roeping ontvangen heeft, bereidt onze am-
bulauce zich op een spoedig vertrek van
hier voor. Inderdaad is er voor luuu* hier
weinig of geen werk' meer. De gewonden
die trouwens in betrekkelijk gering juin-
tal van Gallipoli en TsjaiaUlsja worden
aangebracht, worden allen in de militaire
hospitalen in Stamboel en in Ilaïdas pas
ja opgenomen, zoodat do ambulance be
halve do herstellenden aan bevroren lede
maten geopereerden en enkele licht ge
kwetsten geen patiënten beeft. Verleden
week is ook de Egyptische ambulance naar
haar huid teruggekeerd. Er zijn nu. behal
ve de onze, nog slechts de twee Duitsche
ambulances hier, welke echter niet zelf
standig werken, maar eigenlijk als ver
sterking van bet personeel in het Duitsche
ziekenhuis en het onder Duitsche leiding
staande Turksche militaire hospitaal bij
Gumuus j .Snjuin dienst doen. en dan nog
de ambulance uit iMtseh-Imliiy die ech
ter ook dezer dagen zal vertrekken, om
dat. rle arme Hindoes, die men in een
veldlazaret naar de stelling van Tsja-
taldsja heeft gezonden, zóó onder koude
en de ellende, welke door het uiterst
slechte weer en het gebrek aan behoorlijk
oadeikomen daar uitgestaan wordt, ie lij
den hebben, dat de helft hunner zelf al
naar het hospitaal in Stamboel is geëva
cueerd.
VLAARDINGEN, 10 ld aar 1. Hedenmorgen
herdacht 'de heer A. 1 ledger den dag, dal
tiij voor- 25 j;uir in dienst trad der i\*. V.
„ÊIoHandia", alhier.
Per rijtuig weid de jubilaris van huis
gehaald en naar liet kantoor der directie
gereden, waar hij door rle directie werd
(ongesproken en hem een cadeau onder
couvert werd overhandigd. Dok van het
personeel ontving hij stoffelijke blijken van
belangstelling, terwijl hel feest verder in
huiseLijken kring werd voortgezet.
VLAAIU)I'XOEX, 10 Haart. De openbare
vergadering, waarbij ris. Van der Heijden
een spreekbeurt moest vervullen, gaat door
ongesteldheid van den spreker, heden
avond niet door.
STADSNIEUWS.
Bij besluit van 3 'dezer hebben Ged. Sta
ten van Zuid-Holland goedkeuring ver
leend aan het op S October 1912 door den
gemeenteraad vastgestelde uitbreidingsplan
van het oostelijk deel der gemeente.
Heden is een kennisgeving aangeplakt,
waarin de ingeschrevenen voor de militie
worden gewezen op de bepalingen, die zij
in acht hebben te nemen om vrijstelling
van den militiedienst te verkrijgen.
Dlstrlctgveearaen.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft:
le met ingang van 1 April den districts
veearts, dr. A. A. Overboek, te Groningen,
nader als standplaats aangewezen de ge
meente Rotterdam en als werkkring de
Zuid-Hollandsche gemeenten
a. gelegen ten Zuiden van de Lek, Nieu
we .Maas, Scheur en Nieuwen Waterweg;
b. Anmierstol, Bergambacht, Capeljo aan
den Ussel, 's-Gravenzande, Hillegersberg.
Kethel, Krimpen aan de Lek, Krimpen aan
den LIsseJ, Lekkerkerk, de Lier, Maasland,
Maassluis, Naaldwijk, Overschie, Rotter
dam, Schiebroek', Schiedam, Schoonhoven,
Vlaardingen en Vla a rd inger-A mb acht.
Eindexamens H. B. S. Zuid Holland.
De eindexamens der Hoog ere Burgerscho
len met ó-jarigen cursus in de provincie
Zuid-Holland zullen dit jaar worden afge
nomen door drie-dubbele commissi Ra, wel
ks ter onderscheiding zullen worden ge
noemd de eerste, de tweede en de der
de commissie.
Do eerste commissie zal zitting houden
te Botterdam, de tweede commissie te
Schiedam en de derde commissie te Lei
den.
Door de I woede commissie zullen worden
afgenomen de eindexamens der 11. H. S.
rnet 5-jarigen cuisus te: 's-Gravenhage aan
de Sf ad houders laan, den Haag aan de Wal
deck Pynnondtkarle, Delft en Schiedam.
