VOOR SCHOOLTIJD
VAN HOUTEfl'S
tJ6"" jaargang
Donderdag 20 November 1913
1438!
eiken ochtend een kop
Onder vreemden invloed
Dezo courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen*
Prijs per kwartaalVoor Schieda m en Vjlaardingen fl. 1.25, franco
per post £1. 1.65.
Prijs per -week: Voor Schiedam en Ylaardingon "10 cent*
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.'
Advortentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur 'aan liot Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange naven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën": ,Van 1—'6 regels £1, Ö.92: iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Grooto letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeeliga voorwaarden .Tarieven
hiervan "zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 20 Nov. 1913.
OOSTENMJK-HONGAHTJE.
In de Ilongaarschc commissie voor bui-
tenlandsche zaken heeft minister B'wch-
told gisteren een uiteenzetting gegeven van
de buikmlandsche politiek der Donnu-mo-
narchie. De minister begon met de verkla
ring, dat de uiterste gevolgen van de groot1
Ooslersche crisis nog niet geheel zijn L-
overzien. Het geweldige historische proces,
waarvan wij getuigen waren airlus de
jninister, doelende op de Balkankwcsüe.
moest plaats grijpen, zoodra de Alo-
hainmedaansche macht niet langer in staat
was weerstand tc bieden. Dc monarchie had
zich zoo lang mogelijk $an het principe
van den status quo gehouden, maar onze
sympathie voor de christelijke BaLkanstnten
bracht cr ons toe, zooveel mogelijk reke
ning te honden met den nieuwen toestand,
door hun overwinningen ïn het loven ge
roepen. De Donau-monarchie zal haar ter
ritoiialo uitbreiding in den Balkan dooi
de aanwinst van Bosnië en Herzegbwina
als geëindigd beschouwen. Een verlaten
van dit standpunt zou niet in overeen
stemming zijn met dezo algemoenc belan
gen, maar wij mogen bepaalde speciale be
langen niet uit het oog verliezen en daar
om konden wij de voorgestelde formule van
belangeloosheid niet aanvaarden.
Die speciale belangen vorderden dc
schepping van een autonoom Albanië, ver
hindering van de machtsvcrplaatsing in de
Adriatische Zee en de schepping van een
stabielen toestand op het Balkanschier
eiland door zooveeL mogelijk vredelievende
middelen. Door diplomatieke aptie tracht
ten wij, na beëindiging der vijandelijkheden,
deze belangen tot hun recht to cloen ko
men.
Minister Berchtold schelste vervolgens het
verloop van de Londensche conferentie en
de in dien tijd h'eerschendo spanning in
Europa; do militaire maatregelen van Rus
land, waardoor ook Oostenrijk-llongarije
maatregelen moet nemen om zijn nooiyle-
lijke grenzen ovenals zijn zuidelijke te be
schermen. Na een gedachtenwissoling tus-
schen do beide keizers werden dezo maat
regelen echter opgegeven, voordat de cri
sis al te lang had geduurd.
Na nog den afloop van den oorlog, die
niet overal de nationale bevrijding, waar
op de volken hadden gehoopt, tc hebben
aangewend, besprak de minister de Alba-
neeschë aangelegenheden, die volgens hem
In den jongsten tijd naar wensch vorderen
Da commissie voor dc internationale con
trole te Valona kwam op 17 October .bij
een en Nederland toonde zich' bereid, naar
Albanië officieren te zenden, om de gen
darmerie aldaar in te richten. Deze zijn
reeds in Albanië aangekomen. Onder deze
omstandigheden mag men verwachten, da'
de jong" Staat een betere toekomst tege
moet* gaat.
Wat Turkije betreft, voorziet Berchtold
voor jiet Ottomaansche Rijk een tijdperk
Roman naar het Duitsch van
O. CROME SCHWIENING.
,44)
Met gebogen hoofd verwijderde Gesano
zich en toen zij oen oogenhlik later met
tante Betty terugkwam, was alle kleur van
haar wangen verdwenen.
