No. 13897
65"* Jaargang.
Maandag 22 Apr 1912.
Om het koude g'oud.
)NA
PROEF ZE NAAST ELKAAR
VAN HOUTEN'S P Qj J
1 Kg. f 1,50
72,.- 0.80
7p.. 0,427a
7io„'. 0,18
t,W
BUITENLAND.
DE ITATjIAA NSCH-TRK8CHE
OORLOG.
eenander
merk
I EN ,GIJ 8UJFT BIJ
1 k DE VOLKSDR
DE VOLKSDRANK
BIJ UITNEMENDHEID.
BINNENLAND.
UVit
SEHIEDAIMSCHE COURANT
Deze co\irant verschijnt d 'a'gtëd ij k s, n et uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor 3 ehiedam en V. laardingen tl. 1,25, franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en V 1 a a r d i n g e n 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. Ml (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl0.92iedere regel t. er
16 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote loiters naar de, plaats die zij
innemen.
Advertentiën hij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Schiedam, 22 April 1912.
Terwijl de Itidiumisclio legermacht op
Afrika's noordkiisl tol werkeloosheid is ge
doemd- wordt di1 iinlinanselie vloot door
geen vijandelijke schepen in luiar bewe
gingen belemmerd. Toeli is ook haar wer
keloosheid van zeer langen duur geweest
totdal in hel midden der vorige week zij
aan Turkije's kusten handelend is opg">-
tieden. en wel bij den ingang der Dar-
ilanellen. de betrekkelijk nauwe verbin
ding tussehen twee zeeën, waaraan Kon
stantinopel is gelegen.
De italianen begonnen Woensdag hun
actie met hel doorsnijden van den I'urk-
M-hen telegraafkabel bij tthodus. waaidooi
de verbinding tussehen Konstantinopel en
de eilanden in de Egeïsehc Zoe vernield
Ward. Vier groote oorlogsschepen en vier
toipedo's bleven noordelijk van llhodus.
Aclil schepen stoomden naar de Dardanel
les) en begonnen om 11 uur 45 do be
schieting van de forten aan den ingang
lid seliieten duurde tot twee ntu' en was
in hei bijzonder gericht op het fort Orlia-
nie. Eenige schoten werden ook afgege
ven o]> de forten Koloomkaie en Selii*
Bahir. De Turken beantwoordden het vuur.
Een granaat van het fort Erthogml trol
een Italiaanseh schip, dat in brand ge
rankte. De eommandant liet het schip op
een zandbank bij Tenedos oploopen. om
lui zinken te verhinderen. Aan Turksche
zijde werd niemand buiten gevecht gesteld.
Do kazernes van de forten. Koloemkale
en Scdil-Bahir zijn iets beschadigd, waarbij
één soldaat onder de puinhoopen gedood
en twee gewond werden. De viool keet de
om 3 uur (enig en begon liet bombarde
ment opnieuw, dut lol I! uur duurde, llel
M'nullual van deze beschieting is nog on
bekend. Xuar than.-, vast-daulJ bedraagt lm
van de door de Italianen afgevuurd
projectielcm 312. waarvan 300 legen hel
fm| Orluuiie. 30 tegen Koloemkale en 12
legen Sedil-llahir. llel fnrt' Orhanie vuur
ile 24, Eilhogrul 3 scholen af. De vijand
school o]i 1603!) Al, afstand. Vijf van
27 Tiirksche projectielen tioffen de Ua
Iiaaiische vloot.
Ih'ulelijk na lud bombardement weiden di
Daidanellen door mijnen volkomen vet
speul. z.( ei leu nngniieve v ui de scheep
vaart. I)e graanhandel aan de Zwarte Ze
die aldus nu l een volkomen stilstand woidl
licdrtigd, heelt reeds pogingen in hetwelk
gesteld om vin de Turksche legeering hel
herslel rletr vrije doorvaart Ie verkrijgen
lei wijl Rusland reeds met een beroep op
vroegere Iraclaleu legen de sluiting heeft
geprotesteerd.
Tol welke einslige complicaties hel op
lieden van flu® in de Dardnnellcn kan
leiden, blijkI uil de volgende bericblen
onlleend aan bel ,,l!erl. Tageld."
Roman uit hot D u i t s c h
van GEO KG HART WIG.
De lijding van hel bombardement heef!
Ie- Athene buitengewoncn indiuk gemaakt.
