eoLC€ur
65
Maandag 17 Februari 1913
No. 14149
in het land van den dollar.
wm
stö
Deze courant verschijnt 'd a g e l ij k s, mei nitzondcring van Zon- en Feestdagen?
Prijs per kwartaal: Yoor S c lii e d am en V 1 a a r di ng on fl. 1.25, franco
per post fl. 1.65. i
Prijs per week: Voor Schiedam enVlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. 'si
Advortentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan liet Bureau bezorgd zijn.
1 Bureau: Lange Ilavon No. ill (hoek Korte Haven).
Prijs der A'dvar tantiën" ,Van 1—6 regels fl0.92iedere regel naesr
15 cents. Reclames 30 cent per regel, Groole letters naar de plaats die jeij
innemen.
Advertontiën bij abonnement op voordeolige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In do nummers 'die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine adver-tenliën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie; bij vooruitbetaling aan hel Bureau to voldoen,-
Intercommunale Telefoon 3STo. 103.
BIJITENLAm
Schiedam, 17 Febr. 1913.
BB BALKANOORLOG.
Turk'on' on Bulgaren.
Bet officieel© rapport, dal de Tmksche
regeering Zaterdag over do krijgsoperaties:
publiceerde, meldt, dat do vijand, wiens
detachementen door do Turk&rhe troepen
van do hoogten ten Westen van Ualfakoi
Werden verjaagd, Vrijdagnacht een bajonet-
aanval op de Turksehe troepen ondernam,
Deze Waren op hun hoede en sloegen don
vijand krachtdadig af.
Deze med'cdooling uitgezonderd, is or van
de troepenbewegingen van de TsjalaUkja
en bij Gallipoli geen nieuws.
Ook uit Adrinnnpol wordt van gr en hij
zon'dere wapenfeiten melding gemaakt. Dc
[besprekingen over 'L vfirek der vreeni-
delingenkolonies uit de stad zijn gihtorut
Jjij de Turksehe on Bulgaarsche voorpos
ten begonnen. Alle vreemdelingen, zoo hoeft
de Bulgaarsche regeerin'g op verzoek van
Frankrijk besloten, zullen verlof ontvangen
do stad to verlaten', zoodra lijsten zijn in
geleverd, waarop dc namen der personen,
die daartoe het recht hebben, hekend zijn.
D o mis 1 ukte trocpon-
1 a n d i n g.
Over de landing der Turken bij Tsjar-
koi meldt de „Agcnco Bulgare" uc vol
gende bijzonderheden: Terwijl hel gevecht
hij Boulaiv gaande was', ondernamen de
Turken op twee kilometer afstand van
Tkjark'oi 'n landing. Den S-dnn Februari
brachten 40 transport- cn tal van zeilsdie-
pau hot landingscorps onder do bescher
ming van zeven of acht panlsemchepon
aan. Do transportschepen gingen in drie
colonnes liggen achter de oorlogsschepen,
wier mapschappen uit drijvende hokken
pontons landingsbruggen samenstelden.
Daarop begon do ontscheping der troepen.
Do Bulgaren, die Tsjarkoi bezet hielden,
openden het vuur op de Turken. De Turk
sehe oorlogsschepen vuurden onafgcbioken
op de Bulgaren, echter zonder succes.
Op 9 Febr. werd de ontscheping voort
gezel. Acht Lalaillons worden aan wal ge
bracht, terwijl 15 20.000 man op de
transportschepen bleven. De Turken namen
een stelling in ten N.-W. van Tsjarkoi lol
aan Gaibamlercn. In den namiddag sloten
do Bulgaarsche troepen in drie colonnes dc
flanken van Jen vijand in cn noodzaakte
flanken van dort vijand in en noodzaakten
zij dezen dooi een hajonelaanval zich terug
te trekken naar de zee. Tijden* het ge
vecht poogden de Tuikst'he irausportet he
pen tweemaal do kust te naderen, zij wer
den echter telkenmale door do Bulgaar
sche artillerie tot den terugtocht genood
zaakt. De Turken leden belangrijke ver
Roman van BENE IIAASE.
