Woensdag 17 Juli 912
§5st® laargang
P
No. 13969
Martelaars der kunst.
mmmhknih
Beis-Abonnementen.
Kennisgeving,
r:.
Deze courant verschijnt d a g o 1 ij k s, mot uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Pr ijs per kwartaalVoor S c h i e d a ih on V1 a a r d i n g e n fl. 1.25, franco
per post 0.1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en V 1 a a r d i n g e n 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. j
Advcrtenliün voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lango Haven No. 111 (hoek Korte Haven),
Pxjjs der Advertontiën: 16 regels fl.0.92iedere regel neer
15 cents. Reclames 30 cent per regd. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement o voordeelige voorwaarden, tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In do nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleino advonentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
De Administtatie van de „Schiedamsche
Courant" is gaarne bereid om tegen ver
goeding van porto's aan hare abonné's,
die voor korten of langen tijd op reis gaan,
de courant aan bun tijdelijk adres te zen
den. Ook abonnementen voor den tijd van
een halve of heclo maand wouden gedu
rende het reisseizoen gesloten.
Inrichtingen welke gevaar, schade ol
hinder hunnen veroorzaken
Burgemeester en Weihouders va.il Schie
dam;
Gelei op de bepalingen der Ilimlmvrl,
Brengen Ier algomeene kennis, dat 15.
RGSKNBOOM heeff bei-ichl, dat bij ju luw)
gc-r beroep is gekomen van bel besluit van
hun College, d.d. 4 Juli 1912, waarbij aan
hem on zijire rechtverkrijgenden voor zijn
tieo n b rokerij aan de Lange Nieuw-
slraat Go. 215 A, kadaster Seclio L no. 57(5
krachtens art. 17 der Hinderwet een nieu
we voorwaarde is opgelegd.
Schiedam, 17 Juli 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
LAGEIlWJilJ, W. B.
De Secretaris,
V. S1CKEKGA,
~BÜITENLANi).
Schiedam, 17 Juli
PERU.
1912.
Engeland, dat tot nog toe zoo heftig
legen de geweldenarijen in don Kongo pro
testeerde, (beleef! thans een sensatie, waar
bij do Kongo-gruwclen bijna in het niet
verzinken. Een dezer dagen verschenen
Blauwboek van don Engelschou cousul-
genoranl Sir Roger Casement, waarvan de
Engelscbe (bladen (hans uitvoerige uittrek
sels geven en waarvan ook ia dit blad al
bet een en ander is meegedeeld, beval een
onlzoltonde aanklacht tegen een Engelscbe
maal&ehappij, die haar employó's in de
ruhberwouden van Peru als een bende
kwelduivels op de Indiaanscliio Werklie
den loslaat, en wet ll>ij bel verza,meden
van wilden rubber in het dislric.t Putumayo
aan do Amazonen vier,
Do maatschappij in krweslic is de „Peru
vian Amazon Company", oen Lomlcnsche
instelling, Wier aandeden op do Londen-
scho feurs worden veihaiuleld. Reeds twee
jaar geleden deed een zekere lieer plar-
denburg een ernstige aanklacht tegen hel
japtredon der maatschappij in do Ppru-
viaansche provincie Puiumayo. Doslijds
zond de Bvilsche regeerina Sir Robert Ca-
Roman vrij naar het Duitsch.
van
J. C. IÏEER.
seinent, haar consul-generaal Ie Rio do
Janeiro, en een expeditie naar Puiumayo
om do klachten te onderzooken. Zijn rap
port heeft de Briisehc regeering reeds ge-
ruiinen tijd in haar beziL gehad, mam-
zij wilde de Peruaanscbe overheid gele
genheid geven, de schuldigen zelf ter ver
antwoording te roepen. Dat is niet ge
beurd, en Engeland en de VoreenigdeSta
len zullen (hans waarschijnlijk gemeen
schappelijk zeer energieke stappen doen
om -de Pernaansche regeoTing tot nako
ming van lmar plichlfon te dwingen.
