w
86"° Jaargang.
Dinsdag 1 April 1913,
m, 14184
In het land van den dollar.
Deze courant verschijnt dagelijks, mei uitzondering v/m Zonen Feestdagen,
Prijs per kwartaal: Moor Schiedam, en Y laar dingen fl, 1,25 franco
per post fl. 1.65.
Prija per week: Moor Schiedam' en V.laardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten de* middags vóór een
au: aan het Bureau b'ezorgd zijn.
Burcnn: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Jfan 16 regels fl0.92iedere regel meer
16 cents. Reclames 30 cent per regel, Groote letters naar de plaats die zij
innenum.
Advertentiën hij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieyon
hiervan zijn gratis aan, het Bureau te bekomen.
In' do nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie; bij vooruitbeialing aan het Bureau to voldoen.-
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 1 April 1913.
DE BALKANOORLOG.
Het weerspannige Montenegro.
Wanneer niet alle berichten valsch zijn
of koning Nikolaas niet bluft, heeft Mon
tenegro het voornemen, zoowaar de mo
gendheden te trotseerem Do prinsen Merco
en Peter zijn naar het leger vertrokken.
Het volk verwacht, dat de Montenegrijn-
sche regeering <le raadgeving van de groote
mogendheden in den wind zal slaan en
geen opmerkzaamheid schenken zal aan
de oischon der mogendheden. Men rede
neert: De groote mogendheden kruinen, zeg
gen wat zij willen, wanneer het echt-®
eerst maar tot daden komt, zullen wij
eens zien, hoever de eensgezindheid van
Europa wel gaat. De Montenegrijnschc re
geering heeft dan ook nog geen antwoord
gestuurd op de nota der groote mogend
heden, welke haar Vrijdagnamiddag be
reikt heeft.
Do Oostenrijksche gezant te Cettinjo sein
de gisteren, dat sedert Zondagmiddag de
stad en de vesting Skoelari door de Ser
viërs en Montenegrijnen gebombardeerd
woidf. liet bombardement duurde den ge-
heelen nacht en den volgenden morgen
door. De algemeene aanval op de vesting
was tegen gistermiddag bevolen.
Dadelijk na ontvangst van deze lijding
heeft, naar de ..Vossische Ztg." meldt, Oos
tenrijk alle noodige mgaatvegelen getroffen
om de regeeringen van Montenegro en Sei-
vië te dwingen af te zien van den storm
aanval en de verdere belegering der stad.
Het Oostenrijksch-Hongaarecbe eskader is
naar Antrvan gedirigeerd en er reeds aan
gekomen. Een landingscorps voor Antivari
wordt te Zara en Spalato ingescheept. Be
halve Oostenrijk, dat voor het Drievoudig
Verbond optreedt, zal Engeland, namens
de Triple Entente aan de actie deelnemen.
Een Engclseh eskader is gisteren van Kor-
foe naar het noorden vertrokken.
De „Matïn" van hedenmorgen schrijftOos
tenrijk bevindt zich volkomen in oorlogs
toestand. Verscheidene schepen zijn naar
Antivari gezonden en het 15e en lGe le
gercorps staat gereed tot den afmarseh.
De bemiddeling der
mogendheden.
De Oostenrijksche ambassadeur te Kon-
stantinopel beeft gisteren, in tegenwoordig
heid der andere ambassadeurs, aan den
Turkschcn minister van birifenlandsehe za
ken de nota der mogendheden ter- hand
gesteld. Deze bevat een drietal afwijkingen
van de voorwaarden, zooals die oorspron
kelijk door de mogendheden op 23 Maart
waren vastgesteld. Deze luidden destijds:
le. Dat de Turksohe grens getrokken
zal worden volgens de lijn Midia—Enos.
Het geheele gebied, gelegen ten Westen
Roman van LENE HAASE.
van deze lijn, wordt afgestaan aan de bond-
genooten, uitgezonderd Albanië, welks gren
zen nog door de mogendheden vastgesteld
moeten worden. j
2e. Do beslissing over bet lol van Kreta
en de eilanden in de Egeïsche Zee woult
door Turkije aan de mogendheden over
gelaten.
