Hart houtei s
1 la cao
aterdag 5 October 1912
Dit nimmer tetaat lit DRIE Mate.
Eerste Blad.
DE HEILI&E ILA.
65*" Jaargang,
No. 14037
fA©eders geeft uw kinderen
dagelijks
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Sohiedam'enVlaardingonfl. 1.25. franco
per post fl. 1.65,
Prijs per week: Voor Schiedaraen Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. i
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte ILaven).
LiXDWlER.
Zakboekjes.
De Burgemeester van Schiedam,
brengen ter konnis van de verlofgangers,
die op 1 Augustus li. naar de Landweer
zijn overgegaan, dat zij hun landweer-
zakboekje zoo spoedig mogelijk, doch
in ieder geval vóór den 25slen October a.s.,
aan do afdeeling Militie (Schoolstraat 12),
behooren af to halen.
Schiedam, den Wen October 1912.
De Burgemeester voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETF,.
Kennisgeving.
Inrichtingen welke gevaar, schade ol
hinder kunnen veroorzaken
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
Gelet op de bepalingen Oor Hinderwet,
Brengen tor algemeene kennis, dat op he
den aan de N. V. „W. A. Hook's Machine- cn
Zuurstoffabriek" en have rechtveikrijgen-
den vergunning is verleend tot het uitbrei
den harer fabriek aan de Hoofdstraat nos.
26 en 28, kadaster Sectie L no. 1324 (god.)
en 243, met een zuiggasmotor van 80 P.K.
Schiedam, 3 October 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SiCKENGA
Kennisgeving.
Inrichtingen welke gevaar, schade oi
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam, i i
Gezien het verzoek van de N. V. EER
STE ROTTERDAMS CHE STOOM- EN
ELECTRISCIIE WASCH- EN STOOKIN
RICHTING te Rotterdam, om vergunning
tot liet oprichten eenor stoomter v o
rij en chemische wasscherij in
het pand aan de Warande no. 38, ka
dastraal bekend in Sectie M no. 3S5;
Overwegende, dat het deskundig onder
zoek met betrekking tot die aanvraag nog
niet is geëindigd;
Gelet op artikel 8, 2de alinea dor Hin
derwet;
Besluiten
de beslissing over genoemde jaamrang
te verdagen.
Schiêdjamj den 3den October 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE
De Secretarie,
V. SICKENGA
BUITENLAND.
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn graüs aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-" en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertontiön opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan hot Bureau te voldoen.
Intercommunale Teletoou No. 103.
Vrij naar het Duitsch
van
BARON W0LDEMAR VON UXKULL.
23)
„Ja, ze kwam een uur geleden.hier, zij
hebben baar teruggezonden."
„Maar waarom,"dat is een Iicleediging
voor ons gansche geslachtl"
„Zij zijn in hun recht, Dsaur lio
aas, zij hebben recht daartoe Salikan
is
„Nu?"
„En de cerlooze w,aagt hot, in mijn buis
terng te koeren? Emit met kaar 1 Men
•cd niet zeggen, dat Dsaur Tutsate oen Irou
weloozc vrouw bij zich hoeft genomen."
Smeekckd heft de blinde de arm op:
„Dsaur! Zij hebben, haar zwaar gestraft...
Z1j is gewond, ijlt.het is gisteren ge'
bourd."
Een oogenblik zwijgt de priester, dan
zegt hij:
u'ij hadden het recht daarvoor. De hei
!6° Ha heeft, het mij reeds gezegd.,,."
voegt hij er bij, zich de voorspelling iop
«en heiligen- berg herinnerend, „Wat Klim
Schiedam, 5 Oct. 1912.
HE BALKAN,
De h onding d e r m ogen dli ode n.
Rij een overzicht van al, wat er tot nu
toe over de Balkancrisis is gepubliceerd,
dringt met kracht deze conclusie naar vo
ren, dat de beslissing of het oorlog of
Vrede zal zijn, niet ligt tc Belgrado, Sofia,
Athene of Cettinje, noch zelfs te Konstan-
tinopel, maar te Petersburg en leWee-
nen.
Aan de begeerte, welke zoowel te Berlijn
als te Londen en te Parijs bestaat, om een
oorlog te verhoeden, kan wel nicL worden
getwijfeld. Zoowel Engeland ah Duitsch-
larul hebben belang bij hot behoud van het
Ottoniaansche rijk, eerstgenoemde mogend
heid ter wille van zijn millioonen Mohain-
medaansche onderdanen, laatstgenoemde uit
overwegingen van handelsbelang. En de
FratWcha Republiek, die eveneens groote
economische belangen in Turkije heeft te
verdedigen, moet zich daarenboven prin
cipieel verzetten tegen eiken oorlog, die
complicaties kan veroorzaken, die lot een
nlgemecncn Europeeschon oorlog kunnen
leidon.
