"Térkiezing
Tweede Kamer.
Dr.J.D.dunningWz.
66 Jaargang
Maandag 9 Juni 1913
No. 14241
ERFELIJK BELAST,
'i
Deze courant verschijnt d a ge I ij k s,- met uitzondering van Zon- en Feestdagen;.;
Prijs per kwartaal: Koor Schiedam en KI aar (ling en fl, 1.25, franco
per post fl. 1.G5.
Prijs por week: Koor Schie dam en V.l a ar'dingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Adverlenliën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lango Iïavcn No. 141 (boek Korte naven).
Prijs der Advertentienl Kan 16 regels fl0.92; iedere regel moer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertcntiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertcntiën opgenomen tot den prijs
van '40 cents per advertentiej hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen,
Intercommunale Telefoon No. 103.
Bericht.
Zij, die zich met ingang van 1 .Tuit
a.s. op do „Schiedamscho Courant" abon-
necrcn, ontvangen do tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Koor de op Dinsdag 17 .Toni a.s. te
houden stemming van KEN LID VAN DF.
TWiEEDE KAMER in hof, kiesdistrict!.
Schiedam hevelen wij <len kiezers met den
tnceslen aandrang aan hun slem ui,t te bren
gen op den cnndidanl van alle vrijzinnigen
en van do Pro test a nis oho groep, den hoer
Wij herinneren er onze lezers aan, dat
do steiftbnveanx op den dag der verkiezing
in de verschillende (listrieten geopend zul
len zijn van 's morgens 8 toR. 's namiddags
5 UUR.
Do Slembureanx in Schiedam zullen ge
vestigd zijn: District 1 Stadhuis, District
R Doele, District III Schoollokaal Brocrs-
veld 144. District IV Gymnastieklokaal Bui-
lenhavcnweg 7, Dist riet V School Dwars
straat.
Kiezers die hun STEAIjKA'ART mochten
zijn KWJJTGERAiAjKT, kunnen een andere
vragen t
„Bij wien de monauh thans ook mad zal
inwinnen ernstige en van hun verant
woordelijkheid bewuste politici zullen hei
plan van Lukacs (namelijk om Tisza als
kabinetsformateur aan te bevelen), niet steu
nen, en dit gevaarlijke experiment integen
deel ontraden.
Dit experiment is namelijk voor alle fac
toren nog gevaarlijker dan voor Tisza zelf.
Deze door een woedend fanatisme bezeten
politicus heeft niet veel meer te verlie
zen. Hij is thans de meest-golmle staatsman
in Hongcrija. Als hij een belangrijke zit
ting van het parlement presideert, dan moet
Boedapest in staat van beleg worden ver
klaard. De tooneelcn in en om de Ka
mer, die hol. opfrette# van een half leger
gendarmen noodig maken, kunnen bezwaar
lijk nog erger worden, als Hongarije mod.
een kaJiinel-Tisza bezocht wordt."!
Dan vraagt het blad zich af, welke prac-
liselie gevolgen cte vorming van een kabinet-
Tisza zou kunnen hebben. En lief meent:
„Dat de oppositie-partijen met iiog meer
dere woede togen dit kabinet zullen vech
ten, is oven zeker, nis dat in hel geboete
"and een zoodanig affront de ergste verbit
tering za,l wokken.
Evenals Guvaj.in Kroatië, zou Tisza wel
in Hongarije kunnen regeeren, misschien
met een militair beschermd schijn-consli-
lutionalismc, in een hcrrie-parlement, wat
echter bezwaarlijk overeenkomstig de wen-
schen der gezaghebbende factoren kan zijn,
vooral na do mislukkingen in dn buiten
landse he politiek en do animositeit der
vreemde mogendheden."