Van Rinschotcn vertelde nu al de feiten,
die den lezer reeds bekend zijn, en ging
toen voort: „Mijn vermoeden, of mijn voor
gevoel heeft mij niet bedrogen, dat denk
ik tenminste. Zoodra ik den ring gevonden
heb, het evenbeeld van den uwe, tante
Bctty, dacht ik aan uw zuster. En dit
jonge meisje, dat totaal buiten haar schuld
onder misdadigers is aangeland, deze Liz
zie Rotter, zooals zij zegt, dat zij heet,
is niemand anders dan het kind van inv
zuster, tante Betty, van die tante 'Antje,
die er destijds stilletjes van door ge
gaan is F-
Ilet kon niet mogelijk wezen dc uitwer
king te beschrijven van deze wooulen! Doc
tor Helpert was' opgestaan, een weemoedig
verlangen stond in zijn oogen te lezen,
dezelfde uitdrukking als op het oogenhlik
toen het rijtuig hij zijn aankomst in Rotter
dam het bleeke meisje had meegevoerd.
Gesino za.t bedrukt ter neder: het was
of een zware last op haar drukte. Tante
Betty barstte in snikken uit; eindelijk kon
zij deze woorden uiten: „Ik moet naar
haar toe I"
„Luister eerst verder en denk dan eens
na over het plan dat ik u wil voois tellen.
van versterking, die hel voor "het vei lies
van Macedonië zal kunnen schadeloos stel
ten.
liet Drievoudig Verbond heeft bewijzen
gegeven van onveranderlijke kiacht; de
Donau-monarchie is met Italië tot over
eenstemming geraakt, terwijl de betrekkin
gen tot Duilschland bewezen, dat Oosten
rijk pp de trouw van dezen bondgenoot
kan staat maken De verbetering iu de En
gelse h Duitsche betrokkingen was ook z°cr
gunstig voor de monarchie. De betrekkin
gen met Rusland blijven correct en vriend
schappelijk. ,Er zijn geen belangen, die
Oostenrijk van Frankrijk scheiden. Wij zul
len, aldus de minister, met Roemenie sa
mengaan, wiens gcrech'.vaauligde ivensehen
om den crisis to beëindigen wij hebben on
dersteund. Oostenrijk wil trouwens met alie
Balkans'ateu vriendschappelijke betrekkin
gen onderhouden. Wat Servië betref), hoop
te Berchtold op goede economise!!© betrek
kingen met dezen Staat.
Wij zullen, zoo verklaarde de minister
tenslotte, profiteeren van de voordooien,
die de oorlog ons gebracht lieèft, on pns
onderwijl in militair opzicht gereed hou
den, waarbij cendrach'ige on lodgewijde sa
menwerking ons kracht en aanzien, veilig
heid en verhouwen zal brengen.
GEMENGDE MED EDEEL1NGEN.
F rank rijk.
De staking dor mijnwerkers in het noor
delijke kolenbekken heeft in den loop van
den dag van gisteren een aanmerkelijke uit
breiding ondergaan. De reden van deze vrij
onverwachte staking is, dat de behandeling
in den Senaat van het wetsontwerp betref
fende do vaststelling van den 8-urigcn ar
beidsdag, nadat dit in de Kamer is aangeno
men, geen voor de arbeiders gunstig verloop
neemt. Vandaar dat deze fieslpten on verwijd
tot staking over te gaan. In het manifest,
waarbij de algemcenc werkstaking wond ge
proclameerd, wordt dc houding van den Se
naat scherp gegispt.
Te Lens ontbraken gisteren 4500 man van
de 9000; te Drecourt 375 van do 1600;
to Douiges is do staking volkomen, en
legden 3300 man het werk neer. Tc Mem thin
staakten 200 man van de 8000, doch te
Rethuno en Braai zijn alten aan het werk.
