T 66"6 Jaargang. Zaterdag 3t Mei 1913 No. 14234 1 inner bestaat oil DE1E bladen. Eerste Blad ERFELIJK BELAST. De, groote sukkel, R-ï Deze courant verschijnt 'd a g e l ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal: Yoor Schiedam en V. laar din gen fl. 1.25, franco per post fl. 1.65, Prijs per week: Voor Schie'dam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. K* Jx Advcrtentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het Bureau hezorgd zijn. BureauLango Haven No. 141 (hoek Korte Haven). Prijs 'der Advcrtentiën": jVan 16 regels fl0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij ab'onnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In do nummers 'die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertenüei bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Intercommunale Telefoon No. 103. BUITENLAND. Schiedam, 31 Mei 1913. DE BALKANOORLOG. De vrede geteekend. Precies om twaalf uur gistermiddag is het voorloopdg vredesverdrag door de ge delegeerden der oorlogvoerende partijen on derteekend. Toon, zoo meldt Reuter, de gedelegeerden de conferentiezaal van ffiet St. James-paleis betraden, was Sir Edward Grey nog niet aanwezig. Zjij werden ont vangen doar ambtenaren van het departe ment van den Lord Chamberlain. Eenige oogenblikken later sprak minis ter Grey do afgevaardigden in de Fransche taal toe, en vertolkte hij do voldoening van den koning en van de rogeeiing over het tcekenen van den vrede in het paleis van St. James. Het kwam hem het beste voor, dat hot verdrag onmiddellijk gotee- kend werd, daarna Ion hij de conferentie dan uitvoeriger toespreken. Afschriften van het verdrag Werden daar op aan de verschillende afgevaardigden, overhandigd, $ic allen hun handteekening zetten. Onmiddellijk daarna stond Sir Edward Grey op, en sprak de gedelegeerden in het Pransch too. Na uiting te hebben gegeven aan de voldoening des koning over het teekenen van den vrede, bood Sir Edward do hartelijkste gelukwensehen dor Engelsche regeering aan ter gelegenheid van het slui ten van den vrede. Hij zeido voorts: lk Ihoop, 'dat gij allen de beslissing, waartoe gij gekomen zyt, mót een gevoel van voldoening en verlichting beschouwt 'In dit gevoel zullen alle andere mogendheden doelen, welke neutraal zijn gebleven, maar die voortdurenid het herstel van den vrede hebben gewonscht in het (be lang van de rust in Europa. Wij moeten er niet do oogen voor sluiten, dat nog kwesties blijven op 'te fosscn, voor-dat oen definitief resultaat verkregen zal zijn, maar ik zóu denken dat deze vreüessluitmg do regeling van deze kwesties zaï vergemak kelijken en ten opzichte van u aflen, ik hen er zeker van do welwillende be langstelling dca- andere mogendheden zal doen toenemen. Do minister gaf vervolgens z'ijn genoegen to kennen over de vriendschappelijke wijze, waarop hij1 zich herhaaldelijk met de gede legeerden had onderhouden en besloot: „Van heeler harte hoop ik, dat een hier gesloten vrede tot resultaat moge hebben, dat men overal tot rust kome, opdat iedere slaat zijn bronnen van bestaan, die zoo ernstig geleden hebben, kan horstellen, zijn Roman, van KLARA HOFEB, 8) Maar wat tot dusver een weldadige duis ternis had verborgen, wat onzekerheid, hoogstens een .tastend vermoeden Was ge weest, door het kloppen en het jagen van het overgeërfde bloed in herinnering ge bracht, dat was nu onbarmhartig in een helder, wreed licht geplaatst. Het stond daar als een somber monument en wierp zijn donkere schaduw in zijn loven. Hot Was met een goede bedoeling ge schied zeker. Vrees voor den ijveiigen God, dien hij diende, die straft tot in het dorde en vierde geslacht, vaderlijke angst van oen gemarteld gemoed. llij was als jongmonsch eens lichtzinnig geweest. Dat was voorbijgegaan. Van zijn strengen, calvinistischen vader, van zijn ernstige, plichtmatige mooder leefde boven dien in hem iets, Wat do philosoof cate gorisch gebiedend noemt, dat zich omzette in do strenge plichtsbetrachting Van don Pruisischen officier. Hij bad zichzelf nooit moor vergoten, klaar zijn vader was buiten zichzelf