65' jaargang
Dinsdag 2! Mei 1912
No. 13921
Om het koude goud.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam enVlaardingentl. 1.25, franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en V laardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertcntiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertcntiën: Van 16 regels fl.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan bet Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertcntiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
isscnssrr-»
Kennisgeving.
Drankwet.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam
Birengten ter openbare kennis, dat bij ben
eten Verzoek is ingekomen van WILHEL
MUS BENEDICTUS JACOBUS VAN RIET,
om, vergunning Voor rlen verkoop van ster
ken. 'drank in bet klein, voor gebruik ter
plaatse van verkoop in de tbcnedenlocaliteil
en het boVonvexgadcrlokaal van het per-
ccbl Bo lei-straal 52;
cn herinneren, dat binnen 2 weken na
deze bekendmaking 'tegen ihel verleeuen van
do vergunning schriftelijk bij hun College
bezwaren kunnen worden ingebracht,
«Schiedam, 21 Mei 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
LAGEPOWEI.T, W. B.
V. SIOKENGA.
BUITENLAND.
i Schiedam1, 21 Mei 1912.
BELGIË EN NEDERLAND.
De Duilsche Rijksdagafgevaardigde Gcorg
Gothein bespreek! in een hoofdarti
kel in de „Vossischo Zeiltuig" da ncu-
Iralitcit van België en, Nederland.
Do schrijver wijst in do eerste, plaats
op de schending van verschillende ver
dragen, die in den laatsten tijd plaats had
den ter verkrijging van eenig strategisch
voordcol. Deze vernietiging d,er moraal in
internationale vraagstukken is voor de klei
ne stalen, die tot dusverre in zekeren
zin op luin nou tra li feil geteerd heb
ben, zeer gevaarlijk. België, dat steeds ge
diend heelt als slagVeld voor bijna a,Ue
groote Europecsche oorlogen, wordt daar
door opnieuw blootgesteld aan in- of aan
vallen en schending der 'neutraliteit. Go
thein meant, dat België dit „in,vasie"-go-
vaar kan ontkomen,wanneer 't mot zijn be
volking van 7 milliocn zielen eindelijk
over zal gaan tot algemeenen dienstplicht.
In tijd van internationale ipojjilieke ver
wikkelingen zou België zijn neutraliteit
met een leger van 200.000 man, goede ves
tingwerken cn 100.000 man, reserve-tree-
pon, beslist verdedigen kunnen. En hij ver
volgt: Is de neutralitoit ,van België op
deze wijze verzekerd, dan zou bij pen
oorlog tusschen Frankrijk cn, Duitsehlnud
de strategische waarde van Holland gering
zijn.
In hel igeVal dat dn oorlog zich niet
bepaalt tot liet vaste land Van Europa
cn Engeland 'er in belrokkem wordt, ver
andert do situatie geheel en al. De heer
Golhoin gelooft, dat het ,de machtige
Roman uit het üuitsch
van GEORG HARTWiG,
112)
Mot koortsachtige gejaagdheid ging zij
naar haar slaapkamer en kleedde zich.
Toon snelde zij1 het huis uit, de stoffige
straten op, waar oen warme wind haar
tegemoet kwam, langs vele huizen, einde
lijk door kleinere straten. Het was of een
gevaarlijke vijand haar vervolgde, zóó joeg
zij voort. Tot ze eindelijk voor tante
Louise's huisje stond, te herkennen aan de
talrijke bloempotten voor de vensters.
Do deur stond aan. Mot trillende hand
duwde Ella haar open, zij ging de gang
door en kwam, zonder ie kloppen, bij
Louise over den drempel binnenvallen.
Te zuinig om' jlecds {nu de lamp op
te steken, zal tante Louise Siebold met
een breikous in het half-duisler. De kous
viel haar uit do hand toen Ella zoo on
verwachts binnen kwam vallen. Tijd om
op te springen had zij niet moer, want
Ella was al voor haar geknield cn drukte
haar blonde hoofd in haar ruwe, wolion
schort.
„Help mjj! O, tante Louise help mij
toch!"
Wat 'zij den vorigen dag met tegenzin
zich bad laten ontvallen, tegenover haar
Engolschc Vloot niet mooilijk; zóu vallen
om de onvSerslorkto Maas- cn Scliekleh'a-
vens te bezetten. Hierdoor wordt de Noord-
Westelijke flank van Duitsclilaud bedreigd
en dit rijk zou ,d,an genoodzaakt zijn den
veldlocbL naar ltollandsch grondgebied te
verplaatsen. De bezetting van Nederland
door Engclschio [roepen zou reeds gemo
tiveerd kunnen worden rnlet da uitvlucht
Holland's neutraliteit te beschermen, In
werkelijkheid bcteekent oen dergelijke be
zetting alleen een bedreiging van Hui loch
ia mi's flank, waardoor dit land genood
zaakt zou zijn de consequenties daaruit
te trekken.
