65,w Jaargang.
Zaterdag 13 April 1912
lit iHer Haat Bit DRIE Halen.
No. 13890
Eerste Blad
Om het koude
goud.
BUITENLAND.
81) - -
gl'le
vrouw,
m-
BINNENLAND.
Deze courant verschijnt d a g o 1 ij k s, n et uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs por kwartaalPoor Schiedam en V 1 a a r d i n g e n fl. 1.25, franco
per post fl. 1.65,
Prijs per weckVoor Schiedam en V 1 a a r d i n g e n 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advortcnliën voor hot eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau; Lange Haven No. 141 (hoek Korte Ilaven).
Prijs der Advertectiën: Van 16 regels fl.0.9*2; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Grooto letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiënbij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advortentiëu opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan hot Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
t nr BWB——a—gBB—I
Schiedam. 13- April 1912
ENGELAND.
Donderdag 11 April 1912 zal iu de par
lementaire historie een belangrijke datum
blijven, de datum, daarop de premier. As-
quith. de derde iloin.* Rule Bill indiende
welke hel parlement van Westminster m
behandeling krijgt. De belangstelling hij
leden en publiek was eergisteren dan ook
buitengewoon. Reeds eenigc uren te voren
had men zielr van een plaats verzekerd.
Dier de redevoering van den premier
log het volgende: Asquith begon met np
te merken, dal 'lust negentien jaar geleden
was, sedert (lladstone, wiens rede nog in
herinnering was Hij allen, die haar hoor
de, zijn wetsontwerp betreffende hel loi-
svhe bestuur indiende. Sinds die bijna
twintig jaien zijn er veel zaken voran-
tloid, maar Wal niet gewijzigd werd: het
aanhouden du* leien en hun aandringen
op zcLfb-estuuiDe gnvoto meerderheid der
nationalistische zetels wordt zelfs niet be
streden; 18 pGt, der nationalistische le
llen zijn bij de laatste verkiezing zonder
tegencandidaal weder binnen deze muren
teruggekeerd, aldus AsquiUi. die deze om
standigheid aanvoerde ten bewijze hoe
steik de zaak dei" home-rule oischendo
Ieren staat.
Daarna wees de premier op het fersche
district Ulster, waarvan beweerd is. dat
hel liever zou sterven dan home-rnh'
te aanvaarden. "Wat IdijfL er van die be
wering over, vroeg Amiiifh. als men na-
gaal. rial Ulster iüer door 17 unionisten
en UI home-rulers wordt vertegenwoor
digd? Die cijfers wijzen op het bedrie
gelijk karakter van deze bewering, dat
Uister afkeeiig is van home-rule. En hei
oordeel eener betrekkelijk geringe minder
heid kon men Inch niet aannemen a's
den wonsch van liet gansrhe volk? Dal
zou de ontkenning zijn van een beslist con
stitutioneel verlangen' door flo grooto meet
derheid van een natie uitgedrukt.
„Welke natie?" riep een unionist «ma
lend.
„De lersehe natie!" zeirte Asquith Ier-
stond. En toen gaven de lersehe nationa
listen hun hurl hield.
Deze enkele incidenten bewijzen, hoeveel
spanning er in de vergadering was. En
tegen het einde van Asquith's speech gaf
dat aanleiding tol eert heftig looncel. De
minister gewaagde nn de fraaie benamin
gen. door l'onai Law ftp zijn iiiiiiislerie
toegepast, zooals ..samen/wering" en „vei
laad". Dal noonnl hij ,,deu nieuwen si ijl"
fier Toiypailtj, dodende op de vervanging
van haar leider. De rechterzijde lachte er om,
maar de unionisten werden boos. „Zulke
faal kan men liedrl in Ulster bezigen."
merkte Asquith op.
,.lk heb hetzelfde hier gezegd," ver
klaarde Bonar Law.
„is de zeer geachte afgevaardigde be
reid hier* Ie herhalen, dat ik en mijn
collega's onze overtuiging verknopen?"
vroeg Asquith.
