§5"* laargsng
Maandag 20 Januari 1913
No. 14125
In het land van den dollar.
Deze courant verschijnt d a g e 1 rj k met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prjja per kwartaal: Voor Schiedam op Elaardinge» ft, 1,25, franco
ger post fl.1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vmardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 3 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen, l
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
BureauLange Haven No. 141 (hoek Korte Haren).
Pr§a der 'Adveïtentiënl Van 1—6 regels £1.0.92; iedere regel meer
15 cente, Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaata die zij
innemen.
Advertentiën hij ab'onnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
bicryan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en ZaterÜagaïoüd
.verschijnen» worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
jan 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan hst Bureau te voldoen,
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 20 Jan. 1913.
DE BALKANOORLOG,
D e ti o 1. a der mogendheden.
De inhoud der nuta, die door de mogend-
h«d,en aan do Porta is overhandigd, is aau
de bladen bekend geworden. Uit het mee
gedeelde blijkt, dat zij niet is bedoeld om
door Yreefiaaxtjaging dwang uit te oefenen
Maatregelen, waarbij de mogendheden hun
netttraliteitestnndptuït zouden verlaten, wor
den niet aangekondigd. Speciaal bevat de
nota pen aanwijzing betretfende een vloot-
demomalJatio door de mogendheden in de
Tui'kadte wateren.
Do anftdanht der Por te wordt echter op
eanhtige wijze gevestigd, op de verantwoor
delijkheid, welke zo zou op zich laden,
wanneer ze de vijandelijkheden in de Tsja-
taldsja-linio deed voortzetten. De mogend
heden wijven er op,' dat in hot belang van
jle rijke gebieden, welke nog aa.u Turkije
nullen blijven, do finance! eedo steun van
Europa cmTOrmjjdeijjk vereischt wordt en
verklaren, 'dat Turkije deze hulp zou moe
ten ontberen, indien het op de wenschon
dor mogendheden geen acht sloeg. De mo
gendheden raden do Porto aan, Adriano-
psl af te staan' en do oplossing van het
vraagstuk der eilanden in do Egeïsche Zee
aan Europa ton te vertrouwen. Wanneer
de Porto den raad dor mogendheden in
acht neemt, zouden dozen door financies-
l<ai en moreelen steun den opbloei van
Turkije helpen bevorderen. 1
Het antwoord der Rorte, dat
uiterlijk morgen aan do mogendheden zal
worden overhandigd, word Zaterdag in ont
werp door den minister va,n buitenlandscho
zaken aan den Turkschcn ministerraad
voorgelegd- Het luidt:
„Uit een ethnografisch oogpunt zijn de
Bulgaren in hot vilajet Ailri.niopcl üi dn
minderheid, niet alleen tegenover de Mo-
ha'mrnfdanen maar ook tegenover de ande
re christenenAdrianopel heelt tot nog toe
stand gehouden en zal ook' voortaan be
houden blijven. Zijn afstand, zou het kali
faat in groote moeilijkheden brengen, om-
'da,t zich Aanr de heilige graven bevin
den. Voorts is het Ao sleutel van de hoofd
stad; zijn' val brengt liet bestaan van het
geheele rijk' in gevaar. Ont deze redenen
kan Adrianopel niet worden afgestaan. De
Porto verzoekt de groote, mogendheden oen
sd/oa^elijken' stap als bij haar thans wordt
gddaan, ook bij de Balkaïistaten te on
dernemen, om, zonder het, bestaan des rijks
in, gevaar te brengen, ecu basis voor een
overeenkomst te vinden, daar de Porto
de®e oprecht wenscht. Zij is zelfs tot nieu
we offers' bereid, om tot dit doel te komen.
Inzake da eilanden kunnen die, liggende
aan da Aziatische kust,; in geen geval wor
den afgestaan; daarentegen is men bereid
over de andere te onderhandelen."
De regeering heeft besloten om morgen
Roman van LENE IIAA.SE.
do Nationale Vergadering bijeen te roe
pen, teneinde die to raadplegen, betreffende
den liuidigen toestand.
