6Séta Jaargang.
Zaterdag 25 Januari 1913
Mo. 1443Ö
Berde Blad.
een wonderen toren.
Internationalistisch
nationalisme.
Dtóó courant varacbjfnt 3 a g e 1 ij k s, mot intzotóleriiig v&a Zon- en Feestdag/ia-.
Pnjs per kwartaal] Koor Sphiotiam ea Klaardingou fl, 1,35, franco
Hf» poet fl. 1,65,
^rijs por woekl Koor Schiedam en' Klaar'dingen JJ) seat*
Afcohtierlijko nummers 8 cent.
'ABoimenienten worüen dagolijks aaMgbnoinem 1
Advertentiëa voor hét eerstvolgend nummer ajoatón Sol middag» vóór oön
uur aaS het Bureau bezorgd. z^ns
Bureau: Bange Haven Nó. 141 (Koek' Korte Haven).
ïn den laatateu t$l bobben wij herhaal-
8eJ$k zoo L v. im artikelen, van ten ka
pitein jhr. Ram in d© ,,N>. Rolt. Cih"
gelezen, dat voor ten geest,) die op interna-
lioralirrao gericht is, het nntimmiiteitsgc-
voel yrrloyen gaat.
Het it> oen veel verspreide dwaling, die
toch wol eens' uitdrukkelijk mag worden fe-
geugertproken. To meer, omdat cv wel zich
noemende mteilmtiamritsrim in. dio zelfde
dwaling verkemn.
Zij komt voort uit do meening, dat men
van bet „verouderde" nationalisme lot het
„nieuwe" internationalisme zou kunnen ko
men door eenvoudig; bet nationale pakje
voor het internationale te verruilen'. Heden
zou het hcetenNederland is mijn va der-
morgen: Europa of is dat nog niet
genoeg do gohoele wereld is mijn va
derland. 1
Nu ia dat toch zeker eon verlaten stand
punt, dat nu ja nog wel hier en
daar in te politiek naklinkt, maar toch te
genover rustige overweging niet meer houd
baar is. Een dergelijke krasse negatie van
het nationale moment, waarvan de gewel
dige befcoekems tegenwoordig beter dan
ooit begrepen wordt, was wellicht verklaar
baar in het haast van do 18de eeuw, doch
is in onzen tijd toch niet ,op haai- plaats.
Hot moderne internationalisme keert, zich
'dan ook niet tegen tio nationaliteit et
pour cause doch streeft ernaar de ver
schillends nationaliteiten naast elkaar to
doen voortleven, zoo 'dat hij twisten geen
beroep op het geweld behoeft te worden
gedaan, <m 200, 'dat te algemeen» be'ian,-
gen van do menschheid behartigd worden
door organen, die door deze nationaliteiten
gezamenlijk in het loven worden geroepen.
Zij, die liet eerste teel van het internaÜo-
Wilreme niet goed begrijpen, luimen tut de
font begaan' van fa zfeggehik' Koreid mij niet
langer ten oorlog voor, omdat ik den ooi log
afkeur. Doch deze fout is gemakkelijk aan
te to on en met de tegenbewermg001 lag
btai rich alleen afschaffen door algemeens
overeenstemming.
Als er eigens zes leeuwen zijn en één
van die leeuwen werd vredelievend en zei-
de: ik gebruik mijn klauwen niet meer en
mijn scherpe tanden laat ik „trekken", ge
looft men dan dat dn vrede bij dit „tan
den trekken" zou winnen?
Zeer zeker niet. Integendeel, Door 'die
trekktenf zou primo du neiging van de vijf
andere leeuwen ontwaken 0111 zich te voe
den met hun collega. En 'daar zij zeker hun
collega als voedingsmiddel elkaar
tact zouden gunnen, zou er vervolgens
extrastigjd ontstaan over de vraag wie zich
'mot. den! collega Zou vodden. Wel verre van
Öe zaak den vraies voor te staan, zou die
pfnafiekö leeuw in tweeërlei richting strijd
doen. ontbranjdenl t
(Nadruk verbdfeb-J 1
Er is een land, waarvan de naam haast
synoniem is met de woorden oprechtheid
011 waarheid. Dat zal ieder erkennen, vlio
hein hoort, als we hem noemen. Hot is
Wascogne, de oude provincie ift het Zui
den van Frankrijk, liter overdrijven do
bewoners nóóit, spreken nimmer onwaar
heid. Uat we dus hieronder vertellen, is,
folgubs dn Gascognei een ware geschie
denis. En voor w ave geschiedenissen heb
ben we «erbied. F,r is zooveel geschiedenis,
die slechts waarheids s c h jj n heeft. ïïooil
«us, lezer en lezeres, wat Gascogne u te
hertellen beeft van een wonderen tömi
cu. overweegt bit ernstiglijk.