..Gij held geen oreituiging," snauwde
de oppositieleider liern toe. Dal vond de
roddel zijde Ie kras, de linkerzijde van
pas. Een groot spectakel was het gevolg.
Een dergelijke houding trissehen de lei
ders beleekent wal voor de toekomst!
liet voornaamste van den inhoud kent
men. Deze derde homo-rule bril verschilt
van rle beide vorige, maar brengt weinig,
dat vei rust of met verwacht werd. Voor
de hladeu biedt zij natuurlijk stof tut be
schouwingen te over. De unionistische bla
den zijn er scherp tegen gekant. De „Times"
is van meening, dal het ontwerp eigenlijk
hij niemand geestdrift zal wekken, daar
hel de hoop van het nationalistisch Ier
land niel zal bevredigen, den tegenstand
van het unionistische Ierland niet zal ver
minderen en de oppositie in Groot-Rrrtan-
nië zoo zal doen toenemen, dat binnen
Sliet te langen lijd regeering en wel door
haar weggevaagd zullen worden.
De Morning Post" hecht blijkbaar aan
de plechtige verklaringen van den eersten
minister weinig waarde, zij komt althans
nogmaals aandragen met het praatje, dal
de wet de prijs is voor de stemmen der
leren hij de jongste verkiezingen. Het wets
ontwerp, /.egt l|et blad, mag met eenige
handigheid in elkaar- zijn gezet, het draagt
overigens in alle opzichten de kenmerken
van de onzuivere bron, waaruit het i,-.
voortgekomen, en do wereld zal de wol
niel beschouwen als hef werk van een
staatsman, maar als dat van iemand, wion
alle gemoedsbezwaren vreemd zijn.
„Wat wij, en vermoedelijk vele libcin-
lon mol ons. minder goed vinden in het
wetsontwerp," zeg! de liberale „Daily Chro
nicle", „dat is de instelling van een Senaat,
welks leden benoemd zullen worden. Proe
ven met zulke regceringslichameu zijn reeds
heihaaldelijk in de koloniën genomen en
overal bleek een benoemde Senaat inshijd
mol de ware democratie." In andere op
zichten is het blad echter met de instelling
van een lerseli parlement zeer ingenomen.
De eveneens liberale „Daily News" ech
ter is van meening, dat het nieuwe par
lenient al te zeer aan bruiden is gelegd.
Het mag zich alleen bemoeien met zuiver
lersehe aangelegenheden, eu heeft geen
stem in de zaken van hel Rijk, niets te
zeggen over de post, de politie, slechts
weinig over de belastingen, enz., en deze
hepeikingen zullen, volgens het blad. den
arbeid van het parlement ten zeerste be
lemmeren.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
F r a n k r ij k.
Mei de kruitfabrienge is hel Jog altijd
een getob. Uit oen op last, van minister Del-
casxé ingesteld onderzoek is n.l. gebleken,
dat ook de nieuwe kruitsöüHei! in veel op
zichten gevaar- opleveren. Dientengevoleg
is slan ook een grooto, hoeveelheid, in 1910
in de fabriek te Pont. du Buis vervaardigd,
kruit van liet eskader- 1e Touion weder
ontscheept en eveneens een grooto voor
raad ammunitie van de. linieschepen „Jau-
régmberrv" en „Bouvet" te Brest.
deeldheden, welke in de kringen der liberale
partij Ireerschen.
I) e I t a I i a a n s c li-ïï u r k s e li e o o r-
1 og.
Generaal Canevo seinde Donderdag,
de Itnliaansche vlag is gehesclien op
fort Buehomez bij de Tunesische grens
legen.
s Avonds deden de Arabieren een aanval
op het fort; ze werden echter teruggesla
gen.
ft o m a n uit het Duits c. h
van GEO HG HART WIG,
„Ik heb n iu Is voor mij zeil gedaan, ik
heb hem alleen ,in een inrichting laten op
sluiten om jouw te helpen. Ik lu-b hem
daar opgezocht en imijn leven rn gevaar
geljggiehl om jou zijn geld te Verschaffen,
Ik zal ook verder doen, wal ik als mijn va
dcrlijke plichten beschouw en wal kan die
tien, om jouw geluk Ie bevorderen Ik zal
doen ul' ili* dolksteken, die je mij zoo pas
hold loegebraelil, niet zoo bedoeld waren.
