Zanpemipi „P01MM8IA",
dat hij niet het recht Ka'd gehad aan
zijn 'kritiek verbeteringsvoorstellen toe te
voegen. Hij verdedigde ook zijn optreden te
genover Engeland tegen do afkeuring van
den rijkskanselier. En wat zijn zoogenaam
de verkiezingsrede betreft, "ook de verkie
zingen geven onder zekere omstandighe
den het volksgevoel weer. Hij en zijn
partij hadden zich verplicht gevoeld, dat
geen, wal het üuitseho volk sedert maan
den beweegt, tot uitvoering te brengen.
Dat was zijn recht als Rijksdagafgevaar
digde, en zij vrezen iedere beperking van,
zich 'af.
De verwachte sensatie bracht liet ant-
jvoord niet. De lieer v. Heidebrand immers
bepaalde zich tot verdediging en viel
niet aan. De algemeens indruk is dan ook,
dat do breuk tusschen do conservatieven
en den Rijkskanselier blijft bestaan, maar
niet verscherpt is.
GEMENGDE MED EDEELINGEN
Engeland.
Bonnr Law, een der invloedrijkste Woorcl-
vocnierg voor tarief-hervorming, is voorloopig
aangewezen als opvolger van Balfour. Al
zijn collega's hebben verzekerd hem eerlijk
te zullen steunen.
Deze voorloopige schikkingen zullen de
vergadering van de unionistische partij, die
Maandag a.s. zal worden gehouden, in staat
stollen IJonur Law met algemcene stemmen
te kiezen.
L i J FT i X" 1 I i i'T.Ii
De debatten in den Duitsclien Rijksdag
hebben in Engeland een onaangenamen in
druk gemaakt. De Times" betreurt ernstig
de heftige aanvallen van Eleydobrand op En
geland. Hoewel het blad best inziet, dat
'die redevoering gehouden werd met het oog
op de aanstaande Rijk.-dagverkiezingen, be
schouwt toch de „Times" do redevoering en
'de geestdrift waarmede zij ontvangen werd
nis een onrustbarend symptoom, te meer
daal" zij door niets gerechtvaardigd verden.
De „Manchester Guardian" hoopt., dat
Sn- Edward Grey spoedig de vootden van
'den Duitsclien Rijksdag zal toelichten over
cle „schoone lei" en dat Engeland spoedig op
een nieuwen weg zal zijn, en een nieuwen
geest zal tonnen in zijn betrokkingen tot
Duitsehland. Het groote belang is. duide
lijk te maken, dat Engekud's vriendschap
tot Frankrijk 'n overeenstemming (entente) is,
geen bondgenootschap. Zoo eens do opvat
ting van Duitscli-Engclsche rivaliteit gewij
zigd is door het invoeren van een nieuwen
geest, zal de vriendschap zeker niet achter
wege blijven.
Frankrijk. 1
Aan do ongewone lange parlementaire
va can tic is gisteren een eind gekomen. De
eerste vergadering der Kamer was gewijd
aan de interpellaties over bet buskruit
in verband met de rampen waar-door do
vloot in don laatsten tijd is getroffen.
De vrij kalme discussie keerde zich niet
of althans weinig togen de regeering.
Da.niclou, die de beschuldigingen van
Maisain en anderen preciseerde, eischte,
dat tegen de schuldigen een vervolging
zou worden ingesteld. De anaa-chist Goude
kwam op tegen de veronderstelling, dat
er sabotage zou zijn gepleegd en verklaar
de, dat de saboteurs de groote heeren
van de directies der kruitfabrieken wa
ren. I 11'
Oheron nam hot woord om aan te too-
nen dat hem. als gewezen onder-secreta-
ris van oorlog, niets te verwijten was cn
hij bewees afdoende, dal hij ten minste zijn
plicht had gedaan.
Na al hel geen in de bladen is mede
gedeeld, brachten de discussies overigens
■weinig nieuw's.
Het debat zal vandaag in een buiten
gewone zitting worden voortgezet en ten
einde gebracht, voordat do behandeling
van de begrooting ;wordt hervat.