Sir Roger deelt- onder andore mee, dat
in de laatste twaalf jaren 4000 ton rubber,
uil Puiumayo naar Engeland zijn gegaan,
welke aan 30.000 Indianen hef leven heb
ben gekost. Hen had deze anno slaven
tl van honger laten sleiven, óf den sche
del .ingeslagen, óf doodgeschoten of zelfs
in levenden lijve -verbrand, nadat men hen
eerst aan duivelseho martelingen had on
derworpen, Om menige factoiij lagen de
menschel,ijke beenderen in zoo groote hoo-
pen, dan men meende met een voormalig
slagveld te doen lo hebben. Dat Indianen,
mannen, vrouwen en kinderen, die niet
genoeg rubber inleverden, lol bloedens toe
werden afgeranseld, is nauwelijks hei ver
melden Waard haast al de andere voor een
deel niet Ie omschrijven gruwelen, die dooi
de beulen van deze Engelscbe maatschappij
op ben werden gepleegd In het rapport
worden eenigc voorbeelden uit honderden
aangehaald, waarbij jonge vrouwen zoo
danig werden, geslagen, dat de wonden
niet meer genezen konden. Er kwam koud
vuur bij, en er verzamelden zich wor
men in bel rollende, gewonde vleesch.
Menigmaal liet men haar dan doodschieten,
maar dikkvterf ook dreef men haar vteg naar
haai geboortedorp. Ze stierven dan meest
onderweg-of kort na aankomst. 1
Na de gecseling mot den ossenstaart
werd den ongelukkigen meeslal een oor,
den neus, een arm of oen heen, ja, zlelfs
de tong afgesneden. .Mannen en vrouwen
werden hij de haren gegrepen, mei bet
hoofd ter aarde geslingerd en dan getrapt
en geslagen,tot gezicht en lichaam óón
bloedige massa waren, Moeders, wierkin
de consul 16 dor schurken, die ze gepleegd
hebben, bij don naam, Armands Normand,
een in Engeland opgevoed Boliviaan, wordt
als de Beelzebub in dil. rijk der duivels ge
noemd.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
E n gel an d.
Naar het heet, hadden gistermiddag de
onderhandelingen tusschen patroons on ver
tegenwoordigers van de arbeiders een be
vredigend verloop, doch minister Asquith
'heelt in bet Lagerhuis verklaard, dat bij
hot resultaat nog niet kon mededeelen.
To Liverpool hebben Maandag, den dag
van heit in wen king treden der nationale
voi'zekeiingswet, 11.000 boohveikers, bij
wij/o van pi oir®, den arbeid neergelegd.
Zij hebben echter besloten, vandaag bet
werk te hervallen.
To Londen heeft men Maandag een groote
pioteiMveigadc-riüg tegen de wet gehouden.
Tot .slot vei brandde men, onder geestdrif-
ligo toejuichingen van hel publiek, een
afschrift van de wet. De politie schreef
de -namen dei redenaars op en joeg de
menigte uiteen.
31)
lierman trad binnen en kondigde aan:
,.T)e heer en mevrouw Steiger zijn al bij
vader in dc andere kamer."
„Rilde," zei mevrouw Herdluiszer, ,,jc
moet je landgenoote eens vragen of zo je
de geschiedenis wil vertellen hoe dat kun
stenaarspaar elkander gevonden beeft. Zij
kan daar zoo grappig en v mol ijk over pra
ten. Ik mag de opgewekte vrouw en luuu
man graag. Hij .viudl ondeilmjsclien, dat zij
te veel een Miinchoner gezelschapsdame is
geworden. En bel is waar, dal mevrouw
Steiger baar licht nief onder een koion-
maat zei, en har man wel eens wal le vee)
als den beer voorstel!, dio aan haar kot
ting wordt rondgeleid. Zij hoeft echter pvaoh-
i'ge, heldere en verstandige oogcu en is
voor den soms wat onbeholpen kunstenaar
een wcikelijkc zegen."
De dames gingen tiaar bet salon om zich
bij d^ gasten te voegen.
Behalve ,bet ecld pa ar Steiger was cv 'n
vieilpl jonge, bescheiden kunslteerlingeh,
wier woonplaats te ver teeg was on te hoog
m het gebergte om d,aarheen te gaan. Do
deren niet de verlangde hoeveelheid rubber
ingeleverd hadden, werden tot bloedens ioe
g-'geioseld, opdat zo hen beter teerden wer
ken. Vier jonge Indianen werden zoolang
onder water gehouden, dat bun ingewanden
lot barslens loe vol waren. Een vrouw weid
mcl bel hoofd naar beneden aan een boom
opgehangen. Onder haar hoofd werd toen
«■en vuur aang-sloken en aldus werd de
rampzalige levend verbrand.
Wammer de etnployés der maatschappij
de beulen waren meestal zeil ook In
dianen, die eerst zelf door pijniging lot
gedwece werktuigen u men gemaakt wn
luit hadden, dan namen z1 een man, die
voor con of ander teil was opgesloten,
bomlen hem aan een boom en gebruikten,
hem a)s schietschijf.