Kcht bij het kleine dorpje Tounac in
öordogno verheffen zich op een lagen heu-
ve' 3e ruïnes van ecu kasteel en van
een ouden toren, die min of meer voor
overgebogen staat, "Weinig reizigers hou
den .er stil of komen zelfs- in de buurt
dezer overblijfselen uit vroeger lijd, en,
200 ei' al toeristen komen, zijn er zeker
Weinigen, die zich hei. hoofd breken met
MC vraag, waarom die loven zoo wonder-
»jk a'cbeof slaat,
Niet au'deiu gaat het bjj de naties. Wié
zich alleen gaat ontwapenen of zelfs niét
voldoende doet voor z'ijïi defensie, is pre
cies pet zoo verstandig als tie bedoelde
zachtzinnige leeuw. Hij bereikt precies liet
tegenovergestelde van wal hij wil: oorlog.
En sleclrts do leeuw die zijn. klauwen en
tanden zuinig spaart handelt in hot belang
van den vréde,
Docli nu is hier natuurlijk een groot ge
vaar, dat 'de verstandige pacificist en in
ternationalist moet besIrijden. Dio klauwen
«n tanden moeten middel, niet doel zijn.
Wij bobben nog eens bevonden hoe waar
dat oude Latijnsche spreekwoord is: „In
dien gjj Vlen vrede wilt, bereid u ten oor
log!" Doch het gevaar ia groot, dat al te
voel toebereidselen' ten slotte 'den eersten
wil wegneemt en daartegen ga nu de pro
paganda van Üe international-aten.
Zij hebben te betoogen, dat het niet por
se noodzakelijk is, dat de naties ais leeu
wen tegenover elkaar staan. Er Is een lijd
gcvec;sl,dat ook alle menschen op zich zelf
als leeuwen tegenover elkaar stonden. Doch
het raensclidom is dien tijd voorbij. Hen
heeft gevoeld, dat men alle kwesties over
voeding, eigendom, leven, eer, anders kan
oplossen dan door er maar dadelijk op te
slaan. En langzamerhand ziet men 'de men
sdien dan ook in gemeenschappen bijeen,
Zij laten nu den rechter beslissen wanneer
zij kwesties hebben. E11 doze vraagt niet:
wie heeft het meeste geld, 'de dikste biceps,*
doch wie heeft het recht. Hen heeft gelijk
recht voffr allen.
Welnu - 'datzelfde wil men nu ook voor
de staten, Ook tusstihexi hen zoo is
liet cin.dideaal der internationalisten bo-
slisse ten slotte niet meer het zwaard of een
ander machtsmiddel, doch uitsluitend het
recht. Ook daar wil men gelijk recht voor
allen. Doch het spreekt wel vanzelf, dat
dit gelijks recht alléén zal zijn te verkrij
gen, als a!ton zich. tot op het moment,
dat 'deze rechtstoestand! zal worden inge
voerd, zoo kntchtig mogelijk doen gelden.
En dezen toestand kunnen de internationa
listen alleen verkrijgen, ihclion zij het natio
nalistische moment zoo goed mogelijk tot
zijn recht doen komen.
De serieuze internationalisten uu kunnen
dat zoo heel goed, omdat hun studiën hen
meer d.ui anderen gedwongen hebben over
do grenzen to kijken cn daar vergelijkende
.studies te maken, dio hun geleerd moeten
hebben lioo geweldig diep dat nationale
velschil doorwerkt.
In een volgend artikel hopen wij op üit
laatste punt nog eens terug te komen,
BmESLANi).
Vredesbeweging,
Do Vaticrlan'dsch 0 Ge
schiedenis op'de lagere
school.
Door* liot Hoofdbestuur van den Alge-
mennen Nederlnndschen Rond „Vrede door
Hecht" werd oen paar jaar goldden een
Commissie aangewezen, rVelke op voorstel
Van den voorzitter 'der ifan.gsclie afdeeling,
111 r-, II. Goeman Borgesius, oen rapport zou
Eon uienwkgierige, die op zijn tochten
naar het hoe? ear hei Waarom? vroeg,
bekeek liet bouwwerk aaiidaclitig. Spraken
do Weefted lot hem een taal, die voor an
deren on ver-s fan 11b a ar was? Fluisterde cr
een zachte stem in de lauwe lucht van
een groot mysterie? We weten bet niet.