3e. De mogendheden kunnen den eiscb
der Balkanstaten betreffende het betalen
van een oorlogsschatting door Turkije niet
gunstig beoordeelen, De afgevaardigden der
Balkanstaten zulten echter kunnen deelne
men aan de beraadslagingen der financi-
eele eonlerentie te Parijs over de verdec-
luig van de Oltomaansche schuld en de
regeling van andere financiéelo kwesties.
Die voorwaarden zijn aldus gewijzigd, dat
do nieuwe grens een „rechte" lijn zal wor
den tusschen Midi a en Enos, waardoor o.a.
MariizaeenBulgaarsche rivier wnidl Voorts
woidt thans met nadruk veiklaard, dat Tur
kije geen schadeloosstelling zal betalen en
ten derde schijnen de mogendheden het
opleggen van een gedeelte der Tuikscho
Openbare Schuld aan de bendgenoofen zelt
te willen regelen.
De „Matïn" verneemt uit Konstantino-
pel, dat de overhandiging der nota der
groote mogendheden een zeer goeden indruk
te Konstantinopel heeft gemaakt en dat
men in zeer goed ingelichte diplomatieke
kringen dan ook overtuigd js van het spoe
dig tot stand komen van de vrede. In
militaire kringen neemt men aan, dat de
laatste strijd gestreden zal worden aan de
Tsjataldsjalinie en dat deze strijd dan be
schouwd zal kunnen worden als te zijn
de laatste opflikkering van de oorlogsvlam.
De Turkselre regeering is bereid de voor
stellen der groote mogendheden aan te
nemen en al verschilt men ook met betrek
king tot de vaststelling der grenzen in en
kele opzichten,'van meening, over delroofdza
ken is men het eens geworden en in prin
cipe wenseht men dan ook een zeer spoe
diger! vrede.
De vre'desk'arisen.
De „Daily „Telegraph" Verneemt uit
Belgrado: Over het algemeen is men bier
van overtuiging dat de overgave der vesting
Adriairopel den toestand inderdaad aanzien
lijk veranderd heeft. Thans kunnen de Tur
ken niet meer zeggen, dat zij niet geslagen
zijn. De verbonden Balkanmogenülreden zul
len ra hun antwoord aan 'de j -ote mo
gendheden hetwelk hedenmorgen zal wor
den overgebracht, als bijzondere eisciien
stellen de grensbepalingen Midin-Enos en
voorts zullen zij slechts eenige kleine ver
anderingen verlangen. De Bulgaren stellen
verder den, elsclr de beide oever-s deT Ma -
ritza te bezetten en van de Erglienerivier
en zulks om do gpoorweglijnen te kunnen
bewaken. i i
De geza nte nb ijee nko,mst.
De Londensche gezanten zijn gisteren
weer onder presidium van minister Grey
bijeen geweest. Alle mogendheden hechtten
haar goedkeuring aan de vlootdemonstratie.
77)
Op een morgen, terwijl Loe zich kleed
de voor-haar dagelijks chen tocht naar de
tentoonstelling, kwam mrs. Mc. Dowell
opgewonden en zonder aan te kloppen
haar kamer binnen. Ze zwaaide een pa
pier in haar hand.
„Een itelegram voor u, uit Diutschlaml!"
Zwgend greep Loe naar liet bericht. Al
het bloed was uit haar gezicht geweken.
Niet sidderende handen scheurde zo liet
omslag open,
„Ge'„d sedert lang verzonden. Onmiddrf-
lijk terugkomen. Oom."1
Loe zonk oj> den rand van haar bed
neer.
„U heeft toch geen slechte tijding ge
kregen, hoop ik?" vroeg mrs._ Mc. Dowell
bezorgd
„Neen, slechte niet, maar totaal onbe
grijpelijke.".
'Hoofdschuddend las zc hot, telegram nog
eens over.
„Gelid sedert lang verzonden." Hoe kon
datAls dat aangekomen was, had het
postkantoor te New-Braunfels het immers
'naar San Antonio moeten opzenden! Dus
niets 'clan een verwarring of nalatigheid
van het postkantoor. En die had al dat
getob en gezorg wat ze had doorgemaakt,
teweeggebracht! Ongehoord! Maar een
fwarm gevoel doorstroomde haar ha,rt. Dus
hadden ze haar toch niet in dep steek ge-
•A an de Tsjataldsjalinie.