Tcckeiieiul voor de stemming is een hoofd
artikel in hol regeeringsblatl „l'altis", dat
thans de spoedige oplossing van de Kre
tenzer en Macedonische kwesties kan wor
den verwacht. llel artikel eindigt met de
mdbotefkeiieiide zinsnede: ..Turkije gaat
een verschrikkelijk einde legenioel."
Ook in politieke klingen Ie Soliu heelt
hel bericht van hel lionihaideineiil sensa-
gowokl. liet publiek gaf Idijk van een
oorlogszuchtige stemming. Velen meenen,
thans hel oogonblik gekomen is om
<ijt> uil Europa te verdringen l)e Bul-
gaarsche tcgeering is eehlnr niet van plan
voorloopig baar neuirale houding op te
geven. Hel bericht, dat Italië niets anders
bedoeld heelt dan een vlootdoinoristra.tie,
wekte in hel land teleurstelling.
Vooits hei l( het grootste deel van devour
ilc Giiekscb.e Kamer op Kreta, in stiijl met
de verdragen, gekozen afgevaardigden, van
do gelegenheid gebruik gemaakt, om hei
melijk naar Athene over te steken, en
heeft de nieuwe preien t van Kanen, een
'.Mohammedaan, den e d van trouw afgelegl
aan den koning van Griekenland.
Tenslotte is hot de vraag, of de ltnliaan-
selie vloot, die na de beschieting is afgetrok
ken. weer opnieuw zal verschijnen om in-
detdaad ren fnrccering der Dardanellen te
beproeven. De meest verbreide meening is,
dat hef hier slechts een manifestatie hetrol
en dal hel hij dit dreigement zal blijven.
Van andere z.ijdc echter beweeit men. dat 't
Italinansclic optreden met voorkennis van
Rusland geschiedde en dat haar vloot een
eiland nabij de Dardanellen als operatie
basis zal inrichten, om een gunstig oogen
Idik vt or do dooi vaart af te wachten.
GEMENGDE MEDE DEELINGEN.
88)
Mevrouw Soden keek verbaasd in lui
nnlsloble gezicht van Ella.
,.Wel zoo!" zei zij gedempt. „Zoo, zoo
llij heeft als man van, plichtgevoel zijn
mooning ui (gespt oketi, dal Kröchcl uni zijn
driftig k.nakter geen waai borg bind oor
jouw geluk, dus digi ji, bij lcm niet paste.
Geloof: mij. Elltr." ging zij hartelijk voor!
wanneer het niet zoo is als hij meende
als je wel gelukkig wordt, zal hij de eoHr
zijn. om zieh daarover Ie verheugen."
„Maar hoe kan dan grootvader...
„Dat wed ik nk-l, ik ken zijn beweeg-
ledeneii niet. -Maar Bergitzkv's beweegre
denen zijn zeker ook mi niet van lie besle
geweest - zooals gewoonlijk."
Op den drempel van de ziekenkamer
stond Louise Siobolil.
„llij riep daar jui-sl weer je naam. LH:
zei zij, de jonge vrouw op hel voorhoofd
kussende.
Met gevouwen handen lead Ella hinnen.
Zij kon bijna geen adem halen.
Een gordijn hield den zonneglans tegen.
Een gedempt licht lag om hel bed* waai'
op hel witte kussen het grijze honl'd van
professor Bickeubach rustte, Het gelaat.
Ij i a n k r ij k i n M a i o k k o.
Lab-re telegrammen ml Tanger In-vo-li
gen. dat de orde te Fez door de Eiansche
li nepen i* hersteld. De muiters zijn ove)
wonnen en ontwapend, hun inland-u'ho hooi
den hebben aan generaal Dalbiez hun un
derwerping aangeboden.
De Kiaiiselio nnnislei van oorlog heelt
belicht nul vangen, dal vier Frausche oll'i
cicieu iiislnicteurs bij ue muiterij zijn g(
dood.
De l'arijsclie bladen vernemen uit Tanger
dat de verliezen der .Marokkanen m-er «fel
800 man bedragen.
Aan Vranschc 'zijde werden 17 olticieren
otulerofficieien en instructeurs gedood.
geroepen tol een professoraat in de staat
huishoudkunde. Ziokle noopte hem echter
die bol rekking op te geven, llij vestigde
zich 'toen weder in zijn gohoorleplaals Zn-
lalna. waar hij de directie der aan zijn in-
mitie toebeliooren.le mijnen op zich nam.
