66"* Jaargang.
Zaterdag 26 April tS13
ffi maner Maat nil DRIE Hanen.
14206
Eerste Blad
Kapitein Dodèro.
sUa
s v
Deze courant veraohjjnf dagalqks, met uitzondering van Zoa- en EeestdagoEi
Prijs P!6* kwartaal i Koos Schiedam ra Vlaardingen fl 1,25/ francd
ger-po3t.fi. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en V. laar "dingen 10 cenL
•Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden 'dagelijks aan"genomen(
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten dee middags vóór een
nar aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Frijjs 5ec Adveï tentiën'i Ean 1—6 regels ÖÖ.92; iedere regel meek.
15 cents. Reclames 30 cent ger regel Groote letters aaar de plaats die zij
iimemeiii
Advertentiën b'ij abonnement op voordeelige voorwaarden Taxieven
hiervan zjjn gratis aan het Bureau te bekomen,
In de nummers die Dinsdag-,- Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen,- worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prqs
van 40 cents per adverlentiei bij vooruitbetaling aan bei Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103,
BUITENLAND.
Schiedam, 26 April 1913.
DE BALKANOORLOG,
Do inneming van Skoetari,
Koning Nikita zal heden in Skoetari zijn
feesfcelvjken intocht doen. Hij is van plan
een proclamatie tot de bevolking te rich
ten en zich voor goed met de koninklijke
familie te Skoetari 1e vestigen.
Van Montenegrijnsche zijde wordt mede
gedeeld, dat de te Skoetari binnengerukte
troepen de bewoners van deze stad in
een toestand van de grootste uilputting ge
vonden hebben. Een groot aantal menschen
hielden zich bij den intocht der Montene
grijnsche troepen verborgen; later echter
kwamen vele half verhongerden te voot-
scliijn en verzochten zij dc soldaten om
levensmiddelen. Om den grootsten i re oil van
Ho bevolking te lenigen, liet de Montene
grijnsche commandant levensmiddelen on
der hen verdoelen. Men vond verschrikke
lijke toestanden, vooral in de ziekenhuizen.
De arme bevolking van do stad had letter
lijk weken lang honger geleden. Veel men
schen waren van gebrek gestorven. Ezzad
pasja duidde zich in den laatsten tijd niet
meer in het openbaar verloonen, daar do
'dreigende menigte hem achtervolgde en
eischte, dat hij brood zou geven of anders
capi tuleeren.
D e h oudin g v an Mo n tenc g r o.
Volgens te Wieenen ontvangen berichten
vertelt men te Catta.ro, dat koning Nikita
het volgende verklaard zou hebben: „Ik
heb den grooten mogendheden gezegd, dat
ik tegen het Grieksche Paaschfeesl in Skoe
tari zou zijn en ik heb wooyd gehouden.
Ik heb den grooten mogendheden gezegd,
dat ik daar zal blijven en ik zal ook hierin
woord houden. Men 'viert het Paaschfeesl
niet om zich daarna te laten begraven."
Oostenrijk en Montegro.
In diplomatieke kringen te Weencn wordt,
naar de „National Ztg." meldt, verklaard,
dat de Oostemdjksch-Hongaarschc ambassa
deur te Londen in de ambassadeursconfe-
rentie, die gistermiddag gehouden zou wor
den, zou voorstellen de beide Montene
grijnsche havens, Antivari en Dulcïgno, te
«doen bezetten, doch niet door een lan-
dingscorps van de internationale vloot, maar
door een expeditiecorps, dat sterk genoeg
moest zijn om met succes ook tegen Skoe
tari op te treden.
Mocht de aniliassadeursc oi iterentie niet
kunnen besloten lol een spoedig optreden,
dan heeft Oostenrijk allo maatregelen ge
troffen om eventueel de expeditie tegen
Montenegro alleen tc ondernemen. Oosten-
rijk-Hongarije heeft reeds aan alle mogend-
Novelle van
ANTON GIULIO BARRIL1.
heden medegedeeld, dat het in dit laatste
geval zich niet gebonden acht aan de af
spraak omtrent dc Albaneesche grenzen,
dus omtrent dc steden Djakova, Ipok, Priz-
rend en Dibra.