Do neutraliteit van Holland is voor het
Duilscho rijk een enorm groot belang. 7,ij
boleekcni op militair gebied de bescher
ming van Dnitscldnnd's Noord-Westelijke
.grenzen; zij boteekent economisch de on-
gcsloordc gemeenschap met do zee zelfs
dan wanneer do eigen havensteden door
machtiger vijandelijke vloLen geblokkeerd
zouden worden. Dit zijn zulke enorme
voordoeten, clat gec'n enkele ernstige
staatsman jn D uii Is eh.l and op do ge
dachte zal komen Holland to an
nexe eren. Dezelfde vooulcelen wijzen
er duidelijk op, d;i,t do neutraliteit van
Nederland nimmer jn de lecrste
plaats door D u i t s c h 1 a n d, geschon
den zou word,en. Dit zou een Verminking
van hot eigen staatslichaam! b'oLcekenen.
Do Hollanders echter, wier economi
sche Welvaart voor pot grootste deel be
rust op het onbelemmerde Verkeer met
het Duilselio achterland in hoofdzaak
hel stroomgebied van den Rijn. heb
ben afgezien van alle andere belangen,
een vitaal belang aan het instandhouden
van hun neutraliteit. Wcnsclien zij de
vruchten van een nog langer diirendcn
vrede te plukken, dan moeten zij ia hun
eigen economisch belang er op bedacht
zijn. de levensaderen van hun wolvaart te
vcislerken, (forten Maas en Schelde, enz.)
cn hun legermacht te verhoogen. Hierdoor
kunnen aanvallen gepareerd worden en de
neutraliteit blijft behouden.
.Holland bezit een bevolking van over
de 6 miillioon zielen. Het kon dus een
landleger Van iels miinder dan 200.000
soldaten op de heen brengen. Vierhonderd
duizend man goed gedrilde troepen. (Ne
derland cn België saam), minstens 200.000
man reservisten (dito), versterkte haven
mond ingen (Schelde, lljum, enz.), pen
groot aantal lorpcdobouton, enz., zijn in
in staat om eiken aanvaller met sncces
terug te gooien over dc grenzen. Geen
groote mogendheid zou er ouder zulke
omstandigheden aan durven denken, om
dc neutraliteit dor twee ziisLer-nuücs Ie
schenden I
Gothein vervolg!„Het plan om den
Scbeldemon-d te beschermen is in Neder
land voorloopig van do baaa geschoven;
niet, zooais indertijd beweerd werd door
bemoeizucht van Engeland, doch door de
groote o n ve rs oh i 11 dg h e id van het
Nedorlandsclio volk zelf."
moeder cn grootvader, dat kwam nu mot
groote openhartigheid over haar lippen. Zij
legde haar hart bloot. En steeds weer,
door 'het geheelo verhaal van haar ellende
en 'al do zelfverwijten, die zij zich deed,
heen, bleek van haar liefde voor Willi
B.achmann. Zij wist hot niet, zij sprak zijn
naam 'niet uit, maar tante Louise voelde tus
schen baar woorden de waarheid.
De oude juffrouw zat stil cn luisterde
zwijgend toe. /Alleen bij de schildering van
do laatste scène, waarbij Krócbol Ella had
mishandeld en geslagen, uitte zij ecnigo
toornige woorden. En nogmaals deed zij
dat toen Ella sprak va,n dp voornemens,
waarvan haar grootvader met oen onkel
woord bad gewaagd.
„Nooit, tante Louise,"1 riep Ella, „nooit
ga ik naar mijn moedor terug."t Zij greep
do magere, hand van het oudje. „En ook
kan ik niet in Krüchels huis blijven.""
„Waar wil je dan heen, mijn arm, lief
kind?" vroeg Louise, mot haar hand
liefdevol over liet haar van de knielende
Ella strooiend. „A\rat wil je dan beginnen?";
„Van u loeren, wil ik, hoe men zijn!
brood verdienen moet. U was immers ook
eens jong en ongelukkig zooals ik, toen
mijn vader ti verliet, evenals ik verlaten!
b'cn, U bent al de moeilijkheden te boven
gekomen. Help mij, dat ik ook leer ver
geten wat er is voorgevallen, help mij,
clat ik er niet voortdurend aan denken moet
en mij zelf moet plagen mot do vraag
waarom Willi mij verlaten heeft. Hij heelt
Do schrijver meent, dat bovendien pen
zekeio puls temming tegen Duitschland
daartoe heelt bijgedragen, tengevolge, van
de wet op de pchecpvaarrechlcn en de
plannen voor pen nieuw kanaal, dat öe
Rijn-ui tin onding in Einden zal brengen.
