Donderdag 8 Augustus 1912
iNa. 13988
1
65,w Jaargang,
Martelaars der kunst.
Deze courant verschijnt d n g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prrjs per kwartaal: Voor Schiedam en V1 a a r d i n g e n fl. 1,25, franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam enVlaardingenlO cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
UUr aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan hot Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prigs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te yoldoen
Intercommunale Telefoon No. 103.
Heis-ATbonneiiK/iiW^..
De Administratie van de „Schiedamsche
Courant" is gaarne bereid om tegen ver
goeding van. .porto's aan hare abonné's,
öio Vhor korten of langen tijd op reis gaan,
de courant aan hun tijdelijk adres te zen
den. Ook abonnementen voor den lijd van
een halve of heele maand worden gedu
rende het reisseizoon gesloten.
■■sssiuzry*
J AC IIT.
De Commissaris der Koningin in de pro
vincie Zuid-Holland,
Gezien het. besluit van Gedeputeerde Sta
ten dier provincie dd. 29 Juli 1912, no. 139;
Gelet op art. 11 der Wet van 13 Juni 1857
(„Staatsblad" No. 87);
Brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat. ingevolge bovengenoemd besluit:
lo. de opening der jacht op klein
w i i d, vermeld in art. 17 der wet van
13 Juni 1857 („Staatsblad" no. 37),
voor dit jaar in de provincie Zuid-Hol
land is vastgesteld op Zaterdag 31
Augustus a a n s t. met zonsop
gang; met uitzondering van de jacht
op fazanten en hazen, waarvan de ope
ning is vastgesteld op Di n $d a|g 1 O c-
tober aanst., mede met zons
opgang;
2o van die opening voorts is uitgezonderd
de uitoefening van het jachtbedrijf, ver
meld in art. 15, lett, e, dpr aangehaalde
wet;
3o. de korte jacht dagelijks en de lange
jacht slechts driemalen s w e ek s,
en wel des W oensdags, V r ij d a g s
en Zaterdags mag worden uitge
oefend.
Deze kennisgeving zal, in plano gedrukt,
worden afgekondigd en aangeplakt waar
zulks te doen gebruikelijk is, alsmede in het
-„Provinciaal Blad" en in de „Nederland-
sche Staatscourant" worden geplaatst.
's-Gravenhago, 1 Aug. 1912.
De Commissaris der Konmgin voornoemd,
II. A. VAN DE VELDE, L.-C.
en een lijn in de ware richting W.N.W. van
het fort, tot op 9000 AI. van het fort.
Uitvarende schepen moeten om buiten
don onveiligen sector to blijven N.W.tAV.
koersen of N.dijker aanhouden over een af
stand van 3i/i zm. buiten de hoofden.
Op tie dagen, waarop gevuurd wordt, zal
van het fort een roode vlag waaien, die 3
uur vóór het begin der oefening halfstok
en één uur vóór do oefening geheel voor-
geheschen wordt.
(Zie „Ncd. krt," Nos. 218, 219, 202, 227.)
BUITENLAND.'
Schietoefeningen.
Volgens mededeeling van den Minister
van Oorlog zal op 13 en zoo noodig ook
op 14 Augustus a.s. een schietoefening wor
den gehouden van het fort Iloek van Hol
land.
Er zal gevuurd worden met kanonnen van
zwaar kaliber (24 en 15 c.M.), in de ware
richting W.t.Z., waarbij onveilig wordt ge
maakt eeiip sector, gevormd door het fort,
een lijn i ^ü-.„richting van een roode vlag
op het ;Jftl.pL>ulfoehtei nabij den Zuiddam
Roman vrij naar het Duitsch.
van
J. C. HEER.
Schiedam, 8 Aug. 1912.
T U R K IJ E.
De berichten over den. wezenlijken toe
stand zijn uiterst schaarsch, nu, na liet
intreden van den staat van beleg- te Kon-
Mantinopel, een strenge censuur wordt toe
gepast. Alleen wat de regeering voor pu
blicatie gewenseht acht, lekt naar buiten,
terwijl men overigens alleen nog uit brie
ven, die langs een min of meer zijdeling-
schen weg hun bestemming bereiken, iets
kan vornemen omtrent den toestand van het
«ogenblik.
Zoo blijkt uit een le Weenen onlVangen
schrijven, dat Ilalil bey, de voorzitter der
ontbonden Kamer, voor den krijgsraad is
gedaagd, omdat hij geweigerd beeft het
nntbimUngsdecreet voor te lezen.
