I ;i tj 4;| 66"* jaargang. Zaterdag 2 Augustus 1913. No. 14288 Derde Blad. De strenge school. Het zijden onderrokje. Vernieling van de hei. R 'I SRs f' i r - [y\ il iï "SN? J 7Z? V o 5 SCHIEDAMSCHE COURANT f t Dezo courant verschijnt dag el ijks,- met uitzondering van Zon- on Feestdagen Prijs por kwartaalKoor Schiedam enKlaardingen f 1. 1,25: franco per post fL 1.65. Prijs per week: Koor Schiedam en VJaardingen 10 cent, i Afzonderlijke nnmïnors 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het Bureau bezorgd zijn, Bureau: Lango Haven No. 141 (hook Korto Haven). Prijs 'dor Advertentiën! Kan 1'6 rogels fl0.92; iedere regel öltoet 15 cents. Reclames 3Q cent per regel .Grooto letters naar de pjaats file zij innemen^ Advertentiën bij abonnement op voor'deelige voorwaarden, tarieven' hiervan zijn gratis aan het Bureau te b'ekomexi: Iti do nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen,- worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van '40 cents per advertentiej bij vooruitbetaling aan het Bureau to voldoen,- Intercommunale Telefoon No. 103. De gemeenlcraad van Amsterdam heef' de vorige week besloten, in het centrum der stad een zoogenaamde strenge schooi te stichten. Het besluit is genomen met bijna algcmeene stemmen, een bewijs, dat de Hand van de noodzakelijkheid eenei zoodanige inrichting overtuigd is. Noodzakelijk: waarvoor? Nomen est omen: ook hier is de naam een voorteeken. Daar zijn in Amsterdam. 't klinkt hee- lemaal niet ongelooflijk, daar zijn in Amsterdam... kmtige kinderen, gelijk ct ook ongetwijfeld lastige volwassenen en vol wassen lastigen zullen zijn. Over het aantal dier lastige kinderen zijn de geleerden liet niet recht eens. Een commissie sciiat liet aantal op ruim' 1 pro cent der schoolgaande kinderende hoof den van scholen komen slechts tol oen kwait-procent, dat is 1 op de 400. Met lastige kinderen, dal merkt do lezer nu, worden dus bedoeld de boos doeners hoven de' G pi 7 jaren, en uit gesloten zijn de neuriënde wiegelingen en de toer- en sportlievende wagenaarl jesmet de beide laatste species bemoeit de ste delijke regeering zich voorloopig niet, al zal stellig meer dan oen der vroede vaderen met oen diepen vaderzucht erkennen, dat het hijzonder „dankbare" groepen zijn. Lastige schoolkinderen dus. Ze zijn, volgens de toelichting van B. en W„ „met de gewone tuchtmiddelen niet te regeeren". Op de gewone lagere school zijn ze een voortdurende plaag voor 'de onderwijzers en meteen een 'bederf voor de andere leerlingen, tenvijl ze bovendien van het onderwijs zelf niet het minste pro fijt trekken. Daarom krijgen ze nu een eigen school, 's Morgens om C uur opent die school reeds haar deuren en eerst te 6 of f7 uur in den avond neemt de straat de kleine Lastposten weer van de school over. Vermoedelijk zal de school uit 3 klas sen, dik van 10 leerlingen, bestaan, zoodat voorloopig gerekend wordt op een schoolbevolking van 80 leerlingen. Behalve in de gewone vakken zal er ook onderwijs gegeven worden in handen arbeid en wellicht zullen de leerlingen ook bezig gehouden worden met oenig tuin werk. De straffen Ja, op een strenge school moeten dt straffen noodwendig een ander karakter hebben d.an op de gewone Lagere school ook de straffen moeten streng zijn. Liclia melijke straffen zullen door de stedelijke overheid niet verboden worden; zei niet mr. De Vries, de Wethouder van 'Onder wijs, dat hij veel verwachtte van „een frisch pak voor de broek"? Als we er nu nog bijvoegen, dat herplaat sing op de gewone school zal volgen, zoo dra de Lastige patiënten gewisse teekenen van beterschap vertoonen, dan hebben'wij Neger Slim liep te dwalen, in