42)
Was zo maar oen stevige boerenknecht
geweest, dan zou zo op icdcrcn farm in
Texas met open armen ontvangen zijn, Wie
weet, of ze dan niet door een huwelijk
aan een mooie bezitting had kunnen ko
men, want -de oude farmers hadden na
do opheffing der slavernij voor een rij
kelijke nakomelingschap gezorgd. Tloc an
ders aan dc arbeidskrachten voor hun ka-
■toenvclden te komen? Tien kinderen was
normaal op een farm hij New 13ratin fels,
achttien tot twintig geen groote uitzonde
ring, en natuurlijk waren ook hier do meis
jes in de meerderheid. Een kloeke boe
renzoon had daar altijd uitstekende huwe-
lijkskansen. Want die massa-productie was
slechts in één generatie voorgekomen, in
do jaren na den burgeroorlog. En de oude
fanners stonden alle als ontzaglijk rijk
io boek. De grond, dien ze indertijd voor
drie tot vijf dollar per morgen gekocht
hadden, was' nu honderdvjjftig tot honderd
vijf enzeventig waard, en do prijs steeg
nog voortdurend. Tiet' hinderde dus niet of
er wat gedeeld moest worden. Ja, zoo'n
boerenknecht bad bet goed. Texas was nog
altijd het dorado voor do landbouwers-
emigranten, maar niet voor menschon, die
oen. beschaafde opvoeding hadden ontvan
gen. Om beschaving of ontwikkeling gaf
liezen. Op het slagveld werden 1000 doo-
den gevonden.
Een lange scheepstrap en nozen allu-
ininium poiuons weiden in de vlucht it'-h*
tefSt-lat™.
Turksehe gevangenen van hel 9ue regi
ment infanterie verklaren, dat de landings?
troepen tl Konstaniinopel hij de Selimieh-
tnoskee aan boord waren' gegaan en Ismid
en Pandemia gepasseerd waten. Vele sol
daten waren voor de inscheping gedeser-
tceid. 1
U et beleg v a n S k' o e I a r I
Dc- Munn-negtijnsclic aitil. boe-hiel aan
houdend de suid Rkor-laii en de posities
in de vlakte voor de stad De Servisch
Alonlrio-»iijn-ehe artillerie voor Birditzn
licht vei-diansingon op en wacht op ver-
stoikingou van zware artillerie, Datjelijks
gaan eiuvomleniransporton n.iat Collin|e.
Feu luikst h officieus communitjué maakt,
melding van een aanval dei Moiuenegrij-
nen op den Tatöbosj en Birilitza. De Tur
ken sloegen don aanval zoo krachtig af,
dai de Monlenegrijncn nir-t achterlating van
zes kanonnen en 3000 gewonden moesten
af nekken. I
A 1 b a n o e s c h e b e n d e n te
gen Servische troepen.
In do districten Djakovo en Bibra zijn,
naar uit Belgrado wordt geseitult, groote
aitlcclingen Albanccscho militie opgedoken,
die de Servische troepen bestoken. Ook
in de omgeving van Ochrida en Monastic
zijn deze opstandelingen, operaties begon
nen. Tiet. kwam op vcrachitiende punten
•tot gevechten. Dc commandant van hot Ser
vische garnizoen van A Ion astir verzocht
ie Uskttb dringend om versterkingen, waar
op SOOO manschappen met machinegeweren
en geschut naar de bedreigde streken ver
trokken. i i i i
Do ijl a in i d i
Do Turksehe kruiser „Bamidié", zou,
volgens latere berichten, Malta niet voor
vandaag verlaten on wel wegens een de
fect aan do machines.
De Grick'sche vlag op
Kreta.
Naar uit Kanca (Kreta) wordt bericht,
Begaf zich Zaterdag de commandant van
het Engelschc ootlogsschip „Yarmouth",
vóór dat hij do Soeilalynu verliet, met
een ctnnjvagtdi zeesoldaten aan land, liet
de vlaggen der beschermenden mogendhe
den en do Turkscbo vlag onder militair
eerbetoon neerhalen en de vlaggen naai
de betreffende consulaten, de Turksehe
naar het Duitsche consulaat, brengen. On
middellijk daarop werd in de plaats van
de Tutkscho vlag du Grieks che vlag
gclicso.hon. Dc gouvernem-generaal van
Kreta, Dragoemis en oen talrijke menigte
begaf zich naar de Soetlabaai. Do geest
drift der Kretenzers was onbeschrijfelijk.