Volgons de Sa,bah zal de regeering een
decreet afkondigen, Waarbij de vorkiezin
gen tegen het midden van September wor
den uitgeschreven. Het nieuwe parlement
zou dan in October bijeenkomen.
Alle officieren van het garnizoen te Kon-
stantinopel zouden de regeering trouw heb
ben gezworen. De ambtenaren, die aan
hangers van het comité zijn, zouden een
verklaring hebben ondeiteekend, dat zij' zich
riiet meer met politiek zouden bemoeien.
Waarschijnlijk zullen zij wel daartoe ge
dwongen zijn uit zelfbehoud. De officie
ren der liga, hebben hunnerzijds den mi
nister van ooi log verklaard, dat alle ge
heime veieenigingen van officieren thans
zijn opgeheven.
Omtrent do comité-partij is reeds gemeld,
dat deze haar zetel te Adrianopel heeft
gevestigd en dat zij zich daar als parle
ment wil constitueeren.
Van hét terrein, van den opstand, Albanië,
komt eveneens weinig nieuws. Alleen
wordt uit Saloniki gegrind, dat Zeki pasja,
de militaire commandant van Uskub, zijn
ontslag heeft genomen, aangezien de ro-
gceiing heeft geweigerd, actief op te tre
den tegen de Albaneesche opstandelingen.
Tc Koprulu is oen bomaanslag gepleegd
op een trein. Vele personen werden daarbij
gewond
Volgens berichten uit Bulgaarsche bron
zijn bij do ontploffing der hommen te
Kotsjana slechts tien personen om hot
leven gekomen. Eenige oogenbhkken na do
ontploffing worde le Bulgaren aangeval
len door Muzelmannen, waarbij 120 perso
nen gedood en meer dan 200 gewond wer
den.
De exarch (d. i. de plaatsvervanger van
den patriarch, die namens dozen de bis
schoppen en kerken bezoekt) beeft een
protest tegen deze, christenmoorden inge
diend bij den minister van justitie, die
in antwoord daarop mededeelde, dat be
sloten Was tot uitzending van een com
missie, tot welko ook een, Bulgaar zal be
lmoren.
De Bulgaarsche gezant heeft zich even
eens bij de Porte beklaagd over het ge
beurde.
Hoewel het bericht, dat da Turk'sche
regeering aan Montenegro een ultimatum
heeft gezonden, van uit Konstantinopel ont
kend wordt, geeft men daar toch too, dat
do verhouding tussc-hen cle beide landen
op het oogenblik zeer gespannen, is, het
geen trouwens vanzelf spreekt, nu dc Turk-
scho gezant Ceüinje heeft verlaten. Toch
is men van mcening, dat het incident op
vredelievende wijze kan wjorden geregeld.
Uit Saloniki seint men, dat de gevech
ten aan de Montenegnjnscho grens voort
duren. Zeki-pasja bericht, dat de Monte-
negrijnen in de nabijheid van Akova een
nieuwe Tnrksche stelling hebben platge
brand 12 Turksche soldaten zouden daar
bij gedood en 11 doodelijk gewond zijn.
De Montènegrijner, bedreigen nog steeds
Mojkovae en Plava.
De minister van oorlog is van plan twee
divisies te Uskub te mobiliseeren en deze
naar de Monten.ogrijn.sche grens te zenden.
Zeki-pasja zou intusschen ontraden heb
ben om deze troepen naar de Montenegrijn-
sche grens te sturen, daar hij wees koes
tert, dat zij tot de Arnauten zouden kun
nen overloopen.
GEMENGDE MEDEDEELTNGEN.
Duitschland.
Ter gelegenheid van de viering van het
honderdjarig bestaan der fabi*ieken van
Krupp, heeft de familie Krupp een som van
14 millioen mark beschikbaar gesteld, die
gedeeltelijk zal worden besteed voor jubi-
leumsgeschenkcn aan arbeiders en ambte
naren van de fabrieken van Krupp, en voor
een ander deel voor inrichtingen ten bate
van de burgers van Essen en de manschap
pen van leger en vloot.
Hongarije.
De afgevaardigde Kovacs, die onlangs
een aanslag pleegde op graaf Tisza, den
voorzitter der Kamer, is, op grond ran on
toerekenbaarheid, door de rechtbank te Boe
dapest wedervop vrije voeten gesteld.
Het openbaar ministerie beeft tegen deze
uitspraak appèl aangeteekend.
