§5"'* jaargang.
Woensdag 18 September
No. 14022
buÏtënlanö.
DE HEILIGE ILA.
Bericht.
Schietoefeningen van liet Fort Pampus.
Intercommunale Telefoon No. 103.
GEMENGDS MEDÏÏDEELINGEN.
BINNENLAND.
SCHIEDAMSCHE
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prgs per kwartaali Voor Schiedam en XIaar dingen 1.25, franco
por post fl. 1.65,
Prjjs per week: Voor Schiedam euVlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. j' j
Advertcnüën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags v5ór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven)'.
Zij, die zich rivet ingang van 1 Oct.
a.s. op do „Sehiedamsche Courant" abon-
neeron, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Op 2G en zoo noodig ook op 27 Sep*
lumber a.s. zal een schietoefening worden
gehouden van het foil Pampus.
Er zal gevuurd worden met kanonnen van
zwaar kaliber (24 c-MH waai bij onvei
lig wordt gemaakt een sector, begrensd
door de w a r o richtingen Noord door Oost
lot Z.O. (135°) tot op 9000 M. van het fort.
Op de dagen, waarop gevuurd wordt, zal
van hot fort Pampus een roodo vlag waien,
die 3 uur vóór het begin der oefening half
stok en één uur vóór de oefening geheel
voorgehcschen' wordt. Bovendien zullen le-
feiykeiRijtJ en op dezelfde wijze loodc vlag
gen waaien van de batterijen Diemeulani
en Burgerdam, de Westbatterij nabij Mui-
Uen, den kerktoieri fe Muiderberg eu van
'den lichttoren van Marken.
(Zie „Nod. Ci't." No. 212).
Schiedam, 18 Sept. 1912.
HONGARIJE.
De Hongaai'scho Kamer is gisteren weer
geopend en er zijn weer schandalen voor
gevallen. welke zeket niet onderdoen vooi
dio bij de sluiting der vorige zitting. Deze
onverzoenlijke houding der oppositie vindt,
behalve in de oude grieven, haar oorzaak
bovendien is deze, dat de opporitiepai tij
op haar eixch, haar candidaten voor de
Iiongaarscho delegatie benoemd te zien,
geen antwoord heeft gekregen
Buiten hel, Kamergebouw was het gisle-
ïen volmaakt rustig, geen mililaiien en geen
gendarmen, zelfs heel weinig politie nas er
lö bespeuren. In hol gebouw zeil nas lief
echter des Ie rumoeriger Vooi tie opening
der zitting was de oppositie ei reeds bijeen,
en had haar gedrag vastgesteld, zoodat,
toen de voorzitter, grant Tixza op de fnbtme
verscheen, er een helseh rumoer losbrak
en terwijl de meerderheid uilbiak in .-Loim-
achtig „eijen"-geroep, inpikte de oppositie
lawaai door trappelen, fluiten en trompette
ren en deed zij zoo'n spektakel ontstaan,
dat elk woord in liet woeste gewchl ver
loren ging.
Men wierp graaf Tisza do ergste scheld
woorden ïjaar het hoofd. Schoft en schurk
waren nog de zachtste uitdrukkingen
Doch ook do minister-president von
Vrij naar het Duilscli
van
BARON WOLDEMAR VON IJXKULL.
S)
Beneden aangekomen bevinden zij zich
1R ecu in rotssteen uitgehouwen gang.
Dsaur opent weer een luik, en Salikan
moet nog vorder naar beneden.
Voorzichtig daalt zo do veertien treden
neer. Dan ziet ze zich in eon hol, IJct
picht verlicht maar een klein deel van
den donkeren kolder.
/•ij laat zich op oen bank neervallen
en denkt over don toestand na.
Hoo plotseling is hot onheil over haai
gekomen.
Hoo vrcoselijk heeft de heilige Ila zich
gewroken. y
„Eu nog is do maat van jo straf niet
vo' fluisterde een stem in haar.
verheft zwijgend de handen.
