li
H
ff
lli
ii
65
Zaterdag 25 Mei 1912!
No. 13925
Dit inner tataat nit DME Malen.
fl
M
I'
Eerste Blad.
Om liet koude goud.
J
1
f I
Sill
II!'
etc
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en V, 1 a a r cl i n g e n fl, 1.25, franco
per post 1.65.
Prys per wQokVoor Schiedam en Flaardingon i0 cent.
Afzonderljjko nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomon. t
Adverlentiën voor hot eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan hot Bureau bezorgd zijn.
Bnreau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1
15 cents. Reclames 30 cent per regel,
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeeiige
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
-6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
Groote letters naar de plaats die zij
voorwaarden. Tarieven
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
yan 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan hot Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Bericht.
Met liet oog op den tweeden Pinkster
dag verschijnt de „Schiedamsche Cou
rant" Maandagavond NIET.
Gymnasium te Schiedam.
Candidalen voor het 1oelatingsexam.cn,
dal gehouden zal woitbn in de eerste helft
van Juli, gelieven zich vóór 1 Juli aan te
molden bij den rector.
Dr. J. L. L1EZENBERG.
iïoogere Burgerschool met
5-jarigen cursus Schiedam.
Aangifte van leerlingen voor den volgen
den cursus kan vóór 15 J u n i geschieden
schriftelijk met opgave van n a a m, y o o r-
n a m e n, datuine n j a a r van g e b o o r-
te en do school, waar hel ouderwijs is
genoten, mondeling eiken Dinsdag (be
halve 28 Mei) en D onder dag van H/i
3'/) uur in het gebomv dor II. B. S.
Jongelieden uit plaatsen, waar eene II.
B. S., met 5-j. c., is gevestigd, worden al
leen toegelaten, als zij zich metterwoon te
Schiedam vestigen.
De Directeur,
Al. HORN.
Bu rger- Avondschool.
Voor nieuwe leerlingen bestaat er ge
legenheid zich te laten inschrijven MAAN
DAG 3 en DINSDAG 4 Juni as.,'s avonds
van 7 tot 9 in het gebouw der Am
bachtsschool, Liduinastraat.
Er moet worden medegebracht:
le. een inentingsbewijs;
2e. een verklaring van tiet Hoofd der
lagere school, waaruit blijkt, dat de jon
gen dezo school geheel heeft dooi-
1 o o p e n.
Om toegelaten te kunnen worden moet
hij twaalf jaar zijn.
Do Directeur der Burgeravondschool,
j.'a. hingman.
Roman uit het Duitsch
van GEORG IIARTWIG.
BUITENLAND.
116)
De staf officie ren van de eavaleridivi-
sie en liet huzlleiiregiment, waartoe Krii-
ch'els eskadron behoorde, lagen in hel
stadje ingekwiutieid. Alle andere regimen
ten waren over de omliggende dorpen en
goederen verdeeld, ine! Welker bewomeis
een druk en gezellig voikeer werd onder
houden.
ALs na een voldoende rustpoos de ofl'i
eieren in den laten namiddag zich lot 'n
géniieenseliappeiijken maaltijd vertvingdon,
dau kwam do vroolijkheid altijd weer te
rug en tezamen doorstane vermoeienis on
lasten schenen dan tot steeds groofcr
vriendschappelijkheid f n, angedwongener
omgang te brengen. Van den divisie com
mandant tot tien jongkien. luitenant loc
gevoelde men zich behaaglijk ou op zijn
gemak in dit gezelschap, waar de plicht-
(Begingen ter zijde werden' gesteld,
Bij het marklploiti draaide lCröchel een
zijstraat in, hij sprong snel af en haastte
Ach naar een koele kamer om van de
hitte uit te blazen,
t Slbb'meier wachtte hem op in zijn ka
mer. Alles stond en lag bier gereed om
den uilWendigen en inwendige» meiiseh
le vorfrissclien en le verslerkeu.