niemand een zier in Texas. De farmers
gingen steeds in den ouden sleur voort;
kennis lmddcn zc niet noodig. Rot besto
wat ze doen konden was, op hun ctgon
plek grond te blijven zitten, nel als va
der en grootvader vóór hen gedaan had
den, en dan maar flink gierig zijn, 1 Zoo
vergaarden ze van zelf een groot, vermo
gen. Waarom geld uit te geven, 't zij
voor luxe of voor ontwikkeling, als je
die dingen niet noodig had om rijk te wor
den'? En de jongste afstammelingen der
cciste Duitsche landverhuizers groeiden op
tot een slaperig, onwetend, gedegenereerd
geslacht. Langzamerhand was, het Loc dui
delijk geworden waarom dc Amerikanen uit
de. nooulclijke staten, die nooit in Duilsch-
land geweest waren, do D-uitschors zoo
verachtten. Zij zelf moest tot haat' leed
wezen ©kennen, dat de Amerikanen, die-
ze tot nu toe ontmoet en bespot had, toch
in moraliteit en intellect nog verre ston
den boven dc Duitsch-Amerikanen, zooals
ze dio in Ncw-Brauiifcls zag. Te midden
van deze Duiisch-sprekendc bevolking kon
zc innig vcilanget^ maar één enkel mcnsch,
die Duitschor gebleven was.
Doch wat hielpen haar al haar bespie
gelingen. Ze moest cv op uitgaan en om
werk vragen Lij dio menschon, die haat-
zoo antipathiek waren. Een poos later slen
terde ze dan ook langzaam door de straten,
lot de uitstalkast van een photograaf haar
aandacht trok'. j
„llclp wanted" las' ze op een stuk kar
ton tegen het venster. Besluiteloos bleef
zc staan. j 1
Daar klonk plotseling een autohoom .ach-
- D oB opstand i n T ti rk ij e.
Bit Konslnnlinopel wordt gemeld, dat dc
Turksehe regcering verscheidene bladen
zou hebben gestopt om de openbare mee
rling te bewerken voor den vrede. Do mili
taire toestand schijnt verre van goed. De
financieele toestand is zeer twijfelachtig.
In het leger breiden de twisten weer uit.
De minister van oorlog heeft zich genood-
znakl gezien bet bevel uit te vaardigen
dat ieder officier met den dood gestraft
wordt, die zich in welk opzicht ook, veroor
looft critiek op do regeering uit te oefenen.
De ooilogszuchtigo geest van voor eenigc
dagen is verdwenen en heeft plaats gemaakt
voor een groole onverschilligheid.
11 e ac t ie in B u 1 g a rij e,
Uit Boekarest komt het' bericht, 'dat Bul
gaarsche deserteurs in groeten, getale de
grenzen overtrekken, Fen huftiw,, een jong
juridisch student, vertelde, dat do stem
ming der Bul.gaar.sche troepen wanhopig is.
Tn het land heersoht een sterke afkeer
regen den oorlog en vooral tegen dege
nen, die tot voortzetting daarvan hébben
besloten, toen een eervolle, vrede Iron wor
den gesloten. Dc gevolgen van den oorlog
zouden nog iang door Bulgarije worden
gevoeld, dat volkomen uitgeput is', mate
rieel zoowel als, moreel.
Een interview met If a k k i p a s j a.
De „Temps" heeft geïnterviewd den'oud-
grootvizier Ilakki pasja, die gisteren van
Parijs naar Londc-u is vertrokken.
Hakki pasja verklaarde, dat hij niet met
een officiëele missie belast was, maar een
voudig door de Turksehe regeering naar
zijn-collega's te Londen gezonden was, om
hen met zijn ondervinding en kennis bij te
staan bij do kwestic-s, die bij de vredeson-
derlumdelingen ter sprake kwamen. Bij her
haalde, dat Turkije vasthoudt aan het be
zit van een gedeelte van Adrianopel en van
do eilanden in do Egeïsche Zee. De in
druk op de kanselarijen van Europa blijkt
niet ongunstig, en het schijnt, dat hot mo
gelijk is een vredes-forinule op deze grond
slagen te vinden. Ilakki pasja voegde daar
bij, dat Turkije overigens niet geheel en al
aan de genade van den overwinnaar is
overgeleverd. -Adrianopel, Janina en Skoe-
tari kunnen nog lang stand houden, terwijl
de verbondenen aan het einde hunner hulp
bronnen zijn en er niet zeker van zijn, Kon
staniinopel te kunnen binnentrekken. Ilakki
pasja eindigde, met zijn vertrouwen uit
te drukken in Europa, om Turkije hulp
te vcrleenen, ten einde een rechtvaardigen
en eervollen vrede te sluiten.