Is dit, alles inderdaad juist gezien, dan,
gaat Hongarije dus, nu de benoeming van
Tisza, een feit is, nog een zeer bewogen
tijd tegemoet. 1
GEMENGDE MED EDEELÏNGEN.
niomving van dit verdrag do Vereenigdr',
Staten vei plichten zal de geschillen aan
gaande liet Pananiakanaal, aan een sclieirhv
gerecht je onderwerpen. In geval van de
niel-herniomving, zullen ook do uitzichten
voor het Arbitrage-verdrag sterk ver
minderen. Men hoopt 'in Engeland op hot
uitoefenen van aandrang door president
Wilson op den Senaat.
'I Jnpanseh-Amerikaanschc verdrag loopt
in Augustus a.s. af. Ook do vernieuwing
daarvan, is zeer de vraag in verhand met,
dó ('alifornisclie kwestie. Allo Amerikaan-
solic bladen betreuren dezen toestand en
spreken de hoop uil, dal de huiteulaiidsclie
hel rekkingen dor Verecnitide Stalen spoe
dig heler zullen worden.
geviaagd wordt om de toepassing der her
vormingen, onder controle van Europa.
BUITENLAND.
Schiedam, 9 .Tuni 1913.
HONGARIJE.
De tof. heengaan gedwongen premier Lu
kacs heeft bloedig wraak genome! op zijn
tegenstanders, in casu do oppositiepartijen.
Hun heftigste vijand, graaf Tisza, de voor
zitter van liet Huis van Afgevaardigden,
is op zijn aanraden door den koning tot
minister-president benoemd. Deze benoe
ming heeft, naar uit Boedapest wordt go
seiml, daar den pijnlijksten indruk gemaakt.
Alen is er algemeen van opinie, dat zij een
verscherping van 'hel oude systeem belee-
kent. en dat nieuwe, parlementaire gevech
ten in Hongarije onvermijdelijk zullen zijn,
daar dc oppositie tot, geen prijs inet den
onderdrukker der parlementaire vrijheid wil
samenwerken.
Deze wraakneming van den lieer Lukacs
is dus blijkbaar allesbehalve in overeen
stemming met do behartiging der lands
belangen. Het "Woonsclie blad, de „Zeil",
heeft, vóftr het besluit van Frans .Toze
nog bekend was, nog voor do benoeming
van graaf Tisza gewaarschuwd, in o. a.
de volgende regelen:
Roman, van, KL AR A II0FF.R.;
1.5) I
De jongo vromv zag er uil, alsof alh
zachtheid van haar was geweken, alsof
zij een en al koelheid, critick, verachting
was. En 'J,oen zij eindelijk langzaam, ai
werktuigelijk opstond, wijl de beklemmende
stille haar ondragelijk werd, schreeuwde
hij haar toe: ,,Jc blijft hier."
Mftar haai* bloed sprak nu ook. Zji keek
om zich heen, haar blik omvatte de sma
delijk verwoeste harmonie van het keu
rige vertrek, gleed over den plas op den
goed onderhouden parketvloer, over de
scherven en splinters op het ttaliaansch
gobelin der uitgesneden stoelen, over de
verwoesting op de tafel en een gevoel
van afkeer welde in haar op. Zij zei kort
en bondig„Ik ga."
Rij sprong op: „Als jij niet dadelijk
hier blijft....'- f
Het was ontzettend. Zij drukte de nagels
in f aar hand. Zij stonden tegenover elkaar.
Hij hoog een sterke, zilveren vork met
rijn rechterhand om. Do punten drongen
t!-ep ,;n dc palm van zijn hand, zoodat.
"et bloed er uitliep. Hij beefde over zijn
geheele lichaam,-
Engeland.
Do koning heeft jisleren in bet Buekiug-
hampnleis een dejeuner gegeven ter oeie
van de vredesgedeiegeerden. Onder de aan-
zitlenden bevonden zich de hertog van
Connaught en de ministers 'Asguilh, Grey
en Morley.
