64"" Jaargang.
Woensdag 24 Januari 19)2
No. 13823
Om het koude goud.
BUITENLAND.
DE ITALIAANSCILTURKSCHE
OORLOG.
P e v z i
Deze courant verschijnt tl a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Viaardingen fi. 1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Viaardingen 10 cent,
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangGnomon.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummor moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1
15 cents. Reclames 30 cent per regel,
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordecligo
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
-G regels £1.0.92; iedere regel meer
Groote letters naar de plaats die zij
voorwa a rdenTarieven
In do nummors, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot don prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunalo Telefoon No, 103.
Schiedam, 24 Jan. 1912.
DUITSCHLAND.
De groote overwinning der sociaal-do-
moeraten heeft cle rcactionnairen en de ro-
gcering een heilzamen schrik aangejaagd
en doet de vrijzinnigen jubelen. Of hel
van harte is gezien de verliezen, die
ook zij ten koste dier overwinning heb
ben geleden welen we niet, maar de
„Vossische Ztg." en. andere bladen bewe
ren het. Het blad meent, dat or in alle
partijen der linkerzijde vreugde heeiscbt
over den afloop der' herstemming op 22
Januari.
De ünksche bladen begroeten ook mef
groote vreugde 't feit, dat de hooge vesting
van 't Centrum, 't heilige Keulen, gevallen
is. Ook de „Vonviirts" beschouwt de over-
winning te Keulen als een der belangrijk
ste der zegepralen en zegt dat thans, met
Keulen, een machtige bros in den Centrum
muur is geschoten.
Overigens is een der meest opmerkens
waardige resultaten de met een ineen
storting gelijk staande nederlaag der
anti-semieten. Deze partij js in don nieu
wen Rijksdag nagenoeg verdwenen; ook
zijn de bekende anti-semieten Latlman en
Raab niet herkozen.
Het „Berliner Tageblatt." schrijft onder
het motto; „Het bankroet dor Samrnlung":
Elke Rijkskanselier na Bismarck heeft het
bezit van het Duitsche rijk vermeerderd.
Caprivi heeft Helgoland verworven. IIo-
henloho Klautschau, von Biilow de Caro-
lina-eilanden en von Bcthmann den hon
derdsten sociaal-democraat, die roods voor
de deur van den Rjjksdag „§taat euvraagt
toegelaten te worden. Het blad komt "dan
tot deze eigenaardige conclusie, dat de
regeering een sterke sociaal-democratische
partij gewensehf heeft, liet gelooft voorts,
dat bij de herstemming op 25 Januari de
conservatieven vier, de Rijkspartij één, het
Centrum twee of vier, de Polen drie, de
vrijzinnigen negen, de nationaal-liberalcn
zes tot acht, de sociaal-democraten ,vier
tot zeven zetels zullen krijgen, Dan zou
de vrijzinnige partij 45, .voorheen 49),
cle nationaal-liberalen 4244 (voorheen
51), do sociaaklemonaton 103—106 (voor
heen 53) zetels hebben.
De voornaamste reartionnnire bladen kun-
nog geen woorden vinden om hunnen lozers
cle bcteekenis van cle herstemmingen van
Maandag duidelijk te maken. De agrarische
„Deutsche Tageszeitung" erkent alleen, dat
allo vrienden in den lande tot het laatste
oogenblik al hot mogelijke moeten doen
dm te verhinderen, dat een „landbouw-
vijandige" meerderheid in don Rijksdag
komt. Zoo ernstig ziet de klerikale „Gcr-
mania" den toestand echter niet in. Dit
blad gelooft nog steeds, dat liet zwart
blauwe blok niet is te verslaan.
De „Tagiiche Rundschau" bevat een hoofd
artikel, waarin geschreven wordt, dat do
regeering van plan schijnt te zijn, bij den
Roman uit het D u i t s c h
van GEORG HARTWIG.