Daar werd bij gekozen tof afgevaardigde,
in 1893 'weid hij iiiinisler van financiën en
(wee jaren Inler Irad hij aan hef hoofd van
hel ministerie. Tien jaren lang bleef hij mi-
nislei'-presidenl. X;r "zijn aftreden in 1905
aarivaanlde hij het leiderschap zijner par
tij. Op hot einde van het jaar 1909 werd
hem do 'vorming van eea kabinet opgedra
gen, maar in Januari van het volgende
jaar stond 'hij de eerste plaats in dat mi
nisterie af aan graaf Khucig Hedorvaiy,
wiens opvolger hij thans weder wordt.
U o o g a r i j o.
Do u ie it sv-bmoemde kabinols format air
graal' Stanislas v. Lukacs, lie-hour! lot een
adellijke familie van Armenische afkomst
in Zevenburgen. Van. zijn jeugd af heelt hij
zieh bezig gehouden met economische stu
diën. p nog bclrekkelijk jong werd hij re Ms
gloeide van koorts en duidelijk waren de
blauwe adertjes aan zijn -lapen zicht
baar. Maar zelfs in dien loesinml was de
uihli ukking van hel gezicht nog edel.
Met onzekere scluede.it Madrid.Ella bet
lied. He sinai'l overweldigde liaar. Zij moest
op een stoelleuning sleuuen anders zou zij
ker gevallen znij.
Ileinricb I tickenliach's lippen bewogen
z.icli zaclil en uil zijn half geopende oogen
glansde een vieemd licht. In zijn fanlasj -
'eelde hij in het verleden, hij ging naar
allerlei plaatsen, rusteloos en belomnieid
duur zijn van koorts gloeiend lieluuuu.
Een stroom van tranen biak uil Ella's
nogen, niet het minst omdal zij voelde
mul haar smart alleen Ie staan lusschen
haar man, moeder en grootvadei. jlunr
man kon geen tranen verdragen, hij werd
or l'iftig door en vond er aanleiding ;in
lol heftige scènes.
„Vader, lieve vader," fluisterde zij, haar
band op zijn brandende vingers leggend,
die ongedurig over lug dek gl-ulon.
Jlet scheen dnl (leze gestameld.- woorden
een wehladigmi invloed op Biekeiibaeh
hadden, wanl een lachje kwam om zijn
mond, waai' zich leeds vioog diepe rim
;m!s hadden gegraven, llel. hoofd mankte
een bewtging ter zijde om de st.-in nog.
maggi Ie hoorei,, maar hel volgende oogen-
blik dreef de koorts de rustiger gedachten
weer weg en klonken onvorstaanbn-e
woorden va.n zijn lippen,
P». u s 1 a n il.
In het verre noord-oosten van Siberië,
op de goudvelden aan de Lona-rivior, as
dezer dagen een schrikwekketul bloedbad
aangericht.
Door militaire Iroepen is om oen tot
nog toe niet heldere reden a bout por-
tant op drommen stakers geschoten, drie
salvo's achlereen, mei hel gevolg dal, vol
gens de ol'fieie-ole opgave. 107 personen
werden doodgeschoten. Van de gewonden
stierven or later nog 84, terwijl bovendien
nog 210 man zijn gewond, van ie 81
liclit. De salvo's Je.eimc-et'den letterlijk de
werklieden.
De werklieden hebben aan de balie b-
Moskou om rechtskundigen |i|stSl ver-
fcOfhl. Zij zeggen dat 150 personen gedood
en 200 gewond werd.-». Op roeiende w ijze
beschrijven zij. hoe onbarmhartig d - lioe-
pen optraden. Gewonden, die up den mond
uitgestrekt lagen, werden eenvoudig afge
maakt.
Over geheel Rusland heel'i hel ong-loof-
lijk barbaarsohe optreden der autorilciilen
tegenover de arbeiders ontstemming en cri-
tiek in hot leven geroepen. Vandaag zou
in de Doema over deze kwestie een 'in.
terpellatie gehouden worden.
llel. .geheel vond zijn oorzaak in liet feit.
dat de mijiiwerkers en gondw asschers een
hooger loon eisehfen en in staking gingen.
