Hel groeie gevaar vnoronze iiijverlsBii
""^IMENLANÏr''
STADSNIEUWS.
ingezonden Mededeelmgen.
Kerk en Schoot
Christ. Geref. Kerk.
Sport.
Luchtvaart.
Mouten egrijnen niet overschat worden," al
dus wordt uit NVeenen aan de „Deutsche
Tagesztg." geseind: „Wat de Mcmtenegrij
nen vestingwerken noemen zijn in werko-
lijkheitl niets anders dan eenvoudige wacht
posten, zonder versterking, die bijna allo
nog uit de middeleeuwen dateeren en waar
van, een klein gedeelte slechts eenigszins
gemoderniseerd is. Daarbij werden al deze
versterkingen over do goheele linie slechts
door 1300 Turken verdedigd. Het getuigt
voor do buitengewone dapperheid en mili
taire flinkheid van deze zwakke Turksche
bezettingen, dat de Montenegrijnen met
hun aanzienlijke overmacht in hun overval
van, vier drg-~ »og geen noemenswaardi
ge vorderingen hebben gemaakt, dat zij
zelfs voor Berana tot den terugtocht ge
dwongen worden. Ook bij Toezi leden zij
een nederlaag cn zulke sterk© verliezen
dat koning Nikila den, vorigon Zaterdag
bevelen moest, dat het gevecht gestaakt
zou worden."
Een achterstaand telegram meldt thans,
dat Toezi thans door de Montcnegrijneu ge-
bomen is.
In Turkije.
Uit Konstantinopel wordt aan de „Framf.
Ztg." geseind, dat de Port© aan de Otto-
maansche banken last gegeven heeft den
gezanten te Sofia, Belgrado en Athene bet
geld te verstrekken, dat zij noodig hebben
Voor de terugreis. 1
i\ro.lgens te Sofia loopende geruchten zou
den de Turken het Bulgaarsche consulaat
te Monastir hebben geplunderd.
D e tnog eir'dh eden.
De Servische minister-president had in
een interview met een medewerker van
'de „Neue Freie Presse" gezegd, dat wan
neer Oostenrijk-Hongarije zich mocht ver
zetten tegen de actie der Balkan-mogend-
heden, een wereldoorlog daarvan het gevolg
zou zijn. De Fransche en Russische ambas
sadeurs te "Weenen, aldus wordt aan de
„Voss. Ztg."- geseind, lieten nu Zondag den
Servischen gezant te Weenen roepen en
deelden hem mede, dat de Servische
minister-president, Pasjitsj, onmiddellijk
het interview in de „Neue Freie Presse"
pnoest desavoueeren, daar zijn uitlating
een zeer onbehoorlijke uitdaging was aan
het adres van Oostenrijk-Hongarije en
Frankrijk en Rusland niet kunnen dulden,
'dat een Servisch minister-president de ïïabs-
burgsehe monarchie met een wereldoorlog
bedreigt.
Een andere afstraffing is volgens den
Weenschen correspondent van de -„Vossi-
sche Zeïtung" aan koning Nikita van Mon
tenegro toegediend. De Russische regeering
zou hem hebben meegedeeld, dat Rusland
Montenegro, wegens bet afwijken van de
Russische politiek door de oorlogsverkla
ring aan Turkije, zal straffen door (le
21/2 millioen, die Rusland jaarlijks betaalt
voor de staatsschuld, in te houden. De straf
treedt met het begin van de vclgencre maand
reeds in werking.
GEMENGDS MED E DEE LIN GEN
S pan j e.
He' .peisoneel van de Zuidspoorweg
maatschappij heeft gisteren, met uitzonde
ring van de machinisten en stokers, het
werk hervat
Italië en Turk ij e.
Do voorgenomen conferentie der vredes
wed el egeerd en te Ouchy beeft gistermiddag
plaats gehad. Over de beraadslagingen is
niets toet zékerheid bekend: de indruk is
echter gevestigd, dat de bespreking de on
derhandelingen een aanzienlijk eind dich
ter tot de oplossing heeft gebracht.