In een bespreking van de Rijksdagz.it-
iting van gisteren verklaart de „Tcmps"
lüver 'tkroonprins-incident geen oordeel to
willen uitspreken. Omtrent den binnenland-
schen toestand van Duitschlatid zegt hot
blad, dat, wanneer do bestaande malaise
mocht toenemen, dit onrustbarend kan
worden voor geheel Europa.
De „Liberie" ziet in do rede van den
rijkskanselier een wel eigenaardig begin
van de ontspanning in de betrekkingen
tusschen Duitsehland, en Frankrijk, die
mc-t zoo groote verwachting werd tege
moet gezien, na, het sluiten van het ver
drag, Hot blad legt vooral den. nadruk op
de zinsnede„Wij hebben in Marokko niets
afgestaan, dat wij niet reeds gegeven had
den", on speelt deze verklaring uit te
genover de Fransche regeoring."
R u s 1 and.
De 'Doema heeft gisteren behandeld het
wetsontwerp betreffende de inlijving van
twee Finsche kerspelen bij het gouvemev
ment Wyborg. 1
Minister Kokowzef verdedigde het ont
werp met groote warmte en oogstte levon-
digen bijval bij het centrum en de rech
terzijde. I I i i
Het, ontwerp Werd met groote meerder
heid aangenomen.
Naar aanleiding van het bericht van den
„Berliner Lokal Anzeiger", dat de naasting
van de spoorweg WarschauWeenen uit
gesteld zou zijn en concessies verleend
zouden zijn voor nieuwe zijlijnen, verklaart
de Raad van. Beheer geen desbetreffende
inededeeling te hebben ontvangen.
China. 11 I
Aan do „Deutsche Tagoszeitung" van gis
teravond wordt uit Londen geseind, dat be
richten over den toestand tc Peking zoo
dreigend luiden, dat de Britsche gezant
aldaar het reeds voor noodzakelijk hield,
do Britsche onderdanen to Peking aan te
zeggen zich op het eerste toeken naar het
gczanfschapsgebouw te begeven.
Directeur de heer B. .ÏURGENS.
1891—1911.
Uitvoering van de „SCHÖPFUNG",
van J, Hay dn.
Ter feestelijke herdenking van het twin
tigjarig bestaan, heeft deze zangvereeni-
ging het goede voornemen, op 1G dezer
in do zaal van de S. O. V. een uitvoe
ring met orkestbegeleiding te geven jvnn
Haydn's onvergankelijk meesterwerk.
Betere keuze had men. moeilijk kunnen
maken. Een overbekend, en nog altijd
gaarne gehoord oratorium. Het pogen is
niet gering te achten, want er behooren
geoefende krachten toe, die met groote
toewijding hun taak moeten ten uitvoer
brengen. Wij vensehen dan ook den di
recteur en koor succes, en vooral, dat
de belangstelling van het. pu
bliek groot zij. Want men behoeft niet
uitsluitend, wat men noemt „muzikaal"
le zijn om hiervan te genieten; het is
voor een ieder mot bewustzijn voor wat
het, .schoonheidsgevoel sticht en aangrijpt,
een verkwikking, te luisteren naar deze,
niettegenstaande zijn cerbiedwaardigen
ouderdom, nog altijd frissch© en begrijpe
lijke muziek.
Wij meunen ter Inleiding Van dezen
feestavond, den belangstellenden geen on
dienst te doen, door een en ander over
den grooten meestor on zijn kunst mede
te dcelem i
Joseph Haydn werd in 1732 te Rohrau
in Oostenrijk geboren, als zoon van een
wagenmaker. Kind zijnde van zeer mu
zikale ouders, wier grootste liefhebberij
was orn iin Lecgen tijd te musiceren, schijnt
talent bij Joseph aangeboren te zijn, want
reeds vroeg verried hij muzikalen aanleg,
liil op aandrang van don dorpsschoolmees
ter werd hij bij den schoolrcctor Frankh,
ie Hamburg, in do leer gedaan.
Hier leerde hij zangkunst, orgel- en
vioolspel en andere instrumenten. Bepaald
zacht is die leertijd iniet geweest, want
later, nog op hoogen leeftijd, sprak llaydn
wel vol dankbaarheid over deze kinds-
heidsdagen, „ofschoon ik toenmaaLs meer
slaag dan eten kreeg". De kleine Haydn
Mtönd spoedig bekend als een jongmcnsch
van grooten muzikalen aanlog, en de ka
pelmeester George von Reuter, die zijn
zangkunst onderzocht, nam hem in 1740
als koorknaap mede naar de St. Sebas-
tiaankerk te Weenen. Tien jaren lang bleef
hij daar, en kreeg lessen in Latijn, gewoon
lager onderwijs, zang, klavier cn orgel.