Ik wil ze frnchli'll Ie vergeten." Zijn slem
klonk bijna gebroken door vcrdriel. ..Ik vil
dan alle selmld op mij nemen, Imewel ik
jouw belang s leellls beoogde, jij. mijn doelt
Ier, 'hel liel'sle dal ik op aar-de bezit, mijn
avondster, 'mijn zoo diep
llij hield op, trok zijn zijden foularl
ail, den zak van zijn jas eu hield die looi
den 'mond, alsof hij velden.' droevige wour
den 'over hel leed, dat zijn dochter aandeed,
wilde terugdringen.
Even snel als zij in loorn geraakt was,
zonk Fidelia weer in haar oude onveisrhii-
ligt- gelatenheid lenig. Zij gooi eau de eu
[ftgno op haar zakdoek en snoof (lil op.
„Dos Man sluiten wij weer vrede," zei
hij, „Zoo, zie zoo. Papa is niet meer boos.
En nu moeten wij handelen, licvo dochter.
Ik Ui-dool niets dan je geluk
laai -ons samen handelen!"
kom aan.
Spoedig ging hel gemeld van professor
Bickenhach's vlucht en verblijf hij dokh-r
Soden win mond lot mond door de klets
grage slad.
Generaal Bachman nam er, zooals van
alle.-, wat uit Bergitz,ley's huis kwam, wei
nig nutiBe van. De regeoringsraad Bickon-
baelt liet zich echteij over hel gevani lijkt-
en onverantwoordelijke van Soden's hart
delwij/.e scherpe woorden ontvallen. Hij
wenschle met beslistheid, dal zijn ö-hlge
noot zich tegenover deze geschiedenis zoet
gereserveerd zou gedragen.
Geheet anders, diep ontroerend, Wolkig
hel bericht op Louise Sir-bold. Toen zij
hel boorde, beefden haar handen zoo, dal
een melkkan, die zij in dt; hand hield, if,
schelven op riep grond m-erplofle. Zij vergal
alles waarmee zij bezig was, viel op een
stoel neer en huilde bitter.
In Sodon's buis heerschte thans,waar'
anders alles zoo vredig verliep, een geest
van onrust en zorg.
Wal Sralt.li mei zijn scherpen doklers-
Idik bad zien aankomen, gebeurde» De in
spanning, waartegen liiekenbacii's zwak
lichaam niet bestand was, had een bongo
koorts Ion gevolge.
De rustige slaap, 41c eerst over hem was
gekomen, was al spoedig geweken voor
pen onrusligen, waarin zich v roesol ij kc-
heelden drongen,
F r a n k r ij k en M a r o k k o.
Frankrijk* heeft in zijn nieuwe protecto
raal heel wal tegenstand der inboorlingen
te overwinnen. Dezer dagen nog kwam het
bij Maharidjn lol een bloedig gevocht, waar
bij aan beide kanten tientallen dooden vie
len. Hel is naar aanleiding van dit gevecht,
dal de socialist .hum-s in de „Humanité"
scherp Ie velde irekt P-gen het optreden
in Marokko. „De jongste gebeur torrissen,"
zoo zegt hij, „zullen de haat van de be
volking nog doen aanwakkeren. Er heerscht
thans onrtor de Marokkanen reeds zulk een
woede tegen on-, dat m,-n In-I prolcctoraats-
verdrag nog niet heeft durven afkondigen.
„De geheele Mohammedaanscho wereld
haat ons, wijl zij ons mede schuldig acht
aan den schandelijken aanslag op Tripolis.