De candidate!!, die geen leerlingen van
een der bovengenoemde höogeie burger
scholen zijn textraneizullen zich heb
ben aan le melden bij den voorzitter dei-
eerste commissie (dr. J, F. Reilsma te Bot
terdam), die na overleg met de voorzitters
der beide andere rommisMéjn zal kunnen
aanwijzen voor welke commissie iedere
extraneus zal hebben ie verschijnen.
Do connnsisaris der Koningin heeft be
noemd
b. ff. voor de tweede commissie:
tot voorzitter, tevens lid: M. Horn, di
recteur der H. B. S. te Schiedam;
tof onder-voorzitter, tevens lid: A. J.
Goedkoop van Nolle, directeur der 11.
S. te lielft;
tot leden: 11. van Eoghem, dr. J. J,
Hallo, ff. Boerma, 0. ,1. F, Yamnliorsl en
B. van der Ksch, leeraren aan de 2o il.
B. S. met ó-jarigen cursus, te 'a-Graven-
hage; A. J. Th. de Van, J. Kamerlieek,
dr. G. J. de Groot, N. Wateibolk, A. Broers,
leeraren en mej. A. Stipter, leeraren aan
de 3e 11. B, S. niet 5-j. e. te 's-Graven-
hnge; fl. 1,. Vernhont, mr. 11. 11. T. lloo-
lofs IleyeniKuis, P. Hans en A. L. Ilon-
dius, leeraren aan de 11. B. S. te Delft; N'.
W, van Gelder, dr. W, Steenhuis, J.
Keueing, A. .1. de Jong, S. Beenhakker,
J. van Bessen en .1, A. llingman, Ier turen
aan de IL B, S. te Scliiedam; dr. C. J.
Enkiiuir, leevaar ;van de 2e en 3e IL B. S.
mol 5-j. c. te 's-Gravenhage; H. J. II. v.
Yianen, leeraar aim de 2o en 3e H. B. S.
met 5-j. c. te 's-Gravenhage, en aan de
U. B. S. ie Delft, wonende to 's-Graven-
hage; N. J. A. Ilokliunis, leeraar aan de
II. B. S. te Delft en Schiedam, wonende te
Delft; .1. van Andel, directeur der Chr.
II. B. S. te 's-Gravenhage; II. .1. van der
Goes, leeraar aan de II. B. S. met 3-j. c-,
ie llotteidam.1. Molenaar, leeraar aan het
Nederlandseh Lyceum te 's-Gravenhage; S.
Klinkenberg, leeraar aan de II. B. S. mot
5-j, c. te Haarlem.
lx. u. an)
Tuberculosebestrijding.
Wij herinneren te dezer plaatse, op ver
zoek, nog eens aan. de morgen (Dinsdag
avond) in Marion v, d. Heijden te houden
algemeene ledenveigadeiing van de Yeree-
niging ter bestrijding der Tuberculose. In
deze vergadering zal- een bestuur»verkie-
ring plaats hebben en o. m. beslist wor
den over een bestuursvoorstel tot het op
richten van een liglial, enz.
Met liet oog op een eu mulei' is het
zeer gcvvenscht, dat de leden zooveel mo
gelijk Ier vergadering komen.
lie anti-rev. kiesvereeniging „Nederland
en Oranje" houdt Woensdagavond in de
groote zaal van den It.-K. Volksbond een
vergadering voor geestverwanten, waarin
ds. C, W ,t. Lummel zal spreken over
het onderwerp „Gaande, naar rlen krijg."
Wij herinneren er aan, dat de tentoon
stelling van .schilderijen van onzen oud-
stadgenoot den schilder F, .1, Mak, ie Apel
doorn nog geopend blijft tot Zateidag 15
Maart. Men zie de betreffende advertentie.
In dit. nummer komt voor een' advertentie
bevattende een reeks van "titels van boek
werken pp verschillend gebied, dóór de
firma Holland ia-Drukkerij', te Baani, legen
vermin'denlen prijk aangeboden.
Een schippeiskuecht, die zonder permis
sie van den schipper gisteravond het sdnp,
liggende in de Buitenhaven, had verlaten,
wilde daarop vannacht terugkeeren, wat
de schipper echter niet wilde toestaan en
do politie ter assistentie riep. Alvorens
deze ter plaatse, was, luid de knecht de
plaats reeds verlaten en meldde zich later
aan het politiebureau aan om nachtver
blijf, dat hem werd verleend.