Na de lunch werden allo gedelegeerden
aan den koning voorgesteld. Deze wenschte
hun geluk m de ondei'leekeniug der vro-
dcspireliminairen en verllaarde van lui He
te hopen, dat bun arbeid spoedig tel een
bevredigend eind mocht komen ca dat do
vijandelijkheden niet hei val zouden worden.
De ernst, waarmede do koning dit laatste
zeide, maakte, zoo seint Reuter, diepen
induik op dc gedelegeerden.
De journalist Chesterton, redacteur van
de „New Witness", is na een proces, dat 10
dagen heeft geduurd, veroordeeld lol een
boete van 100 pond Sterling wegens laster
lijke aantijgingen tegen Godfrey Isaacs, deft
directeur do Marconi-inaatschappij, brouter
den den procureur-gene ral.
De tsaar en de isarilsa zijn Vrijdag onder
de luide toejuichingen der bevolking te
Aioskou aangekomen voor de Bijwoning der
feesten naar aanleiding van hel Romanof-
jubilcum. De inde keizorsstad is feeste
lijk versierd.
Zaterdag, den tweedon dag Van hot, ver
blijf der keizerlijke familie, .tevens de ver
jaardag der (sarilsa, iiad een plechtige
receptie plaats op het Kremlin. Bij het
défilé, waaraan deputaties uit alle pto-
vincics van het rijk en van den adel uit
de 44 gouvernementen deelnamen, las de
adclsmaarselialk van Aioskou een adres van
.hulde voor, (lat door den tsaar werd be
antwoord.
Later woonde het hof de godsdienst
oefening in dc Repinsky-kathedraal bij,
waarna een bezoek werd gebracht aan het
Tsoèdov-klooster en aan de historische ten
toonstelling in do oude kerk van, de tsaren,
uit het huis Romapof.
's Avonds werd een gala-diner gegeven.
Gisteren bracht dc tsaar een bezoek aan
rlo corporatie van hel kooplicden-gildc. Do
corporatie schonk ter herinnering aan bet
bezoek van. den tsaar 300.000 roebel voor
liefdadige doeleinden.
Een telegram uit Odessa aan de „Daily
Mail" verzekert, dat generaal Sloessel, een
maal de verdediger van Fori-Arthur, in
zeer armoedige omstandigheden, verkeert en
dat zijn einde nabij is. Reeds groolen-
deels verlamd, beeft de generaal nu ook
hel, gezicht en cte spraak verloren. Bovcn-
j dien verkeert Sloessel in de diepste ar
moede. Na al wat hij bezat, stuk voor
stuk te gelde gemaakt. Ie hebben, zou de
uuïi.generaal lol den bedelstaf z.ijn gebracht,
ware niet een zijner oud-ordoimance-offi-
cieren hem te hulp gekomen. Deze heeft
zijn gewezen superieur thans in zijn woning
opgenomen, ten einde Sloessel niet van hon
ger Ie doen omkomen. Wel een droevig
einde dus van hem, die. eenmaal (ie held
ran Port Arllmr we,nl genoemd.
D o R a 1 k a n k w e s l i e.
De samenkomst van de vier premiers
der Balkanstaten is uitgesteld en zal eeist
plaats hebben, wanneer de Bulgaaische ka
binetscrisis is opgelost. De Bulgaarsehc re-
goering heeft lo Athene en te Belgindo
verzocht om lo zorgen, dat verdere bot
singen tnsschen de troepen worden ver
meden.
De voormalige Bulgaarsehc gezani Nat-
sjiwitsj, die te Weenen is aangekomen,
heeft verklaard, dat hij den ooilog met.
Servië onvermijdelijk achtte, wanneer Ser
vië erop blijft, staan om alle bezel te gebie
den in Macedonië lo behouden.