„"Wanneer iu Marokko de oorlogsl'akkel
weder ontvlamt, zullen wij de gevolgen van
onze. root'politiok leeren inzien. De jaar
lijksrhe kosten voor de Marokko-politiok
politiek zullen weldra tol 300 inillioen fer.
gestegen zijn, maar erger dan dit, is hot
gevaar voor oorlog, dut onze staatskunde
veroorzaakt en de moreele schade, die wij
lijden.
„En wanneer vandaag of morgen zich
ernstige internationale moeilijkheden voor
doen, wal zal Frankrijk dan met het vij
andige Matokko aanvangenHoeveel le-
gt-ikorpson zat men er dan heen moeten
zenden om or Tie ftist te bewaren?"
Jj u i I s c li 1 a n d.
De volgende week zal een beroep gedaan
worden op het Duitsche publiek, om bij-dra
gen te storten voor een nationaal fonds lot
aankoop van vliegmachines voor het leger
Prins ll'einrich heeft hot beschermheer
schap aanvaard. Graal Posadowsky staat
aan hel hoofd der beweging.
Spanje.
In de Madrile-on-whe „Ifiipareial" zijn in
laatste dagen ver-schenen artikelen van den
oud-minister Gaffet over coulisse geheimen
uit de politiek van hel kabinet ('am-lejas
waarin hij in kleuren de politiek van den
eersten minister afschildert De voortzet
ling der aiiikclen wordl met groole Iu
langstelling legeninel gezien. De ontluillin
gen Inn den oud-minister hebben inzonder
deiheid betrekking op de tuisten en ver
Soden had het vei moed. De hramleudr
handen, die hij in den nacht gedrukt had
haddon hem den -waren toestand van den
vluchteling verraden. Hoe graag hij Marie
deze zorgen ook luid willen sparen, hij
voelde dal in deze omstandigheden de zieke
mor-sl blijven waai hij was.
„Weet, je wat," zei Marie, „ik zal l.ouise
Sir-bold vragen of zij mij helpen wil. Zij
heelt niets te verzuimen en wee! heel goed
met zieken om te gaan".
„Bo.d. Ik zal dan ook rustiger zijn over
zoudl je Ie erg kunnen inspannen
Louise van al de familieleden hel
jou. Je
Ik heli
liefst."
dan 1 u-h uitgezonderd," Ipchftl zijn
luïtn mol den vinger dreigend.
„Alweer Ut tri" schertste hij, zijn geestige
vrouw op de wang kussend.
De bei ging over. Het dienstmeisje diende
mevrouw Birkenharh en meneer Bergitzky
nn».
Soden's gezicht verduisterde. Dal was
het onaangenaamste bezoek, dat hij op dit
oogenblik kon krijgen.
„Wil je tien ontvangen?" vroeg Marie nu-t
bogrij pol ijke bezorgd hei d
„Moei ik niet? Maar ga jij weg, kind. Het
is niet goed voor je er bij te zijn."
Zij knikte en verdween.
In deftige houding en voorname vorme
lijkheid kwam Bergitzky statig achter zijn
dochter aan over tien drempel.
„Wilt u plaats nemen," zei Soden kalm,
op een stoel wvijzend.
dat
het
China.
De president der Gliineesdn: Republiek is
voornemens cemge gewichtige gezanhchaps-
posten opnieuw fo doen bezetten- Su-iv
jaotsji gaat als gezant naar Berlijn. Liang-
joehao naar Londen, Wentsjangpao naar
Parijs en Woetingfang weder naar Wash
ington.
Uit Konstantirropol wordt aan de „Natio
nal Zeitung" geseind, dat de Porte van haar
ambassadeur-, te Parijs en Londen de mede
deeling beeft ontvangen, dat Italië ib-n *25en
April een vioolactie in de Archipel zal be
ginnen. Hiermede in verband slaat wellicht
een bericht, eveneens uit Konstanlinope!
aan hetzelfde blad geseind, dat hof Brit
sche eskader, uit veertien schepen bestaan
de, van Gibraltar binnen enkele weken in
den Archipel zal aankomen.
De Temps" zegt, dat de bemiddelende
pogingen van de vijl' mogendheden bij de
Porte ten gunste van de beëindiging dor
vijandelijkheden uitgesteld moesten worden
Argentinië.