Gisteravond is door de politie aangehou
den een persoon, die in het algemeen poli
tieblad gesignaleerd stond voor f3 boete,
of 3 dagen hechtenis. De man betaalde de
boete.
Lezing dr. vair Everdingen.
De heer F. A. C. Lechner, voorzitter dor
Burger- en Jongeliedenafdeeling van het A.
N. V., te Schiedam, open'de te ruim 8 uur
de vergadering met een kort welkomst
woord tot de aanwezigen helaas zoo
gering in aantal en verleende daarop
het woovd aan dr. v. Everdingen.
Spr. begon met op to merken, dat. men
geen lid van het A. N. V. moet worden
om er voordeelen van te trekken, maar wel
om liet doel: „De verhooging van de zede
lijke en stoffelijke kracht van den Xeder-
lan'dschen stam."
De Boekencoinmissie nu. waaraan .spr.
sedert Iiaar oprichting in 1902, verbonden
is, werkt zeer praktisch de verwezenlijking
van dit doel in de hand. Wat deze commis
sie doet, geschiedt in, geen ander huid. Spr.
schetste nu achtereenvolgens het ontstaan,
den groei en den ■werkkring der B.-C. Dr.
v. E. constateerde, met voldoening, dat er
nu bijna 1000 Ned. boekerijen, voorname
lijk in Zuid-Afrika, België en Indif-, doch
ook in, vele andere landen, zelfs in China
en Herzie, waren opgericht. Aan deze inrich
tingen voéden verzonden ongeveer 120.000
boeken, zoowel oude als nieuwe, 15.000
pakken couranten en 10.000 pakken tijd
schriften, Nog steeds is dit werk in vollen
gang. In de meeste zeemanshuizen bevindt
zich, door toedoen der B.-C.,. een Nederland-
sclie leestafel Doch meer nog tl.m deze
cijfers, geluigen van de gvoolschheid van
dezen arbeid de duizenden brieven van
waardeering en oprechte erkentelijkheid, die
spil mocht ontvangen en waaruit hij enkele
typische aanhalingen deed. De commissie
is op 'f oogenblik iu 't bezit van een mooi
boekenhuis, te Rotterdam, Van der Dnyn-
slraat 63. Allen, die iets voor bovengc-
noemden arbeid over hebben, hetzij goede
Nederian'dsche hoeken, hetzij een bijdrage,
kunnen die aan dit adres zenden.
De voordracht werd toegelicht door tal
van kaarten, waarop do arbeid der B.-C.
schematisch was voorgesteld. Deze kaar
ten waren met tal van andere propagundu-
plateu aan de wanden opgehangen eu op
tafels geplaatst, zoodal. de zaal oen loven-
digen aanblik bood. Hel geheel vormde
een, op de Brussolsehe tentoonstelling be
kroonde, inzending van het A. N. V.
Aan het slot vertolkte de hoer Lechner
in goed gekozen woorden den hartelijken
dank der toehoorders, voor de boeiende
en belangwekkende rede van dr. v. E., en
ging de vergadering om ruim half elf (en
hoogste voldaan' uiteen. Het is zeer zeker
te betreuren, dat zoo weinigen van deze zeer
onderhoudende voordracht hebben geprofi
teerd en dat moit hier ter stede slechts ge
ringe belangstelling toont in het, nuttige
werk, waararui een zoo verdienstelijk man
als dr. Van Everdingen, zijn leven heeft
gewijd.
Mr. P. J. Troeltdral
De zaal Odéon wils Zaterdagavond goed
bezet, toen mr. Troclstra daarin zou spre
ken over: „t1e S.D.A.P. en de aanstaande
verkiezingen".
Na het welkomstwoord van den heer P.
de Bruin, waarin hij den wensch uitsprak
dat ook- volgende openbare vergaderingen
zoo goed zouden bezet zijn als deze
waarbij hij de verzuchting slaakte, dat dit
in don laatsten lijd, o.a. bij de lezing van
den heer v. d. Goes, veel te weuschon
overliet deelde deze nog mede, dat in
gekomen warenlo. een. schrijven van de
A.-K. kiesverooniging „Nederland en Oran
je", mededeelende dat liet bestuur van de
uitnoodiging geen gebruik venschte te
maken; 2o. van het Vrijzinnig Verkiezings-
C'omité dat van de uitnoodiging geen ge
bruik zal worden gemaakt; 3o, van .de
R. K. kiesvereeniging „Recht, Plicht en
Orde", dat. zij van de uitnoodiging geen
gebruik wenschi te maken.