Maar deze pogingen om druk uit to oefe
nen, moot Nederland niet te tragisch op
nemen. Die middelen deugen niet, zegt
de schrijver, het zijn kleine onhandigheden,
die men in Duitschland in 't belang der
agraienpoliück tracht door te voeren. Ne
derland zal ze moeten ter zijde s<hui
ven, Lerwille van liet levensvraagstuk, dat
de schrijver in een doorslaand:} bescher
ming van de eigen zelfstandigheid en neu
traliteit van oils land ziet.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
België.
Sedert dc laatste luinpartij te hacken,
deden lasterlijke geruchten over het parti
culicre leven der koninklijke familie de
ronde. (Men beweerde zelfs, dat de konin
gin flen koning vevrasltc mol een kamenier
en jdat zij deze met een revolver doodde.
Do koning werd gewaarschuwd door hof-
dignitarissen, die door tclephonische me-
ïtedeelingcn uit binnen- ten zelfs uit bui
tenland opmerkzaam gemaakt waren. Hij
was natuurlijk zeer verbaasd en diep ver
ontwaardigd. Bij Ücn officier van justitie
zal oen aanklacht ingediend worden tegen
de verspreiders van dezie geruchten cn
elke persoon, 'die ze zou herhalen, zul on
middellijk vervolgd worden.
Dui'lsohl and.
De Pruisische Landdag heeft gisteren,
als 'ongeveer 'ieder jaar, een dag gewijd aan
do 'behandeling van moties tot wijziging
van (tiet Pruisische kiesrecht. De nationaal-
bbeiralon, 'die gccu algemeen en gelijk kies
recht voor Pruisen wenschcn, hadden ver
beteringen van i het bestaande kiesrecht
voorgesteld, de vrijzinnigen daarentegen in
voering van hetzelfde kiesrecht als voor
den Rijksdag. De jiationaal-lihoralen von
den geen steun buiten hun partij. Voor de
motie Van de vrijzinnigen stemden ook lvet
centrum ten do Polen. Toch Werd deze mo
tie nitel 188 Legen 1.58 stommen verworpen,
omdat zoor vele ccntrumafgevaardigden
thuis bleven 'teneinde de conservatieve
b'omlgcuootien in hnn tegenstand tegen dc
verandering van de kieswet te steunen.
Do tnegoerïng had liet niet de moeite
waard gevonden iemand 'tot hijwoning van
bet ttebal lo zenden.
Z weden.
De Eerste Kamer hoeft met S6 tegen
58 stemmen liet wetsontwerp dor regeeving
over invoering van liet vrouwenkiesrecht
voor het parlement verworpen. De Tweede
Kamer daarentegen nam, na langdurige de
batten, bet wetsontwerp mot 1 f-1 togen (56
stemmen aan. liet wetsontwerp is hiermede
voor deze keer verworpen.
mij indertijd maar een paar woorden ge
schreven donk toch eens aan, slechts
een paar korlo woorden na alles wal er
den vorigen dag tusschen ons was voor
gevallen en wal hij gezegd cn beloofd
bad. En ik weel, dat ik nieL een .er rust
zal vindon, waai' ik ook gaan moge, voor
ik do reden daarvan weet. Ik kan niet
golooven, dat liet waar is wat zij ge
zegd hebben, namelijk dat hij maar ge
schertst heeft on den spot hoeft gedreven
niet mijn ijdolheicl cn liclitgeloovighoid.
Do laatste woorden fluisterde zij afge
trokken voor zich heen.
Hef trilde en beefde om den mond van
Louise Siebold en haar voorhoofd rimpelde
dreigend toen zij Ella's hoofd ophief.
Een (diepe verachting kwam er in haar op
voor do (menschcn, 'die dit .alles bedreven
h,addon, (en die "er iu hun egoïsme niet legen
op hadden (gezien 'een lief, onschuldig wezen
a,ls lilla jn Het ongeluk te storten.
„Je zegt, "dat hot jo rust zou geven als
jo do reden wist Van Willi's handelwijze,"
zei zo toen. „Ik weet die reden. De vraag
is .ajlccn c£ jo sterk 'en verstandig genoeg
bent (alles te hooren het of hef een ander
betrof, kalm cn krachtig."
