I
1
i
I
85"te Jaargang,
Woensdag 3 'Juli 1912
Nb. 13957
Martelaars der kunst.
VS'
W, 2sl
Berg f
A. Wf
Juni:'.
Wed,
Juni: -
Aai.;.
If-'
S,
n r
t;
ri
l.
Deze courant verschijnt d a g o 1 ij k s, met uitzondering ran Zon- en Feestdagen,
Prijs per kwartaal: Voor S ch i e da m en V1 a ar d in gen fl. 1,251 franco
per post £1.1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cont,
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. j i j."
Advertentiën roor het eerstvolgend nummer moeten des middags v5ór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Ergs der Advertentiën! Van 1—6 regels £1.0.92; iedere regel nrea?
Ï5 cents, Reclames 80 cent per regel. Groote letters naar de plaats die r.
innemen.
Advertentiën bij abonnement op yoordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau, te bekomen,
In de nummers, 'die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
Verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
san 4Q cents per advertentie, bjj vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
3? eis-Abonnementen.
Do Administratie van do „Seliiedainsche
Courant" is gaarno bereid om tegen ver
goeding van porto's aan hare abonné's,
die voor korten of langen tijd op reis gaan,
de courant aan hun tijdelijk adres to zen
den. Ook abonnementen voor den lijd van
een halve of.lieelc maand worden, gedu
rende het reisseizoen gesloten.
Kennisgeving.
Drankwet.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
Gelet op art. 12 der Drankwet;
Brengen ter openbare kennis, dat bij
hen is ingekomen een verzoek van Jacobus
Koeling om vergunning voor don verkoop
van sterken drank in het klein, voor ge
Kruik elders dan ter plaatse van verkoop
in het beneden, voorgedcel te van het pand
Verbrande Erven 4,
en. herinneren, dat binnen 2 weken na
deze bekendmaking tegen het verleenen van
de vergunning schriftelijk bij liunCol lo
ge -bezwaren kunnen worden ingebracht,
Schiedam!, 2 Juli 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
LAGERWEY (W.-B.),
De Secretaris,
V. SICKENGA,
Burgeravondschool
te Schiedam.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Schiedam roepon bij deze op sol
licitanten naar de betrekking van
LEERAAR
in het Lijnteekcnen en do Projectieleer
aan do Burgeravondschool aldaar, voorden
cursus 1912/13 (loopendc van 1 Septem
ber 1912 tot Paschen 1913). Het aantal
lesuren per week bedraagt 10, dc bczol
diging f 50 'per wckelijksch lesuur per jaar,
Sollicitatiestukken vöö 6 Juli 1912 aan de
Burgemeester in te zenden.
De Wethouder van Onderwijs is te spre
ken 's Zaterdags va.nj'3 tot 4 uur ten stad
huize, (behalve Zaterdag 29 Juni).
BUITENLAND.
t i Schiedam-, 3 Juli 1912.
VEItEENIGDE STATEN.
De democratische eandidaat voor bet pre
sidentschap is cv eindelijk. Het lieeft moei
te gekost. Zes-cn-v-ccrtig hoofdelijke stem
mingen zijn er gehouden en hebben ten
slotte' de overwinning aan Woodiow Wil
son gebracht, 1
Romau va-ij naar het Duitscli.
van
J. C. HEER.
19) 1
Ook 'dr. Hewlhiiszer bad schik in het too
Deeltjezij'n binnenkomende vrouw met
dc beide kinderen.
„Kiel li, Ilildo/' i zei hij, „zoo kwam
kij, dc llolsteinscibe, den laats ten zomer
op een avond met do kinderen ook van
de bergen bij St. Morilz Gertrud bier.
Herman daar. Eu toen ik zag, hoc goed
'die drie bij elkander pasten, kreeg ik voor
het eerst de gedachte, dat, als do jonge,
vreemde vrouw nog niet getrouwd w'as, ceu
huwelijk iussohen ons niet kwaad zou
zij'n.®'
Mevrouw' Ilerdhiiszor, met haar gouden
haar, frisscJic, blauwe oogen en opvallend
tecre ,en doorzichtige huidskleur was een
keer sohoonc verschijning een Inge
borg, zooals Dombaly haar noemde.
