Ö6"" iaargang
Vrijdag 21 November 1913
no, 14382
Onder vreemden invloed.
Deze courant verschijnt d a g o 1 ij k s, met uitzondering van Zon- bh FeestcLage&j
Pgrjjs por kwartaal: Koor Bchioda m en Klaardingen ft. 1.25, franco
per post ft. 1.65.
prijs per week: Koor Schiedam en Klaardingen '10 centj
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertoniiën voor het eerstvolgend nummer moeton des middag3 vóór een
uur aan hot Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte naven).
Openbare verhuring
i van
WEILAND
der Gemeente Schiedam.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam
zijn van voornemen op Vrijdag 28 Novem
ber 1913, des morgens 10 uur, in het
gebouw „Musis Sacrum" nan de Lange
Haven, te Schiedam, in liet openbaar voor
5 jaren te verhuren
drie en twintig perceelon Bouwland in
of nabij het Sterrebosch, te zamen ruim
23 II.A.,
en
zes perceclen Bouwland in de Keilen,
lo zamen groot ruim 5 II.A,
De huurvoorwaarden en de Ijjst der te
verhuren perccelen is verki ijghaar ter Ge-
meente-SeciTctarie, Afd. A., en bij den aan
vang der verhuring, in liet gebouw „Mnsis
Sacrum".
Schiedam, den 21sten November 191.3.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L'. ItONNERLAGE GREÏE.
De Secretaris
1 V. SICKENGA.
BüiTENLAm
Schiedam, 21 Nov. 1913.
BELGIË.
De strijd om de nieuwe sch'oolsubsidie-
wet, die reeds een vijftal weken in hei
parlement woedt en naar alle waarschijn
lijkheid nog ettelijke weken zal voortwoe
den, zal wel met een overwinning van het
ministerie De Brocjueville eindigen. Zoo
als men zich zal herinneren, wil de nieu
we schoolwet aan de kloosterscholen eon
groot (men beweert: het grootste) deel van
het rijksonderwijobudget in den vorm van
jaarlijkschc subsidies, zonder een noemens
waardige cbnh'ole, schenken. De ulüamon-
faansche Kamermeerderheid is vast beslo
ten haar katholiek-confessioneel© en parti
culiere kloostersohoolen voor do openbare
belastinggelden toegankelijk te maken. De
opmerking der oppositie, dat daardoor in
breuk wordt gemaakt op de grondwet, Welke
de éénzijdige begunstiging van een enkele
confessie verbiedt, zal in 't voornemen de
heerschen.de partij geen verandering kun
nen brengen.
De oppositiepartijen zijn daarvan zoo
overtuigd, dat zij h'un toevlucht reeds tol
extra-parlemcn(aire middelen nemen. Zij
zetten een reeks van strnatb'etoogingen in do
provincie en de Hoofdstad op touw, om
tegen het sclioolvetsontwerp te protestee-
ren. Tegen den 14.cn December is to Brus
sel de grooisto v,an deze straat demonstraties
aangekondigd, en aan Jiet hoofd daarvan
Roman naax het DuiLsch van
ft CR.0MB SCHWÏENING.
'45)
Van den diefstal in het Huis ten Bosch
werd in geen der lieide bladen cenige mol
ding gemaakt; van het spoorwegongeluk
daarentegen las hij uitvoerige. Met een ge-
Voel van verlichting las hij, dat „Agent
Soesmaas", die tot de zwaarst gewonden
behoorde, gisteren aan zijn wonclon was
bezweken.
Onder de politieberichten was er een
tijding, die hom volkomen wakker riep. Een
krankzinnige jonge vrouw, zoo liet hot zich
ten minste aanzien, was door een agent
gegrepen op hot oogenblik, dat zij zich
in hot kanaalr wilde storten. Itet was naai
hot uiterlijk te oordcelen een kunstenmaak
ster of zoo1 iets dergelijks; het meisje was
waarschijnlijk' niet geheel toerekenbaar.