Men zal op het verstrijken, van den door
Italië gesteklea termijn, welke hedenavond
afgeloopen is, moeten Vachten, om iets defi
nitiefs te weten te k'omen.
In diplomatieke kringen te Konstantino
pel 'heerscht 'de meening, dat Turkije niet
meer zal antwoorder, op een ultimatum van
Italië, daar !de Turken gevoelen, dat men
hen uit Europa wil werpen. Zij zijn daar
om vastbesloten aan allen het hoofd te
Meden.
Van het hof.
Z. K. II. de Prins hoeft het bescherm
heerschap aanvaard over de Nationale en
Internationale Tentoonstelling voor Sport
en Toerisme, in 1913 te 's-Gravenhage te
houden.
Antiiüntles.
Do gewone audiëntie van den minister
van financiën zal op Donderdag 17 dezer,
die van den minister van oorlog ad interim
minister van marine op Vrijdag ,18 dezer
niet plaats hebben.
Ridderorde.
Bij Kon. besluit van 9 dezer is D, van
Duin, hoofd van do school met den bijbel
te Oudhoorn, benjoc-md1 tot ridder ,iri| die orde
van Oranje-JNassau.
Rechterlijke macht.
Bij Kon. besluit van 14 .dezer is benoemd
tot kantonrechter to Apeldoorn Mr. J. C.
baron Creutz, thans kantonrechter to Zalt
bommel.
J, L. Recking, f
De heer J. L. Becking, oud-lid tvan do
Algomteejie Rekenkamer, is in de .Roodo
Kruiskliniék aan de Jan van .Nassaustraat
to 's-Gravenhage in den ouderdom van
88 jaar overleden. De heer Becking, in
1879 lid van de Rekenkamer, geworden,
was dit gebleven tot oen paar jaar geleden.
Rij was ridder in de orde van den
Ncdcrlnndschun Leeuw en commandeur in
de orde van Oranje-Nas san.
Do teraardebostelling is bepaald op a.s.
Vrijdag, op Nieuw Eik en .Duinen.
Kamerverkiezingen in 1918.
Aan „De Tijd"' wordt gemeld, dat mr.
F. J. J. Janssen, het Kamerlid voor Maas
tricht, niet voornemens is, zich wederom
een candid ai uur te laten welgevallen.
De overhaaste behandeling Tan de Invalldi-
tellswet.
I11 een gisteravond te Amsterdam gehou
den, door de federatie der S. D. A. P. uit
geschreven -protestvergadermg tegen hel
overhaast in behandeling nemen van de
Invaliditeitswet, heeft de heer J. E. W.
Duys, lid van de Tweede Kamer, het
woord gevoerd.
Aan het slot der vergadering werd de
volgende motie aangenomen:
De vergadering protesteert ton sterksto
tegen de dwangbelasting, die aan do ar
beidsklasse tegen haar belang zal wor
den opgelegdprotesteert evenzeer tegen
de overhaaste behandeling van het wets
ontwerp, ten 'besluit met onverzwakte
kracht te zullen blijven strijden voor staats-
pensionneeiing op 60-jarigen leeftijd zon
der premie-betaling, als de eenige wijze
waarop de oude van dagen der arbeiders
klasse op bevredigende wij ze uit den nood
kunnen worden geholpen.
In Den Haag heeft het Kamerlid 'de
heer W. 11. Vliegen gisteravond de voor
stellen van minister Tahna bestreden en
gepleit voor staatspensionnering.
Tentoonstelling „De Vrouw 1818—1918".
Men meldt ons rit Amsterdam:
De subcommrime voor huisinrichting en
huishouding heeft zich gevormd en .be
staat uit de volgende dames: mevr. C.
SandersHuidekooper, presidente, Amers
foort; mevr. H, E. LelimanBosch, vice-
pres., Amsterdam;;, mevr. PiersonMun
tendam, secr. Amsterdam; mevr. N. Reyn-
vaan—Kool, peruiiugmeestcresse, Aerden-
hout, mevr. A. KuiperKolkman, Utrecht.
