m V ïng-exoiicloia jMcêlecleolisig-esi. SÉ? iDHsnufl m EkHS OVERAL-6RAT!S-VERfiRUGBAAR-VOOR-ELK'KOOPER. van S OLOaARGARSNE A^ S CT-PER' POND STADSNIEUWS." "•Mfiwsas* on versnaperingen van den Kerstboom uit gereikt. Een dameskoor zong Kerstliederen. II. 51. de Koningin zal zich morgen bij de begrafenis van den gep. vice-admiraal; adju dant i. b. tl.,- baron Swecrts de Landas IV'y- borgii, doen vertegenwoordigen door Hr, lis. adjudant, luitenant ter zee le kl. jhr. Yon -Miib.len, die in oen hofrijluig vanaf het sterfhuis in den begrafenisstoet zal volgen. Z. K. II. de Prins, vice-admiraal a la suite der zeemacht, zal op Oud-Eik en Dui nen aan het graf tegenwoordig zijn, ten einde de laatste eer te bewijzen, II. M. dc Koningin en Z. K. II. de Prins woonden lsten Kerstdag de voormiddag godsdienstoefening bij in de Groote Kerk, onder gehoor van Ds. Vermeer. Corps diplomatique. In Den Haag is bericht ontvangen, dat tie Spaansche gezant bij ons hof, de lieer De la Rica y Calvo, die naar .Madrid was ver trokken tot het bijwonen van bet huwelijk van zijn dochter, aldaar plotseling is over leden. Ridderorde. Bij Kon. besluit van 18 dezer zijn be noemd: tot ridder in de orde van den Nederland- schen Leeuw, mr. .1. Limburg, lid en voor zitter van de bij Kon. besluit van '12 Juli 1910 ingestelde Staatscommissie tot redac- tioneele herziening der burgerrechtelijke Kinderwetten, lid van de Tweede Kamer tier Staten-Generaal, wonende te 's-Graven hage; tot ridder in de orde van Oranje-Nassau, mr. C. J. VI. Wilde, lid en secretaris van bovengemelde Staatscommissie, secretaris van den Voogdijraad, te 's-Gravenhage, wo nende aldaar. Recta! erlijke macht. 1 Bij Kon. besluit van 20 dozer is be- Jïoemd tot griffier der arrondissements- rechtbank te Amsterdam, mr. T. Dijkstra, .thans griffier j arrondissements-recht- bank te WinscJ men. i Graaf Fahlen. -j- Zaterdagochtend a.s. te elf uur zal in de kapel der Russische Legatie te 's-Graven hage, Bazaarstraat 9, gebeden worden voor de zielerust van den dezer dagen op zijn landgoed ontslapen Graaf Pahlen, laatste lijk Russisch gezant te 's-Gravenhage. M. A. van Riude Yan der Kloot, f In den ouderdom van 80 jaren is te 's-Grn- venhage overleden de heer VI. A. van Rhode van der Kloot, oud-referendaris bij het Ministerie van Koloniën, Staatscommissie ontbonden. Bij Kon. besluit van 1G dezer is de Staats commissie tot rcdactioneele herziening van de burgerrechtelijke Kinderwetten, ingesteld bij Kon. besluit van 12 Juli 1910, ont bonden, onder betuiging van bijzonderen dank en hooge tevredenheid aan den voor zitter, mr. J. Limburg, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. den secretaris mi-. C. J. Vf. Wilde, secretaris van den voogdijraad te 's-Gravenhage, en de verdere leden mr. G. Jannink, lid van dc Tweede Kamér der Staten-Generaal, J. R. Snoek Henkemans, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, en A. C. A. van Tuinen, lid van de Tweede Kamer der Sta ten-Gene raai. Maatschappij tot Nnt van 't Algemeen, Ter vervanging van mej. Vfeta A. Hugen- holtz, te Amsterdam, en den heer J. van Loencn Vlartinet, te IJns.sum, die op 1 Juli als hoofdbestuurders van de .Maatschappij tot Kut van 't Algemeen moeten aftreden, zijn opgemaakt do volgende dubbeltallen. Vacature mej. Meta A. Ilugenholtz: 1. tie heer J. IJzerman, directeur van de u 1 Openbare Handelsschool, oud-bil van hel hoofdbestuur, te Amsterdam; II. mr. W. L. Luyken