Ook moet de politiek niet vreemd aan
deze staking zijn geweesl. waar twaalf
procent der werklieden uil bannelingen
bestonden, llel aantal slaker* hedio.-g
slechts 7500 en men beweert dat d„ Dn
king op vredelievende wijze bijgelegd had
kunnen worden.
SN EEN ANDER MERK GOEDKOOPE CACAO
Ronac
:i
VIERKANTE
SUSSEN
Turk ij e.
Uil, Ilaliaaiiscln- bron komen burn lihm
over da positie tier Turken in Ambië.
natuurlijk heel pc-*iiniisfir-ciic. Volgens de/.e
zijn de stanmien Dadiil eu Hart in op.
stand gckoinun legen sjeiif Lanick. l)( op
stand van do Turksche geregetde tw» ,11-11
tegen .Suleiman uordl luw esligd. lie io-
hellen zouden hem heldmn veria Ion eu mi u'
Dan getrokken zijn.
De Turksche Iroepen, die uil Jlninul
voilrokken zijn oru Kunl'mhi (e vei-du-
ken. moeien verslagen zijn door Moz.i 1
Mahmoed (ihnit.it en diens purhje.meei s
moeien Muliail binnengetrokken zijn.
Ten gevolge van den opsbmd der stam
men van Vat ran ik moet Hoheida bijna gi-
isoleeid zijll.
Sjeik Ielii=s heel'L liet beleg gesligon voor
Kunluda Kbah, Buchamez.
Vrijdag werden Arabische (roepen ge-
•ignaleeicl ten zuiden en zuidoo-ten van
lu-t I'm!, zij werdc-n echter mei groote ver
liezen teruggeslagen.
Duoi een beweging naar hei So-K-n van
In-l schiereiland Makahev, kwamen andere
groepen Arabieren van Sidi Said onder het
vuur der Italianen, dal hun zwaie vei lie
zen toebracht.
Van het hof.
II. M ilc Koningin en Z. K. 11. (It- Pt lift
In Idirn Zateidagnamiddag nul klein gevolg
•en tnchl per auto door de Betuwe gcina-iki.
I'eii hulI' twee van hel Loo verl ia deken, re
den II, M. en Z. K. 11 over Ollerloo. Ede,'
Wam iiiügcn naar lilieiien, slaken aldaar
mei het veer den Rijn over en Volgden
.Irtl weg over Kesf(-ren, ftplicusden. Doo-
dr waard, Dien, AmleM, llerveld en Eist.
X i es n wandeling Ie midden dei prach
tig blei iemle boonig'iai di-n grinn.il,I lo heb
ben. keelden II. ,M. en Z. K II. lm: im-
gi vi||! zes uur over Arnhem ft» het I.ou
lenig.
II. M. de Kmimgin Moedei heelt Zalerlag-
midihig, vergezeld van de luddame. linde
v. d. l'idL een lmgdtltig bezoek gebiaeld
'tan lel II.-K. Sfkenlutjs iit bet We-U-inde
te 's-l 11 a venhage.
De Kt.ningin-Moedei' dombeji alle ek '*t*
zalen en spiak de zieke» Op lin-lebi
wijze lie. Zij sclumk de jHHv.ivsoni'M bbie-
UUIi; de kindeien pleldehockell ca speel
goed.
II. M liet 7,lj Ij lil e( dvoel'lg iulieillell u\'el'
i-le vei pleging enz en beloonde hoi lunhle-
11 f1 ijk liiar gioole mm nmnenheid. mei de
imichling. j
Audiënties
De gewone aiidiënlie van den iBuisp-r
uin oorlog zal op Doiidetdag 27r dc/.et niet
plaats hebben.
Timor.
Dij de bevoegde autoriteiten zijn van de
Indische Regeering geen berichten out van
gen omtrent op Xcderkuulsch 1 iiitor uit
gebroken onlusten.
F.tin had zich op den bedrand neergezet
en lutar vaders handen zacht in do hare
Zij stivrok liefkozend over zijn
voorhoofd ou zijn wangen, zij
kuslo beide steeds weer en bevochtigde,
ze turf haar tranen.
„Kont Ella!" zei lantee Louise, zelf ook
met de punt van haar schort ijverig in (te
vu|n haar oogen wrijvend, „(lp hel oogon-
blik weet hij niet wat er gebeurt. Giste
ren is je moeder hier weer geweesl
maar als oom Soden eenmaal iets gezegd
heelt, dan gebeurt het ook. Van tiaiisporl
kan geen sprake zijn, hoe sterk "te moeder
er ook op aandringt. .Ie goede vader blijft
hier."