En met 't beeld van den geliefde vooi
p' 00ffcn roept ze uit:
„Mjn held, mijn Urus Han.*v-
Dan valt ze onmachtig op den killen
1 keldergtond.
Lukaes weid uitgescholden. Men riep hem
loc: „Laffe schurkI Tisza waagt liet ten
minste hier te verschijnen, doch gij ver
bergt u laf achter de bank. Kous uit de
bank, schurk!"
Graaf Tisza. trachtte te spreken, doch er
was geen woord te verslaan.
Wanneer de oppositie zich voor een
oogenblik kalm hield, dan was dit alleen
om graaf Tisza gelegenheid te geven te
praten en hein dan door woest lawaai in dc
reden te vallen, Eó opnieuw vond hef
weerzinwekkend schouwspel plaats, dat af
gevaardigden elkaar om de noren sloegen.
iriuiL' Estcihuzy werd in do rechteiliand
toeten, Onderlussehei) noteerde -graaf
l'isza do namen der lawaaimakers. Om
kwarl voor twaalf werd de zitting ge-
choisl. i
Tijdens de pauze confei eerde de minis-
er-presidenl met giaaf Tisza. Uc opposi
tie maakte van de pauze gebruik om
nieuwe lawani-inslrumenfen te laten ko
men. Er werden koe-klokken, automobiel-
toeters. en wekkers gehaald om een afwis
seling in liet lawaai te brengen.
Na heropening van de zitting begon het
awaai met onverminderde kracht. Zoodra
1c president belde, werd hij geaccompag
neerd door de koe-klokken. Solo-voordrach
ten weiden ten boste gegeven, ralmivf-lio-
deren werden gezongen. Om kwart vooi'
twee moest opnieuw gepauseerd worden.
Na tien minuten werd de zitting her
opend en begon liet lawaai opnieuw. Graaf
Tisza trachtte herhaaldelijk zicli verstaan
baar te maken. Om kwart vóór drie gaf
hij liet voorzitterschap over aan den vicc-
president, doch ook deze kon zich geen
gehoor verschaffen. Tussclicn twee afge
vaardigden kwam het tot een duel-uitda-
S'ng-
Oni roer uur eindelijk verscheen een
sterke afdeeling politie in de Kamer en
een commissaris van politie sommeerde de
oppositie de Kamer te verlaten. Toon alle
sommaties zonder uitwerking hieven, wier
pen de politieagenten zich op de bedoelde
ilgevaardigdeii, die hevigen tegenstand bo
den. Er moesten afgevaardigden van den
grond opgenomen en naar buiten gedragen
woriTtm. Een afgevaardigde kreeg een ont
wrichten arm, een andere, die uit de ban
ton dor agenten Ontsnapt was, kwam iu de
banken der afgevaardigden terug, waai hij
in zwijm viel. Een derde \iel bewusteloos
m de wandel gangen na oen wanhopigen
tegenstand geboden te bobben.
Dikwijls waren ze-, agenten met wildoen
de om óén afgevaardigde, die zich als
oen waanzinnige verdedigde, im'estB te
blijven.
De. gewezen minister van justitie Pulo-
nyi verooizaaklo groote moeitedc agen
ten konden hem eerst na heftigen tegen
stand wegbrengen.
De afgevaardigden der regeeringspaitij
hielden zich tijdens het tumuli op een
afstand.
Er waren meer dan twee uur noodig om
do uitzetting te bewerkstelligen.
der A'dveïtentiën: Van 1G regels fl.0.92iedere regel moei:
15cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
lor,suien.
Advertentiön {jij abonnement op yoordeelige or waarden. Tarieven
hieiTau siju gratis aan hot Bureau te bekomen.
1 In de nummers, 'die Qiüsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
yérgchgnrm, worden zoogenaamde kleine advertentiön opgenomen tof don priri
van AO. cents Rel advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Do ItaliaansekTurksche oor
log.
