I
I
k
i
I
I
1'
I
l,
i'
m» M .eri
Tweede Blad.
Uit de Tweede Kamer.
2ijn eerste heldendaad.
f*
I
I'
Jr:
I
I;
is-
c
iïr
D
T
ïr
Dj
te
a
m
3?'
M
Deze courant verschijnt rt a g o 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en V 1 a a r d i n g e n fl. 1.25, franco
per post fl, 1.65.
Prjj's por waekVoor S c h i e d a ni en VlaardingenlO cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiön voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. Ml (hoek Korte Haven).
Zoo is dan op Dinsdag 21 Mei het ka
binet-Heemskerk eindelijk er aan toe ge
komen, dat zijn eerste stuk sociale ver
zekering in behandeling genomen werd.
Vier jaar en 3 maanden moesten er voor
bijgaan vóór zulks gebeuule, en de beer
Patijn mocht er terecht aan herinneren,
dat, als zulks nog mogelijk was, de JVe-
geering dit dankt na.ii het zeer buitenge
wone lelt, dat zij in plaats van over een
vierjarige periode d. i, de gewone
legislatieve periode over een bijna zes
jarige heeft te beschikken. Wam dit niet
het geval, het kabinet-Ilcemskerk zou in
1913 afgetreden zijn met hetzelfde defi
cit, waarmee het kabinet-Kuyper in 1905
afsloot, namelijk met 'een geheel onafge
daan sociaal program,
En zoo komt hel, dat Talma's arbeiders-
ziekteverzekering nog in behandeling kon
komen, al heeft do veel te late indiening
ervan zijn geheele program op verzeke-
ringsgebied heel wat minder kansen van
verwezenlijking gegeven. Want nu zijn de
ontwerpen op de ziekteverzekering en die
op de Ouderdoms- en Invalidileits-veive
kering voel te snel op elkaar gekomen,
en versperden zij elkander den weg. Bij
het nauwe vierhand toch, dat er tussehen
dio ontwerpen bestaat liet was al we
derom do beer Patijn, Hie er op wees
moesten zij wel in 'handen gesteld worden
van éón en dezelfde Commissie van Voor
bereiding, maar daarvan was het gevolg,
dat die Commissie telkens tie behandeling
van het eene ontwerp moest staken, om
die van bet andere voort, |e zetten, wat
ook alweer vertraging gaf. En het ergste
van dit alles is, zoowel de heer Treub
als tie heer Patijn beklaagden zich daar
over zeer terecht, dat de Kamer thans
gc-dwongen wordt dit uiterst gewichtige
wetsontwerp in zenuwachtige haast, op
een zeer ongunstig tijdstip na Juli
houdt uien de Kamer nu toch eenmaal
niet meer bij elkaar en met on voldoen
de konnis Van zaken af te handelen.
J 1
Onvoldoende kennis van zaken? Zeker;
niet dat, er niet verscheidene le-len van
de Kamer, om niet te zeggen zeer ,velo.
zouden wezen, die h fonds bekend zijn
met het vraagstuk der sociale verzekering
en wat daaromtrent in de buiienlaudschc
wetgevingen te loeren valt. Dit te beweren
zij verre van ons. -Maar een Hollaudsch
Kamerlid, die over een Hollandscho wet
zal hebben te beslissen, zal rekening heb
ben te houden mei de lmzwai-en, die de
jlolkindseho belanghebbenden legen de wel
mochten inbrengen; en om zulks behoor
lijk te kunnen tieren, zal aan die belang.-
hebbenden do tijd moeten gegeven weiden,
de wet op hun gemak te bestudeerd], en
'Mas Herbert was wri een fier jongsle
maar ook een der ijverigste ambtonaien
van onze politie-afdceling. Hij was reeils
in velschillende bureau's werkzaam ge
weest on had overal de grootste be
kwaamheden aan den dag gelegd. Toch
was hij er tot dusverre niet in geslaagd,
een of ander interessant of gewichtig ge
val op het spoor te komen, waardoor hij,
beter dan op eenige andere wijze, zijn n
putatie van behendig en slim politieambte
naar of detectiove had kunnen vestigen, en
waarnaar hij zoozeer verlangde.