Het officieele rappoil noemt in alle go-
vallen de plaats, waar deze onlzottendJ
dingen zijn voorgevallen. Bovendien noemt
oogen en de belangstelling van allen wer
den op llilde gericht toen zij mei mevrouw,
ilordlulszer j/innen tiy-ul.
Mevrouw Steiger, een elegante en tem
peramentvolle brunette, midden in dc der-
lig, liet door dc haast, waarmee ze Ihldej
m een gesprek wikkelde, doorsclmmeion
hoe nieuwsgierig zij naar de lieveling van
do familie was.
„En n,i doel u ons toch'ook spoedig
eens de cor van ons ld bezoeken?' vioeg
zij 'met groote vriendelijkheid.
Meer nog dan tot de vroolijke vrouw,
die zoo mil van long was, voeldo lillik
ziels aangoluikkeu lot Jakob Steiger, den
kunstenaar, fels ronds en eerlijks sprak
uil zijn wat boorsel) gozichi en zijn taal,
waaraan men zeer duidelijk kon hooren
-van waar hij afkomstig was. Hij deed te ver
geefs moeite om" den gozolscnapsioon te
val ten, maar had een goedmoedige beschei
denheid over zich, die alles goed maakte.
Al uitte hij zich ook moeilijk, hel was te be
merken, dal hij oneindig meer dacht en
gevoelde.
,,lk heb gezien wal u aan meneer Herd
luiszer verkoeld hooft. Dal kleine meisje is
goed gepakt. U kunt wat!" De/o paar woor
den van lof en een uitnoodiging om zijn
atelier te bezoeken, waren bijna de eenige
woorden, die llilde van hem hoorde. Des
lo meer sprak zijn vrouw, die haar man
als een grool kind maar mot een warme
achting behandelde..
De aanrander van minister Lloyd Geor
ge, een zekere Charles Gray, ecu 21-jaiig
student, is Maandag tol twee maanden
dwangarbeid veroordeeld. Do kanselier van
de schatkist verklnaide voor den ïediter,
dat de, beschuldigde! hem onstuimig bij den
kraag bad gegrepen (oen bij het Kensington
Theater, waar hij zijn politieke redevoeiing
zou houden, binnentrad. Gray wierp den
minister op den grond eu voegde hem eeni
ge beleedigingen toe, die de minister zich
niet luist meer herinnerde. De vrienden van
den minister maakten zich onmiddellijk
meesier van diens aanrander. Volgens ge
tuigen inrol Gray eten minister toegevoegd
hebben: „Lb yd Gelige, je bent een kwa
jongen
F r a n k r ij Ic. 1
IV» stakingsbeweging iu de onderschei
dene havens schijnt te rei slappen. Uit
Bordeaux komt althans het bericht, dat
daar zoo goed. als alle stakende zeelieden
verzocht hebben om aan boord te mogen
gaan, terwijl nog slechts zeer enkelen ge
hoor geven aan den op hen uitgeocfenden
druk om te staken.
En to Marseille vroegen gisteren lal rijke
bootwerkers werk. Slechts 5000 hunner
werden aangenomen.
Gustavo Ilervé, die nog meer dan r ier
jaren gevangenisstraf to goed luid voor anti
militaristische vergrijpen, is gisteren, met
nog een aantal andere politieke gevange
n-en, ter gelegenheid van het feest van den
14en Juli in vrijheid gesteld.
Jlervó zat sinds Maart 1911 in do gc
vangenis.
Hij beloofde aan zijn vrienden en mode-
werkers, die hem van het station haalden,
dat hij op zijn. manier minister Poincaré
zijn dank zal betuigen in het vandaag ver
schijnend nummer van de Guerre So
cinle".
Het legerbestuur heeft eenige cijfers ge
publioeerd over de jongste lichting.
Het contingent bestond uit 301.407 man
zijnde 1.733 minder dan in het vorige jaar.
Van dezen konden 8412 noch lezen noch
schrijven, 3712 konden alleen lezen, 77 759
konden niet anders dan lezen en schrij
ven, 179.714 hadden volledig schoolonder
wijs genoten. Uit de cijfers blijkt, dat ten
spijl van allo moeiten tot verbreiding van
het volksonderwijs, het cijfer van bon. c'ti-
lezen noch schrijven en van hen, dil al
leen lezen, kunnen, te zamen 12.124 be
draagt.
D ie n e m arken.