Het T u r k c li e e g e r.
Volgens den Konstantmopalscben coues-
jronderit van den „litui. i.okal Anzeiger"
is het de in macht toenemends! militaire
partij, die de legeeimg van den viede al
houdt. Deze pat lij lutsml de "200 000 sol
daten, die aan de Tsjntaldsja-Jinie, en de
80.000, die bij Gallipoli staan. Hel leger bij
Gallipob, dat onder iiet zeer enwgieke be
vel van Pethi-hey staat, moot goed. dat
bij de Tsjataidsja-linio daarentegen minder
goed zijn. Vrijdag reed de coirespondent
langs deze linie in begeleiding van een
boog Turksch otticier. "t Geen bij daar zag.
wan niet van groote bcteekenis Barakken
mankceien en bij de tegenwoordige groote
koude tuigen de soldaten in tenten. Geëxer
ceerd wordt er niet meer; daarentegen doet
iedereen aan politiek. De generaals mee-
ncn zelf, dat, wanneer dit leger aanval
lend moest optreden, het binnen acht. dagen
vernietigd zou zijn. Nu wil men echter het
leger van Gallipoli als aanvaller laten op
treden. Doch hoe dan ook de toestand
beoordeeld moge worden, in iecter geval
moet de regeering bij de onderhandelingen
rekening houden met het leger', nog te meer*,
omdat er uit Skoetari en Adrianopd, naar
het schijnt, gunstige berichten zijn ontvan
gen. Zoo zou Sjoekri-pasja, de comman
dant van Adrianapel, gemeld hebben, dat
hij niets tegen het voeren vim vredesonder
handelingen heeft, doch dat hij, zelfs op
hel bevel van do regeering, de door hem
verdedigde vesting niet zou overgeven.
Bon nieuw zeegovecht.
Te Athene zijn om- een nieuw zeege
vecht, dat Zateidagmojgcn voor den in
gang dei' Dardanelleri is geleverd, van ad
miraal Koendoeriotis langs draadloos tele-
grafischen weg de volgende bijzonderheden
ontvangen
Zaterdagmorgen verliet de Tuiksche vloot
de Dardanellen cri storende in dc rich
ting van Uinbros. Toen zij op een afstand
van 20 mijlen ten nooidwesten van Tene-
ilos was gekomen, maakte dc Gneksche
vloot zich onmiddellijk voor een ontmoe
ting gereed.
De Tuiksche riool bestond uit vier patri
ae schepen, een kruiser en zestien torpedo
bouten, de Griekscho uit drie kruisers en
acht torpedoverniclcrs.
Om 5 urn' 80 min. 'a avonds seinde de
zelfde Grieksche admiraal: Wij hebben dc
vijandelijke vloot verslagen en haar ver
volgd tot aan den ingang der Dardanellen.
waarin zij in wanorde is gevlucht. Het ge
vecht duiude drie uur.
Do averij van don Grieksdien kruiser
„Avorof" is van weinig beteekenisde ge
vecht.waarde is intact gebleven.
Volgens de iclegrah&che mcdedeelingiT
van don gouverneur van Tancdos begon liet
gevecht om 11.25 'a morgens. Het duurde
tot 12 u. 50 min., toen begon de Turksche
18) 1
Crcmnyend schoof de jonge man Loc
hel vreemde ling enboek toe, om "haar na.am
in te Bdirijrai. Toen gaf liij haar een
sleutel, en z\j volgde, d-oor don dokter be
geleid, een negerjongen naar de lift.
De kamer lag op de tweede verdieping,
was licht en luchtig en had, een bad en
nmskieienaet, zooals alle Amerikaan,sdw
h&telkamere.
„Verslaap het warmste gedeelte maar
van den dag," zei dokter Bui*ghai'd„Te
gen den avond kom ik u met papa Han
son -en oom Diitrkseai afhalen om te gaan
boemelen."
„Mooi," zei Log 1 ad rond, „het is te ho
pen, dat 't niet zoo treurig afloopt als
in Philadelphia!"
„Zeker niet hier is alles gemoede
lijk!" Hiermee nam de'dokter afscheid.