Een «.vrouwelijke architecte, mej. II.
Krophol Ler, te Amsterdam, is bereid de
plannen voor de irideeling en de meubi
leering van een aan alle eischen (.les tijds
beantwoordend middenstamdshuis te ont
werpen. In liaar jongste vergadering be
sloot de cjpmmissie daarom tot de inrichting
van een zoodanige woning, die in (den
uitersten («hoek van het hoofdgebouw,
naast de retsauratie zal worden onderge
bracht en tevens tot het inrichten van
eenige kamers voor alleenwonende dames.
Dir. bel., Iimerr. eu Acc.
Bij Kon. besluit van 12 dezer zijn, met
ingang van 1 November, benoemd tot sur
numerair der directe belastingen, invoer
rechten en accijnzen:
J. P. Huyser, P. Iwenxa,' J. A. Zandée^
.T. van der Poel en J. C. D. van den Bus-
scho.
Flnsutleel nieuws.
De minister van financiën maakt bekend
a, dat op 42 Oct. jl. bij de betaalmeester.,
,n kas was.f 2,871,673,46
b, dat op denzelfden dag
toor de Nederl. Bank, inge
volge art. 4Ibis van haar
octrooi, aan 's lands kas een
voorschot was verstrekt ten
bedrage vanf 40,155,925.
c, dat op den genoemden
datum geen schatkist
papier 111 omloop was.
(sStct.")
Gemeenteraad.
Vergadering van den Raad dezer ge
meente op Dinsdag 22 October a.s., des
namiddags 2 uur.
Mejuffrouw P. J. Kooiman is benoemd
tot onderwijzeres aan do openbare school
to Pernis.
Naar men ons mededeelt is de heer D.
Hoek alhier benoemd tot onderwijzer aan
do openbare school te Terbregge (ge
meente Hillegersbergj.
Bij de politie is gisteren aangifte gedaan
door iemand die een juk onbeheerd op
straat had gelaten, dat dit bij zijn terug
komst verdwenen was.
Gistermiddag heeft een 23-jarige timmer
man. werkzaam op do in aanbouw zon
de glasfabriek nabij het Huis te Riviere,
een balk op het lichaam gekregen, ten
gevolge waarvan een rib werd gekneusd.
De man moest het work neerleggen en
is door twee kameraads naai- huis gebracht.
Door een barbier, W'ojnende aan 'dc
Hoofdstraat is bij do politie kennis ^gege
ven dat gisternacht het relamc-uithangl«
bord aan zijn woning is ontvreemd.
Volksbmlhuls.
in de week van G—12 Oct. 4912 worden
genomen 399 baden.
kuipbaden 29 kuipbaden 64
regen t> 28 ïsgon 258
school
5 ets. kinder n 23
AGENDA.
Heden eu volgende "dagen. Schiedarasche
Bioscoop, 8 uur. Voorstelling.
Heden en volgende avonden. Circus Variété.
Specialiteiten.programma.
Heden en volgende ((vonden Casino, 8 u.
Specialiteiten-programma.
15 en 16 Oct. Tiv oli Schouwburg, 8 uur.
Gezelschap Spree. Blanke Slavin
nen.
15 en 18 Oct. Grooto Schouwburg, 8 u.
1 Rotterdam. .Tooneelgez. Flora
Tosca.
16 Volkshuis, 8 uur. V. P. N„ afd.
Schiedam. Clubavond.
16 Oct. Grooto Schouwburg, 8 uur. Ned.
Opera v.h. Rembrandt - theater, Lo
hengrin,
17 Groote Schouwburg, 8 uur. Ret
1 Toonecl. *t Cafétje.
18 Verkooplokaal, 8 urn-. Schied. IJs-
voreeniging. Ledenvergadering.
19 Groote Schouwburg, 8 uur. Hal,
Opera. Rigolctto.
20 Tivoli. Matinee, 2 uur. Het Too-
ncel Royacmls. De afgevaardigde
van Bombvaac.