De aan de zuidelijke grens in garnizoen
liggende troepen hebben bevel ontvangen
zich dadelijk marschvaardig (e maken en
zich te concentrccren aan de .Montenegrijn
sche grenzen. Een deel dezer troepen ïs
bestemd voor de bezetting van Antivari
cn Dulcigno.
Do gez anten c o n fe ro.n t i.e.
Op dc Londensche gezantenconferentio
bleek gisteren, naar Reuter verneemt, dat do
mogendheden absoluut eensgezind van plan
ziju hare beslissing te handhaven.
Naar men verwacht, zullen de mogend
heden binnen een'ige dagen officieel aan
Montenegro mcdedeelcn, dat het Skoetari
moet opgeven.
Ontkend wordt, dat Oostenrijk-llongarije
een termijn van 48 uren zou*hebben voor
gesteld.
De Zuidgrens van Albanië.
Telegrammen uit alle sleden en dorpen
van Epirus melden, naar uit Athene wordt
bericht, dat de zeer levendige beweging
aanhoudt, welke werd gewekt door liet be
richt in de bladen dal Oostenrijk en Italië
Albanië ten koste van Epirus zouden pogen
te vergrooten, voornamelijk in de buurt van
Korilsa. Ecu commissie vau 4 moslim cn
10 christenen, gekozen door de bevolking
van Koritsa, heeft opdracht naar Saloniki,
Athene en verschillende steden in Europa
te gaan, teneinde bij de mogendheden daar
tegen verzet aan tc teekenen en tc verkla
ren, dat de gehcele bevolking zonder onder
scheid van godsdienstige gezindte, met do
wapenen in de vuist zich tegen elke andere
oplossing van het grensvraagstuk, dan dc
vereeniging met Griekenland, zal verzetten.
Turkije en Bulgarije.
De Konstantinopelsche berichtgever van
do „New-York Hprald" bericht, dat de
geallieerden cn Turkije het thans geheel
on al eens zijn over de Turksch-Bulgaar-
sche grens in Thrnciö en de uitwisseling
der krijgsgevangenen.
Men verwacht, dat heden officieel zal
worden medegedeeld, dat de vredespreü-
minairen zijn geteokend.
Bulgarije cn Turkije hebben reeds een
oyereenkomst gesloten over beiderzijdsche
ontwapening.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
gistermorgen de vaste werklieden tot den
arbeid toe te Juten, om hen te straffen,
zooals ze zeiden. Toen dien morgen 'n aantal
„gelen" aan het station aankwamen, wer
den ze uitgejouwd. Ondanks de tegenwoor
digheid der politie durfden ze het station
niet te verlaten, op een vijftigtal na. De
anderen keerden terug. j
In de metaalnijverheid tc Charleroi is
de staking volkomen geëindigd. De mijn-
werkeis aarzelen nog. De glasblazers her- j
vatten Maandag den arbeid. Er waren giste-
ren 41.790 stakers, tegen G2.000 op Don-
derdag.
Itn de steenkolenmijnen in het, bekken
van Luik hebben L3.000, in de metaalnij
verheid 772G arbeiders het werk hervat.
De Kamer heeft art. 1 van het wetsont
werp tot invoering van persoonlijken en
algemeencn dienstplicht aangenomen met
11G tegen, 11 stommen.
België.
Uit verschillende industriesteden komen
berichten over de- hervatting van den ar
beid, die echter volstrekt nog niet algemeen
is, daar enkele vakvereenigingen hebben
besloten, om eerst vandaag of .Maan lag
weet aan het weik te gaan.