Rusland cn Oostenrijk hebben echter van
oudsher gestreefd naar een verdeeling van
Turkije, een streven, waarvan de schep
ping der kleinere Balkanstaton een gevolg
was.
Dat de algeheelc verdeeling van Turkije
lot dusver nog niet heeft plaats gehad, is
behalve aan den invloed van Engeland
dat steeds als de traditioncelc vriend en
beschermer van den zieken man" is op
getreden, to danken aan de woedende
afgunst tusschen Rusland en Oostenrijk.
Geen van beiden gunde den ander datgene
,wat deze van het Ottomaanschc rijk wilde
annexcercn. De groote vraag, waarvan
thans het slagen der Europecsche interven
tie afhangt, is voor zoover wij op het
oogenblik vermogen to gissen deze, of
het de regecringcn te Berlijn, Londen on
Parijs gelukt is, de Russische en de Oostcn-
rijksehe regeering tot definitieve overeen
stemming te brengen ton opzichte van haar
houding in do Balkancrisis.
Daarvoor doet do Franschc minister-pre
sident, de heer Poine-asé, thans allo moeite
In langdurige conferenties heeft hij den
nog steeds te Parijs vertocvenden Russi,
seinen minister van buiten,1. zaken, Sa-
sonor, pogen over te lpden tot een, ge
mccnsclipppelijk optreden met zijn Oosten-
rijksclren collega, graaf Bercbtold. Daar
voor moesten zakelijke en ook formeele
bezwaren uit den weg geruimd worden.
Vooral de formeele bezwaren mochten
niet veiw,a,arloosd worden, waar liet om
gevoeligheden gaat, die helaas een al tc
grooten invloed uitoefenen op de builen-
Ianidscho politiek der groote staten. l)c
eerste voorwaarden van een gemeenschap
pelijk optreden van Rusland en' Oostenrijk
is de zekerheid, pat beide mogendheden in
de tegenwoordige crisis riiet egoïstisch han
delen zullen. Dit moet echter beslist over
eengekomen on uitdrukkelijk verklaard
Totaiajef verstoot, kan Dsaur niet amine
men."
Dsaur zij is op liet uiterste, ik heb
Aarset laten roepen."
De priester wordt toornig:
„Ik duld haar niet in mijn huis," roep!
hij.
„Zij kan niet loepen."
„Dan draaj* ik haar eruit I"
„Dsaur, meer dan veertig jaren bon sh
een gehoorzame vrouw geweest. Nooit liob
ik liet gewaagd, je om iets te vragen, maar
heden doe ik bet voor de eerste maal
laat mij mijn. kind verplegen!"
„Als je gezien had, hoe ellendig zij eraan
toe is!"
Hij snijdt haar de woorden af, haul en
gebiedend
„Neen men zal niet zeggen, dal in
het huis van den priester van den hei
ligen Ila zijn eigen dochter eerloos heeft
kunnen verblijven."
„Ik bid je!"
„Zwijg, niets meer!" Hij gaat, en zij weel,
dat er nu geen praten meer aan is.
Zij gaat in haar kanier terug.
Do dochter steunt., de fjl in do boord
Als Saliiuat eindelijk met do oude Aar
set komt, deelt Salikan's moeder de nicht
de, weigering tnc-e van Dsaur, om de zieke
in huis te houden.
Tombó's dochter krijgt vergunning van
worden. Rusland moet de overtuiging krij'-
gu-n, dat Oostenrijk niets legen den satuljak
Novibazar ondernemen zal en Oostenrijk
moet overtuigd zijn, daj Rusland het denk
beeld heeft opgegeven, valarmede het
enigen lijd geleden spoelde, ml, de opening
van ito Dardanellen. Tevens moest vastge
steld worden wie het eerst een verklaring
zal afleggen. Zoowel Rusland als Oostenrijk
aarzelden hot eerst een onderpand te ge
en voor (de loyauteit. hunner gevoelens
n beide wachtten al', of do andere piet
voorging.
De heer Po ine,a ré is echter oen goed
diplomaat, en zijn bemiddelingspoging
toeft inderdaad succes gehad, indien men
do telegrammen uit Parijs mag gelooven,
zoodot, indien dit inderdaad van) duurza-
men aard is, do hoop op 'n vredelievende
oplossing van de* crisis gerechtvaardigd,
't Gemeenschappelijk optreden van Ruslanjd
ion Oostenrijk zal de Balkanmogcn.dhetlen
ongetwijfeld geruststellen of h,w althans
ft.inleiding geven om geduld te oefenen.