„(Er is een brief van thuiszoo wendde
zij zich tot liaar man, na dc modedoeling
'dat de boterhammen gercod stonden.
Een boterham mee te gebruiken aan do
tafel in deze familie was voor Hikle steeds
een groot genoegen. Dc opgeruimde, Ie
venslustigc menschcn lieten het, zelfs als
er geen vreemden bij1 waren, zeer vvellc-
Dat gebeurde gisteren; maar eerst nog
iels over de vergadering van „Maandag.
-Men had gemeend, dat de wanorde en liet
lawaai ter Convenlie al lang hun hoogte
punt hadden bereikt, maar do dag van
eergisteren overfrof in dat opzicht toch
nog alles. Hen weel hoe Bryan zich mei
hand en tand heeft verzet legen do no
minatie van Clark, omdat deze, zooals
hij zeidc, slechte Je slroopop is van de
geldmannen. Tcncïm Biyan nu met zijn
eigen woorden te slaan en (e bewijzen,
dat liij nog koit. geleden over Clark ge
hoe! anders dacht dan thans, ontrolden)
de gedelegeerden van Missouri plotseling
een banier, waarop een uitspraak stond
to lezen, door Bryan in 1910 over Clark
gedaan en. waai in hij dezen een man van
onkreukbare -eerlijkheid had genoemd.
Bryan bad dit opschrift nauwelijks ge
lezen, of hij vloog naar do tribune. Maai
de aanhangers van Clark begonnen zoo luid
to joelen en lo gillen, dat Bryiui zich
niet verstaanbaar kon maken.
De gedelegeerden hadden intusschcn ook
hun zetels verlaten en zich naar de tri
bune begeven. De politie trachtte dover-
-geefs hen achteiuit. te dringen. Bryan
zag nu in, dat liet hein1 toch onmoge
lijk zou zijn, do woeste menigte toe te
spreken >en stapte dus de trappen van do
tribune af. Maar nu was .hij van den re
gen in flte drup gekomen. Want hij werd
haast ingesloten door dc woelige schare
en trachtte dus, zoo goed en zoo kwaad
als het ging, de tribune weder te berci
ken. - 1 i
Intusschcn schreeuwden, de aanhangers
van Wilson onophoudelijk: „Wij willen
Wilson" en op vijf, zes plaatsen "tegelijk,
ontstonden formeele gevechten. De politie
liet niets onbeproefd om de orde te her
stellen, de herrie werd echter hoe langer
boo erger en ten slotte bestormde liet pu
bliek zelfs de perstribune, waarheen 'de
banier was verhuisd. Iemand, die tiaar
Bryan te lijf wilde gaan, werd door een
verslaggever naar beneden gesmeten en
kwam terecht in een hoop gedelegeerden,
dio onder aan de trap-, welke naar bet
podium leidt, op den grond met elkander
lagen 'le worstelen. Dc zaal maakte com
pleet den indruk van een gekkenhuis. Man
nen en vrowen slouden op stoelen en tafels
en gilden als krankzinnigen dooreen. De
opgewondenheid kende geeu grenzen. Alle
beschikbare politieagenten cn andere orde
bewaarders, hadden tien minuten noodig om
de orde te herstellen, en toen bleek, dat
twintig menschcn door de ambulance on
derhanden, moesten worden genomen.
Zooals gezegd, heeft Wilson gisteren de
voor het candidaatsehap noodige tweeder
den der stemmen gehaald. Bij dc 42ste
stemming was de stand nog Wilson 491
en Clark 430 stemmen. Bij de volgende
stemming echter nam het stemmonaantal
van Wilson toe, en na de 45ste word de
candidaluur van Underwood ingetrokken.
