64"tó Jaargang.
insdag 7 November 1911.
No. 13758
DE ONZICHTBARE.
BUITENLAND.
DE ITALIAANSCJI-TURKSCHE
OORLOG.
SCHIEDAM ICHE COURANT
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k 6, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 frswee
per post fl. 1.65.
Prijs por weck: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertenliën voor het eerstvolgend nummer moeien daa middags vóér eea
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. Hl (hoek Korte Haven).
Prjjs der Advettentiën: Van 1—6 regels f 1.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertenliën bij abonnement op voordeeliga voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den pi ijs
Y5tn 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Schiedam, 6 Nov. 1911.
De to«Sla n d i n Tr5p o 1 is.
De Itali.iansche censor kan tevreden zijn.
De buitenlandschc da,gbladvei;logenwoordi-
gcrs zijn zoo goed als allen heengegaan
uit Tripolis, en die er nog zijn, zullen
met hun Italiannsche collega's toch niets
kunnen melden, clan wat de Ualiaansche
overheid goeddunkt, want hun telegram
men worden zoo noodig ingehouden en al
hun brieve,n opengebroken en nagelezen,
benige correspondenten hebben daarom de
wijk genomen naar het naburige Malta,
onder wie de correspondent van Iteuter's
Agentschap en die van den „Berliner Lokal
Anz.eigcr".
Eerstgenoemde veiklaarl thans in staal
Ie zijn een getrouw cn onpartijdig ver
slag to geven van den waren staal van
zaken Ie Tripolis en den militairen toe
stand langs de kust. Hij verklaart, dat de
telegrammen der Italiaansche bladen een
misleidende voorstelling geven van wat is
gebeurd, terwijl Je officieele berichten
uiteist optimistisch zijn. In tegenstelling
met do Ualiaansche berichten deelt hij
mode, dat de Turken cn Arabieren bij de
gevechten van 23 on 2(i October in 't ge
heel niet meer dan 2000 man sterk waren.
Do loitcn, die zich den 23«ten October
in werkelijkheid hoblxm voorgedaan, zijn
de volgende De Italianen hadden rondom
Tripolis cn in de oase een front, van 15
kilometer lang; op 't oogenblik is hun front
slechts 8 kilometer lang. Zij zijn gedwon
gen geworden een gedeelte der oase aan
hun tegenstanders over te laten en werden
geheel verrast. Zeer zware verliezen zijn
door ben geleden, welke oifieieel aan ge
geven worden op 284 dooden cn 130 ge
worden, een verhouding, die uil geen ooi
log nog is bekend geworden en misschien
toe te schrijven is aan de lage schatting
van het aantal verliezen aan dooden en
gewonden. Vonnist werden meer dan 1000
man.
Ver van een beslissende overwinning te
zijn, i» het gevecht bijDu tot een ramp vooi
de Italianen geworden. Hun gevechtelinie
werd op twee plaatsen verbroken door nog
goon 200' Arabieren, en dc toestand is al
leen gered door den dapperen aanval van
100 al'go,-logen cavaleristen, die zware ver
liezen hebben geleden, doch er in geslaagd
zijn de meeidcrhe.id der stormloopemie vijiin
den 'c doen sneuvelen.
Generaal Oanevu was zoo verontrust ovei
zijn positie, dal bij den 27sten October alk
l.nilonpo.-ten in zuidoostelijke richting vei
liet, w. o. het sterke Turksche fort ïlcsri
en zich terugtrok naar een meer binnen
«naris gilegen .helling. Tiet gehecle legei
ging met koortsachtige haast ami het weik
om dc nieuwe stelling onneembaar te makeri.
Alz.no z.ijn de Italianen niet 'dichter hi
Een korte vertelling naar
G. K. CHESTERTON.
4)
Ho kleine auto schoot als een kogel tol
vlak voor een lutis aan den rechter knnt en
stond met ecu ruk stil.
Smylhe spreng met ongewone snelheid
'ut de auto en snelde naar den portier cn
con man, die minst hem stond om (e vragen
ui er ook iemand geweest was die naar hem
vroeg? Zoo niol, of er dan ook iemand, die
?-ij met kenden, naar boven was gegaan?