Te Anwerpen zijn de bootwerkers weer
aan den slag gegaan. In de haven gaat hel
werk weer gewoon. In dc fabrieken m
de arbcidshervattimg vrijwel algemeen. Do
stuwadoor-s van enkele schepen weigerden
8) i
Tucrii, tucra! Dit woord, zooals ik la
ter hoorde, beteekent in de taal van Ocue-
canati „oitnoozcle"Dat bet geen com
plimentje beteekende, haid ik direct wel
in de gaten, toen hij1 dat Woord met zoo'n
woede herhaaldelijk uitsprak. Om hem Ie
kalmeeren riep ik mij'n kameraden, in
de hoop, dat hun, gebaren hem meer naar
zijn zin zouden zijn; maar het was pre
cies dezelfde geschiedenis. Het verschrik
kelijke Tucra klonk harder dan ooit en
de wilden schaterden van liet lachen. Ik
stond maar door mijn baard te strijken
als om er een nieuw middel in te vinden
om mij te redden uit de benauwdheid,
maar ik vond niets. De wilden zelf kwa
men op- een goed idee. Mijn baard wekte
ihun - nieuwsgierigheid op, en vooral
die van den Koning. Mijn baard was
toen evenlang als nu, maar hij was in
dien tijd lichtblond als ongebleekt vlas,
en. de inlanders, die een kale kin hadden,
op enkele stekelige haartjes no, Waren
een en al bewondering, van mijn C a i 1 a
lapi, of zonnebaard, zoonis zij dien
noem'den. De koning bewees mij de groo
te eer er verscheidene malen aan, te
trekken en nam de lange haren in zijn
hand om te onderzoeken of zij natuur
lijk of vascli waren, cn toen hij zich er
van had overtuigd, dat ze aan de kin
vast zaten, keerde hij zich tot zijn ge
liefde on-dordanen en net een lange toe
spraak legde hij hun het geval uit
De hond mocht zich ook in de bewon
dering van de bende verheugen. P u n-
iiunqui! riepen ze uit, wit dier; maar
Apollo blafte heftig als ze hem Punnun-
qni noemden; ik trachtte hem te kalmec-
ren door zijn waren naam to noemen; en
de koning, die bemerkte, dat de poedc-l be
daarde, was zoo goed om dien metholo-
gischen naam herhaaldelijk uit te spre
ken. Toen gaf hij de bende een bevel en
gaf ons een toeken om 'hem naar den berg
te volgen. Hij liep alleen voorop, wij achter
hem cn de krijgslieden sloten de optocht.
En zoo liepen wij door met gebogen hootd.
elkaar onze gedachten toefluisterend, die
volstrekt niet vroolijk waren. ,AVaar gaan
we naar toe? Wat, voor een leven of wat
voor een dood zat de onze zijn'? Zullen
we tol spijs dienen voor deze koperen boe
ien, of zullen we genoodzaakt zijn om op
dit eiland oud te worden, om een nieuw
soort menschen, noch wit noch bruin voort
te planten? En onze buizen, dc familie,
de vrienden?" Bedenk wat- een afschuwe
lijk toekomstbeeld wij voor oogen hadden.
Al schonken zij ons het leven, hoe zou
den wij van 'dal. eiland wegkomen? Wel
ke Cook of welke Bougainville zou de
Archipel van de Zeven hoofdzonden ko
men ontdekken?
Gekheid! dacht ik eindelijk, laat gebeu-
Tri polis..
Volgens te Benghasi ontvangen berich
ten zijn bijna alle Bedoeïenen, die onder
bevel van Azia bev en Neghib tu&acheu
Regina en Eliatmr stonden, uiteengegaan,
na verklnaul te hebben, dat zij niet van
plan waren de vij mdiilijkheüen voort te
zetten.
STADSNIEUWS.
Uit tien Geuioenteraaü.
(Vervolg,)
P1 a n 191 o.
Adres van het Dagelijkse!» Bestuur der
commissie voor de onatbankelijkheidsfees-
ten 1913, om .subsidie van de Gemeente
voor die feesten, met advies van B.enW!
De Voorzitler deelt mede, dat over
deze aanvrage breedvoerige besprekingen
hebben plaats gehad. Er was een plan
op-gezet, dat veel meer kosten zou dan
nu is aangenomenmaar U. en W. hebben
gezegd, dat zij een zoo hoog subsidie als
daarvoor noodig zou zijn, niet aan den
Raad konden voorstellen. Toen heeft de
commissie gezegdals de Raad dan niet
meer wenscht te geven, zal getracht wor
den het programma te vereenvoudigen.