De Turksche grootvizier heeft aan de
vreemde diplomaten medegedeeld, dat het
groote gevecht van Zaterdag op den Turk-
sclien linkervleugel een volledig succes voor
de Turksche wapenen is geweest. De Tur
ken heroverden alle stellingen, welke den
vorigen dag door de Bulgaren waren geno
men. zoodat zij zich weer in hunne oude
stellingen bevinden. De verliezen der Tur
ken bedroegen 300 dooden en 500 gewon
den, terwijl de Bulgaren alleen meer dan
1000 dooden op het slagveld achterlieten,
die door de Turken begraven werden, en
een groot aantal Bulgaren werden gevangen
genomen.
J lot gisteren gepubliceerde Turksche bul
letin omirenl den toestand op het ooilogs-
terrein luidt als volg!
De vijandelijke 1 roepen, die volgens het
officiéele bulletin van gisteren verdieven
waren van liet terrei'n, gelegen voor onze
veisterkte stellingen ten westen van Boe-
joek Tsjekrncdje, n krachtig veivolgd
door een deel va mze strijdmacht. Gedu
rende de vervolging vonden onze troepen
op het terrein m de richting van Yalos
en Kesselkikkoi de lijken van meer dan
1000 vijanden en ontmoetten zij talrijke
vijandelijke troepen, die zich geposteerd
hadden op de hoogten ten noorden van
Yalos en ten zuiden van hot dal Tsjakil
koi.
Onze troepen hielden halt op deze plaats
en onze infanterie vernielde geheel en al
een vijandelijke batterij, opgesteld ten wes
ten van Tn las ia koi.
De koning vanMontencglro.'
Hel voorbarige overlijdensbericht van ko
ning Nikolaas van Montenegro vindt waar
schijnlijk zijn oorzaak jn een plotselinge
flauwte, die hem dezer dagen tengevolge
van nicotincvergiftiging overviel.
Volgens de „Sudslavische Korrespon-
denz" verwacht men het aftreden van den
koning tengunste van kroonprins Danilo
Men wijst erop, dat tegen koning Niko
laas zoowel van Montenegrijnsche als Ser
vische zijde bot verwijt wordt gedaan
dat zijn persoonlijke ijdelheid oorzaak is
van den tegenwoordigen toestand, omdat
hij de aangeboden Servische hulp ie lang
heeft geweigerd. Aan den anderen kant
is de koning persoonlijk in do Skoetari
kwestie op zoodanige wijze geïnteresseerd
dat zij zijn positie in den lande in de
toekomst zoor moeilijk moet maken.
GEMENGDE MED EDEELINGEN.
laten 1 Met angst en bezorgdheid verwacht
ten zo thuis haar terugkomst. Dat had
ze toch immers ook wel kunnen denken 1
Oom en tante mochten nooit merken, dat
ze een oogchhlik aan hen getwijfeld, ja,
fcelfs hen opgegeven had! Ze moest zich
schamen!"!
Maar wat nu? Wie weet iu welk deel
der Vereenagde Staten die brief met geld
ronddoolde 1 Enfin, haar ziel en zaligheid
hing er niet meer zoo van af, gelukkig!
Met trots besefte ze, best op eigen boenen
to kunnen staan. Dubbel lief kreeg ze
nu de familie thuis, nu zc wist, datze
niet meer afhankelijk van hen behoefde
te zijn. Ze liad hier een harden tijd doorge
maakt, maar nu, hoopte ze, ook geleerd
in Duitschhmd haar weg te vinden, want
liet nuttelooze „hommel'"-loven van het jon
ge meisje van goeden, huize wilde ze nooit
meei leiden. Wol gauw, weer naar Duitseh-
land terug I Dit dollarland stond haar te
gen, alles trok haar met kracht naar het
lieve vaderland terug. En half aangekleed
bleef Loe zitten droomen van de Duil-
sche wouden, van de heerlijke Mark Bran
denburg, met haar blauwe meren en zwarte
ideimehossclien, van het kleine Potsdorf,
het reusachtige Berlijn met zijn geestige
inwonersO, weer naar huis te kun
nen reizen II
Mrs. hie. Dowell schudde lachend het
hoofd, toen ze Loe in gelukkig gepeins ver
diept zag, en ging stil de kamer weer uit.
