66** Jaargang.
Woensdag 14 Mei 1913
No. 14219
tlit een cyclus „ftrfistenisien",
Deze fcourant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: iVoor Schiedam on Vlaardingsn II, 1.25, franco
per post II. 1.65.
Prijs per week: IVoor Schiedam! en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten de» middags Yóór e*n
uur aan het Bureau b'ezorgd zijn.
Bnrean: Lange Haven No. 141 (hoek. Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels 110.92; iedere regel meee
16 oe&ts, Reclames SO cent per regel. Groote letters naar de plaats die idjj
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden, Xarirven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen,
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van HO cents per advertenties bij vooruitbetaling aan het Bureau te Yoldoea.
Intercommunale Telefoon No- 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 14 Mei 1913.
DE BALKANOORLOG,
Naar den vrede.
Naar Beuter verneemt; heeft de Bulgaar-
feclio gezant te 'Londen gistermorgen de
Jtelegrafis'che opdracht zijner regeering ont
vangen om de vredespreliminairen te tee
kenen. De Grieksdie en Servische gede
legeerden hadden gistermiddag nog geen
instructies ontvangen, heigeen echter geens
zins wijst op een verschil van meening.
De meeste vredesgedeliegoerden zijn
reeds te Londen. Men verwacht, dat bin
nen enkele dagen een formeele vergade
ring van de afgevaardigden van alle oor
logvoerenden zal worden gehouden, waar
dan de vrede geteekend zal worden.
Ofschoon het document, dat de godele
geerden zullen teekenen, officieel „vredes-
preli min aire n'i, wordt genoemd, zal toch
met de onderteekening de oorlog geëindigd
zijn. Men lieeft het alleen zoo genoemd,
omdat het aldus beschouwd moot worden
jn verband met de nog te nemen beslissin
gen van de mogendheden over Albanië, de
Egeïsche eilanden en eveneens met cle be
sluiten van de 'technische commissie te
Parijs. Al deze besluiten zullen opgenomen
worden in het verdrag, dat, na ratificatie
door de mogendheden,, in de plaats! zal tre
den van het Verdrag van Berlijn,
De amb'assadeursoonferentie zal gedu
rende de besprekingen te Londen blijven
en de commissie te Parijs zal nota nemen
van de beslissingen dei' vredescommissie.
Een congres van de mogendheden zal Üus
niet noodig zijn. In diplomatieke leringen
is men n.l. van meening, dat liet, gezien
het succes van de Londensdhe conferentie,
mogeljjk zal zijn de zaak af te doen zonder
een formeel congres.
Het vredestradtaat.
De Parijsche „Matin" kent reeds den in
houd van het vredestractaaf, dat eerstdaags
Boor de oorlogvoerenden zal worden ge
teekend. Het luidt aldus:
Art. I. Er zal van af de uitwisseling der
ratificaties van idil verdrag ten eeuwige
Hagen vrede en vriendschap heers eb cn tus
Selien Z. K. M. Ben sultan van Turkije
©enerzijds en H. H. NL M. de geallieerde
souvereinen anderzijds, en evenzoo tus
schen hun erfgenamen en opvolgers, hun
staten en respectieve onderdanen.
Art. II. De sultan staat aan de gealli
eetde souvereinen af het geheel e gebied
van zijn rijk op het Europees'che vaste
land bewesten ean lijn, getrokken van Enos
aan de Egeïsche Zee naar Mi dia aan de
Zwarte Zee, met uitzondering van Alba
nië.
Het nauwkeurige tracé-van de grens van
Enos naar Midia zal vastgesteld Worden
Hoor een commissie, benoemd door.,..