Men kan zich dus gemakkelijk de op
gewondenheid voorstellen, welke den jon
geil man beving, toen hij, kort voor het
einde van een theater-voorstelling, een
schriftelijke opdracht van den hoofdcom
missaris ontving, welke op staanden voet
ten uitvoer gebracht moest worden. De in
houd er van was als volgt
„Zooeven werd mij hei ingesloten, toe
vallig gevonden en zeer bedenkelijke
briefje overhandigd. Begeef u oniuidde
lijk ter plaatse, om de noodige maatre
gelen le treffen, (iroolo omzichtigheid en
per ommegaande bericht."
De Hoofdcommissaris van Pol Ufa.
Hot daarbij ingesloten briefje droog geen
rii-tèto en luidde aldus:
-6 regels fl. 0.92;
Groote letters
Prijs der Advertentiën: Van 1
15 cents. Reclames 80 cent per regel,
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
iedere regel meer
naar de plaats die zij
voorwaarden. Tarieven
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
yan 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
zul men met de openbare behandeling van
de wet dienen le wachten, tot 'de adressen
van die belanghebbenden door cl? Kamer
leden kunnen zijn verwerkt.
Dit nu is niet het geval gewfvsf, en
dit is ook daarom jammer-, omdat daar
door do Commission van Yoorbeivi ling,
waarvan wc het nut bij da behandeling
van do Armenwet reeds hebben leeron
kennen, in discrediel zullen raken, al be
hoeft men zo dan niet daarom dadelijk
met den heer Van 'de Velde een uitvin
ding des duivels te noemen. In de Coni
missta van 'Voorbereiding geschiedt toch
alles binnenskamers, en het ontwerp in zijn
eindvorm komt zoowel voor de Karncr,
behalve dan voor da Kamerleden, die lid
van de Commissie zijn, als voor het pu
bliek eerst dim in de openbaarheid, als
het tussehen Commissie en hlinister, om
zoo te zeggen, klaar is gestoofd. Wanneer
men dan ook, zooals thans geschied is,
slechts een zeer korte spanne tijds laat
verloopen tussehen het verschijnen van liet
ontwerp in zijn eindvorm 'en de openbare
behandeling daarvan, wordt er aan de door
onze Grondwet bedoelde op& jaarheid dei
wetgeving tekort gedaan, F de proef op
de som is geleverd; thans, terwijl de welt
reeds in behandeling is, worden de Kamer
leden door belanghebbenden met adressen
overstelpt, waaraan ze uit den aard dor
zaak weinig aandacht kunnen wijden.
Dat die adressen veie zijn, verwondert
ons niet, nvant er is in heel 'Nederland
maar één persoon, die met deze Arbei-
dersziekteverzekering veel op heeft, en dat
is do hoer Talma. zelf. De menscheu ,om
wie Iret gaal, dait zijn de arbeiders, staan
tegenover deze wet zoo koud als eeu steen.
In do eerste plaats zouden lzij veel lie
ver zien, dat hun oude Uag werd yerze-
kerd, voor iheti heel wat urgenter zaak
dan een (Ziekteverzekering, te meer waar
op dat gebied het particuliere initiatief
reeds zooveel gedaan heeft. De werkgevers,
die vernomen hebben, dat deze ziekte
verzekering zou dienen om de Ongevallen
wet le ontlasten, door de kleine gevallen,
die kanker van onze Ongevallenverzeke
ring, naar de Ziektewet over te brengen,
hebben aan het geval ook een broertje
dood, nu niet tegelijk medegedeeld wordt,
hoe de reorganisatie van die Ongevallen
verzekering zijn zal Do mannen van de
Land- en Tuinbbuw-ondortinge zijn terecht
woedend, dat de Minister in echt staats-
socialistisclien trant, maar eventjes al wat
hun krachtig en lofwaardig iniliatief wrocht
te, mei lompen hiel dooddruk). En tamelijk
hetzelfde staan de nuntii m er voor, die
rle particilieiv ziekenfonds'-n hebben oj)
gericht, die oorspronk dijk ook ten doo'de
waren opgeschreven d. z. de fondsen,
niet de mannest - maar die door bemid
deling van !>r. de Visser den genadeslag
zagen afgewend, al zal hun vroeger vrije
leren dan ook verwisseld worden vooreen
beslaan met ketting en kogel aan hef been.
