65"° Jaargang
Maandag 7 October 1912
No. 14038
DE HEILIGE ILA.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Pry's per kwartaalVoor Schiedam en V.laa.rdingen 1.25, franco
per post II, 1.66.
Prijs per weekVoor Schiedam en V1 a a r d i n g e n 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten dei middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels 11.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
yan 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam,- 7 Oct. 1912.
BE BALKAN.
De houding der mogendheden.
Feitelijk is de overeenstemming der mo
gendheden reeds verwezenlijkt, aklus mel
den de telegrammen uit Parijs, en men
wacht nog slechts op de definitieve overeen
komst,- welke aam Oostenrijk en Rusland
zal opdragen den oorlog te bezweren. Men
hoopt, dat zij Dinsdag reeds hun actie
kunnen aanvangen, tot een collectieve actie
der mogendheden zou dan iets later worden
overgegaan. Men wacht echter nog op het
besluit, dat Engeland in dezen heeft go
nomen, en, mag men de „Temps" geloo-
ven, dan zou dit land het spel nog op
hot laatste moment kunnen bederven. En
geland zou pil. geheel van standpunt ver
anderd zijn,- en zich niet meer borg willen
stellen voor het tot slandbrengen van de
door de Balkanstaatjes geëischte heivoi-
men, doch volkomen de souvereine rechten
van Turkije eerbiedigen, en aan art. 23
van het Verdrag van Berlijn de meest
breedc uitlegging willen geven.
I n Iju r k ij e.
Do Turkscho regeering heeft den 4en
October een rondschrijven aan de mogend
heden gericht, waarin zij haar houding vei-
dedigt. Zij gewaagt daarin van do geineen-
sihappelijke mobilisatie der Balkanstaton
en noemt als „eenig motief daarvoor het
verlangen der Balkanstaton om aan hun
buitengewone eerzucht te voldoen met ver
achting van 't volkenrecht, van alle hu
mane beginselen en 't belang van den al-
gemeenen vrede. Turkije meent tegenover
een zoo duidelijke agressieve houding der
Balkanstaten verplicht te zijn, de mogend
heden te moeten mcdedeelen, dat het zich
allo mogelijke vrijheid van actie reserveert,
om zijn waardigheid en zijn veiligheid en
zijn rechten te beschermen.
Te Konstantinopel acht men den toe
stand buitengewoon ernstig. Indien de mo
gendheden te lang aarzelen, zouden de vij
andelijkheden geopend kunnen worden.
Het gerucht loopt, dat do Portc sedert
Zaterdag aan' de stoomschepen heeft verbo
den, kolen in te nemen.
Over hot geheele Turkscho rijk, met uit
zondering van Erzeroem en Van en do
Arabische landen, is mobilisatie gelast; zo
gaat snel en zonder moeilijkheden in haar
werk. Christen, vooral Grieken, closcrteeren
echter in menigte.
De regeering heeft Donderdagnacht tele
grammen ingehouden over de buitensporig'
heden tegen het Bnlgaarscho gezantschaps
gebouw, het Griekscho consulaat en de Ita-
liaansche ambassade. Do incidenten, die
Zaterdagavond voor deze drie gehouwen en
voor de Banco di Roma plaats grepen, zijn
zeer ernstig. Troepen moesten chargeeren.
De overige Balkanstaten.
De Servische en de Bulgaarsche Volks
vertegenwoordiging zijn Zaterdag in eon
buitengewone zitting bijeengekomen, welke
.Vrij naar het Duitsch
van
BARON WOLDEMAR VON UXKULL.
door do respectievelijke koningen mot een
rede werd geopend. Die van koning Polei-
was pessimistischer dan die van zijn Bul-
gaarschcn collega. Hij liet doorschemeren,
dat hij alle pogingen dor mogendheden tol
het handhaven van den vrede bijna hope
loos achtte, terwijl koning Ferdinand nog
wel een succesvolle tusschenkomsl ver
wachtte en voorts meedeelde, dal waar
schijnlijk niet. voor het einde van deze weck
een collectieve nota der vier Balkanstaten
zal worden verzonden of andere maatrege
len zullen worden genomen, m. a. w. dus
ook geen agressieve maatregelen.
Te Sofia worden do berichten betreffen
de incidenten aan de Bulgaarsche grens te
gengesproken. Een officieole Bulgaarsche
nota ontkent bovendien, dat de Turken in
Bulgarije vervolgd worden. De autoriteiten
ontkennen, dat de grens overschreden wordt.