21 Musis Sacrum (bovenzaal}, 8 u.
Vergadering Coöp. Bakkerij- en
Verbruiksveieeniging D. E. S.
24 Kantoor, 2i/j uur. Vergadering aan
deelhouders N. V. Distilleerderij
v.h. Sinron Rijnbende en Zoon.
Het Fljae «lor zaak.
Niets is zoo belangrijk voor ons, als een
gezond lichaam te hebben en alvorens een
geneesmiddel toe te passen, behoort men
eerst te vragen hoe het verkregen wordt.
Om die reden is het, dat men, indien men
een purgeerend water moet gebruiken, de
voorkeur moet geven aan het natuurlijke
Hunyadl Janos, hetwelk zeker werkt en
matig in prijs is.
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen liet beroep te Hinde-
loopen (toez.) "de heer O. W. C. van der
"""een, hulpprediker to Schiedam.
Bedankt voor het beroep te Borculo
ds. D. van Peursem, te Eindhoven; te
Ezinge ds. N. W. Posthumus, te E ijs den.
Beroepen te Tor Aar ds. F. G. lios-
pers, te Workum; te Schennerhorn de
lieer A. U. de Boer, cand. te Groningen.
Geref. Kerken.
Beroepen te Gameien ds. Voogel, te
Puttershoek; le Velp ds. R. M. Weste
rink, te Voorburg.
Aangenomen het beroep te Opheus-
tlen ds. G. v. Reenen, te Leiden.
Bedankt voor het beroep te Harder
wijk ds. 'AI. den Boer, te Dordrecht.
Doopsgez. Kerk.
Bedankt voor liet beroep te den Horn
(Gr.), ds. F. W. W. Braak, te Surhuister-
jen.
IIoogër Onderwijs.
Universiteit te Leiden. Bevorderd totdoc
tor in do plant- eu dierkunde op proef
schrift: Vei gel ijkende anatomie van de
kaak- en kieuwboogspieren der Teleostei,
de heer P. A. Dictz, geboren te Amster
dam.
De Gereformeerden en het openbaar
onderwifs,
Men schrijft aan de „N. Ct." uit Utrecht:
Bij een predikant 'der Ned. Herv. gemeen
te alhier vervoegde zich onlangs een onder
wijzeres van gereformeerden huize, met
verzoek om, 11a ontvangen catechetisch on
derricht, als lidmate der Ned. Herv. ge
meente te worden aangenomen. De predi
kant informeerde bij deze nieuwe leerlin
ge, waar zij tot dusver op cathechisaiie
was geweest en om welke reden zij niet
langer het gereformeerde godsdienstonder
wijs wenschte te volgen. Zij deelde mede,
dat zij leerlinge was geweest van een der
gereformeerde predikanten te Utrecht, die
echter bezwaar1 had gemaakt haar als lid
mate der Gereformeerde Kerk aan te ne
men, op gioncl van het feit, dat zij als
onderwijzeres werkzaam was bij het open
baar onderwijs 1
De predikant der Ned. Herv. kerk weiger
de aanvankelijk dit verhaal te gelooven en
deed onderzoek bij den opgegeven predi
kant der Gereformeerde kerk. Deze gaf
eerst op een, tot hem gericht verzoek om
een en ander te willen mededeelen, geen
antwoord, doch op herhaald aandringen
werd tenslotte door hemi geantwoord, dat
dit een zaak was van 'den Kerkeraad cn
dat hij (de Ned. Herv. Predikant) zelf maar
mioest informeeren naar de onderwijzeres
in kwestie. Toen de Hervormde predikant
hierop weer terugschreef aan zijn gerefor
meerden ambtgenoot, dat dit toch niet erg
broederlijk gehandeld was, kwant er ein
delijk van dezen nog een nader bericht, do
mododecling behelzende, dat er op do be
lijdenis van het meisje in kwestie niets
viel aan te merken, noch op haar gedrag,
maar Rat iemand, die hot openbaar onder
wijs verkoos, bij een, gereformeerd predikant
niet tot het Heilig Avondmaal von worden
toegelaten, 1
De Hervormde predikant deed nog een
poging om ten deze hot oordeel iu te win
nen van een zeer bekend gereformeerd ou
derling, die een en ander bevestigde en
blijkbaar ook volkomen In den haak vond.