De rimpels op liet voorhoofd van Krö-
Schiedam, 25 Mei 1912.
HONGARIJE
Het sihijnt absoluut noodzakelijk om de
verantwoordelijkheid te doen neeikomen op
die factoren zonder mandaat, dio een onbe
perkte macht uitoefenen over duizenden
mannen, die do consequentie ondergaan
van het mudilsmishinik dezer volksmen
ners, aldus besloot de minister onder do
geestdriftige toejuiching!® der vergadering.
De Kamer nam arte van 's ministers
verklaringen.
Duitsch land.
Een nieuwe keizerlijke kabinetsorder over
het duel is, volgens de „ïagl. Rundschau",
dezen zomer to verwachten, een aanvulling
van de bestaande order van 1897. -lie ver
ouderd is. Er zal grooter bepeikun» op
gelegd worden aan het duel Uis-riu-n offi
ciereu. Er zullen bepaalde voorschriften ge
geven worden, hoe in geval van uitzonde
ring, b.v. wanneer godsdienstige overtui
ging het duel verbiedt, gehandeld' moet
worden.
Uil Kaïro wordl aan de „Boi'l. Lokal
Anz." ge wind, dat Lord Kitchener Zon
dag naar Malta vertrekt, waar hij een ont
moeting zal hebben met de ministers
Asquith en f'lnm'liill, den gouverneur van
Gibraltar en Alen commandant van de AfiJ-
dellandsche Zccvlonl. Er zal beraadslaagd
worden over oen andere verdeeling van de
marine in do MiddeSlandsche zee en over
de vermeerdering van 't Egyptische nccupa-
tieleger in velband met den Soedan. Ook zal
or over gesproken worden de Luws voor de
militaire operatie-, van Malta, naar Egypte
to verleggen.
Het werk in de Lomleuscbe havens lag
gisteren bijna geheel stil. Hoiulerdvijftien
schepen konden ten gevolge van de staking
„Wrijf niel tusschen mijn schouders als
oen oude wasehvrouwriep Kröehid Stob-
meier toe, dio zijn best deed, hein droog
le wrijven. Anders. Kerel,, je schuurt me
de huid stuk! Wegl ZakdoekI"
Stobmehu' vloog zooals hem bevolen
weid naar links rai ïecbls, maar de stem
ming vnn kapitein Kröehel werd er niet
beter op.
„Mijn laarzen uilWat. zit je daar
mei je voet nis een lamme! Keivl, je
rukt mij het heen uit jlvjM lid Nu
schoein n klaarzetten."
Eindelijk had Enk hel een gemakkelijk
pak aan. Hij ging dan gewoonlijk Cvrst
wal op bed liggen, rookte een sigaar, las
de couranten en sliep daarbij in, lot Slob-
meier hem voor hel middagmaal wekte.
,,Er is een brief voor u gekomen," zei
Stobmcier, de uitgetrokken kleunen over
den arm leggend. „Hij ligt op het nacht
tafeltje."
Kvöehel maakte een driftige en drei
gende beweging, die Stohmeier naiizulle
om zoo spoedig mogelijk de kamer te ver
talen.
Zich op zijn bed latend vallen, nam
kapitein Krochel den brief en opende lmm,
zonder belangstelling voor don Inbond.
Eon paar maal gleed zijn blik over de
etude wooidon, toen richtte hij zich met
ecu rule op en las voider ip ^.it tonde hou
ding. Zijn wenkbrauwen trok hij samen
oil in zijn oogon glinslordyn ponken van
vermssing en toorn. m
Denema rken.
Gisteren heeft de begrafenis van hel stof
felijk overschot van koning Prederik Vlil
plaats gehad. Alvorens de Ivetbrenging van
liet lijk des konings naar Roskiido plan
vond, had in de slotkerk te Kopenhagen een
lijkdienst plaats, ingeleid met koraalgezang.