van woede geweest. Voor zijn oogon doken sckrikboeldon op, T.oon had hij Rot 'lom gezegd. En zijn leven vergiftigd. Jal Zijn leven vergiftigd! Zijn hoofd zonk dieper op zijn borst. Hoezeer voelde bij het vergif in zijn bloed 1 gebied kan ontwikkelen, en het w "U en geluk van zijn volk, en do voorspoed v.n zijn nationale leven moge verzekeren." Skuludis, de Gneksche gedoleerde, be antwoordde Sn Edward, als do oudste der gedelegeerden, en uitte zijn dank aan den koning en do Britsche regeering. Osman Njzarni-pasja sprak in gelijken geest. Daarna stond Danef op. Hij begon met do opmerking, dat .llij op liet oogenblik vair de onderteekoning in herinnering bracht, dat hij van do mogendheden verze keringen had gekregen omtrent do Turksch- Rulgaarscho grom, en voegde daaraan too, dat men ter zake van de financieole com missie te Parijs was overeengekomen, dal do geallieerden op denzelfden voet zullen worden behandeld als de gedelegeerden der mogendheden. Naar gemeld wordt, hebben de Bulgaar- sehe en Turksche gedelegeerden bovendien oe,n protocol onderteokend, waaxin beide partijen overeenkomen haar troepen dade lijk van de gevechtslinies terug te trekken. Onder de bondgenooten. Te Athene liep gisteren liet gerucht dat do Bu'garcn op 27 dezer in de buurt van Pravi een aanval deden op de Grieken, maar niet grooto verliezen worden terug geslagen. Hot gerucht is niet bcvoslgd. Venezilos, de Griekscho premier, die op 't oogenblik te Saloniki vertoeft, ontving gisteren generaal Saratof in gehoor en ves tigde zijn aandacht op de noodzakelijkheid om zonder uitstel een eind te maken aan de incidenten, en een vriendschappelijke overeenkomst aan te gaan tot regeling van de verdeeling der veroverde gebieden. Uit Sofia wordt bericht, dat dc chef van den Griekschen generalen staf opdracht heeft gekregen om met den Bulgaarschen generaal Ivanof overleg te plegen over 'dc vaststelling van een neutrale zone tus- schen de Grieksehe en Bulgaarsche troe pen. GEMENGDE MED EDEELÏNGEN Engeland. Mevr. Pankhurst is gisteravond opnieuw uit de gevangenis vrijgelaton. Zij is zeer ziek en werd per ambulancewagen ovei ge bracht naar hot huis van een ham vrien den, waar zij zich onder geneeskundige behandeling zal stollen. D u i t s c h 1 a n d. Do rijkskanselier heeft gisteren in den Rijksdag, in antwoord op oen interpellatie van sociaaldemocratische zijde betroffen- do do beperking van do wetten op liet recht van vcreeniging en do pers in Elzas- Lotharingen, uiteengezet, dat hot voorstel van de Eizas-Lotharingsche rogeering niets te maken heeft met de grondwet van Elzas- Lotharingen, die intact blijft, maar dat liet alleen gericht is tegen die elementen, welke In hot eerst Was hot hem geweest alsof hij een slag voor het hoofd had gekregen. Hij word bijna menschenschuw. Doch ein delijk, langzaam, heel langzaam kWam def reactie, zijn jeugdige natuur zegevierde. Hij wilde "zijn loven dwingen, den, draak den kop indrukken: God helpt don moedige. klaar dit was geen vijand buiten hem. Dat was in ham. Een deol van hemzelf, onscheidbaar, onverwoestbaar. In dien nacht, toen het gehoorde hem niet met rust liet, had hij zichzelf do gelofte gedaan, dat hij nooit zou trouwen. klaar later waren met do jaren kalmer gedachten gekomen, llij werkte, hij kwam vooruit, hij leerde vergeten. Hot verleden raakte meer en moor op den achtergrond het behoorde bijna tot de geschiedenis. Niemand wist er van af. Het zou om te lachen Zijn geweest als iemand gezegd had wel te weten wiens kleinzoon hij was hrj do hooggeachte officier hij een voor naam cavaleric-regimerit. Do solidariteit dor loden van óón stand beschermde hem als een wal van lansen. Hij was zijn mooder dankbaar, dat zij, dio een groot vermogen bezat, Rad door gezet, dat hij dit beroep koos. Mot de onbcdriegolijke intuïtie dor moederliefde had zij begrepen, wat goed voor hom zou zijn. Een hechte aaneensluiting, een, steun haar buiten, een betrekking, die olkcn twijfel buitensloot, werk voor een bepaald, zicht baar dool. Aan dit inzicht offerde zij don wonseh haars harten op, n.L om hem