B. en Wj. hebben dit voorstel gedaan,
omdat op het programma, voorkomen kin
derfeesten, die een uitgaaf zulten vorderen
van bijna f 2000, en een extra bedoeling
aan de algemcene armen.
De heer Al e ij e r vindt C 3000 nog wat
hoog. llij heeft gelezen dat het totaal dei-
particuliere bijdragen f2000 is, en hij meent
dat er een gelijk bedrag als subsidie kan
vastgesteld worden.
De heer v. d. Hoek had gedacht dat
liij wel -een afwijzend advies van B. en
W. op dat verzoek zou gevonden hebben,
nu blijk! dal. maai f2000 uil particuliere
bijdragen is bijeengebiaclit. Üpr. heeft daar
uit den indruk gekregen, dut niet liet volk
maar de commissie feest wil vielen, Des-
temeer had hij een afwijzend advies ver
wacht, waar do wethouder van Financiën
voorzitter dier commissie is. en deze al
tijd beeft als er geld gevraagd wotdt. Ook
de- heer Ttoslinga was vroeger van mee
ning, dat de kosten voor deze leesten moes
ten komen uit particulier 'initiatief. Nu wordt
echter ineens door het college voorgesteld
als subsidie te geven f 3000 plus de op
brengst van staangeld van kramen.
Dit bevreemdt hem, vooral vandaag, nu
weer gebleken is, hoe moeilijk het is het
geld, benoodigd voor een ziekenhuis, be
schikbaar te stellen. Daarbij lel spr. pp
de gelden, noodig voor het pensioen voor
Gemeenteambtenaren.
Wat de Gemeente met deze subsidie aan
die feesten zal uitgeven, beloopt ongeveer
f 5000, cn dat acht hij niet verantwoord.
Hij zal er dus tegen stemmen.
Een stem: Hoe komt ge aan dat bc-
drag.
De heer v, Hoek: Er is reeds f 1100
uitgetrokken op de begrooting voor vlag
gen en illuminatie.
Een stem: Da! komt niet aan de com
missie
De heer de Bruut merkt op, dal dl
een wat meer nationale vreugde bij do
herdenking van de onafhankelijkheid voelt
opwellen da,n de ander. Bij de arbeiders
wordt -dagelijks gevoeld dat geen enkelen
dag bet gevoel van vrijheid is waar te
nemen. En dat de natie vrij is, lapt hij
aan zijn laars.
*Spr. moet er tegen opkomen, (lat aan
zoo'n totaal nutteloos programma zooveel
geld zal worden weggesmeten.
Waar dc commissie- oorzaak is gewen
den dat. op unfaire wijze hel eenige dat
reden van bestaan zou hebben een ten
toonstelling totaal in het water i- ge
vallen. heeft dit op hem den indruk ge
maakt, vooral door de manier waai op die
tentoonstelling is weggetrapt, dat dit moet
doen huiveren haar vertrouwen (e schon
ken.
Er zijn er misschien, die niet weten
waarop spr. doelt, en daarom wil hij er
aan herinneren, dat do vereenigiim „Kunst
aan het Volk" hot plan heeft gehad oen
tentoonstelling te organiseeren, waarop de
occonomischo cn maatschappelijke biesland
van vóór 100 jaar en nu zou worden ver
aanschouwelijkt.
Toen „Kunst aan hel Volk" daarmede
begon, is govraagd: „wilt gij met ons sa
menwerken?" en daartoe heeft hel Bestuur
zich bereid verklaard. Hel Bestuur heeft
toen een brief gekregen, waarin gezegd werd
dat tegelegcncrtijd hierop zou worden te
ruggekomen. Voor de groote voorbereiding
die zoo'n tentoonstelling noodig maakt, is
de lijd inmiddels voorbijgegaan, en nog
is die „gelegener lijd" blijkbaar niet ge
komen.