diep na denken verzonken, tusschen do glinsteren de, zilverwitte katoenstruiken. Neger Slim was verliefd. Het luieren in de waniu zonnestralen voldeed hem niet meer; de zoete meloenen, welke hij zoo graag at. smaakten hem heelemaal niet en het kip pon-stelen op do farms in hef nabijge legen Pnmpkinsville bezorgde hem ook al niet meer het rechte genoegen. Den boe len namiddag slenterde Sliin om de drie en-zestig negerhutten rond, waar Georgia- town uit bestond, zooals een kat om den schotel warme brij brand raait. Tegen den avond had Slim eindelijk den moed go- vonden om niet vastberaden stappen den heuvel op te gafan, waarop gelegen lag de hut van meneer den burgemeester Benny. Op bescheiden afstand van de oude ka potte omheining bleef hij staan en legde zijn handen aan den mond, bij wijze van trompet, opdat zijn stom goed klinken zou. „Melusina Maryanno Benny... o, oh... Mclu-si-nal"- Do monsterlijke, gele waakhond, die aan do omheining vastgebonden was, blafte gru welijk en worgde zich bijna aan don ket ting, in het verlangen om Slim naar de boenen te vliegen. Lady Maud, het brave in beknopten vorm alles weergegeven, wat er over deze zaak in den Amsterdamse-hen Baad verhandeld werd. Is deze Amsterdamsche stichting do eer ste van een gansche reeks? Het schijnt inderdaad zoo. Wij zijn reefis jaien bezig met de scho len en het onderwijs zelf zooveel mogelijk te splitsen. Wij hebben afzonderlijke scho len voor de verschillende godsdienstige rich tingen. Er zijn scholen voor doofstommen en blinden, voor idioten en zwakzinnigen. Wij hebben standenscholen, sehipporsklas sen en jioklerecholen. Thans oen strenge school voor de bandeloozen, en straks wellicht een, waar louter zoete kindertjes gaan: brave Uendrikken en Ilendrikjes, met bloed van 36 graden. Doch scherts tor zijde; er zijn op de school, op do scholen, lastige kinderen. Lastig in alle mogelijke schakeeringenvan het tijdelijk verzet tot de openlijke rebellie. Booze zieltjes, waatin een gistingsproces plaats heeft, soms met kalm verloop, maar veel vaker met hevige ontploffingen, die bandon en duigen doen breken. Kwelgees ten, die bij voorkeur de school als ope ratieterrein kiezen shiikharige aardman netjes, die voortdurend allen nuttigen ar beid ongedaan maken; ongevleugelde harpijen, die alles bezoedelen, wal ze aan raken. Die schildering is naluurlijk wat over dreven. Maar als men in den tegemvoor- digen tijd wat wil, moet men wel een wei nig overdrijvenzonder scherpe kleuren en tinten komt men er niet. En er zijn lastige, zeer lastige school jongens, dal staat vast. En waarschijn lijk doen wij er goed aan, ze van de ge wone school te verwijderen en hun een eigen tehuis tc verschaffen. Want zij wer ken storend en belemmerend. Ifot onder wijs lijdt er onder, als het telkens en tel kens weer moet worden afgebroken, omdal een kwaadwillige de orde verstoort. En nu er reeds zooveel en vaak niet zon der grond geklaagd wordt over oe re sultaten van het onderwijs, nu is het drin gend noodzakelijk, alles van de school te weren, wat het nog lang niet volmaakte onderwijs nög minder maakt. Sticht dus voor de „lastige" kinderen gerust een „strenge" school, maar Maar doe dit niet, dan na rijp beraad en ernstige overweging. De plaatsing toch op de strenge school is voor het kind een straf. Een straf, die louterend moet werken, zeker; dat is immers het doel van elke straf? Maar dat doel ligt boven 'skinds bevatting: voor hem is de straf niets «anders dan een sliaf, een kwelling, een bitterheid, een stagboom voor zijn streven. Hoogst zelden ziet bij do rechtvaardigheid der straf in: in negen van de tien gevallen is hij de ver