Bij het begin van do 46sle scheen de
nominatie van Wilson verzekerd. Benige
leiders van de partij van Claik lieten toen
vend bij den maaltijd toegaan. Er heerschic
een uitstekende weldadige toon, een aan
gename stemming. Yeoi werd daailoe bij
gedragen door het licht in de kamer, door
-<le keurige wijze, waarop de tafel was
gedekt en versierd met frissche bloemen;
voornamelijk werd men hier echter op zijn
gemak gezet door de ongedwongen en
vriendelijke gastvrijheid van dc Ilerdliüs-
zers en de conversatie, die hij den disch
slechts ,ovcr de mooie zijden des levens
liep.
liet huiselijke dat zij hier vond, het ver
trouwen, dat de huisheer c.n zijn vrouw
zoowel als do kinderen tegenover haar be
toonden, verwarmde Hilde's ziel, was een
laug-ontbeerd cn,,daarom- nu dubbel geno
ten geluk voor haar.
Daartoe aangezet door den brief van
haar buis, dien zij haar man ter lezing
gaf. verleide mevrouw van haar Hol-
steinscli geboorteland cn van bet leven
daar op de landgoederen. Zij wendde zich
daarbij tot llildc cn zei:
JjÜat alles heeft zeker slechts weinig
interesse voor u, daarliet'land en dc men
schcn daar u onbekend zijn. Maar laat
Herman u straks ons Hol.steins fotogra-
[ieënalbum maar eens lafen zien. Daarin
zult li naast portretten van familieleden
en kennissen ook velschillende llolstcia-
sche landschappen vinden. Eu zeg dan
eens ronduit wat u als Zwitserscho van
het IJolslcinsche land vindt, Ik als kind
hun eandidaat vallen, en staat na slaat
kwam Wilson's meerderheid versterken, Gr
ontstond daarop een tooneel van buitenge
wone veiwairing. Te midden van het tumult
stilde Fitzgerald van New-York voor Wil
son bij acclamatie to benoemen, llet voor
stel vond levendige instemming, maal- ten
slotto werd toch onder wild gejuich ecu
hoofdelijke stemming gebonden, met liet
resultaat, dat op Wilson werden uilgel
bracht 990 stemmen en op Clark 84.
Onmiddellijk daarop werd besloten de
verkiezing van Wilson te beschouwen als
zijnde mot algemeen-u stemmen geschied.
Toen dc cijfers bekend gemaakt waren,
gingen de gedelegeerden op stoelen slaan
en schreeuwden als gekken. Alleen de ge
delegeerden van Missouri en Ncw-York be
wogen zich niel. De aanhangers van Wil
son renden naar de zaal cn schudden
elkander de hand of omhelsden elkaar.
Anderen stonden to dansen en, te zingen.
De zijgaanderijen waren verstopt door een
uitzinnig1 gedrang. De politie vocht te ver
geefs om de orde te herstellen.
Bryan was hot middelpunt van de be
langstelling, Wat hij het meest van alles
noodig had, Was geschied, zoo zerde men,
n.l. do benoeming van een progessicven
eandidaat. -
il f
'Woodrow Wilson, dc democratische ean
didaat voor het presidentschap, is een ge
leerde en historicus, die zijn gehcclc le
ven aan liet onderwijs verbonden is ge
weest, lot twee jaar geleden, toen hij het
voorzitterschap van de „Princeton univer
siteit" neerlegde om dc demoeralischo can-
dklatuur 1e aanvaarden voor de benoeming
lot gouverneur van New-Jersey. Hij werd
als zoodanig gekozen cn bewees een goed
administrateur te zijn. Hij staat bekend we
gens zijn radicale neigingen, en heeft een
groote academische kennis van regeerings-
zaken. i
GEMENGD! MEDEDEELINGEN.
geschil met de dok werk eis in de haven
van Londen worden getroffen.
!n verhand daarmede en met het oog
op de groote cl lende in de gezinnen der
stakers, zal "de staking oorden opgeheven.
