65°" laargang.
Zaterdag 14 September 1912
No. 14019
Tweede Blad.
De verre vrede,
ZONNEBRAND.
Deze courant verschijnt d a g o l ij k s, mot uitzondering van Zon- eü Feestdagen,
Prijs per kwartaal: Voor S ch ed am ea S1 aar ding en ft. 1.25, franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen, j j
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
ErQg der A' d v o r t e n ti nVan 1—6 regels 0.0.92; iedere regel meet
15 cents, Reclames SO cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën hij abonnement op jpordeelige toornaarden. Tarieven
hienan zijn gratis aan het Bureau te. bekomen.
In de nummers, die Diüsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
yjerachjjaen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
ïan 4Q peats pes advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Dc mensehen, die het grootste gevaar
opleveren voor een geleidelijke ontwikke
ling van do vredesbeweging, zijn dc radi
caalste pacifieisten, zij', die mecncn, dat
wij er al vrijwel zijn, zij, die alleen nog
do instelling van een internationale politie
macht ot de overwinning van een bepaalde
politieke par!ij of eenigo andere groote
gebeurtenis afwachten, om dan d,cn we
reldvrede af to kondigen.
Kil deze menschen zijn zoo gevaarlijk,
omdat zij het monsehdom zorgeloos ma
ken, omdat zij het geloof ingang doen
vinden, dat do veicklvrede, er wel van
zdf, zonder veel propaganda cn inspan
ning, zal komen; omdat zij ijverige po
gingen om voor hun eigen zaak1 propa
ganda te maken in don weg staan.
Nu is het natuurlijk onmogelijk tc be
wijzen, dat zij ongelijk hebben. De Fran-
sche revolutie heeft ook in korten lijd veel
gtook' hervoinungcn gebracht, de afschaf
fing der slavernij is na lange jaren
van voorbereiding ook vrij spoedig be
klonken geweest. TTet is dus niet onmoge
lijk, dat er zich in de toekomst omstan
digheden voouloen. die al de moeilijke
kwesties, met de algemeenc invoering van
aildtrage 'verbonden, welke haast onop
losbaar .schijnen, tot oen plotselinge op
lossing brengen.
- Doch het is wol zeer onwaarschijnlijk,
x (hit bol zoo spoedig zal gaan. En nu is
het toch op het oogenblik verstandiger de
propaganda te organiseeren en te inten-
mveren op gevaar af van open deuren in te
happen, dan dat men rustig op een of an
dere mooie gebciulanis zit to wachten, die
zich wellicht niet zal voordoen.
El' is dus voor dc bezonnen en kalme
pnrifiristen, veel en groot werk te doen. En
dat ueik bestaal wel in de eerste plaats
in hol overtuigen van do radicale mede
standers, dat ook hier do waarheid geldt,
dal Keuten en Aken niet in écu' dag ge
bousvd zijn. i 1
Wij zijn nog «iel zóóver als men ons
wel wel doen geloovcn. De monsch is nog
niet overat pacific is [isch aangelegd. In de
kleine landen misschien wel, waar belangen
en de natuurlijke voorkeur voor don vrede
parallel loopen. Doch in do groole landen
loopen die twee niet parallel, daar zijn wel
oprechte vmlesvrienden, doch zij vormen
een bewoniloronswanivligo maar kleine min
doiheid. De over-, overqrootc meerderheid is
in de meeste gevallen nog allesbehalve pa-
cilieistiseh, ai lijkt hot soms anders. Al on
dweept er met de ideeën, men betoogt tegen
de dure wapening doch soms verander f
jdols het touneel en blijken al dc redevoe
ringen o\er wereldvrede oplogscl, dal door
één aanval van maehlswoede in één slag
wordt weggevaagd.
Dat hebben wij in Italië on Engeland
Dit liet Fransch van 1JENRI BORDEAUX.
