbe troepen
te Prevesa. Do wegen van Salonika naar
do grens worden in. staat van verdediging
gebracht. Jn Dnitscldand gevoimde aitil-
let'ie-officïeron zijn naai' de Salonikaausche
havenplaats Karaboeroen gezonden, om al
daar het bevel te voeren over moderne
batterijen.
In Italië.
Volgens de „Carrière della Sera" zijn
gisteren uit Rome 40 veldkanonnen, ka
liber '75, scheep gegaan naar Tripolis.
De minister van oorlog heelt een aan
tal reserve-officieten opgeroepen voot den
garnizoensdienst, Ier vervanging van de
naar Afrika gezonden officieren. Tioepen
zijn vertrekken uit Floi-cine. Rologna, Mi
laan en Turkije.
[let bericht, dat een nieuw expeditie
korps gevormd zou worden, schijnt hiei-
door bevestigd.
Te Rologna heelt een re-eivisl, op hot
oogenblik, dal hij naar Tripolis zou ver
trekken, op ecu groep officiereu geschoten
en een lui tenant-kolonel gewond.
Kaar uit Napels woiiU gemeld, is de her
togin van Aosla aan boord van liet liusjri-
taalschip van het Rootte Kruis, naar Tri
polis vertrokken.
ltalië's oorlogskosten.
Do expeditie naar Tripolis, die wellicht
veel langer zal duren dan tenvachl werd,
heeft in Italië meer dan aanvankelijk het
geval was, do aandacht gevestigd op dc
oorlogskosten. Bij de tegenwoordige sterkte
van het expeditiekorps worden de uitga
ven op Lire 70 h 80 milüoen por maand
geschat. Moclit de oorlog dus eert jaar du
ren, dan zou men voor een uiigave van
1 milliard komen te staan. Bovendien zat
bet doordringen in 't binnenland met veel
hooger kosten gepaard gaan, terwijl voor
de ontwikkeling van het nieuwe gebied
te zijner tijd weder groote uitgaven nood
zakelijk zullen, zijn.
Wat den stand der schatkist betreft, kun
nen, verzekert de „Tribuna", de voor den
oorlog toegestane buitengewone c.redieten
gemakkelijk verstrekt worden. Bovendien
best bikt do schatkist nog over 250 mülioen
aan schatkisipromessen, daar van de
300 milliocn, die het parlement jaarlijks
toestaat, nog slechts 75 milüoen weiden
uitgegeven. Voider heeft de schatkist nog
de beschikking over groote bedragen, die
bij Duit-ohe, Oosteniijkscho, Finnsche, En-
gelscho en andere banken gedojioncerd zijn.
In goud zijn bij de Staatsbank 100 nülilioei|
voorhanden en aan andere deposito's nog
200 miUioen.
GEMENGDE MED EDEELINGEN.
B e 1 g i o.
De li rasse 1-che „Chronique" schrijft, dat,
in weerwil van de ofiieieu-C logenMraflm-
gen, in g<>od ingelichte kringen liet ont-lag
Van den mini-ter \;m oorlog, generaal Ilelle-
Imul, en zijn vervanging door een burgerlijk
minister, ah een reeds uitgemaakt feit wordt
beschouwd.
D u i t e h 1 a n d.
De officieu-e „NorddeuU-elic Allgemeino
Zeitung" bevestigt het bericht, dat de re-
geeiing niet verplicht is, de toestemming
van den Rijksdag voor de Kongu-eoncessies
te vragen.
De Berliner Zeitung" zegt hierover o. a.,
dat deze houding iedereen van de verant
woordelijkheid ont-lnat, tel wijl toch de
Rijksdag een 50 iniiliBn zal moeten toc-
-taan om liet nieuwe gebied in exploitatie
te brengen, liet blad noemt de n>b die de
Rijksdag op de/e wijze te spelen krijgt, on
vaardig en vei irij-t naar China.» waar thans
/ells Chmec-clie generaals een grondwet ver
langen.
liet zeil. le blad u*i neemt, dat er moge
lijkheid bestaat dat v. Betlumnui llollweg
ma redenen Lui politieke t.ikliek. de o\er-
lenkom.-L tocl aan tien Rijk-dag zal over-
kgtren.
Als ik echter mijn eigen leven nogmaals
leven wil, dan behoef ik slechts, zooals
dezen Avond, naar mijn schrijftafel te
gaan en alles, waarvan mijn bai't zoo vol
is, neer te schrijven. Dat ik het ariet in
volgorde doe, zooals het gebeurd is, dat
is hetzelfde. Niemand behalve ik behoeft
deze kleine bladzijden le zien. En niemand
anders zal ze zien.
Vandaag heb ik steeds aan tante Lolta
moeten denken.