Glashorst, substituut officier van justitie, bestumslid Pro Juventute, lid van het hoofdbestuur van de Nod. Vereeniging tot zedelijke verbetering van gevangenen, te Amsterdam. Vacature J. van Loencn Martinet: I. mevr., M. D. A. van IteenenVölter, oud- voorzitter van het bestuur der Alkmaarsehc huishoud- en industrieschool, lid van het hoofdbestuur van den Volksbond, te Bergen, bij Alkmaar; II. mevr. C. Sandersllunle- koper, lid van liet bestuur van Tesselscha- de, te Amersfoort. Kamerverkiezingen in 1918. Zondagavond heeft er een snoedeischen- de vergadering plaats gehad van de^cavan- ceorife liberale kicsvereeniging te Veen- dam, waarin een brief werd voorgelezen van den heer Van Bercstoyn, waarin deze verklaarde, zijn voorloopige candidal.,!ur in te trekken. Ilel bestuur deelde mede, dal het naar aanleiding van dit schrijven te gen .Maandag (gisteren) ecu vergadering had belegd van de „bevriende kiosvor- eenigingen", in welke vergadering het zou voorstellen, den heer Herman Snijders uil to noodigen, het voorbeeld van den heer Van Bcresteyn tc volgen, teneinde op deze wijze weer te komen op „schoon terrein". Indien dit voorstel niet werd aangeno men, zouden de geavanceerde liberale en de kicsvereeniging Den ede nO o st e r d iep zich van de centrale kicsvereeniging. De Grondwet afscheiden en trachten te ko- inen tot de oprichting van een nieuwe centrale. Daarvoor vroeg liet bestuur nuich- Hging van de leden, en na oonige discus sie, waarbij gewezen werd op het niet on gevaarlijke van een dorgelijkcn krassen maatregel, werd de gevraagde machtiging verleend. j 1 I i i Ned Drogistenboud. De Xed. Drogistenbond houdt Zondag a.s. m ..Kiasuapokky" zijn algmneene wiuter- veig.uierinc, Politieke rrdo van mr. Troelstrn. In de beide tot één zaal vereenigdo groote lokaliteiten van „Bellevue", tc Am sterdam, lang vóór het aanvaiigsuur tot in alle hoeken gevuld, terwijl honderden voor don ingang drongen om nog plaats le bemachtigen, werd gistermiddag door mi'. P. -J. Troelstra een politieke rede ge houden. Mr. Troelstra werd bij zijn komst op het podium met donderend applaus be groet. De voorzitter, de heer Ed. Polak, heette den spreker hartelijk welkom, wenschte hem geluk met zijn herstel oti hoopte dat hij met hot oude vuur weer den strijd tegen hel kapilaslisme zou aan binden. Mr. Troelstrn, zijn speech beginnende, zette voorop, dat het in den aard der zaak lag, dat op deze Kerstvergadering gesproken werd over do a.s. verkiezingen. Niet, da,t de verkiezings-eampagnc het éénige middel der soe.-dcm. is in den strijd tegen de bourgeoisie, maar 't is, volgens spr., eon belangrijk middel. Omdat daardoor ook de andere punten op den voorgrond kunnen worden gesteld, gewich tig in den strijd voor het proletariaat. De S. D. A. P. heeft in de afgeloopen jaren den strij'd gevoerd voor den tien- urendag, voor staatspensionneering envooi algemeen kiesrecht voor mannen en vrou wen, benevens nog voor een aantal andere belangrijke zaken. Spr. acht het niet onmogelijk, dat bij de a.s. verkiezingen de strijd voor het A, K., zij 't dan niet geheel, zijn beslag zal krijgen. Spr. meent dit, zonder le groot opti misme, te kunnen zeggen. Onmogelijk is bet. niet, dat de a.s. electorale strijd dc kroon zal zijn, volgens spr., op het werk dor S. D. A. P, van de laatste DJ a 14 jaren. Spr. ziet thans in ons li id drie sfruo- mingen in de politiek. De bourgeoisie as •verdeeld, in