Haar zeker is het, dat die toren zijn ge
dachten herig hieïd en niet, losliet. De
scheeve steenklomp Yert'olgdo hem in zijn
bewuste gedachten des daags, in zijn niet
gecontroleerde dtoomen des nachts. Toen
wendde hij zich tot een oud en ervaren
man, een slotboryoner in de nabijheid, en
deze gaf hem de eenvoudige oplossing van
het vraagstuk, dat hij zich wakend en
dioomend had gesteld) in het verhaal, dat
we laten volden,
1 1 I
Dn toren, dio uw belangstelling heeft
gewekt, is, naar het schijnt, niet -altijd
scheef geweest. In de middeneeuwen maakte
hij deel uil van een feudaal kasteel, een
goed gebouwd, kloek gelegen en flink ver
sterkt Hot, dat bewoond Werd door een
ouden, ridder en diens dochter, de mooie
Yokmde met de gouden haren, welke laat
ste een wonder was van gratie en lief-
lolligheid.
Nie1 ver vandaar stond ee» ander kasteel.
Daar- woonde de graaf de Los tan ges, zijn
vrouw cn lam beider zoon, Amaury, do
Ergs Ser Asive* tentiSnl Kan 1—6 regels flö.92f Iedere regel mee»
15 cents. Reclames 80 cent pex teg&l Groote letters naar de plaats die zij
iahenteUi 4
Aavertentiën Kü aBonnentónt op voordeelige voorwaarden^ Ta.riev.oa
hiervaU zijn gratis aaa het Bureau te b'akomen,-
la de nummers die DIas'dag-,- Donderdag- en Zaterdagavond
.verschijnen* worden zoogoaaamjde kleine advertontiön opgenomen tot den prjjs
van 3D cents per ndvertenüej bjj Topruitbetaling aan bet Bureau te voldoen*
Intercommunale Telefoon No. 108.
samenstellen over clo vraag„Wat kan er
gedaan woéden om' reeds de jeugd meer te
doorilringen van de vredesbeginsekn en.
meer in 't bijzonder vau de zegeninge-n
van den vrede in tegenstelling met de na
doelen van den oorlog". Bedoeld rapport is
intnsschen verschenen en ia 1912 door de
firma Tbiome ea Co. te Ztitphcn in den
handel gebracbl.
De uitgelireide taak der Commissie heeft
vooral bestaan in het besfudeeren van de
meest bekende leer- en leesboekjes (gesch.,
aardrk. Nederl. en. Franschj on zangboek
jes irj gebniik bij het openbaar on bijzon
der L. 0., en dezo te toetsen,aan bovenge
noemde vraag. Aan elk der loden werd een
deel van hel te onderzoeken materiaal op-
gedzagen, waarvan bel resultaat in zeven
afzonderlijke en onderteek-ende rappoiten als
bijlagen aan 't hoofdiajport is toegevoegd.
De positieve uitkomsten dezer enquête wa-
len ovei 't algemeen niet gunstig, al bleek
bet verheerlijken van ruwe krachI, in 't
bijzonder van oorlogen, niet zoo sterk te
zijn als door menigeen gedacht wordt.
Bepalen wij ons hier tot hot rapport over
de geschiedenisboekjes, dan ontleenen wo
daaraan liet volgende. Do Staatkundige ge
schiedenis en daarvan vooral het militaire
gfdecltc met zijn1 vplo ©ii velerlei verwik
kelingen, oorlogen e. d. vormt nog dikwijls
den hoofdschotel en wordt met een ze
kere voorliefde behandeld. Een dergelijke
methode moet nood vtkolijk den induik ma
ken, alsof de oorlogen met hun aanhang
van diplomatiek gekonkel ook nu nog steeds
Itct belangrijkste» de-el der geschiedenis vor
men. In plaats van den leerling en. duidelijk
te maken' en uit den loop 'der geschiedenis
aan te toonen, dat bij toenemende bescha
ving dor bevolking oorlogen, tusschen hen 'n
steeds meer verouderend "rechtsmiddel wor
den, leidt een dergelijke voorstelling van
zaken tot do moraal, dat de oorlog nog,
als van eeuwen her, hel vanzelfspre
kende uiterste rechtsmiddel der regeerin-
gen is, dat'de oorlog tot de gewone orde
der dingen behoorl, welke van tijd lot lijd
toiugkceren. In plaats van de jeugd te wij
zen op do gtoote betcekemir van kunst en
w»tens"iiap, van handel 011 verkeer, van het
reizen en do sport, kortom van al dm wei-
ken des vredes, welke de mensdien van
allo landen 011 van allo lyd*'~. tot elkaar
brengen en dit, vooial in onze tijden, steeds
meer en Heeds sterker zullen doen, in plaats
dus van bij de jeugd aan te kweeken een
gezonde opvatting van internahonalisniö
naast die van ware vaderhuid-diefde, wordt
van jongsaf bovenal de aandacht gevestigd
op datgene, wal in 'den loop der tijden'
do menschen slec'ds verdeeld heeft, zooWo!