Volgens een telegram uit Konfctaulinopol
aan de „Berliner Lokal dn/.." heeft de
Turkselie minister van buitenland.sc.lie za
ken verklaard, dat de vredesonderhandelin
gen tamelijk gunstig waren. Wel zijn zij
thans afgebroken, doch zij zullen spoedig
herval worden.
Uil Rome wordt aan het „Bcil. Tagebl."
geseind, dat de onderhandelingen te Ouchy
liij 'Lausanne, reeds horvat zijn. De onder
breking had alleen plaats om den gedele
geerden gelegenheid Ie geven le conferee-
ren mei hun regeeringen.
Hoe weinig er slaat lo maken is op de
berichten, omhenl de onderhandelingen
verspreid, blijkI wel lueiiiil, dal de Tuik-
scbe conespoudon! van het „Berl, Tagebl."
lieden zoido, dal men iu diplomatieke krin-
uen het sluiten van den vrede zeker acht,
terwijl zijn collega van den „Berl. Lok.
Auz." meldt, dal de nog le overwinnen
moeilijkheden zoo groot zijn, dut de belich
ten omtient. een spoedige omlcileekening
van het vicdesverdiag slechts pure ver
zinselen zijn.
1) e C a 1 k a it.
Vit Konstanlinopel wordt gemeld, dat de
Turkseho minister van huitcnlandsrhe zaken
de volgende, verklaringen heeft gedaan aan
den bijzonderen correspondent van do „Ma-
tin".
Dc nlarnieerende telegiamnion, 'die in
sommige Europeesclic bladen gepubliceerd
werden, betreffende do woelingen in Sofia
hebben een bepaalde strekking, die voor
ons een bespreking oimoodig maakt.
Hoe is op het oogenblik de stand van za
ken van het Bulgaavsche volk? Bij de la
gere standen is een zekere gisting merk
baar, doch iu'hougor kringen, le weten ro-
gceriiig.skringen, is men kalm en bezadigd.
Turkije kan niet verantwoordelijk gesteld
worden voor hot gebeurde in Kolsjana,
waar Bulgaren in een Bulgaarsche bazaar
een Hulgnursehc bom bobben geworpen.
Laai Europa gmisl blijven en geen, gevolg
hechten iwn bevestigingen die oen zekere
strekking hebben. De ooi log lux-rhen Tur
kije en Bulgarije zal niet uitbraken.
Van het llof.
Te 2 l|| 17 min., eenige. minuien vroe
ge) dan was aangekondigd, hebben giste
ren de Koningin en de Prins de residen
tie weer verlaten en zich hegeven naar
Soestdijk, uitgeleid door den Imigemeester
jhr. nir. Van Karncboek en den gouverneur
der residentie, generaal De Meester.
Een talrijke menigte juichte het vorste-
lijk echtpaar in de Rijnstraat en bij het
station toe.
Ook bij do aankomst aan de halte Roest
dijk, te 4 uur 10 min., heeft een talrijk
Dsaur stijgt weer naar boven. Rij sluif
dc groudopcuing en zet hel bed weer
terecht.
„Nu weet je het geheim üsui-np, maar
behalve dit niet to verraden moei je mo
nog beloven nooit en nimmer van S.di-
Iran's schande le spreken."
„Ook dal belook ik u."
„Nu blijft ons nog één diug over", zeg
Dsurap, „den goddelooze op te sporen.1
„.Morgen zal ik hom zoeken."
„Ga nu heen," zegt Dsaur. „De leden
van het priesterlijk geslacht moet ik met
het gebeurde in kennis stellen.'1'
„Roep heil allen hier."
Terwijl Dsurap dc priesters roept, gaat
Dsaur naar 't huisvertrek cn vertelt zijn
vrouw: Salikan naar Dargask gezonden te
hebben. I
Niet Jang daarna zijn al de priesters in de
kamer van Dsaur vergaderd.