Eigenlijke compositie leerde hij niet veel,
doch hij hoorde veel goeds. „Ik merkte
slechts op," zegt hij, „cn trachtte mij ten
nutte le maken, wat bijzonder op mij ge
werkt had cn wat mij voortreffelijk toe
scheen." Toen zijn stem in de periode der
mutatie was gekomen, moest hij de kapel
verlaten, en kommervolle dagen braken
voor hem aan. De tenor Spungler ontfermde
zich gelukkig over hein, cn verleende hem
huisvesting; voor kost en onderhoud zorgde
Haydn, door mede te spelen iri orkesten
te Weenen, en het geven van klavieron-
derricht. Inmiddels werd hij verplicht te
verhuizen en betrok hij een klein dakka
mertje in het Michaëler-huis, op de Kool-
markt. Hier vond hij ecu oud klavier, doch
nog voor studie goed genoog, om zich in
zijn vrijen tijd, meestal 's nachts, te oefenen.
Gelukkig kwam Haydn spoedig daarna
in kennis met den beroemden zangleoraar
cn componist Porpora, en verschafte deze
hem een aanstelling als begeleider bij het
zangonderricht. In ruil hiervoor kreeg hij
van Porpora onderricht in de muziek en
compositie. Uit dien tijd (1755) datecren
zijn eerste strijkkwartetten, opgedragen aan
zijn beschermer, den Oostenrijkschen jre-
geeringsraad, von Furnbcrg, in wiens huis
wekelijks kwartet gespeeld werd; ook
schreef bij stukken voor klein orkest, In
17G1 werd bij tot kapelmeester tc Risen-
stadt, in Hongarije, bij vorst Eszterhazy
aangesteld. Bij zijn aanstelling sprak de
vorst hem hartelijk toe: ,,G|ij zijt eigenlijk
„in mijn dienst; steek u maai" gauw in
„het pak van kapelmeester, want ik wil
„ti zoo niet meer zien; gij zijt te klein, gij
„hebt een te nietig figuur, doe een nieuw
„pak aan, zet een krulpruik op, doe vest
„en jabot aan, en schoenen met roodo
„hakken. Maar laat do hakken vooral hoog
„zijn, want uw figuur moot in evenredig-
„hcid zijn met uw verdiensten."
En nu nam voor llaydn de gouden tijd
een aanvang. Thans kon hij vrij zijn krach
ten beproeven aan allerlei vormen van
muziek, on met do zeer goede kapel van
den vorst, was hij in de gelegenheid alle
klank-effecten te bestudceren. De meeste
symph 'inieën en kwartetten dagteekencn
uit i tijd, evenals het oratorium „To-
1 j „Sieben W.orteT, veel kerkmu-
'x» concerten voor viool en violoncel,
sonaten voor klavier, enz. In 1790 stierf
vorst Eszterhazy; de kapel werd ontbon
den en Haydn gopensionneerd.
Op huwelijksgeluk kon llaydn zich niet
beroemen. Haydn was in 1760 gehuwd
mot Anna Maria Keiler, maar nooit, kan
een groot man van zulk een goedaardig
karakter, grooter helleveeg tot vrouw ge
had hebben, dan met Haydn hot geval
was; zij maakte het huiselijk leven tot een
kwelling van den grooten man, wiens ge
nialiteit zij niet begreep en wiens onver
stoorbare bonliommie haar slechts ver
bitterde.
Die tegenstrijdigheid van karakter gaf ein
delijk aanleiding tot echtscheiding; doch
hij bleef zijn vrouw behoorlijk onderhou
den, want hij bezat to veel kieschheidj
dan dat hij het de vrouw, die zijn naam
gedragen had, aan iets kou laten, ontbreken.
Haydn's roem was reeds ia het buiten
land hekend geworden, o. a. in Engeland.