Spr. merkt op, dat ,.N. en O." en „R.
P. en O." dus niet wenschen te komen
dehatteeren; zij kunn en wel, en dur
ven wel, maar wenschen :iief.
Do heer Troelstra zal spreken over
den a.s. verkiezingsstrijd, bezien van het
standpunt dor S.D.A.P., waarbij hij ook de
andere partijen in bespreking zal nemen.
Spr. begint met de vraag le stellen of
'net socialisme al of niet noodzakelijk is.
Die vraag beantwoordt hij natuurlijk be
vestigend, al wordt ook door tegenstanders
met minachting vaak over 'tbeginsel dier
partij gesproken.
De Christelijke partijen staan op den bo
dem van Gods woord of op de openba
ring. Dit is stellig wel hoog eti heilig,
en, zooals deze partijen zeggen, de so
ciaal-democraten 7.ijn materialistisch, want
zij staan op liet losse oeverzand der rede.
De vrijzinnigen steunen op hef beginsel
der vrijheid, zooals blijkt uit bet manifest
der Vrijzinnige Concentratie, waarin woult
gezegd, dat zij willen vrijheid en recht,
een standpunt dat dateert van 1818. De
sociaal-democraten staan op den bodem van
het maatschappelijk verschijnsel; zij prijken
niet met een beginsel boven die werkelijk
heid zij zien op de wijze van voortbren
ging en verkeer en hoe die zich ontwik
kelen. Daaruit leiden zij af, dat de kapita
listische voortbrenging zich zelf over den
kop groeit en een nieuwe regeling voor
bereidt, waarbij die voortbrenging en hare
vruchten niet blijven in handen van en
kelen, maar van de organen, der maat
schappij zelvedie niet bedoelt winsten te
maken voor enkelen, maar werkt in het
belang van het algemeen.
De beginselen der ptactische politiek zijn
niet te ontleenen aan den bijbel of de open
baring, zooals de geschiedenis der laatste
jaren duidelijk heelt bewezen.
Er is een tijd geweest, dat hel streven
naar vrijheid en recht kon gelden als staats
beleid. Dat was in den tijd, dat de adel
nog bijzondere rechten had en de maat
schappij bestond uit verschillende klassen,
(lie elk eigen rechten hadden. Toen was
het een beginsel, dat recht van bestaan
had. Het was een tijd, dat alles omgeven
was van staketsels van alleilei aard. Het
individu kon zich niet volledig ontwikke
len. Ons land was afgesloten van het al
gemeen verkeer door tolrechten; de groot
industrie was aan liet opkomen. Het stre
ven naar vrijheid was toen een beginsel
van practised© politiek, die belemmerin
gen moesten worden verwijderd om de vrije
ontwikkeling mogelijk te maken. Maar het
doel is bereikt, en'daardoor hooft het be
ginsel voor de practische politiek opgehou
den recht van bestaan te hebben. Sedert
1S48 is die taak volbracht, en thans heeft
het niets nieuws moor te brengenwat de
liberale partij toen nastreefde, heeft zij be
reikt; vrijheid en recht heeft zich kunnen
ontwikkelen.
Maar daardoor ook is ze niet meer de
scheppende, dc hervormende kracht die ze
is geweest, en is ze geworden de partij
van het behoud.
Wel verzet de liberale partij zich niet
tegen de hervormingen die uit het volk
voortkomen, maar haar beginsel als lei
dende pat lij, past niet moor in dezen tijd.
Wal zij doel, doet zij onulat de arbei
dersklasse een nieuw beginsel brengt, dat
de voltooiing van het maatschappelijk stel
sel vraagt. Die stelt nu haar eriehen voor
zich z.ooals de liberale partij dal tot 18-iH
deed.