Zondag j.l. hebben de tweejaarlijkse lu»
verkiezingen plaats gehad voor een derd
gedeelte van den Senaat en de helft van de
Kamer van Afgevaardigden. Zij waren dit
maal ran "eel belang, omdat, zij voor hel
eeisl geschiedden volgens de nieuwe kie.»
wet, welker Ireinrndeling ongeve-r de ge
heelc laatste zitting van lucongres in be
slag heeft genomen. Deze el streeft naai
vertegenwoordiging ook vru, de minderln
den, zoodat de verkiezingen plaat-» hebben
volgens het zoogenaamde itoKol wui dt
„onvolledige lijst", d. w. lal ecu kiezer
zijn slem slechts kan uitbrengen voor twe
deïsten 'der Ie kiezen leden. De overige z
Iels 'blijven gereserveerd voor tb- miudei
hekl. Tevens is bij genoemde wel de vei'
plichte deelneming aan 'de verkiezingen
vooigeschreven voor eiken burger boven
18 jax-en, met uitzonde-ring van rle pnal-
phabeten, de militairen, de politieagenten,
sommige c-ategoriem van gerechtelijk vei
oordeelden en degenen, di- zich buitens
lands 'bevinden.
De ambtenaren, die hunnen kie-qrlu-hl
niet vervullen, verliezen hun recht op pro
motie of op vermeerdering hunner emolu
menton.
Het zal nog wei geruimeu tijd duren,
voordal 'de uitslag van deze verkiezing be
kend is, ten gevolge van de'gecompliceerde
wijze van telling e.n toewijzing der- uitge
brachte stemmen. Het oonige dat than-»
reeds bekend is, is dat de verkiezingen
een normaal verloop hebben gehad en dat
81 prureu! van tie kiezers hun slem bob
ben uitgebracht, in legélistelhg niet vroe
ger, toen slechts een klein pen-milage aan
de verkiezingen deelnam.
„Ik niet," antwoordde Bergitzky, zijn
dochter nam den aangewezen stoel voelend.
„Ik voel mij, den hemel zij dank, »ti-rk
genoeg, om ook dit verdriet slaande te
dragen."
Zooals u wilt." zei Soiteu. legen zijn
srhiijl'tafel leunend en In lli-r gezicht c\en
maar sc.lu-rp gadeslaande. „I" venschi iels
naders over tien loesland van Biekenhaeli
te lioore.n?"
„En nog wal meer," viel Bergilzky, nn-l
een veelzeggend gebaar legen Fidelia in.
„Mijn dochter, niekenhacli's echtgeiinolc,
zou graag willen weten, waarom zij niet
dadelijk, nadat haar man hier gekomen
was, bericht daarvan heeft ontvangen Zij
zou willen mimi, waarom Sic tijding haar
langs oen omweg, door den mond van
anderen uioe.»t heieiken. Zij meent te uw
gen veronderstellen. dat niemand haar in
den weg zal treden om aan liat'e plichten
als echtgenoot e on vrouw te voldoen."
„Zoo i.s het", ze.t Fidelia op beslisten en
niet erg vriendelijken toon.
Soden streek zich over zijn haard, zoonis
hij altijd pleegde te doen als er iet| on
aangenaams of moeilijks ie zeggen was,
„Dat, wil du.-» met andere woorden zoo
veel zeggen," zei hij met nadruk, „dat u
Bickenhach's uitlevering, om het zoo Ie
noemen, vraagt."
Bergitzky richtte zich stijf op.
„ik zou u looh wel willen verzoeken..."
„liet is ongehoord," viel Fidelia in, haar
zakdoek iu beweging brengend om zich wat
Hofberichten.
II. Al de Koningin weid bij het be
zoek 'i,m de .-tad Rotterdam op iu-h-n
veigezeld door de hofdames baronesse Slm-i
\an Aluixveld en jonkvrouw e Six; i!,-n
groot mens ter van I Ir. Ais. hui-», baron >ii-
tema van Grove-dinsden adjudant luiie-
nant-kolonel Van Hoogstratenden kamer-
heer-p.'utieulier sec rotans jhr. Van Geen;
den ordonnance-offieier Ie luit. jhr. De
Beaufort.