„Ik wil sterk 'zijn, fa ulo," zei Elia, haar
betraand gezicht opheffend, dal in dit
o ogenblik treffend op Raar vaders gelaal
geleek, zooals hij er vroeger had uitge
zien. Tante Louise kon niet anders dan
hot [aan liaar horst drukken. „Ik ben sterk,
tante Louise geloof mij."
Do Italiaanse h—T urkschc oor
log.
Do Italiaanscho admiraal Amcro seint,
dat bij naar Simi het oorlogsschip „Po-
gaso" stuurde, met do opdracht het gar
nizoen tol overgave te dwingen. De Kaima-
kan en do Turkschc gendarmen werden ge
vangen genomen; ook de Turkschc amb
tenaren zullen medegevoel d worden.
Uil Athene wordt geseind aan de Italiaan
scho bladen, dat de Turken ijverig dc be
zettingen op Myltlene en Chios versterken.
De Tuiksche ministerraad heeft gisteren
besloten alle Italianen, uitgezonderd we
duwen, werklieden en hulpbehoevenden, uit
hel gcbeele rijk uit te wijzen.
(Jit Rome wordt aan de „Voss. Ztg." ge
seind, dal nit Smyrna 12.000 Italianen ver
bannen zijn, van wie slechts 2000 over eenig
veunogen beschikten. Zondag kwamen te
Athene 230 Italianen aan, die geen geld
en bijna geen klceren hadden. De Italiaan
scho kranten verlangen, dat dc regcciing
dozo slachtoffers van don oorlog minstens
even goed behandelen zal als de Turkschc
gevangenen.
De gouverneur-generaal van Tripolis heeft
naar bet heet om het misbruik van ster
ken drank tc beperken, maar inderdaad
om de Italiaanscho wijnen lo begunstigen
door een decreet van 22 April j.l. de
invoerrechten op brandewijn en bier ver
hoogd. Boven de algemeeno invoerrechten
van 11 pCt., welke reeds vóór de komst
der Italianen in Tripolis geheven werden,
zal voor zuivere brandewijn uit wijn of
wijnhoudende substanties een invoerrecht
van 30 lire per hectoliter, uit andere sub
stanties een van 50 lire per hectoliter
betaald moeten worden, voor gesuikerde of
aromatische brandewijn 60 lire per hecto
liter; voer andere soorten brandewijn in
flcssciien 0.60 lire per flesch; voor bran-
dewijnessencen 2 lire per kilogram, voor
bier in tonnen 7 lire per hectoliter, in flos-
schen 0.10 Ure per flesch.
M ar o k k o.
Oiulea- voorbehoud SvortU uit Oodsjda ge
meld, dat het aantal Marokkanen, hetwelk
in den nacht van 14 (lezer het kamp van
Merada heeft aangevallen, niet minder dan
14.000 bedroeg. De strijd zou na 2 uur ge
duurd te hebben, met 'de vlucht der Marok
kanen zijn geëindigd, (die talrijke dooden
op hel tslagvekl achterlieten,
Naar uit Tangcr wordt gemeld, is onder
Ho inboorlingen aldaar het gerucht ver
spreid, dat sultan Moblay-Hatid heimelijk
afstand Van (do ycgoering heeft gedaan.
BINNENLAND,
Tan het bof.
II. (M. dn Koningin hecft tot hoofd van
do Ibizonilore Koninklijke zending hij de
begrafenisplechtigheid Van koning Frederik
van Denemarken aangewezen don gep. vicc-
Niemand zou 'achter de zachte stom, waar
mee Louise Siebold nu van de leugens ging
spreken, die door Bergitzky vei zonnen wa
ren, 'liet diepe 'leed bobben vermoed dat zij
gevoelde.
„Jo grootvaderBij ieder woord
gleed baar band over de wang van Ella,
die met groote spanning toeluisterde. „Je
gioolvadcr beeft Willi's ouders bang ge
maakt, dat de ziekte van jo vader
op jou erfelijk zou overgaan, ja over moest
gaan."
Een kreet van ochrik ontsnapte aan Ella's
lippen Zij wilde opspringen, maar van
schrik kon zij geen lid verroeren.
„Lk ik stamoldo zij.
„Stil!" zei Louise streng, hoewel liet
li,aar moeite kostte zelf kalm to blijven bij
Raar ophelderingen, „liet is natuurlijk on
zin. Je vader is nooit krankzinnig geweest.
Diep ongelukkig was hij, anders niets. Hij
was een man, die. niet klaar kan komen
mot zich-zelf. Hij bad verdriet, was inner
lijk niet sterk en werd dien tengevolge ziek."
„Ik k,an wiet begrijpen, dat grootvader
zooiots beeft kunnen zeggen," fluisterde
Elia. „En zij geloofden dat? En Willi
hij ook?"