Ifet kasteel van Nemours, van verre ge
zien, bekroont on bcheerscht Annecy. 't Is
een graoio massa oude muren, vierkante
I ovens, kan teel on. Het gcoft aan do stad
een aanzien van middenceuwbchc vesting,
gereed tot den ooilog cn het beleg. Bij on
dergaamlo zon heeft liet lila on violette tin
ten. Van nabij is het oen vuil en statig ge-
houw, met een menigte kleine happen, een
veiai rmg van ongelijke en ongemakke
lijke verdiepingen. Ik kende hot goedik
heb het vroeger bewoond.
Ik heb bel een jaar lang bewoond. En
zal er niet op zware lasten ik ontving
zelfs een stuiver per dag. Want hol kas
teel van Nemours is veranderd in een ka
zerne, en ik heb er gediend. Er was veel
ongedierte. Maar er was ook hof terras.
Van dit terras ,zlel men het meer, in
ivveeen gedeeld door het schiereiland van
Dmngl, en, verdei, hel bergland van Vey-
rier, de borgen van Eanfon, als verbrok
kelde ruïnen, en Tonnetlo. Sommigen kwa
aien ei' zi(ten na zonsondeigang, eenigen.
altijd dezelfden, oen 1)ootje weemoedig en
ongetwijfeld verliefd. Daar, Jang geleden,
heb ik heel wal vertrouwelijke mededee-
bijgewoond, dat zagen wij in Frankrijk en
Rusland gebeuren. Docli den vrwlc.ivrien
den zijn al deze voorbeelden nog niet. dui
delijk genoeg. Nu nog niet.... maai morgen
dan toch of op zijn la,ast overmorgen zal
het anders zijn.
Wij geloovcn er niets van. Als een
machtsdaad profijtelijker is voor een natie
clan oen rechtsdaad, dan doet zij de maehts-
daatl. En dat gebeurt niet alleen in hel
ou,de Europa, maar wel degelijk ook m
nieuwe landen.
De Tereenjgdo Staten van Noord-Amd-
rika zijn ons nieuwste voorbeeld.
Wat kan dc kansen van president Taft
alleen nog maar verbeteren?
Dat Amerika gewapenderhand in Mexi
co intervenieert. Nu erkennen wij wel, dal
dit ,niot een machtsdaad zou zijn in zijn
meest afschuwolijken vorm. De Vereen iade
Staten hebben veel last van hun zuidelijken
buurman. En deze blijkt minder in slaat
zichzelf Ie regeeren dan ooit. Doch die
overwegingen nemen nie-t weg, dat liet een
daad van geweld zou zijn en dat de kie
zer die daad niet zou bewonderen omdat
hij ook orde zou kunnen scheppen, maar
eonig en alleen als daad van gewold, als
uiting van imperialisme.
Erger is misschien nog het nadere voor
beeld, dat do .Vercenigdo Staten geeft met
zijn knnaalpolitiek.
Alen weet, da,t dc Amerikanen hun lands
lieden gaan bevoonleclan hij het heffen van
rechten op hel ra na makanaal en dat wel
in flagranfen strijd met het Enge.lsch-Ameii
kaansche llay-Pauncefote verdrag, waarvan
de clausule i,a kwestie aldus (in het Hol-
landsch vertaald) luidt
„Het Kanaal zal vrij en open zijn voor
„dc koopvaardij- en oorlogsschepen van
„naties, die deze regels in acht nemen,
,,pp voet van volstrekte gelijkheid, zoodat
„er geen onderscheid zal worden jemaakt,
„tegen (wij zeaven: voor) eonigc natie, haai'
„burgers of or ieidanen, met betrekking tot
„de kanaairecliten of tot andere zaken."
De groote republiek heeft dit verdrag van
1902, een jong verdrag dus met een mo
gendheid (Engeland), die zooal niet altijd
broeder, dan toch ten minste neef wordt
genoemd, eenvoudig als scheurpapier be
schouwd. Zij stoort er zich niet in het
minst aan en komt met een redenceriug
ter verdediging barer houding, die zóó mal
is, dat /.elfs in Amerika haar voosheid
herhaaldelijk wordt opgemerkt. En toch zijn
de nieuwe kannnlrochton vastgesteld, en
toch zijn de nieuwe kanaairecliten vast
gesteld, en toch heeft president Taft, vlak
vóór de verkiezingen, hol niet aangedmfd
om zijn veto over een dergelijke wijze van
handelen uit to spreken, in de vrees, dat de
kiezer voor fatsoenlijke opvattingen, als dat
oen staal verplicht is zijn verbintenissen
na te komen, niet toegankelijk is. En nu
verluidt het zelfs al met groote stellig
heid, dat Amerika weigeren zal de zaak
door hot Haagsche hof te laten beslissen.