Hü portier zei al den lijd dut meneer' weg
geweest was, hier geweest te zijn. Er was
niemand voorbij gegaan, sinds het hiatsle
imr,
dij stapten daarop in een lift. Hoewel de
afspraak was dat Angus dadelijk naar zijn
vriend, den detective zou gaan, iwd
omylhe^ liever, dat hij eerst met hem even
"nar zijn kamer ging. Zij kwnnton in een
oogenblik op de bovenste verdieping.
ijKom nu eens binnen," zei Smylhe adem
loos. „Tk wil u dio brieven vnrt Welkin
aten zien. Gaat u daarna dun naar uw
vriend."
lij drukte op een knop in den muur en
tie deur ging dadelijk van zolf open.
Een weelderige en gezel üjjo kamer lag
het einde van den veldtocht dan een maand
geledenwant ofschoon zij eenige vijanden
in een werkelijk gevecht hebben neergelegd
en verscheidene duizenden hebben gedood,
die ul of in 't geheel niet aan de gevechten
luidden deelgenomen, is de vijand natuurlijk
aangemoedigd door het feit, dat hij de ge-
veehtslinie dichter naar Tripolis heeft te
ruggedrongen. De Turken hebben ook hun
geschut vooruit gebracht en beschieten op
't oogenblik de Itulinansche linie. Zij vuur
den een granaat in Cnneva's hoofdkwartier.
Ifel groote Tlaliaansclie legerkorps heeft
r.ooit een aanvallende beweging ondernomen
en is teruggedreven naar een punt, vim vuutr
het zich niet vorder terug kan trekken, be
halve door een inscheping. Iedere gedachte
over een marsel de woestijn in n voor
"t oogenblik opgegeven en de taak van het
leger i» nu de oase van vijanden te zui-
\eren.
Zoolang de Turken en Arabieren zich in
de oase handhaven, die 15 mijlen lang i*.
kunnen zij tot April leven op dadels en
sinaasappels. De Italianen houden c-ngcveci
éf'P. vijfde van de. oase bezet, de Arabieren
vier vijfden. Iedere duimbreed grends zal
hier nl vechtende moeten veroverd worden.
Tedere tuut, iedere boomgaard vormt een na
tuurlijke vorste.!king voor de Turken en Ara
bieren. Cnneva's taak is das uiterst moei
lijk.
Bovendien is lie>l Italiaansche leger zeer
ontmoedigd door dea terugtocht. De man
schappen hegiimen huii geestdrift voorden
oorlog to verliezen. Toch is de Italiaan
sche gevcchlsJitnie op het oogenblik zoo
sterk gemaakt, dat zij met cenigo hoop op
succes niet aangevallen kim worden. Zoo
ziet Ca,nova zich met zijn 25,000 man op
gesloten in een enge ruimte, en de corres
pondent vergelijkt hem bij ben koning, die
schaakmat is goze-t, tenzij een aanvallende
houding wordt aangenomen, waarop voor-
loopig geen kijk is.
Even pessimistisch luidt een telegram
van den oorlogscorrespondent van don
„Berk Lokal Amzoiger" uit Malta, gedateerd
4 November, 's avonds. De Italiaansche
linkervleugel, seint hij, is gedurende do
gevechten sinds verleden Zaterdag 2 tol
3 K.A1. teruggeweken. De Italianen hebben
zich in loopgraven Verschanst. In de hui
zen en li minoren zijn schietgaten gemaakt.
Op liet turl Haeni wappert sinds een week
do Turksche vlag. Alle moeite der Ltii
lianen om liet terug te veroveren, was
tcvergeefsch. De Turken verontrusten hun
tegenstanders voortdurend. De Italiaansche
Lroqxsn zijn dientengevolge totaal uitgeput
Zij zijn sinds weken niet uit hun kteoren
geweest en hebben geen nacht rust. De ver
pleging is ellendig, daar niemand door den
den doolhof der oase den weg kan vinden.