ïlij gaat zitten en noodigt zijn broeder
Tambi en diens zonen zich ook neer te zet
ten. Dsurap en de jongeren uit hol geslacht
Tutsateu blijven staan, dc hand aan den
dolk.
In een lange rede Jicrimievl de pricstei
aan de Iroinv die zijn geslacht steeds
aan den heiligen ia bewezen heeft en
vertelt vervolgens, dal hij zijn verwanten
to zamen geroepen heeft om over een ern
stige zaak te beraadslagen.
Hij eisclit van Dsurap, dat deze alles
vertellen zal.
Aan het einde van het verhaal heerscht
een diep stilzwijgen.
Dan verheft zich Tambi Tulsalen en zegt
geheel onder den indruk te zijn van liet
gebeurde. Nooit had hij kunnen gelooven,
dat, zulk een heiligschennis mogelijk was.
„Ons geslacht za.l in schande ondergaan,
als Allah ons geen wijsheid geeft om dit
geheim te houden."
„Niemand van ons mag iets verraden
ook onze vrouwen mogen wij er niet over
spreken."
Rij kijkt Dsaur aan.
„Ik heli hot niet verleid, mijn vroinv
meent, dat Salikan nam Dargask is, uie
mand dan wij weten, dal zij zich in den
geheimen kelder bevindI."
„.Ie hebt goed gehandeld Dsaui."
„Maar welke pogingen zullen wij aan
wenden om den God van ons dal, de heilige
11a, met ons te verzoenen?"
„Wij moeten den schuldige achter slot
en grendel sluiten."
„la," roept, Tambi uit, „maar hoe kun
non wij dal /raider don heiligen grond te
betreden?"
„Wij zullen hem met een list 'naar bui
ten lokken."
„Er zal ons geon ander middel overblij
von clan den heiligen grond te omsingelen
en den zondaar tol overgave te dwingen.'
„AVeet niemand wie de zondaar is," vraagt
een der priesters.
Misschien wel do verschrikkelijke too
publiek de Koningin en den Prins har
telijk toegejuicht.
II. M. de Koningin-Moeder heeft giste
ren den heer eu mevrouw do Afongenasl
in audiëntie ontvangen, waurna zij hij'li. M
het noenmaal gebruikten.
Voorzitter Tweede Kamer.
Op de voordracht aan H. M. de Koningin
gisteren door de Tweede Kamer opgemaakt,
lor benoeming van een Voorzitter duw Ka
mer zijn geplaatst als no 2 de heei jhi.
mr. D. de Geer e-u als no. 3 mt. II.
Drucker,
U, M. de Koningin beeft, benoemd tot
voorzittei.' van de Tweede Ka,mor der 81i-
ten-Generaal voor het nieuw- -'dingjaar
mr, mr. 0, F. A. M. vau ra tol 8e-
enacr, afgevaardigde voor Nijmegen.
Geheime oerlogsnltgaveu.
Blijkens do Doilogsbegrooting vooi 1913
rangt de Al mist er een bedrag van 12500
geheime uitgaven" aan, van welk bedrag
uitsluitend aan de Koningin verantwoor
ding zal worden gedaan.
Slechte geest «nder het marinepersoneel.
De correspondent te Batavia van tie ,.N'.
R. Ct." seint;
v.De „Soera baja Courant" meldt: De geest
onder hel marinepersoneel wordt vooitdu-
end slechterde vlootconunamlant Goed
hard! 'is zeer onbemind. Op Koninginnedag
weigerde (Ie heele bemanning van liet es
kader een bon voor een extra-versnape
ring. Een twintigtal, dat de bon aannam,
werd als lid van den Marinebond geacht apt.
Dc bemanning van de „De llnijter" pleegde
verzet, naar aanleiding van de ongegioml-
verkiaring van een klacht oven de voe
ding. Er worden 66 man gesltalt, vvanioudev
met degradatie, en ontslag. Zateidag weiden
de ligstoel van kolonel Goedhard! en een
sluitstuk van een kanon overboord gewor
pen, eu werd de vlag omgekeerd gehe-
Sl'
Bewaking rondom groote steden.