En dat doet Amerk'1 dc groote repu
bliek, die op haar groote vasteland op dit
gebied zooveel minder moeilijkbeden heeft
als het in vete nationaliteiten en staten
verdeelde, zwaar bewapende en met een
lange historie belaste oude Europa I Waarlijk'
als daar de vrode-door-rechi-bcwcging
in de praktijk zoo weinig vorderingen heeft
gemaakt, dat men zich zoo noodig heele-
maal niet om internationale afspraken be
kommert, dan behoeft men zich niet te
verbazen, dat wij in de groote staten van
Europa nog niet verder zijn.
BINNENLAND,
Invaliditeit»- en onderdomsvembering.
De rechterzijde in de Tweede Kamer
aldus schrijft men aan „De Tijd" is
het omtrent haar houding ton opzichte van
het wetsontwerp op de Invaliditeit® en
Oudcrdomsverzekoiing eens geworden bij
de beraadslagingen in de Commissie van
Voorbereiding. Ingrijpende amendementen
zijn dientengevolge van dc leden der rech
terzijde niet te verwachten.
Alen vertrouwt, dat het reeds vastgestel
de commissoriale vcislag in hel begin van
de volgende week zal verschijnen cn dat
in October dc openbare beraadslagingen
een aanvang zullen nemen.
lingen aangehoord, waarin een vrouw
voorbij ging. Gedurende die verhalen ver
guldde de avoiul den hemel, dan rees de
maan, maakte zich los van dc bergen, en
zilverde de golfjes van het meer. Of het
waren donkerblauwe nachten, vol sterren
Een kleine vrijwilliger, Pierre Dany, vatte,
doordat hij me er vaak ontmoette, vriend
schap voor me op, ofschoon hij tot een an
dere compagnie behoorde. Wij bleven daar.
uitkijkend, bijna zonder iels te zeggen, in
de lange zomeravonden. Wanneer men zcei
jong is, neemt men de gewaarwordingen,
die de natuur geeft op bijna zonder er aan
te denken. Of wij daalden naar Annecy af,
de meikwaauligste stad wel van heel Sa-
vooie. Vol van een landelijk verleden, vtooin
en krijgshaftig. Annecy is een kleine zuster
van Venetië, door haar niet altijd even zin
delijke grachten, die dc oude gevangenis
omringen, cn, tusschen de mot balcons,
waar de wasch droogt, gelooide buizen,
de hoornen van den bisschoppelijken tuin
on andere vreedzame hoekjes spiegelen
lïn men moet het die grachten niet verwij
ten, dat ze wat troebel zijn; wanneer zo
helder zijn ziel men op den bodem zoo
veel vaatwerk cn oude, buiten gebruik ge
stelde voorwerpen I Dc huizen mei arcades
van do Rue Saintc-Claire, van de rue do
l'lle, de geheimzinnige toegangsweg van
Terkeorde gevolgtrekking.
Nu liet blijkt schrijft „De Nederian-
der" dat men uil hel feit, dal de ter
vergadering van de Ohr. Ilist. Unie voor
gestelde inotio-Vagenaar (betreffende het
door de giondwelseommissie vooigestelde
nieuwe art. 171 der Grondwet) mei alge
meen© stemmen is aangenomen, de conclu
sie trekt, als zou de heer Da Savornm Toll
man zicli daarmee hebben vercenigd, mer
ken wij op, dat deze do vergadering moest
verlaten, alvorens eenige motie was voor
gesteld.
Christelijk Nationale Werkmansbond.
Aten meldL uil Utrecht
De vergadering van bovengenoemden
Bond werd gisteren (Vrijdag) voortgezet.
Dr. ,T. Th. de Visser, lid van de Tweede
Kamer, woonde ook deze vergadering bij.