ongelijkte, de beloedigde onschuld. Later, ja, later komt bij tot inzicht; dan valt er met hem te redeneerendoch nu nog niet: nu is hij nog kind'en is li ij gezind als een kind. Dat moet ons lot nadenken stemmen en tot voorzichtigheid leiden. Niet, dat we ons geheel van straffen mogen onthouden verre van daar. Maar wel in dezen zin, dat we niet straffen dan na rijp be raad, en dat de straf in overeenstem ming zij niet nllenen met den aard van -moeder-zwijn, dat met zeventien lieve kleine kindertjes het parterre van het Imrgemcos- torlijke huis bewoonde, knorde afkeurend over do rustverstoring cn boven, op de eerste verdieping, bromde oen diepe bas stem. „Oh, Melu-sinnklaagde Slim vol lief depijn. Door een der gebroken ruiten slak burgemeester Benny f Abraham Lincoln Ben ny Esquire) zijn zwarten kop; aan den anderen kant verscheen (je dikke Manny, naast haar Melusina Maryanno, „Mista Slim," riep do burgemeester, „ga toch weg, zwarte neger, ruk uit!" „Maar, mlsta Benny....': „Mijn lekkere zeven kippetjes kan ik zelf best oppeuzelen. Ha direct weg, kippen- steler, looiijkc zwartkop, gauw, anders schiet ik." En meneer de burgemeester slak dreigend den loop van oen oud ge weer door een gat van het onderste raam. Slim heesch wanhopig met beide vuis ten zijn broek in do hoogte, die, ondanks den gordel, telkens naar beneden zakte en riep, teleurgesteld: „Ik wil heelemaal geen kippen; - ik wil alleen MelusinaI': Daai'op barstte mevrouw de burgemees teres in een dreunend gelach uit. „Tloeh, hoehl Melusina wil hij hebben; mijn lieve Melusina wil hij!"- „Farmer Genkins wil mij een doller per dag laten verdienen, als ik zijn katoen- velden zuiver," riep Slim in groolo harls- beklemming naar boven. „Melusina zal het 't vergrijp, maar ook met den aard, de persoonlijkheid van 't kind. Een afkeurend hoofdschudden is voor den eenen leerling een even zware straf, als een lichamelijke kastijding er een voor den anderen is. Wij straffen onze kinderen in den regel te spoedig en te zwaar. In 't eerste geval plaatsen wij ons zelf voor cei. spoe dige herhaling, en in 't tweede zijn we onrechtvaardig jegens ons kind. "Want het kind beeft eergevoel. En wie dit kwetst, wie meedoogenloos de glimmende vlaswiek uitdooft, die maakt zich schuldig aan een vrees el ijk vergrijp en hij zondigt zwaar. Doch om op de strenge school 'terug te komen; waaruit vloeit de lastigheid en onhandelbaarheid van sommige leerlingen voort Ieder denkt hierbij gewis in de eerste plaats aan het huisgezin. En zeer zeker laat daar de opvoeding zeer veel te wen- schen over. Eensdeels is er onwil, ander deels onmacht. Maar ook de schoolmannen zelf gaan in itezen niet vrij uit. Onze onderwijzers zijn zeer zeker knap genoegopleiding en exa men waarborgen een voldoende mate van theoretische konnis. Maar wat haat kennis zonder practische bekwaamheid zonder tart? Deze koslolijke gaven zijn meer waard dan een groote dosis kennis. Dit laatste blijkt niet alleen bij hel eigen lijke onderwijzen, hel meededen van ken nis, maar ook en vooral bij het opvoedend gedeelte: de vonning van 'I gemoed en de leiding van den wil. Waar de oone leidsman onophoudelijk berispt en pruttelt en.., straft, gaat de andere stil en kalm zijns weegs en wordt de orde geen oogon blik verstoord, Is hot riiet een hekend feit, diit leerlingen bij den overgang van do oone klasse in do andoic soms ook geheel andere menschjes wenden? Vergoten wij ookvooral niet, dat het laslig-zijn van vele leerlingen in nauw ver hand staat met dc gohecle inrichting van de school. Ons schoolonderwijs is klassikaal. Dat heeft zijn voouleelen, zeker. Maar ook zijn nadoelen. Het klassikaal