GEMENGDE MEDEDEELïNGEN.
ter haar, TIalf werktuigelijk keerde ze zich
om on keek plotseling verschrikt voor zich.
't. Was nu-. Woslcssl Hoe zou die hier zoo
komen? En Loc- metkte plotseling op, dat
haar japon lang niet smetteloos wit meer
was. Een kleur van schaamte en oiger-
nh steeg haar naar de wangen on opeens
de knik van de winkeldeur grijpende, stap
te ze vastberaden binnen.
Een lang, mager, man, plomp cn
boQrech, zooals dc meeste menschen hier,
kwam haar met, een ounoozelen glimlach
tegemoet. Hij had een gekleurd, niet meer
ftisch overhemd aan, zonder boord en een
afgedragen, zwart laken broek. Onbeholpen
buigend bleef hij voor haar staan, blijkbaar
niet recht wetende, wttax hij met zijn groo
te vuile handen zon blijven.
„Wel, miss von Wersten, what can 1
do for you?' con; lu'j mot een mislukte
poging den Amcrjkaansehen zakenman na
te bootsen.
„Ik zie dat. u hulp zoektbegon
Lo caarzelond.
„Wou u mij misschim komen helpen,
Miss?" t i
„Ja, ik ben voor 't oogenblik in geld
verlegenheid. Ik wacht een brief uit
Duitsch land cn zou intusschon graag een
dollar af wat verdienen," traditie ze zoo
luchtig mogelyk te zeggen.
Er bliksemde even een sluwe uitdruk
king in dc waterige oogen van dar pho
tograaf Lichtenborg.
„Look here, Miss Ieitolijk#hulp heb
ik zoo zeer niet noodig. Zware arbeid
valt er hij mij' niet voor, en dus kan ik ook
niet veel betalen, Ik ben maar een arme
man, you know. Maai- u weet. misschien
wel, dat mijn vrouw, kort geleden gestor
ven is. Nu vocL ik mc altijd lone some,
(eenzaam), en zou ik graag iemand bij
mes, hebben met wie ik eens praten kon."
„Wal ik doen moet is' me vrijwel onver
schillig," antwoordde L'oe. Hoofdzaak is,
dat ik wat verdien."
„Well,"- zei mijnheer Lichtenberg en
draaide verlegen een bonten zakdoek in
zijn vingers rond, „ik wit u heel graag
aannemen. I lik'o you, you knowl U zou
alleen in den voor- en den namiddag be
hoeven te komen, om mij bjj1 't ontwikkelen
van do platen en het opplakken der pho
to's te helpen. Maar toch moei; om me wat
gezelschap te houden."
„Goed, hoeveel betaalt U?"
Mijnheer Lichtenberg wond zijn zakdoek
in allerlei kaoopen.
„"Well, ik' kan niet heel veel geven,
'k Heb onlangs verliezen geleden, vou
know 1 En de begrafenis' van mijn vrouw
heeft, ook heel wat -gekost.... 't is ook
eigenlijk maar een beetje gezelschap, dat
ik verlang, you know.l Well, meer dan vier
bits"-) kan ik u per dag niet betalen.
Loe'.s gezicht werd lang.
„Maar elk Mexicaajtecli dienstmeisje
krijgt meer." -i
„Sure! Maar die moeten, ook flink ver-
kon. Zoo zon u niet! kunnen werken, Miss,
daar is' u veel te fijn voor! Bij' mij hoeft
u bijna niets te doen, dan eon beetje te
helpen en wat met mo te praten."
„Wie wept of ik! hier wat anders vind,'-'
Ni 'dollar. i 1 jL, tt j j
Engeland.
Een groep parlementsleden heeft besloteiï
in de volgende zitting van het Lagerhuis
een wetsvoorstel in te dienen' met de be
doeling, bel stemrecht toe te staan aan: lo,-
de vrouwen; gehuwd of ongehuwd, die in
de omstandigheden verkeeren, welke man
nen recht geven op de kiesregisters inge
schreven to Worden, d, i. zij dio huizen of
kamers huren; 2o. de vrouwen, waarvan de
mannen in dezelfde condities zijn'. Dit wets
ontwerp is slechts toepasselijk op yrouwen,;
dio minstens 25 jaar oud zijn£
Do onderstaatssecretaris- "AcIarwL lfeeft in
liet Lagerhuis meegedeeld, (Lat 'do Britscho
gezant te Peking or bij de Chineesche regec-
ring nadrukkelijk op heeft aangedrongen,,
dat zij haar verplichtingen jegen° Tibet zal
nakomen. Nog deelde A cl and K, dat Ü.o
regeering geen bericht over een verdrag
met bindend karakter tusschen Mongolië en
Tibet luid ontvangen; in elk geval heeft do
Engolscbo regeering zulk een verdrag biet
erkend.