M
„Ik had zooiets niet willen, gelooven
als jij zelf het niet hndt gezegd I" riem
tante Siebold driftig. „Hoe Is 'I mogolijk
hoc is "t mogelijk 1"
Ute ging op denzeffden kalmen loon
voort:
„Mama zei daarop: Datzelfde heb jk
ook den gnnschcn dag gedacht, aks wij
maar één .kind-kunnen hebben, dan moest
het een jongen zijn geweest.Papa zei
nog iets over cle droevige gedachte dal
er geen stamhouder was. Het vennoger
zou nu als .ik huwde uit de familie gaan.'
„Dan moeten ze je niet laten trouwen
dan blijft liet geld in cle familie," zei tante
Siebold nog steeds heftig veroutwaaidigd
„Van dien tijd af," zei Ute, „had ik
nog slechts één wensch, n.l. om een bvoe
der te krijgen. Jarenlang heb ik er 's mol
geus en 's avonds om gebeden. Ik kon he
gevoel, dat ik lastig was, overbodig en
niet bemind, niet meer kwijt worden. Ik
heb dat gevoel nog en ik zal het altijd
houden ook, „dat wee! ik. Veel wat ik
niet begreep dn do verhouding van mijn
ouders tot mij, is mij later duidelijk ge
worden, Gemakkelijker werd mijn leven er
nieuwen Rijksdag, onmiddolijk na de ope
ning, met een wetsontwerp te komen, waar
in gelden gevraagd zullen worden voor uit
breiding van leger en vloot. De bedoeling
der regeering schijnt te zijn dooi het in
dienen van dergelijke ontwerpen een ont
binding van den Rijksdag uit te lokken of
een verschuiving der partijen te verkrijgen.
Naar de „National Zoitung" verneemt,
is cle kwestie, dat een lid van de sociaal
democratische fractie in den nieuwen Rijks
dag aan het presediurn zal deelnemen, in
beginsel reeds uigemaakf. Als sterkste par
tij zullen de sociaal-democraten aanspraak
maken op den post van eersten ondervoor
zitter en dozen ook ongetwijfeld verkrijgen.
Het gevecht b ij G a r g a r e s j.
We hebben Maandag een telegram uil
Tripolis uit ïtaliaansche bron meege
deeld, volgens het welk de Italianen daags
te voren definitief de oase van Gargaresj
hadden bezet. Deze militaire operatie had
plaats zonder dat ©enige tegenstand werd
ontmoet.
De ..Tanin" bevat thans een bericht over
een gevecht hij Gargaresj, dat het "uit ge
autoriseerde Turkscho bron zegt te hebben
ontvangen. Blijkbaar wordt hier gedoeld op
het gevecht, dat ecnigc dagen voor de be
zetting dor oase werd geleverd en na af
loop waarvan de Italianen naar Tripolis
terugtrokken. De Turksche lezing luidt als
volgt
„Do vijandelijke colonne, bestaande uit
infanterie, cavalerie en artillerie, komende
van Gargaresj, rukte 's morgens op om
Tsautsoer to bezetten. De Turksche bevel
hebber liet direct, de Turksch-A'ralnScïie troe
pen aanrukken, die de Italianen nabjj Gar
garesj aanvielen Het gevecht duurde drie
en een half uur. Daar do linkervleugel der
Turken een omtrekkende beweging maakte
waren cle Italianen genoodzaakt hun verde
digingslinies in den steek te laten. Zij trok
ken zich in namiddag lot hun derde linie
terug en wachten daar op versterkingen
uit Tripolis.
„Tegen den avond vielen de Turken en
Arabieren den vijand, die reeds verster
kingen had bekomen, opnieuw aan. He!
gevecht, dat V nachts plaats hart, was zcei
bloedig. De Italianen werden ten slotte
genoopt hun derde verdedigingslinie te ver
laten, Zij trokken zich terug to.t aan een
oase, onder do muren van Tripolis "gelo
gen. Zij hadden 150 dooden en een groot
aantal gewonden. Bovendien hadden ze
een groote hoeveelheid oorlogsmatcrieel
moeten achterlaten. De Turken eu Arabie
ren hadden 18 dooden en eenige gewon
den."