onderwijs richt zich naar de ïnlddelmatigondo zwakkeren .blijven achter en vervelen zich, do allervlugste!) zijn vóór de anderen gereed en - vervelen zich ook. En verveling leidt tot allerhande kwaad. Een ander groot nadeel van het klassi- caal onderwijs is wel dit, dat hel niet ge nneg rekening kan houden met den aard, den aanleg, hel wezen van ieder kind op zich zelf; de ik-jes vei <1 wijn en in de mas sa. En dat dit schadelijk is voor de verstan delijke vorming eu verderfelijk voor een goede tucht, heiioelt geen nader betoog. Nu is het waar, dat veel van het kwaad voorkomen kan worden door de klassen kleiner te maken. Maai daarmee ré de kwaal niet genezen. liet is hier do jdnuls niet. daarovoi ver der uit t«- weiden. Wij spraken over do strenge school - en wij hopen, dat de proof, die men er in de hoofdstad mee nemen wil, in alle opzichten slagen zal. ook wat het hoven- genoemde „frisschc pak" hctieft. Maar nog meer hopen wij, dat, los van den eigenlijken schoolstrijd, nu eindelijk eens krachtig de haml geslagen zal wor wat goed hebbenEen heden zilveren dol lar per dag; missis Benny."- „lloeiil" zei Melusina's mama. „"Weet u misschien eigenlijk wel wat een gekleurde gentleman een dame schuldig is, hè, mista Slim? Drie zwijnen bezat Benny, toen ik hem trouwde, en vier hennen, cn op mijn huwelijksdag heeft hij mij een zijden on derrok geschonken, mista Slim! Wat con mooie dat wasVan groene zij, mista Slim! Heelemaal van dikke, zware zijde!" „Dat komt later!" gilde de huwelijks- eandidant, „zoo gauw mogelijk. Nu eerst eiken dag een mooien, ronden, zilveren dollar „Neen! Molusientje moet het goed heb ben, ovenals Jiaar moesje het gehad heeft," besliste mevrouw-Benny vastbesloten. „Van zijde jvns die rok. Ik heb haar ex lm uit Savannah laten komen; e-en dol lar 00 cculs lioh ik allen voor de vracht moeten betalen, hoor je dal, kale, zwarte neger!" riep meneer de burgemeester spot tend naar beneden Melusina Mary,arme frok een mondje en zei lief: „Goeden avond, lieve mista. Slim,". Sliui's treurig gemoed werd week, doch hij hervatte zich eri hij overlegde huive rig J>ij zichzelf, hoe lang men wel had te werken (Ie Werken!) om drie zwijntjes en vier hebben en en dat zijdon ding hij elkaar te krijgen. Dat was gewoon niet Ie berekenen. Opeens school Slim een her innering door zijn hoofd, een vage herinne ring. Hij dacht langen lijd na. Oh hij was den aan de inwendige verbetering van ons onderwijs. Over de wensrhelijkheid daarvan zijn gelukkig! alle partijen het eens. Hoelang zal lic-t nog duren 'tol ons va derland geheel „bezet" is, totdat overal in nette rijen aardappelen, boontjes, boom pjes, uien, bessen.-ittuiken enz. enz., zullen staan behalve clan op enkele rechtlijnige wegen, op enkele rechtlijnige kanalen en gekanaliseerde rivieren en in Me steenwoes tijnen, die wij kortweg steden plegen te noemen? Wij hebben geenerlei statistiek tot onze beschikking, maar dat weten wij wel, dat onze kinderen hei en woes ten grond alleen nog uiL de aardrijkskunde-bookjes zullen kennen, tenzij zij verre reizen zullen kun nen doen naar een of ander extra-afgelegen plekje, waar, zorgvuldig afgeheind, nog een stukje woeste grond aan den vei baasden vreemdeling zal worden getoond indien de overheid niet onmiddellijk ingrijpt. Wie de ontwikkeling der heistreken in de laatste 15 jaar aandachtig heefl gadege slagen zal in dal woord „onmiddellijk" geen overdrijving vinden. Want hij weet, dat do „vernieling van de hei" met reusach tige snelheid gaat. Kon men voor 15 jaar in de nabijheid eener gegeven stad nog verscheiden plekjes noemen, waar men bin nen twee uur gaans mooie heitjes had met prachtige