[ïezi
•1.
66"" Jaargang
Zaterdag 5 Juli 1913
No. 14264
Bit MM6T tetaat clt DRIE Matei.
Eerste Blad.
CHRISTINE,
A. Dirkzwager
J. van den Tempel,
J. M. van der Schalk
B. van der Zee.
M. C. M de Groot
E, Koopmans.
Jkr
Deze eourant verschijnt 'd a g e l ij k met uRzondering van Zon- en Eeestflagefe
Prijs per kwartaal: Koor Schiedam en K la ar ding en fl4 L25,; franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weekKoor Schiedam en V. laar dingen 10 cent,
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen. worden dagelijks aangenomen; j. 1 -
Advertontiën voor het eerstvolgend nummer moeten 'des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
i 1 Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven). 1
jPiijg der A' 3 v e e n t i ni Kaai I5 regeja Höt92j iedere pegel rïeer
15 öents. Reclames 3Q cent per tegeL Groote lettere baar He plast* die
innemen; ■&'-( W ITÜ
Ad ver ten tien b'ij abonnement op] vooxdeelige voorwaaïdoïj.,; Eoriesen
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bakbmom
In-de nummers idie Dinsdag-,- Donderdag-; èn Zafsrdag^r'dajl
verschijnen,- worden zoogenaamde kleine advertentiBn opgenomen tot 'den grjj^
van .40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau to voldoerat
Intercommunale Telefoon No. 103.
iVoor de op a.s. Dinsdag 8 Juli le hen-
den slemïrnn'g voor ZEVEN LEDEN van
den Gemeenteraad bevelen wij den kie
zers met den meesten aandrang aan hun
slem uit te brengen op de Candid a Ion van
allo vrijzinnigen en van lmi Prolcslantschc
Kies comité,
In DISTRICT I do ÏTeoren
1 1 en
In 'DISTRICT II de Roeren
1 'en
In DISTRICT III de Heereh: 1
De Stoihbureajux zullen gevestigd zijn
District I Stadhuis, District JI1 Dooie,
District II2 Schoollokaal Broorsveld 144,
District III1 Gymnastieklokaal Buitenha
venweg 7, District III—-2, School, Dwars
straat.
BUITENLAND
Schiedam, 5 Juli 1913.
DE BALKAN.
i De Bulgaarsche en Servische rcgcerin-
igen hebben, naar de Petersburgscho be
richtgever van de „Times" meldt, in ant
woord op de dringende vertoogen van Rus-
tand verklaard, dat zij formeele orders tot
staking der vijandelijkheden naar het too-
jiccl van clen strijd hebben gezonden.
Toch is men te Petersburg pessimistisch
gestemd en vreest men, dat van de reis
van Danef en Pasjitsj naar Petersburg niet
veel zal komen. De thans begonnen oor
log, zoo verklaarde een hooggeplaatst Rus
aan den correspondent, kan men vrijwel
beschouwen als een verdelgingsoorlog. Wal
zou er, als het een werkelijke oorlog werd.
nog overblijven van de Bulgaren en de
door L. G. IÏOBERLY,
Raar het Engolsch.
Serviërs? De Macodoniëjrs zouden beslist
uitgeroeid worden, Je Servische door de
Bulgaren en de Bulgaarsche door de Ser
viërs. En liet voorwendsel voor den Bal
kanoorlog was nog wel de bevrijding der
onderdrukte Macedonië® Er blijft echter
nog een glimp van hoop. Het feit, dal
geen der betrokken stalen het initiatief wil
nemen tot afbreking der diplomatieke be
trekkingen, kan n.l., als een gunstig toe
ken worden beschouwd En dat Bulgarije
oen memorie naar Petersburg heeft gezon
den, dat Servië dit voorbeeld heeft gevolgd
en dal heide regccringen nog steeds door
bemiddeling van Rusland met elkander in
verbinding slaan, geeft ook nog hoop.