Invloedrijke liade umonsmannen i oor
spellen, dat het slakingscoiniló tegen het
einde der week de hervatting van den ar
beid zal gelasten.
F r a n k r ij k. 1
Men gelooft,, dal oveieenkonrsLig de gis
teren dooi het slakingseomité der haven
arbeiders en dokwerkers genomen heslui
ten, althans in die havens, waar de zee
lieden den arbeid reeds hebben nederge-
Icgd, de algemeene werkstaking zal wor
den uitgeroepen. De algemeene secretaris
van den Bond der inscrits maritimes ver
klaarde, dat de strijd thans tot hot uiter
ste en oiivei'biddcllijk zal gevoerd wor
den. Tc Marseille hebben de stakers een
motie aangenomen, waarin tegen de even-
Lueelc aanwerving van buitenJandsche ma
trozen geprotesteerd wordt.
In de Earner heeft gisteren de minister
van handel, David, op hem gedane vragen
meegedeeld, al wat de regeering tot bij
logging vjan liet geschil sinds de vorige
week bml gedaan. Hij verklaarde, dat de
regeering islechts over twee middelen kap
beschikken, ,n.l. proportionneele korting op
dc .subsidies voor hel vervoor van do mails
en .liet plaatsen van marine-matrozen op
dc .booten der maatschappijen.
E n g 1 u n d. I
Naar verluidt, dreigt er een ernstige par
IcincmUurc crisis, in verbad mei aanban
gige tusseiientijdsche verkiezingen, ten ge
volge van stappen, gedaan om don libera
len eandidaat voor Haiiley gekozen le krij
gen, in de vacature onlangs on te taan door
hel" owilijden van den niijnwerkei'sleider
Edward.
De arbeiderspartij schuilt utet alleen baar
candidaluur op den voorgrond, doch dreigt
zich in "de eerste veertien -dagen geheel
aan de beraadslagingen in hel, Parlement
te onttrekken. Het voornemen is, zoolang
de heide thans aanhangige liberale candi
dature!! niel ingetrokken worden, dat alle
leden der arbeiderspartij hel Parlement zul
len verlaten, waardoor de Regeering van
4-1 blommen zou berooid worden.
Binnen enkele dagen zal, naar wordt mee
gedeeld, een partieole schikking van jiet
van het land vind hel er zelfs' intiemer
lyrischoi dan bij u in Zwitserland, hoe
wel" daar natuurlijk het landschap groot-
schcr en indrukwekkender is. Lyriek, plat
is het vooral in mijn geboorteland IN
Herman haalde even daarna het groote
album' in zVarl lederen band.
Hilde begon het door te bladeren
plotseling sleeg het bloed haar paar het
hoofd. 1
IIoc was bot mogelijk:i Onder de por
tretten van do familie Hcrdbüszer tv as
dat van Siegfried!, haar onbekenden ken
nis van de polytechnische school, dien zij!
toen ze nog leerlinge van professor Wahl
heer was, dagelijks ontmoette tegen Jen
middag met zijn vriend uit Sc-lnvaben.
Mevrouw Ilerdbüszer bemerkte haar
kleine verwarring. i
Kent u mijn neef Siegfried Kulbach
die hier aan de technische hoogesohool slu
deertV' vroeg'zij, nieuwsgierig geworden
Hilde had haar kalmte alweer terugge
wonnen. I
J a en neen," schertste zij en vertelde
in hoofdtrekken, hoe de heide vriendei
en 'zij er toe gekomen waicn, elkander ge
regeld te- groeien, zonder elkaar ooit aan te
sproken. Zij had echter zelfs zijn echten
naam niet geweten en sinds zij in Dom
haly's atelier werkte en dus op nudoie
uren en langs ecu anderen. weg huiswaaits
ging, waren de ontmoetingen opgehouden
Zoo natuurlijk als Hilde liaar verrassing
afwezige liberale afgevaardigden naar Ma
drid had geroepen,. Men is in parlemen
taire kringen zeer in twijfel of C'anate-
jas ten slotte al dan niet het ontslag
van liet ministerie den koning zal aanbie
den. IIoc het echter zij, de positie van "Ret
ministerie schijnt in elk geval zeer ge
schokt te zijn. j
T u r k ij e.