De predikant Fenger hield een korte preek
Na een tweede koraalgezang hieven offi
eieren de lijkkist van de katafalk en droe
gen deze uit do kerk. Direct achter de kist
volgden de koning en de koningin-weduwe,
daarop volgden de overige aanwezigen. De
kist werd naar het station door de Chrïs-
tiaanstraat gedragen. Soldaten en loden van
veteranenvereenigingen stonden hin«< den
weg geschaard. Op het slation werd de kist
in oen wagon, die in chapelic-ardonle bot
schapen was, neergezet. Nadat de deelne
mers aan den lijkstoet in don trein hadden
plaats genomen, vertrok doze naar Ros
kiido, waar men om half twee aankwam.
De vorstelijke, dames reden naar de Dom
kerk. De lijkstoet wandelde mot militaire
muziek daar heen. Voorop reden dragon
ders, daarop volgde veldartillerie en infan
terie, dan de kist. Achter de kist liepen in
de eerste rij de koning, niet de zoons van
De 11 a 1 i a a n s h ~T ui' ks c. h oe r-
o rl og.
Uit Athene komt hel bericht, dat de
Tmksvhe mStrioi van oorlog. AUhmoed
Sjefket pasja, formeel heeft verklaard, dat,
als de Italianen Chio» en Alyülene bezet
ten, hij de stuiting der Dardanollen ,zou
hevelen, zonder rekening te houden met
de mooning der andere ministers.
Hel idee van de Europeesche con<i.»-
i'cntie ter beslechting van den Tnrksch-
Haliaaiischen oorlog, dat in de laatste da
gen van verschillende kanten geopperd
werd, is, naar van een-goed ingeheide zijdo
aan de ,,Neue Krcie Brosse" gksegedeet.
woidl. officie d nog niet aan de verschillen
de regeeringen bekend gemaakt. Of dit
denkbeeld ingang zal vinden Dij de mo
gendheden, hangt af van 'het standpunt,
dal Italië en Turkije zulten innemen. Er
zouden langdurige onderhandelingen mon
dig zijn. alvorens het programma vastge
steld kon wenden en tijdens de conferentie
zouden verschillen van vneoning kunnen
ontstaan, die gevaarlijk konden worden.
Daarom is het niet zeer waarschijnlijk.,
dal een conferentie over dw Tripolis kwes
tie gehouden zal worden.
,,.1o zuil zelf wel inzien, dat ik, na
heigeen je mij hebt aangedaan, niet lan
ger in je buis kan blijven en je vrouw
heulen kan. Ik zou -mij zelt verachten als
ik dat doen kon. De, aanleiding tot een
gebeiding heb jij alleen gegeven. AI aar
ik wil niets hebben van datgene, dat. je,
zooals mij gezegd wow!, veiplieht heul
mij te geven. Ik heb je niel om geld
genomen en het beschaamt mij zeer, flat
je een groote som urn mijnentwille verlo
ven hebt. Als je terugkomt, zal je mij niet
meer in het luws vinden. Yoorgeen geld hm
wereld ga ik oehter weer naar mijn groot
vader en moeder. Oom Goden, liee-ïl mij
in bescherming genomen en verschaft mij
de middelen in een pens-ion te leven tot
ik een betrekking gevonden heb en in mijn
eigen onderhoud •Ruil kunnen voorzien. Ook
tante Louise zal mij stemma. Zoo zijn nu
allen lief en goed tegen 'mij. IJ te vooral, die
ik niel dankbaar genoeg kan zijn. Wat
AYLlli Bachmann betreft, ten opzichte van
hem heli ik niets verkeenls gedaan. Dat
kan is jc zweren bij de nagedachtenis van
mijn lieven vader. Je zoll er zelf ook naar
verlangen, van mij lievrijd lo worden. Als
hel anders was, zou je niel al je vrije
uren in 't Casino hebben doorgebracht
Kröehéfl lippen trilden vim wo de over
deze beschaming en over de brutaliteit
van Ella, om hem, Kröehel, zoo iels te
duiven zeggen l
Hij las den brief nogmaals en nog eens.