God zegeaio hnavl Zij heeft mij bij haai
gehoaiden ondanks mijn handelwijze tegen
over anijai man. Een heet jaar lang ben
ik hij haar gebleven ja twee jaar werd
het. En nooit heeft zij mij één boos wooid
gezegd. Ten slotte woonde ik hoven in
haar klein, gevelkn.tnei tje alsof ik haar
eigen kind was. En toch was zij Clnes
Kdvaa'ds lauito - laicl de mijne.
Zoo oud als ik l>en het doel mij
nog thans pijn als ik aan dien lijd te
rugdenk. Ik zou in den grond kunnen
zinken van schaamte, als ik aan al liet
ergs denk dat ik zelf in dien tijd gedaan
hob on aan al liet goede dat anderen ten
opzichte van mij doden.
Hoe zdu ik zonder haar ooal weer den
moed ben kunnen vinden mij onder de
menschon te vertoonen? Aan hèn to-cla
had ik mij juist bezondigd! Ik was ook
nooit gelukkig, behalve als do deur ach
ter tante Lotta on mij gesloten was en ik
gejrei' wist dat niemand ons kou sloren.
Dan kon ik blij zijn als een kind. Tante
Lotta's gebabbel maakte anij weer -jong.
Verder weet ik aaiets aaaocr van dien ver-
schrikkc]ijken tijd, dan van den dag, dat
ik hoorde, dat Claes Edvard weer ge
trouwd was. En bet was een groot geluk
dat ik daarvoor nooit een mensch
ontmoet heb, dien ik liefhebben kon.
Want vóór dien dag heb ik mij nooit
vrij gevoeld, ik was wel gescheiden en
heette Maja Holt, zooals vroeger. Maar
ik was in mijn innigste gevoelens niet vrij.
Altijd weer zag ik Claes Edvanl vooi mij,
zooals ik hem in de laatste droevige da
gen op Svan.i gezien bad. Altijd weer
hoorde ik zijn liooze woorden, toen hij
voor het laatst wegreed en mij alleen liet
staan op de stoep van liet huis. Hel was
mij alsof hij over mijn heele verdere aim-
zalige leven een vloek luid uitgesjnoken.
Thans echter was ik zoo gelukkig» dat ik
niet anders doen kon dan Claes Edvard
een brief schrijven cn hem zeggen, dat
ik hem van harte alle goeds toe ven rel ito.
Dut was natuurlijk weer heelemaal, de
oude, domino Maja. Ik bad moeten begrij
pen, dat ik hem slechts stoorde in /ijn
geluk, lk kon niet verlangen dat bij begrij
pen zou, hoe oneindig gelukkig hij mij
voor do laatste maal in zijn leven
gemaakt had. Hij heeft mij ook geant
woord.
In die dagen kreeg ik ook den moed
aan vader te schrgvon. Ik bob dat in al
1' o ring a 1.
Aan h« „Berliner Tngeblutt" wordt uit
Li.-sflbott geseind, dat in dc operaties der
momirohblen aan de noordelijke grens een
tijdelijke stilstand is gekomen. Niettemin is
do Portugooschu regeering overtuigd, dat de
monarchisten opnieuw aanslagen tegen de
republiek zullen beproeven. Vandaar dal
met de bewaking der grenzen 20.000 man
inet 130 stukken geschut belast zijn, terwijl
de vloot in de havens gereed ligt. En dat
bij een leegc schatkist De ziel der monar
chistische complotten is prins Frans van
Braganzn, die in weerwil van de groote
waakzaamheid der regeering, gedurende dc
hml.-te weken nog tweemaal op Pomigcesoh
die lange jaren slechts éénmaal gewaagd.
En hij begreep mij ook, hij vergaf mij.
Hij kon mij dat wel niet zeggen, maar
ik hoorde het aan den klank van zijn
stem en voelde het op bet eerste oogen
blik van ons weerzien aan den druk van
zijn band. Een paar uur lang zat bij
boven in mijn kleine kamer; en mijn hart
was vol blijdschap en dank.
„lk kan je niet vragen naai' Torslori to
komen I" zei bij. „Het zou niets dan pijn
lijke scènes geven."
Hij had gelijm En ik ben er ook niet
heengegaan."
„Het was toen plotseling of heel de we
reld licht geworden was om mij. En vaak
heb ik gedacht, dat, toon ik \an Svauii ben
wrgimloopcn, ik mijn geluk tegemoet ging
- ol-ehoon ik dal zelf niet geweten heb.
Want nauwelijks was er een half jaar ver-
lixijien of ik zat opnieuw als verloofde in
tante D>itaV kamer en naast mij '/at li ij.
Tante Lotta lueltle eu weende tegelijk cn
wij ku-ten elkaar alle drie. liet was precies
/•iaat- liet goede oudje mij van haar eigen
M'i'lwv'mg verteld heeft. Wij waren alle drio
dui/eltg van geluk en tante Lotta haalde
baar he-ten wijn en (honk op ons geluk,
„De lxwnien bloeien, de vogels zingen, de
heekjes dansenDat was haar hcelc ver-
lo\ ingsrede.
(Slot volrjt.)
K tl
l )l
4 -I
H >g|