Do vergadering besloot 25 April, do ge
boortedag vaji Prins Willem den Zwijger,
als propagandaslag voor den AVerkmans-
bond te bestemmen. i
Ymvoipcn werd een voorstel van de af-
deeling Slicdrecht. om de levensvragen van
de Ned. llcrv. Kerk ook in den Bond te
bespreken.
'Besloten, word, op voorstel van het
hoofdbestuur, aan te dringen op een nieu
we Zondagswet.
11e vergadering verwierp oen motie
Bolswaard, om art. 35 van hel Bondspro-
gram in overeenstemming te brengen met
liet beginsel van den Bond voor Staats-
pensionneciing.
In stemming werd vervolgens gebracht
cn met algemeenc stemmen aangenomen
een motie, vooigesteld door dr. Do Visser,
luidende: „De jaarvergadering van den
Christelijk Nationakn Werkmansbond, be
staande uit 13.000 leden, gehoord de uit
eenzetting van het wetsontwerp op de In-
validiteits- en O uderdoms verzekering,over
tuigd van het zeer groot belang, "dat de
werklieden bij aanneming en uitvoering
daarvan hebben, van oordeel, dat de be
ginselen, waarvan het ontwerp uitgaat, in
overeenstemrnirig zijn mot die van den
Bond, spreekt de hoop uit, dat het spoedig
moge worden aangenomen en besluit deze
motie ter kennis van de leden der Sta-
ten-Generaal te brengen.
Na de pauze komt aan dc orde een voor
stel van de af doc ling Zwolle, waarbij aan
het hoofdbestuur opgedragen wordt een
onderzoek in te stellen naar do voorge
stelde wijzigingen van de Tariefwefc en het
voor en tegen liiervan. in het orgaan „De
Voorzorg" te bespreken en dan van deze
bespreking een conclusie te trekken en
kenbaar te maken of de bond voor of te
genstander van de Tariefwct is, daarbij
rekening houdend met de belangen der
arbeiders. 1
Do afgevaardigde van Zwolle licht dit
voorstel toe.
Vele afgevaardigden voeren over dit
voorstel het woord.
Do voorzitter verklaart dat het II. B. be
zwaren heeft tegen de opdracht in liet
voorstel neergelegd, en wel omdat onder de
leden van het H. B. allicht dc meeningen
uit zuiver handelsbelang-oogpunt verdeeld
zijn. Willen de leden voorlichting, dan
kunnen zij die putten uit de massa's bro
chures en geschriften over deze kwestie
uitgegeven. i 1
Ten slotte wordt besloten in het orgaan
„De Voorzorg" de tariefkwestie nader to
bespreken.
Een tweede voorstel van Zwolle, lui
dende: „Aan het H. B. wordt opgedragen
een onderzoek in te stelten (of een com
missie hiervoor te benoemen) naar liet be
lang, dat do landarbeider er hij heeft wan
neer het voorgestelde wetsontwerp, om
land aan landarbeiders te verschaffen",
wordt aangenomen.
Na eenige besprekingen woidt besloten
een commissie, bestaande uit leden van
plattelandsafdeelingen tc benoemen, ten
einde deze zaak te onderzoeken. In deze
commissie worden voorloopig benoemd dc
hceren v. d. llogaeit, te Rijswijk; Bakker,
to Alenaldum; Schmimel, tc Scherpenzeel,
Ooy, bondssecretaris, te Rotterdam.
Een dorde voorstel van Zwolle, om te
leurstelling uil te spreken, dat aan den
nachtarbeid der bakkers nog geen einde
is gekomen, gaf eveneens aanleiding lot
levendige besprekingen.
De afgevaardigde van Zwolle zeide bij
dc toelichting, dat het voorste! oorspron
kelijk scheiper en grootcr was, doch toen
door 't H. B. is geweigerd; van daar dit
korte voorstel.
Spr. uit in verhand met art. 14 van hei
Program namens vele linten van den bond
zijn spijt, dat de Tweede Kamer de Bak
kerswet heeft, verworpen.