Het eerste Noordsche congres van xcc-
vischhandelaren is onder voorzitterschap
van den Deensehen minister van handel
geopend. Vertegenwoordigd zijn de drie
Skandinavische landen, D ui Ischium], 'drank
rijk, Engeland en Nederland.
Rusland en China.
Dc Russische gezant te Peking heeft voor
hel dooden der 100 Mohammedaansche Rus
sische onderdanen door Chineesclie troe
pen in de huurt van Chotan, een schade
vergoeding en een bestraffing der schul
digen geëischt.
l>e Chineesclie minister van buitenland-
sebe zaken antwoordde daaiop, dat hij
van liet voorgevallene geen kennis dro-eg
ten onmiddellijk telegrafisch een onderzoek
zou gelasten.
Men verwacht, dat Rusland thans op zal
Ireden in overeenstemming meJ zijn laai
slö nota, waarin verklaard werd, dat, als
China niet in staat zou blijken te zijn om
de Russen in Turkestan te beschermen,
Rusland dc noodigc maatregelen zou ne
men.
ooenbglik worden verwacht, aldus wordt
uit Konstan tin opel g'scind.
Moekthar pasja is -ren zoon van Gliazi
Moektliar, den president van den senate,
lot in het voorjaar minister van marine.
In 1909 was hij bevelhebber van het eer
ste legerkorps. Hij geniet de reputatie, een
groote bekwaamheid en vete energie te
bezitten. i
Met) kan bijna met zekerheid aannemen,
dat Mahriio-te Mooklhar als vo'urnamsl1
oerwaarde gesteld heeft, dat de veldtocht
in Albanië in overleg met het oU'cieren-
korps onmiddellijk moet eindigen. Dez»
driejarige krijg legen Albanië is de hoofd
oorzaak van de, ontstemming ju Ivf Lqer.
Het lijdt geen Iwijfel, dat de Porie bereid
was in deze voorwaarde loe (e stemmen.
Zijn invloed wordt reeds gezien in lui
gisteren door de regeering bekend gemaakt
voornemen om een ulgemeene amnestie af
(e kondigen.
Het gerucht loopt, dal aanzienlijk.- Al-
baneezen te Prisjlina telegrafisch oen adres
zonden aan ilea sultan, mei hel verzoek
tusschen beide te komen Ier zake van de
militaire opcralies.
De sulati antwooidde hen met den ia-ad,
zich weer aan de gestelde orde to onder
werpen.
V e r e le n i g d e Staten.
De Senaat heeft een aanvang gemaakt
mei de behandeling van het wetsontwerp
betreffende bel Panama-kanaal.
Een aantal sprekei» plutesteerden tegen
dc bepaling lot vrijstelling van Amerikaan-
sclve kustschopcn van hatiaalgekl."
Minister Boot verklaarde, dat de Aet'-
ccnigdc Staten to goeder trouw door een
dragelijke vrijstelling geen inbreuk kunnen
maken op hot llny-Puiinceiole verdrag mot
Grool-Brittanjo. Hij meende dal de kwes
tie aanhangig zou worden gemaakt bij hel
Hol' van Arbitrage te 's-Gravenhage, aan
welks oordeel do Voreenigde Staten gehou
den zouden zijn zich te onderwerpen, en
dat dn uitspraak do Voreenigde Staten waar
schijnlijk zal verplichten om aan de Bl'il-
sebe, Fr.uisehe en and-ere- naties de ka naai-
gelden te vei goeden. Niemand is dus in
slaat om B berekenen hoe aanzienlijk dc
schuld zal orden, welke door deze nieu
we wel op hot land zal drukken.
T urkijtc.
Een iradó tot benoeming van''Makmoed
Moekhfar tot minister van oorlog kan elk
Van het hof.
De genietroepen uit het kamp van Zeist
hebben gistermorgen 10 uur voor 11. Al.
lo Koningn-Moiói.ter tcu Paleize BoesklijK
gedelile-erd. 11. AI., dio op het bordes stond,
onderhield zich tijdens liet défilé met den
commandeerenden officier, 3. P. Koolmans
Be-ijncn.
Raad van Stato.
Bij Kon. besluit van 15 dezer is be
noemd tot Secretaris bij den, Raad van
Slate, do referendaris bij dien rand mr.
C. Rake.
Ook llilde sprak niet veel. Alidden 'door
het gesprek klonk haar nog hleeds dooi
de ziel wat mevrouw llerdhüsz.er baai-
straks verteld had van Siegfried Kulbach
en steeds moest zij weer denken aan het
tochtje, het gebergte in, van morgen,
Het gezelschap veizamcldc zich om den
mot tal van lichtjes versierden Kerstboom,
en de tot daar toe schuchtere kunstteer-
üngen vormden oen kwartel en zongen
een paar Kerslliederen, zeer verdienstelijk.