nationaal als internationaal, mi. lmigertwis-
tcn en oorlogen. Wel komt in de meeste
leeifbockjes tegenwoordig ook iets voor over
huiselijk- en maatschappelijk leven, over
handel en verkeer, over kunsten cm weten
schappen, maar die rubriek moet zicli veelal
mot een zeer bescheiden ruimte tevreden
stellen, zeker onvoldoende oin do on twik-
k c li 11 gs ges c h i en i s tv an e dn
volk to schetsen. Van do z.g.n. „Helden
des.vrcdos" worclcn hoogstens sommige ge-
edelste, de dapperste ridder, dio cr tien
uur in het rond te vind oh was,
En uu snapt ge het wel, lieve lezer, eft
vooral niet nïiridei lieve lezeres.
Amaury had Yokvnde niet kunnen zien,
zonder haar lief 1e hebben. Zijn hart ging
open voor het Leere kind, dal zoo aan
vallig was cn zoo zacht, dat geheel het
tegenovergestelde scheen^ van zijn sterkte
en zijn krijgszuchtig gemoed. En zij beant
woordde die liefde bij den eersten oogop-
ring-
Ongelukkig waion de beido adellijke feu
nnlièn, zooals dat in die lijden meer ge
beurde, door crnslige geschillen in onmin
met elkaar. Tiiasclien den ridder do ia
Tour en den lieer De Lostangcs waien
oneeuighoden "gerezen over stukken grond,
dio -aan elkaar grensden. De een beweerde
eigenaar 1e zijn van ven groot bosch, waar
van de andere op grond van min of meer
leesbare perkamenten zijn titels van eigen
dom meende te kunnen bewijzen. Langza
merhand was de oneenighcid door tal van
kleine, onbeteekenende feiten aangegroeid
tot diepen haal, en het gevolg daarvan was,
dat, terwijl Amaury en Yolande elkaar in
gedachte beminden, de beide vaders vijan
dige blikken met el Kaai' wisselden cn luid
mot de sporen rinkelden of do hoofden
omwendden, wanneer het toeval beu teza
men bruehl.
n'ortnd, meestal echter niet beharideldi,
Een andere belangrijke grief tegen de
heerecbende methode is, dat de geschiedenis
van den nieuwsten tijd, voor dn lagere
school zeker het belangrijkste gedeelte, veel
al zeer onvoldoende behandeld wordt. Na
tuurlijk, de krijgsmuziek zwijgt. Haar dat
ons land ia die jaren een vreedzame ont
wikkeling heeft getoond zondei wederga op
elk gebied, 'daarop wordt niet nf althans
zeer onvoldoende gewezen. Om toch maar
oorlogsgeschiedenis te kunnen, geven, woidt
do jeugd meestal vergast op een 0 p s o 111-
m i 11 g van krijgsbedrijven in onze Oost,
waarbij men in zeer vod gebruikte lom boek
jes tal van namen ontmoet als Sam kb. Vetter
Armenian, Ma tar am, Tjaika Negara. Kohier,
van Swielen, Pel en andere waarvan de
namen niet zoo belangrijk zijn, dat daarom
moet Worden afgeweken van liet groote be
ginsel,dat de jeugd bij het -geschiedenis
onderwijs eerder omtrent toestanden dan
omtrent namen moet worden onderricht.
En dan woi'dt nog wel in 't voorbericht
door den schrijver gezegd, dat in. dit boekje
niet meer staat dan volstrekt noodig is voor
een beknopt overzicht. In '11 leesboekje van
den zelfden schrijver yvordt do tijd na 1815
in -i bladzijden afgemaakt, waarvan dan
nog 2 met het opschrift: Slaags met den
Belg, Door een dergelijk negeeren van
de nieuwste geschiedenis wordt dus de aan
sluiting gemist tusschen het verleden en
het lieden .en gaat daardoor- de waaide
van het gcschiedenisoncieinrijs voor het be
langrijkste deel verloren.