Maar hoe rijmt zich daarmee de onge-
stooide bezotting van Gargaresj door de
Italianen eenige dagen later?
De inbeslagneming der
F ransc.hcsc h c[p e n.
Uit Konstantinopel wordt geseind, 'dal
de Porte bij de groote4 mogendheden tegen
de gevangenneming van liet personeel van
de Roode Halve Maan aan,boord van de
„Manouba" en eveneens tegen het in be
slag nemen van do gelden van de Roode
Halve Maan geprotesteerd heeft.
Te Rome duren inmiddels de onderhan
delingen tusschen Frankrijk en Italië over
deze zaak voort. Gisteren heeft de Fransche
zaakgelastigde aan chin Italiaanschcn mi
nister van buitenlandsche zaken den eisch
gesteld tot vrijlating der Turken, die thans
te Cagliati gevangen worden gehouden. De
ministerverklaarde lieden te zullen ant
woorden.
Naar het schijnt, zullen de verdere be
sprekingen in vriendschappel ijken geest
worden gevoerd.
De, Ïtaliaansche pers neemt een kalme
houding aan. Zij vestigt de aandacht op
den gematigden toon van den Fransehen
premier en spreekt de overtuiging uit, dat
de wolken spoedig zullen verdwijnen. In
allen gevalle zal de Ïtaliaansche regeering
do eischen van Frankrijk in zoo verzoe
nend mogelijke stemming onderzoeken. De
voornaamste moeilijkheid is, hoe vastge
steld kan worden of de aangehouden Tur
ken 'behooren lot het Jager of tot bet Roode
Kruis.
Volgens den correspondent van het „Beri.
Tagebl." !e Konstantinopel beeft dc Turk
sche minister van buitenlandsche zaken aan
den Fransclmn ambassadeur verklaard, dat
de aangehouden verplegers werkelijk he -
hoorden tot het Turksche Roode Kruis, en
Uat, zij geen officieren zijn. De minister
drong aan op vrijlating van de Turken,
hetgeen de gezant-beloofde te zullen be
vorderen.
Het centrgal bestuur van hel Turksche
Roode" Kruis hooftte'Bern," Geufmj-vn PK-'
rijs geprotesteerd logen de arrestatie der
verplegers.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
zeker nie! door en vaak heb ik er een
voorgevoel van dat het nog erger, nog veel
moeilijker zal worden,"
De oude juffrouw schudde het hoofd.
Zij was nog steeds één en al verbazing.
„En oom Soden nu ook met ben over
hoop! Een zoo knap en aardig man. llij
heeft mij al van menige ziekte bovreid. En
tante Marie, nu ja, die kon wat minder
goecfiachs zyn, riocn zij is "toch een Tiet
mensch."
„Nu. dag tante!" zei Ute, naar haar
handschoenen grijpend. „Ik geloof, dat het
gemakkelijker is mei vreemde menschon
om le gaan, dan met
..Dan met familie," viel tante Siebold
lachend in. „Inderdaad familie is vaak
meer lot last dan tot vreugd, vooral als
zij noodeloos bemoeizuchtig zijn. Ja
daar kan je wel eens gelijk in hebben."
Terwijl Ute een bezoek aan juffrouw Sie
bold en den beeldhouwer Karison bracht,
maakte de heer v. Bergitzky, Fidelia's va
der, een visite bij dokter Soden.
Soden, die juist van zijn ronïigang bij
de patiënten terugkwam, gaf het meisje,
die Bergitzky aandiende, last dezen ter
stond binnen te laten.