Brt. III. De sultan' van! Turkije en de
geallieerde souvereinen verklaren aan' den
keizer van Duit.schlan|d, aan den keizer
vah, Oostenrijk; koning va|n Hongarije, aan
den president Van de Fraiisehe republiek,
aan den koning Van Groot-Brittannië en
Ierland, keizer van; Indié, aan. den koning
van Italië en aan den keizer van alle
Ruslanden, de zorg over te laten voor de
vaststelling der grenzen van Albanië en
Van :üle andere kwesties, Albanië betref
fende. i
'Art, IV De sultan verklaart aan de geal
lieerde souvereinen af te staan het eiland
Kreta en te hunnen! behoeve afstand te
doen yani pile souvereiniteits- etn' apdeie
echten, die hij op dit eiland bezit.
iArt. V. Do sultan cn de geallieerde souve
reinen verklaren aan' Ben keizer yan Duits ch
ianti, den. keizer van Oostenrijk, koning
van Hongarije, den president der Fransche
republiek, 'den koning van Groot-Britannië
en Ierland, den koning van Italië en den
keizer van alle Ruslanden de zorg over
te laten om te beslissen over het lot van
alle Turksche eilanden (met uitzondering
Van Kreta) en het schiereiland Mont-Athos.
iArt VI. De sultan en de geallieerde sou-
Vi einen verklaren de zorg voor de rege-
mg der kwesties van financieelen aard,
voortvloeiende uit den, staat van oorlog, die
thans ten einde is gekomen en van de
hierboven genoemde afstanden! VUn grond
gebied over te laten aan de internationale
commissi©, die te Parijs bijeen zal komen,
en naar welke zij vertegenwoordigers heb
ben afgevaardigd. i
Art VII. De kwesties betreffende de krijgs
gevangenen, jurisdictie, nationaliteit en had-
del zullen bij speciale .overeenkomsten ge
regeld worden,
De h ondgeh'ooten onderling.
Aangaande de jongste gevechten tusschen
Grieksclie en Bulgaarsche troepen! in Mace
donië meldt de bijzondere berichtgever van
Havas te Salonika dog üe yolgende bijzon
derheden
Reeds eenigëh tijd zijn schermutselirigen
tusschen Bulgaren, en Griekep' in de omstre
ken van, Serres en Drama voorgekomen!. De
Bulgaren hebben echter nu met infanterie,
cavalerie en artillerie een aanval gedaan.'
cp de Grieksche Voorposten langs de ge-
heele linie Panghenon-Eleutherokhori. Zij
gingen voornamelijk! in de richting van
Voeltsjista met het doel de brug te ver
meesteren en dan paar Orbano op te ruk
ken, om de eerste Grieksche brigade te
isoleeren en het gebied over den Stroema
te bezetten. De aanvallen duren nog voort
en men hoort het kanongebulder uit de
richting van Eloutherokhori, Paleskhori, Ni
kissanni en Voeltsjista,
De geheele Week al moeten Bulgaarsche
benden aanvallen, ondernomen hebben oj>
op de Grieken in de streek om Alistrare en
Drama,
Een later telegram uit Saloniki meldt, da,t
er aan het conflict, dat aan Weerszijden
(jooden en geWonden, heeft gekost, een eind
is gekomen.
Ook met de Serviërs hebben de Bulgaren
het nog steeds aan den stok. Zij blijven
voortdurend troepen zenden naar Köprulu
en Istip en hebben tal van dorpen in die
streken, waarop ook de Serviërs aanspraak
maken, bezet. Te Sofia zijn Maandag hef
tige redevoeringen tegen Servië gehouden.
De Bulgaarsche pers bepleit een ver
bond met Turkije, waarbij Turkije welwil-
door MARIE METZ-KONING.
De kennismaking met .Sjors".
„Sjors," onze beschermer en vriend,
woonde 's zomers buiten! en 's winjliers in
do stad. Hij Was er zooals hij met iro
tischen trots vaak verklaarde hij was
er in geslaagd, buiten, op zijn dorp, een
zekere reputatie van maatschappelijk-fat
so-enlijk mensch te verwerven, hoewel het
huis, dat hij daar nu sedert jaren, voor
zichzelf reserveerde-, eigenlijk een boerderij
was, zoo vervallen en oud, dat een boer
er niet meer kon Wonen:. Toen eens een
kunstbeschermer, voor een in onze oogen
fabelachtdgen prijs, eon paar schilderijen
van hem' had gekocht, ,vonjd Sjors zich
gerechtigd en. door zijn vtouW gemachtigd
ow deze boerderij te k'oopen. „We hebben
dan in elk geval onderdak," zei hij, toen
Lj 't mij Vertelde. „En de vrinden kunnen
er 's zomers komen Werken of uitrusten
als ze tevreden zijn met Wat ze krijgen.