De soldaten zeggen zelf, dat het hun on
mogelijk is, zich op de been te houden
Ecin topografische dienst schijnt geheel niet
te bestaan. '1, Is op 't oogenblik niet (de
vraag, of de Italianen vooruit zullen ruk
ken, maar of zij niet geheel in zee gedre
ven zullen worden.
De verliezen der Italianen moeten zeer
voor hem. ilt' v.as nicla buitengewoons in
clan eenige poppen, die langs den wand
stonden, de voorwerpen waarmee Smylhe zijn
proeven nam en die hij mechanisch verschil
lende wotkza.'unhedcn liet verriehlen. Zij
leken veel op monschenliguren en Angu-
kon niet anders rlocn, dan den maker van
deze wondere poppen te bewonderen.
Meer eclder dan deze zonderlinge figuren
trok een stuk papier zijn aandacht.
Het papier lug op do tafel eu was met
roode inkt beschreven. Toon zij nader traden
zagen zij, dal de inkt uqg niet droog wns.
Do woorden, die met dezelfde hnnd go-
schreven waren als die op liet papier, dat op
hot winkelraam van juffrouw Hope gepinkt
was, luidden
„Als je vandaag Lij haat' gewwd bon,
dan zul ik jo dooden.''
Even was er doodsche stilts.
Toen zei Smythc film:
„Hoeft u zin in een glaasje whisky? Ik
heb oen gevoel dat mij een glas goed zal
doen."
„Dnnk n. fk heb meer zin om Flambeau
met den moesten spoed hier te halen," zei
Angus. „Deze zaak schijnt mij van zooi
ernsligen aard, Tk ga nu dadelijk naar
hem toe."
„Goed gedacht," zei do ander piel bewon
derenswaardige bedaardheid. „Haal bom zoo
snol mogelijk."
Maar toen Angus de deur achter zich wil
de sluiten, zag*bij erton om. Verbaasd bleef
hij staan. Bniyth» 'drukte op eon knop art
groot zijn, want alle hier opgerichte laza
retten zijn overvol.
Do cholera woedt onder de burgerij en
do hoepen, in spijt van de officieele tegen
spraken.
Ni.eurre gerechten.
De Ualiaansche berichten 'uit Tripolis
d.d. gisteren maken melding van eenige
schoten, door de Turksche artillerie gelost
en welke beantwoord werden door de Ita
liaansche kanonnen. Bovendien werd een
kleine aanval gedaan op den linkervleu
gel der Italianen, die echter met groote
verliezen aan de zijde der Turken werd
afgeslagen. Do Italianen hadden één doode.
De andere berichten komen uit Konstan-
tinopel. De min. van oorlog aldaar heefteen
telegram ontvangen van den commandant
der Turksche troepen in Tripolis, mel
dende, dat een aideeling Turksche troepen
en vrijwilligers in den nacht van 2S Oc
tober een aanval deden op de Italiaansche
troepen te Homs, waarbij zij dezen vrij
ernstige verliezen toebrachten, üe Turken
konden hun aanval niet voortzetten, ten
gevolge van het vuur der Italiaansche oor
logsschepen. Do aanvallers hadden 1 doo
den en een veertigtal gewonden.
Volgens een ander liericlit uit Konstan-
tinope! duurde Woensdag de beschieting
van Tripolis door de Turken nog voort.
De Europeanen te Tripolis hebben de stad
verlaten en zich gesteld onder de bescher
ming van het Turksche leger.
Bij de laatste gevechten traden ialrijke
Arabieren, die geen geweren hadden, met
do blanke sabels en lansen tegen de Ita
lianen op. Gelukkig maakten zij zich niet
schuldig aan wreedheden, doch zij ontroof
den den dooden cn gevangenen alles wat
maar waarde had. Zelfs trokken zij do
uniformen, van de gevallen Italianen aan.
Het aantal gevangen genomen Italianen
tol 2G Oct. bedraagt meer dan 1000. Zij
werden geboeid naar Dsjebel gebracht,
waar zij goed. behandeld worden.
Uit Philippopol wordt aan. den „Berl.