,Hel bericht, dat de gezanten der groote
mpgendh'eden de Egci'scJie eilanden aan
verschil lende Handen verdeden willen,
beeft te Konslan;l.i,n,opel groote opwinding
leweejg gebracht. Dc Rorte zal een krach
tig protest aan (lo mogendheden richten,
waarin deze zullen wouleu herinnerd aan
hun antwoord van 23 Jan. 1.1. Turkije is
bereid aa,n de eilanden volledige luiono-
mie te vorleenen en kan nooit er in be
willigen, dat de eilanden, aan een vreemde
mogcndhftid zullen worden toebedeeld, daar
zij voor do nationale verdediging van liet
Turk,scire rijk van do grootste beteekonis
zijn.
BINNENLAND,
Engeland en dc Vereen. Sinten.
Uit Washington wordt aan do „Times"
geseind: De uitzichten op een vernieuwing
van hef Engelsch-Aineriknansch verdrag
zijn zeer gering. De voornaamste oorzaak
daarvan is te zoeken hierin, dat de ver-
En zijn oogen staarden, als mol ijzeren
banden vastgehouden, onbewegelijk in de
hare,
In dat oogenblik bemerkte dc kleine
Ursula het bloed. Zij begon w'oer le scheien
„Papa, lieve papa 1"
Al aar dat wond don woedenden man nog
meer op. Hij snauwde liet kind loc: Schei
uit met schreienDadelijk."
liet werd onmiddellijk stil. Tiet onder
drukte, onhoorbare snikken deed hel
lichnninpjo schokken cn plotseling, niet in
staat zich zoo boven haar krachten te
bcheeischen, barstte het meisje in. een
stroom van tranen uit. Hot vlucht®! ver
schrikt naar haar moeder.
Antoinette hield het kind tegen haar
hart gedrukt: „AKocs bedaard, lieveling."
Toorn cn schaamte over dit onwaardige
toon eel maakten, dat zij baar gedachten
niet kon ordenen.
Stojontin zag er vrecselijk uil. Hij
trachtte zich een houding le geven. „Ursula,
kom hier!"
Haar het kind beefde over baar ge
heele lichaam.
De gouvernante scheen eindelijk wal
tegenwoordigheid van geest te krijgen. Zij
schoof hef kind, (lat Antoinette naar haar
loeduwdc, voor zich de kamer uil. De
jongen volgde haar. Hij keerde zich in dc
deur nog eenmaal om en keek zijn vader
T u r k ij e.
De Armeenselic vergadering 1e Kaïro
(Egypte) hesloöi «gisteren aan de ministers
van hmleulamlscho zaken der mogend
heden, dc gezanten te Kondanlinopel, de
Porie, en den katholieken patriarch oen
telegram le zenden, waarin ïnet allo nadruk
met een zonderlingen blik aan, die onl-
zoliing uitdrukte en toch ook een zekere
solidariteil van het verwante temperamenl.
V
Antoinelle bleef achter. Zij hield hem
mei haar ongon in bedwang. Zij staarde
hem aan zonder tot ecnige beweging in
slaat 1c zijn,
Ilij schermde met zijn gebalde vuslcn in
de lucht. Ilij had zijn uniform aan beide
'kanten vastgegrepen, dc stof kraakte. De
jas was van voren open gegaan, een knoop
was er afgesprongen. Terwijl bij inccUdook
als een roofdier, hadden zijn oogon iets loc-
ronds, icl.s ontzettends.... Hel. was een vrec
selijk mysterie.... Alsof sluiers vaneen
Kchemrlen cn er iels huiveringwekkends aan
't licht kwam.... Dat waren zijn trekken niet
meer.
Het was alsof een vreemd gezicht over
zijn gelaat macht kreeg, zijn eigenlijke
trekken verdrong, iets, dat reeds lang ia
het verborgen rotte, haar hoonend, triom-
fcerond aanstaarde, b'egcerig naar een
oogenblik leven in zon on licht.... Alsof
een vreemde, spookachtige macht de heer
schappij in zijn bloed had veroverd, een
andere ziel, die deel had aan zijn ziel,
de rechtmatige bezitster van dit lichaam
had overwonnen cn dronken vair kokend
bloed menseh werd, zag, sprak, handelde....