Daarom had men haar opgenomen in het
ziekenhuis, of liever in do daartoe bchoo
rondo zenuwinrichting, waai' zlij onder obser-
yatio zou blijven.
Er kwam een uitdrukking van aange
name Verrassing op 'het gelaat van Potter.
Dat klonk niet zoo geheel verdacht; hij was
dan ootk ocnigo minuten later op do been
om het huis in oogcnschouW te gaan nemen,
waarin men Lizzie had opgenomen.
De vleugel van hot gebouw waar de ze
nuwzieken lagen, was gelijkvloers en kwam
in den tuin uit, die door een laag muurtje
- van de straat gescheiden was. Dit vernam
bij van een oppasser, die, zeer blij mot
don vrijen Zondag, dien bij in het vooruit-
zullen alle liberale en soeiaal-democtratisch'e
Kamerleden en Senators marchfeeren.
Mocht ook dcz'o belooging niets uitwer
ken, dan willen de oppositiepartijen de
kwestie bespreken of Zij tot het voeren van
oen onthoudingspolitiek zullen overgaan,
z'ooals vroeger meermalen in de Oostenrijk-
sche Kamer gebeurde, d. w. z. de Kamer
leden der opposilio zullen dan de klerikale
partij heel alleen verder de wet laten af
doen. In het liberaal-burgerlijk kamp koes
tert men de verwachtingen, dat ccn derge
lijke onthouding op het Hof een grooten
indruk zou maken en koning Albert, van
wie bet heet, dat hij persoonlijk de kleri
kale schoolwet afkeurt, er toe zou bren
gen zijn goedkeuring eraan te weigeren en
do Kamer te ontbinden.
5biar ook deze meening kan verkeerd
zijn, De persoonlijke opinies van den ko
ning mogen in een demooratisch-geregeer-
don staat als België zich niet in
do eerste plaats doen gelden en ko
ning Albert zou zich door de weigering
zijner sanctie op liet selioolwetsontwerp de
onverzoenlijke vijandschap der machtige id-
tramontaansclie partij op den hals halen.
En wtie staat er borg voor, dat de nieuwe
verkiezingen niet nogmaals met de over
winning der rechterzijde zouden eindigen?
In zoo'n geval zou do positie vau den ko
ning tegenover de overwinnende partij' een
allesbehalve schitterende zijn.
Slechts een wezenlijke volksbeweging zou
bij den huidigen stand van zaken in slaat
zijn om de rechtscho meerderheid van de
doorvoering der kloosierschoohvet af te
brengen. Het opwekken tot z'ulk een be
weging is dan ook bet hoofddoel der op
positiepartijen. liet is echter zeer twijfel
achtig of zij hun doel zullen bereiken. Tot
nog toe tenmiirste geven de volksmassa's te
genover de kloosterschoolwet blijk van een
onverschilligheid, welke de liberale kringen
zeer verrast lieeft, want tot nog toe was
de bevoordeeling der kloosters op staats
kosten nooit door het Belgische volk goed
schiks ontvangen. Ditmaal schijnt zulks
echter hel geval te zijn en de liberale op
positie, zal zich derhalve in liet onvermij-
moeten schikken.
GEMENGDE MED EDEEL1NGEN.
E n g e 1 a n d.
Do directeur-generaal der posterijen heeft
gisteren con deputatie van het personcd!
ontvangen, waaraan hij mededeelde, dat de
gevraagde verhooging van salaris met 15
pCf. niet kan worden ingewilligd. Toch zal
aanstonds een zekere verhooging van het
totale aan salarissen besteede bedrag wor
den doorgevoerd en wel met 1.250.000 pd.
st. (ongeveer 15 millioen gltl.). Het nreesl
zicht had, juist bet gebouw uitkwam en
gaarne don beleefden vreemden beer te
woord stond. Deze vleugol had ook een
apartcn toegang door een hekje in den
muur, dat gewoonlijk overdag open stond;
want cr passeerden verscheidene menschen,
die het hekje binnengingen en achter den
vleugel van het gohouw verdwenen.