Thans moet de maatschappij bezien wor
den zooals ze nu is. De zich steeds uitbrei
dende toepassing der moderne wetenschap
op bet gebied van voortbrenging en ver
keer, heeft ten gevolge, dat het klein be
drijf in beleekenis verandert; hel heeft noo-
dig groote kapitalen; het grootbedrijf wint
veld, en daardoor neemt liet aantal loon
arbeiders tegenover het aantal bedrijfslei
ders onevenredig toe. Dat grootbedrijf was
eerst in handen van de particuliere kapita
listen hoofdelijk, maar dat is in deze zin
gewijzigd, dirt zich vennootschappen vorm
den, waarbij op den voorgrond slaat het
streven om concurrenten bijeen 'e voegen
of ze te vernietigen. Daartoe worden ook
gevormd de kartels cn trast», die door het
verwijderen van concurrenten, de prijzen
vrij kunnen vaststellen cn das de prijzen
in dc hoogte gaan, wat op geheel de maat
schappij drakl.
Men ziel, hel beginsel der S.D.A.I'. is
niet mooi of mystiek, maar het is duidelijk
en te controleeren.
De statistieken toonen aan, dat hoe lan
ger hoe meer do eerste levensbehoeften
in handen der trusts komen.
Hei groot bedrijf breidt zich uit ten koste
van hel kleinbedrijf, en belemmer! ook liet
middenbedrijf, hoewel dat in gunstiger om
standigheden verkeert dan liet kleinbedrijf,
ook in ons land.
En met het oog op dit alles, is het noo-
ilig, dat de arbeiders zich krachtig erga-
niseeren. Die organisatie heeft wol reeds
hoogere loonen weten af te dwingen dan
vroeger werden uitbetaald, maar door de
gewijzigde industriöcle toestanden koopt
men tegenwoordig voor f 1.25 minder dan
vroeger vopr ïl. De verhooging der loo
nen is niet sterker geweest dan de vor-
hooging del prijzen van de eerste levens
behoefte, zoodat de 'feitelijke toestand der
arbeiders niet is verbeterd.
En naast die eerste levensbehoeften zijn
ook gestegen o.a. de huren. Dat hebberf
de sociaal-democraten voorspeld, omdat zij
zagen dat de grond door de kapitalisten
werd opgekocht. Maar die tactiek der kapita
listische maatschappij wreekt zich; zij is
oorzaak dat. liet socialisme zich uitbreidt.
Want niet alleen de loonarbeiders, maar
ook anderen ondervinden de nadeciige .ge
volgen van de kapitalistische werking in
de maatschappij aan den lijve. En als een
maal wordt ingezien dat, wat hostaal, is
het resultaat van bestaande kracht, .dan
komt men tot do overtuiging, dat door de
wijziging der krachten andere resultaten zul
len komen, on zal men zich kunnen in
denken dat, wat stpeds heeft beslaan als
verkeerde toestanden, kan worden vervan
gen door betere.
En dat bedoell de werking van het so
cialisme.
In alle moderne staten van Europa heeft
de bezittende klassen nog de regeering in
handen.
Hoe gebiuikt ze die regeermacht
Het antwoord kan niet gunstig zijn'. Over
al heerseht ontevredenheid, vooral hij de
klasse van arbeiders, het werkvee. De voor
naamste grief van dezen is: wat wij voort
brengen voor een zóó laag loon, dal wij ons
net in ons bekrompen bestaan kunnen red
den, dient voor een overgroot gedeelte niet
om de volken gelukkig te maken, maar
wordt misbruikt ten bate van het milita
risme.
De cijfers zijn hieromtrent welsprekend.
In de laatste 40 jaren zijn door de 6
grootste landen, d. i. van 1871 fot 1911
uitgegeven 85.81G millioeii gulden. De cij
fers voor de opvolgende 10-tallen van jaren
zijn steeds stijgende: van 1871 tot 1880
was dat 1418 millioen per jaar; van 1881
tot 1890 1772 millioen; van 1891 tot 1900
2206 millioen; van 19C1 tot 1910 3205
millioen per jaar.
Ons land behoort niet tot die 6 groote
landen, maar t.och gaat het met die stijging
mede? en betaalde in die 40 jaren. 1568
millioen gulden. In het eerste 10-tal jaren
bedroeg het 315 millioen, in het laatste
10-tal jaren 501 millioen.