Raar, zoo eindigde de Rus, toch is do
loestand uiterst ernstig. Het gevaar voor
een afgrijsclijkcn oorlog neemt toe met elke
minuut, want er is alle reden om te ver
wachten, dat de oorlog zal worden voort
gezet, ook zonder dat de diplomatieke be
trekkingen zijn afgebroken.
Een Reu ter-telegram uit Sofia meldt, dat
de Bulgaarsche minister-president. Danef,
aan de Gricksohe regcoring heeft meege
deeld, dat aan de Bulgaarsche generaals
geboden is de vijandelijkheden le staken, en
vraagt, dat gelijke hevelen zullen worden
gezonden aaia do troepen door de regee
ringen te Belgrado en Athene.
De Gricksche en Servische regeeringen
antwoordden, dal zij geneigd waren zulke
hevelen te zenden, onder voorwaarde, dat
de Bulgaarsche troepen vooraf achter do
voorloopige demarcatielijn van de bestreden
gebieden terugtrekken,
Minister-president Venizclos heelt giste
ren in de Kamer een koninklijke boodschap
voorgelezen, waarin wordt verklaard, dat
het Griekschc le'ger cn de vloot hevel heb
hen gekregen voorwaarts te gaan, uit hoofde
van het verraad der Bulgaren.
Een officieel bericht uit Belgrado meldt,
dat door Je Serviërs in het archief van het
31e Bulgaarsche regiment het origineel ge
vonden is van een bevel van den comman
dant der 2c brigade van de 4e divisie,
generaal Presla, waaruit duidelijk blijkt, dal
de Bulgaren zich voorstelden plotseling het
Servische leger te laten overvallen door
het 4e legerkorps, meer dan 100 batal
jons infanterie en 200 kanonnen sterk.
Dit hevel was' gedateerd uit Ragna, ten
westen van Kotschana op 1G29 Juni.
1) e gevechten.
Uit Belgrado werd gisteren aan den „Ber
liner Lokal Anzeiger" geseindUit geloof
waardige bron wordt zooeven hekend, dat
heden de slag hij Kotschana in een vol
komen overwinning voor de Serviërs geëin
digd is. De Bulgaren moeten in wanorde
de vlucht genomen hebben. 32 bataljons,
veto generaals cn 120 kanonnen! zijn den
Serviërs in handen gevallen. Van gister
morgen vroeg duurde dc strijd om Kot
schana en do ten noorden van' Rcthib'ukwi
gelegen belangrijke stellingen. Heden werd
om den 2200 Al, hoogen b'erg Kuja gevoch
te». De beslissing is in do nabijheid van
Kustendil te venvachten. Dc verliezen zijn
ran beide zijden zeer groot.
Een Ie Sofia ontvangen telegram van
den prefect van 'Kustendil meldt, dat een
Servische strijdmacht, sterk een divisie in
fanterie, 2 escadrons cavalerie en artillö-
ie, Donderdag Je Bulgaarsche grens over-
trok en te 8 uur in den avond op Hen
lop van den Tsormok aankwam, 10 K.M.
westelijk van den weg van Wautilowgrad
naar Kustendil, en daar een kampement op
sloeg.
De Servische bladen gaven gisteren bij
zondere edities uil over do zege dor Ser
viërs hij Kotsjnna. Zij berichten, dat hel
leger \an generaal Ratko Dimitrief geheel
verslagen is, waardoor de Weg naar Kotsja-
na vrij werd. Onder dc Bulgaarsche troe
pen moet een paniek heerschen cn de
tuchteloosheid neemt toe. De officieren twis
ten onder elkaar.
Uit Sofia wordt echter van'n Bulgaarsche
overwinning melding gemaakt. Twee Bul
gaarsche bataljons zouden gistermorgen in
de streek van Tsartzcria drie Servische
bataljons verslagen hebben. Zij namen 5
officieren cn 200 man gevangen en, ver
overden 7 kanonnen.
Over dc Gricksche krijgsbedrijven word!
uit Athene geseind: liet oppercommando
meldt uit BaIRjika, dat dc Gricksche troe
pen gistermorgen Rigrita bezet hebben. De
stad is door de terugwijkende Bulgareu ge
heel vernield. De meeste bewoners zijn
gedood.