uitzichten, thans zijn de erica's-, overal op den terugtocht. Met de vernie lende kracht van de wreed-moordende vintn met de srherpe ijzers der stoomploegen, met de geheimzinnige hetoovoring van de kunslmest valt men aan op den tegen stander. En overal moet hij wijken voor het "moordende en brandende leger uit. de steden. En overal waar deze stedelijke brandscluiUcrs geweest zijn, is wal vrij was en romantisch en kleurrijk en vol varia tie platgetreden tot de moest a'.ledaagsche nuchterheid van aardappelvelden en rechte voren en glad grasland en mooi geharkte boschaanplanl. De beschaving is in opmarsch, heet het dan. En er zijn enthousiasten, die deze daden der „beschaving" met geestdriftige woorden bezingen en die daarin hel begin en hot einde van alle wijsheid zien. Nu geven wij natuurlijk gaarne toe, dat men niet den woesten grond woest kan laten ton pleiziere van enkele natuur-enthou- siasten, gelijk wij toegeven, dat er nog groote vlakten zijn, die ten bate van het algemeen ontgind moeten worden. Doch wat wij betoogen willen is, 'dat nu de ovoiheid, die heboiuvingsplanuen voor ste den voorschrijft, zich ook een bebouwings plan voor het land moet gaan denken. En evenals de overheid hij de steden plaat sen aan de steenwoestenij onttrekt om daar althans oen weinigje groen en bloemen in parken, plantsoenen en pleinen aan te brengen, evenzoo behoort de overheid het recht te hebben om op de groote kaart van het land, zoo dicht mogelijk' nog bij de sleden, ruime plekken aan te wijzen waar niet mag worden ontgind, plekken (lus, die zullen dienen voor schoonheidsbevredi ging van den burger, gereserveerde lerrei- er! En met geweldige passen liep Slim drie mijlen ver naar Pnmpkinsville en bleef den lalven nach1 lang op do loer liggen, totdat alles rustig cn stil was geworden.... Het was een andere Slim, die den Vol genden morgen naar hot luiis van burge meester Benny heenmide. Het was nu een zelfbewuste, trolseho, van do overwin ning zekere Slim, die den blaffen den. hond een (tuchtigen schop gaf en allo trappen tegelijk opvloog, zonder lang te vragen of hij wolkom was, ja oC neon. Melusina lachte 'stilletjes, hall in zorg, half in hope. Vader Benny zette zijn armen in de zij en ademde diep op. Slim trad hij do houten tafel midden iu do kamer, zonder een woord te zeggen. Uit een zijner reuzenzakken haaide 11ij een pak le voorschijn, iets, dat behoed zaam in een oud nummer van het Savnn nah-adverlentiehlad gewikkeld was gewor den. Uit de andere zak trok hij een enor- meti haan naar boven; uit een der broek zakken tooverde hij een handvol zilverblin kende dollars en liet do munten voor don neus van vader Benny rammelen. I)e oogon van dezen traden bijkans uit do kassen, 1 1 1 1 1 i „Melusina Maryanno, mijn suikerde prei", riep Slim jubelend uit, of zou hij hebben kunnen uitroepen, zoo hij do bruiloft van Kloris cn Roosje gekend had, „van, zijde heelemaal van zij-del" Hij scheurde het papier van hel pakket at tien (gelijk zij elders hceten) waar althans een beetje romantiek tot psychisch heil van "tiet menschdom zal kunnen worden bewaard. Het spreekt van zelf, dat men zulke terreinen niet te klein moet nemen en niet te ver van de centra. Men moet er geen heiparken van maken. Het moet hei blijven, woeste grond, opdat onze kindskin deren althans iner en daar een plekje zul len vinden om te ontvlieden aan de ob sessie van de rechte (beschavings) lijn en van het „bezet-zijn" van ons vaderland. Wat parken zijn voor de steden, belmo ren deze gereserveerde terreinen te üljn voor het gohecle land. Zij moeten vrijheidsgevoel, breedheid, ro mantiek geven aan de onder de beseha- vingsnuchterhcid