Die uitgaven worden door de burgerlijke
partijen verdedigd door de bewering, dat elk
land de zedelijke verplichting heeft om zich
tot verdediging van zijn zelfstandig bestaan
voor te bereiden en gereed te zijnmaar
de sociaal-democraten weten, dat die ze
delijkheidsplicht niet 't motief is, maar dat
het noodïg is om het kapitalisme in stand
te houden. Het zijn dan ook niet meer
persoonlijke of staatkundige kwesties die
den oorlog veroorzaken, maar uitsluitend
oeconomische kwesties cn de geldmannen
drijven er toe. Als zoodanig is ju onzen,
tijd de eerste geweest de Zuid-Afrikaan-
sche oorlog en later de Russisch-Japansche
oorlog en de Italiaansche rooftocht naar
Tripoli, alle uitbreiding bedoelende van
het afzetgebied voor handel en bedrijf.
En merkwaardig is hel, dat het juist
de christelijke sprekers zijn, die die mili
taire uitgaven het meest trachten goed te
praten.
Laten kleine volken den moed hebben
te erkennen dat zij zich niet met 't zwaard
kunnen verdedigen tegen eventueele inlij
vingsplannen van Duitsehland of Engeland,
maar laten zij liever trachten een Looge
positie in te nemen op bet gebied van
kunst, wetenschap en beschaving, die eer
bied afdwingt van ganse.li de beschaafde
wereld.
Wij zijn niet vaderlandloos, omdat wij
geen legeraitgaven willen, en wij zullen,
zoo nooilig, onze plichten in liet leger,
ook bij oorlog, vervullen, evengoed als h.v,
de socialisten in Duitsehland.
Ook onder dezen wordt geageerd als bij
ons tegen die militairistische uilgaven en
hef is ondenkbaar, dat in ons kleine, be
zadigde landje dat denkbeeld eerder zou in
toepassing komen, dan iu Duitsctdand,
Frankrijk of Engeland.
Het militairisme zal in dezen verkie
zingsstrijd ook een belangrijk deel inne
men. 1
Spr. zal nu do partijen even in bespre
king nemen.
Van de coalitie zal hij weinig zeggen.
En zullen liier ook wel vergaderingen belegd
worden door vrijzinnigen on die zullen do
coalitie wel afkammen, dat behoeft spï.
dus niet te doen; maar spr. wil hier dade
lijk zeggen, dat een groot deel der verwijten
ook gericht kunnen worden tot de vrij
zinnigen *?elf.
Do S. D. A. P. kan zich met de coalitie
noch met do concentratie vercenigcn; or
ligt zooals in het concentratie-manifest
is gezegd een' diepe kloof tusschen dc
S. D. A. P. en haar.
Maar de concentratie keert zich alleen
zoo scherp tegen do S. D. A. P., om do
z.g. kleurloozo middenstof onder haar vaan
del te krijgen.
Spr. verklaart 'dal 'de S. D. 'X. P. zich ook
daarom niet aan een burgerpartij wil ver,
binden, omdat do meeste invloed op een
regoering kan worden uitgeoefend, wanneer
men er zoo los mogelijk van staat
Het programma der concentratie is juiot
duidelijk.
Do vrijzinnige partijen! hebb'en zich vor,
bon,'den om tegen de coalitie te verdedigen,
wat zij tot stan.d hebben gebracht en' feeot
spr. dat is ook bet in stand houden wel
waard:'deGrondwettelijke regeling tusschen
Vorst en Volk, de positie der Eerste Ka-
mer, het vrijliandelsstclscl en 'de openbare
school. i
Wanneer werkelijk 'de bijzondere Bchool
regel, de openbare school aanvulling werd,
zou dit een groote schade aan het volksb a-
tang zijn.
Echter hel is de vraag of de coalitie met
haar program aan de regeering zal kom'en',
Zij eischt daarvoor dat zij de meerderheid
in de Kamer, of minstens 51 zetels zal
hebben. Ilèt is z. i. onwaarschijnlijk', dat
dit gebeuren zal, Verkrijgt deconcentratie
nu ven dc 3 partijen' (concentratie, coalitie
en S, D. A. P,)) het grootste aantal zetels,
dan zal zij geroepen zijn de regeering op
zich te nemen en dan zal moeten worden
afgewacht in welke richting dc regeeung
zal gaan.
Dc vrije liberalen waren steeds voor het
recht vair amendement voor' de Eerste Ka
mer; de tegenwoordige regeering heeft voor
gesteld het recht van regres Voor de Eerste
Kamer,
Beiden zuillen den invloed van het volk
op de regoering veel meer verminderen dan
die zal verhoogd worden door de toeken,
ning van het algemeen stemrecht. Daardoor
ook zal corruptie en bederf van ons parle
ment binnentreden.