Na een boud bad kroop Loe dan ook
werkelijk onder het groote muskietennet en
was ondanks de drukkende warmte wel
dra vast ingeslapen.
Laat in den middag werd zij wakker
met een grooten honger, die zich niet liet
stillen door den „tenderloin-steak", dien
Kjj teteMp. -•
vloot den lerugtochi, bij tusschenpoazesj
schietende op de „Averof", die tear ver
volgde. Om '2 uur 20 min. was de strijd
geëindigd en de Turksche vloot in -de Dar
danellen teruggekeerd.
De Turksche pantscrschepen „Bar baros-
sa" en vfoergoet-Reis"i waren lapgeu tijd
bedekt met ruok en bij liet invaren d.er Dar
danellen helden zij ruw stuurboord over.
De „MebSüudiA" en de „Hamidié'\ hiel
den op met vuren gedurenxte hun vlucht.
De Grieksche vloot hield rnet dc achter
volging op. toen zij zich binnen 't bereik
van ile kanonnen der forten bevond en
bepaalde zich vervolgens tot het een en
weer kruisen voor de zeeëngte.
Uit Konstantinopel werd gisteravond offi
cieel geseind: De Ottomaansche vloot ver
liet de Dardanellen in den morgen van
den 18en Januari. Zij leverde op de resde
van Lemnos een gevecht met de vijan
delijke vloot, dat drie uren duurde, po
projectielen troffen en beschaidigden de
vijandelijke vloot. Na het gevecht keerde
ile Ottomaansche vloot zegevierend terug.
De kruiser „Jlamidié"
te Port-iSftid,
Uit Port-Said (Egypte) werd gisteren ge
seind Do Turksche kruiser ,J land dié"
kwam hioi' hedenmorgen aan. De kapitein
veaklaarde, dat liij bij helderen nacht, en
niet bij mist, de Dardanellen had verla
ten. Het was de „Hainidié", die Syra bom-
baideerde. Hij ontmoette in- den afgeloop-en
nacht 2 kleine Grieksche kruisers en ont
snapte na 'n gevecht, waarbij hij eenige
averij van geringe beteekenis opliep. De ge
heele equipage is ongedeerd, De „Bami
dié" noemt thans voorraden en levensmid
delen in.
Do Gricksche gezant Jieeft van de iu
g-eering ontwapening van het oorlogsschip
geöischt en de wegzending binnen 24 uur.
De Europecschc torst-a,nü-
De „Hatin" verneemt uit Londen: De
Europecschc toestand is buitengemeen' era
stig. Wanneer Turkije haar weigering
AürianOpel af te gevmp volhoiult, zullen de
vertegonwooreligers der Bnlknrvstaten de on-
derhnndelingen afbreken. Wat heeft Oosten
rijk met zijn millioen gemobiliseerde sol
daten voor? Wat zal Roemenië doen? Oos
tenrijk zal eenvoudig verlangen.' dat Servië
dadelijk zijn vcuschen op Albanië opgeeft
Oostenrijk zal zijn oischcn de conferentie
mededeelen. De mogendlieden dér Triple
Entente zullen deze vorderingen niet kun
nen aannemen ai de gezantenconferonüe
is hiermede geëindigd. Ln dit geval ia
alles ml. Hen zeg!, niemand wil oorlog,
docli zeide niet lie Russische keizer in
Januari 1904 tot den Franschcn gezant:
„Een oorlog mol Japan is onmogelijk, want
ik wil geen oorlog." Ach! dagen later' bom-
barde-erden dc Japanners Port-Arthm'.
Om zes uur' kwamen ito drie boeren:
met een auto haar afhalen, De locht bij
de snelle vaar! was tenminste oen kleine
verfrissing", in da hitte, die zelfs legen den
avond niet afnam. Alle" was vochtig en
warm, overal gonsden do muskieten.