In overleg mot den Minister van .hixlilie
is. blijkens de Oorlogsbegirailing, dooi den
Minister van Ooi log ovt-i wogen verbelering
van liet politietoezicht in de nabijheid van
groote steden en wel voorloopia nabij Bol
tprdnni, 's-Graveiilmge en Auisleidaru.
De vestiging der marechaussee gmi aldus
kunnen geschiedeneen brigade nabij Rot
terdam ten 7j. van de Mium, sleik 10 hoof
den; brigade ten Z. van 's Gravenfaage, steik
5 'hoofden; een brigade fen N. van V Gia-
venhago, sterk 5 hoofden, een bneade ten
W. van Amsterdam, sterk 5 hooiden; een
btigado ten 0. van Amsterdam, slerk 10
hoofden; alles onder commando vim één of-
fieier-districts-comniandanl.
til het geheel bedraagt de uitbreiding aan
peisöneel voor dit in Holland Ie vormen
nieuwe district: een officier, districtscom
mandant, 3 wachtmeester Ie pa.ml fj Lui
gadiei.- te paaid, tt brifjuli®. liliilB ie
pnaid, 22 marechaussees te pi.nd
Bakkers n ach t n rb e i <1
llol bestuur van het Bakkeis'-toiuité f\ra»}-
zittei dr. ,i. l'ioetei» van Hennep, xeerahi,)-
nu'. li. Dkuipot ten Galet heelt rioii-i
middag fcvi veigadeimg gehouden Ier b#
-.|l|ekillg V.Ul liet ontwel P Hakkol -W el \.ll
bet se. Algemeen was men van meeumu,
dat de oplossing, welke de hoe! Aalhei ra
vooi bet vraagstuk ineen! te bi hbe| ge
vonden, niet gelukkig is gc-slaagd \b>! nam»
bad men ovei w ogende bedenkingen g<-n
liet v uoi'geMehle v erkoopveiboi| al- zijnde
dil Haclisrii niet douivom haaf en lot gmol.-
onbillijkheden aanleiding gevende, tb-Li
leu weid m Hm kleine bun hide dc h
■/.waren, welke bij hel. Bakkotsumnté S/fteu
do voorgestelde ragelum be-t.iau te be-jue
keu.
ver. Urus Hun dat zou 'n goede vangst
zijn. I)e rogecriug heeft 5000 roebel op
zijn hoofd gezet 1"
De vergadering wordt gesloten, leder
priester krygt do opdracht vijl' en twintig
man op le dragen om mee Ie ludpen den
gevangene te omsingelen
Bij zonsoitde-rgang zullen de mannen zich
verzamelen rond den heiligen grond.
Nng eenmaal legt. Dsaur den mannen hel
zwijgen op, wat de, geschiedenis van Sali
kan betreft.
Dan scheiden de priesters en keuren te
paard naar huis.
Den volgenden middag lieeisolde ei een
ongewone drukte in 'f dal.
Do bewoners vau Zagal-Lainardon zien
van allo kanten troepen mannen aankomen
Men voelt in 't. dorp veel voor den heili
gen grond; de bevolking iu zeer religieus
Men gelooft, aan alles wat de priesters zeg
gen, en geeft pan dö andeio dorpen oen
goed voorbeeld.
Op 't plein voor zijn huis ontvangt Dsaur
de mannen, die van heinde en ver aan
stroomen.