F r a n k r ij b.
De Zaterdag op liet Elysée gehouden mi
nisterraad, was de laatste, welke onder
voorzitterschap van, president Fallières
werd gehouden.
Minister Briand gaf uiting aan de go-
voelens van diepgevoelde erkentelijkheid,
die bet land zal behouden voor 'dc vervul
ling van het presidentschap met zulk een
groote onpartijdigheid cn zulk oen verheven,
zorg voor de nationale belangen. Hij gaf
hem do verzekering van de genegenheid,
welke al zijn, medewerkers voor zijn persoon
gevoelen.
Faillières dankte diep bewogen metoonige
woorden, "waarin hij or zijn vreugde over
uitsprak, dat hij van de regeeringspersonen,
zooveel medewerking mocht ondervinden;
Na volbrachte taak zou hij morgen (Zon
dag; weer gewoon burger jvorden.
Zaterdagavond zat do nieuwe president
het eerst den ministerraad voor.
Donderdagochtend wordt er opnieuw
w-ftaderd, in welke bijeenkomst Potncaró
d< „ekst za! mede doelen van de boodschap
die hij denzelfden dag aan het parlement
zal zenden,
Minister-president Briand heeft aah" oe,t\
deputatie uit de Kamer verklaard, 'dat hij
een dezer dagen het wetsontwerp in zake
do kiesrechthervormin'g in den Senaat zal
brengen on de artikelen waar het op aan
komt, in het bijzonder dc kicsrecht-quotien-
ten met kracht zal verdedigen. Yoor hot ge
val hij er niet in zou slagen den Senaat te
overtuigen, zou hij weten wa,t hem te doen
stond, -
Dui 1 slik land, 1 11
Ju de Bamburgscho Haven hebben Zater-
daclit Loe. Een atelier was, toch altijd
beter dan een keuken! En: voor een hal
ven dollar kon ze tenminste haar genoegen
eten. Dn brieft van huis zou immers pok
wel gauw komen
„Allright l" zei ze toeslaande. „Dus vier,
hits. Maai- 't is een schandelijke betaling,
dat moet ik p toch, zeggen, mijnheer Lich
tenberg.'.'- i
,Tot antwoord grijnsde hij slechts sluw.
„Dps morgen om acht uur kom ik."
„Niet om zeven?" vroeg hij haastig.
„Wol neeal'-' antwoordde Loo lachend.
„Zoo dom zijn we nog niot, hoort Zeven
uur is do tijd voor de arbeiders in do fa
brieken van rar. Landa. Zaken- en kantoor-
meuschen beginnen om acht uuri Uw ate
lier is ook een zaak, en do werktijd is.
hier volgens de stoomfluitsignalen van acht
■tot twaalf en twee tot zes. aleer dan ge
noeg voor vier bitsi"
Jlij wreef zich eenigs'zing teleurgesteld,
hot hoofd. lil!!
„You're sïnart, youl"
hopo sol Dus tot morgen!"
„Good-bye, Missl" I J 1
Loe was blij -toen 20 Ween op straat!
stond. Dio inhaligheid van do menschen
lüer walgde haar langzamerhand 1 Zo wist
heel goed, dat do photograaf Lichtenberg
een welgesteld man was, dat zijn moedeai
een ranch bezat, die zeker op vijftigdui
zend dollar kon geschat worden. Én' zoo'n
kerel sjacherde en knibbelde nog om oen;
paar conls' en een uur langer work! O,
als zo toch maar eons weer good on syej
uit dat dollarhujid, wu^.' i j 1
(Wordt vervolgd.}
DAMSCHE COURANT.
mrmmwtr i*" ■^taczga^ai^go33K3zp>:-4jj^a-gaaOTggaat^irmii fcrwT^rjaasaaagraraiagagBSBCCTBawacaHM
LOOKER
HIDES
CACAO
i