De vrijz.-dem. en.de Unie-liberalen zijn
tégen wijziging van. de macht der Eerste
Kamer,
Tegen zulke mogelijkheden zal het goed
zijn, dat een krachtige groep sociaal-demo
craten in (le Kamer is, die de regeerihg in
goede richting stuurt.'
Dit afhangen van de S. D. A. P. wordt
door de christelijke partijen tot een schrik
beeld gemaakt van' de concentratie, maar
een meerderheid of een krachtige invloed
der coalitie, bc toekent winnende macht der
katholieken in ons land De A.-R. partij
zit vast verbonden aart de coalitie, omdat dr,
Kuyper daardoor macht houdt en deze is
bard als een' rots, waarlangs alles, zonder
indruk te maken, afglijdt. Maar de christe-
tijk-Historische partij zit minder vast aan
(le coalitie.
Meermalen hebben de vrijzinnigen in 'de
Kamer gesteund wat door Chust- Hist. daar
werd voorgesteld. Wat aan Talma's wetten
voor do arbeiders is bedorven, is geschied
door die sameniwerking.
- Door do sociaal-democraten is in de
oudertlornsverzoekering gebracht de over
gangsbepaling dat 6 maanden na do af
kondiging der wet aan de arbeiders Van 70
jaar een, pensioen van f2 per week zal
worden uitbetaald. Dat komt ten goede aan
20 a 30 duizend oude arbeiders. Maar
er is nog een tweede reden, waarom de soc.-
ttem. dit voox*stel deden.
Er kunnen 3 jaar verloopen tusschen do
afkondiging en de in werking trading dier
wet. Als de oude arbeiders 3 jaren lang
van dat staatspensioen hebben geprofiteerd,
dan zullen, de andere arbeiders zeggen:
maar waarom moeten, wij daarvoor, nu
gaan betalen. En ilfus zal ontstaan een krach
tige actie voor StaaUpensionneering.
Zooals men weet is de Tariefwet op zij
gezet; zelfs geen fatsoenlijke begrafenis is
dat ding gegund. Maar als die tariefwet niet
komt, is er geen geld voor de verzekerings
wetten, kunnen die dus niet worden in
werking gesteld en blijft het staatspensioen
bestaan, dat in liet leven geroepen is door
de o\ ergangsbepaling.
Komt daarentegen de concentratie aan do
legecring, dan wordt de nog niet afgekon
digde wet-Talma teruggenomen en dan zal
wel dadelijk een nieuw ontwerp-ouderdoms-
verzekering worden ingediend, maar flaar-
voor is het noodig, 'dat alle candidaten zich
vooruit duidelijk uitspreken hoe zij over dat
onderworp denken, opdat 'de arbeiders we
ten wat van dezen te wachten is.
Want wel zal de S. D. A. P. overal hij eer-'
sle stemming met eigen candidaten komen,
maar bij herstemming zullen dc sociaalde
mocraten die candidaten moeten steunen,
waarvan vqnr hen het meeste te wachten is.
En tegenover geboden steun moet weder-
keorigo steun worden toegezegd,
Spr. eindigt met een krachtige opwek
king om de soc.-tlem. candidaten met alle
macht te steunen.
De lieer Troelstra sprak zonder pauze
gedurende 2lh uur door.
Voor debat meldt niemand zich aan.
De lieer De liru i n sluit de vergadering
cn deelt mede dat aan den uitgang een col
lecte zat woid >n gehouden, waarvan de
opbrengst voor d' livltl zal Zijn voor de,,
stakende arbei Iers, tonvel de andera helft
in de slripkas' der S. D. A. P. zal gaan,
llieit'gen wordt uit de vergadering geop
poneerd, omdat niet-geestvenvanten, die
strijdikaa niet kunnen sterken, waarom do
heer Do Bruij'n' zegt, dat met 2 schalen zal
worden gecollecteerd, oij wel 1 voor do
sigarenmakers on 1 voor de strijdkas.
Een jongen, die Zaterdagmiddag met het
werpen ynn sleenen het bord voor do fa
briek der firma Kips Co., tor waarde van
f 30 had vernield, is door de politie opge
spoord en aangehouden.