Heb alles geproboeid. maar tcvei-
geefs. Hot besluit moet ton uitvoer ge
bracht, en uit den weg geruimd wor
den. Vergif bevalt mij niet, veel heter
een kogel door den kop. De gelegenheid
is vandaag prachtig; de oude is tot mid
dernacht buitenshuis. Ik verwacht uzon
der mnnkeeien hij het tuindourtje in de
Viesonsteog, no. 6. Klokslag 10 uur. Eén
man, éón woord
F
Terwij! do jonge ambtenaar dit las ver
helderde zijn gelaat.
„Ha, ha! eindelijk toch eens een inte
ressant geval! oen moord, of minstens, een
poging tol moord! De hoofdcommissaris
zal dan eindelijk toch eens zien, dat
zich in mij niet vergist heeft.
Zonder zelfs een seconde te dralen, ver
liet hij mol een agent den schouwburg, waar
hij dien avond zijn dienst te verrichten had
gehad en snelde naar oen huurrijtuig.
Deeds besproken, mijnheer de connnis
saris!"
„Doel er niet toede dienst eischt hof!
Rijdt in den kortst mogelijken tijd naar den
hoek van de Wiesen steeg 1 Maarzoo hnr.t
de paarden maar kunnen draven! Je zul!
er niet slecht bij varen I"
„Op uw verantwoording, mijnheer de com
missaris
De koetsier legde de zweep op do hei
de „(muntjes" en hei rijtuig vloog over
do .straal, zoodal do vonken uit de ste
non spatten.
a in de coalitie zelve ondmvferpt men
zich eensdeels noode aan Talma's staats
socialistische tcmlenzcn, al zullen Lohma.n
en Idsinge wbl onverzoenlijk blijven, en
u aders debls beeft de hardnekkigheid, waar
mede 'hij vastgehouden heeft aan zijn sys
teem: de ziekteverzekering voorop I kwaad
bloed 'gezet. Meil herinnert zich hoe do
hecren Nolens, Snoeek Ilenkemans en De
Visser herhaaldelijk pogingen hebben ge
daan, om Talma te bewegen de Ouder
doms- en Invaliditeitsverzekering voorop
tc stellen, 'maar hoe deze vergeefs zijn
ge wees t.
I
Want Talma 'heeft zijn systeem; de
Ziekteverzekering moest daarom de basis
van zijn sociaal hervormingsgebouw zijn,
omdat het, volgons hem, bij sociale wet
geving niet "maar eenvoudig do quaestie
is, hoeveel "dubbeltjes er komen zullen in
de zakken der arbeiders. "Vare dit het
geval, dan zou ook hij do Ouderdoms-
vcrzefcerh'g voorop hebben gezet. Maar
van veel 'meer gewicht was het, volgens
hem, om zoowol in arbeiderskringen als
in werkgoverskringen zoodanige organisa
tie in 'het leven te roepen, dat zij zelv-cm
deel zouden kunnen nemen aan de arbeids
bescherming en 'de verzekeringswetten, en
nu was, volgens 's Ministers overtuiging,
dc Ziekteverzekering als liet ware de ver
zekering, die 'zich daarvoor als vanzelf
aanbood, omdat 'op dat gebied reeds veel
in ons land 'bestond. Op dit gebied zou
den werkgevers en arbeiders dc werking
van verzekering beter kunnen bestudeeren,
en daardoor geschikte menschen worden
oan te ooriloeten over eenvoudige geval
len bij Ouderdcfais- en Invaliditeitsverze
kering, o)n 'daarbij als medewerkend or
gaan op te treden.