En Wij? We waren tevreden als wo
.waar Bij „Sjors" mochten zijn, buiten of
NT de stad. Er ging van 'hem iets uit,
lende onzijdigheid zou waarborgen, als Bul
garije met ziin bondgenooten in oorlog
mocht komen.
De Bulgaarsche verlieken.
Volgens officieele opgaven bedragen de
Bulgaarsche verliezen in den oorlog, aan
dooden: 330 officieren en 29.711 soldaten;
aan gewonden 950 officieren en 52.550
soldaten, terwijl 3193 militairen verdwe
nen zijn.
GEMENGDE MED EDEEL1NGEN.
Engeland en Bus'land,
In het eind van Mei (Russische tijdreke
ning) is een bezoek te wachten van. den.
Enge'sbhcn koning aan. den tsaar te Pe
terhof. Koning George zal drie dagen aan
het Russische hof vertoeven. E-on dezer
dagen zal gewijd zijn aan het hijwonen van
een groote troepenrevue) te Krassnoje Selo.
In politieke kringen hecht men aan dit
bezoek een groote bote-ekënis, wijl men
daarin -een verdere toenadering tusschen
Engeland en Rusland ziet.
gen tijd de sterkste maeht in de Middel-
landsche Zee vormen. Men wenscht met
de organisatie dezer manoeuvre een drie
ledig doel te bereiken. Het betreft niet
slechts om de Amerikaansche vloot aan de
Europeesche volkeren te toonen. Men
wenscht ook dat de officieren en man
schappen met Europeesche volkeren in aan
raking komen om hun vorming te voltooien.
Bovendien wenscht men den Amerikaa.ii-
schen burgers -or op te wijzen, 'dat Ame
rika over een sterke marine beschikt, welke
dus diplomatieke -eischen op ieder tijdstip
ondersteunen kan. De bovengenoemde vloot
der V'ereenigde Stalen zal de grootste ha
vens der Middellandsche Zee aandoen.
Fr an kr ijk'. 1 i
De staking der Parijsche bakkersknechts
is mislukt. In geheel parijs was gedurende
do Pinksterdagen volop brood Voorradig en
gisteren hebben nog verscheidene stakers
het werk hervat. De staking is verre van
aligemeen. In de stad zelf staken van de
4000 gezellen er 804, terwijl van 1472
gezellen in de voorsteden ca' 335 staken.
Het personeel fier Parijsche 'groente
handelaars heeft zich door deze voorbeel
den niet laten afschrikken en is gisteren
ook in staking gegaan. Jlet eis-cht ver
hooging van loon en vaststelling van den.
werktijd. Deze staking is vooral in de zui
delijke gedeelten in en om Parijis alge
meen.
Denemarken. 1
Te Kopenhagen is gisteren de elfde na
tionale conferentie voor zeerecht in de
zaal van do Lands thing geopend. Er wa
ren 150 gedelegeerden aanwezig. De pre
sident van het zeegerec-'htshof Jvoch is
voorzitter. Na een kort verslag over Ide
bestuurswerkzaamheden sedert de laatste
conferentie kreeg prof. Ilogerup het wooixl
tea- inleiding van de besprekingen over
de verklaring van Londen.
T u r k ij e.
De Engelsche kruiser „Gloucester" is
gisteren met spoed van Saloniki naar Smyr
na vertrokken, waar onlusten zouden zijn
uitgebroken.