Te Carvu staken 5S0 man van de 770,
te Astricourt 1700 van de 1900, te Lcene
2500 van de 5000' tc Noeux 2300 van dc
1500, te Buries 400 van dc 4800, le Escar-
polle 1O30 van de 2520, te Couniörcs 4500
van de G300. Te Verlav is dc slaking vol
komen, dar legden 650 man den arbeid nee
De mijnwerkorsvorecniging te Anzin (Va
lenciennes) heeft gisteren eveneens de sta
king geproclameerd.
De veiligheidsdienst in het stakingsgebicd
in aangevuld door infanterie- en cavaleiie-
afdeelinaen.
Gelukkig is zij volstrekt niet gehecht en
ik weel nog niet in hoeverre verwant aan
dien gowetenloozen schurk die tiaar vooi
zijn misdadigen plannen gebruikte. Daar
zij den zelfden naam draagt als hij, be
schouwt zij zich zelve als de dochter van
een methodistisch predikant, die in dc stad
Frederik hij Ballimoic in Amerika gewoond
heeft; die man is jaren geleden gestorven
on deze Folter heeft haar van daar meege
nomen. Hij zelf heeft zich reeds te koit
gedaan en aldus aan don aardschon rechter
onttiokken, dat is de tweede van dogenen
die in deze misdaad betrokken waren. Pot
ter hoeft echter Ivoor zijn dood een getuigenis
van inv reeds lang geleden overleden zuster
afgelegd, die betrekking had op de dochter
Antje. En dit meisje is een diep beklagens-
waaulig schepseltje; het is echter volstrekt
niet tioodig haar onze achting en hulp te
onttrekken 1"
'„Laat mij naar haar toe gaani" riep tante
Betty schreiend en ook dr. Helpert zcide
„Ik moet haar aicnl"
„Wacht nog even. Ik heb getclgrafcerd
naar stad Frederik in Amerika en tot ant
woord gekregen, dat do miné Potter jaren
geleden met een ziekelijke vrouw, on een
meisje van vier of vijf jaar te Frederik was
aangcKomen. Het telegram behelsde echlei
nog een ander bericht: de predikant had
tijdons zijn leven aan de ouderlingen zij
ner gemeente een verzegeld geschrift in be
waring gegeven, dat bij haar achttienden
verjaardag nan Lizzie moot worden ter hand
gesteld. Ik heb verzocht om onmiddellijke
toezending van het document met do ecrsl-
volgendc boot over acht dagen kan dus
de geheimzinnige sluier, die de geschiedenis
Do Bulgaarseho luitenant Torcom, die
Pierre Loll tot een duel uitdaagde, is gis
teren te Parijs tweemaal gov oud in een
Iweegevecbt met Orehtmayer.
D ui Isch 1 an d.
In het „Neoci Palais" te Potsdam hacl gis
teren een dejeuner bij den keizer plaats^
waarbij o.m. aan Zaten de Russische minis
ter Kokowzof, do Russische gezant Sver-
bejef, de rijkskanselier, de ouderstaatsse*
tnris Zimmermann.
In een onderhoud met te Berlijn wonendq
vertegenwoordiger^ dei Russische peis vei"
klaarde Kokowzof, dat de afdoening der
actuecle Ba!kankwesties, do Albaneesche,
firieksch-Turksche en de Armenische kwes
tie, zijn optimistische opvattingen, "hebben
bevestigd. Dit optimisme berust op de over
tuiging, dat wegens deze kwesties geen
Europeesclie oorlog zal ontstaan, zelfs niet
kan ontstaan.
R u s la n d.
Te St. Petersburg hebben gisteren 80.000
Werklieden den arbeid neergelegd als be-
Avijs van solidariteit mot de werklieden
der staatsfabriek le Oboekkoff, tegen wie
oen vervolging is ingesteld wegens provo
catie tot staking.
De stakers wilden een betooging hou
den, maar werden door de politie uiteen-
gejaagd.