Dat was alles heel gcooLch gedacht»
maar onze lezers zullen zich herinneren,
dat van dit 'alles niets is gekomen. Die
Raden, die Talma bij de Bakkeiswrt reeds
geheel moest prijsgeven, zijn dan ook bij
de Ziekteverzekering niet meer die alge-
meene Arbeidsorganisatie, die hij zich daar
over gedroomd had; de Tweede Kamer
heeft z<e teruggebracht tot uitvoerders van
de wet zonder meer, aJ hooft deze slim
me bewindsman zich bij deze wet een
achterdeurtje gereserveerd, om op een
eventueel gunstig oogenblik op du zaak
terug te komen.
Talma is 'clan ook nooit de populaire
man bij 'de coalitie geweest. Men luid
teSped voor zijn groote workkiacht en
groote vlugheid van begrip, en ter.'fht,
maar uu-n Muitte hij hem op een onver-
zo! telijlctzelfgenoegzaamheid, die \ooial
hen venlinol. dte begtvpm, dat men in
1913 nl in zeer oiigunMige conditie voor
de kiozcis 'zou komen, als de oude dag
van den arbeid *r dan niet voorzien was,
en die van Talma's systeem het ergste
daarvoor vreesden. Het is clan ook ge
noeg bekend in politieke kringen, dat cr
Herbert stale een lucifer aan, om op zijn
horloge te kijken.
„Kwarl over negen1 Kunnen wij bin
nen oon kwartier dc Wiesendeeg bereikt
hebben
„lk vrees er vooi, ofschoon de koetsier
zijn beestjes flink laai draven," hernam de
agent. ,,Do Wiosousdeog ligt in het nieu
we gedeelte der stad en men tekent er ge
woonlijk een gered half uur lijden voor."
„Maar wij zullen wij moeten op tijd
aankomen! Hoe jammer zou het zijn, als
door een paar minuten te laat aankomen
■dies bedolven werd."
lleihcit was tc moede, alsot hij op een
pijnbank lag uitgestrekt; de ï'il scheen hem
een eeuwigheid te duren. Toen hot rijtuig
eindelijk slil hield en hij er uit stapte,
wierp hij nogmaals een blik op zijn hor-
loge.
„liet is reeds over tienen gauw, voor
het le laat is I"
Er verliep nogmaals een tijdruimte van
ongeveer Hen mimiten, tot zij het tuin-
deurtjo no. 0 in de Wiesen steeg, die bij
na ui fat uitend uil tuinmuren en ijzeren
hekken bestond bereikt hadden. Het deur
tje was stijf dicht en in den omtrek zag
men niemand.
„Commissaris", zei nu de andere, ,,ik
heb mij, ondanks do duisternis, kunnen
orirnteoren. Dit deurtje voert naar den tuin
van hot woonhuis van den heer Rdc
hoofdingang er van ligl daai ginder op don
honk van do Ailestraat, links."
„Mijnheer R..., oh! dus moet hij hel
verleden jaar in dc coalitie ernstig over
gedacht is TaJma te verruilen voor een
minister, die wel de Ouderdoms- en In
validiteitsverzekering voorop walde bren
gen, maar reeds bij de behandeling der
vraagpunten over de Ziekteverzekering
bleek hot, 'dat de zaak in der minne ge
schikt was. De coalitie gaf, Talma ter
wille, haar verlangen prijs, dat do genees
kundige behandeling in de wet zou moe
ten worden opgenomen, en Talma was
gered. Maar sinds dien tijd is ei dan ook
een zenuwachtige haast over <b* coalitie
gekomen, die onlangs geleid heeft tot al
lerlei onnoodige o-pstootjes tussehen haar
en do 'sociaal-democraten over hel. al of
niet behandelen 'der Bakkerswet, waarbij
zij een bijzonder ongelukkig figuur heeft
gemaakt, aangezien er tijd te over is ge
bleken om die wet alsnog af te doen. En
die zenuwachtigheid' zal zich nu in hoofd
zaak wreken 'aan de sociale hervorming,
en crescendo 'gaan, al naar gelang wij' 1913
meer naderen. Ondertusscfcou heeft men
nog altijd het dreigement van Dl'. Kuy-
p«r, dat, als hij liet oogenblik gekomen
acht, dat er niet langer met de Ouder
doms- en Invaliditeitsverzekering gewacht
kan worden, hij wel een middel zal we
ten, om Talma te dwingen daaraan te be
ginnen, en al het andere te laten liggen.