Spoedig 'was men uit de winkelstraten
en reed dooi' breede lanen, die mei palmen
en bloeiende oleanders waren beplant. In
palmentuinen lagen licbtgekleuate bouten
huizen, alle in den mooien, vrienderijken
bungalowslijl gebouwd en met bonte 'bloe
men begroeid. Daartassc-hen waren enkele
prachtige villa's van steen gebouwd, naar
phantastisehen, zuidelijken smaak. Prach
tige openbare gebouwen lagen op pleinen
rnet zorgvuldig onderhouden plantsoen.
Men zag slechts weinig boomen.
Galveston lag op een. eiland met zan-
digon bodom, waai' geen grootere planten
koiidcn gedijen. Bovendien liad een groote
springvloed eeriige jaren geleden' alles ver-
woest. Met het vasteland, was Galveston
door een brug verbonden. Bijna elke Loan
leidde naar het strand.
De bloeiende, door do zee omgeven
tuinstad bood in dc rooskleurige avond
belichting een prachtig schouwspel. Vre
dige stilte lag over de bungalows, slechts
afgebroken door het, tjilpep van den boom
krekel of de tonen van een pilaar. Op de
porch van de ruime veranda aan elk' huis
had 't li-eelc gezin 't zich gemakkelijk ge
maakt. In zeer dunne, witte bloeding, dik-
wijle met loshangend, haar', droomden de
dames in hangmatten, achonupelstoclen of
GE3HNGDE MED EDEELINGEN.
Engeland.
Uit Brujsjsel wordt aan hel „Journal" ge
seind, 'dat do Engehche regeering sedert
h.nge,n tijd eanige Duitse here, welke als
vreemdelingen sneb te Brussel ophouden,
i-chern laten bewaken. Men neemt aan dat
zij in deze stad een spionnagebumiu heb
ben. ingericht, hetwelk -in geregelde ver
binding staat met een uit strategisch oog
punt in. aanmerking komende haven voor
het Britadhö rijk van groot belang. De
werkzaamheid 'dier menscheji vali in hel
bijzonder op ia hot seizoen wanneer, tenge
volge van bot zeer drukke vreemdelingen
verkeer aan een vervolging zeer groote
rnoeilifehedvjn verbonden zijn,
F r a n k r ij k.
Do heer Poincaré, eenmaal tot president
gekozen, in welke «functie hij over een
maand ongeveer zal optreden den 18en
Februari heeft de overdracht plaats
heeft zjjn ontslag als minister-president on
minister van buitenlandsche zaken geno
men. De Zaterdagmorgen gehouden minis
terraad besloot daarop tot een genreen-
schappelijke demissie van hel kabinet. Men
was van oordeel, dat de buitenlandsche
toestand eischte, dat aan het hoofd van
liet ministerie niet een leider ad interim
maar een verantwoordelijk hoofd diende te
staan. Bovendien zou door de afwezig
heid van Poincaré door hot parlement ook
de innerlijke constellatie van het kabinet
worden verzwakt.
President Fallières heeft daarop Briand,
tien minister van justitie, verzocht de vor
ming van een nieuw kabinet op zich te
nemen. Gisteren deed deze den president
tnededeelmg van de door hem daartoe ge
dane etappen en beloofde heden een defi-
nitiof antwoord te geven op het hem gedane
verzoek,
Rt'iand heeft gisteren den guheelen dag
besteed, aan het ontvangen ren bezoeken
van verschillende republikeinsche groepen.
Vast slaat het, dat Deleassé en Bourgeois
goén pollefëüillë nicer zullen aanvaarden
en dat z(j zich in het particuliere leven
terugUx-kkeji.
Preskkmt Fallie ontving gistermiddag
Boiugcois en had u-ui zeer lang oruietiioud
met deze, waarin lijf trachtte Bourgeois
over te halen Re portefeuille van buiten
landsche zaken te aanvaarden. Dit bleef
echter zonder gevolg.
Do Karncr zal met voor Donderdag
biwrejik'omen. Tot zoo huig heeft. Briand
d,us gelegeidieid met een nieuw Kabinet
voor de Kamer lo verschijnen.