Here overeenkomsten onder de producenten
onderling.
Wat de arbeidskwestie betreft, bepleitte
hij vriendschappelijke beslechting in den
geest van algemeen deelhebbenschap; hij
wees verder op de noodzakelijkheid van
vermeerdering der faciliteiten op het ge
bied van het vervoerwezen, en van verhef
fing der handelsmarine, waardoor Amerika
in staat zou worden gesteld de plaats ia
den internationalen handel in te nemen die
het land toekwam.
De progressieve conventie te Chicago
heeft Roosevelt candidaat gesteld voor het
presidentschap der Vereenigde Staten.
De uitslag wekte buitengewone geestdrift.
E n g el and.
Twee suffragettes, Gladys Evans en Mary
Leigh, die tijdens het bezoek van eersten
minister Asquith aan Ierland op 18 Juli
een poging hadden gedaan om don ko
ninklijken .schouwburg le Dublin inbrand
te steken, zijn veroordeeld tot vijf jaren
dwangarbeid.
Do I tali a an s cli-Tu rk s ch e oor
log.
Naar verzekerd wordt aldus seint Reu
ter uit Konstantinopel waren, ongeveer
twee maanden voor den val van het kabi-
net-Said, op voorstel van Italië te Konstan
tinopel officieus onderhandelingen begon
nen over het sluiten van vrede De onder
handelingen werden gevoerd door twee
Turksche ambtenaren en twee Italiaansche
gedelegeerden en er was, naar men zegt,
reeds een grondslag voor verdere onderhan
delingen gevonden, toen ongeveer tien da
gen voor het aftreden van het ministerie-
Said, de Italianen niet meer ter conferen
tie verschenen.
Volgens de getroffen afspraak zou Tur
kije Barka behouden en zou Italië Tuikije
zekere, nog nader te omschrijven, politieke
rechten op Tripolis toekennen.
In officieele kringen wordt verklaard, dat
op het oogenblik geen onderhandelingen,
worden gevoerd, daar de regeering eerst
een einde aan de binnenlandscbe crisis
wil maken.
Uit Italiaansche bron wordt melding ge
maakt van een afgeslagen aanval van onge
veer duizend Arabieren op Zanzoer. Zij
zouden daarbij 200 dooden on gekwetsten
hebben gekregen.
BIMENLAm
OVERSCHIE, 7 Aug. Gisterennamiddag
viel de 7-jarige Evert Weenink hij het sp©-
len met een kameraadje van den hooizolder
bij de wed. do Jong, aan do Dorpstraafi
alhier, en brak daarbij een zijner boenen
boven de knie.
STADSNIEUWS,'"
Bij de te Rotterdam gehouden toeken
akte-examens is de akte M. d. behaald door
den heer A. Stahlie van hier.
E r a n k r ij k.
De zeelieden te Marseille hebben beslo
ten dc staking voort te zetten. Na afloop
der vergadering, waarop dit besluit werd ge
nomen, ontstonden relletjes. Een zevental
polifcie-agenlen werden daarbij gekwetst,
terwijl verschillende personen werden op
gebracht.
De officier-machinisten der „Compagnie
des Messageries Maritimes", die met het be
stuur in conflict waren, hebben zich weder
ter beschikking van het bestuur gesteld.
501
„Do schuldeischers, Sakuntala, die de
mon jo hebt gelijk als je haar uit
maakt voor de sleet its te vrouw in de we
reld I Ma,ar ik moet haar toch schilde
ren, 'dio satane, ik moet haai- beeld schep
pen, 'dat de wereld zal doen schrikken,
op 'de knieën dwingt en mij zelf van dit
mensch 'ver-lost. Ik moot haar schilderen
- ai zou ik daarvoor naar lichaam en
ziel ten gronde gaanZij is immers een
wezen zooajs een kunstenaar slechts één
koer in zijn leven ontmoet - en hij moet
dan al een zeer begenadigd kunstenaar
zijn. Wie zag ooit iels gohoimzinnigerd,
iets 'meer belooveronds, iets meer duivels?"
Hij 'dweepte door over de Indische in
zulko hoogdravende woorden dat 1 lilde aan
zijn Vorstand twijfelde.