Reeds had men herhaalde uitnoodigingen'
voor een bezoek gedaan, maar door zijn
betrekking bij vorst Eszterhazy kon hij daar
geen gevolg aan geven. Eerst na diens dood
werd de reis in 1791 naar Londen onder
nomen, en werd hij daar met veel geest
drift ontvangen. Dc twaalf aldaar geschre
ven symphonieën worden nog de „Lon-
donner" genoemd. Het volgend jaar kwam
Haydn voor een jaar terug naar Weenen,
om in 1793 weer naar Londen te ver
trekken. Beide reizen gaven hem groot gel
delijk voordeel, zoodat hij met de ruime
bezoldiging van vorst Eszterhazy Jr., die
weder een kapel opgericht en hem tot di
recteur aangesteld had, zonder zorg kon
leven. Van Londen in 1796 teruggekeerd,
bleef hij tot zijn dood in Weenen wonen.
In Oxford had men den meester met den
doctorstitel honoris causa vereerd; ook in
zijn eigen larul genoot hij tal van onderschei
dingen, o. a. het ecreburgerschap vim
Weenen, enz.; al deze en andere eerbeloo-
ningen deden echter geen afbreuk aan zijn
hoogst eenvoudig gemoed en aangeboren
vriendelijkheid.
Vroeger had Haydn kennis gemaakt inct
Gotfried van Swieten (in 1739 te Leiden
geboren), zoon van den lijfarts van Maria
Thcrcsia. Deze baron Van Swieten heeft
twee Engelsche gedichten in de Duitscho
taal bewerkt, n.l. Thomson's „Seasons" en
„Creation", eon oratorium, uit bijbelteksten
en gedichten samengesteld. Deze beide ge
dichten zijn door Haydn gemaakt tot twee
onsterfelijke werken, die thans nog tot de
meest bekende en hier te lande zeker tot
de meest ten gehoore gebrachte oratoria
behooren. De „Schöpfung" werd in 1797
begonnen, in 1798 was hot gereed, on 19
Januari 1799 werd het in het paleis van
graaf Schwarzonberg vöor het eerst uit
gevoerd.
Do eerste uitvoering van de „Jahreszei-
ten" geschiedde in April 1801 te Weenen.
Door deze beide werken werd Haydn
in den uitgebreidsten zin van het woord,
populair. Te .Weenen, Londen en Parijs,
kortom overal, kwamen deze oratoria ten
uitvoer, en brachten niet alleen room, maar
ook groot stoffelijk voordeel. Op 76-jarigen
leeftijd, in 1808, zeer verouderd en ver
zwakt, verschoen Haydn voor het laatst in
bet publiek, tor gelegenheid eener uitvoe
ring van .„Die Schöpfung"; met trompet
ten en pauken werd hot binnenkomen van
den cerbiedwaardigen grijsaard begroet.
Deze geestdriftige ontvangst en de uitvoe
ring hadden hem echter zoozeer geschokt,
dat hij zich na het einde van het eerste
deel uit do zaal moest laten wegdragen.
Eon jaar later, den 31cn Mei 1809, over
leed do groote meester. Hij werd op liet
kerkhof voor dc Himdsthurmerlinie te .Wee
nen begraven, en eerst in 1820 bracht men
zijn gebeente naar Eisenstadt over.
Haydn liet geen kinderen na. Zijn erfe
nis verviel aan een neef, met uitzondering
van f 12.000, welke bij aan de beide dienst
boden naliet, die hem sedert jaren gediend
hadden. Vorst Eszterhazy kocht zijn ma
nuscripten cn votst Lichtenstein kocht voor
1400 een ouden papegaai, die in zijn veer
tigjarigen omgang met Haydn muziek en
talon heette geleerd te hebben.
Niet betrekking tot het tijdvak, waarin,
liij de „Schöpfung" componeerde, moet de
meester gezegd hebben: „Ik was nimmer
„zoo vrooin als gedurende den tijd, dat ik
„aan dit oratorium werkte; dagelijks bad
„ik God, dat hij mij kracht wilde verlee-
„nen tot een gelukkige voleinding."