Slechte berichten had die zeker met ge
kregen 1
Loe overlegde wat haar nu te doen
stond. In de allereerste plaats natuurlyk
naar het postkantoor te New-Rraunfels
schrijven om opheldering. Daarna een brief*
E n g c 1 a n d.
Uit hel financieel overzicht van hel mi
nisterie van financiën blijkt, dat do in
komsten, des rijk' in dit jaar bedroegen
138,801,999, do uitgaven 188,G21,|930p.st
De opbrengst dor invoerrechten is 1G4.000
p. st., die van de grondbelasting 50,000
p.st. minder dan in het dienstjaar 1912;
de teleplroondienst wijst een hoogere op
brengst aan van 2,830,000 en de postdienst
an 650,000 p.st. dan in het vorige jaar.
De inkomsten waren 1.612,999 p.st. hoo-
ger dan de raming, de uitgaven 2,934,070
lager. f
Frankrijk en D uit sch 1 and.
Do Fransehe pers blijkt zeur onthutst
.over de cijfers der nieuwe Duitscho leger-
voorstollen en vindt nu de invoering van
den 3-jarigon diensttijd meer dan noodig.
Daardoor kan, zoo zegt de „Action" de
Fransch-Duitsche legerverhouding nog 7 tot
9 worden, en dan kan Frankrijk nog slagen,
maar als de verhouding .4 tot 8 is, niet.
De uitbreiding van de Duitscho leger
macht, zegt do „Temps", is niel alleen ont
zaggelijk en beangstigend op zichzelf, zij
zal ook met een ontstellenden spoed tot
stand komen. In drie jaar tijds is. volgens
de theorie, het program doorgevoerd, maar
feitelijk zal het reeds in 6 maanden ge
reed zijn, en op 1 October 1913 zal het
Duitsche rijk een leger van ongeveer 855.000
man tot zijn beschikking hebben. Wij moe
ten bovendien hier aan toevoegen, dat in
de motiveering van het Duitsche wetsont
werp geenerlei verklaring voor dezen spoed
wordt gegeven.
Zelfs het anders zoo bezonnen „Journal
des Débals" drukt zijn ongerustheid .i n scher
pe bewoordingen uit. Wanneer men, zegt
het blad, na liet artikel in de „Nbrdd.
Allg. Ztg." te hebben aangehaald, de abso
lute zekerheid heeft, dat een oorlog binnen
zes maanden uitbreekt, dan zou men niet
anders schrijven dan dit Duitsche orgaan
doet. Dit doet pile Franschen ontstellen,
die zich op de vreedzame allures van de
Duitsche politiek verlaten hebben. Deze po
litiek echter houdt van onverwachte ver
anderingen, terwijl men anderzijds niet ont
kennen kan, dat de Europecsche spanning
reeds te lang duurt, en dat zij binnen
kortoren of langoren tijd tot. een ooi log of
tot een ontspanning moet leiden.
Audiënties.
De gewone audiënties van 'de ministers
van financiën, van kolonipn en van justi
tie ad interim zullen deze week niet plaats
hebben, 1
Ridderorde.
Bij Kon besluit van 28 Maart is J. A.
Stoop, eivrel-ingenicur te Dordrecht, be
noemd tot ridder in de orde van den Neder*
bu.dscken Leeuw. i
Bij Kon besluit van 2G Maart is G. C.
Tmkelenberg. onderwijzer aan een open
bare lageie school te Hoorn, benoemd tofc
nddoi in de oide van Oranje-Nassau.
je naar Potsdam ter geruststelhng. Ze was
best, bad alleen het geld nog niet ont
vangen, maar dal hinderde niet; zo zou
zelf wel do terugreis verdienen. Zestig dol
lars had ze al, dal was in geval van
nood al voldoende voor liet fussehendek.