Er was gespreken om die tentoonstelling
te doen samenvallen met een clecliieiteits-
tentoonslelling. Maai alles is opzij gescho
ven voor relletjes op straal.
ren wal gebeuren wite hel helpt niets
om het. hioofd te laten hangen; en ik be
gon den koning gade ,te slaan, die vlug
langs liet nauwelijks zichtbare paadje
door het groote boseh mnieheeiute. llij
was kloek gebouwd cn had een lichten
en flinken gang. Op zijn rug had hij een
tweede zou en ik zag, dal die niejj ge
schilderd maar in liet vel geprikt was,
zooals de wilden dat doen door het la-
tooëeren.
Na twee uren vermoeiend loopen, kwa
men 'wij op een plateau van waar men
eenc uitgestrekte vlakte zag, door een ri
vier doorsne-den, die naar haar uitmonding
liep ongeveer tegenovergesteld aan den weg,
dien wij volgden. f
Als wij dat vier en twintig uur eenier
hadden geweien, zouden wij de rotsen
ontkomen zijn en in dc monding van de
rivier hebben kunnen landen, zonder ver
lies van menscltenlevens. Maar als je al
les van te voren wisl, zou je heel wat
dingen heler doen. En al waren op het
oogenblik onze gedacht en alles behalve
vroolijk cn ons humeur nog minder, wc
bleven toch oven slaan om het prachtige
uitzicht te aanschouwen, liet dal was
groot en de rivier toekende een lange zil
veren lijn door dat groote groene kleed.
Op den jinkeroever van de rivier, niet
ver van ons af,, zag men een massa ge
houwen in den vorm van bijeiikoiven, het
waren, je hebt het al geraden, dc wonin
gen der inboorlingen.
- Caila Jajüal schreeuwde de koning
Op zulke dagen denkt spr. met weemoed
aan de bermen en onderkanten, Spr wijt
die door hem bedoelde -- feiten niet
aan dc leiders, maar zulke feiten zijn z. i.
de gevolgen van de feesten op straat Waar
deze commissie een soort van officieus ca
chet heeft, betreurt hij dit alles re meer.
Waar het particulier initiatief, dat hier
nu zoo'n schoon arbeidsveld had, zoo'n
bagatel heeft bijeengebracht, daar meent
spr. toch te mogen vragen: waar zit de
liefde voor dié nationale nnaih.inkelykheid,
indien ze niet blijkt bij de men-ehen die
de centen hebben?
Spr. heeft dit alles gezegd, omdat tiet
vertrouwen ui de commissie is geschokt,
van welke toch verwacht mocht wouli-u,
dat zij niet zoo onvc-ianhvonidetijk zou
hebben gehandeld.
De Voorzitter is wel eere-voorzilter
dezer Commissie, maar de heer De Burin
zal begrijpen, dat llij niet alles weel wat
in die commissie gebeurt.
Ook spr. had zich gespitst op die ten
toonstellingen. Waar echter in hel comité
zitting hebben de directeur van liet eleetri-
ci teil sin. il rijf en de directeur van Gemeente
werken, die toch met hel plan van een ten
toonstelling sympathiseerden, kan een hou
ding als waarvan de heer De Bruin spreekt,
toch moeilijk aangenomen woiden.
Spr, meende ook te weten, dal <U> Com
missie nog van hot beslunr valt „Kunst
aan hol Volk" een antwoord wachtende
was. Hij meende, dat een antwoord was
Ingekomen, waarin werd medegedeeld, dal
over het schrijven der commissie in het
Bestuur dier veiecniging zou worden ge
spreken.
De Gas- en Kteetiiciteilsionlooiistellirei is
vei vallen om technische redenen. De. di
recteur leeft gezegd, (lal de tijd oor een
behoorlijke voorbereiding te kort en liet
tijdstip voor een tentoonstelling voor du
fabrikanten niet geschikt was.
Spi. heelt de hoeren in de commissie
zien weiken en daarbij kunnen opmerken,
dat hel zeer ijverige menschen zijn, dio
zóó weiken, dal zij met kleine middelen
veel weten te bereiken.