Ecu gevoel van afgrijzen deed haar rillen.
Ontvangst ten Hove.
Zaterdagochtend zijn .de leden van hel
bestuur van den internationalen katoen-
bond, welks algemeenc vergadering gisteren
zou geopend worden, en de leden van
het bestuur van de Nederlandsche patroons
vereeniging van katoenspinners en -wevers,
op liet Loo in liet Koninklijk paleis do
gaston geweest, aan een noenmaal, waar
aan Z. K, II. do Prins, beschermheer van
het 9de internationaal kaloenrongroi, voor
zat.
Na een wandeling door <le tuinen zijn
de lieeren door II. AI. d< loningin in
audiëntie ontvangen.
De heer ter Kuile, president van de
Nederlandsche p it'oonsvereeniging, stelde
den president en de leden van lipt bestuur
aan II. Af. voor, die zich met elk der
bestuursleden onderhield.
Na afloop van de audiëntie deed de
Prins mol he boeren een rijtoer door hel
Koninklijk Park en bracht ben naar bel
station, waar Wij Odeef wachten, lol de
trein vei!rok.
Bij hel. afscbeidnemon zeide de Prins, dal
Jlij Jiooptc in de gelegenheid le zullen zijn,
de kennismaking voort te zotten op den
ontvangstavond, welke do Rogeering aan
do afgevaardigden ten congresse niet him
dames in de, Ridderzaal aanbiedt
Alvorens lo vertrokken verzocht de pro
sidenl van den internationalen katoen-
bond Z. K. II. den Prins om aan Tl. Al.
de Koningin zijn, dank en dien,' zjjncr niedc-
LoMmir-deden te willen overbrengen voor
de schitterende aanmoediging, door dc ont
vangst door II. Af. gegeven aan den arbeid
van den internationalen kalocnbond.
Consulaire dienst.
Rij Kon. besluit is A. .1. Tuduri, vice-
consul der Nederlanden te Port-Alabon, op
zijn verzoek, eervrd als zoodanig ontsla
gen. lie waarneming van bet vioe-eonsulaat
is ojigedrugen aan den lieer F. Hernandez
kuiz. uien in de, F ra as '.he faal moet ge
schreven worden.
Audiënties.
De gewone audiëntie van den minister
van oorlog zal Donderdag a,s. niet plaats
hebben.
Ilij steunde als een drenkeling: „Zeg
een. woord,"
Zij keek hom aan. Zij kon niets zeggen.
IlcL kamermeisje, Rat gedurende deze
ontzetlende minuten als bewusteloos had
gestaan, barste plotseling, onder don indruk
van dit vrcesclijk tooneel, allen afstand
vergelend, snikkend uit: „Och, zeg toch
iels, mevrouw I Sta daar niet zoo stijf en
strak...." j I
Antoinette gaf haar een 'wenk en zei niet
onvriendelijk: „Je kunt wel gaan', 'Anna."
Ilct meisje verliet, do kamer.
Ilij zei langzaam, dreigend, inct oen vreo-
selijkc klank in zijn slem: „Je zult. een
woord zeggen..,."
Zij zweeg.
Ilij vloog op haar aan, greep haar hij
de armen en schudde haar heen en weer.
Haar lichaam zwiepte als een berk in den
storm. Zij kreunde onder zijn ijzeren greep.
Ilij siste lusschen zijn Landen, hcescli, af
gebroken: „Zul je hu spreken?"
Haal knieën knikte. Een dikke, goml-
rooile haarlok viel over ijaar ontsteld ge
laat. Zij klemde haar lippen opeen..
Ilij liet haar nu, lop.