Een gereformeerde onderwijzeres, die aan
een openbare school werkzaam is, kan niet
waardig gekeurd worden lid barer kerk
te worden. 1
De bedoelde onderwijzeres is thans op
catechisatie bij den Hervormden predikant,
toont zich daar een sympathieke, vlijtige
en, ernstige leerlinge cn zal 'dus ook lid
der Hervormde Kerk wormen.
Lichamelijke opvoeding.
Bijgewoond door den inspecteur van het
M. O. den heer 'Ten Bruggencate, gene
raal Iioogeboom, inspecteur van het Milit.
Onderwijs, den heer Graafland, voorzitter-
der Ilaagscho afd. der Vereen, van G. O.
in Nederland, van den inspect, der gym
nastiek, dr. Vinkestein, die verhinderd was,
was een belangstellend schrijven ingeko
men werd gisteravond de eerste verga
dering van bestuur en Comm. van Toe
zicht op het Centraal 1< "tituut voor de
lichamelijke opvoeding gehouden. Tot voor
zitter der Commissie werd gekozen het Ka
merlid Roodhuijzen.
Benoemd werd een commissie, die zich
zal bezig bondon met do eischen van al
gemeen© ontwikkeling, aan den a s. gym-
nastiekonderwijzer te stellen.
Een mooie tocht.
Reuter seint uit "Berlijn d.d, 14 Oct.
Het iinarineluc'htecihip L 1 is gisteren v.m.
8 uur 35 to Fried richshafen opgestegen,
bestuurd door graaf Zeppelin zelf. Er wa
rén 21 passagiers aan boord. De tocht
ging in een niet onderbroken vaart van
Fried richshafen over Fulda, Osnabruck
naar Enridén. Van daar, gedeeltelijk tegen
den tflnd in, die ern kracht bad van 13
M. per sec., kruiste het luchtschip gedu
rende 11 uren, boven Noord etn Oostzee
en na een vlucht over Lubeck landde het
luchtschip hedenmiddag 3 uur 43 op het
vliegveld Johannisthal bij Berlijn.
pat is dus van het Zuiden van Duitsch-
land regelrecht naar het Noorden: van
ZuidjBeieren naar noordwest Pruisen on
van daar Weer over Lubcck naar Berlijn.
In 31 uur 8 minuten. Ens dat aan één stuk,
zonder tusschenlanding. Dat bctcekent dus
een du uivaart, van omstreeks 950 K.M., een
feit van groote beteekenis in de geschie
denis van de bestuurbare luchtschepen.
De zwarte lijst.
De Ilongaarsche vlieger Alexander Ta-
katsch is "Zondagochtend hij Budapest ge
vallen en gedood.
Het grootste der gevaren, welke door de
Tariefwct zullen worden in het leven geroe
pen, dreigt voor onze nijverheid. Dit ge
vaar is van nog ernstiger aard dan die,
welke zullen ontstaan voor de andere tak
ken van volkswelvaart: landbouw, handel
en verkeer. Het is noodig dit nog eens na
drukkelijk in het licht te stellen, omdat,
zooals nu en dan blijkt, de oppervlakkige
beschouwer dit niet zoo dadelijk inziet, en
ook omdat de woordvoerders, die ter aan
beveling van het onhverp-Kolkman optre
den, het voornaamste argument van de vrij
handelaren, waarvan de steekhoudendheid
hun natuurlijk niet ontgaat, raet stilzwijgen
voorbijgaan (wat van hun standpunt zeer
begrijpelijk is) en als zwijgen onmogelijk
is, zich er met een praatje trachten af te
maken.