Uit Saloniki wordt geseind: De Bulgaren
hebben op hun terugtocht van Dalcvctti
naaf Kilkillsj het daavlussclien liggende
Karndjakoej, dat door Turken bewoond
wordt, in brand geschoten. Een deel der
bevolking werd gedoo-d.
Minister-president Ycnczilos las gisteren
in do Kamer een telegram vooi', volgens
hetwelk de Grieken GO kanonnen hadden!
buitgemaakt.
GEMENGD! MEDEDEELINGEN.
„Een kalm, beschaafd man van goede
familie, niet onbemiddeld, wenscht kcnnjis
le maken met een jong meisje, cvenceps
van goede familie, dat een tehuis behoef!
enz. enz. enz.", mompelde hij, terwijl hij
langzaam terugwandelde naar het kasteel
door den natten RovcmbcrmisL „O, wal
een grap! wal een amusante grapl"
HOOFDSTUK II.
Moesjes bébé, anders niet.
Hot gas brandde flaiuv in do grootc volks
bibliotheek in eon volkrijke wijk van Lon
den; de gele mist van den Novembermorgen
kroop zelfs de groolo zaal binnen en de
weinige lezers huiverden van do kille Tuchl.
Op dit vroege morgenuur, lie! was Maan
dagmorgen cn .de deuren waren pas open,
was hot aantal mannen en vrouwen nog
niet zeer groot; wie er waren besteedden
al hun aandacht aan de advertentiekolom
men in do nieuwsbladen. Zij zagen er
droevig uit, die mannen cu vrouwen: „geen
vork", die woorden schenen op hu,n aller
gelaal to lezen. Ilun kiccderen waren afge
dragen en versleten; hun gelaat was uit
geput, in hun oogon las men die uitdrukking
van spanning van iemand, die steeds wacht
op iets, dat nooit komt. Er waren oude
en jonge mannen, die de lange kolommen
nagingen en zochten naar werk', dat. in
hun dringende behoefte kon voorzien; oude
cn jonge vrouwen eveneens, ook haar ge
inal droeg do sporen van veel harden cn
en zwaren strijd. Verlangend lieten zij de
oogen gaan langs do advertenties, hevenld
schreven zij nu een adres op, dat hun mis
schien een kansje zou geven, al was het
dan niet precies wat zij wcnsehlcn, dan
toch in ieder geval iets wal een bestaan
kon opleveren, desnoods een schraal be
slaan. Bijna allctp koken elkander aan me
een verdachten blik, die scheen Le bcice
kenen„Indien jij zoo gelukkig zijl een
haantje le krijgen, dan krijg ik het niet. Wij
rijden elkaar in do wielen. Jouw geluk
is mijn ongeluk." En als zij klaar waren
met het opschrijven der adressen, die mis
schien in do termen voor hen vallen, dan
verlaat hij of zij stilletjes de bibliotheek
spreekt geen woord met de anderen
evenals een hond die een bccnljc gekregen
heeft of de belofte daarvan, wegsluipt van
zijn kameraden, uit vrees dat die het zullen
merken cn het hem afkapon.
De meestcn van deze werkzoekers mag
men rekenen tot de middenklasse te be
hooren, een andere titel bestaat er nu een
maal niet voor hen. Zij behoorden piet tot
do allerarmsten in de gewone hetoe
kenis van dal woord, ofschoon do hemel
weet dat zij arm genoeg waren hel.
waren ook geen handwerkslieden of fabriek
arbeiders. Raar hun uiterlijk le bcoordeclen
zou men veronderstellen, dat zij gewoon
waren aan kantoorwerk, en dat dc vrouwen
gouvernante geweest waren of juffrouw van
Toen vei'sterkingen aankwamen, werden
ook deze aangevallen en moesten naar Taf-
fat wijkon, waar zij den opmarsrh van
den vijand stuitten. De verliezen aan Ita-
liaansehe zijde zijn groot.
Columbia.
