VAN HOUTEN'S
Ho. 14146
65,se Jaargang
Donderdag 13 Februari 1913
In het land van den dollar.
GEEFT HERSTELLENDEN
NIEUWE KRACHT
Deze courant verschijnt (1 a g e l ij k 3, met uitzondering van Zon- en Feestdagen^
Prijs per kwartaal: Voor S c hi a dam en V1 aar ding en fl. 1.25, franc»
per post fi. 1.65.
Prijs per wede: Voor Schiedam' en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advorlontiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan hot Bureau bezorgd zijn.
i Bureau: Lange Ilaven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentien: Van 1G regels fl0.92iedere regel meer
15 oents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaaiden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In. do nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie; bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 13 Febr. 1319.
BE BALKANOORLOG.
Een overzicht.
Do „Times" schrijft over den toestand
in Trr-ciö het volgende: Ongetwijfeld zijn
do berichten van Turkscho overwinningen
evenzoo overdreven pis die van Bulgaar-
scho overwinningen. Do toestand is aldus:
De Rulgaarsche troepen hebben zich van
Tsjataldsja teruggetrokken en slechts oen
kleine troepenmacht in hun vroegere stel
lingen achtergelaten. In den tot dusver ge
voelden strijd aan do Tsjataldsjab'nie heb
ben de Turken ongeveer 350 man verloren.
Het is bewezen dat de Turkse he troepen
langzaam maar zeker aan terrein winnen.
Zij herstellen bij hun voortmaxsdh stuk voor
stuk de spoorwteglinie.
Ongeveer 50.000 man Tsjataldnjatroepen
weiden naar Gallipoli en andere punten aan
de kust van de Zee van Marmora gezonden,
waarmede ook nog troepen uit Ismed en
Paniderma vereenigd werden. Na den strijd
van den 5e.n en Gen, Febr, bij Havakbi en
Examilko, welken |do Turken verloren en
waarbij zij zeshonderd man verloren, heb
ben de Bulgaarsclie troepen aan terrein
goVonlnen. De Bulgaarschc troepen verlo
ren 550 man. Den daarop Volgenden dag
wierpen de Turken de Bulgaarsc.be troepen
weer in hun eerste stellingen terug. In 'den
strijd bij Sjarkoi verloren de Turken 120,
de Bulgaren 260 man.
Do Bulgaren hebben an Gallipoli ongeveer
100.000 man te hunner beschikking.
Den Turken is liet dezer dagen gelukt
troepen in Rodosto te landen. Van Adria-
nopel Weet men zeer weinig, het bombar
dement schijnt in. de stad grooto schade
aangericht to hebben.
Tu rken on Bu 1 garen.
Over jcTjo gevechten bij Gallipoli
zijn thans bekend gemaakt moded«dingen
van gewonde officieren, die te Konstanti-
nopel zijn aangekomen. Volgens hen had
het gevecht van Boulair plaats bij de hoeve
van Dogan Arslam. De Bulgaren bezetten de
omringende heuvelen, waarop zij zich ver
sterkt hadden. Op den morgen van den acht
sten dezer vielen de Turken deze verster
kingen aan en wierpen do vijand terug,
wiens linkeivleugbl moest, wijken naar de
zijde van de Zee van Mauneia, over een af
stand van ongeveer vijf of zes kilometeis.
Tegen 11 uur kwam een zware mist om
zetten, die de strijdenden noodzaakte d mi
strijd te staken. Toen Legen den middag de-
mist optrok, bezetten rle Turken de hoeve
Dogan Arslam. De Bulgaren, die ongeveer
800 man aan dooden en gewonden verlo
ren, van wie 200 licht gewond; trokken 'to-
Roman van LENE HAASE.
39)
De brief aan oom en tante was nog niet
geschreven, uit vrees voor den algemee-
nen spot der familie, die haar allicht laf
zou noemen, en ze had de door haar ver
pleegde patiënten in 't geheim verzocht,
baar een getuigschrift te goven, om oom
en tante L.tor to kunnen bewijzen, hoeveel
ze had gedaan.