Lokal Anzeiger" geseind: Door een han
dige manoeuvre \an Enver-bey, die bij
Bengasi het commando voert over de
Tutkselie en Arabische troepen, werd den
Italianen, die bij O.schoelian geland zijn,
belet zich te voegen bij de 1 roepen, die bij
Tocsi stonden. De Italianen verloren meer
da,n honderd dooden en gewonden en moes
ten naar de kust terugtrekken.
De wreedheden der Italianen.
De Londenschc „Daily News" bevat een
telegram uit Soekel Dajoma, in Tripolis,
afgezonden door Herbert Montagu, 2e lui
tenant bij de Engelsche jiHeliers, die als
vrijwilliger hij de Turksche strijdmacht in
Tripolis heelt, dienst genomen.
Montagu bevestigd in bijzonderhedende
gruwelen dm Italianen, waarvan hij oog
getuige is geweest. Montagu telde in hui
zen van Arabieren, die de Italianen ont
ruimd hadden, 120 verminkte en aaneen
gekoppelde lijken van vrouwen cn, kinde
ren. Elders in een moskee lagen geheele
teis-tond kreun een van de poppen bij den
muur in beweging. Zij benoog zich door dc
kamer naar het buffet en terwijl Smvthe
op een tweede knopje drukte hief zij een
der armen op, haakte een chiffon whisky
aan een linger cn keerde 'dnnrna naar
Smvthe terug, die de flcsch aannam cn met
een druk op con denlen knop zijn levon-
loozcn knecht naar zijn plants terug deed
gann. Angus kun niet laten in zich-ze.lf te
lachen (oen hij met de lift naar beneden
ging. bij de gedachte dat de zonderlinge
mm daar nu achter bleef in zijn kamer met
zijn gewillige dienstknechten, die nooit leger
z|l wonschen protesteerden.
Voor Angus jjuuir zijn vriend ging, sprak
hij dan portier en don anderen man, blijf
buur een huisknecht, mm eu verzocht hun
dringend aandachtig te letten op ieder die
hij de deur of de lift mocht komen in den
tijd dat hij weg was. Hij overtuigdo zich
vet volgens, dut er maar éón ingang tol het
huis was. En nog niet tevreden daarmee,
liep hij naar den stirveilleerenden politic
agent cn droeg hem op in dc buurt van dc
woning van Smythe to blijven cn op alles
wat Voorviel met groote nauwkeurigheid to
lellen. Ten slot to bleef..hij nog stnnii bij
den kiistanje-verkoopcr en vroeg hem hoe
lang hij hier al gestaan had cn of Lij bier
nog lang bleef staan. Do man keek naar do
lucht on zei dat hij als het begon 1c sneeu
wen, weg zou gaan. Het was inderdaad con
bewolkte lucht on do waarschijnlijkheid, dat
liet zou gaan sneeuwen, was groot, Angus
hoopen lijken van vrouwen en kinderen,
die hij niet geteld heeft. Maar vermoede
lijk waren het er tenminste 300. Montagu
brandmerkt dei-gelijke ongelooflijke en
wraakgierige barbaarschheden zeer krach
tig. Hij vraagt, of diie geduld moeten wei
den en of Engeland niets kan doen, om
een herhaling ervan te voorkomen.
Het relaas van Montagu moet den veld
tocht in Europa tegen de gruwelen dei-
Italianen aanwakkeren, vooral omdat het
afkomstig is van een militair.
De reeds genoemde Renter-correspondent
op Malta seint ook over 't bloedbad, onder
de Arabieren aangericht tusschen 23 en 27
October, bijzonderheden, welke hij zelf mei
twee andere journalisten, correspondenten
van de „Morningpost" en de „Daily Mi
nor", heeft bijgewoond, en waarvan zij
een onderteekend rapport hebben inge
diend bij den Engelschen consul te Tri
polis.
Volgens dit rapport heelt generaal Ca-
neva den troepen gelast, alle Arabieren,
die geacht konden worden wapens hij zich
to dragen, neer te schieten. Dit bericht
heeft geleid tot de ergerlijkste wandaden
bij troepjes doorkruisten dc soldaten dagen
lang de oase, alle inlanders, die zij voor
het geweer kregen, doodende. Het rapport
concludeert, dat generaal Can eva de ge
heele verantwoordelijkheid treft.