1
Men zal begrijpen, dat er onder deze
omstandigheden geen 'sprake was en ook
niet kon zijn van eenige geestdrift voor
de Ziekteverzekering, en de coalitie heeft dit
duidelijk getoond. 'Wie zou gemeend heb
ben, dat do g-ehaelo coalitie wel present
zou wezen, 'om haar minister te omstu
wen en 'zedelijk to steunen op den dag.
dat eindelijk 'de grondslag van zijn heel
heiTormingsgeböuw zou Worden gelegd,
zou zich, ongerekend het chronisch absen
teïsme van 'de Rechterzijde, schromelijk
hebben vergist. Op de banken van Hechts
zat hier en daar een lid, en wje gelooven.
eerder te laag dan te hoog te schatten, als
we zeggen, "dat er 15 man van Rechts in
de Kamer waren; het was in een woord
armzalig. Gelukkig, dat de banken van
Links vrijwel bezet waren, om te hooren
wat ex tegen de wel kou worden inge
bracht, anders ware lm! heetemaal narig
heid geweest. Daarenboven kwam natuur
lijk de belangstelling ook niet ten goede,
dat de aanneming van de wel bij voor
baat verzekerd is; het is z.oo heel ander*
dan bij de Bakkerswet, waar het mor
dan eens slechts een haarjje scheelde, of
's Ministers huikje ware op de amende-
mentenrofs te pletter geslagen.
Prof. Treub opende de nJgemeone be
schouwingen, waarvoor door de Kamer
meer in hel bijzonder aangewezen zijn:
de rechtsgrond, het verband tussehen d-
verschillende sociale verzekeringen, en (te
financieelo gevolgen van de wetsontwer
pen.
Met veel talent bewees de afgevaardig
zijn, togen wiens leven dat plan is gesmeed
Houd u hier de wacht, en maak u onmid
dellijk meester van ieder verdacht persoon
(lie naa,r hel deurtje toekomt, ik zal zelf
aan do voorzijde het huis binnen" a an
De commissaris snelde in do richting,
welke de agent hem aangewezen had. en
vond het ijzeren hek van den voortuin en
do deur van het huis openstaan.
Den jongen man scheen dit, 'in zijn op
gewondenheid, niet te verwonderen. Bin
nen weinige oogenblikken gtond hij in de
helder verlichte vestibule yan het 'huis,
en wilde juist de trap naar de eerste ver
dieping opsneden, toen plotseling een in
't licht gekl-oecic vrouwengestalte, schijn
baar ten pi-ooi aan hevige gemoedsbewe
gingen, op de bovenste treden verscheen.
,,0 God, is u daar eindelijkAls hot
nu maar niet to laat is!" riep zij hem toe
en snelde de weinige treden Jif.
„To laat!" deze woorden boffen Her-
bert als een bliksemstraal.
„\V,n.t is er dan gebeurd, mejuffrouw?"
j.Houd mij voor het oogenblik alle in
lichtingen ten goede, zoo juist hebben zij
hem weggesleept om hom te dunden. Wij
moeten dit voorkomen. U moet hem red
den 1"
Zij sprak deze woorden met snikkende
stem uit, greep den jongen man bij de
hand on trok hem met zich mede naai
den tuin.