Al zijn voornaamste partituren begonnen
met het opschrift: „in nomine Domini",
cn eindigden met de woorden „Soli Deo
Gloria", of „Laus Deo'A Hij was echter
van geen dweepzuchtige natuur, of van
een, het wereldsche ontzeggende, zwaar
moedigheid. Toen men eens de opmerking
maakte, dat al zijn kerkelijke composition
een opgeruimd, bijna te wcreklsch karak
ter hadden, antwoordde hij: „Ik weet het
„niet anders te maken. Zooals ik het gevoel
„zoo geef ik het» Wanneer ik echter pan
„God donk, dan is mijn hart vol vreugde;
„en daar God mij een vroolijk hart gegeven
„heeft, zal hij mij zeker vergeven, wan-
„necr ik hem vroolijk dien." Bij Haydn
tocli is de muziek hoofdzaak; hij stelt die
verre boven den tekst. Wanneer hij met
do muziek „schildert", dan zijn hot natuur
geluiden en -tafereolen, nooit stemmingen
die hij uitbeeldt, en toch welk een stem
ming vinden wij als geheel in de „Schöp
fung", en in de „Jahreszeiten". Dat maakt
deze toondichten tot onvergankelijke mees
terwerken
Haydn's beminnelijkheid on ware groot
heid bezorgden hem vele vrienden, waar
onder mannen, wier namen den zijne zou
den evenaren en overleven. Noemen wij in
de eerste plaats Mozart, wiens omgang
met Haydn cr altijd een was van wcdec-
zijydsche vriendschappelijke bewondering.
Zijn eerste zes strijkkwartetten waren aan
Haydn opgedragen; „dal b'cn ik hem ver-
„plicht," meende Mozart, „want van Haydn
„heb ik geleerd hoe ik strijkkwartetten
„moet schrijven." Inderdaad was Haydn
op dit gebied oen groot-meester. Veel van
zijn instrumentale werken hebben 't moe
ten afleggen tegen wat anderen, Mozart,
on vooral Beethoven, na hem gewrocht heb
ben, maar zijn trio's en kwartetten prijken
nog steeds op de programma's dor kamer-
m'uziekuitvooringon.
Over Beethoven, gedeeltelijk Haydn's leer
ling, sprak llaydn ook steeds met de groot
ste bewondering, al heeft Beethoven llaydn
later in woede verlaten, omdat de vooruit
strevende leerling het onderwijs voor hem
niet voldoende achtte.
Ook Weber, Schubert, Chcrubini, Ros
sini en vele anderen hadden allen den diop-
sten eerbied voor den gonialen meester.
Hier volge nog een overzicht van Haydn's
werken: 125 symphonieën (waarvan thans
nog slechts ongeveer een twaalftal wor
den uitgevoerd), 83 strijkkwartetten, waar
onder het „Kaiserkwartet", waarvan het
thema in het andante gevarieerd, gevormd
wordt door het in 1797 (bij de nadering van
liet Fransche leger voor AV.eenen) voor het
eerst gezongen Oostenrijksche volkslied:
„Goit erhalte Franz don Kaiser", voorts 35
trio's voor piano, viool en collo, 30 trio's
voor strijkinstrumenten, 175 stukken voor
viola di gamba, 14 kleine opera's, 5 ora
toriums, 15 missen, 44 sonaten, rondo's,
variation enz. voor piano enz., in het ge
heel ongeveer 1400 werken!
Ook ai had Haydn de beide oratoria,
welke hom beroemd en populair gemaakt
hebben, niet geschreven, dan zou hij toch
onder de eersten uit het „heldentijdperk"
der Toonkunst mogen geteld worden, want
hij is do meester geweest, die aan de sonate
en de symphonic den vorm gegeven heeft,
zooals die nog in hoofdzaak ingedeeld en
gebruikt wordt, en welke bij Mozart en
Beethoven do volkomenheid heeft bereikl.
Voor dien tijd hadden dergelijke composition
den vorm van „de Suite", een reeks van
kieine deelcn van beperkten omvang; daar
om behoeft pren de„Suiten" niet als minder
waardevol aan te rekenen. Van de andere
meesters hebben Handel en Bach op het
gebied der Suiten veel schoons geleverd.
Iloe meer de sonate en de symphonic zich
ontwikkelden, des te meer geraakte de Suite
op den achtergrond. Eerst in do tweede
helft der 19e eeuw hebben componisten
als Lachner, Raff, Grieg cn anderen weder
in dezen vorm gecomponeerd.