'Wanneer het gelukte uit te vinden wal
haar kamer was, dan was het misschien
op Zondag, wanneer een groot gedeelte van
het personeel vrijaf had, niet zoo heel
gevaarlijk binnen lo sluipen. Lizzie zou
hem natuurlijk volgen wanneer hij haar
dat gebood. Maar als de poort of het hek
eens gesloten wasl i
P.olter liep langs den muur heen en
weer; hij zag niets, alles stecnen, anders
niets. Ten einde raad trad hij door het
hek den tuin in. Niemand nam notitie
van hem; want er was niemand in de
laantjes tusschcn de hooge kastanjeboomen
en eenigc struiken. Maar daar ginds ont
dekte hij iets, dat hom dadelijk den indruk
gaf: hier zou een aanval' of een poging
kunnen gelukken. Achter een boschje langs
den minur stonden namelijk een hoopje
,bakstecnen in een vimkant opgestapeld
Waarschijnlijk moet de muur hiermee over
conigo dagen gerepareerd worden cn was
het materiaal reeds hier naar toe gebracht.
Met behulp van die opgehoopte sleencn zou
hij gemakkelijk over den muur licen kunnen
komen en zich aan den anderen kant naar
beneden laten zakken. Het was een stille
straat of lieven oen gracht met hoornen
langs het water, vooral 's avonds gingen
cr haast geen menschen voorbij
Toen Potter bot hekje weder genaderd
was, kwam oen verpleegster den zijvleugel
uit. Zij had een bijbeltje in de band en
zullen daarvan profileeren do laagst bezol
digde beambten.
Frankrijk. 1
Generaal Faurio heeft, behalve ben uit
voerige bestrijding van de rapporten der ge
neraals Joffre en Chomcr ook nog een for-
meelc aanklacht tegen beiden bij het mi
nisterie van oorlog ingediend. De aanklacht
behelst, dat px-iino dc beide generaals in hun
hem, Faurie, betreffende rapporten over
de groole manoeuvres valsche beschuldigin
gen hebben geuit, die in tegenspraak zijn
mot de aan den raad van onderzoek van 11
November voorgelegde bescheiden en nauw
keurige verklaringen en dat secundo, zij
op deze wijze een door hen van te voren
.overdacht plan hebben verwezenlijkt, dat
slechts zijn uilstooting uit bet leger ten
doel bad. Generaal Faurie tracht dan aan
de hand der door dc generaals Joffre en Cho-
mer opgestelde rapporten, te bewijzen, dat
deze len zijnen nadeelo zich aan absolute
onwaarheden hebben schuldig gemaakt.
"Du i t s c h la n d.
Volgens een telegram aan do„Temps" pu
bliceerde gisteren 't Straatsburger blad de
„Elziisser" een verklaring der remden, in
wier tegenwoordigheid luitenant von Forst-
ner den 14dcn November j.L, tusschen en
8 uur in den morgen, in de ch'ambreei
no. Ill, dor kazerne to Znbem, do uitdruk
king: „De deserteurs h'ebben geen andere
eer dan in het vreemdelingenlegioen te dim
nen. Mijnen! wege kunnen zij op de Fran-
sclie vlag....", heeft geformuleerd. De re
enden, die dit „op hun eer on hun gewe
ten" verzekerden, onderteekenden mot hun
namen de verklaring in het blad.
Volgens andere Parijsche avondbladen
hebben 79 reenden deze verklaring onder-
leekend.
Z u i d-A frik a.
Te Kaapstad is gisteren hot Congres van
de Zuid-Afrikaansche partij bijeengekomen.
Uit alle doelen va.n de L'nie waren ver
tegenwoordigers ter vergadering versche
nen Het Congres was scherp gescheiden
in de partij van Botha en llcrt/og, zoo
meldt een Ren Ler telegram. In vele retlovoé-
ringen werd een bittere toon aangeslagen,
cn do discussies werclcn mot groot© hef
tigheid gevoerd.
Door generaal De Wet werd in oen mo
tie voorgesteld, dat Steyn gekozen zou wor
den tol leider dei' partij binten liet par
lement en dal hij deze zou voordragon
voor het ecrsle-mniislerschap. Een besluit
werd nog niet genomen.