Dr. de Visser heeft met verlangen de
bespreking van dit pnnt tegemoet gezien
en zegt, dat de bondsleden er recht op
het kasteel, de Cote Perricre met de houten
galerijen, zijn do oudheid en do eigenaar
digheid van de stad. Het schijnt dat achter
die grijze muren vutige zielen geloofd hol)
ben. En men krijg! liet gevoel, wanneer men
er 's avonds loopt, dat men er wel in dc
Rue de l'lle madame de Channoisy zou
kunnen ontmoeten, uit haar „hotel" komend
om naar de avondpreek tc gaan, madame
dó Charinoisy, ernstig en statig, of, in do
rue .lean Jacques Bousseau, dicht bij dc
kathedraal, madame dc Warens,
Wij hadden achtereenvolgens de „Con
fessions" en de „Introduction A Ia vie dé
vote" gelezen. At nar Pierre Dany stelde
geen belang in deze beroemde dames. Hij
ging op in een verleden, waarvan ik de
kraehf vermoedde.
Ons regiment bereidde zich voor op de
groote manoeuvres door lange mnrsehen
'l Geviel dat Pierre Dany, wiens huid niet
voldoende gehard was, geheel vei brand
werd in het gezicht door dc zon. De hcele
kazerne vermaakte zich er om, zoo
gloeiend, vlammend hij er uil zag,
,,'t Kan me weinig scheten," verzekerde
hij lachend.
„En je meisje" vroeg men hem.
't Werd zoo maar gezegd. Aten wist niet
dat hij een meisje had. Aten sjiolte zelfs
over zijn wijsheid.
Dien avond, toen hij hij me op het ter
ras kwam, zag zijn roode neus er zoo kluch
tig uit, dat ik geschaterd zou hebben, als
hebben, te hooren waarom spr. indertijd
tegen de Bakkerswet gestemd heelt, alsook
omdat hij over zijn houding in deze zooveel
valsche beweringen heeft moeten lezen in
het blad „Patrimonium". Spr. heeft niet
tegengestemd om het grootbedujf daarmede
ten gerieve te zijn: vandaar dat hij 'tegen
alle amendementen gestemd heeft, welke de
nachtrust eenigszins wilden bekorten. Van
bijdraaien zijnerzijds in verband met vroe
ger 'aangenomen houding is evenmin sprake.
Het onoverkomelijk punt is voor spr., dat
de hvet inhield, dat de patioon 's nachts ook
niet mocht werken. Hij heeft daarom een
amendement ingediend om het palroonsver-
liod uit te schakelen, doch de .Minister heeft
het amendement onaannemelijk veiklnaul
en het is dan ook verworpen.
Daardoor is de wel in gevaar gebracht
en gevallen. Spreker wil altijd blijven vast
houden aan de vrijheid dei bnigcrs, om
in 'hun eigen huis tc doen wal zij willen
om hun luood te verdienen. Hij hoopt van
harte, dat liet nieuw ingediende ontwerp
spoedig lot wet verheven niogo worden
(luide toejuichingen).
Het voorste! wordi daarna aangenomen.
Naar aanleiding van een voois tel van
Zwolle, dat do bondsvergadering haar mee
ning za! uitspreken over de aanstelling
van een propagandist, die zich geheel aan
de 'belangen van don hond kan wijden, werd
besloten, dat liet 11. B. de zaak zal oven-
wegen.
ik niet bemerkt had, dat Dany somber ge
stemd was.
-„Komaan, wat gebeurt er?"
;,'t Is vrcesolijk."
j,AVat dan?"
;,Zo komt. Ze komt morgen."
„Zij 1" Ik had het geraden. Onder den in
druk van zijn ontroering verhaalde hij me
eindelijk don eenigen roman van zijn leven,
't AVas een jong meisje, zoo mooi, zoo mooi,
gelijk men zegt in de sprookjes, dat men
haar gelijke nooit gezien had. llij had al
tijd van haar gehouden, ofschoon hij een
heetjo hang was voor al die schoonheid.