In Servië is de mobilisatie geëindigd,
maar de mobilisatie der troepen zal er nog
verscheiden dagen duren. Officieus woidt
gemeld, dat hel geheele reizigersverkeer
op het Servische spoorwegnet den afgdoo
pon nacht gestaakt zou worden.
Incident aan de Mo n lenegrij n-
s c h e grens.
Uil Fooz (Bosnië) wordt d.d. 5 Octo
ber aan de „Neue Freie Presso" geseind
De Montenegrijnen drongen Novibazar bin
nen en verrasten een Turksch kamp. Zij
werden vervolgens door versteilringen om
singeld en verloren 100 man aan gesneuvel
den.
De commandant der Montenegrijnen werd
naar Cettinje teruggeroepen.
Men hoort onafgebroken het gebulder van
kanonschoten.
Te Konstantinopel wordt verzekerd, dat
een treffen plaats had in de streek van Be-
rana. De Turken wierpen de Montenegrijnen
terug
GEMENGDE MEDEDEEIJNGEN.
luidt, dat de opvolger voor von Marschall
reeds gevonden is. Er wordt beweerd, dat
de Duitschc regecring te Londen vertrou
welijk gevraagd heeft, of het de Engelsclie
regeering aangenaam zou, zijn von Strumm,
den leider van de politieke afdeeling in
het departement van buitenlanjdsclie za
ken, als gezant te ontvangen.
Von Strumm is reeds als vindidaat voor
den post genoemd, voordat vpn Marschall
er heen gezonden jvertl.
24)
„En nog eens, Salimat groet mijn
lieve moeder van mij ik heb niet den
moed, haar nog eens te zien. Zog haar,
dal ik haar dank, dat zij altijd medelijden
met mij heeft gehad."
Als Salimat is heengegaan, k'ust Saliknn
hot wapen, dat Urus Ilan gedragen en
gehanteerd, heeft. Zij' verheugt z'ich, hem
dien zij liefhad, daar ginds weer te zien
Zij hoort bij hem) daar is haar' familie, en
het wapen, dat zij in. handen beeft, is de
sleutel, Waarmee zij de geheimzinnige deur
aan openen t, j i
Maar waar zal zij da,t doen?
„Sprak niet Salimat van vergelding?"
herinnert zij zich dato, 1
„Maar aan wien zal zij wraak' nemen?"
„Wie is de schuld van alles? Dsurapt?
In het aangezicht van den dood schijnt
mj haar te gering. Dan, trilt het dqor haar
heen:
npe heilige, RaJ Ja, aij wil hem tro.t-
B te 1 g i
llit Luzern komt het bericht, dat daar
op 83-jarigeu leeftijd is overleden de Bel
gische minister van slaat, August Marie
Francois Beernaeil.
In Bteernacrt verliest de katholieke staats
partij in België den invloedrijk sten lei
der, die zij gehad heeft gedurende de 25
janen, welke zij thans aan de regeering is.
Te za.meii met Woeste, hoewel deze vaak
zijn tegenstander was, heeft hij de con
servatieve politiek in België dienstbaar we
ten te maken aan den economischer! bloei
van zijn land, wat als de voorn'aamste oor
zaak van het langdurig bewind der ka
tholieke, partij beschouwd kan worden,
Becrnacrt heeft zich vooral verdiensten
Monvorven op het gebied van internatio
nals arbitrage. Hij was lid van hel insli
tuut voor Internationaal Recht te "s-Graven
hade en hij verwierf voor zijn bemoeiingen
den Nobel-prijs voor den vrede.
D u i t s c h 1 a n d.
In Bedijnsche diplomatieke kringen ver-
S p an j e.
Uit Barcelona wordt geseind, dat de
staking der spoorbeambten is geëindigd.
Er is een schikking getroffen en de
dienst zou lieden (Maandag) hervat worden.
De overeenkomst met de stakers geldt
niet duurzaam maar lijdelijk. De staking is
uitgesteld tot de opening van de Kamer.
Uit Almeida wordt bericht, dat de di
recteur van de Zuidermaatschappij alle sta
kers ontslagen heeft.