in den dienst der kerk to zien en zij overwon, do vreedzame politiek van bemiddeling wil len ondermijnen. [liet nationalisme in Elzas-Lolharingtein uit zich steeds bijzonder sterk, als het nationaal bewustzijn in Frankrijk zich bui tengewoon uitzet. Daarin^schuilt het groole gevaar van het nationalisme. Het voorstel van do Elzas-Lotharingsohe regeering is ge richt tegen do uitwassen van do vrijheid van pers en veieemiging, welke in den laatsten tijd een revanche-oorlog van Frankrijk tegen Dnitschland prediken. Hol is niet toelaatbaar, dat do pers op Duit- schen bodem zich erger aanstelt dan de aan Dnitschland vijandige pers in hot bui tenland en dat vorcenigingcn in Duitsch land het buitenland in de kaart spelon. Wij zullen, zoo besloot do rijkskanselier onder levendige toejuichingen, de intrigues bestrijden van hen, wien het een doom in het pog is, dat Eizas-Lotharingen on afscheidelijk met Dnitschland verhonden is. In antWoord. op een vraag betreffende den Bagdadspoorwleg antwoordde gisteren staatssecretaris v. Jagow in den Rijksdag, dat Duitschland over de onderhandelingen over de Engelsch-Turkschc overeenkomst op do hoogte werd gehouden. Voor zoo verre rechten en belangen, voortvloeiend uit onze Ragdadspoorwegvcrdiagen dooi' drze overeenkomst worden goiaakt, is voor deze overeenkomst onze goedkeuring noo- dig. Er zijn daarover thans besprekingen begonnen. De minister merkte verder nog op, dat de bepaling in de Engelsch-Turkschc overeenkomst, waarbij do Bagdadspoorwcg to Basra zal' eindigen, vooi ip moet stollen, dat de Schatt el Arab van Basra tot de Perzische Golf bevaarbaar wordt gemankt cn blijvend bevaarbaar woidl gehouden. O o s t e n r ij k-II ongar ij e. Dezer dagen heeft een Oostenrijksoh ko lonel zelfmoord gepleegd. Uit het onderzoek door de militaire overheid ingesteld, was liet gebleken, dat hij sedert 14 nwnüen militaire geheimen aan Rusland had ver kocht, waardoor dit land tijdens de kwestie van Skoetari niet alleen met den grootsten spoed de militaire maatregelen van Oostenrijk kon beantwoorden, maar daarop zelfs vooruitliep. Die voortvarend beid heeft hem ten val gebracht. Door een valsclien brief, onderteekend met den naam van een zijner agenten, werd hij naar Weenen gelokt en tijdens zijn afwe zigheid werd een huiszoeking gehouden in zijn woning te Praag, waar men de bewijzen vond, dat hij' in den laatsten tijd tweemaal naar Warschau was geweest. Bij zijn aan komst te Weenen werd hij door vier of ficieren opgewacht, aan wie hij zijn schuld bekende. Vermoedelijk hebben dio hem toen een browning verschaft en aangera den zich aan de schande to on U rekken door zich een kogel in liet hoofd te schieten. Gis teren is hij begraven; geen enkele officier volgde den lijkstoet in een langen, taaien strijd don tegenstand vair haar fanatiekon man. De zoon dacht met weemoed aan haar- flink, edel karak ter, aan haar onbegrensd plichtsgevoel. De versterkondo atmosfeer van het pijn- boonicnwond omgaf hem. Ernstig verhie ven de donkere kruinen zich boven zijn hoofd. Do kale hoornen stonden daar statig, puriteinsch, als doortrokken van strengheid. Aan zijn voeten woekerden wilde doorn struiken, in de kuilen der zonnige plaatsen, waarin do dermeiiaaldcai van het voor jaar zich hadden verzameld, zaten scharen musschon, dio zijn zijn nadering luid tjil pend opvlogen. Do zon too ver do licht plekken op den kalen bodem, waarin nog niets van oen nieuw loven was te bespeuren, Maar in do vei te zong oen meorle op een dunnen donpe tak, die zich zwart tegen do donkore tucht aCloekcnde. Haar lied klonk als een belofte. De vrede in de natuur, de krachtige beweging van liet loopen hadden hem kal mer gemaakt. Kalmer dan hij toen was geworden. i Toch zij in zijn leven kwam. Een hartstochtoHjko trek verscheen op zijn gezicht, zijn bronskleurige teint werd bleek. Rij had haar nog even lief als op den eersten dag. Hij was evenals zijne Excellentie oen vurig vereerder vim Goellio en voor zijn jeugdigen leeftijd een goed bcoordeclaar. llij was toen nogen on twin tig. Hij kwam dus voel bij 't oude echt