„Wat bij geleden heeft, zoo lang als hij
liet vermoedde, kiui je jo niet voorstellen.
Wat hij echter leed, nadat hij zoowel als
zijn ouders er achter kwamen, dat Ber
gitzky hen bedrogen had, is nog veel er
ger. Waai* jij .nu zit, daar zat bij gisteren,
wanhopig 'cn vertwijfeld".
admiraal ten (Bosch, lid van den Raad van
State, adjudant in h'uitengewonen dienst.
De missie vertrekt morgenochtend naar*
Kopenhagen.
De opper-ceremoniemeester maakt in de
„Stat."' bekend, dat liet bof, ingevolge do
beajelen van II. M. de Koningin, met ingang
van 21 dezer den rouw zal aannemen we
gens 'het overlijden van den Koning van
Denemarken, voor den tijd van drie we
ken, en "wel(zeven dagen iniddetb'axen rouw,
en veertien dagen lichten rouw.
Audiënties.
De gewone audiëntie van den minister
van financiën zal op Donderdag 23 dezer
die van den minister van waterstaat pp
Vrijdag 24 etezer plaats hebben.
YIce-admiraal Wentholt.
Bij Kon. besluit van 18 dezer is:
lo. mot de dagteekening van dit besluit
aan den vice admiraal J. Wentholt, pp
zijn verzoek, wegens langdurigen dienst,
eervol ontslag uit den zeedienst verleend,
onder erkenning van het recht op pen
sioen;
2c. aan genoomden vioe-admiraal Hr.
Ms. dank betuigd voor de vele en ge
wichtige diensten door hom in Verschil
lende betrekkingen aan den lande bewe
zen.
Rechterlijke macht.
Bij Kon. besluit van 18 dezer zijn be
noemd i
tot president van het gerecJitshof te Am
sterdam, mr. B. Simons, thans vice-pre
sident van gemeld college;
tot vice-president van het gerechtshof
te Amsterdam, mr. R. H. A. M. Rename,
thans raadsheer in gemeld college.
V
Bij Kon. besluit van 18 dezer is be
noemd tol substituut-officier van justitie
bij de arrondissements-reclitbank te Den
Haag, mr. R. del Campo-, genaamd Camp,
thans in gelijke betrekking bij de arrondis
sements-reclitbank to Amsterdam.
Dc arromlissaments-rcchtbank te Alme
lo heeft, ter vervulling eencr vacature van
rechter in haai- collego, opgemaakt de
navolgende alpliabetische lijst van aanbe
veling: t i
mr. B. P. J. Pianlenga, sub'stituul-grif-
fk.i bij de arrondissements-rechtbank /te
Almelo;
mr. dr. II. R. Ribhius, advocaat cn pro
cureur, rechtcr-plaatsvervanger iu dc ar
rondissementsrechtbank te Haarlem;
jhr. mr. dr. G. W. van Vievssen, Trip,
substituut griffier bij de arrondisscmets-
rechtbauk (e Rotterdam.
Mr. II. de Bic. substituut-griffier bij d,e
arrondissements-reclitbank te Zwolle, is
met het lot afgevallen tegen een van bo
vengenoemde candidaten. i
Het word Ella te moedo of zij vonken'
voor zich zag schitteren en in haar ooren
ruischto het alsof er water in haar' nabij
heid 'naar beneden viel.
„Tante Louise riep zij en zonk
toen bewusteloos in do armen van de oude
juffrouw.
Toen 'zij haar oogen weer opsloeg, be
merkte 'zij dat zij in een leunstoel lag. Op
tafel brandde de lamp met getemperde licht-
kiacht.
„Nu willen wij er niet meer over spre
ken," zei Louise een kop opgewarmde maar
steike koffie binnen brengend. „Jo drinkt
dit nu eerst eens uit en gaat dan naai:
huis. Het is allemaal hatelijke boosaar
digheid. en kwaadsprekerij geweest."
„Het is of er een xwuro last van mij
afgenomen is," ze.i E!La, haar blauwe
oogen dankbaar op het gerimpelde gehaat
van liaar tapte vestigend. „Neen, nti be
grijp ik alles zooiots kon hij mij na
tuurlijk niet ronduit schrijven. Dan moest
hij wol een schijn van wreedheid op zicli
laden."
„Nu, zie je daarom heb' ik je ook
alles maar gezegd. En ivu maak dat je
weg komt. lk heb geen koffie meer, dus
moet je naar buis. Loop op een draf cn
lach om don onzin,!'*
(Wordt vervolgd.)
SCHIEDAM» COURAM
De Secretaris,