Anderzijds zal de Porte niet kantten weige-
rm de hervormingen toe te staan', waartoe
zij nu toch in elk gev,al vcrplient is. Men
z,al het gevoel van eigenwaarde van Tur
kije in zooverre ontzien, dpi men vermij
den zpl van de Porte uitdrukkelijk de auto
nomie v,an Macedonië tc vcrlan'gen cn men
zal haar den tijd laten tot heL invoeren van
de verlangde hervormingen. Do Porte zal
zich echter moeien (aten welgevallen, dal
de mogendheden een strenge controle uit
oefenen.
In Turkije.
Berichten In Turksche bladen omlrent
liet mishandelen en het dooden van Mo
hammedanen in Bulgarije en Servië wei ken
zeer opwindend op de bevolking.
Met de treinen van Adrianopei komen
te Konstantinopel voortdurend bewoners der
grensplaatsen aan, die op de vlucht gesla
gen zijn.
Donderdagavond te half elf hield een
vijandelijke menigte, uit honderden perso
nen bestaande, waaronder veel officieren,
een betooging voor het Grieksche consulaat.
Men riep: -„DievenSchurken!", waarop de
menigte verder trok om hetzelfde tooneel
te gaan spelen voor de huizen der gezanten
van do andere Balkan-mogendheden.
Aan Turksche kooplieden werd te Varna
verboden het land binnen te komen. De
havens van Varna en Bargas zijn thans
met 700 mijnen versperd.
Het aantal vrijwilligers, waaronder een
groot aantal theologische studenten, neemt
sterk toe.
In Griekenland.
Uit Athene werd gisteren aan het ;,Berl.
Tagebl." geseind,-,Onder het volk hcerscht
nog steeds een oorlogszuchtige stemming.
Het onder de wapens roepen van de oude
lichtingen, waardoor de krijgsmacht op
160.000 man gebracht wordt, is zoo goed
als zeker. Aan den kroonprins, die ver-
tc drinken, dat is gezonder voor hen en voor
hunne zenuwen dan welke andere drank ook;
maar let er op dat ge van deze krachtige
pittige cacao niet veel noodighebt voor de
bereiding, dan zult ge ondervinden dat ge
hun voor uiterst weinig geld het gezondste
te drinken geeft dat maar te bedenken is.
gas
haar vader, om Salikan op een wagen te
liclpen en voorloopig bij hem onder dak
brengen.
Verscheidene dagen hangt haar leven aan
ec-n zijden draad.
Het is de algemeene, onuitgesproken
wensch, dat de ongelukkige zal sterven'.
Het zou. de ccnigsle verlossing voor allen
zijn-
Maar Salikan's sterke natuur wint hel.
Zij zelf luid den dood als een verlossing
venvacht. Het leven biedt haar niets meer.
Doch haar wensch wordt nijot vervuld.
Zij geneest.
Den dag, dat zij voor 't eerst, in een
grooten deck gehuld, zi,ch voor het huis
in den winterzon gaat koesteren, treedt
Salimal op haar toe en zei zich naast haar
neer.
Salikan merkt, dat haar bloedverwante
haar iets I» zeggen hoott, doch niet weet,
hoe aan te vangen.
„Wilt- gij iets zeggen, Salimat
„.la, Salikan. Gij woel, ik heb u zeer
lief, .het doel mij ook Veel leed... maar
ik mag hot u niet verzwijgen...."
Salikan valt haar in de mie:
„Nu, spreekt maar gerust, wat is het?"
„Ja, weet ge, mijn vader tieefl mij go><
zegd
Salikan ziet haar zwijgend aan,
„Hij meent ïk zou hot u, in vriend
schap zeggen maar* hij is de opvolger
vdn Dsaur, den toekomstigen Hoogcpries
ter." 1
,,.Ta, en?" I 1 1
„En hij moet zich naar* do meening van
het volk richten... cn don schijn mijden,
dat hij u alles vergeeft."
„Nu, wat is hot? Zeg het maar."
„Kort cn bondig, hij heeft mij opgedra
gen, n te verzoeken, niet langer als noo-
dig is in ons huis te blijven," zegt Salhnat
Salikan richt zich met een ruk op.
Zij werpt het hoofd achterover en zegt
met een bitteren glimlach:
„Wees gerust ik zal geen nacht meer
in uw huis slapen."
„Ach, Salikan, neem hel mij niet kwa
lijk."
Salikan zit star en zwijgend daar. Nu
is hel besloten. Bij de menschen is geen
erbarmen, en op aard geen plaats, waai
zij het hoofd neerleggen kan. Zij wil, zij
moet oen eind maken aan dit leven.
Er blijft haar niets anders over.
Zij wil overgaan in de andere wereld,
waarvan men haar heeft verteld mis
schien is daar een plaats voor haar.
„Misschien," denkt zij, „vind ik daar
iemand, die erbarmen, die medelijden
kent.''