,,lk zal hem redden!,, bevestigde Her-
bert, die inmiddels de grootste moeite luul
om den snellen gang van het meisje over
de uit Assen, dat de Minister zijn rechtss
grond geput heelt uit het... Marxistische
arsenaal, wat Z. E., die reeds zoo dik
wijls heeft moeten hooren, dat hij eigen
lijk op de banken der sociaal-democraten
thuis behoorde, d-ed lachen als een Loer,
die kiespijn beeft. En de redeneering van
den heer Treub was Zeker scherpzinnig,
en als volgt. Waar toch ür. Kuyper mn
Mr. Veegens voor hun ziekteverzekering
als rechtsgrond aangaven, dat de zorg voor
den zieken arbeider een zedelijke verplich
ting is, die. omdat ze do weinig wordt
nagekomen, in een wettelijke moet worden
omgezet, gaat de heer Talma daarmee niet
accoord. Als basis wordt door hem geno
men, dat bet niet slechts voor den Indi
vid ueclen arbeider wensdielijk, maar te
vens noodzakelijk is voor het algemeen be
lang, om de arbeidsvoorwaarden van per
sonen in loondienst zóó te regelen, dat
rekening is gehouden met hun behoeften
bij ziekte, invaliditeit en ouderdom. Dus
is bij Men Minister de rechtsgrond gelegen
in liet recht tot beperking van (k* vrij
heid van looiifregeling, op grond, dat den
arbeiders eigenlijk meer van de opbrengst
van het arbeidsproduct toekomt, dan zij
in hun loon ontvangen. Dat is de zui
vere meenvaardertbeovie van Marx, be
sloot de heer Treub, waarbij de Minister
en de beer Aaibcrse om bet hards e van
mvn zaten tc knikken, waarop do heer
^ch,i].i*r. rond als altijd, en alle politieke
geschillen tu-when vrijzinnig-democraten
en sociaal--de.m oaralbn vergetende. As
sen'» afgevaardigde in het gelijk stelde met
een luid „waarheid is waarheid
De he-'i" Treub, die den Minister hulde
bracht voor zijn ijver en werkkracht, meen
de liet weinig ge!ukto van hel ontwerp
toe te moeten schrijven aan bet luit, dat
de Minister niet werkt naar een vooraf
goed doordacht plan. maar dal hij zich,
om zoo (e 'zeggen, eerst fsmn beeld schept
hoe het gelwuw er zal* moeten uitzien,
het niel aanpassende aan de practijb des
levens, maar juist -deze dwingende in te
gaan in het door hem gedachte gebouw.
Vauda.u zijn bureaucratische -opzet v,-m de
Raden zipi verzuim om aankuooping te
/neten Hij de beteaandu vakorganisatie, zijn
onmogelijk maken van dc Land- en Tuiu-
bmtv-ümltu huge en wat niet al. Hij ein
digde met de weinig vleiende uitspraak,
dat. als er nog iels van deze W-et teieriil
komt, men niet zal kunnen spreken, van
„wijs beleid", maar van „stom g.duk".
Do heer Pa l ijn. was nï-ei milder in zijn
oordeel -en weet alle schubt. dat men
jaar oji de Ziekteverzekering had nuicten
wachten, uitsluitend aan den Minister, dio
van den aanvang af aan groote onzeker
heid had geleden, waarmee bij beginnen
zou. En toen herinnerde do spreker uit
Zierikzee er zeer terecht, aan, lu>» de Mi
nister eerst van plan geweest is de 'On
gevallenwet te d ecent raliseei en, en hoe hij
later dit plan weer heeft laten varen,
de donkere paden van den tuin te vol
gen.
Daar dreunde plotseling een schot te mid
den van de nachtelijke stilte.
Onder een angstigen gil strekte het
meisje vol vertwijfeling haar armen ten he
mel uit.
„Te laatl Zij hebben hem gedood 1"
Herbert stond een oogenblik als door den
donder getroffen.
Do moord was dus voltrokken, eu dat
wel in zijn onmiddellijke nabijheid, zon
der dat hij het had kannen verhinderen.
Daar, waar het schot een oogenblik ©enig
licht verspreid had, had hij duidelijke eeni-
-ge gestalten ontdekt.
Hij wilde er heen snellen, toon plotse
ling een man naar het meisje toeliep, roe
pende
„Elsa, om Godswil, wat doe jij hier?"
Itet meisje» duwde echter den man van
zich ,af.
„Haak mij niet aan, jo handen zijn met
bloed bevlekt!"
Met een sprong was Herbert aan de
do zijde van den man en greep zijn arm
vast.
„Moordenaar, gij zijt mijn gevangene, in
naam der wet!"
De man begon opeens te proesten van
't lachen.
„Wie is u d,an, mijnheer?"
„Commissaris van politici Al kom ik
ook te laat om een misdaad te verhinde
ren do dader za,l mij toch niet ont
snappen," i
*fi!
fS
ft
s"
I
v
v?'
J s
n i
'1
f
Aj
V- s.
I