Gauw hoopte'zo "zooveel gespaaul te heb
ben, <lat ze, trotsch, eerste kajuit naar Bre
men kon reizen! Nadat ze de brieven ge
schreven en weggebracht had, kwam zc een
uur to laat op haar post, waarvoorde
dikke mr. Bayer haar onmiddellijk 25 et.
op haar dagloon kortte.
Den volgenden dag kwam liet antwoord
van het postkantoor te New-Braturfels. Er
was een telegrafische order van tien af
zender der brieven en stukken. Majoor
von Wersicn in Potsdam, ingekomen, allo
postzendingen voor miss L. von Wersien
aan liet adres van deu Duitschen consul
te Galveston op to zenden. Onder die stuk
ken was een aangeteoken'clen brief geweest
met 150 dollars, met de woorden: Via
Bremen1Galveston. Deze brief was natuur
lijk vier weken onderweg geweest.. Had
er geen route op gestaan, [dan zou hij1
over New-York gegaan zijn en zou Loo
hem na dertien dagen te New-Braunfels
gekregen hebb'en.
Nu moest ze het tooh eens hartelijk uit
schateren 1 Dat was, weer net zoo iets voor-
oom von Wersien, jdic voorzichtige, pe
dante oom! Daar had hij nu dien haast-
tbrief met de allerlangzaamste boot, die
alle rustplaatsen aandeed, gezonden, ter
wijl zijn nichtje inmiddels haast verhon
gerde in New-BraunfelsVia Bremen, via
Baltimore, via Philadelphia, vin Havana,
via Galveston wat had die brief een in
teressante rondreis gemaakt! En nu, nu bij
Itali
De Romeinsclie correspondent, van hel
„Berliner Tagebl." vernam van bevoegde
zijde in het Vaticaan, da! de influenza
wet bij den Paus verdwenen is, doch dat
deze nog aan groote zwakheid lijdt. Deze
zwakheid houdt aan niettegenstaande de
zorgvuldige verpleging door de doctoren en
kan bij 's Pausen toestand gevaarlijk wor
den. De algemeene meening is, dat de
Paus door zijn ziekte sterk is aangegrepen;
een gevaarlijke crisis kan elk oogenblik
intreden, doch ook kan deze nog verschei
dene maanden uitblijven.
Consulaire dienst.
Bij Kop. besluit van 19 Maart is de heer
dr. J. T. Ancaza Calaüava erkepjd en toe
gelaten als consul-generaal van Venezuela,
te Amsterdam. i 1
C. Nobel, f
Wij vernemen, dat hij de familie te Rot
terdam gisteren het benchl is ontvangen,
uit Soerabaja, dat de voormalige adjunct-
directeiu' san gemeentewei ken, de heer C.
Nobel, die twee jaar* geleden naar In die
ging als adviseur voor liet havenbeheer in
Ned -Indie, tijdelijk belast met de directie
der havenwerken te Soeiabaja, aldaar bin
nen twee dagen, aan ingewandsziekte is
overleden.
Men weef, dat de lieer Nobel, sedert, in
de directie der havenwerken te Soerabaja
vervangen door een hoofdingenteui randen
wateistaat, nog onlangs den directeur van
burg. openbare wcikenvergezelde op diens
luis naar Sum. Oostkust niet het oog op
de plannen voor Belawnn. („HM,"')
eindelijk gelukkig op de plaats van bestem
ming was aangekomen, liet oom hem tele
grafisch naar Galveston terugzenden 1 O,; o,
oom i En wat zouden die arme menschen,
thuis in angst hebben gezeten! Nu wend
om harentwil de Duitsche consul ook nog
aan 't werk gezet! Een trngi-comedie was
het, hoor, die heek; reis naar Dollarland!