Do feestelijke stemming nam later loe, voor
al loen hot klaverblad van vier eeniga
Zwilseruche Ikdjcs zon», die llilde in de
noren klonken als de klokjes van SI. Aga-
Ihen. Een ervan was z.em treurig
„Das Aliihlerad isl broche
11 nil d'Lieb', die hiil en End!"
llilde dacht over de geschiedenis van
hol jonge paar, die elkaar niet konden
krijgen, na. N I 1
„Lei eens op - kom hier even," on
derbrak mevrouw lleidhiiszoi- haar droo
inr-iij; „mevrouw Steiger vertelt,"
„U wilt .le oude geschiedenis ook hoo
ien, juffrouw Reh.stein? Hoc- ik 'mijn Jakob
naar SHinclion ben nageloopcn?" .schortele
do viouw van den scln'lder mol lachende
uogen, „en hoe ik nog juist bijtijds kwam
mn 'hem te ïeilden, loen hij dreigde onder
to gaan door mensclienschuwhoid, zorg on
moeilijkheden. Ik kon hem nog juist weer
cp 'den goeden weg helpen.
Hoewel mevrouw Steiger tc veel op den
voorgrond deed komen, dat zij de red
dende, engel was, voelde llilde zich toch
prettig aangedaan door de op grappige
wijze vertelde liefdesgeschiedenis. AYal is
't eigenlijk voor jp-oolsch, dat een meisje,
gedreven dooi 'haar liefde, ouders en huis
verlaat om naar Aliinchen te gaan, een
vreemde stad, waar zij niet den man van
haar liefde dan strijd om bet bestaan te
zamen strijdt tol hij er bovenop is! Zij
gunde 't den ai te bescheiden Steiger, dal
hij de opdracht lot tiet maken der por
tretten van den beer en meviouw llenl-
hüszer biul gekregen.
Eindelijk dus eens een huwelijk Van een
kunstenaar, wiens viouw niet in stilte een
vijandin van baar man is," lachte Herd-
hiiszor, „een gelukkig kunstenaarshuwtdijk 1
llel is bijna ee.il wonder, dat zij er zij al Hel
gaal meeslal vreemd toe met de liefde
dor kunstenaars. Alecstal js het een storm
achtig elkaar vinden, dan ben scheiden in
twisl 'met allerlei verwijten aan weers
zijden, 'alsof elkaar liefhebben en trouwen,
maar oen kinderspelletje is! Dus ik drink
op ons dapper kunstenaarspaar!"
De champagneglazen werden tegen olkaai
gestooten, liederen klonken maar ililde
bleef droomen Van hetgeen morgen zou
zijn, van den tocht met Siegtricd Kulbach
en wat hij zou zeggen. Haar harl was vol
blijdschap en stille hoop.
XX.
Toen "de heide vrienden Siegfried Kul
bach en Guslnv Wieland in warme jassen
met hun sleden door den vorstigon mor
gen bij de Siegeslaj- kuanion, sloiul llilde
reeds in den schijn van een booglamp op
oen bock te wachten, een toonbeeld van
jeugd en kracht.
„Ei, juffrouw Rehstein," riep AVielanJ.
met zijn gedrongen gestalte. „Dal wij u,
da plubcling vermiste, lang ontbeerde, cu
wocr-ontdekle begroeien mogen en met ons
mee mogen nemen hel, gebergte i| dat
is voor ons inderdaad een bijzondere Keisl-
vreugdel"
Hij tuut niet weinig 'lust, den dag dadelijk
met baantje-glijden 1e beginnen. Maar do
bijtend koude morgen maligde zijn beweeg
lijkheid wal. De vrienden betuigden hun
'bewondering Voor hef wintevcostuum, dat
llilde voor dezen dag gekozen luid. Zij
wist ból trouwens zelf ook wel, do witte
muls, waarom een blauwige sluier gewon
den was, do wil-wolien sweater, die haar
bomt strak omspande, de voelvrijo rok, de
hoogo rijg-bergschoenen eu dc ijsstok in
de hand -- dat alles was thans in haar
voordeel, en moest den indruk, dien zij
op tdo mannen maakte, verhoogen.
-
(Wordt vervolgd
4
V
SGHIEDAMSCHE CUJRMT.
Bvranttnunauscaan