Wat kinderlijk was de wijze, waarop zij
zich' verdedigde, -wat een ernstige aan-
M a r n k k o.
De „Alatin"-con'cspondent te Fez liectt
met Aloelay llafid een onderhoud gehad,
waarin de sultan nogmaals de ver/.eke-
linir gaf, dat hij vast besloten is, te abdi
ceren. Wel kwam Aloelay-llafid er tegen op,
dat leligieuse beweegredenen of eemg gods
dienstig fanatisme hem daartoe gebracht
zouden hebben. Hij gevoelt beboette aan
rast. Ik ga heen, verklaarde de- sultan, ten
einde ook in de toekomst met Frankrijk
in goede verstandhouding te kunnen leven,
en om strubbelingen te vermijden. Welke
ik onder net nieuwe régime voui onvermij
delijk houd. Maar waarom maakt uien zulk
een ophef over mijn heengaan? De men-
selten komen en gaan, zonder dat de instel
lingen verandeeen. Is dit niet ook in Frank.-
klaclij legen hem hielden de ze woorden
echter iu. Nu zag hij weer Ella's tengere
en lieve verschijning voor zich slaan. Vol
hartstocht had hij haar tot /irit gel rek
ken en /acht, maar zeker, had zij zich nu
van hem losgemaakt
Hij sprong op van zijn bod, kreukelde
den in-lef in elkaar en verscheurde hnn
daarna, liet bloed steeg hem naar het
hoofd hij de geduchte, dal alkx leden van
Ella's tamilie nu van bet gebeurde zou
den liöoren. Zijn trots was teil diepste
beleedigd.
Zich over, laten plaatsen, was 'teerste
wal hij nu doen moest. Teil tweede moest
bij voldoening van luitenant v. Bachmann
vragen en Ion derde moesten de stap
pen voor ecu echtscheiding worden ge
daan.
Stohmeier klopte aan.
Voor bel eerst van zijn leven yoeldc
Kröohel iets van schrik bij dit geluid.
Stohmeier verscheen op den drempel.
,,T!et is tijd kapitein!"
1 lij was er op voorbereid geweest, yl.it
Kröeliel hom in slechte siomming zou ont
vangen. maar de kapitein schoen niet
op zijn tegenwoordigheid te letten. Met
oen duister gezicht en gefronst voorhoofd
liet hij zich in do bcnoodigdo kleeding
stukken helpen, gespte zich zwijgend dot
sahol om, greep zijn, pel on ging do denf
uit.
Wordt vtrvolgd.J
f
h'
ws H
jV W
H'
m
tri
t! I
$-
i1 ff
P-
p
p
fes
aÉfevaU'jh
•i
s§
V
ff
•ik
li
1',
Ari
Pt
S-tl
In den nacht van Donderdag op Vrijdag
meende men, dat de orde in Boedapest
was hersteld. De algemeenc slaking, waar
aan 50.000 werklieden hadden deelgeno
men, was geëindigd verklaard, en er was
bovendien bloed genoeg gevloeid. Volgens
de politie toch waren er Dondcidag 7 men
schel! gedood en 107 gewond, van wie 58
ernstig, o. a. 7 politic-agenten. Tjwcehon-
derd arrestaties hadden er phmt% doch
slechts 3L personen werden gevangen ge
honden; do anderen werden in vrijheid
gesteld.