De „Sabali" bericht, dat de troepen met
Malissoren slaags zijn geweest tusschen
Skoetari en Alcssio.
Do Malissoren werden op de vlucht ge
dreven, do kaimakam (districtshoofd) vau
Alessio werd gedood.
Duilsch la nd cn Rusland.
Dc tsaar en de- tsaritsa zijn gisteren mot
hun 'kinderen aan hoorei van de „Staminit'
van Peterhof naar Rallteehpoit in de Fin
sche Scheven vertrokken. Zooals men weel.
zal de Duiische keizer daar binnenhol t aan
den tsaar een bezoek brengen.
De Petersburgsclie „Kaja G.uetla" heef!
van een gezaghebbend persoon vernomen,
dal, na de begroeting der heide keizers
te Baltischpoit, aan hoorei van de „Stan-
<lart", 'een onderhoud zal plaats hebben
tussche.n minister Sasonof en den Rijks
kanselier v. Bcthniami-IIollweg, waaraan
men daar groote beteekenis hecht. In dit
onderhoud zullen de oorlogstoerustingen
der groote mogendheden in hot algemeen
en het Russische vlootpiogram in liet bij
zonder worden besproken. Van Russische
zijde zal er op gewezen worden, dat de
uitbreiding van do Russische, vloot met
tegen Duilschland is gericht, doch slee hls
het vormen van een Russische zeemacht
ten doel heeft. Veivolgens zullen de Balkan-
kwestie en de Tripoli fa,-msclie oorlog gron
dig besproken worden.
Spanje. 11 1
Over hel gisteren in de Kamei van Afge
vaardigden gevallen votum, woidl uit Ma
drid gemeld, dat het aantal van 171 stem
men, welke- (en gunste van liet ministerie
uitgebracht is, als een ernstige nederlaag
der Regeering wordt beschouwd, dam de
.Kamer 400 leden telt en de regeering alle
uitte over de onverwachte ontdekking, zoo
natuurlijk werden haar wooulen door di.
Ilerdhiiszor en zijn viouw, opgenomen.
„Het is maar een toeval, dat u Siegfried
Kulbach hier nog niet eens ontmoet hebt/'
lachte Herdhiiszcr. „Hij komt namelijk nog
al eens hier err wij hebben dan steeds
een 'druk en interessant gesprek over toch
nische vragen. Den laats ten tijd komt Hij
minder. Hij wil zich voor .Paschen nog
prepareeren voor liet doctoraal in dc tech
nische wetenschappendat ko.->t hem heel
wat tijd cn arbeid, maar ik twijfel er niet
aan of hij haalt, hei.. Hij is een flinke.,,
zeer begaafde, jonge man, die schil terende
vooruitzichten heeft in de DuiUche indus
trie. Hij is in alles precies het omge
keerde van Kuno Glör uit Sl. AgaLlteure
over wien wij straks gesproken hebben."
Hilde bezag de Holsteinsche landschap
pen en praatte er over. Over Si eg I ried Kul
bach werd niet meer gesproken. Zij was
tol zekere hoogte blij, toen hel oogenblik
van afscheid nenren gekomen was, wan!
de indrukken, die dezen avond op haar
waicn aangestormd, waren wel wal /oei
vele geweest.
0, zij zou zeer Idij zijn als zij .Siegliied
Kulbach weer ontmoeten zou; vaak bad
zij in de middaguren als zjj met Dombaly
wa' ."'bmikfe, aan de beide vrienden ge-
dat en verlangd naar hun groei, vooral
naar dien van Siegfried. Als zij echter
.onverwachts tegenover hem zou staan in
Vertenigde Staten.