Z u i 4-A f r i k a
Ondanks de officieele ontkenning zijn
te Londen telegrammen binnengekomen uit
Durban, welke zoggen, dat de geruchten
over het plegen van gewelddadigheden,
door de Indiërs, die in de mijnen werken,
van verschillende plaatsen bevestigd wor
den.
Te Johannesburg hielden de zich daar
bevindende Indiër» gisteren een groote ver
gadering, waarin een resolutie werd aan
genomen, waarin verlangd werd de viola
ting der leiders der Indiërs. Slechts dan
zou men over het weder opnemen van den
arbeid in onderhandeling willen tioden. Ten
stofte verklaaiden de Indiërs, dat cr geen
vrede kan zijn, zoolang de hoofdelijke be
lasting van 5 pond niet Avoidt ifge-u haft
In Indië zelf is do verhit lering tegen dy
regeering steeds Stijgende.
M c xi co.
Naar Reuter \rari officieele Engelsche zij
de vernoemt, zijn tAVce Uritsche kruisers
naar de Mexicnansche Avatere» gezonden,
ten einde, zoo noodig, de Britsche onderda
nen to beschermen.
Do Engelsche kruisers, die A*oor Barba
dos (Britsch Vestlndië) lagen, hebben or
der ontvangen zich onmiddellijk naar Vera
Cruz le begeven. Gisternacht zijn zij a-ov-
trokken.
Een te NoAv-York onRangen telegram uit
Nogales bericht, dat de robellengeneraal
Carranza en zijn staf gistermiddag van
daar vertrokken zijn naar de hoofdstad dei-
co nstituti onalisten, Hennosillo.
Men leidt daaruit af, dat feitelijk de ge-
dachtenAAUsseling met de regeering te Was
hington afgebroken is.
BINNENLAND,
Audiënties.
De geAvone audiëntie.? van de ministers
Aran buitenlandsche zaken, van marine en
A-au koloniën z'ullon Vrijdag a.s. niet plaats
hebben.
Gedeputeerde Stateu.
Do Gedeputeerde Staten der provincie
Zuid-Holland hebben de werkzaamheden der
twee afdeclingon A-erdeeld als volgt:
Atdeeling AProvinciale en Plaatselijke
van uw zuster Antje bedekt, door ecu won
derlijk toeval worden opgeheven."
„AVnarJs zij?" riep tante Betty.
„In het ziekenhuis in Den Haag", anl-
AAOordde van Rinschotcn aarzelend. „En
ik zou willen vooistellen haar daar A'oorloo-
pig nog le laten, zij heeft daar betere 'en
doelmatiger verpleging clan Avij haar zouden
kunnen verschaffen."
„L zij ziek?" riep dr, Helpert zoo
smartelijk uil, dat Gesinc's hart ineenkromp!
Zachtjes sloop zij do veranda uit, hel huis
in en naar haar kamer. En met strakken
blik en vastgeMotcn mond stond zij daar;
baar hart bonsde tot baistens toe. Op dat
oogenblik voelde zij voor het eerst dat zij
liefhad, liefhad met al den gloed A*an haar
ziel; zij koesterde een liefde zóó harts
tochtelijk, zoo innig als een vrouw slechts
één man lor wereld kan toedragen.
TWEE EN TWINTIGSTE HOOFDSTUK.
I n eigen ne tl on go v a n gen.