Een Renter-telegram uit Bogota meldt,
dat Indianen van de Venezolaansche grens
het garnizoen hebben aangevallen. Er wer
den versterkingen gezonden, die de aan
vallers tot in de hergen vervolgden.
België.
De centrale sectio der Kamer is gister
middag Mj'oengekomojn!, teneinde het wets
ontwerp voor de invoering van nieuw,o
belastingen', tot een bedrag van, 40 millioen,
te onderzoeken. Besloten werd, dat een
belasting op do bioscooptheaters zal wor
den ingevoerd. D,e!ze zullen 1 procent te
betalen liebb'eni yan de ontvangsieht b,e noden
de 1000 francs en G proc. van dc ont
vangsten, boven de 1000 frn.nos.
Italië.
Volgons een uit Benghasi te Rome ont
vangen officieel telegram, is Donderdag een
afdeeling genie door honderden gewapen
de inlanders aangevallen. De afdeeling
moest naar Gyrene terugtrekken.
gezelschap of huishoudster misschien
allen netje mcnschcn, die nog zekere idealen
hebben overgehouden van het leven, die
hechten aan hun fatsoen, die strijden wil
len om hun rang cn stand in de maat
schappij op le houden. Ren jong meisje
stond een weinig afgezonderd van dc
anderen; zij keek met droevigen blik het
slecht verlichte vertrok rond cn eea huive
ring ging haar over de leden, toon zij de
gezichten aanzag van, die vrouwen, die
i :ct jong meer waren en toch den strijd
aanbonden legen het noodlot. liet meisje
was nog jong, het was onmogelijk haar
meer dan twintig jaar te geven, ofschoon
do diepe kringen onder haar oogen cm
de rimpels om haar mond haar voor een
oppervlakkig beschouwer ouder hadden
doen lijken misschien. Gelijk haar lotgc-
nooten, die do advertentiekolommen lazen,
zag men duidelijk aan haar kleedetcn, dat
ze hetere dagen gekend had veel he
tere dagen. Maar terwijl sommigen van de
andere vrouwen er reeds slordig begonnen
uit tc zien en vervallen, dit meisje zag
er van liet hoofd lot de voeten keurig netjes
uil. Haar hoed, hoewel oud, was neljes afge
borsteld; haar kale rok en mantel waren
zindelijk en knap, zonder vlekken, in haar
handschoenen waren geen gaatjes, maar
wel Was cr wil aan de toppen; ook liet don
kere haar, dat krullend uit haar hoed te
voorschijn kwam, was met zorg opgemaakt
„Arme mensehen I arme, arme mcn
schcn 1" dacht zij, toen zij do droevige schare
langzaam do deur zag uilloopen. Sommige
van die vrouwen komen hier al weken
lang, iedeven dag, en iedcren dag worden;
Z u i d-A frik a.
De staking in de goudmijnen aan den
Witwatersrand heeft, zooals verwacht werd.
reeds aanleiding gegeven tot bloedige hot
singen met de gewapende macht. De sla-
kers oefenen te Johannesburg een soort
schrikbewind uit, dwingen de werkwilligen
den arbeid neer te leggen, plegen daden
van sabotage en zijn zelfs reeds begonnen
met openbare gebouwen te vernielen. Er
heerscht inderdaad een toestand van anar
chie. De troepen zijn niet in staat de orde
le handhaven
liet trannw personeel heeft zich hij de
stakers aangesloten. De trams rijden niet
sneer.
Een menigte, mei vrouwen aan hot hoofd,
bestormde gistes'en dc gemeentelijke elcc-
trische centrale en joeg het personeel weg,
zoodat de centrale geen stroom meer kon
leveren.
Naderhand is de olcctrische centrale weer
in werking gesteld en was de stad later
op den avond, weer verlicht.
De stakers waren, na eeriige botsingen
niet de politie en dc cavalerie,- waarhij
een luitenant, een politiecommissaris en
vier agenten werdeti gekwetst, daar de ge
wapende macht zich op bepaalde punten
moest concenlreeren, de haas op de stra
len en kaden en weldra ook van het spoor
wegverkeer. Zij maakten zich meester yan
Jict station Braamfontein cn het Centraal
station en zetten 't spoorwegverkeer stop.