Dagelijks snuffelde ze de couranten door
in de hoop een betrekking te vinden, over
eenkomstig haar stand en bekwaamheden;
dim zou ze zich van de Stowers kunnen
vrijmaken, zonder een klaagbrief naar Pots
dam te moeten schrijven. Want dat zou
als een gang naar Canossa voor haar ge
weest zijn, waartegen heel haar ziel in
opstand kwam. Ze had immers zelf gesmeekt
de reis naar Amerika te mogen onderne
men Doch in de couranten stonden slechts
aanvragen om grovo werkkrachten; dienst
boden, zwart bruin of wit, arbeidsters voor
in (lo kaloenvelden, winkelmeisjes
maar zooiets kon een Von Wersion toch
niet worden Aan beschaving of ontwikke
ling scheen niemand behoefte te liebben.
Maar ze was hier immers ook in een nieuw
ianid, onder een hard werkende bevolking,
die feitelijk, wat beschaving betrof, geen
hoogero klasse kende!
Sedert de afschaffing der slavernij waren
de arbeidskrachten! schaarscli geworden in
tie Zuidelijke straten. Do bevrijde negers
rug naar de helling van Xamilko en de
hoeve Koron.
Den 9en, wierp do Turksche linkervleu
gel do Bulgaren terug lot aan 4° Kavak-
rivier, bij de hoeve van Toes'ioek, welke de
Turksche troepen 's avonds namen.
Den lOen duurde het gevecht vooit en
wel den geheelen dag met groote lievigheid.
De Turken bezeilen Xamilko en Ka vak en
drongen door tot Clementi. Negenduizend
Bulgaren namen aan het geveeld deel. De
Turken bekwamen 1200 gewonden, maar j
weinig dooden.
De Turksche troepen' van Silivri zijn tot
aan Moerakli doorgedrongen.
Fahri pasja voert te Gallipoli het be
vel, Izzet pasja te Tsjataldsja. Khalil pasja
aan de kust der Zwarte Zee, Enver bey te
Rodosto.
Aan de Tsjata.ldsjalinie heerscht
de laatste dagen volkomen rust. Volgens de
Bulgaarschc lezing zou de bezetting van
Sjarkoi den Turken op een verlies van 1000
man zijn te staan gekomen, terwijl de Bul
garen maar GO man verloren.
Uit Sofia weid gisteren geseind, dat de
beschieting van Ad r i a n o p e 1 geregeld
doorgaat. Omtrent de uitwerking zijn geen
berichten' ontvangen. Een feit is het echter,
dat tot nog toe geen der vestingwerken ver
nield of ingenomen is. Daarom moet vei-
onldersteld worden, dat de belegering nog
wel eenigen tijd zal voortduren, tot groote
teleurstelling der Bulgaren,
Volgens do Turkscho berichten herover
den de Turken bij Adrianopel verschillen
de stellingen.
Hot beleg v a n S k' o e t a r i.
Do Bcrlijnseho en Oostenrijkscho bladen
bevestigen, dat de Montenegrijnen en Ser
viërs geweldige verliezen hebben' geleden
bjj de jongste aanvallen, op Skoetari.
De „Südslavische Korrespondenz" meldt
uit Kaltaro, dat de Montenegrijnen geen
succes hebben gehad met hun aanval op
de vesting Tarabosj. Do vestingwerken zijn
volkomen intact gebleven. Van een capitu
latie kan geen sprake zijn, daar- voldoende
levensmiddelen aanwezig zijn. De bericht
gever van het blad zegt, dat deze mede-
deeling beslist juist is, daar zjj ontleend
is aan rapporten van de consuls te Skoe
tari.