In de groote, de algemcene feestcommis
sie, is hel schema voor de feestelijkheden:
gemaakt en daarnaar heeft hel comité het
plan opgemaakt, dat daardoor wat groot
was.
Dat comité heeft het programma aan B.
en W. overgelegd, innur daarop zal £0-
sehrapt worden, zoodat in plaats van 1' 7000
zpoals dit aanvankelijk het geval was, pu.
nog f 3000 te kort komt.
Maar ei is op dal programma ook een,
optocht en die willen B. en \V, mei schrap
pen.
Waar daarvoor f 3000 is uitgetrokken cn
de Gemeente L 3000 zal geven als het
voorstel wordt aangenomen, lurnU de com
missie toch nog (e koit.
De ft 100, die op de begiooting zijn
gebracht, is niet ter dispositie van de
commibsie, maar is van de gemeente zelve.
mij toe. Dal waren de woorden, die mijn
baard aanduidden, ik werd dus door don
koning gewoonweg Zonnebaard gedoopt;
wat ik natuurlijk pas later begreep, tuen
ik de beteekenis der woorden had ge
leerd.
Tot uw dienst, majesteit, antwoord
de ik, en haastte mij naar hem toe.
C a p i t n t a
Capil... ï'iep ik als in een dioom
verwondend uit.
Capituta! en dit zeggend wees
de koning mij die verzameling koepclvor
migc huizen aan.
Ah! Capituta. nu begrijp ik het;
en ik maakte het gebaar van eten en
slapen.
Dat was de eerste proef van mimiek, die
goed gelukte. De koning dacht, op 'dat
oogenblik, evenals ik aan geen andere be
zigheid dan 'aan eten en .slapen, daarom
schold hij mij ook niet uit voor tucrii.
Een uur later waren wij aan de poorten
of heter gezegd de eerste hutten van Ca
pituta, door een bende schreeuwende kin
deren en vrouwen van ietleren leeftijd ver
welkomd, allemaal «a gekleed als dc
krijgslieden die mi- >i teerden. Kleerma
kers of taillouses luw ren maar niet naai
Capituta gaan. Ze zouden binnen acht du
gen failliet gaan!
Do dames keken ons heel nieuwsgierig
aan; weer een bewijs, dat ze allen van
dezelfde moeder afslammen. Ik kou niet
nalaten en passant hen te bewonderen
want ze waren mooi, op mijn woord
zoowel wat de vormen betreft ate de teint,
die veel blanker was dan bij dc mannen.
Ze waren niet getatoueeid en ze mis
vormden niet hun «haam door het te
verven; wel een bewijs, dat ze zic-h
mooi vonden zooals moeder natuur ze had
geschapen. Ik bespeurde alleen maai een
beetje rouge, dal enketen van hen op
Inm wangen hadden gesmeerd, "Weinigen
Ven liet waren de hooggeplaatste viou-
v enj droegen een sjerp om de lendenen,
geweven van zijachtig vlas, blauw of
rood geverfd, maar de meesion hadden
mets anders om hm) onschuldige naakt
heid tc bedekken dan een snoer van
liaaientamteu om den hals, die met hols
werd gedragen als oen paarlencolher.
Dc menigte volgde ons tot in hot mid
den van hel dorp, waar zioli een groep
hoogere hutten bevonden, omringd door een
breede gracht, waarin een arm van do
rivier uitmondde. Dat fort, dat uit do
verte gezien, zich in niets van de andere
huizen van Capituta onderscheidde, was
ilu voiring van den koning en zijn hof;
een waar aardsch paradijs met groene,
hoornen, die hun hooge kruinen hoven do
huizen verspreidden, mol heerlijk frisehwa-
te>', dat overal omheen stroomde cn langs
de oevers de schoonste bloemen, die do
volnmaksle tuinman zich kon drocmicn,
deed bloeien. 1
(Wordt vervolgd.)
SCHIiEiMMM: E OOUiRftHT.