twee kampen: to. do coalitie: 2o. dc concentratie: de laatste niet meer hoop dan ooit vervuld om de meerderheid te behalen. De strijd van die twee is de strijd van de reactie tegen hot bewind. Ten derde is er, los van rlie beirle stroo mingen, ja, vervolgt spr., ik zou haast zeggen de sociaal-democratie. Ik zeg liet niet, ik zal zeggende S. D. A. Pt (Gelach.) Ik wil liet zeggen, opdat het weerklinke en hot schaamrood brengen zal op de kaken van hen. die sociaal-demo craat méénon te zijn, en ons willen aan vallen in dezen strijd. In twintig jaren, spr. steil het nadruk kelijk vast, heeft de S. D. A. II. opge bouwd, wat tot nu toe door de arbeiders klasse is bereikt. De anti-rev. partij is een partij van reac tie, de katholieke staatspartij met minder Nu is het een niet te wcerspi(:kcn feit, dat de anlt-rev. paitij en de coalitie de laatste jaren bij de voikiezingon op suc- ees kunnen bogen. Doch oen eigenaardig verschijnsel in ons land is, dat de chris telijke partijen groeien, doch het confessio- uccle in ons land niet groeit, wei het aantal dergenen, die aan do kerkgenoot schappen geen behoefte meer hebben. Over de coalitie zal spr, nu niet lang spreken. Dal is oud. Doch de liberale concentratie is het nieuwe. Hij zal niel, zooals enkele politici of wouldbe-poliliei spreken van „ver la k- k c rij", van „ze mooaeti er niets v a n". Diil is hem tè goedkoop. Daarvoor hoef de hij niet naar Amsterdam te komen. Hij wil deze concentratie beschouwen in haar historisch verhand. Bij de grondwetsherziening willen de mannen der coalitie terugkomen op dc po sitie van het koningschap, zooals die ge- icgcld is bij do tegenwoordige Grondwet. Het koningschap is bij ons niet andere dan \an decoratief karakter. De coalitie wil in dc Grondwet leggen, dat do macht des konings is souverein. Welnu, dit is, volgens spr., een reactie tegen wat dc liberalen In 1848 ons heb ben gebracht, tegen het beste wat zij brachten. De coalitie wil ook in de Grondwet neer leggen, dat de openbare school uilzon dering zal zijn; redenen te over om alle voorstanders der openbare volksschool in bet cewocr te roepen. En ten slolte ook de reactie van do 'clericaleu op liet liberale vrijhandclsstolsol. Deze drie historische punten hebben de liberale conocnlnlio opgeroepen, lei'ver dediging van belangrijke liberale zaken. Nu zulk de soc.-dein. daartegenover niet onverschillig staan. liet zijn de machtsverhoudingen, dioden biesland bcheerscben. De concentratie kan alléén dc meerderheid n i e l vormen. Wil len die hoeren op dc ministcrszetels gaan zitten, dan hebben zij de kleine groep soc.-dcm. noodig. Voor dien toestand vreest, spr. niet. Alle parlijgroepecringen hebben de ar beiders noodig. Vandaar dat ze met elkaar wedijveren in het beloven van Sociale rnaat- i egelen. Dit moeten zij doen, want zelfs de eenvoudige „Patrimoidum"-man ivenscht zijn sociale hervormingen. Zéér grooten invloed hebben de Chris telijke arbeiders niet. De coalitie, zegt spr., kan maling aan ons hebben, en hooft liet ook; do concen tratie kan dat niet. Vandaar, dat de soc.- dcm. arbeiders grooten invloed kunnen oefenen op de handelingen en de gestie der concentratie. De concentratie heeft twee hoofdpun ten van socialen aard op het program: Staatspensioen en algemeen kiesrecht. Maar liet merkwaardigst is, wat er piel op staat. In de richting van het volksleger staat geen enkel punt op het concentratie-pro gram. Do speech van den heer Duymaer van Twist kan, naar mr. Troelstra meent, uit stekend tegen de vrijzinnige concentratie worden gebruikt. Wel komen redenaars der vrijzinnigheid, dc heeren Roodliuij/en en Koster, hier verklaren, dat do soc.