Voider meldt hij, dat de Serviër-s voor
Skoetari werkelijk oen ernstige nederlaag
geleden hebben. De colonne van kolonel
Popowitsj werd aangevallen door 3000 Mal-
Irsoren en 1500 man infanterie en vol
komen verslagen. Do Serviërs hadden voor
al verschrikkelijk te lijden van de ma
chinegeweren des vijands en moesten te
rugtrekken tot Boesjaki, een punt door de
Turken opgegeven als volkomen waarde
loos. i
Volgens' te Ween en ontvangen authentie
ks berichten hebben naar het „National
bleken een plaag voor bet land te zijn. Ze
werkten maar juist voldoende om te kun
nen vegeteemn. Altijd vergenoegd als kin
deren, denken do wolk oppen niet zoo vei
als van vandaag tot morgen. Ze kwamen
dus slechts als losse arbeiders in aanmer
king. Daarbij maakte de haat en de minach
ting, die do blanken tegenover hen voelen,
dat zo zich, indien «enigszins mogelijk,
zonder negers redden. Van 't Zuiden kwa
men de Mcxicaansche emigranten, de „peo-
nes", de laagste klasse van het bruine volk
uitstekende werkkrachten, vooral in het
landbouwbedrijf. Deze toevoer was echter
lang niet voldoende, om aan de behoefte
te voldoen. Daarbij wist liet blanke p'.o-
bejer-ras niet met die bruine caballeros'
om lo springen. Ze beschouwden ze bijna
als negers, omdat zo niet blank waren.
Een brutaal uitbuiten, geringschattende be
handeling van den kant der Amerikanen,
valselrheid en list aan den kant der „pao-
nes", maakten de verhouding meestal tol
een zeer onbehaaglijke. Zoo kwam liet, dat
de couranten steeds vol advertenties ston
den voor blanke arbeidskrachten, vooral
voor blanke dienstmeisjes. Telkens weer
las Loc: „Dienstbode", of „Keukenmeisje
gevraagd, Duitse.ho genieten de voorkeur."
En Loe las die advertenties tandenknar
send. Natuurlijk, omdat die Duitsehe wou
wen dom waren en fatsoenlijk en zich Ve
ten exploitccreu. De slechte elementen
noemden zich gee.n Duitschers meer. Ging
het haar bij de Stowers niet even zoo? Een
Amerikaaipsche zou opgespeeld, beliooi lijk
vergoeding verlangd hebben voor haar
praestaties, zou de bescherming der wet
hebben ingeroepen, als ze niet betaald had-
dep, Maar zij Loe? Haar gevoel ver-
Ztg." meldt de Montenegrijnen wel een
gedeelte van dc vesting bij Tarabosj in een
stormaanval genomen, doni ontogen bij
Bridtza zoo'n ernstige nederlaag geloden,
dat zij in volkomen wanorde en met ver
lies van moei' dan GOOO dooden en gewon
den naar Boesjaki terugtrokken.
Turkscho wreedheden.
Een jonge vrouw, die gisteren met een
kind in de armen, vanKoomboergas bij Boc-
joek Tsjemedje ontvluchtte, vertelt, aldus
een telegram uit Sofia, dat de Turksche
soldaten in een schoolgebouw de gehcclo
mannelijke christenbevolking opsloot en ze
daarna afmaakte, beginnende met do pries
ters. Daarna begonnen zij de vrouwen en
kinderen te vennoorden. Alle jonge vrou
wen en jonge meisjes weiden aan boord
van schepen gebracht. De vrouw voegde
aan dit verhaal nog toe, dat hetzelfde was
gebeurd in de dorpen Kestenik en Oklali.
B e mi d d e 1 i n g.
Officieus is bekend gemaakt dat de" Turk
sche gezant gisteren aan Sit Edward Grev
een, nota overhandigde waarin de mogend
heden om bemiddeling wordt verzocht. Het
verzoek der Porie werd onmiddellijk den
gezanten der overige mogendheden mede
gedeeld, die op' hun beurt bun regeeringen
ervan in kennis stelden en om instructies
verzochten. De volgende zitting der gezan
ten Wordt Vrijdag gehouden. De gezanten
van Duitschland, Frankrijk, Italië en Rus
land begaven zich gisteren naar liet minis
terie van buiten], zaken, waar zij een on
derhoud met sir Edward Grey hadden,
dat, maar men Vermoedt, met de nota in
verband stond.
GEMENGDE MED EDEEUNGEN.
F r a n k r ij k.
Te Nan'cy is gearresteerd de soldaat Roe-
deo, van het Giste infanteiïe-iegiment te
Charlerille. De beschuldiging, dat hij de
aanslagen heeft gepleegd op het militaire
zette er zich tegen geld te oischen. scenes
te maken. Ia plaats daarvan hot ze zich
veel onbillijke verwijten zwijgend welge
vallen, betaalde ze zelf haar Vaschgoed
dat ze toch in dienst van de Stowers ver
bruikte, genoot ze niet anders dan baar
eten en een twijfelachtig onderkomen voor
al haar werk. Een onnoozel schaap was
zot Had zo bet dan beter dan een dienst
meisje? Integendeel! Waarom reisde ze niet
naar San Antonio en nam een dienst aan?