Bij de zoo noodzakelyke herroinung van
ons gMchiedcmsorideiwija vacht» men zich
evenwel voor overdrijving in anderen zin.
Men zou de natuur van een gezonden, ech
ten jongen te veel geweld aandoen, door
hem stelselmatig lectuur over gevechten e.d.
te onthouden en hem daartegenover even
stelselmatig geschiedenislessen toe to die
nen, bij welker strekking zjjn natuur zich
nog niet of moeilijk aanpast. Daarom aehte
men de bezwaren van bedoelde herrouiting
niet te gering. Bovendien, daar d-e greo-to
beteekenis van vele oorlogen voor de ont
wikkelingsgeschiedenis van staalkundige,
kerkelijke m maatschappelijke toe-standen
niet te ontkennon is, zoo zou het cm ver
keerd stieren zij.i, die oorlogen to willen
doodzwijgen. De wijze van behand-ehng moe!
echter meestal een geheel andeie worden.
Waartoe dient b.v, bel in de meeste boek
jes j.ü vinden uitvoerig relaas over 't ont
staan vau de twisten tusschen Murgarelha
en haar zoon Willem van Beieren, over ta
co ba van Beieren, enz. Hel wordt een
zucht, om veel feitenmateriaal in een kort
bestek te geven. Nog daargelaten d,a on
nauwkeurigheden en oppervlakkigheden)
welko een noodzakelijk gevolg moeten zijn
van dit samendringen van oen veelal zeer
ingewikkeld verloop van feiten woéden der
gelijke lesjes ongenietbaar en is de opvoe
dende waarde daarvan ver te zoeken. Hei
wordt een dor niemorisneren zonder be
grijpen'. En hoe ook in do jeugdige hci-
scnen ingestampt, na oenigen tjjd is het van
buiten geloeide feitenmateriaal tot een ho-
peloozen wai'boel gewc-idon.
Anne geliefden!
Yolande bewaarde het stilzwijgen met
een droevig hart/ Zij zweeg. Want in dien
t\jd -- ir t is zéér lang geleden ge-
hoorzaairfücn de dochters aan hun vadem,
zonder haar persoonlijken wil uit. te spre-
köri en nog minder dien te volgen. Eu
met. Amaury ging het niet anders. 11 ij wis t,
dat het nutteloos was om tol zijn vader
té spreken over eon huwelijksplan, waarvan
hij begreep, dat het beslist zou worden af
gewezen. Yolande en Amaury beminden
elkander dus, zondei het olkaafto hebben
gezegd en zonder hoop op de toekomst.
Yolande bewoonde den toren aan de
linkerzijde van het kasteel; haar verblijf
vormde, om zoo te zeggen, de voorhoede
van de lange reeks van gebouwen, die
het eigendom varen van haar vader. Het
venster van haar kamer op de «eiste vei-
dicping zag juist naar den kant van Los-
tang<<s, en do bevallige jonkvrouw zal daar
den heel on dag. Ze spon haar vlas erf
stikte daar wonderschoone tiguren op liet
borduuiranmze lus daar den een of an
deren ridderroman uit nóg ouder lijd of
bladerde er in haar met kunstige kleuren
versierd gebtidenboek.'Hei zou niet do waar
heid ift strijd zijn, indien wij onvermeld
lieten, dal het sclicxme kind meermalen vn.11
haar boek ot spinnewiel weid afgeleid. Dik
wijls, heel dikwijls, richtten zich haat zaelito
uogen met den groene» weemei rijn - - groen
als do wateren van do Dordogue, die bijna
Er kun op dat gobirtl heel wat besnoeid
worden. Dan wint men tevens tijd voor de
geschiedenis van cultuur cn van maatschap-
peli'?. leven. Het is evenwel de groote moei-
lijklava laatetbejlóeMc leerstof zoo te be
handelen, 'dat ze voor dn jeugd geschikt rè.
Het is daarom, 'dat namens dear Bond „Yiedo
door Recht'-' oen prijsvraag uitgesclnu-
ven betreffendo 'do sameubtellmg van
een leesboekje over de Geschiedenis
van Nederland en z'ijhe Kolo
niën sinds 1813. Dit boekje voor l.o.
cn m. u. 1. 0. zal moeten geven een ontwik
kelingsgeschiedenis van het beschaafde lo
ven der moderne tijden, Voor meer bijzon
derheden kan verwezen worden naar ge
noemd Rapport van tie Onderwi.jsc-omresie
verschenen hiï 'Io firma Thiemc te Zulphen
(93 hblz. 30 cent! en naar'de Jmy van de
Prijsvraag. waaiWan secretaris is 'do heer J.