Toen Potter hot luiis van Verheeven in
Amsterdam uitkwam was zijn eerste plan
zoo snel mogelijk to zien de grenzen des
lands OA-cr te komen. Maar op Aveg naar
bet Centraalstation begon dit besluit reeds
tc wankelen. Zöoals wel meer gebeurt, avuu-
ncer een misdadiger oen plan heeft zien
mislukken, had hij een geA-oet alsof hij het
noodlot maar OArer zijn toekomst moest la
ten beslissen. Bij dc Beurs ging hij niet hot
Damrak op maar naar de Warmoesstraat,
waar het groote ïc-slauvant Krasnapolski te
vinden is. Onder de menigte Amsterdam
mers en vreemdelingen, die samenstroomen
in het grootste van alle Amsterdamsche
restaurants kon hij zeker zijn, ook politie
agenten te zullen ontmoeten. Indien hem
daar niets kwaad overkwam, zoo zou hij dit
als een beAvjjs beschouWen dat Wapstxa's
mond verzegeld Avas geweest cn dal ook
van Lizzie's kant geen gevaar foor hem
dieigdo. Ten minste geen oogenblikkelijk
gevaar.
Piet jonge meisje! Hij trok zich liaar
A'lucht erger aan dan hij eerst Arermoed had.
Met haar had hij niet alleen het besto cn
meest geschikte Avcrktuig A'erloren A-oor zijn
misdadigcrsdocleindcn, nuiar ook de gole
genheid om geld to verdienen met spiritis
tische séances. Ook sjieet het hem zijn
bagage tc moeten missen die hij hij Ver
heeven op de Hooigracht in Den lfaag Lad
achtergelaten. De bagage later te laten na
zenden Avas veel gevaarlijker dan dat hij
ze dadelijk had meegenomen.
Potter besloot bij Krasnapolski te blijven
totdat het tijd Avas met den nachttrein
naar Den Haag te vertrekkenzoo niemand
notitie A-an hern nam, avou hij naar Den
Haag torugkeeren cn een laatste poging
AA'agen om Lizzie terug te vinden. Hij zou
zich dan door list of geweld van ham
moester maken en daarna zoo spoedig
mogelijk hot land uit zien (e komen.
Zijn hart bonsde wanneer een binnen-
tredendo hem meer dan gewoon scherp
aanzag, terwijl hij met een glas Münchenei
hier voor zich, het eene kwartier voöi hg
andcro na Hot voorbijgaan. Maar niemand
bekommerde zich om hem; in liet voorste
lokaal zaten do heeren over hun blad go
bogen do courant te lezen, nieuwsbladen uit
allo mogelijke landen; uit de biljaitzaal,
waarin niet minder dan negentien biljarten
stonden, klonk voortdurensd hot stootcn
van queues en liet rollen van baRen cn
Pinanciën, Onderwijs. Landbouw, Anmvce-
zen, .lacht en Visscherij, Reclames, Belas
tingen, Drankwet, 'heudviet, Pandbuiswol ou
1 'en si oen Avet ten gemeen te-ambtenarc u.
Afdeeling B: Gemeentezaken A-oor zoo
ver die niet aan afdeeling A zijn opgedra
gen, Plaatselijke strafverordeningen. Ker
kelijke zaken, Waterstaat en "Wegen, AV.u-
feisrhapsaangelegenheden, Gezondheidspoii-
tie, Xtj\erliei(| .Militie en Landweer, Wu-
ttingAA cd, Ongevallenwet. Strandvonderij
'I oi leden dier afdeelïngen, zijil benoemd
Afdeeling A: de heeren nu- H. A. atui do
Velde, H. C. H. Yogtcl on Mr. At. J. C,
M Kolkman.
Afdeeling B: de heeren mr. .1. Limburg
jhr. mr. L. E. AI. van Eisenne en dir. mr,
D. J. de Geer.
Ontslag.
Hel Rollcrdamsch sar. dem, raadslid N.
Aerkerk heeft gisteren voldaan aan 't ver
zoek van de besturen der' afdeeüngen JYa
on IVb S D. A. P. om, naar aanleiding 'au
het met hem gebeurde in den AlelaatbeAA er
ker-bond, zijn mandaat nri raadslid neer
te leggen. Hij heeft gisteren zijn onL'ag
als raadslid Lij den burgemeester ingediend.
(Hot. Volk.)
De ex-prlester dr. v. d. Brink.