De correspondent voegt hieraan toe, dat
ook de Duitschc consul in het bezit is
van dooi' Duitschc onderdanen opgemaakte
en bezworen rapporten.
In Italië.
Het officialise agentschap Stefani maakt
bekend, dat de koning een decreet
hoeft onderteekend, waarhij Tri
polis en Cyrcnaïka volledig on
der s ou verei ni te i t van het ko
ninkrijk Italië w orden g e-
pl apt st.
De minister van buitenlandschc zaken,
di San Giuliuno, heeft aan de verschil
lende Italiaansche gezanten een telegram
gezonden, ivaaiin hij verklaart, dat ver
dere tegenstand van Turkije noodeloos en
ve-Tgcefsch zal zijn.
„Teneinde onnoodig bloed wgielen te
voorkomen, zijn, om alle onzekerheid voor
do inlandsche bevolking weg to nemen. Tri
polis en Cyrenaika heden (Zondag) go-
plaatst onder dc souvereiniteit van Italië.
Elke andere oplossing zou ecu bron. ge
worden zijn van conflicten. Een vrede, op
dezen grondslag gesloten, zou ons toelaten
onze politiek verder te dóen leiden dooi
liet groote belang, dat wij hebben bij een
handhaving van do territoriale status quo
in den Balkan, waarvoor de iastandhnu
ding van het Oltomaanschc rijk de hooid-
voorwaarde voormt.
„AVij zijn genegen om op de voor Tuikije
meest eervolle wijze de gevolgen te regelen
van bet thans geschapen feit. Voor het
geval Turkije volhardt in een nutteloos
voortzetten van den oorlog, vertrouwen wij.
dat do groot» mogendheden als vredestich
ters zullen optreden."
meende dat het van belang reis, dat dc
man hier bleef slaan om op dc vootbijgnn-
gers te letten eit daarom zei hij
„Eet wat kastanjes aks je het koud krijgt,
ik zal je rui.nl betalen. Ik zal ie straks een
soeverein geven als jc hier blijft tot ik
terug kom. Je moet nauwkeurig opletten
wie voorbij gaan en mij straks zeggen of er
ook een vrouw of een man of zelfs maar
een kind daar bijl dat huis geweest is.
Vooral als er iemand binnen gnat moei je
scheip op hom lel ton."
Dan rep gng hij verder met nog oen but
sten blik op Smythe's huig.
„Tk heb nu genoeg bewakers aangesteld.
dacht hij. „Zij kunnen niet alle vier mot
dim hoer Wolkin onder één hoedje spelen."
De woning van den deteciho Flanibean
1-tg in een geheel andere omgeving dan die
van Smythe. En de inrichting \an zijn ka
mer was ook oen geheel andore dan dio van
den uitvinder van mechanisch dienstporsc
noel. Hij woonde lienodoit en had zijn ka-
mors uiel weelderig, maar wel nrtisiiek in
gericht. De ontvangst geschiedde in een
soort kantoor, waarvan de inhoud, die hot
meest in het oog liep, bestond in .«abels.
Oostersche curiositeit en. flesschcu mot li.t-
ünanschen wijn, vreemde kookpotten, oen
langharige perzKehp knt, oen man in een
vreemde jas on met een interessant scherp
zinnig gezicht on dc detective Flambeau.
„Dit is een vriend van mij, de heer
Brown," zei Flambeau voorstellend, ,,Ik
heb vaak bezoek van hem, maar je hebt
Beide Ttuktobe Noordnfriknansche pro
vincies zijn dus sedert gisteren bij Itaüe in
gelijfd, maar nog slechts op papier. De/e
daad der Itn]inan.-ehe regeering heeft veel
van oen gedwongen stap: nu do militaire
operaties niet hikken, en een wezenlijke ver
overing nog ver in de toekom-t schijnt te
liggen, gaat men, om toeli het volk te be
vredigen, over tot een formoele inlijving en
knoopt daaraan tevens een dreigement jegens
Toikijo, wegens zijn hardnekkig verzet vn-t.