11. Abendanon, Jan van Nassuuslraat 4.8,
den Hang. 1
Engeland, ket land van den vrijhandel?
Dat Grool-Bi-itannif* is het vrijhandels
land, dit weet iedereen, en dat het is num
mer één ïn handel en bedrijf, dat de En-
gelsdie koopvaardijvloot verreweg de tal
rijkste is en do volkswelvaart in het Ver-
eenigd Koninkrijk die van alle andeie lan
den overtipfl, ook dit is van oveibekend-
beid. Het wordt niel betwist, zelfs niet
door de meest fanatieke proteclionisten.
Wij achten ons dcihalre bevrijd van de
verplichting, een en ander met 1 ijfcis aan
le toonen. Alleen willen wij, om van bel
reusachtige handelsverkeer van Engeland
een denkbeeld te geven, even vernielden,
dat in het nfgeloopen jaar is in- en uitge
voerd voor een waarde van 1344 millioeti
pond aterling of 18,128 millioeü gulden!
Engeland is het land, dat, toen oveiul
het protectionisme tot de uiterste ellende
had geleid, besefte dat het tjjd was, het
roer om te gooien cn den vrijbandelskoere
in te gaan.
Het beschermend stelsel had daar ge-
licersclit van do held der 17de eeuw, toen
bet gericht va« voornamelijk legen Fiank-
rijk en de Republiek der Yetoenigde Ne
der landen, de eettigo merledingers in han
del, nijverheid en Ier zee. De van 1850
da toerende „akten vau navigatie" bedoel
den het cclienken van voorkeur aan de ko-
lonien en het lievooi 1 echten van hel lian-
dclsvvi keer tussrhen de koloniën en En
geland, tenvijl iiooge rechten werden ge
lieven bij den iiivmu van goederen uil den
vreemde.
Reeds in de L8e eeuw begon de zich
ontwikkelende Engetsdie nijverheid uiting
te geven aan haai vensch naar meer han
delsvrijheid, in legen stelling mei den land
bouw, die met band en r.uict aan de pro-
'leclie vasthield en naar zijn zin nooit gc-
•noeg beschermd kon wenden.
Reeds in 1825 verloor in Engeland liet
protectionisme terrein, tengevolge van het
totstandkomen vau belangrijke maatregelen
in de richting van tien vrijhandel, in 1842
werd het bestaande tarief verlangd onder
den drang van de freetraders,, aan wier
hoofd stond Richard Cobden, de stichter
aan baar voet voorbijvlolen op hel na
burig slot, dat voor haar vijand en vriend
tegelijk herbergde. En haar hart klopte snel,
wanneer zij in dc verte Amaury zag, dio
over de ophaalbrug reed 0111 ter jacht to
gcum', of op tiet plein mei zijn hazewinden
speelde.
Eens, na een mooieii Septemberdag,
kwam bij hel vallen van den nacht Anuuuy
alleen tinug van een groote jacht, die bij
met een vroolijkiv heliimr vau jonge edellie
den uit den omtrek had gehouden. Lang
zaam iKuleiVtc hij Irij den rliythmibclwn slap
van zijn paard. In de gionte taan van
hooge eiken «'ie alles stilte en mysterie;
de maan stond hoog aan een hemel Vol
sleiren en haar zilveren licht vloeide neer
door alle openingen van hel loovnrdak. En
de gedachten van den jongen ridder wa
ren vol teerdere melancholie. Dat. beeld
van Yolande vei vulde zijn gedachten; ecu
oneindige droefheid steeg lang/aam bij hem
op, terwijl hij dacht, dal hij wellicht nim
mer het edele kind gis slotvoogdes zijn
woning zon binnenvoeren. Bijna onwille
keurig lief Irij zijn paard de richting inslaan
van hel kasteel met den toren. Niet één
hebt scheen achter de vensterbogen; geen
geluid deed zieli hooren; de dag was
voorbij en de lange nachtwaken waren nog
niet uilgevonden.
„Alles slaapt," dachl Amaury, „zelfs 'do
lichte. Niemand zal zie») wat ik doe, en
J
i 1..
es' 1 i 1