Verder zal de kamerheer i. b. d Ie
Rotterdam, baron Sweerts de Landa» Wv-
boigh, gedurende Hr. Als. vet blijf abh u'
dienst doen, terwijl II. AI. tevens is v >--
gezeld dooi den Commissaris der Koningin
in Zuid-Holland, E. C. Baron Swm-it» de
Landas Wyborgh.
All adjudant van den Prins bevond zich
in het. gevolg de kapitein luitenant ter zee
jhr. Hooft Graafland.
De rei» van Z. K. H. den Prins naai)
Londen, waarvan het hoofddoel i» een be
zoek aan de Nedoiiandsche afdeelingf van
de tentoonstelling betreffende steden- en
plnttolainlswoningcn, is .ris volgt geregeld:
De Prins zal Woensdag 24 April met
een. iler nachthoolen van de Aiaulschappij
„Zeeland" naar- Louden vertrekken, e» al
daar, vergezeld van Zijn adjudant, majoor
jhr. van Surhteh-n van de Haaiv. een paar
dagen verblijven,
Z. K. 11. zal logi-eren in het ('laridge';?
Hotel, iu de Biown.street, Donderdag *25
April namiddags de tentoonstelling be
zoeken en met de nachtboot van Zater
dag 27 April naar Nederland lerugkeeren,
teneinde Zondag 2S April 's morgens wem-
op hel Loo aan te komen.
De Nedeilandschi- afdeeling, voorstellen
de een Hollund»rh dorp, met de Juliana*
hoeve, dat al* de rlou dei' tentoonstelling
beschouwd weidt, is onder leiding van
de Koninklijke Neder l.imUehe Landbouw-
voreeniging, waaivau de Prins aH voor
zitter 'de ziel genoemd mag worden, iz.
orde gemaakt.
Van bet hof.
II. Af. de Koningin-Af (Knier zal vermoede
lijk de laatste dagen va» het verblijf van
rle Koningin te Amsterdam in begin Mei
a.s. in de hooldstad aanwezig zijn endi-nkl.
dan vóór het najaar niet mot-r naai Den
Haag lenig to keeren.
koelte toe te waaien. „Ik kom hem halen,
meneer Goden - daaivoor hen ik hier.
Van uitlevering kan geen spsakc zijn, D.d
woord is hioi een heleediging."
„Vom de gevolgen waarvan ik u ver
antwoordelijk moet stollen." voltooide ller-
rgilzky, een pogmg doende om indruk op
Soden te maken.
Deze liet, zijn baard nog geen ritst. Ein
delijk tiet hij zijn hand zakken.
„lleimieh Biekenhaeli is in den toestand,
waarin li ij zich thans bevindt, niet trans»
porlee.rbaar dat beslist de zaak."
„O neen!" zei Bergitzky hoonond. „Er zijn
middelen en wegen genoeg om
„Zoolang ik zijn arts hen, zeker niet.
Het staal, u natuurlijk vrij een tweeden on
dorden arts in consul! hierheen te roe
pen -- maar het resultaat en de c#ct»iu
van deze hoeren zal steeds dezelfde als
de mijne zijn, n.l dat Biekenhaeli als ecu
ernstig-zieke, blijven moet waar hij is llij
moet het bed houden en blijft dus voor
ovist in mijn huis."
Bergitzky en Fnh-lin zagen elkander aan,
eenzelfde gedachte school door hun hoofd,
n.l. ,.als dil eens het einde wast F
„Wat scheelt hem I" riepen zij al» uit
één mond. En Bergitzky voegde Fidelia
dadelijk nis uit groote bezorgdheid toe:
„Laat je niet verontnisten, lieve doch
ter. Wij zullen ons thans persoonlijk vaa
BicketihacS toestand overtuigen."
(Wordt vervolgd.)