Mexico* i i i [ï>[ïjj$
Volgens een telegram uit Nogales in Ari
zona, heeft de vorige week bij Guayama
in den staat Senora, een driedaagsch ge
vecht tusschen Mexiaansche bondstroepen
en opstandelingen plaats gehad.
Volgens een bericht van generaal Obegon
zijn 500 man der bondstroep-en gedood en
200 gewond. De gevangen gemaakte offi
cieren wérden aan beide zijden doodge
schoten.
Een sneltrein met hout en ruwe olie be
laden, is naar het slagveld gezonden, Op
dat de lijken verbrand- kunnen worden.
Canada,
Het parlement heeft gisteren op vooistel
der regeering 35 millioen dollar toegestaan
voor den b'ouw van drie dreadnoughts, die
41e Engelsche marine zullen versterken. Er
heerschte in het Kamergebouw een zeer
opgewonden stemming, daar de oppositie
zich met alle macht tegen de aanneming
van dit voorstel verzette.
het lloode Kruis en de Regeering nog
mede, dat het verzoek om de leiders en.
eenige leden der ambulances te deeoree-
ren, in den Ministerraad was behandeld.
Volgens genoemd blad verwacht men
thans een oplossing van het conflict in
dezen geest:
„dat de orde-verleening nog een tijd lang
van 't program blijft, tot na de verkiezin
gen, en blijkbaar met 't doel geen oud lint-
jesstof op te werken; waarna er wellicht
op meer beperkte schaal aan het verzoek
van het hoofdcomité gevolg zal jyorden
gegeven."
Ontbonden Staatscommissie.
Bij Kon. besluit van 5 dezer is, ppder
dankbetuiging voor de wijze,, waarop zij
zich van de haar opgedragen taak heeft
gekweten, ontbonden de bij Kon. besluit
van 13 October 1910 ingestelde staats
commissie tot voorbereiding van een her
ziening van de bestaande Verhouding tus
schen het gouvernement en de Prptestapf-
sche Kerk in Nederiandsdh Indië.
BINNENLAND,
Onze Marine.
Blijkens bij het departement van marine
ontvangen bericht is Hr. Ms. pantserdek-
schip „Holland", onder bevel van den ka
pitein-luitenant ter zee O. H. de Lussanet
de la Sablonière, 13 dezer van Nanking
vertrokken naar Kiukiang.
Voroenigdo Staten.
De „Daily Telegraph" meldt, dat binnen
kort een groot Amerikaansch eskader door
de Straat van Gibraltar zal-j varen en in
de Middellandsche Zee zal gaan kruisen.
Aldus is door den minister van marine der
Vereenigde Staten besloten. T)e vloot zal
uit acht dreadnoughts, 13 pantserkruisers
en een groot aantal kruisers, torpedob'oo-
tcn cn andere kleinere schepen bestaan.
Deze 21 slagschepen zullen gedurende eeni-
dat aantrok en verwarmde, zooals ik een
Vorige maal al 'vertelde. i
„Sjors," onze voorganger en beschermer,
was eigenlijk door mij aan zijn bijzon
dere reputatie gekomen,. Ik had hem „ont
dekt," niet als artiest, maar als mensch,
op een avond, dat ik me ziek voelde van
„Weltschmerz," en als een, beest zonder
baas rondliep in de roezemoezige stad,
waar „Sjors" in een der hoofdstraten zijn
zeer hoog gelegen woning had, die eigen
lijk maar uit twee kamers en een keukentje
bestond. De woning was boven een ma
gazijn van gemaakte heerenkleeren en lag
op de derde verdieping. Op de tweede
verdieping woonde een boekhouder met
vrouw en, vier kinderen, lep op do vierde
twee modiestjes, die op een abelier werkten.