Toch ir, ook de dag van gisteren alles
behalve kalm voorbij gegaan, zoodat alle
zaken ges lot® hieven. Wel hadden zich de
werklieden weder aan de fabrieken ge
meld overeenkomstig hel parool der sociaal
democratische leiders, maar de metaalbe
werkers vonden hun (abrieken gesloten. Op
de poorten waren biljetten aangeplakt, waar
op te lezen stond, dat de arbeiders, die
gisteren staakten, tot 15 Juni uitgesloten
werden. Deze werklieden nu sehoolrien in
de stralen weer samen en de ongeregeld
heden begonnen opnieuw. Tegenover de mi
litairen en vooral tegenover de huzaten
namen de betoogers een vriendelijke hou
ding aan. Hun woede gold echten vooral
de politie. Kort na ze» uur maakten do
weikliodcn. zich moester van karren. >vaar-
op petroleumvaten geladen waren. Uil deze
vaten werd een barricade gebouwd met koi-
stecncn versterkt. De rails van de trams
wellen opgebroken, de wagens vernield en
in brand gestoken. De gebouwen van de
machinefabriek van Land werden met pe
troleum begoten en in brand gestoken. De
brandweer werd door de arbeiders tegen
gehouden. llililairen en bereden gendarmen
moesten de orde herstellen. Toen eerst kon
do brand gebluscht worden.
In de wijk Engelfeld drongen de arbei
ders een kerk binnen, waar juist gods
diens! oefening gebonden word. Zij verniel
den er verschillende scJiatten. Ook violen
zij in deze buurl eon poüfieposthnis aan,
begoten de meubelen met Strnleum en
staken die aan.
In verschillende fabrieken, waar Don
derdag nog gewerkt werd, werd gisteren,
wegens de uitsluiting van de ijzer- en
machine-arbeiders, de staking geprocla-
ineoid. De minister-president beloofde och
Ier zijn bemiddeling en de. staking werd
's middags opgeheven, terwijl naderhand
de m'etaalhibrikanlen verklaarden, da! zo
do uitgesloten arbeiders weer zouden aan
nemen. Tegelijkertijd gal' de ininister-piv-
'sident Verlof tot liet houden van drie
grooto vergaderingen in den namiddag. De
socialisten gaven nog eens last alle onge
tegeldhoden te vermijden.
che], die van stille verbolgenheid spraken,
verdwenen niet bij hol gezicht van zoo
veel voikwikkends. Als er geen lievelings
gerecht was, dat zijn stemming dn goede
richting deerl omslaan, bleef hij toornig
en prikkelbaar. Zon was bet. geweest van
af hel oogeiïbtik, dal hij Ella's Immer
wms ontvlucht als een misdadiger, die een
moord op het geweten heelt.
Het gebeurde l.io.1. hem loon rust. Hei
had hom aangegrepen juist op dn plaats
waar hij het gevoeligst was: :,ijn achting
voor zio li-zelf. De alcohol was we! in slaat
om hem een tijd lang - zijn ergernis te
doen voigetp.u en do grappen van zijn
makkeis brachten hem aan het lachen --
doch spoedig was de lach weer verdwe
nen en de goede hui maakte plaats voor 'n
nieuwe zwartgallige, vol bitterheid ou prik-
kolbaaiheid. Sterds als hij nuchter en al
leen was, stond liet hem heldor voor den
geest dat hij een vrouw mishandeld had.
Al was hot ook honderdmaal waar dat
zij er aanleiding toe gegeven had, dan
nog bleer dal feit vast staan. Hij, Krö-
cliel, een mal van eer had dót gedaan.
Voor die zelfbeschuldiging trachltë ,liij
vergoeding le vinden door zich zoo mo
gelijk le wreken op Willi Barb mum, met
wiea hij tijdens de manoeuvres in aanra
king kwam. Hij haatte hem en zng in hem
de schuld van al liet gebeurde. Een be
hoefte aan wraak tegen Ella en Willi
bleef hein steeds hij.
Geplaagd door zulke gedachten zocht
hij afleiding in den dienst.
Tusschen 11 on r2 uur heerschte vol
komen rust.