Zij bemerkt, dat Salhnat hog voor haar
staat, i
(rokken is naar de grens als commandant
van het leger, werd een geestdriftig af
scheid bereid."
In Servië.
De correspondent van de Deutsche Ta-
geszeitung" meldt uit Belgrado:
„Zelfs de slappe oorlogsgeestdrift, die in
de laatste dagen te Belgrado viel op te mer
ken, schijnt totaal verdwenen te zijn. De
Bevolking is geheel onder den indruk van
de ernstige gebeurtenissen, die dagelijks
verwacht woulen. Onophoudelijk vertrekken
troepen -naar de grens. Dc nieuwe direc
teur van de Servische spoorwegen heeft
op alle lijnen beslag gelegd voor het trans
port der troepen. Alleen zijn gedurende en
kele uren dc lijnen nog vrij gelaten voor het
verkeer der internationale expres- en ge
wone personentreinen. Do uitrusting der
troepen is zeer gebrekkig, doch het solda-
tenniatei iaal zelf is goed., De manschappen
zijn echter zeer primitief gekleed. Hun
schoenen en buikriemen moeten zij zeil
koopen.
De waarde van het Servische geld daalt
voortdurend. Do dinar is thans nauwelijks
70 heller waard. De te Belgrado vertoeven
de vreemdelingen weigeren Servisch geld
aan te nemen en verlangen Fransch geld.
De prijzen der levensmiddelen, zijn reeds
100 a 150 o'o gestegen. Daarom plaatst de
regeering voor iederen bakkerswinkel een
soldaat, die er voor zorgen moet, dat de
hakkers het Brood niet duurder verkoopea
'dan tegen do door de autoriteiten vastge
stelde prijzen. Do autoriteiten hebben den
bakkers ook aan goedkoop meel geholpen
voor het bakken van brood voor militairen.
Door de straten van Belgrado ziet men
af en toe groepen studenten en soldaten
trekken, die vaderlandslievende liederen
zingen en nu en dan uitroepen: „Leve de
oorlog!" Ook do couranten bevatten tele
grammen en artikelen in zeer vette lettors
'met het stereotiepe opschrift: „Oorlog". De
groote massa van de bevolking is echter
zeer apathisch.
Aan het station te Belgrado zijn gisteren
achttien wagons met artillerie-munitie, Hon-
gaarsch fabrikaat, bestenul voor Turkije,
zijn aan hot station aangehouden. Ze zullen
op aandringen van den Oustcnrijksrhen ge
zant naar Semtin worden teruggezonden.
In B u 1 g a t ij e.
Uit Sofia zijn berichten ontvangen over
gioote betoogingen ten gunste van den oor
log. Reusachtige menschenmcnigten school
den samen voor het koninklijk palcis, vaan-
dols dragende en uitroepende: „Oorlog
tegen de Turken!" Ook in Bulgarije wordt
dc mobilisatie met. grooten ijver voortge
zet en zijn allo spoorwegen in beslag ge
nomen door militaire treinen.
Begin der v ij a rul c 1 ij k h e d o n
Volgens berichten uit Konstantinopel aan
de „Neue Frcie Brosse", zijn de Bulgaren
to Warna tegen de Turken aldaar opge
treden en hebben zij deze gedwongen in
plaats van den 'fez den hoed op te zetten,
word de moefti mishandeld en een Turk
sche handelaar zwaar gewond, en zijn in
Aidoz Bulgaarsche en Moliammedaansclio
dorpen geplunderd en vier Turken ver
moord.
„Ik ga heen," zegt zij tot haar*, -„mam*
één verzoek heb ik nog: breng mij bot
geweer van Urns Han. liet hangt in 'de ka
mer van uw vader."
„Ja, wat wil jo daarmee doen? Waar
voor wil jo het gebruiken?"
„Dal is mijn zaak; vraag dat niet."
„Zeg eens, wilt gij wraak op iemand ne
men?"
„Eu wanneer dat zoo was, wat gaat
hot ti aan vraag niet breng mij het
geweer."
Salhnat gaat in do kamer van haar va
der. Ja, daar hangt het geweer, hij de an
dere, boven zijn bed.
Zij neemt liet cn brengt het bij Salikan
zij gelooft, djUtde verstootene op Dsurap
Krim's zwaardbroeder, wraak wil nomen,
en dat mag zij niet beletten.
Met een eigenaardiger: glimlach ontvangt
Salikan het wapen. Zij onderzoekt ot het
geladen is. fiat is werkelijk het geval.
„G/i, in huis, Salimat," zégt lig*. „Gij weet
van niets, ik heb' hot zelf uit de kamer
van uw vader genomen. z
Salimat gaat.
Salikan roept haar terug.
(Slot volgt.)
SCHIEDAMSCHE COURANT,
1
RONA