Botha cn jlerzog voerden gisteravond
beiden het woord om hun standpunt uiteen
te zetten. Beide sprekers "Worden door hun
aanhangers levendig toegejuicht. Er blijft
aan beide zijden een verbitterde stemming
heerscben.
Botha bestreed hel voorstel van De Wet,
maat' verklaarde zich bereid om in te gaan
op het denkbeeld om bet geschil te on-
Prijs der Advertsntiënt Kan '6 regels fl. D.92J iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
'Advertentiën bij abonnement op voordeeb'g© voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-,- Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen,- worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tol den prijs
van *40 cents per advertentie,- bij vooruitbetaling aan hot Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
denverpen aan het oordeel ran een com
missie vau zeven leden.
gnig dus zeker naar do kerk. Brutaaljweg
stapte hij op haai' af en rvocg naar oen
kennis, die zoo cn zoo moest heclen; hij
was in deze inrichting opgenomen en nu'
kwam hij even naar hem informecrcn.
Dan moet u aan den anderen vleugel
wezen; dit is do vrouWcnafdeeling", ant
woordde do verpleegster.
„Des te beter", dacht Potter, „dus zij
moet in een van deze kamers zijn. Maai- in
welke?" v
i Tevergeefs liet 'Polter do oogon gaan
van het ©ene raam! naar het andere. „Kon
ik haar maai' door do macht van mijn wil
hier naar toe trekken 1" dacht hij. En op hot-
zelfdo oogenblik scheelde het niet veel,
of hij had ©on uitroep van verbazing en
verrassing doen hooron.
Een elegant, slank persoontje, in een
blauw linnen nachtjapon, was voor hot
venster verschenen, een bleok voorhoofd
leundo tegen de ruiten.
Een oogenblik daarna, toen Potter ach
teruit week tegen don muur, was ook het
blauwe persoontje verdwenen.
„Dus bot eerste raam van af den in
gang 1" juichlo Potter. „At was het huis
do het zelf en al word je bewaakt door
duizend demonen, tocli zou ik er je uit
halen, meisje! Mijn macht over jou is ster
ker dan die allen te zamen!" -
Toen de verpleegster in Lizzie's kamer
kwam, zag zij het meisje in een boekje op
den grond zitten, doodelijk verschrikt door
hetgeen zij voor hot raam had gezien.
„Waarom is u dan ook uit bod gekomen?"
woog zij.
„Hij is hier geweest," fluisterde Lizzie
angstig. „Hij wil mij halen."
„Dwaasheid 1 Er komt hier niemand bin
nen 1"
*Mexico.
Generaal ïïuerta beeft gisteren, zonder
zich aan do dreigementen vau de Vereenig-
do Staten te storen, hel Congres geopmid
en daar zijn voornemens lot het heffen van
nieuwe belastingen kenbaar gemaakt, nu
de" Vereenigde St,aten op de invoerrechten,
beslag leggen.
Maai' ook de rebellen zitten niet «.Lil.
Het ecne gedeelte van bet land na het,
andere valt in h'un handen. Dezer dagen
hebben zij Victoria genomen, waardoor de
geheele provincie Tamaulipas, mot uitzon
dering van Tampico, thans in bun bezit
is. Do strijd om de stad Victoria was,
volgens Gonzalos, den aanvoerder der con-
stitutionoolen, de bloedigste uit deze ge
heele revolutie. Do straten Waven als be
zaaid met de lijkon der verdedigers, ge
vallen in den strijd en de aangerichte
matcrieolo schade bedraagt duizenden. Ge
bouwen, die niet plat gescholen waren, wer
den door de overwinnaars na de inneming
in brand gestoken.
China.
De beruchte rooverhoofdman, Malanga,
heeft dester dagen op vijftig mijlen afstand
van Kalgan een herig gevecht, gevoerd,
m'ct Chineesche troepen, waarbij laatstge
noemde verslagen werden en 400 man ver
loren. De Engeische kolonie dringt, aan op
de arrestatie van Malanga, daar deze schul
dig is aan den moord op ccn Engelsch
postbeambte.