Wij hebben getracht, zij iiet ook schets
matig, een beeld van Haydn als kunstenaar
en mensch te geven; want om een recht
begrip van een dergelijk werk to verkrij
gen, is het wel gewenscht om niet geheel
vreemd te staan ten opzichte van den mees
ter en zijn kunst Wat nu den inhoud van
het gedicht betreft, heeft de dichter het
scheppingsverhaal, zooals het boek Genesis
dit vermeldt, tot grondslag genomen; deze
tekstwoorden worden „recitativ" gezongen,
waarna gewoonlijk in een Aria of in Kooi
de strophen, op de tekstwoorden betrek
king hebbende, worden behandeld. Nu moge
men over het Genesis apos denken zooals
men wil, in ieder geval zullen de gewijde
woorden, door de macht der toonen dieper
in het gemoed doordringen, en als de lot
des Scheppers en do Scheppingskracht
door Haydn's gemoedelijke muziek wordt
bezongen, dan moge bet ons onverschillig
laten hoe en wanneer dit groote werk is
geschied. Voor ons is de hoofdzaak „het
is cr", en volmaakt ook, en kunnen ton
volle instemmen mot het prachtige koor:
„Die Himmel erzfihlen die Ehre Gothos".
II. J. P. Tl.
Schiedam, November 1911.
BINNENLAND.
Onze Marine.
Blijkens bij liet departement van ma
rine ontvangen bericht is Hr. Ms, pant
serdckschip „Utrecht", onder bevel van
den kapitein ter zee W. T. de Booy, 8
dezer te Curasao aangekomen.
(St.ct.)
Rechterlijke »naclit.
Bij Kon., besluit van 9 dezer is benoemd
tot kantonrechter te DeRt, mr. J. D. van
Ewijck, thans kantonrechter te Ridder
kerk.
Nieuwe postzegels.
Men meldt uit 's-Gravenhage aan de „N.
Haari. Ct.": i 1 1
De directie der posterijen en telegrafie
zal waarschijnlijk met ingang van 1 Ja
nuari a.s. zegels verkrijgbaar stellen, waar
op: „Niet bestellen op Zondag".
Dezo zegels zullen voor een zeer ma
tigen prijs aan cle postkantoren worden
verkocht, om eventueel op brieven ge
plakt le worden.
Do zegels zijn niet, zooals in België
aan de postzegels verbonden, maar geheel
afzonderlijk.
YullTomletlglDg.
in do gemeenteraadsvergadering te Am
sterdam van Woensdag 15 dezer zal ook
behandeld worden een voorstel van B. cn
W. om hen to machtigen, do invoering
van vuilverbranding voor to bereiden;mot
het voorstel van do raadsleden Schel to
rna, Schoch en Zwart om sub 1 van liet
concept-besluit te wijzigen, en B. en W.
uit te noodigen, een. commissie van vijf
leden te benoemen, ten einde to rappog-
tecren. over de verwerking van vuil tot
brand.stof noten. i llll
Spoor- en tramwegpersoneel.
De Nederlandsclic Verecniging van Spoor-
on Tramwegpersoneel zal, naar het orgaan
der Ver. meldt, op Zondag 3 December te
's-Gravenhage een vergadering houden Voor
liet geheelo spoor- en tramwegpersoneel, ter
bespreking van de arbeidsvoorwaarden bij
spoor en tram.
f V
De directie der Noord-Brabantsch-Duit-
sche Spoorweg Maatschappij heeft, met het
oog op de bestaande duurte der levensmidde
len besloten aan liet gehuwde personeel met
jaarwedden tot en met 1200 een toclam)
toe tc kennen.
Het personeel in dienst dier maatschappij
ontvangt, voor zooverre liet in Nederland is
gestalionncmi, een uitkeering van 10, voor
zooverre het in Duitsehland woont een uit
keer ing van 20 Mark.
Voor ieder kind beneden den leeftijd van
16 jaren wordt de uitkeering verhoogd mot
3, resp. 5 Mark, zoodat bijv. liet" hoofd
van een gezin van 6 kinderen in Nederland
enI vangt10 plus G maal f 3 28, in
DuitsehlandMk. 20 plus G maal Mk' 5
- Mk. 50.