In het Huis van Afgevaardigden is giste
ren een interpellatie over het gebeurde aan
de orde geweest. Minister-president Lukacs
verklaarde, dal het voorwendsel voor da
algemeeiiQ staking de weigering was om
een manifestatie te mogen organiseeren
voor het parlement. De politie gaf toe
stemming tol bet houden van vele openbare
vergaderingen, in gesloten lokalen, doch
achtte 't ontoelaatbaar, dat een samenscho
ling van 50.000 opgewonden inenschen een
pressie zou uitoefenen op de volksvertegen
woordigers, Do minister veiklaanle, dal hij
niet kan gedongen, dat de mooning ver
spreid wordt als zou de werkstaking het ge
volg zijn van de houding, door de reamning
aangenomen, tegenover de kieswethervor-
ining. Onlangs heeft hij nog vetklaard. dat
het kabinet besloten had deze kwestie zoo
spoodm mogelijk op le lossen, natuurlijk
op den grondslag van zijn overtuiging. Het
schijnt Cellier, dat de socialistische leiders
de krachten van hun partij eens op den
proef wilden stellen, ten einde weer eens
wat glans aan hun getaand prestige te ge
ven. De minister wist liet of hun dit ge
lukt is, doch daarvan was hij wel overtuigd
dat de vooruitgang van liet land niet ge
haat is door deze onlusten, daar geen vriend
van den vooruitgang en van de democrati
sche ontwikkeling zich zal aansluiten bij
mannen die htm principes veikondigen door
diefstallen, niomden en bianJstichlingen.
(f!< estdi illige, lang herhaalde [oojuiehin-
gO",)
GEMENGDE MEDE DEELINGEN.
da transportarbeiders niet lossen. Dit had
reeds eenige schaarschte van levensmidde
len tengevolge en een "rijzing van de vleesch-
cp. graanprijzen. Behalve (lat de transportt-
werkers in de andere havens zijn aange
schreven om geen goederen naur en van
Londen uit en in te laden, is lot nog toe
geen poging gedaan om de staking buiten
Londen uit te breiden.
De regeerings-commissaiis Claike heeft
gisteren in de Fishmoiigrishall liet hom
door de regeering opgedragen onderzoek
in het havengesciiil geopend. De nrbzidois-
leider Gosling lichtte uitvoerig do grieven
en de eischen van de stakers toe. Delaal-
sten komen hier op neer:. Uitsluiting van
nict-aangesloten arbeiders en loonop-lag van
allo havenarbeiders.
Gisteren was de toestand op do Theems
in hoofdzaak als volgt: Alle weiven tus
schen Blackfriars en Stepney zijn gesloten.
Aan de dokken staat het werk nagenoeg
stil. Aan de Alberthaven wei ken slechts
20 man inplaats van 20,000, zooals gewoon
lijk. Alleen de karrevoeiders vormen een
uitzondering. Men zegt dat velen van hen
weigeren te staken.
Hij las hel volgende:
den koning van Zweden, de koning van
Griekenland en de koning van Noorwegen.
Danrar liter volgden de overige leden dor
familie. Na de aankomst voor de Domkerk
werd de kist van den lijkwagen eehewmeu
in de kerk op een katafalk geplaatst. He
lijkdienst word geopend met koraalgezang,
gevolgd rloor een preek van den hofprediker
I'aitlli. Daarna werd «f weer een legaal»
gezang aangeheven, terwijl teizelfder tijd
geweeisalvo's afgevuurd weiden.
'J'oiwijl alle aanwezigen zich van hun
plaatsen verhielen, weid de kist in de kapel
van l-'tedeiik V gedingen. Onder het spe
len van tiet oiwl \erhelen de leden der
koninklijke familie de keik. waarbij de ko
ning, du koningin weduwe en koning Uus-
taaf koningin Alexandra begeleidde. Do
x lenigt eis naar Kopenhagen werd tegen 4
uur ondernomen.
E 11 g o 1 a n d.
yv^-r-Yt yrf
V
!£i
A: h'
IrP
Jk
fJT
0 p
M
tf f
VT
kf
A
h',
b
t
ïp{
fpr
I