Het moeite vrichtto zij zich op. 'Als door
con nevel zag zij dat gehuil, van een ander,
van een onbekende, doodo, wiens ziel in
zijn bloed op de loei' had gelegen als een
dier en nu alles verwoestteEer, plichts
gevoel, liefde,....
"idilerorde.
Dij Kon. nt van 5 dezer is: 1
lo, bevonden] lo! commandeur:
a. in de orde van den NederlamKchen
Leeuw, dr. AAI 11. Nolens, lid van de
Tweede Kamer dm Slaten-Gcneraal
b. in de orde van Oranjo-Xassau, mr.
AA". A. v. Einden, waarnemend raad-advi
seur liij bot Departement van landhomv,
nijverheid en handel;
2o. benoemd tot. ridder in de orde van
den Noderland.scJicn Leeuw, mr. dr. |V.
L, Soholtens, reierendaris bij voormeld de
partement.
Arbeidorsvcr zekering jwettcn.
St.CL. 13G bevat de:
AVct van den éden Juni 1913, tot rege-
liujg der Arbekters-ziektevei'zzokering (Ru*
denwel.) (Sf.hl. 20.%)
AA'e.t van den fnlen Juni 15)13, tot re
geling ,lcr Arh.-ziekteverzekering (Ziekte
wet.) (SUL 20-1.)
Wel van den éden Juni 1913, tol ver
zekering van arbeiders tegen geldelijke ge-
velgen van invaliditeit en ouderdom.
(Si.'bi. 205.)
Bomaanslag.
De correspondent le Batavia van de „X.
R. Ct." seint:
De ko,eh|ewejrver lloogbrnijn 1o Koeto
Aidjo kreeg als h'eslelgoed ecu pakket toe
gezonden, waarin een bom zat. Die bom
is hij hei openen van hef pakket ont
pit),ft, waardoor lloogbrnijn zwaar gewoed
werd.
(De soort van aanslag loont, dal (k\ dalles
geen inlander is, zoodaf liet vak van 'den
gewonde wel huilen het motief er too zal
liggen). J i
Mr. 'Livemunt.
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
stellen a,an Provinciale Stalen voor, den
heer mr. F. 11. J. TavenraaL, die dc Staten
hij adres d.d. 5 April j.l. verzocht heei'fc^.
hem op grond van zijn leeftijd met iin
gang van 1 September 1913 ontslag tever-i
leenen als griffier der Staten, met ingang
van gcmelden datum op de moest oervollo
wijze liet gevraagde ontslag te verkenen!
onder dankbetuiging voor do langdurige cn
Hij was weer naar do tafel gegaan. Ilij
waggelde en hield zich ,aan den rand
vasl. Zfijn uitpuilende oogon teerden mat
ter, ceu vaal vvaas kwam over zijn ge
laat....
En plotseling zag zij, dat de zware tafel
onder zijn gewicht week.; Zij werd weer
zichzelvc. Zij kreel: „George, je bent
ziek te
llet volgende oogenblik lag bij mei een
doffen smak op den grond.
Zij snelde op hem toe én legde z.ijn hoofd
in haar schoot. Zijn gozichl teas verwron
gen. Zijn ledematen trokken stuipachtig.
Haar verontwaardiging was als Wegge
vaagd. Er was nicls dan een alles over-
hcerschend medelijden in haar.; Haar licele
lianen vielen op zijn wankleurig gelaat, dat
langzamerhand kaJm, gelaten, jv'eer zijn
eigen werd.
Na cindcloozo minuien kwam hij weer
tol zichzelf als iemand, die pit een droom
ontwaakt. Ilij keek verbijsterd om zjeh
heen. Hij begreep 'niet, waarom zij weende.
Zij sloeg baar armen om liom heen, hielp
hein op cn leidde hem de kamer uil.
De zon straalde. Inde verte scheitel de
de kermismuziek,
(Worut vervolgd.)
J#
,?h
•«tjpr-
SCHIEDAMSCHE COURANT
11 u s 1 a n d.