Maar neen, dat. kon eau Vou Werden locli
in de eeuwigheid niet doen. Loe bleek nog
niet „murw" genoeg voor Amerika
Ze had nu nog juist twintig dollar van
haai zakgeld ovtr, dal drie maanden luid
moeten strekken. En als die op waren, wat
dan? Dan zou z.e niet eens schorme kleuren
meer hebben, want de Slower» wilden na
tuurlijk haar wascli met betalen. Ze zou
toch aan oom en tante dienen te schrijven.
Dit teven' moest in ieder geval een einde
nemen
Afgezien van de lichamelijke overspanning
maakte do psychische afschuw van haar
omgeving haar half ziek. Do ellende, die
ze dagelijks onder de oogen kreeg, stemde
haar treurig, maar do Stowers en de ver
houding tusschen die twee me,use hen, walg
den haar. Er was iels abnormaals, iets on
reins m do heole atmosfeer van die bun
galow, waai tegen baar gezonde natuur
zich met geweld verzette. Dc operaties, die-
ze in het ziekenhuis te Potsdam mot zoo
veel kalmte had bijgewoond, stuitten haar
hier steeds meer tegen dc borst. Wei was
de dokter oen handig chirurg, wel gehikte
hem alles, maar toorn on schaamte stegen
in Loe's gemoed op, wanneer ze zijn gezicht
zag boven de operatietafel, 't Was alsof
hei snijden met die kleine, vlijmscherpe
messen', liet woelen sn vloesch on bloed hom
een wreed genol verschaften. Dan ei-trok
zijn gezicht zich ais dat van een pauW, zijn
oogen puilden ml hun kassen, terwijl bet
zweet op zijn voorhoofd parelde. Rons,
toen hij een neusbeen m-lit zetten en! daar
toe broken moest, lachte bij mei een zeker
stil welgevallen:, toen hel beentje door-
knapte mei een eigenaardig droog gekraak,
dal Loe door alles heen ging, Ziju vrouw,
die bij 't narcotiscoren behulpzaam was, be
schouwde liem onderwijl in stille aanbid
ding. Toen droef de afschuw Loe hel bloed
uit de wangen cn mot geweld moest ze
zich vermanpen om niet flauw te vallen.
Na zoo'n operatie was do dokter totaal uit
geput o,n lag hij urenlang als een üoodo
in zijn bed. Zijn vrouw en Loc echter waak
ten dag en nacht bij de patiënten, ruimden
op, kookten, kookten, enz. Dit leven moest
een einde nomen! Ze kon liet niet langer
1 vei dragen.
Heel dikwijls kwam haar in haai hope-
looze overpeinzingen inr. W os toss voor
den geest. Was hij toch een gentleman
geweestoncte" al die menschen hier? Stak
hij niet als bon koning boven hen' uit? Ze
had eiken, maatstaf verloren bijna, en begon
soms naar het eenigemenscb te verlangen,
mei wion ze sedert weken eens behoorlijk
bad kunnen praten.
Loc Was bezig in de „office" op te lui
men, toen dr. Stover op zijn gejaagde ma
nier binnentrad en onder de papieren op
zijn schrijftafel begon te zoeken.
„Waar is die dollarbill gebleven vroeg
bij plotseling op hefligcn toon. „Hier heeft
daar straks een dollarbill gelegen?"
,/k Heb cr geen gezien,", antwoordde
vliegpark te Nancy kon niet staande wor
den gehouden, Roedeo heeft zichzelf be
schuldigd met Duitsehe spionnen in ver
binding te staan en dat dezen hem lot 'do,
flaad hebben aangezet. Men meerit ei a t Roe
deo mul toeiekenbaai is.
D u i t s c li 1 a u d.
Fveiherr von Schele, de leider van do Wel-
fen-partij, brengt ter algemeene kennis; dat
hij een schrijven van her log Ernst August
ontvangen heeft, waarin deze hem ken
nis geeft van do verloving van zijn zoon'
mot prinses Victoria Louise.