Verdiept in mijn „Weltschmerz," voortge
jaagd door droeve gedachten, was ik de
smalle deurc van' „Sjors" zijn bovenwoning
al voorbij, toen ik plotseling stil stond,
me herinnerend hoe „Sjors" weken geleden,
eens terloops tegen' xne had gezegd: „Kom
eens bij me aan!, als je lust hebt" Als een
beest zonder baas, dat verlangt naar een -
goeden baas, bracht mijn intuilie mij dien
avond tot „Sjors." Ik stond stil, keerde
op mijn schreden terug en wou bellen)
toen ik mij herinnerde, dat „Sjors" bij zijn
uitnoodiging nog varmeid liajd„Bellen, is
overbodig. Je duwt maar tegen de deur
en begint te klimmen. Op 't tweede 'portaal
wonen wij. Ook herinnerde ik mij het
gezicht, waarmee hij dit gezegd had: een
gezicht zoo Vol humor en over alles heen
kijkende tevredenheid, dat het dagen In
me had nagelicht als oen lokkend, maar
voor mij onnavolgbaar voorbeeld.
Ik duwde dus, en begon te klimmen.
Op 't eerste portaal hing een klein, reeds
aangestoken petroleumlampje aan den ïriet
zeer helderen muur. Ik ging het voorbij,
en beVond dat na het eerste portaal een,
touw met knoopen de trapleuning Venting,
en dat de trap steil, de treden smal Waren.
Hoewel 't meer dan schemer was, z!at
„Sjors" nog voor zijn schildersezel en
peuterde wat aan een doek. Toen ik bininen
k'w'arn in 't grauwe, nogal groote atelier,
dat later mijn toevlucht zou worden, knikte
hij, zooals hij nog knikt, nu ik hem zoo
veel beter ken', en begon dadelijk over
zijn schilderij. Hij deed net, of Itij het
heel geWooU i vond, dat Ik, ©en bijna
vreemde toon, iemand, die hij driemaal
vluchtig had gesproken, bij hem binnen
kwam; cn eigenlijk vond hij 't ootk heel
gewoon.
„We zijn allemaal menschen, hé?" Was
de formule, waarin hij zijn ievensfilosifio
voor ©en groot deel vervatte, Ik geloof
Ridderorde.
Bij Kon,, besluit van 10 dezer is de
Oost-indische ambtenaar met verlof J. Huls-
hoff Pol, belast met de waarneming van
de betrekking van administrateur bij het
departement van! koloniën) benoemd tot rid
der in de orde van Ben NetierlanBscben
Leeuw, 1
Bij Kon. beslui van 10 Bezer is G. JJ,
Engelgeer, hoofd ©ener openbare lagere
school te Amsterdam, benoemd tot ridder
in, d© orde van, Oranje -Nassau* 1 f
Personalia.
By Kon. besluit yan 10 dez'er is do
onder toekenning van den titel van advi
seur-honorair eervol ontslagen raad-advi
seur bij het departement van koloniën jhr.
J. D. Six benoemd tot staatsraad in bui-
ten'gewonen dienst.
Hot en Regeering.
De Haugscho Courant deelt over het con
flict tusschen den Prins als voorzitter yan
dan ook zeker, dat zijn houding niet zou
zijn Verahdeid, als in plaats van mijn
persoontje koning Alfons v^n Spanje bin
nen was gekomen. I
„Dat verdraaide ding droogt niet, en ik
moet er morgen, mee op sjouW," zeide
hij, met zijn oogen vlak bij het doek,
of het vuur, dat in zijn, oogen altijd gloeide,
het zou kunnen drogen;.
Dicht bij hem stond een stool, Waarop
ik zitten ging, begrijpende dat „Sjors" dit
bedoelde, toen hij een beschilderd paneeltje,
dat er op stond, er afnam en onder tegen
zijn ezel zette, zo:n!der zelf op te staan;
en dien avond weid ik voorgesteld pan
Lize, zijn vrouw, een van do verstandigste
cn beste vrouwen, die ik sedert heb loeren
kennen of niet kannen, 1
Licht Werd er niet opgestoken,, 't Was
of bedden begrepen, dat mijn zoekende
genegenheid meer troost vond in 'donker,
alleen; bij schemerlicht ka!n de ziel zich
ontplooien, en vertrouwelijkheid ontluikt in
woordeloozo oogenblikken; maar wol kreeg
ik koffie, koffie, zooals Lize alleen zetten
kon, koffie, waarvan het geurige aroma
jo mot hoop op jjetore tijden vervult.