-dcm. hun niet tus- schen de beenon moesten loopon, maar in hef program der vrijzinnige concen tratie wordt gezegd, dat zij verplicht zijn, ook togen de hersenschimmige denkbeel den der soc.-democraten op te trokken, en tegen dc beginselen van de onderrnij- liing der maatschappelijke grondslagen? Dat, gedeelte zal veroorzaken, dat op iedere vrijzinnige verkiezings-vorgadciing een debater is der soc.-dcm, <En als men dan de liberalen op hel punt van het militairisme wil bestrijden, leze men eenvoudig do speech van den heer Dap e van Twist voor. .liet concentratie-program zwijgt ook daarop wijst spr. over de financieels plannen der geconcentreerde vrijzinnigheid. De toekomstige minister van financiën der concentratie, dc heer Palijn, heeft zich daarover niet zóó uitgelaten, dal de natie er voldoende houvast aan heeft. En geheel onbetrouwbaar is liet stand punt der concentratie, betrekkelijk het nmendcieringsrecht der Eerste Kamer. Klaarheid moet er ook komen, vervolgt spr., Ion opzichte van do staatspension neering. liet stelsel-Tnlma. dat nog vóór de verkiezingen tot stand komt, heeft bij spr. géén instemming. Maar één dmg staat daarbij rast, dat de tegenwoordige ouden van dagen dan althans ccnig staatspensioen krijgen. Wat zal een a.s. vrijzinnig ministerie doen Zal hel, naar mr. Patijn aanstipte, een staatspensioen invoeren, waarvan de kos ten worden opgebracht door een pensioen- belasting Allemaal vragen, zegt spr., die, naar mate de kracht en de invloed van het be wuste proletariaat toeneemt, voor de m- beidenxle klasse gunstiger zullen worden beantwoord. Dc soc.-dcm., zegt spr., voortgaande, heeft echter méér te doen dan program ma's van andere partijen te rafelen; zij moet de kracht der arbeidende klasse óók door do -verkiezingen versterken. Want het één is afhankelijk van het ander: bij het toenemen der politieke macht zal ook de economische macht verstolken. Ten slotte acht spr. hel a.s, soc.-dcm partijcongres aangewezen, uit te spreken hoe de houding der S. fD. A. P. zal mjn bij de herstemmingen in Juni n s. Als zijn persoonlijke meening zegt hij, dat hei niet verstandig kan zijn, blijven een aan tal punten van het concenlraitiepiogram onopgehelderd, hij de herstemmingen de concentratie te steunen. Dan doet men beter, te doen alsof er geen conccntratieprogram bestaal. en elk der candidatcn, hetzij het een coalitie- of een concentratie-man is, duidelijk gepre ciseerde vragen te stellen. Spr. zegt dit, omdat hij meent, dal op dit punt reeds tamelijk wel ccrr communis opinio bestaat. De kwestie n.l., of bij de herstemmin gen, zoo maar, zonder ecnig accoord, van de zijde der soc.-democraten de liberalen zullen worden gesteund; of dat daarbij ook zal \Vorden vooropgezet, dat in andere districten de liberalen de soc.-democraten moeten steunen. Spr. zal den moed heb ben, in deze richting een en ander tc-r sprake te brengen. Van dc gelegenheid tot debat werd ge bruik gemaakt door enkele personen. Hierna werd do vergadering gesloten. Eon R.