„Neen, geen boos gezicht zetten, kind 1"
drong hij aan. „Ik hel) nog nooit zooveel
en zoo rein van een vrouw gehouden als
van jon. Ik voreer je met vrome gevoe
lens, zooals ten zestienjarige jongen lief-
beeft, als oen heilige vereer ik je en op
den dag, dat ik zoo lichtvaardig met Jon
zou pgalen als 'met andere vrouwen zou
ik wenschen, dat mijn tong in mijn mond
vorderde maar blijf hij nnj Rilde
blijf bij mij 1 Ik kan niet werken zonder
je nabijheid, niet leven zo-der jel Laat
mij het stof van je voeten kussen maar blijf
hij mij in 'do dagen van verzoeking als
de geldwolven op 'mijn kunstwerken azen,
mijn hart pijnigen, Re tanden in mij slaan
om mij to verscheuren. De ellendelingen 1
Je 'bent trouw Rebstcin je bent houw
en laat mij daarom in do moeilijke uren
in jou mogen geloovenl"
Ililde schrok een heftige ontzetting
jot diep in haar ziel. Wat een vreemde
en angstwekkende uitbarsting yjrn zijn ge
voelens door Dombalyl Zij was verlegen
Vn wist niet wat te antwoorden. On moge-.
ijk was het om do bestelling aan dr.
'U eed luis zet', waar ze zoo blij over was, in,
den wind te slaan; oven onmogelijk echter
om nu haar leenneesler in den steek te
Jafcrr, Hij had haat" immers eens zoo on
zelfzuchtig mogelijk lot zich genomen en
zooveel Lijd aan haar besteed, alles be
langeloos, alles zoo hartelijk. Hij had Mar
geholpen in haar nood en zou zij nu
bóm niet helpen? Zou zij wegvluchten
als een laffe rat? -- Zij, de fiere Rilde
Robslem, 'de geliefde leerling van den mees-
Ier
j biet smart dacht Hildo er aan, dat zij mei
Siegfried nog niet vrij uit kon sprekon over
al haar moeilijkheden, en vooral niet van
dezo zonderlinge liefde van Dombaly voor
haar. Ja, als haar onverwacht snelle ver
loving nu al evenveel maanden als dagen
geleden was, dan had zij open en wij-uit
met Siegfried over Dombaly's gevoelens en
'de bestelling van rk. Ilerdhüszer met de
moeilijkheden, daaraan verbondon, kunnen
spreken en overleg plegen, maar hun we
dor zijd sc he liefde was nog zoo jong, te
jong om hem reeds in te wijden in al dinar
zorgen, klein en groot. En hij was zoo zor
geloos gelukkig in zijn liefde, zooals alben
een man het zijn kan, die na jaren van
strengen arbeid zich herinnert, dar hij nog
jeugdrechten bezit, oen man, die doorzijn
liefde weer een gelukkige jongen wordtI
En moest nu zij den zwarten draad van
dc zorg weven in zijn innig on r&in geluk?
Noen, zij moest zich even rein en on
gedwongen verheugen als Siegfried
i Uit het atelier komend, wierp1 zij' de
zwaarmoedige gedachten, die hij haar wa
ren opgekomen door Dombaly's voordon,
zoo goed het ging van zich af. Hij was
een stemmingsmensch, handelend paarden
indruk van het oogenblik, hij joeg zijn fan
tasie nn en overdreef bijna altijd. Wjathem
vandaag de hoogste waarheid toescheen, dat
verklaarde hij morgen voor niets, en vóór
dat het tijd was om met de portretten van
de kinderen van dr. Ilerdhüszer te begin
nen, zou hij nog wel eens anders on ver
standiger praten dan lieden 1
Zooals ioderen avond, wachtte Siegfried
haar ook nu op. Al naar 'de omstandig
heden ontmoetten zij elkander óf op haar
kamer, bi bij de familie Ilerdhüszer, en
Vereenigde Staten.
In een rede, die de presidentschapscan-
didaat der democraten, dr. Woodrow Wil
son, te Seagirt, het zomerverblijf van den
gouverneur van New-Yersey heeft gehouden,
trok hij te velde tegen speciale voorrech
ten en particulieren invloed, onverschillig
in welken vorm. De zaken van het alge
meen, zeide hij, werden te veel afhankelijk
gemaakt van het particulier initiatief. Hij
kenschetste het republikeinsche tarief als
een „stelsel van particulieio gunsten", be
pleitte een herziening daarvan „in neder-
waartsche richting", waarbij Vooral de aan
dacht moest worden geschonken aan de
hooge kosten der levensmiddelen, die, vol
gens hem, veroorzaakt werden door particu-
Koninglnnedag.