„(Betere tijden," zei ik daar, en terecht.
De tijden van nu z ij n beter voor ons, van
uit ©en zeker oogpunt gezien. „Sjors," onze
cployistj is beroemd °h ik verdien tien-
KamerTcrittezlngen
De heer Hcndr. C. Diferee heeft de voor-'
waarde, hem gesteld voor zijn candida-
tuur te Eist, niet aanvaard. De protest;
kiesvereeniging heeft nu dr. P. J. Muller,
oud-kerkelijk hoogleeraar te 's-Graverihage,
candidaat gesteld, die de candidatuur heeft
aanvaard.
De candidaat van de sociaal-democraten
in het district Eist is de heer J. \Yj. Mat-
thijsen,
V
De R. K. kiesvereeniging in het district
Eindhoven heeft mr. dr. Van Best met na
genoeg algemeene stemmen weer candidaat
gesteld.
Uit het district Emmen schrijft men aan
De Neder].":
In de onlangs gehouden bijeenkomst van
do drie coalitiepartijen hebben de christe-
lijk-historischen noode afstand gedaan van
een eigen candidatuur, in verband met de
sterk wassende christ.-historische opleving.
Het christ.-historische districtsbestuur be
sloot ten slotte ditmaal te bevorderen een
anti-rev. candidatuur, indien de beide an
dere partijen zich verbinden over vier jaren
den te stellen chrisl-historiscben candidaat
te steunen.
Aan de gecoaliseerde r.-k. en anti-rov. par
tijen werd over dit voorstel tien dagen
bedenktijd gegeven.
De besturen van de a.-r. districtsver1-
eenigingen en het bestuur van de chr.-hist
distnetsvereeniging in het district Katwijk
hebben, zoo meldt de „Nieuwe Cl", o.m,
besloten, dat de anti-revolutionairen de can
didatuur van baron O. J. van Wassenaar
van Catwijck zullen steunen; de chr.-his-
torischen zouden dan bij de verkiezing voor
de P-ov. Staten aan de beeren v. d. Meer
en YVarnaar hun steun verleenen.
V
De oentr. anti-rov. kiesvereeniging in het
district Haarlemmermeer heeft besloten de
candidatuur van het aftredende lid, den
heer Van Wjchen (R.-K-), met alle kracht
te steunen.
V
Do christelijk-sociale partij zal hoogst-
maal zooveel als toon, zonder me méér (o
hoeven inspannenMaar of we geluk
kiger zijn en boter, dht Weet je nog nietl
|Waren wë toen niet Zuiverder mensch
dan 'nu, nu we hangen aan al wal 't lot
ons vriendelijk toewierp? En was onzo
gastvrijheid niet échter, torn we zelf het
leger spreidden, Voor een gast, dan nu we
per electrisclie bel onze bedienden roepen
om „©en kamer in orde te maken voor
meneer?"- En smaakten do kalfshon-ens
van een dubbeltje, die „Sjors" Zondags
voor onze „lunch" zelf op zijn pot
kacheltje bakto, ons minder goed, dan de
oesters, die w© nu eten
Neen, vanuit een ecuwigheiJssIan.lj.unt
gezien, wlaren d© Lijden toén beter. Ze vati n
echt en vol troost. Ze waren als bio-dore,
kinderen van één! grootcn vader, die, alleen
gebleven, wederzijdsdien steun gaven uit
eerbied vóór dien vader
„Dien eersten avond dan kreeg ik kof
fie, en maakto voor 't eerst kennis met
„Sjors" z'n vrouw, cn met de hiervoor
vermelde potkachel, waar wc ons rond
heen zetten, zoodra Sjors'waarlijk niét
moer zien korf of zijn „doek" droogde*
(Sloi yplgt.l
SCHO VSC 4E OOUIRJ ,ilT'.
I
1
i i i