-k. Wlnterlandbonwscliool. Ia de laatst gehouden Raadsvergadering le Boxtel werd na een warm woord van aanbeveling door den Burgemeester een som van f 5000 beschikbaar goslold voor de commissie voor hel oprichten eener B. K, Winterland bon wighool, indien deze school te Boxtel gevestigd woidt. Dir. bol,, luvoerr. en Ace. Bij Kon. besluit van 23 dezer zijn do navolgende pensioenen verleend ingevolge de Weduwenwct voor de amb tenaren 1890 en de wet van 2 Juli 1S9S (Slbl. no. 1G7), als aan: 0. J. C. Wcslrik, wed), IV J. (Racer PaJthc, eerder wed. P. .1. Aarcns, komm. 4de kl. bij 's Rijks belastingen, f 121; M. J. II. Spitz, wed, L. X. II. Burton, kommies 1ste klasse bij 's Rijks belas tingen, f 230; S. Geurls-en, wed. J, G. ScJmeyder, kom- iiitasis 'i.rz mies 1ste klasse bij 's Rijks belastingen, 1320; T. Koper, wed. S. N. Krul, kommies- tste klasse bij 's Rijks belastingen,, f 320; V. Hessels, wed. L. Jl. van Bassen Jongbloet, ontvanger der directe belastin gen, f 690; A. Uland. wed. II F. J. Fellzer, Rijks klerk 3de klasse der invoerrechten en ac cijnzen. f 311. Levering van elcctrïelleil aan Schiedam. B. en W, van Rotterdam tleelen aan den gemeenteraad aldus mee, dat de sedert ee&igeu tijd met Schiedam gevoerde on derhandelingen over de levering van elee triciteil aan die gemeente tot een gunstig resultaat hebben geleid. Yan het gemeente bestuur van Schiedam ontvingen zij name lijk dezer dagen het bericht, dat hel zich mei hot ontwerp, volgens hetwelk B. en W. zich bereid hadden verklaard het sluiten van een overeenkomst bij den gemeente raad ie bevorderen, hoeft vercenigd. B. cn W. sleilon den gemeenteraad voor: lo. hou te machtigen op den voel van hel ontwcrp-ovoreenkomsl' mol do gemeen te Schiedam een overeenkomst voor de levering van electricitoit aan te gaan; 2o. hel voor den kabelaanleg van hot bchakellniisje bij de gasfabriek aan de Kei- lehaven tot de grens van Schiedam bo- noodigdc crediot aan te wij'zon op volgn. 409 der bogrooting voor L912: „Uitbrei ding van het elcctrisch kabelnet", dooi hel in de raadsvergadering van 8 Augus tus 1912 op bedoeld volgnummer toege stane crediet van 1' 105.000 le verhoogen tot. f 111.000, onder gelijke verhuoging daartegenover van volgn. 100 iler/.elt'do begrooting„Gehlleening". Bij Kon. besluit van 23 dezer is ingevolge de Weduwenwct van do ambtenaren 1890 een pensioen verleend aan J. F mieriks, wed. A. J. van de Poel, verificateur bij 's Rijks belastingen, ad. f 587. De heer J. Krabbendam alhier is benoemd tot onderwijzer aan de openbaie lageio school no. 2, te Capello op den Ussel. Knust aan liet Volk. Pnlestrina-koor. Odéon. Het was een zeer belangwekkende mu ziekuitvoering, welke Dinsdagavond den re den van IC. a. h. V. aangeboden werd. Im mers, maar zelden is in onze stad ge legenheid. muziek van den Groot-mepslnr en hervormer der Katholieke kerkmuziek. G. P. Da Pales Lrina (132G'94) lo hooren vertolken. Zijn knust onderscheidt zich door groote meesterschap over do conlrnpuneli- sclic behandeling der stommen: die onge ëvenaarde kunst der Noord- en Zuid-Ne- deilandschc middcuceuwers. voornamelijk vertegenwoordigd dooi' Pulfay, Oekeghcm, Josquin des Brés, Obicrhl, Clemens, Or- landus Lassus en Sweelinek en door ben naar llaliö overgebracht, is door Pales! ri- na, den leider van hel koor der Pause lijke kapel, op meesterlijke wijze m toe passing gebracht. Van groolen invloed is de bloeitijd dezer ttaliaansclio muziek op de latere ontwikkeling der Toonkunst ge weest, en nog heden is de studie dezer oude lÏÏcesloi'Werkcii 'n onontbeerlijke eiwit voor hen, die zich in compositie bekwa men. Ook in Duitscliland