Do Hoogeprieslor heveell vijf en twintig
man deai borg te besljjgon eu dan van
hoven af hel heiligdom zö'o dicht mogelijk
te naderen, let'vvg' hij zelf mei. een even
grool aantal mannen bij hel voetpad post
zal vatten, Zij zullen zich verdoelen, de
Dit do Stantsbcgrootiug voor 101:5.
tu verband mei de coniiolc v-mu:-
vloeiende mt dc We-t ijudrehe f Tjïjsptib.Ii-
teit-sweltcu. i- ten hel)new v.ra den dicusf
der Algemene Relcenkamet r>\wragaaii Kb
hel huren van hel pciccl M ilbun-lraai
30, le VGravenhage.
Wegens dc bestemium^ van Ing Bijk-
opvoedingsgestii hl Ie Doeriiu Jiem im nb
servaliegeslicbl, /.al aan dal S-liebJ ei u
jisychiator wojdeu Vf'rboitden,
Hel Rijkssubsidie aan bel Ned i.vm
naxliekvcrbond is mei I 2500 v eile"wmh|
voorgedragen, dus lol e''n bediau vau
l'óOOO, in veibaud mei liet voornemen van
het verbond, om tu--» heidommi t» veih"
non tiij de lichamelijk'' oclunmucn vau no
itieplicbtigcn 'ail. 7U d<a milmewel
Ecu herziening der beta,dm. e-n i-hak
lementen zal 1er b,m<i worden
Op de Knanicieii b.-giooriim i- hifuutiok
ren ecu som v an I 50 lint) al- i ei-te immip'
m de kosten van "ni venjiwdina van :.fl
(losi-ltulischl Huis. te iJi-feidam
Dio vergundvn», wa.uvau de ko--t' u tu
tofiuri o]i eura ftjtOOO worden miaiml.
zal beslaan in hel met lw® vpulupmgii
iplrekken van een vb'iige! van lu>t v mi
mahg Giooilioekuebouvvvvaaidom dcuen
beid zal winden veikiamm dr» llnm
heel mnuhlueiuie liuisvesluu; vau rt'U vut
lal lUspeiju«s der direele Ik last emeu at
doende le v ei bételen, en Iwi-c than- m
een gehumd peund ondeiuehrm Site in-jic-
Ih's naar hel geimuw over ie bumrau
Hel vooiiicmeu beslaat hu vomkonjmg
van gegronde klacblen, gelenb-tijk voral
te gaan mei tiet verbeteien ib| Ira-ahb-it
van rijkstieiiisling-onlvangkanbuen.
Ook in J913 /uilen nog bebuignjle bm-
slollingen van liet llaagsrhe ltovti nioeb n
geschieden.
Op de Landbouw tiegi ooi ing i.s een som
van 1'27.000 11 jlg-etlukken voor den lier
bouw van hel iu 1902 ïrigetnamle pavil|oen
voor magnetisclie variatH'w,riinemm"i n.
mannen, ieder zal op eeuigen afstand vau
zijn makker er vooi zoigen, «lal de zou
daar, die den heiligen gtonri dmble Silt®
den, «iel ontsnappen kam
En vooi dc zon ondeigaal heelt de ring
zich ïond thus II,ui gesloten ral hij kan
pet ontkomen.
Hsiiup zeiull Dsurap de ujen langs en
laai de boodschap bieiigen, dat niemand,
onder geen heil mg, deu hraiigrai gnmd za!
hetvcden, niemand den loovei nji iu'iiugeu
grond mag dooden
L'rus Ilag heelt mets vau dit alles he
morkl.
Hij veivvaclif Salikan dezen avond jud,
h ij ligl liij de I iron in T /acble mos eu
sb'U zich vom' hoe 'I lieve jonge vmuvvlje
zijn beslaan zal vennooien. Uriet als hij
eens ru.stig mot haar samenwoonl. als Inj
niet meer 'zal zvviu'vcn.
Dsaur gaal naar buis' en bevitjf H.riikon
uil den somlieren kerker, doch verbiedt
haar streng liet huis te verlaten of iemand
iets van 'I voorgevallene Le verhalen.
Dan keert bij terug naar de mannen,
dio nog sloods don heiligen grand omsinge
len.
(Wordt vervolgd.)