Naar wij vernemen moet cr onder de par-
tijgenooten van dr. Van den Brink, den ex-
priester en hel oud lid Aan den gemeente
raad A-an Breda, ernstige ontstemming heer-
scLen, omdat Aim de Avoning van dr. Van
den Brink, die sedert ecnigen tijd lo 's-Gtn-
voidnge gevestigd i-, tijdens den jongsten
onafhankelijkheidsdag ge\lagd Averil.
Naar men ons verzekert zou die ontstem
ming zelfs zóó groot zijn, dal men voor
nemens is, di'. Aan den Brink voor jo\c-
ïneut voor to dragen.
Het grendncldont te Oltlenzaal.
liet (vrouwelijke) Eiuschc parlementslid
Hilja P.irssinen schrijft, man „Het A"olk",
in antAA-oord op do ook in on? blad ge
geven uiteenzetting A-an haar Ave.lervaieu
te Oldenzaal o.m. het volgende.
Alijn misgonoote en ik zijn 22 en 37
jaar oud Zij is dus geen 13 jaar en ik geen
bejaarde dame. AYij hadden beiden assen,
dio Avij steeds gewillig waren le toonen.
AYij waren 'met bedile passen zonder cenige
moeite de grenzen van Denemarken en
Duitschland gepasseerd. Ei stond in, dat
wij*ongehinderd in alle Euroj-v-,che landen
en Noord Amerika konden leizen. Herinnert
zich de poLitie-bcarnbte niet, dal we onze
paspoorten toonden iu den trein en ik opt
zijn vraag naar het doel van mijn reis,,
antwoordde, naar Engeland te ic-izen en
mijn roisgenootc naar Amerika? Ik heb
dus niet gesproken van Amerika wat mij
zeh-e betreft. Wij zeiden hem verder be
leefd, dat AA'ij kaartjes tot Amsterdam had
den en dat de conducteur ons gezegd had,
naar don tufm Mioomden een menigte da
mes mot haar begeleiders.
ÏIol was reeds over twaalven, loc-n Pul
ltor opstond om naar hel Centraalstation
te wandelen, liet meisje! Hij wildo baar
terug hebben, hot mocht kosten Avnt bet
wilde. Van baar kant dieigde hem hot
grootste gevaar, indien zij ten minste in
'handen viel der politic; do macht die
hij over haar uitoefende uas niet met goud
te betalen.
Na aankomst in Den llaag ldeef hij aan
het station totdat er zich leven begon to
vertooiien op straten en pleinen; toen be
gaf hij zich naar A'crheeven op de Hooi
gracht om hem liet lot van AAtepMra mee
te declen en liet verlies van hun buit;
misschien zou hij 'bij liem ook iet? van
Lizzie holofren. Verheeven ontA"ing hem1,
niet met al to gioote vooikoiriendlicid; in
tegendeel, hij verzocht hem zoo spoedig
mogelijk liet huis te verlaten; hij had geen
lust. zijn vingers te branden.
AYocdend maar machteloos tegenover do
besliste Aveigeving van \~erhcoven; liet Potter
zijn koffers op een vigilante brengen en
reed naar een klein logement. Er Avuivn
in Aterlieevcns herberg reeds mannen aan
wezig, die graag een paar dubbeltjes ver
dienen Avildcn cn den Zondagmoigen in
wijdden mot ccn paar glaasje? jenever. Na
twee nachten zonder slaap gunde Potter
zicli toch geen rusthij Avaschte zich en
kleedde zich wat aan en begaf zich daarna
dnecl naai- de kleine eetzaal om to ont
bijten en een blik to AA'crpen in do op
tafel liggende kranten.
(Wordt vervolgd.)
fc i. j&a-i^ff ft,„,
tiimwi.^> r-V/'v.v -> v> x v
-JusSiiMï" kr'tc^iSil
SCHIEDAMSGHE COURANT
at&aausuFXiXi
RpiiA CACAO