Dat hetgeen aan ingewijden bekend is,
den oppervlakkigen beschouwer ontgaat, be
hoeft in het algemeen geen verwondering
te baren, doch hier is het al heel verklaar
baar. Immers de oppervlakkige beschouwer
redeneert zoo: de bedoeling van de heffing
van belasting bij den invoer van buiten-
landsch eproducten is de voortbrengselen
van de binnenlandsche industrie en cultuur
tegen de concurrentie uit den vreemde te
beschermen, m. a. w .de uit het buitenland
ingevoerde artikelen duurder te maken, ten
einde den binnenlandsclien producenten de
gelegenheid te openen de prijzen van hun
waren te verhoogen; en zoo redeneert
men dan verder nu moge, dit niet aan
allo takken van bedrijf ten goede komen
en al wordt wellicht het oogmerk voor som
mige beschermde bedrijven niet of niet ge
heel bereikt, nadeel kan toch voor' geen
enkele industrie uit die bescherming voort
spruiten.
Dit lijkt heel eenvoudig, en oppervlakkig
zou men zeggen, dat daartegen niet veel is
aan te voeren. Gelukkig is echter do on
juistheid van deze foutieve redeneering al
even gemakkelijk aan tc toonen.
Door de heffing van invoerrechten wordt
de prijs van de belaste artikelen verhoogd,
rechtstreeks voor zoover de uit het buiten
land ingevoerde betreft, indirect voor zoo
veel aangaat de concurreerende producten
van het eigen land. Na oenig tegenspartelen
is dit thans ook van de zijde der protcc-
tionisten ten onzent erkend.
Welke artikelen zullen nu worden belast
cn dus duurder worden?
Minister Kolkman heeft als stelregel aan-
genorrpi voor zijn tariefwct^ dat, gror.d'RoR_
feu zullen zijn vrij van rechten, en dat
van halffabrikaten 3 ft 6 pCt., van afgeweikte
fabrikaten 10 pCt„ en van geheel afgewerkte
fabrikaten, onmiddellijk voor gebruik ge
schikt, 12 pCt. belasting bij invoer zal wor
den geheven. Hierdoor 7.00 redeneert de
oppervlakkige beschouwer verder wordt
onzo binnenlandsche nijverheid toch ook
niet geschaad.
Maai ho t nu vergeet hij «één kling,j\Vat zijn
grondstoffen, wat halffabrikaten en wat af
gewerkte fabrikaten? Die vraag is niet in
het algemeen te beantwoorden, want wat
voor de eene industrie halffabrikaat of zelfs
geheel afgewerkt is, is voor de andere
grondstof. Alen derike slechts aan wat het
laken is voor den lakenwever en voor den
kleermaker, het leder voor den leerlooier
en den schoenmaker. Wanneer half- en heel-
fabrikaten worden belast, zullen dus voor
een groot aantal takken van nijveiheid de
grondstoffen duurder worden.
De als correctief in het vooruitzicht ge
stelde mogelijkheid om voor export te wer
ken in entrepot, zal iu werkelijkheid slechts
Voor enkele bedrijven toe te passen zijn, en
dan nog een zeer groote belemmering blij
ken,
Maar dit is nog lang niet alios, waardoor
de prijzen Jer nijverheids producten zullen
worden verhoogd. Er is meer, cn wat nu
volgt geldt evenzeer voor den land- en tuin
bouw cn de zuivelbereiding als voor de in
dustrie. Afgezien van de hoogerc inkoops
prijzen van een deei der grondstoffen wor
den de productiekosten verhoogd door do
meerdere uitgaven, die de gebouwen, werk
tuigen, machinerieën en verdere hulpmid
delen, benevens de verpakking zullen vor
deren.
En ook hiermede zijn wij er nog lang
niet, want de kosten van voortbrenging
en verzending zullen ook nog verhoogd wor
den, doordat de hoogere prijzen der le
vensbehoeften noodzakelijkerwijze de loo-
nen zullen doen stijgen, nochtans zonder
dat de arbeiders er in werkelijkheid iets
van zullen genieten, daar zij voor het meer
ontvangen loon zich toch niet meer zullen
kunnen aanschaffen van de duurder ge
worden levensmiddelen.