Die It;aliaanschTurkse,h 0,03'.
log.
iOo „Opzette de Lausanne" meldt, dat
Resjid pasja en Bertolini, na Vrijdag twee
conferenties in hun hotels te hebben ge
houden, vertrokken zijn. Resjid vertrok
over "Weenen npn.r Konstantinopel, Berto
lini naar Cavour, teneinde do bij hun on
derhandelingen geredigeerde vredesprelimi-
npiren aan hun regeeringen voor te leg
gen. Dpar de beide onderhandelaars tij
dens de besprekingen voortdurend met hun
regeeringen voeling hielden, m,ag men wel
aannemen, dat hun voorstellen zonder ver
dere moeilijkheden zullen worden pan-
vjaard.
Turkije zou het decreet tot 'annexatie van
Tripolis door Italië erkennen, Italië op zijn
beurt de godsdienstige autoriteit van jden
Klip,lief te Konstantinopel over de Moham-
mteduinen in de geanjncxeerde gebieden.
Itpilié zal Turkjje een schadeloosstelling
betalen. Turkije daarentegen neemt de ver
plichting op zich zijn geregelde troepen uit
Tripolis terug te trekken (waarvan de
sterkte trouwens niet hooger is dau 2000
in.an) en zijn godsdienstigen en moreclen
invloed op de Arabieren to oefenen; tenein
de deze er toe te brengen de vij|a,ndolijk,
lteden tc staken,
Zoodra, de vredesvoorwaarden door beide
regeeringen zijn aanvaard, zal tot onder-
teekening van hel definitieve verdrag Wor
den ove'-gegnan. Die onderlcekcning door
de gevolmachtigden zal waarschijnlijk
plaats li'hben tc Ouchy, waar Bertolini
zijn hotelkamers aanhield. Daarna zullen
do vijandelijkheden worden gestaakt.
Nicaragua.
Die gezant van Nicaragua te Washing
ton heeft Zaterdag van den Nicaraguaan
schop. minister van buitenlandsche zaken
bet volgende telegram ontvangen: „Masaya
is heden storme'derhand genomen, wij ver
logen 100 man aan dooden en 200 aan
gewonden.
Die Amerikanen namen Coyotepe; vier
man sneuvelden, zes werden' gewond.
Conrea bezette Darraca, Zelendo vlucht
te met zijn aanhangers, maai- werd op
8 K.M. afstand van Masaya gevangen ge
nomen en bezweek later aan zijn wonden.
Do veldslag, waaraan do Amerikanen deel
hebben genomen, scldjnt een der bloedig
ste te zijn geweest, sedert jaren in Midden-
Amtorika geleverd."
Alen wijst erop, dat het optreden van
Amerika tegen de opstandelingen slechts
de natuurlijke consequentie is van 'de taak,
die do Vereenigde Staten in Midden-
Amerika op zich hebben genomen om n.l.
in geval van nood gewapenderhand leven
en bezittingen van Amerikanen en andere
buitenlanders te beschermen.
Aan de Amerikaansdie departementen
van buitenhuidsclie zaken en marine wil
men dit zoo opgevat zien, dat de actie
van die Amerikaanse he troepen in' Nicara
gua plaats vindt op foimeel verzoek van
do regeering van Nicaragua.
S a m o s.
Als gevolg 'van een overeenkomst lus
scbcn de Otlomaansohc overheid en de
mogendheden vei laten, aklus oen telegram
uit Smyrna, te Turkscho troepen met wa
penen en 'hos onder militair eerbewijs
Samos. Zij gaan over Waly naar Skala
inrcva. De Italiaansche admiraal zal hen
laten doorgaan.
seeren, tot in don dood. zijn grond
wil ik betreden i. hij de bron wil ik
Urus Ilan en zij'n liefde gedenken, en
dan in de andere wereld i.
En als er een hoogeren God. als de hei
lige Ila bestaat, dan wil ik 'dien al mijn
leed klagen.al het smartelijke in Hit
leven., dan wil ik komen voor den hoog-
sten Rechter ben ik schuldig, misschien
is daar iemand) die mtedelijden kent. die
mij zal voorepxeken i
Zij gaat heen. 1 i
Zij ziet om zich heen. NjenVand in 'don
tuin, niemand op dten Weg.
Zij rent, z'oo vlug als haar zwakke krach
ten het toelaten, naar Neisat, langs den
afgrond. Zij kent geen gevaar. Zij riet 'in
haar geest Urus llan voor zich en hooit
hoe de vreemdeling zingt: i
Treurig, treurig is' mijn leven,
JSlcchts voor '4 leed ben ik geboren,
Vader', moedor, huis en vaderland
Alles heb ik verloren.