paar aan huis, toon Antoinette uit Enge land terugkwam. En dadelijk was hij over- Span j e. ,Ilet ministerie heeft' git en zijn ontslag genomen. A li uister-pres id ent Romanones verklaarde, dat hot kabinet niet kon aanblijven, zoolang de conservatieven hun houding niet bepaald hebben. Na voorlezing van het decreet, waarbij het ontslag van het ministerie werd aan genomen, hebben do Senaat en dc Kamer ^im zittingen opgeheven. Wij bedoelen den staat der Nederlanden. En dat niet in tegenstelling met andere staten. Integendeel Ging men vergelijken, dan zou wellicht blijken, dat quantitief zoowel als quaiitatief onze staat in suk- kelachtighoid lang niet zou kunnen op komen tegenover zijn grootere collega's. Het ligt dus niet aan Nederland, maar aan liet begrip staat zelf, dat deze altijd de rol heeft van Sijmen uit Boorcnschroom. Ten slotte is het immers in den regel do staat, die het gelag betaalt, is het do staat, die altijd bedrogen uitkomt. Al dadelijk komt hij bedrogen uit bij do be lastingheffing. Hoeveel er elk jaar ten zijnen lyideele wordt achtergehouden, zal zeker wel moeilijk to berekenen zijn. Doch dat hier een reusachtig bedrag is, dat duizenden en nog duizenden er geen been in zien om liicr dsen diefstal to plegen, waarvoor zij elders te fatsoenlijk of lo deftig zijn ,is niet aan twijfel onderhevig. En men meene niet, dat vooral de moer bezittenden den staat bestelen op dit gebied is de gelijkheid en de broeder schap groot. Diefstal tegenover den staat of tegenover groote maatschappijen, be slaande in belastingontduiking, smokkel- daden of het te laag opgeven van leeftijd van kinderen bij do spoorwegen, voelt dc overgrootc meerderheid niet als diefstal. En nu komen de onregelmatigheden bij leveranties, het dagdieven van vele amble naren enz., zaken die zich stuk voor stuk aan nauwkeurige beschrijving onttrekken, doch die ongetwijfeld beslaan. Wanner men nagaat wat er, ook officieel, gezegd, ge schreven en bewezen is over do merk waardige püchtopvatling van vele departe mentsambtenaren, dan is het niet moeielijk vergelijkend ei wijs tot een conclusie te komen omtrent don eigenaardigen diefstal, die dag dieverij worth genoemd. En nu ontbreekt aan den sukkelslaat ook nog do macht om te zeggen: enfin, ik werd bestolen, doch ik beperk dan ten minste het aantal dieven. Er komen al maar meer ambtenaren, al maar meer mcnschen dingen naar de staatsruif en al maar- liooger salaris cn meer pensioen vra gen die ambtenaren. Inderdaad meent do lezer nog, als in hot hqgin. dat de qualifucatio wat sterk is? En toch zijn wij nog niet aan liet eind. Men meent van den slaat, dal hij alles wokligd, onweerstaanbaar voortgedreven: Gij moet. Gij zult. llij veroverde haar. Nu was zij iien jaren dc zijne. En nog altijd had do jonge vrouw, die in zijn armen geleefd, die bom drie kinderen geschonken had, dat onbedwingbare, dat meisjesach tige behouden. In zijn liefde Was meer brutaliteit, dan men van een man van zijn aard zou ver wacht hebben. Ibj wilde haar geheel, on- voorwaardelijk bezitten. En toch was er een onbekende plek in haar /iel en toch kon hij nooit do kwellende gedachte van zich zetten, dat zij hem op zekeren dag zou kunnen ontglippen, en lijfj dan alleen zou blijven staan met gewaad cn sluier in zijn handen. Zijn zachtere stemming Was als weggevaagd. 0, hij had haar zoo lief, hij had haar zoo lief.... llij sloeg mot do vuist tegen zijn voorhoofd. En wanneer dan dc donkere uren kwa men, Waarin olkc zenuw in hom trildej, elke kleinigheid do pijnlijke spanning van zijn zielcleven tot een uitbarsting moest brengen, on hij zag, dat zij hem niet be greep, dat in haar verbazing iels als ver achting schuilde, dat haar gelaat koeler word en langzaam versteende onder zijn woede dan word hot hem zwart voor do öogen, liet wiluo Liocd zijner raderen, door zijn vader door strong dogma mot moeito'in loom gehouden, schoot hom mot kracht naar hot hoofd, hot ging als een lava stroom over l.e.a heen, Haar grijpen, haar schudden, haar aTui zich dnikken, tot dal regelen kan. Een der grootste politici van dezen