Uit binnen- en buitenland en van de
meeste staatshoofden heeft de heer Poin
caré blijken van belangstelling ontvangen
bij zjjn verkiezing tot president der repu
bliek. Van dc Koningin der Nederlanden
ontving hij hef volgende telegram
's-Gravenhago.
Do tijdinjr van Uwe benoeming tot pre
sident der Republiek roept in mij de aan
gename herinneringen wakker aan de gast
vrijheid, die ik aan den Quai d'Orsay heb
QiKifivondenIk bied IJ, mijnheer de nieuw-
gekozen president, mijn oprechte gelukwen-
solte-n aan.
(w. g) WILHELMIXA.
Geinteiviewd dooi de „Action", verklaar
de Poincarét' ziet in mij een eenvoudig
burger. Sinds dezen morgen (Zaterdag) ben
ik niets meer. noch minister-president, noch
senatoi. noch Staatsraad. Ik ben genood
zaakt voor alles (e bedanken."
Over de imnteterieele crisis zeide Poin
caré: „Lk geloof, dat zij kort zal zijn en
dgt het nieuwe ministerie snel zal gecon
stitueerd zijn. Echter weet ik niet, wie
mij in buitenlandsche zaken zal vervangen.
De heer Léon Bourgeois, die zeer overweikt
is, koestert den levendigMen wensch om
zich terug te trekken."
wortelijfcc schommels. Dc heerai zaten in
ovojtimndsmouwen er naast lo dörmnelen;
degenen, wiei echtgenoote 't' hun toestond,
rookten. Hier en daar was hel levendiger,
daar speelden krindoren reeds in nacht-
hemdjes of pyjama's op 't gras. Kleine
buggie's oJ auto's met vroolijke „gü'ls"
en „boys" reden langzaam naar do „beech"
(strand), waar ook de vier reizigers heen
reden. Honderden mensctai baaddon in
de raischonde golven, en zochten koelte
na do hitte van den dag. Do meisjes in
beeldige hadco»tuums, die duidelijk kouse
banden en corsetten verrieden, en coquet-
to zijde mutsjes, flistten druk root hun
jongens. Overal was vroolijk gelach en
geschreeuw.
Boron op do galerij op 't „beech-housc"
zaten oudere menschen op banken, en za
gen met welgevallen naar hot vroolijke
spel dei' jeugd.
Achter het „beech-honse" lag hot schit
terend verlichte eiectrische park, waaruit
vroolijke muziek weerklonk.
„Maar uit de zeo kwam reeds de maan
op, die het levendige tafereel niet zilve
ren licht overgoot.
„Maar dat is allerliefst 1" zei Loe be
wonderend.
„Willen wij ook baden?" vroeg do dok
ter,
„O heerlijk!" juichte zij. „Maar hoe krijg
ik een bajlcostuum?"
„U kimt hier alles) huren."
Papa Hansen en oom Dirck'sen verkozen
op de galerij te blijven, [jus .ging de dele
ter alleen met Loe beneden naar het
strand, waar hij haar nan de hoede van een
dikke, zwarte had vrouw toevertrouwde.
Loe bekeek on derzockeiicl haar bade os
tium). loen de oude vrouw baar in liet
kleedkamertje alleen had geluieu. liet was
een zeer goed. zittend zwart tricol met
een zilverachtig overkleed en ceintuur.
„Wal een onzin I" bromde, zij. „Een echt
baltoiletZonder opschik schijnt een Ame-
rikaanaehe zich wel niet ie kunnen ver-
toonen 1"
Na een oogenblik roor 'dor spiegel ge
past te bobben, slaagde zij er in, het aar
dige mutsje op te zetten.
„Ileel leaik!" zei ze bij zichzelf.
Toen ging zo naar buiten, zonder te
letten op de klaarliggende kousen en san
dalen.
Do dokter was al in het water, in een
blauw en witgestreept tricot, en Loe
merkte juist op, dat liij toch een heel
mooi figuur huid, toen zij do dikke bad-
vrouw Trent levendige gebaren op haar toe
zag aansnellenOvermoedig sprong zijweg
over het lichte zand, probeerde eerst met
den rooskleurigen voet, of het water erg
koud wast en wierp zich toen in een groo
te golf, die schuimend) kwam aanrollen.