gebukt gaande zielen on zer nakomelingen. Zij moeten hen in staat stellen andere te wandelen dan langs rechte straten en mooi afgesneden voetpaadjes van nette tuinen. Zij moeten hen ïeeren, hoe de wereld er vroeger uitzag en hoeveel moois er is in het onverwachte, niet-getem- de, niet-beknelde, niet-gladgeschorene. Inderdaad men kan de opvoedende kracht en het heerlijke genot van dergelijke gereserveerde terreinen voor onze naneven niet onderschatten. Doch juist daaiom belmoren onze re geerders dan ook iu te grijpc Eigenlijk zijn zij al te laat, hebben zij onvoldoende vooruitgezien en zijn zij dus onvolmaakte regectders gebleken. De prijzen van zulko woeste gronden zijn al geweldig omhoog gegaan en zij liegen ai baast te v°r van de steden af. Elk uitstel maakt de zaak moeilijker, j Wij hopen clan ook, dat de overheid i en wel speciaal de provinciale of Lmdsover- beid hier zeer spoedig tot hel bewust- zijn van haar tekortkoming zal komen eiï zeer spoedig de hand aan flen ploeg zal slaan omal te veel ploeg-m in de aarden van ons vaderland op afdoende wijze tq vooikomen en, voordat het te laat i3, ten,' bate van het algemeen, op den daarvoor geschikten grond een verbod van bcbou- wing te leggen. j ""Nu zal men zeggen; maar er wordt zoo veel hei in bosch veranderd, voldoet dat clan niet in de behoefte aan romantiek?, Zeer zeker niet zouden wij willen ante woorden. Primo heeft dc hei een eigen mooiheid, vrijheid, romantiek, die het.bosch niet heeft. En secundo er zijn zeker ro mantische bosschen. Doch zullen die groeien op de hoi, die men om economische rede nen tot bo-wh maakt en waar het boself volgens moderne regels gecultiveerd woidt» niet als het heerlijke, verrassende, vrije bosch, dat hier en daar nog van vroeger hekoud is, maar als lange rijen in het gelid slaande houloplovcrende, door bosch- wachters gedrilde hooinrecruten, die er staan voor de nuttigheid en voor niets andets? Neen dezo houtfabrieken zijn niet in staat aan dj? psyche van hel volk te geven, wat de heerlijke, vrije, stille,, onopzettelijke hei geeft en wat meer geap precieerd zal worden naarmate men hef minder zal kunnen genieten. En daarom mogen de „consuls waken", dat door algeheele heivernieling hitmen hot bereik der stadsbewoners liet genieenebest niet schade lijdt. en een ding van roodo zij1 Werd zichtbaar,; Het was een prachtstuk, dat door Melu sina in haar stoutste droomen niet ge droomd was. Kakelroodo zij prachtig'! „Wa waar vandaan??- stamelde de burgemeester. Slim slak do zwarte fikken bezwerend do lucht in en fluisterde: „R ss scht!"- t „Rs scht..." antwoordde burgemees ter Benny begrijpend, - In precies drie en een halve minuut was de zwarte haan geplukt, in de yol- gemlo Iwintig minuien was hij gfobradem en vijf minuten daarna had do burgemees tersfamilie eri de nieuw o schoonzoon, van, het ondier niets over gelaten dan oen hoopje beenderen. Mama Rcimy likte zich do vin gers af ei ze id o bewonderend „Mista Slim, u is werkelijk' oen echtoj zwarte gentleman,?- t i - Vader Benny knikte: 1 1 „Nu, Slim, mijn dochter...,?- Plotseling luisterden allen tegelijk' op,- „Ahériep iemand. „Halo, 'Abraham,- liohé, nliél". iii Ben owl wit muildier strompelde dep weekeu P'og naar boven, met nuxato oen; kar trekkend, waarin een dikkd neger cn een nog veel dikkorp negerin gezeten wa ren. „Broeder Joe", zei Verblufl do burge meester, 1 i 1 1 „Schoonzuster Ejisa?"- verwonderde zich' Mammy. 1 f i 1 „O, broeder Ab'rpjnpn"- r~ zei do dikkp l i -n U 1 f ii i f i c i 5 4 i i 5 A "4 '1 s! iT rt. - -tv r U< i* ft 4' r* •- 'M u H i i ■'i -Hi

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1913 | | pagina 9