Wij stneeken God, zegt de schrijver o. a„-
dat de verbintenis dezer beide Duitsehe vor
stenkinderen, uit liefde gesloten, onder den,
zegen der ouders moge gedijen tot welzijn
der verloofden on onzer bedde huizen.
De „Deutsche Volkszeitung", liet hoofd
orgaan der Wellen, verklaart, dat de ver-
loving, dio door de partij met hartelijke
ingenomenheid is begroet, voor haar als
partij niets verandert. Getrouw aan het
vorstenhuis, welks opvattingen zij kent,
zal zij, evenals tot dusver haai politieke
taak op vreedzame en wettelijke wijze blij
ven, .vervolgen.
Vereen. Staten.
Zeventien suffragettes hebben zich van"
New-York te voet op weg naar Washington
begeven. Zij villen den nieuwen president
dr. Wilson, een petitie overhandigen. De
afstand tusschen New-York en Washington
bedraagt 225 mijl.
Hot hooggerechtshof heeft beslist, dat de
„Standard Oil Company" niet meer in
Missouri, werkzaam zal mogen zijn.
Mexico,,
In de gevechten, die door de regeerings-
Iroepen en de ojistandelingenin de straten
dor hoofdstad worden gevoerd, is nog al
tijd geen beslissing gevallen. Tegen liet
vallen van den avond werd Dinsdag de
strijd gestaakt om den volgenden morgen
met hernieuwde kracht te beginnen.
De zware artillerie werd dikwijls ge-
luuifct voor afstanden van minder dan 800
meier in de stad, die zoo dichtbevolkt
is. De aanblik was ontzettend. De kogcl-
ïegen maakte geen naenschenleven. meer
veilig. Hel Amerikaansclie consulaat moest
ontruimd worden, geteisterd als liet werd
door do bommen dor rebellen. Generaal
Diaz veranderde het zeven verdiepingen
hooge gebouw van de Youngmen Christian
Association in een vesting,, waaruit de
mitrailleurs gericht werd en op de bonds-
tinepen, die zich op de daken der hoogste
naburige huizen hadden geposteerd. En
van' hun kant antwoordden deze weer met
een geweer- en mitrailleurvuur en o ver-
Loc kalm.
Opnieuw haalde hij al de paperassen op
liet tafelblad onderste boven. Daarop keer
de hij zich voedend om.
„Het geld heeft hier gelegen! Als ik' het
niet vind, heeft u liet weggenomen!"
Loe stonjd een oogenblik als versteend. 'Al
bet. bloed week uit haar gezicht, haar don
kere oogen fonkelden.
„U vergeet lot wie u spreekt, dokier I"
zei ze ijzig kalm.
„Och kom! Altijd die vooniamo houding
jawel I Wal verbeeldt u zich eigenlijk
wel; waar laat u zich in uw onnoozellieid
op voorstaan, en waarom denkt u, dat we u
hebben laten overkomen? Als „nurse"
deugt u niet, voor zaken doen is u niet
„smait" genoeg. Weet u wel, dat ik meer
dan honderd dollar onkosten voor n ge
maakt heb; cn zou ik me dan niet mogerE
veroorloven, die dollarbill ook op' u'v con
to te zetten?"
„U schijnt u niet te kuntten.' Voorstellen)
dokter, dal er ook nog eerlijke mensehen
bestaan. Ik heb het geld niet Weggenomen)
hoe goed ik het ook bad kunjnen gebruiken;
om mijn' waschrekening le betalen voor do
witte japon,, die bij uw laatste operatic be
vuild is!"' j
Ze keek hem met een' spottend glimlachje
aan en ging rustig do bungaloV uit. Maait
in'wendig trilde elke zenuw in liaar. Bui
ten ontmoette ze dadelijk mevrouw Slower.-
„Waarom mankt u de operatiekamer niet
schoon, juffrouw?"
„Ik heb geen tijd, ik moet brieven, schrij
ven," I I
(Wordt vervolgd.J
SCHIEDIMSCHE
QURAN r.
«?a,Cr*
(\0NA Cacao