Bergitzky wierp in 'do vestibule zijn cle-
garden* pels af, keek noch vluchtig even
in den spiegel of zijn toilet in orde was,
tastte naar zijn kundig gekat Idg lokken
en volgde toen het meisje naar de .studeer-,
kamer van 'den heer des huizes.
„Dat is een groote vrougdo voor mij,"
België.
De Brusselsche socialistische „Peuple"
laai zich uit Panjs seinen, dat prinses Ste
phanie van België (gravin Eonyav) voorn rs
mens is, de financiën van baar oudere zus
ter, prinses Louise, te regelen. Prinses Ste
phanie zou daartoe bij de Parijsche recht
bank een verzoek hebben ingediend, om
lia,ar zuster onder curateelc te Mollen, en
bovendien het dam heen te leiden, dat de
prinses, die op schaaintelooze wijze Hoor
baar omgeving wordt uitgebuit, daarvan
gescheiden wordt. Graaf t.onyav wil zelf.
als curator, de bereddering dor schrome
lijk verwarde financiën van zijn schoon
zuster ter hand nemen, eu liet grootste
deel barer schulden betalen.
in dc gisteren gehouden voltallige bijeen
komst, der conferentie lot beteugeling van
den invoer van sterken drank in Afrika,
bleken de verschillende regeeringen vol
komen dezelfde meenirtg toegedaan te zijn
omtrent de opportuniteit van beperkT-ndc
bepalingen voor den invoer van alcohol
in de verdragszfmes en over de verhooging
van de invoerrechten, althans in eenige
streken, waar de invoer met absoluut ver
boden is.
De detailkwesties zullen later worden
behandeld,
In de Kamer is gisteren de geheimzin
nige expeditie van het Belgische stoom
schip „Zeebrngge", dat met wapens aan
boord was uitgevaren voor een expeditie
der revolutionnairen in Paraguay aan de
orde gekomen.
Het schip was zoo deelde do minis
ter van buitenlandsche zaken moe op
10 October uit Antwerpen vertrokken met
een equipage, die wettig was aangemon
sterd. De clandestiene karakter van de
expeditie kwant eerst later aan het licht
en op de bemanning werden door de Joi-
<lórc 'dor nvppflitïè goenorlei dwangmaatre
gelen toegepast.
Bij hel verstrekken van den zeebrief door
zijn 'departement bad men bovendien gee
nerlei aanwijzing gehad, die kon leiden
tot cle veronderstelling, dat van dit stuk
een ongeoorloofd gebruik zou worden ge
maakt.
„Wij onderzoeken nog of door de renders
of 'do kapitein van de „Zi-ehmgge" niet
is gezondigd tegen de wet van 20 Fopt.
1905." aldus besloot de minister.
kustis vergeefs genad - veiw?4 vom Pre
Irnsjan. In verhand met de opwinding dei
Armeniërs Ie Tebris zijn van viei Mnn-
pngnieen Russische soldaten ge~tatioiio_"d
in de Armeensche vtjk.
zei hij binnenkomend en in toon en houding
een zekere t vrijheid aannemend, „ook u
eindelijk de hand te kunnen drukken. Gij
hebt mijn dochter in de ongelukkige ge
schiedenis mot mijn schoonzoon zoo goed
bijgestaan, dat ik behoefte gevoel u daar
voor eens oprecht te danken."
De dokter die door zijn beroep en groote
ervaring een goed menschcnkcnner gewor
den was, kreeg eer een onaangenamen dan
aangenamon indruk vnti dc opgedirkte, fat
terige verschijning. Ilij voelde terstond, dat
Berg'iizky's hartelijkheid niets dan veinzerij
was.
.„Wilt ujrlaals nemen," zei hij, op een
stoel wijzend, die tegenover zijn eigen stoel
stond.