Zijn familie, die zich tegen zijn huwelijk
met haar verzette, om alle soorten van
redenen, had hem dienst doen nemen. Fm
nu had het meisje, met heel wat moeite
dezen dag oponthoud ie Annecy, dat. als
toevallig op haar weg lag. weten to be
werken. De brief meldde liet uur van haar
aankomst cn dal van haar vertrek. Zij
voegde eraan toe, dat hij zeker wel zou
weten vrij te krijgen en haar in de stad op
zoeken.
„Boffcrd!" zei ik. „Je bent een geluk
kige kerel."
„Zoo, vindt je?"
„Zeker. Jo gaat natuurlijk naar den ka
pitein, verlof vragen voor vandaag."
„Ik denk er niet aan,"
Dir. bol., Invoorr, en Acc.
Bij den dienst der dir. hel., invoerr. enz.
zijn: verplaatst, ingang lti dezer: A. Th,
van de Ven, adsp.-vcrif., van Delfzijl (I.)
naar Roosendaal; .1. Adviag, konnn. 2e kl.,
van Tenvolde juuu Leeuwarden (I); J. G.
Ree, id. van Zuiddorpe naar Uonteuisse;
J. Karstanjc, id. 3e kl., van Sas uin Gent
naar Zuiddorpe.
Ingang 1 October: R. P. Oosleihuis,-
komm.-verif., van Oldeuzaal (t.j naar Ze-
v en aar (t.); S. Hoekstra, adsp.-veiif., ya,u
Zevenaar naar Oldenzaal; A. C. van der
Wouden, id., van Roosendaal naar Olden
zaal; P. T. P. 11. Meier, rijkski. 3c kl.. van
kl. Leeuwarden naar 's-lkniogenbosch, d. h,
(t.j (contr. grondbelasting); 11. D. Scliaaij,
konun. 2e kl., van Hoek van Holland naar
Rotterdam.
Benoemd: Ingang 18 dezer: lot kom
mies 3e klasse to Vicrveilaten (tijd.): W.
Lodder, F. Bcnnink, CL Hoek on 11. F.
van der Arecr.
Ingang 1 October 1912J. P. .1. Al. Beo-
nirtg, lot rijkski. 3c kl. ter inspectie Vcntlo
(tijd.), thans particulier klerk aldaar; II.
J. L. Camps, lot rijkskl. 3e kl. (er inspectie
Heerlen (lijd.), thans particulier klerk ten
kantore Kerk iade (Si.).
Eervol ontslagen: Ij. Z. J. P. Hoi logs,-
kommies le klasse grenskantoor Arccn. In
gang 1 October 1912,
(„Wbl. v. d. Adm, cl. dir. bel.")
Waarom niet?"
7,Kijk me maar aan I Je vergeet mijn ver
brand gezicht."
7,01 Zoo leelijk hen jc niet."
;,Kom! Straks lachte je! Zij heeft me lan
gen tijd niet gezien. Als ze me zoo weer
vindt,- za! ze misschien ook beginnen to
lachen. Ik wil niet dat zo om mc lacht."
,-,Ze houdt van jc, ze zal niet lachen."
7,Alisschicn zal ze minder van mc houden.
Ik kan het niet verdragen."
7,Dio ijdclheid is absurd 1"
7,'t Is geen ijdclheid. 't Is beter dat ik
me verberg."
En den volgenden dag hield hij zich
verborgen. Ik kon niet gedaan krijgen dat
hij ophield met die dwaasheid. Toen de
voormiddag teneinde liep, kwam men waar
schuwen dat een dame hem te spreken
vroeg. Ik was er bij, toen de boodschap
kwam.
„Dat is ze," zei ik. „Is ze knap?"
„Ze is heerlijk I" zei de man van de wacht
verrokt." S v
„Je zegt haar, dat ik, straf heb!" nnl-
wooi'dde Pierre Dany heldhaftig.
Hij hield iels in zijn hand, dat hij zoo
hard kneep, dat men een knappend geluid
hoorde. En hij wieip de stukken van het
spiegeltje, dat hij gebroken had, weg. Den
boelen dag had hij het ondervraagd, om
naar zijn meisje le durven gaan, cn eiken
keer was hot antwoord slecht geweest. Toen
de wacht zich verwijderd had, deed hij
SCHIIMf 1SCHE C0URJ11
i
Kzxatsommx