tijd heeft zoo terecht jjezegd, dat dit regelend vermogen zoo gering is, dat algemeeno rogels, die goed passen op de bonte verscheidenheid van liet dagelijksch leven, haast niet to maken zijn. Wat niet wegneemt, dat men er dagelijks blijft aanmaken en dat dan neg de burgers ongeduldig zijn, omdat de staat niet nog moer in doro richting doel Het nieuwste is nu nog weer, dat men snakt naar een nieuwe regeling van de comptabiliteit. Want, o wee, wat heeft de Bossche kwestie weer een sukkelachtigheid van den staat blootgelegd. Alen weet, daar is een proces gaande tegen een archivaris, die beschuldigd wordt van min behoorlijke praktijken bij zijn gel delijk beheer. Over de zaak zelf past het te zwijgen, zoolang de rechter geen uit spraak heeft gedaan. Doch uitspraak over de opnieuw' in deze zaak gebleken sukkclachligheid van den staat behoeft niet meer ie worden ge daan die staat zoo vast als het maar kan. Do ambtenaren, die vooischotten voor den staat doen, mogen dio maar niet zoo zonder meer declarecren. Daarvoor is aller lei hocus pocus noodig. Rente van voor geschoten geld b.v. mogen zij niet be rekenen. En zijn wij wèl ingelicht, dan mogen zij b.v. ook geen invoerrechten van door hen bestelde instrumenten decla recren. Een on ander kruinen zij aUeen terugkrijgen als zij valsclic verklaringen doen zoo vil liet de staat, die toch heusch genoeg bedot wordt dan dat hij voordegekhouderij niet nog eens opzettelijk behoeft voor te schrijven. Dan mag de ambtenaar nooit minder noodig hebben dan voor hem is uitge trokken. Van hooger hand Wordt er bij liein op aangedrongen, dat hrj zooveel uitgeeft als hij maar kan. En gaat dat niet gemak kelijk, dan bestelt hij maar voel meer brand stof dan hij noodig hoeft of beveelt den leverancier heol dure dingen te leveren dio sukkel van een staat is er goed voor. En intusschen houdt men in do Kamers aandoenlijke redevoeringen over zuinigheid enz. Nu meene men niet, dat dit alleen voor archieven opgaat. Alle staatsinstellingen wij kennen andere voorbeelden dio voor allerlei behoeften credicten hebben, moe- ton altijd zooveel mogelijk die credicten uitputten. Eindelijk blijkt uit dc Bossche zaak, dat vele ambtenaren, zonder het doel te heb ben zich wederrechtelijk te bevoordcolen, hun declaraties valsch dateeren. Het is namelijk zoo moeielijk extra crediei te krij gen, dat men maar liever op het vol gende jaar stelt wat men hot vorige ge had heeft. Nu vraagt do verontwaardigde onder daan: maar hebben wij dan geen reken kamer, geen verantwoordelijke ministère? En kan er niet eens een, twee drie, een do adem verging cn zij eindelijk over wonnen lag voor hem, haar meester I En luw dan optillen, haar aan zijn Dorst trekken, liaar met liefde ovcrstroomenl Alaar dat deed men niet. Zoo iets niet llij trok zijn schouders op. Zijn gezicht werd slap en oud. Een dorre tak was in do spoor van zijn laars vastgeraakt, bij sleepte dien een tijdlang met zich mede. Alaar plotseling maakte de woede zich van hem meester cn hy trapte hem stuk. Wanneer' hij het maar niot had geweten. Dat maakte hem zoo gedwongen tegenover haar. Het was altijd, alsof er een klovo was tusschcn liem en haar. Gewoonlijk was alles als in dc geluk kigste omstandigheden. Zij was de meest onbaatzuchtige vrouw. Zij was van natuur, in zonderlinge tegenstelling met haar stug heid, teodcr, op een eigenaardige, kinder lijk onschuldige inanior, die niet tol de zinnen sprak, zij cerbiodigdo zijn wil, be stond slechts voor hem. Totdat opeens do met bloemen overdekte afgrond zich opende en zij tegenover elkander stonden, als vreem den, als vertegenwoordigers van vreemde, eeuwig gescheiden werelden. En that was hot wat liorn 'zoo drukte, dat do leugen, hot verzwijgen, tusschcn hen stond. Alaar zy Was indertijd, ofschoon zij voor haar jaren zoor ernstig was, nog to jong, zy had het niet kunnen, begrijpen, het zou haar te zeer ontsteld hebben. Dat moest liij aUeen aragen. Dat lag op den weg van den man, ,ii (Wordt vervolgd.) SCHIEDAMSCHE COURANT

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1913 | | pagina 1