Bergitzky, die voelde dat zijn handdruk
zeel' koel on slapjes beantwoord werd, boog
even hij was in zijn ijdclheid gekwetst,
llij bleef echter in denzelfden toon voort
spreken. terwijl hij mei een eigenaardige
handbeweging zei:
„Mijn officieel bezoek, waarin dan na-
lUHtlyk ook uw vrouw is betrokken, komt
later. Vandaag kom ik hier otn zoo te
zeggen slechts incognito als vader cn
grootvader on ook vooral als bedroefde
en bezorgde schoonvader."
Ilij wachtte enkele seconden, om den in
druk gade te slaan, die; zijn^-woorden maak
ten, waarhjj.hij oen snellen blik op Soden's
gelaal wierp.
Soden knikte toestemmend, zonder iets
te antwoorden,
Te Teheran hebben de Baehliaren dezer
dagen den boel eens op stellen ge/et. Zij
kwamen op een marktplein bijeen en eisch
ten van den minister van oorlog de ach
terstallige soldij. De minister slaagde ctm
hen Kot bedaren Ie brengen, doch het is
niet onmogelijk dat zij opnieuw ongeregeld
heden zullen uitlokken.
Ook te Tebris schijnt het nog niet pluis
te zijn. De Armeensche bevolking aldaar
is thans hoogst verontwaardigd over de
terechtstelling van den chef der helnslin
genPetrosian door de Russen. De Armeen
scho aartsbisschop en do Engekehe con
sul hebben den stadhouder van den Kan
T u r k ij e
De minister van murine. Khoet'sjid-piisja.
her ft zijn ontslag genomen llij nwei v -i
klaaid helibi n. dal hij jegens h volk de
vetatuwoiinlelijklieid \an /tpi ambt niet
langer kon dragen, d.iai de gronlviziei uil
hooide van den ingewikkeld -u pohti 'ken
(opstand de verkiezingen wilde mtstell"n.
Ken later boiirhf meldt, dat de inuiM t
zijn onislag hoefl mgeliokk-m
filiaal hey hooft de le-m aang-diodeii
poitefeuille van posj» en telegiaalw<»zcfc met
aangenomen.
E c u a d o f.
De legatie van Ken,i,lm te f.mjs de-li
mede. dal tie revolutie geln-ol en ,d ge
einiligd. is De u-geeimgstinepen hebben
ook 'de hooiiktud, Gu.ivaqutL weer m hun
macht.
„F hebt hel in uw groote goedheid en
deelneming voor noodtg gevonden." ging
Bergitzky op vleienden toon vooil „om mijn
dochter en kleindochter in de hoop te bren
gen, dat een genezing van IHckenbneh nog
mogelijk was. Mijn vaderlijken en harte-
lijken dank daarvoor."
„Niet noodig, niet noodig!" zei de dokier,
afwerend niet de hand wenkend. ,.!k doe
altijd wal ik mijn plicht acht en wat ik
bet beste oordeel,"
„Tegenover mij. den wei diep bed reefden,
maar toch sterken man. behoeft u echter
de waarheid niet le verbloemen." zei Bor-
gilzky, achterover in zijn sloel leunende,
zijn zijden zakdoekje uil zijn jaszak trek
kend en zich het vomhoofd al'wissclmnd.
„Ik hen niet alleen op het ergste vooihereid.
maar er tevens rotsvast van overtuigd, dat
Bickcnbach voor zijn geboete leven onge
hikkig zal blijven,"
„Zoo -- zool" zei Soden, hem vast aan
starend. „En wat zijn de gronden, waarop
gij die overtuiging hebt gekresenV Waroom
gelooft u dat?"