Teneinde te bevorderen dat de te verlee-
nen toelagen overeenkomstig huil bestem
ming worden gebruikt, zal do uitkeering in
twet termijnen plaats vindon en wel op 1
December a.s. en op 1 Februari 1912.
VJLAARDINGEN, 11 Nov. Bij de directe
belastingen, invoerrechten en accijnzen is
met ingang van 1 December a.s. bevor
derd do rijksklerk 3e klasse J. A. Con-
standso tot rijksklerk 2e klasse, met ver
plaatsing naar Oldenzaal (inspectie).
Met ingang van 1G December wordt ver
plaatst de rijksklerk 3e klasse A, Schutter,
van Zutphen naar hier (tijd.).
STADSNIEUWS.
Bij de te Rotterdam gehouden examens
vrije- en ordeoefeningen is o. m. geslaagd
de heer J. Nierop. van hier.
te de godsdienstoefening der afd. Schie
dam van den Nederl. Protestantenbond zal
morgen als spreker optreden dr. E. Knap
pert, van Leiden. i, i
Dc zangschool van Gemengd Koor, direc
teur de heer A. II. Fagel, geeft Woensdag
avond 22 November in dc S. O. V. een
uitvoering.
Morgen zullen in het Leger des Ileils
alhier door kapitein Knuttel, gekleed in
Arabisch postuum, mededeelingen gedaan
worden omtrent de zeden en gewoonten
in Palestina. Voor nadere bijzonderheden
venvijzen wij naai- do betreffende adver
tentie.
Mannenzangvereeniging „Inter Nos".
De mannenzangvereeniging „Inter Nos"
alhier, directeur de heer A. H. den Draak,
zal, naar wij vernemen, haar eerste uit
voering geven op Zondag 26 dezer, in dc
zaal dor Officierenvereeniging.
Onder meer zal alsdan voor de vetste
maal alhier opgevoerd worden de komi
sche operette „Conradin Kreutzer", of do
beul en zijn knecht, uit het Duitsch, voor
soli en mannenkoor, van den op dit ge
bied zoo gunstig bekend staand°n compo
nist Hermann Kipper. Nadere bijzonderhe
den, deze soiree betreffende, zullen spoe
dig worden bekend gemaakt.
Daar sedert gemimen tijd geen dergelijke
uitvoering alhier plaats had, zal het voor
zeker voor velen een welkome gelegenheid
zijn, zich een gcnoegelijken avond te ver
schaffen.
Ingezonden Mededeelingen.
Dr. Young-, geneesheer te Glasgow, meldt
ik heb bij wijze van precf het natuurlijke
FRANZ JOSEF-bitterwater als eerste pur
geermiddel na bevallingen voorgeschreven,
en heb kunnen consUrteercn dat liet vele
goeds dat men ervan verteit, volkomen ver
diend is. Patiënten nemen gaarne echt
Franz. Josef-water, daar de dosis klein en
lift water bijna zonder smaak is!
Gemengd Nieuws.
Belooningen,
De Raad van bestuur van den Koninklij
ken Nationalen Bond voor Roddingwezen
en Eerste Hulp bij Ongelukken liet Oranje-
Kruis heeft dc Prins llendrikmedaille toe
gekend aan de hierna te noemen personen,
tc zaïnen uitmakende cle bemanning van
do te Monster gestationncerdo reddingboot,
voor hun zelfopofferend gedrag bij cle red
ding van do bemanning van hot op 30'
September j.l. gestrande stoomschip Solo:
de gouden medaille aan Arie Tuk; de zil
veren medaille aan Wj. van Gaaien en Ah
Hoogenraad; de bronzen medaille aan G.
van den Berg, Wc Al. van Antwerpen, Ph.
Tuk, M. ,T. van den Berg, en AI. Storm;
De moord te Wapserveen.
Do zaak tegen Annigje Kuik, vrouw van
K. Bruinewoud, to Wapserveen, beschul
digd van moord, voor elf jaren gepleegd
op den 70-jarigen timmerman Karsten, to
Wapserveen, is verwezen naar de openbare
terechtzitting van 20 November. Ais Raads
man is haar toegevoegd mr. J. I- VcUri
man, 'o Aloppel. In dezo zaak zullen 5
getuigen gehoord worden, onder wie 2 doch
ters van beklaagde.