Sterf ik', dan heb ik geen broeder'
Die mijn dood beweent,
Slechts van den hemel valt de regen
Op mijn bljeekenG gebeenl."
Geen zusters zullen om' mij treuren.,
Eu om den broeder
Doch do wolven zullen gulzig
Aan mijn geraamte knagen. i
De witte vlakte doemt voor haar op. Zij
voelt dat kle woorden van hel lied ,op
haar toepasselijk' z\jn,
Do sneeuw valt.
Zij 'is hij tien bergkloof aangekomen.
Het geweer in 'de hand houdend gaat zij
zitten.
Iedere boom is haar hier bekjend
iedere struik zelfs. Nu is alles wit
koud dood.
Daar, waar zij mol Urus Ilan geweest is
waai' zij zijn kussen en liofdesbeloflcn heeft
ontvangen, zit zij neer in de sneeuw en
spant de haan van het geweer.
Salimat heeft Salikan's groeten en vaar
wel aan de blinde overgebracht. Op hel
dringenden aanhoudend vragen van de
oude heeft zij, een weinig verlegen, moeten
meededen, dat Tambi de eerloozo niet lan
ger in huis wilde houden.
„Maai' waar is zij dan heengegaan? Men
kan toch een zieke in den winter niet een
voudig buiten de dour zetten?"
BINNENLAND,
Inspecteur spoorwegen.
Naar het Dbld. van Z.-H. en 's-Gr. ver
neemt; is de districts-inspecteuv der spoor
wegdiensten H. C. C. van Rijsbergen, te
Hilversum, bestemd om te worden benoemd
tot inspecteur in algemeenen dienst voor
de spoorwegen, jin de plaats van den onlangs
overleden inspecteur A. R. Witkop.
sioen op 60-jarigen leeftijd, met toekenning
van een hooger pensioen, indien dit eerst
later wordt genoten.
De Ncd. Hervormden en de coalitie.
In de vergadering van den algemfcenen
kerkeraad van de Ned. Herv, gemeente te
Rotterdam op Woensdag 1,1. is een schrij
ven ingekomen van „een lid dor gemeente",-
hetwelk op voorstel van 'den voorzitter,-
ds. G. Wagenaar ter visie weid gelegd en
waarin' de wensch wordt uitgesproken, dat
do kerkeraad het onverantwoordelijke, voor
al in onze dagen", moge inzien van het ont
breken van een Christelijk dagblad, uit-
gaando van de Herv. Kerk te Rotterdam',-
en staande op heslist Bijbelschen grond
slag; ten eerste als een dam tegen den
stroom van liberale en andere bladen,
welke, zoo zij al niet 'den godsdienst vijan
dig zijn, toch hij ons volk dc kern der Pro-
testanfsch Gereformeerde geloofsleer onder
mijnen en het hierdoor het materialisme
in de armen voeren; en anderzijds, aan
gezien het meercndeel der Ilerv. leden wars
is van de tegenwoordige coaliliepolitiek. in
verkiezingsdagen voor Tweede Kamer als
anderszins, dc duizenden leden te kunnen
voorlichten wal, met het oog op de II.
Schrift,- ook voor'de Herv. kerk het wenschc;
lijksl is.
Tereen. van Nederl. werkgevers.
Het twaalfde jaarverslag van Re Vcreeni-
ging van Ncderlandsche Werkgevers begint
mot een herinnering aan hot ovoileden be
stuurslid mr. If. P. L'. de Kruyff Jr., in
zijn plaats werd mr. II. van Manen, secre
taris van do II. S. IJ. M. in het bestuur
benoemd.
Het aantal loden is gestegen tol 193.
Kamerverkiezingen In 1918
Naar do „Nederl." verneemt, heelt A.
baron van Dedem, Kamerlid voor het dis
trict Zwolle, te kennen gegeven, dat hij
zich voor de verkiezingen in 1913 niet
moer wemscht beschikbaar te stellen.
Invalldltelts- en ouderdomsverzekerlng.
Do Vereetoiging van Nederlandschc Werk
gevers zet in een adres aan de Tweede
Kamer haar bezwaren uiteen tegen de aan
hangige wettelijke regeling van de. verzeko
ring van werklieden tegen .geldelijke gevol
gen van invaliditeit en ouderdom.