ontwikkelde deze kunstrichting, welke in den meest volmaak ten vorm. op hol uit gebreid gebied van vocale en instrumentale muziek, door Job. Sob. Bach (1(5851750) tot uiting kwam. Do muziek van P.itcMriua wordt >,n capella" (zonder instrumentale begeleiding) gezongen, zij stelt in alle opzichten aan do uitvoerders zeer zware eischen, aan welke het koor, onder leiding van den heer Jas. Yrnnkcn, directeur van hot zangkoor der St. Domirticus-parochie. te Rotterdam (Slcigei- kerk). wel kan voldoen. Deze, con voortref felijk kenner der Pales triimkunst, heeft zijn koor tot groote hoogte gebracht en be- heev.schl zijn zangers dooi' rustige en nauw keurige directie. Helder en frisch klonken de sopranen, wel soms te sterk tegenover de alten, terwijl de tejioien beschaafde klanken deden hooren; dc baspartij had, naar ver houding, wat voller bezet kunnen zijn, wel licht ontbraken hier enkele krachten; wat bij een niet talrijk koor (het koor telt 25 leden, waarvan er 2L hier deelnamen) als ilil, zich geducht doet gevóelen. Over 'L alge meen mooi van klank, beschaafd ca ninin- reering in vomdracht, zijn wel do eigen schappen van dit geschoold ensemble; de figuratie- worden goed belieersrht cn de stemvoeringen soms zeer gecompliceerd, cn uiteonloopend in de Pa les! i innvooidi achten, wat ril duidelijk te volgen. Hel luislereu naar deze sterk spiekende, soms zeer ontroe rende zangen, v, a» nu en dan superieur genot. Vier religieusc werkjes voor het Kerst- leest. eu vier flaliaansrhe Canzonetta's en .Madrigalen, van den Meeslor, werden ten gchooie ge brac hlhet zou tc ver voeren, dc uitvoering dezer allen te bespreken. Joch Min dc laalsten, welke bijzondér troflen, ver melden wij „Alla rivn del Tebro", cn „Soave tin il morii", deze klonken zeer mooi. Voorts worden ten gohoore gebracht: „Ne- derlandsr.he Kers1 liederen", van Laudré, P. v. Antwerpen en „Laai ons gaan naar 1'olleëm, een bekroonde compositie, van den heer Vranken, waarna de Oud-llollandsche Kerstzangen", voor a capeila-koor. bewerkt door den dirigent, een effectvol slotnummer voi mden. Tusschen al deze zangstukkon gal bet vioolspel van mejuffrouw T. Bouwman, Rot terdam, een noodige afwisseling. De violiste is hier in den kaatsten tijd een gaode bekende geworden; ook nu onder scheidden zich deze voordrachten door meesterschap over de technische moeilijk heden en smaakvolle voordracht, welke vooral in de drie nummers van Bach, Gluek en Mozart lot recht kwamen. De so na Ie van Nardini miste, wal do Iwee eerste doelen betreft, datgene in uit- dutkking en gevoelig spel, wal jni-l in het overige te wannleeveti was. Nanlini's werk is daar trouwens niel zoo toegankelijk en weinig dankbaar Intusschcu werd hel spel van mej. Bon man zeer op pri)-- »o-4old en behaalde zij veel succes. Bekwaam werd de violiste door mej. T. (uil Holtpnl,mi) inn bel kln\ier be geleid; in de sonate wn- knap samenspel op te merken. Een avond, va.mnc<h' IV a. hA- velen aan zich verplicht zul hebben, en welko zeker meer bekingslclliug, door groobwe op komst, had verdiend. Voroeidgdfe Scliiidaur-clie toonepUlilcttuuten# Groot was de belangstelling op den avond van deli 2en KeisUlag m hel gebouw „(hlocwt", waarin de door bove.ngenoem'da vereeniging uitgeschreven nationale vooi- (Irachlcn- "on iduetlemvedstiijd werd ge houden. Alvorens dc wedstrijd ccn aanvang nam,

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1912 | | pagina 2