BINNENLAND.
Van het hof.
It. M. do Koningin-Moeder is gistermid
dag te half vijf per Staatsspoor uit Apel
doorn in dc residentie teruggekeerd.
II. M. werd aan het station ontvangen
door den grootmeester jhr. De Ranilz, den
Waarncmenden burgemeester, wethouder
Jansen, en den gouverneur der residentie,
generaal Klerk dc Reus.
II. 51. do Koningin had haar moeder in
een open rijtuig naar het station te Apel
doorn gebracht.
Proclamatie Tan H, M, de Koningin.
De DrocIamalie„ die hod.en 21 November
in alle gemeenten des lands wordt aange
plakt en in een buitengewoon nummer
der „Staatscourant"' zal verschijnen, luidt
als volgt:
Aan Mijn Volk.
Tiet is Mij een behoefte Mij op dezen
gedonkwaardigen dag te wenden tot bet
Nedciiandscho Volk.
Heden voor 100 jaren was liet oogenblik
geboren, waarop de Vereenigde Nederlanden
hun nationaal bestaan hernamen.
Ik berdenk met dankbaarheid de woorden,
„Hij zal komen I" zuchtte het arme meisje.
Toen commissaris Van Rinscholen, na
te Rotterdam de weduwe Blasma en dc
roode Peggy in verhoor te bobben genomen,
naar Den Haag teruggekeerd Was, dreef zijn
onrustig gevoel hem weder naar Lizzie.
De hoofdverpleegster liet hem in do ka
mer van den dokter.
„Er is reeds iemand naar u toegezon
den," zeido zij.
D,e dokter kwaiu hem tegemoet. „Kom
binnen, als ik u verzoeken mag. Hot meisje,
Lizzie Polter, heeft weer oen aanval van
vrecsclijkon angst gehad. Zij zeide herhaal
delijk dat de man, waar zij zoo bang van
was, zich in de buurt ophield, haar kwam
balen. Zij moest naar liem too wanneer
hij haai' riep."
„En gelooft u dat er een bepaalde oor
zaak is voor die vrees?"
„jNa die scène van vanmorgen, ja. Die
man heeft zeker een akelige, oen verschrik
kelijke macht over do zieke. Zij zal weg-
loopcn van hier om naar bom toe te gaan,
indien die misdadiger het inderdaad zou
durven wagon in de nabijheid van hel huis
te komen."
,/Kan ik door een anderen uitgang dan
dezen hot huis uitgaan?"
„Ja zeker; waarom?"
„Ik wou een paar agenten laten komen
om mij to helpen; Want waarschijnlijk heb
bon wij met een gevaarlijken misdadiger
te doen."
„(Kunt u bij het invallen van dc duis
ternis tonig zijn?"
„Ja zeker. Nog één vraag; kunnen wij ons
verstoppen in de ziekenkamer?"
„Er is een kleerkast, of liever een kap
stok mot een gordijn er voor."
„(Dat is voldoende."
waarmede Van der Duya van Maasdam
en Gijsbert Karei van Hogendorp den 21 No-
venmer 1813 het bewind hebben aanvaard:
„b\ ij voldoen aan den wensch van alio
onze Bondgenooten, wanneer wij, in afwach
ting van de komst van Zijne Hoogheid den
Ilcore Piinse van Oianje, cn in Zijnen,
Naam, dezen dag ons stelden aan hel hoofd
der regeering; wij namen die taak op ons,
mot vertrouwen op de hulp der Goddelijke
Voorzienigheid, wier hand de aanstaande
verlossing van ons verguisde vaderland zoo
ziglbaar bestuurt; maar wij deden liet ook
met vertrouwen op don bijstand, on de
hulp vau elk Nederlander, die zonder her-
innoring aan liet verleden©, zonder onder
scheid van rang of staat of van Godsdien
stige gezindheid, met ons behoefte gevoelt
van nog eenmaal Ie herwinnen dat Vader
land, dat op de elementen, op Philips on
Alba veroverd, van den moed onzer voor
vaderen zoo heerlijk getuigde, doch mot
smaad en schande te lange bezoedeld werd
Dat vertrouwen is niet beschaamd.