Zij verwerpt het beginsel van de dwin
gende regeling, geeft verre do voorkeur
aan van overheidswege geleide en gesteun
de vrijwillige voorziening, 'die niet alleen
aan loontrekkende arbeiders, dpch jyuuRlo
gegadigden ten goede komt, doch, indien
de Tweede Kamer niettemin hot stelsel van
het aanhangige wetsvoorstel aanvaard!,
vraagt zij althans splitsing van iiivaliditeils-
en van oudeidonisverzekcring, waarbij de
eerste, voor zoover zij niet valt onder Re
Ongevallenwet, worde overgebracht bij |de
ziekteverzekering, Re laatste verbeterd wor
de door toekenning van ouderdomspen-
Hosokómos.
Het hoofdbestuur van Nosokónios, Neder
lands c.he Vcreeniging tol bevordering der
belangen van verplecdsters en verplegers,
heeft lot 'de raiden van de groote gemeenten
in ons land een adres gericht, mol het
verzoek, de aanstelling van scli ooi verpleeg
sters in ernstige overweging te nemen.
„.Ta, ik weet het niet ach misschien
is zij naar de Kodatcn gegaan."
„Naai' de Kodalen? Wat moet zij daar
doen?"
„Eigenlijk heb ik beloofd, het niet ie zeg
gen maar ach, verraad mij nietl Ik
geloof, dat zij wraak op Dsurap wil nomen;
hij heeft immers Urus Han gedood.
Ten minste zij nam het geweer mee, dat
in mijn vader's kamer hing."
Op het dringend verzoek van de blinde
gaat daarop Salimat in het dorp, om in
het huis der Kodaten naar Sa lik an to vra
gen.
Vol onrust blijft de oude voor de deur
van haar huis zitten.
Daai' valt een schot dof klinkt het
geluid, gedempt door de vallende sneeuw
vlokken. De knal komt van den heiligen
berg. Hij rolt door het dal, en kaatst tegen
de bergwanden terug.
Ecnigen tijd wacht zij, dan kan zij het
niet langer uithouden en begeeft zich, zon
de? een doek mee te nemen, op den weg.
Zij is dien zoo dikwijls gegaan in vroegere
jaren, zij kent iedere kromming, eiken
steen.
„In den kloof, aan den ingang van het
heilige woud," denkt zij, „waar Salikan mcl
Urus Han is aangetroffen moet zij zrjn. Mis
schien loeft zjj nog."
De Minde ijlt vooruit, heftig sj&ojj
Facultatieve lykvorbrnndlng.
Zaterdagmiddag heeft le Haarlem de Vcr
eeniging voor facultatieve lijkverbranding
vergaderd. Vertegenwoordigd waven 16 af-
dcclingcn; voorzitter was dr. J. de Vrij,
uit Den Haag, die in zijn openingswoord er
op wees, dat in alle beschaafde landen hot
denkbeeld der vcreeniging veld wint. Spr.
betoogde, dat geen regecring, van welke
klem- ook, op don duur do lijkverbranding
zal kunnen tegenhouden.
Uit een ingekomen telegram bleek, dat
van het in aanbouw zijnde crematorium te
Driehuis de vlag waait omdat het onder
do kap is. Tot leden, vim het hoofdbestuur
werden benoemd dr. J. do Vrij en dr. L'.
van ltahlie, de eerste als voorzitter.
Uit het jaarverslag bleek, dat het aantal
leden is vooruitgegaan. Te Gouda is een
nieuwe afdeeling opgericht.
met den stok op het pad. Do sneeuw valt
in dichte vlokken.
Hot pad wordt onzekerder, en glad.
Opeens glijdt zij uit zij slaat met
dc handen om zich heen, om zich vast te
grijpen, en mot een luiden gil stort zij in
de diepte.
Salimat, die reeds in liuis teruggekeerd is,
hoort den schreeuw en maakt alarm in liet
dorp.
Na vele uren vruchteloos gezocht te bob
ben vinden dc zonen van Tambi do blinde
onder in het dal dood. Men zegt, dat
zij' In een aanval van verstandsverbijste
ring het huis verlaten heeft en. zoo is om
gekomen.
De sneeuw valt geruiscliloos, en breidt
over berg en dal een dik wit kleed uit.
Niemand weet waai' Salikan, de onge
lukkige dochter van den Hoogepriester, go-
bleven is. i i i1I 1
Ef-nige lieden vermoeden, dat zij naar
haar broeder Sukarto is gegaan.
In het heilige woud is het stil... stil... al
leen do vossen waren er rond mot bla
zend gehuil.,..t. i [J
EINDE.
SCHIEDAMSCHE COURANT
t