Vandaag is begonnen met de lichting
1889 onder de wapenen te roepen. De troe
pen zullen be.-tnan uit grenadiers, infanterie,
biis-nglieri, veldartillerie, artillerie van don
trein, genie, pioniers en hospitaal-soldaten.
De opgeroepen manschappen moeten in den
ochtend van den Oden aanwezig z.iin.
Tot diisvoria Monden twee divides in
Xoord-Afrikn. 1 zullen nu twee nieuwe
gevormd vv- .i, waarvan de ee'ste, onder
bevel van generaal Dechaurard, binnen
enkele -dagen uit Napels naar Tripolis zal
vertrekken. De andeic divisie, dio gecom
mandeerd zal worden door generaal C.tme-
ranu, znl Bengasi tot terrein van haar
werkzaamheid kiezen.
De Italiaansche fiers is ziedende van ver
ontwaardiging over de, naar haar meening
ten onrechte, vijandige houding van hc-t
.grootste deel der Duitschc. öotsienrijkscliP en
Biitsoho bladen. F>e ..Mattino" doet zc-lfs
in haar kolommen den ongc-hoordon ei-ch,
dat de regecring van Ttnlie er toe zal over
gaan. de correspondenten der zoogenaamde
anti-Ttnlinansche bladen over de grenzen te
zetten,
1 ri T u r k ij e.
Aan de „Times" wordt uit Kon-t.miinopel
gemeld, dnt het vertrek van het Tniksehe
v-ivdesafgez.milschap, dat naar do Eurnpee-
sclio hoofd-loden zou gaan. uilg«-teld is we
gens de verandering in den toe-tand in
TripoKs.
De Penant heeft liet v ooi-tel goedgekeurd,
sirekkende om aan de -euuten der viooiii''e
mogendheden een pretest te zenden tegen A
bni1en.<-)>oi'ighede>n der Italianen in Tripoli-,
en keurde voort» liet adres van antwoord op
de troonrede goed.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
E ng el and.
Do conferentie van de besturen der vaJc-
vereenigingen van spoorwegpersoneel heeft
een communiqué meegedeeld, waarin wordt
gezegd, dat de rcgcoring in gebreke is
gebleven, om do maatschappijen ie nopen
met dc ontlcriookeiKUUS tier jongste schik
king overleg te plegon omtrent do con
clusies der spoorvvegcommissic, teneinde
een nieuwe, voor lieide partijen bevredi
gende overeenkomst tol stand tc brengen.
De conferentie besloot een stemming to
houden onder hot personeel over de vraag
of bet do conclusie der commissie wil aan
vaarden, en, zoo niet, of hot dan bereid
is tot staking, teneinde de erkenning dar
hern nog green enkelen keer hier ontmoet.
Goed weer, niet? Een beetje koud, maar dat
doet geen kwaad."
..Jn, ik denk dat het helder weer blijft,"
zei Angus, op een violet-go streepte Ooster
sche divan plaatsnemend.
„Neen," zei de heer Brown kalm, „hot
is beginnen te sneeuwen."
En het was zoo. Terwijl hij sprak, zagen
z.ij langs het raam -de eerste sneeuwvlokkon
dwarrelen.
„Tk wil niet lang praten," zei Angus,
„en val tb» maar met de deur in luns. Ik
kom voor een belangrijke kwestie, een kwes
tie Waar groote haast bij is."
„De zaak is," vervolgde Angus, „dat er
op «énigen afstand van je woning een man
is dio in levensgevaar verkeert. Tiet h eft
er in elk geval allen schijn van. En hij
heeft je hulp dringend noodig, Flnmbeuu.
llij is den laakten lijd voortdurend ver
volgd, bedreigd en geplaagd door een on
zichtbare n v ijnnd een wezen dat niemand
ziet en dat toch steecis aanwezig schijnt te
zijn."
Angus begon te vertellen. Hij vertelde
van bmylhe, zijn verleden en tegenwoordige
positie, van Weikin, zijn verdwijnen en z.ott-
dc-rliug uiterlijk, van juffrouw Laura ll'ope,
die stood» bedreigd werd cn ten slollo van de
strook papier op het winkelraam.
(Wordt vervolgd.J