„Omdat ik bent veel langer gekend heb
dan li. Reeds lang twijfelde ik of hij wel
goed bij het hoofd was. En mijn dochter
heeft al jaren onder zijn verwardheid ge
leden mishandeld heeft hij haar. Enfin
wij hadden allang het vermoeden, dal
Bickonbneh krankzinnig was. Thans is de
ziekte in al tiaar kracht uitgebroken. Neen.
neen hij wordt niet weer beter, De
verschijnselen waren te ernstig j"
f'1 h i n a
Yolgens de jongste berichlen iiit IVkmg
heeft (te keizerin weduwe br-slisi geuiigoid
afstand te doen, u.idal zt| een hmgihuig'
confetenlre mei de .\lamls|o"-pitie-sij h.i I
gehouden. De onverzoenlijkheid dn Hjm-
blikeitisclie leidets p« Vaukitnj mi-de \cr-
anilerlijkheul van dl. Sun tal Sen mod-n
een wijziging m de vom oom urn de) kei
z.etlijke familie gohr.rehl "hehbmi. Ook Je
houding van den commandant ,m lid
Xoorderloger. generaal Tsj.mgho revn sc hijnt
bij deze beslissing een gewichtige hu-tor
tc zijn geweest.
ÜO„krijgsbedrijven, zullen nu m -I kracht
worden voortgezet. Herrem,U Tsj.utgh.re
soen beschikt ovet achttienduizend man
welgeoefende troepen, wier gdal hij. vu!
geus zijn zeggen, gemakkelijk tot honden1-
duizend kan opvoeren. Mocht er afstand
van het keizerlijk lutis toch doorgaan, dan
wil 'de onverzoenlijke generaal zellstandig
optreden.
De „Daily Telegraph" verneemt nit Pt
king, dat tb vevohiliouaiie tegeering dei-
tien stoo'-rbooten heeft gecharterd, die tree
pen van hel expt-diiiekoi pxj dal legen Po
king zal ngaeren, moeien ovei brengen. De
voorhoede vati dat korps is reeds I 1 Tspfo-
aangekomen; daarbij is ook een hatal|on,
waaraan hamlgtmiaT-en zijn uitgereikt.
Iedere soldaat van dat bataljon is in liet
bezit van acht van dte granaten en heelt
gezworen dal bij zijn leven zal opofferen.
In Enndenschc fmancieele kringen is de
stellige verzekering ontvingen, dat alle ge-
melden oSronl een mogelijke staking van
don dienst der bnUotilmnLefae si lmlden \an
het llemekche Rijk, mui allen gioml ont
bloot zijn. De inkomsten, dm vom de ver
schillende ('hineescbe leeningen zijn vet-
bonden, worden dagelijks ij§ de verdrag-
havens ingevorderd en gemcussoeul door
door vertegenwoordigers der vreemde mo-
„Zoo zoo!" herhaalde Solen koud.
„leder beeft zoo zijn inzichten, mei waar?
Ik verschil zeer met u van omening."
„Ik kan niet gclooven..."
„Dal hij zal heistollett i F wenseht liet
ook niet?" viel Soden kalm in. op asten
toon.
„Ik hen er van ovetluigd, dal n Ie ver
geefs zal Plichten hein heter Ie maken,
U zult hem slechts zoover kunnen brengen,
chj.1 hij zich zwak zijn ziekte herinnert. En
dat is wreed."
„liet is de eerste maal in mijn piaklijk;
dat een leek mijn goimcskuniiig oimleel om
wil pralen." viel dokter Soden op afgo-
mebm loon in. !li| vond deu petsoon van
Bergitzky mei de nmmul onsympathieker
en veidaehtei. „I inoogt o\er de .scènes;
die ii met Bickonbaeh gehad hebt .on die
et tussehou hem en ms dos titei zijn voov-
gevallen. denken zwak 11 vv 111 - i k heb
heiit een jaar lang onder behandeling ge
had eu mijn omdeel slaat v.isl. Er hangt
een sluier over zijn denkvermogen, li ij is
in een toestand van giooh; psyi'hfei lie ge-
diuktheul. maar dal alles neemt mei weg,
dat de mogelijkheid van heislel niel is-bui
tengesloten. Er kan 'nverbetering intreden,
dat staal vast. Wanneer en boe'? Waardoor'?
Dat kunnen wij. menschcn. niet welen. Doch
er is redcu voor hoop,"
(Wordt vervolgd.,)