(Wat was het hoei'ljjk) dat koele, rui-
schendo water. Maai- moet ongedachte vlug
heid kwa.m de dikke vrouw haar na.
Geldlmftig hok zij do rokken over dc
dikke kuiten op en waadde door het wa
ter achter haar aan. Loe voelde zich zeer
onzacht bij kureg j&epakt op. mot kracht
e n i g d e S t a t. e n.
rot wetsontwerp op de immigratie is
Vrijdagavond na een debat, dat zeven uren
duurde, door het Huis van Afgevaardigden
aangenomen. Deze wet verhoogt, naar het
„Berl. Tagebl," meldt, de belasting op eiken
bimmnlandschon landverhuizer van 4 op 5
dollars. Vreemdelingen, die volgens de be
staande wetten geen staatshuigers kunnen
worden, mogen niet toegelaten wodden.
Stoomvaartmaatschappijen, die, op welke
wijze ook, de landverhuizers aanmoedigen,
worden met strenge straffen bedreigd. Ziels
zieke en lichamelijk zieke personen, die
waarschijjilijk hun brood in Amerika niet
kunnen verdienen, mogen evenmin toege
laten. worden, Eigenaars van schepen, die
krankzinnigen meebrengen, woulen be
straft. Alle schepen moeten Amerikaan«cho
doktoren, inspecteurs en verpleegsters aan
boorel hebben, tot controle van de land
verhuizers. Verhuidorl 'de kapitein van het
schip deze personen in tie uitoefening van
lnin plicht, dan worth lüj met S 1000 per
dag bestraft. Personen, die in een termijn
vaa drie jaar vóór do landing gestraft wa
ren met een jaar gevangenis, en blinde pas
sagiers, worden niet aan wal gelaten. Het
onderzoek naar tie kundigheden van de
landverhuizers is beperkt tot bet lezen van
40 woorden ia tie eigen taal.
De vrienden vaji 'de immigratie doen te
vergeefs pogingen om de 'draconische maat
regelen van de wet te verzachten, doch de
senatoren zullen, waarschijnlijk het ontwerp,
m 'denzdfdeai vorm goedkeuren als het
HuLs van Afgevaardigden.
C h i n a.
Do Cliineesche reg-eerimg is van plan
in den eerstkomenden herfst te Shanghai
een nieuwe universiteit met vier facultei
ten op te richten. Venter zullen ook te
Yutdnmg en te Kanton nieuwe miiverai-
teiten verrijzenOok zal de gereorgani
seerde hoogeschool te Peking; thans met 7
aan land getrokken. De dokier kwam er bij'.
„Wat is er?"
„Going into the water without stoc
kings.,shockings!" riep de oude vrouw
in zedeijjke verontwaardiging uit. Zij was
golreel huiten adem,
„Wat?"
Doe zag den dokter heel verschrikt, aan
„Hoe kunt u zonder kousen in het wa
ter gaan! Hoe onfatsoenlijk 1"
Zij stompte boos met haar slank' been.
„Zoo'n pixmtschheid is toch belachelijk!
Likdoorns hebben ze hier zeker dat
is bepaald de reden I"
Do dokter lachte en andere hoeren, die
in de buurt waren en Duitsch verstonden,
lachten ook.
„Come onl Come on,' young ludyl" riep,
de badvrouw.
„Nu vooruit dan maarl Moet ik mis
schien ook nog een corset aantrekken?"
„Neen, dat hoeft piet."
„Dat i3 één troost!"
Boos liet Doe zich door de vrouw in
haar kleedkamertje brengen en trok brom
mend de kousen pan.
„Heb je ooit in het bad Wamnsee van
zoo'n onzin gehooid i Ook nog kousen bij
die warmte 1"
Na eenige oogenblikken kwam zij weer
te voorschijn en liet zich' door den dokter;
in do zilverglanzendo golven dragen, zoo_-
ver id,o grensboeien hot toeiieteii.
(Wordt vtrvoljfd.)
SCI 111 AHSCH E COURANT.