Al deze omstandigheden zullen oorzaken
zijn, dat de voortbrengselen enzer nijver
heid meer zullen gaan kosten aan 'de voort
brengers, die voor hun waren dus meer geld
zullen moeten ontvangen, willen zij wat
op den duur trouwens niet bestaanbaar zou
zijn niet met verlies werken.
Nu zal men hiertegen kunnen opmerken,
dal de verhooging van den kostenden prijs
niet zal schaden, omdat de voortbrengers
voor hun waren dank zij de bescherming
meer geld zullen kunnen bedingen.
Alweer halt! Immers, behalve dat niet
alie bedrijven zullen worden beschermd
althans aanvankelijk niet vergeet men,
dat de prijsverhooging voor onze producten
maar alleen geldt voor het binnenland. Op
de buitenlandsche markt staan de vooit-
brengselen onzer nijverheid ook dan onbe
schermd. En juist van het buitenland moe
ten wij het hebben. Onze industrie is een
export-industrie, zij bestaat grootendeeh
voor en door den uitvoer, in nog meerdere
mate dan onze land- en tuinbouw.
Als men de export wegneemt, is het met
de voornaamste takken onzer nijverheid go-
daan en het meerendeel van die bedrijven,
welke ook voor do binnenlandsche markt
werken, zal Zich alleen daardoor niet kun
nen staande houden. Ons land is maar
klein en dientengevolge is ons binnen-
landsch debiet betrekkelijk van geringe be
teekenis. Dit is oen van de vele redenen,
waarom de 200 vaak gemaakte vergelijkin
gen met landen als Duitschland en Noonl-
Amerika niet opgaat.
Onze afnemer-s wonen over de grenzen,
en daar d. i. op de wereldmarkt ont
moeten onze producten de voortbrengselen
van alle andere landen. Dat wij in staat zijn
met succes daartegen te concurreeren, dit
wordt voldoende bewezen door de voortdu
rende toeneming van onzen uitvoer, en is
voornamelijk te danken aan ons vrijhandel
stelsel.
In 10 jaar, van 1900 tot 1910 is onze
jaarlijksche uitvoer toegenomen van 1635
lot 2632 millioen, alzoo met 937 millioen
gulden of ruim 55 pCt. Het totaal van den
uitvoer van land- en tuinbouwproducten
alleen is in 'de 10 jaren, loopende van 189'
tot 1907, gestegen van ÏOD1/® tot 174 mil
lioen gulden, d. i. een vermeerdering met
60 pCt.
Hoe zal het nu gaan, wanneer, gelijk wij
hierboven hebben voorgerekend, na invoe
ring der Tariefwct, de prijzen der Neder-
landsche producten op de wereldmarkt niet
onbelangrijk zullen moeten worden ver
hoogd, want op de winst zal het verschil
niet kunnen worden gevonden, dat begrijpt
men onmiddellijk, wanneer men bedekt niet
welk een klein winstpercentage juist de
groote artikelen worden omgezet.
Welnu, als ons laud den Vrijhandelskoers
verlaat, dan zullen wij de voornaamste Ne*
derlandscho uitvoerartikelen van de praats,
die zij zich op de wereldmarkt hebben ver
overd, zien verdringen dank zij de on
zalige poging om ze te beschermen.
In plaats van „meer werk en minder
werkloosheid", "door de aanbevclers van het
Kolkman-tarief steeds in bot vooruitzicht ge
steld, zullen wij dan in de toekomst zien
minder werk en dus meer werkloosheid,
terwijl slechts onkelen inderdaad door dö
protectio zullen worden bevoordeeld.
Dit hebben de mannen van zaken reeds
lang begrepen, en dit deed de groote or
ganisatie van onze industrieelen, de „Ne-
devlkhdschsi MaRackappij van, Nijverheid
fettsaniobatt
'^üaaatXMmmMBm
Into klasse. 2ile kUaio.
1 1 1