Het „Berl. Tagbl." meldt, dat de dezer
dagen uitgebroken staking op de kustboolen
van New-York zich gisteren ook tot de
dokarbeiders heeft uitgebreid. Het totaal
aantal stakers bediaagt thans 30.000. Ook
bestaat de mogelijkheid van een uitbreiding
tot de occeaanschepen, in bet bijzonder van
do „American Line", die Amerikaatischei
bemanning heeft. Tol dusverre is het overal
'nog rustig.
BINNENLAND/
De Koningin naar de Veenkoloniën.
11. M. de Koningin zal Vrijdag by Haar
bezoek aan de Veenkoloniën in Groningen!
den volgenden weg volgen: Na aankomst
te Stadskanaal ris morgens 9 uur) rijdt
11, M. lot de IJ/eremklap cn dan langs het
.Musrelkanaal terug naar Onstwedde; van
daar langs Vleddoiveeii naar Oude Pekela.
Vervolgens zal de Koningin de aardap
pelmeelfabriek te Altereer bezoeken eu
tngs Zuidwending zich naa.r Vecndam be
geven. De tecld wordt dan voortgezet over
Muntendam naar Znidlnoek, Sappeineereu
lloogezancl. waai de carlonfabriek van dö
fit ma Schuiten Wordt bezocht.
üve.r Sappemeer, Borgeicompagnie keert
11. M. terug, naar Vecndam, waar Zij de
Rijks Land bouwsch ooi zal bezoeken en eeni-
gen tijd zich zal ophouden in de sociëteit
Veenlust. Daarna zat H. M, over Wildov-
vank naar Stadskanaal terugkeeren.
Consulaire berichten.
Blijkens uit Bulgarije te Rotterdam' ont
vangen bericht, is de heer Ch. A. Moe uk,
lid van de firma Mees cn Mo-ens aldaar
benoemd tol consul-generaal van Bulgarije
te Rotterdam. i
Rechterlijke maolit.
Bij Kou. besluiL van 29 Juni is benoemd
tol griffier bij liet kantongerecht to. Tiel,
nu\ J. Blom, advocaat-procureur en waarna-
mond griffier hij de aiTondisseinents-reclit-
bank en bij het kantongerecht aldaar.
Pensioen.
Bij Kon. besluit v,im 4 Juni zijn, ingevolge
het huis der llcrdhüszers, zou haar ver
legenheid dan niet, te groot zijn? Zy' ver
langde naar dal oogenblik en. zag er tooh'
met beklemdheid tegen op.
Eu Dombaly! De schaduwen, die heden
door het gesprek van ilea ernst,igen en
er va ren dr. Ilerdbüszer op liet ideale beeld,
dat wij zich van Domtbaly gevormd had,
warm gewoipen, deden haar leed. De vu
rige kunstenaar, de schoonheidsmensch,
die zich als een vrije adelaar hoog bo
ven het alledaagsdi gedoe der menschen,
vei bief, dim een afhankelijk, mensch, afhan
kelijk en ia benauwdheid ^gebracht door
koele sluwe kunsthandelaars! lloc \yas het
inoelijk 1 i
De kunst in dienst van handelslui, vol
kleine gedachten aan eigen belang. De
mcnsch, die zij vrij bad gedacht leen
slaaf! Was het in deze -omstandigheden,
niet dwaas voort te leven, zooals, Dom
baly, alsol alles in do beste orde was en
er geen zoigen bestonden. Nu zag zij het
aan Dombaly. „Uns aber laszt kronen mit
Laubgewindhad hij gedacht en vaak
tegen haar uitgesproken, bekransen «rel
loot, wie gioot is... Nu zag zij het
tie lauwerkrans van den roe.ni!, die Dom
baly om de slapen droeg, was een door
nenkroon I 1 1
(Wordt vervolgd.)
SCHIIEDAi/ISCH E COÜUftliT
w
Üfe
SaSSS-r*
i i