,,lk dank jelui allemaal voor je goedheid
en je zorgen voor hem," lluisleidc Ella
titel veistikl stukken. „Ik kan zoo weinig
voor hem doen, hoe graag ik ook wilde."
...Maar kind," zei Louise Siebold, die
fijngevoelig genoeg was om |c begrijpen,
wal. F.lln daarmee bedoelde en wel ver
moedde, Ime Kroehel zich in dezen ge
droeg. „Dat weten wij immers wel. Je
hout toch niet meer je eigen meester en
gebonden."
Ella wietji zich aan de bnrsl van de
goede Louise Siebokl.
„Tante Louise - als hij sferl'l, wij ik
onk niet meer leven 1"
„Xu nu!" -ei Louise, haar vochtige
wangen s|i;eeb'' „Dal wil ik maar liever
niet gehoord hebben. Hoofd omhoog! Een
becl.je moed moei de meitach hebben en
houden. Kom .kom, Ella
,,0ch, tante Louise, wees niet boos op
mij. U weet niel. hoc hot mij te moede
is."
,,lk weet genoeg," bromde Lottise zacht
en bezorgd, maar wat ze wist zcide 'ze
niet. luid.
Marie Soden trad hinnen en wenkte haai
beiden, uit do ziekenkamer te komen.
,,OUo vindt het niet goed dat je te lang
bij je zieken vader bent." zei ze harte
lijk. .,Koin, ik zal je wat moois Ie Ie/en
geven. l'|o heeft gisteren een brief go-
schteven een briel vol stemming, ecl
wat voor Ito. Zij is gelukkig. Maar da!
was haar up den Irouwdag a! aan Ie zien
zij lachte zoo stil voor zu-li uil en vont-
een goede opmerker was daal veel in er-
borgen. En. wat ik vooral in ifc-u president
howomhiv, is dal hij volkomen (erugtreedt
debtor de belangen van zijn kind. Fle
loeft slechts voor Lilt en Lili, men mag
dat gentsl zeggen, is door L'te geheel vet
anderd."
,„Mag ik dien brief meenemen?" vroeg
Ella, een smartelijk gevoel bij de gedncld.
aan haar onvrijheid onderdrukkend. ,,lk
moe' nu weg gaan."
„Natuurlijk, hartje daarl zal je eens
vaker komen gaal het?" vorschle. zij,
zoo voorzichtig mogelijk. „Amleis moet je
maar eens wachten en als je papa dan
wat beter wordt en de koorts voorbij is,
zat ik je «vel even een boodschap fctutcn.
Ik zou niet graag willen -voegde zij
er moederlijk aan toe, ,,dal je m' moei
lijkheden over kreeg, dat weet je."
Over Ella's lief gezicht vloug een diep
rooit eau schaamte. Zij antwoordde mei,
liet zich door (te beide, haar zon Juni le
lijk genegen, vrouwen nogmaals omhelzen
til Ira.l naar buiten in den zonneschijn.
Zwaar drukte haat staar! op haar. zwaar
der nog dan toen zij gekomen waft
Weer zag zij het ouderlijk huis. Xu
stonden de vensters wijd open. Au kreeg
171 In een gevoel, dal hel niet goed was het
lm is zoo zonder meer voorbij te gaan.
Zij ging de sloep op en helde aan.
Deigil/.ky. gereed om uit Ie gaau, deed
Ijpf zelf open.
.,\Vu! zien mijn oogen I" riep hij, bèiiM
handen uiMtvkkoud. „De kleme mevrouw
KiöcUell Ik wihle juist even gaan begroe
ien. Je komt zeker van je auuou vader?
Xatunrlijk is iemand ons weer voor ge
weest mei jo in to leiden in hetgeen ge
beurt is. Maar wat koslolijk zie je er uit.
Mevrouwtje Hooi'? alle respect Fi
de®, onze kleine Ella is hier!"
Alles wat "Clla lot nu loe onbewust logen
Bergitzky had gehad, voelde zij duidelijker
eu pijnlijker nu zij weer tegenover bom
stond, llel was of zij hem nu beter doorzag.
Wordt vtrvoJgd.)