Het Vaderland is herwonnen.
De gewesten van Nederland zijn sa.imgc-
groeid tol otivcrbreckbare nationale eenheid.
Moederland en koloniën zijn nauw verbon
den.
Dc vrijheden en hei zelfbestuur der bevol
king zijn gestadig uitgebreid.
's Lands welvaart, begunstigd door ©en
opgewekter! ondernemingsgeest en verbe
terde arbeidsvooiwaarden, is belangrijk toe
genomen.
Een krachtig streven naar zedelijke en
geestelijke verheffing beeft zich baan ge
broken.
In wetenschap cn lamst dingt Nederland
met andere volken om den. vooriang.
Het is Afijn innige wensdi, dat onder Gods
zegen vrede, vrijheid en voorspoed mogen
bewaard blijven.
De eendracht van alle Nederlanders „zon
der onderscheid van rang of staaf of vau
Godsdienstige gezindheid", zij ook in de toe
komst de hechte grondslag der nationale
onafhankelijkheid.
Met liet Ncderlandschc Volk hoop Ik
samen 'te werken tot geluk van hol Vader
land.
WILHELM IN;A!,
Recht erlijko macht.
Bij Kon .besluit van 18 dezer is benoemd
tot rechter in do arrondissement» rechtbank
te Zierikzee, mr. II. E. Cost Budde, advo
caat, procureur on kantonrechter plaatsver
vanger te Deventer, onder toekenning, vau
gelijktijdig eervol ontslag uit laats1.geine.lde
betrekking.
Bij Kon. besluit van IS dozer m benoemd
tot griffier der arrondissements-rechtbank
te Maastricht, mr. E. 51. Driebeek, thans
griffier bij liet kantongerecht te Gouda»
Toen liet donker werd verborg Van Rin
scholen zich met zijn agenten achter het
gordijn, bij zelf hot dichtst bij de deur. llij
was Veel zenuwachtiger dan hijzelf vist. De
bovennatuurlijke macht, die hier aangewend
word, bad iets onbehagelijks, 'twas of liet.
zijn krachion verlamde. Toch twijfelde hij
er nog steeds aan of Potter in do val zou
loopen. Hij had verzocht, dat de kamerdeur
niet op slot gedaan zcrn worden, dc pleeg
zusters werden naar de achterste kamer ge
zonden; daar bleef de. dokter Irë haar om
bij de geringste poging, die bet meisje mocht
doen om te ontsnappen, toe te schieten.
Lizzie lag onbewegelijk in baar bed. Plot
seling richtte zij zich op. „Hulp! hulp!
hij komt!" riep zij. i
Van Ilinschoten en zijn manschappen,
wachtten in de grootste spanning; op bet
zelfde oogenbiik knarsttle do deur.
„Lizzie!" zeide een bevelende slem met
een mctaalachtigen klank, „doe dezen man
tel om cn volg mij."
Op hetzelfde oogenblik gaf de commis
saris een geweldigen schop Legen do deur,
zoodat deze in het slot vloog en vau achter
liet gordijn scholen Van Rinscholen en de
beide agenten op Potter af, die één der po
litiemannen een barden vuistslag toediende,
die hom achteruit deed stuiven. Alaar op
hetzelfde oogenblik had Van Rinscholen de
armen van den misdadiger als 't ware
én et ïjjoren schroeven omsloten cn do
tweede agent, hield hem bij dfe keel vast.-
Geen tweo minuten waren voorbij gegaan of
Poller was gobooid cn mot helzolfdc rijtuig,
waarmede hij met Lizzie liad willen weg
rijden, werd hij door do agenten naar liet
politiebureau gcbraclit.
1 (Wordt vervolgd.I
SCHIEDAMSCHE COURANT.
iKi
HaaaanaacpriTrama