Mam- gelukkig, geen spoor van angst
of zorg hoefde haai' meer te resten, en
een sterke eerzucht stak het hoofd iu
haai- op. Ze had zo thuis zooveel van
goLdverdienen geschreven, nu wilde ze het
geld voor de terugreis ook werkelijk zelf
opsparen entte honderdvijftig dollar on aan
geroeid mee terugbrengen. Oom en tante
z(inden dan toc.h well oen beetje trotsch
zijn op hun nichtje. Dat ze anti-prohibitio-
nist-girl op een tentoonstelling was ge
weest, behoefde ze hun niet dadelijk to
vertellen. Daarvan hadden de Postdammers
toch geen flauw begrip 1
Toen ze 's avonds van den laa,talen ten
toonstellingsdag thuis kwam legde
drie nieuwe twintig-dollar-biljetten en
nog een vijf-dollar-hiljet in haar geld ayh
je. De jacht op iden dollar had dorii <>mn:s
kenbaar haar bekoring 1
Nu wilde zo een paar dagen urineton
en dan op den zoek gaan. naar i en men
wen „joh"1. Maar eerst had /e iu-! mo
dig, want het Werk op de fan bad hen
duchtig aangepakt.
Mrs. Mc. Dowell was er bleek en inn
iger van geworden, maar ze had hi.ai nieu
wen wintermantel verdiend en do g dien
zioLsveigenoegd, bij (te gioots'e bitle Mi.
(Mc, Dowell deea nog trouw het huiswerk,
zijn vrouwtje moest, minstens nog een week
eens now hartelust uitrusten, vond hij.
Studiereis naar den Balkan.
In verhand met de berichten over 'n plan
om, in hei belang van handel en industrie,
doch ook met het doel meer bekendheid te
geven aan land en volk in den Balkan, in
het bijzonder van Servië, daarheen een
studiereis te doen, kan het „Yad." thans
het volgende medcdcelen
Binnenkort vertrekken daarheen een Am-
sterdamsch journalist (de heer Gos do
Yoogt) en oen Amstcidamsch koopman en
oud-industrieel (de heer Jos Polak Jzn,),
ten einde ter plaatse de noodige gegevens
te""veizame!en dje moeten dienen voor de
Samenstelling van een boek, geschreven in
populmren voi m en bc\ altende zooveel mo
gelijk officieele en andere gegevens.
Dit plan, reeds lang en nauwgezet voor
bereid, had direct veel belangstelling. Thans
zijn de ministeries van landbouw, nijver
heid en handel en van buitenlaindsclie za
ken bereid bevonden, langs diplomaticken
weg moreeten steun te verkenen, terwijl
dank zij de bemoeiengen van den consul-ge
neraal !c Some, den heet- M, Menens, oolc
do Servische regeering heide hoeren met
allo mogelijke faciliteiten en inlichtingen
wil ten dienste slaan.
llodls sedert eenige weken waren er
enkele verspreide typhusgevallen in San
Antonio voorgekomen en gedurende do ten
toonstelling had de ziekte, door al do
vreemdelingen en Mexicanen, die de slad
overstroomden, grooterc uitbreiding gcki'c
gen, ja zich zelfs tot een dreigende opi
derai-o ontwikkeld! Do Mc. Do wells maal -
ten er zich bepaald, zenuwachtig over. 1'
vrees voor besmetting waagden ze zi h
nauwelijks ergens en versmachtten zo b
na, daar ze geen ijswater meer tlurt'- i
'drinken.
Loe maakte zich volstrekt niet kv 1
Gedurende haar leertijd in 't zitk
was er ook eons typhus uitgebroken 1
ze de verpleging onverschrokken n,
zusters gedeeld. Ze was ook hu L
'gewonten. Tiaar gezond gestel lm i i
■dispose! e voor besmetting en r
natumlijk /(-er nauwgezet de hou-dings-
nmwlmften dei doktoren op Een nor-
veuM-ii irng-J .ris die van de Me. Uowells
begreep zc met
.Uti-il was de' jonge vrouw wier met een
ispierwtl ge/iiht in Loc's kamer gekomen.
,0, mus von Wen-don, wal moeten wo
lach beginnenNu is de typhnul fever ook
al hij de buren uitgebroken!"1
,\Yel). daarom hoeven wij lie! bier nog
me! Ie ktijgen! Maak u Inch niel /no ze
nuwachtig en moe dour al dien angstU
zult u zelf nog ziek maken!"'
„(lood God l"1
Snikkend viel ze op een stoel neer.
(Wordt vervolgd.)
SCHüEDll USCHE l COURANT