Gondelvaart
Door hel Bestuur der Oranjevereoniging
is ook dit jaar weer een Gondelvaart van
verlichte en versierde vaartuigen op het
program voor don a s. Koninginnedag op
31 Augustus geplaatst, waarbij voor de con
currente deelnemers weer Tliitfce prijzen zijn
uitgeloofd.
Dit jaar heeft het Comité voor dc Gon
delvaart besloten, ook een Gondel te doen
medevaren waarop uitsluitend leden
der Oranjewreeniging den tocht over het
water kunnen made maken en dit naar
aanleiding van de herhaalde aanvragen om
een plaats op een der vaartuigen bij vroe
gere gelegenheden.
Het ligt voor de hand, dat het aantal
beschikbare plaatsen beperkt is en daar
om wordt aan hen, die den tocht wenschen.
mode te maken, ernstig aangeraden, zoo
spoedig mogelijk plaatsen op den leden-gon
del te nemen.
R i n g r ij d e r ij.
Het succes, dat do ringrijderij vroeger
heeft gehad, heeft het Bestuur doen beslui
ten, dit nummer ook weer op het pro
gramma te brengen.
Ook nu weer is do deelneming openge
steld voor met bloemen versierde voertui
gen en gecostumeerde, ruiters. Prijzen tot
flinke bedragen zijn uitgeloofd, zoowel voor
do versieringen en costuums, als voor net
ringsteken.
De uitgeloofde prijzen zijn op de bil
jetten vermeld, terwijl het bedrag en do
een uurtje gingen zij dan meestal samen
wandelen in den avond door de besneeuwde
straten of huiven door het veld.
Nog meer en ongeduldiger dan gewoonlijk
verlangde zij naar hem.
„Siegfried mijn Siegfried 1" jubelde zij
hem tegemoet.
0, die heerlijke avondwandelingen, met
de hoofden, de zielen zoo dicht bij elkan
der. Hij sprak haar zoo mannelijk-openr
hartig van zijn denken en voelen, dat zijn
ziel voor haar open lag als een heldere
bron. Ook over de toekomst en zijn plan
nen sprak hij, een wereld vol belofte.
Hei, wat joeg de storm door do straten
op dezen avond. Wat floot hij langs hun
gezicht en hun ooren! Maar des te vaster
liepen zij tegen elkander gedrukt, des te
dichter waren Siegfried's mond en oogen
bij haar, des te inniger was hun liefdes
gefluister.
XXXI.
Dat toch dio carnevalsdruktc maar voor
bij wasl Do vasten met zijn vele feeste
lijkheden en de velerlei indrukken, het
lawaai in den avond, liet onaangename
van het ontwaken na nachten van feest
gerucht 1 Zelfs zij die" er niet rechtstreeks
aan deelnamen, voelden zich op den duur
zenuwachtig van do 'drukke kleuren en het
luid gedoe. De oogen verlangden naar rust.
naar het gewone schouwspel van allen
dag. 1
liildo wenschte het ter wille van Dom
baly. En toch was het haar onmogelijk
zich geheel te onttrekken aan de indrukken
van liet carnaval.
- 's Avonds, als zij bij de familie Herdhüs-
zer wegkwam en door Siegfried geleid huis
waarts ging, drong uit alle café's en Her
ballen hot geluid van muziekinstrumenten,
gezang, gejuich en dans-gerucht de straat
op cn zij ontmoetten heel wat gestalten,
die onder mantel en doek een narrenpak
droegen. Bajazzi en domino's, bébé's, goo
chelaars, tooveressen, priester sen pries
teressen, goden en godinnen trokken, belust
op avontuur, naar do zalen van het ver
maak. En 's morgens, als Hilde van haar
dakkamer op straat kwam en naar Dom
baly's atelier wandelde, omwaaid door kou
de winterlucht, kwam zij vele groepen
tegen van feestgenootm, die niet hadden
kunnen scheiden en zich verlaat hadden.
Voor hun genot was de lange winternacht
nog voel te kort. Zij, die den yorigen avond
per rijtuig naar het feest gegaan waren,
kwamen nu te voet terug. De mannen
staarden met doffe oogen in het morgen
licht en naar hot ilagelijksch werk, dat
anderen reeds weer waren begonnen; ido
meisjes sleepten zich, moe en koud, voort,
haar en klccren verward en gekreukeld
zij hadden vaak bijna geen kleeren genoeg
aan om het bloote lijf degen de koude
lo beschermen.
(Wordt vervolgd,)
SCHIEDAMSCH E COURANT.
K-/MW