De machinisten weigerden mee le. staken,
maar zc konden niets uitrichten. Het Park
station werd in brand gestoken, zoomede
een groot gebouw in het centrum der stad.
Ook de gebouwen van liet nieuwsblad dc
„Star" stonden gisteren in brand.
De menigte trok gisteravond look los op Re
groote kantoren dor mijnen, doch de po
litie vuurde, waarop de menigte terugtrok.
Te middernacht chargeerde dc ruiterij
en sloeg de menigte, die voor de kanto
ren van Wemlier cn Beit samenschoolde,
en haar met stccncn wierp, uiteen. Op
verscheidene plaatsen der stad werd hij
lusschenpoozcn geschoten. Dertig gekwet
sten werden naar de ziekenhuizen vervoerd.
BINNENLAND.
Personalia.
Bij Kon. boshut vair 3 dezer zijn', mot
ingapg va]a 1 Augustus benoemd:
lo. tot archivaris aan het Algemeen
Rijksaroliief te 's-Gravenhage, dr, L. iWl
A. !M, Lasondor, thans commies hij 't Rijks
archief in Zeeland, te. Middelburg, met ge
lijktijdige! toekenning van eervol ontslag
uit laatstgenoemde belrekkirig;
zij onder. En hoe ouder men is, hoe moei
lijker om werk to vinden. Ik zal ook oens
zoo wezen, oud, vermoeid cn afgeleefd;
en dan zal het nog veel moeilijker wezen
om werk Lo krijgen, en nu ik jong hen
kan ik hel ook al niet krijgen."
Zij was begonnen met diep medelijden
te koesteren mot die arme strijders, die
zoo veel moeite hadden tegen de moeielijk-
hcJen van het leven op te komen; cn
nu dacht zij zich weer huiverend haar
eigen toestand in: cn niet alleen haar tegen
woordigon loos land, maar ook haar toe
komst, die zich als een oneindige reeks van
jaren voor haar uitstrekte. Zij, Christine
Moore, was nog maar twintig jaar, eti naar
alle waarschijnlijkheid kon zij nog wet zes
tig jaar leven, want zij had een flauwe
herinnering haar moeder le hebben hooren
zoggen, dat zij en haar man heiden tot
families behoorden, die zeer oud werden.
Dat zij heiden gestorven waren in den bloei
van het leven tijdens een lievige ly pluis-
epidemie, dat liet dorp letterlijk, weg
maaide alsof het ecu plaag van Egypte
was geweest, bracht geen verandering'
in het feit, dat zij .afstamden van een
geslacht, hekend om de vele 'tachtig
jarige grijsaards. En Christine, dc laatste
afstammeling van twee lijnen van voor-
malers, huiverde hij do gedachte aan al
die vermoeiendo jaren, al die jaren van
strijd, welke nog voor haar lagen. Zij had
zelden zulke sombere overdenkingen; zij
was jong cn het lag in haar aard met
taai geduld vol te houden en zich op tc
heffen uit haar wanhoop, als een metalen
veer, die opspringt als men er op drukt.'
2e. lot Rijksarchivaris in Drenthe, jhr,
mr. B. M. do Jonge van Ellemcet, thans
commies hij liet Rijksarchief in Utrecht, te
Utrecht, eveneens met toekenning van eer
vol ontslag uit laatstgenoemde betrekking.
Invaliditeitswet.
In do laatste dagen komen hij het De
partement van Landbouw, Nijverheid en
Handel onderscheidene verzoeken in, van
personen, die wenschen benoemd te w.or-
den lot lid of secretaris eener commissie
van advies over rente-aanvragen van ouden
van dagen op grond van, art. 369 der Inva
liditeitswet. of wel, die wenschen) benoemd
te worden tot tusschenpersoon, om de 70-
jarigen in hun gemeente, hij de invulling
hunner aanvragen, om rente, behulpzaam
te zijn.
In het belang der refiueslranlen. wordt
hun geraden zich niet te -wenden tot het
Departement, maar tot den commissaris der
Koningin, zoo zij een benoeming wen
schen als lid of secretaris eener commis
sie cn tot den burgemeester hunner woon
plaats, zoo zij als tussohcnpersloo» wen
schen te worden aangewezen. („Stet,")
Landstormwet.
Staatscourant no. 155 bevat een besluit
houdende voorschriften, betreffende d,o uit
voering van, de Landstormwet.
Chinecsclie emigratie.
Do correspondent te Weehen van! do „N.
R. Ct." meldt:
De Polilischo Correspondent heeft 'n
brief uit Rarijs, waarin de aandacht ge
vestigd woidt op de groote bcteekenis vair
de Cliineesehe kwestie in Indocliinal en on
ze Oost. De emigratie bestaat' in Indochina
(ook in ons Indiü) ut do lastige en strijd
lustige menschen uit Zuid-China, die be
lmoren tot de revolntionnaire partij van
Socn-Yn,tsen. Oni die reden zijn vele ko
loniale specialiteiten van meening, dat er,
alvorens het te laat is, maatregelen ge
nomen moet en Worden om liet t'hinee-
sche gevaar tc keer te gaan. Een vajr die
specialiteiten, de oud-min'. Ilermaud, stolt
voor, dat do belanghebbende staten] zoo
spoedig mogelijk een internationale over
eenkomst sluileït tot regeling van de Chi-
necsehe emigratie in do Europeesoh© en
Amorikaansche bezittingen'. De belangheb
bende staten zouden zijn Frankrijk, Ne
derland, Engeland, do Verceuigde Staten en
Rusland.
Mr. Troelstra naar de Koningin.
In de gisteren' te A'dam, gehouden' ver
gadering vajr het S. D. A. R-bestuur eU
de soc.-deih. KamorfTaetie, is bespreken,
in Welken, geest mr. Troelstra. bij zijn] be
zoek aan II, AU den) politiek op toestand
zou uiteenzetten].
Na,ar ik uit zeer goede bron vomeem',
is in die bijeenkomst, na uitvoerigo ge
il ach lomrisseling, hot' volgejnde besloten.
Er was vuur in die vreemde, grijze ooghn
en geen geringe mate yah vastberadenheid
in de ikleine, smalle kim Alaar de mist
daar builen, do kille atmosfeer in do groolo
leeszaal, waar bijna geen yuut brandde,,
het gezicht Yan diezelfde wcrldeoze man
nen en vrouwen, die haar al wieken lang
volgden, dit alles Werkte mede om Chris
tine's moed tot onder nul te doen dalen.
De opgewektheid was er niet op vooruit
gegaan door do berekeningen, waarmee zij
zich had beziggehouden, voordat zij een
uur geleden haar- kamer had verlaten. Tor-
wijl zij haar droge boterham zat te clen cn
haar Uiee te drinken zonder melk, daar
melk en boter luxe-artikelen zijn, die zij
zich niet langer kon Veroorloven, had .zij
haar berekeningen gemaakt en opgeschreven
op een klein stuk papier; cn hel resul
taat van die berekening was een ellendig
gevoel van wanhoep geweest. Na den dood
van haar ouders was zij twee jaar kinder
juffrouw goweost hij een familie Donaldson,-
,aan wie haar moeder indertijd een kleine
attentie bewezen had. Alaar voor drie maan
den was de familie naar Canada vertrokken
en had baar diensten niet langer Van noode.
En Christine, die njet voor oein vak of
een. beroep geloeid had en niet veel meer
dan een pond of wal in handen had, die
niets bezat dan een vast karakter en een
aangeboren liefde Voor kleine kinderen, kon
zich hij do honderden Wcrkeloozen voe
gen als ejen zwerveling in de groote
stadi i j i
(Wordtvervolgd.)
SCHIEDAMSCHE COURANT
ft
i ©n 1 i
3)
i ii 1 tl!
1
