"tABSMEUWR,
tor dor Kroon. Als 7,ifn anti-revolutionair
beginsel hem dan niot kan tloon 1>reus;en
toL den verselniltligden oerhied tegen onde
ren on meerderen, iaat -dan zijn pravÜM'Ii
inzicht zulks doen. Eu laat iiij zich vooral
hoeden voor intorrmnpeeren, dat is oen
bijzondere lamst, die maar weinigen welen
te beoetcnen, en waar vooral iemand aan
moet denken, die warmgeloopen. is; dnu
komt do interruptie steeds op eigen hoofd
neer. En dan zijn geluid, dat aan don
lioogen tenorkant is, leent zioh daarvoor
allerminst; bij iufemipLie. slaat zijn stem
geheel tot falset over en dat wekt deeds
den lacildost der Kamer. En wie interrum
peert, moot, als er daarom gelachen weidt
de lachers op zijn hand, maar niet tegen
zic.li hebben. \V ij stappen van den heer Ruf-
gers af en geven hem onze welwillende op
merkingen in bescheiden overweging, om
lot Minister Treob terug te keeren.
Het was reeds bekend, dat hel met, de
f 2-uitkeeringen, tengevolge van de riivu
laire, van den heer Talma aan de tusschen
personen, een janboel is geworden, en dat
er hoopen rentetrekkers zijn, die er feitelijk
geen recht op hébben. Maar dat bet zóó
erg was, als do Minister nu mededeelde,
hoeft zeker niemand vermoed. De beer
Treul» bad van een lid van oen der rente
commissies op 14 Nov. 1.1. het volgende
schrijven ontvangen.
„Onrecht zal geschieden, als op tal van
aanvragen gunstig zal worden 1 esc hikt.
Vooropstellende, dat in de gegeven omstan
digheden bij de behandeling der renteaan-
vragen de meest mogelijke nauwkeurigheid
is betracht, deze aanvragen steeds getoetst
zijn aan de wet en de voorschrilten d< r
Rijksverzekeringsbank, was het bij den
spoed, waarmede dezo moesten worden I*'-
handeld en ingezonden, niet altijd mogelijk
na tc gaan of de bij de aanvragen overge
legde tot bewijs strekkende verklaringen van
werkgevers en anderen wel naar waarheid
waren. Immers om die zekerheid te beko
men, was den renteeommissiën geen vol
doende tijd gelaten.
„Neemt naast het gebrek aan tijd het
nieuwe van het vraagstuk voor velen de
verscheidenheid van gevallen en omstandig
heden de geneigdheid om ter wille van de
oude mensehen een verklaring af te leggen,
zonder zich rekenschap te geven, of zij daar
mede een wettelijk verantwoordelijke daad
doen, alleen omdat hun gevoelen, hun mede
lijden meer spreekt dan de genoemde reken
schap hoe er een niet te ontkomen stroo
ming is, die toejuicht, en daardoor deze nei
ging aanwakkert, en men begrijpt, dat het
aantal rentetrekkers veel grooter zat zijn
dan vermoed werd en daardoor verandering
ia het stelsel moet komen.
„Hoewel persoonlijk voortsandcr van
staatspensionncering, meen ik, dat door dn
alles ten slotte de weg tot een toestand
wordt geschapen, waardoor de moraal in het
loven ernstig, de eerbied voor de wetgeving
bedenkelijk geschaad wordt. Wat men heden
een onschuldige overtreding meent, acht
men morgen een geoorloofde daad. Bcharie
dat nu de mogelijkheid niet is buitengeslo
ten, dat velen onrechtvaardig rente zullen
krijgen on vele arme ouden zullen worden
buitengesloten, die liet wel nauw nemen mei
do waarheid of anderszins, mag zeker de
morecle zijde van het vraagstuk niet uit liet
oog worden verloren.".
Dat alles kan wel toe, maar er is helaas
nog erger, en wel dit: ALS ER ACHTERAF
BLIJKT, DAT IEMAND DOOR YALSCI1E
VERKLARINGEN DE f 2 IN 1)K WEEK
MACHTIG IS GEWORDEN, DAN IS DAAR
NIETS AAN TEi DOEN. Op de laatste
audiëntie van Minister Treub was er iemand
bij hem gekomen, die gezegd had: Excel
lentie, ik zou u .mededeolingen willen doen
over allerlei ongerechtigheden, die zich bij
de uitvoering van art. 369 voordoen. En
toen moest de minister hem antwoorden:
Houd die mededeelingen als het u belieft
voor u, want ik kan er toch absoluut niets
tenminste als het oenige belangrijke des
levens. En de gemoedsverarming, do in
krimping en verkilling van liet eigen gees
tesleven, die het dadelijk gevolg zijn van
zulke ruwe ontkenning, bewerken den af
keer, de bijna-urva, die spontaan bij ons
boven komt tegen deze soort van mensehen,
wier lanter bestaan al een negatie van gees
telijk leven is.
Maar liet ergste is toch onze eigen /mak
heid, die, zonder verweer van zichzeivc,
afvallig wordt, zoodra maar het botte ma
terialisme te spreken «begint, om eer t a.it'
zeiend, zelf onzeker en ontzenuwd, weer
haar toch nooit innerlijk betwijfelde recht
Ie hernemen....
Zoover was ik gekomen in mijn onnodig
gepeins, toen dit gepraat weer tot mij door
drong. Nog altijd ,zat dc dame met een zak
doek in do .geglaceerde hand voor het oog,
maar de conversatie liep nu over de voor
deden van buitenleven hoven stadsleven.
Zij zou 't niet meer „in stad" kunnen aar
den, zei de dame. „En me man ook niet... as
je eenmaal an die stilte gewend bent....'"
Wc waren op den 's Gravelandschen
weg... Kent u Hilversum? Daar is Zondags
nog al heel wat passage... met die trams...
Dat mag ik dan wel graag 's zien... En as
je niet wilt, ga je achter zitten... We hebben
een heel grooto tuin...
Nee meneer... Geen kinderen... Wel «kip
pen en poelepaten... en beesten... da's
nog 'n heelo zorg.
We waren aan. Het portier ging open
en met een zeer ce.ornonieelen noMdkn.ik
en stijven glimlach stapt do Dame uit en
was in de menigte verdwenen.
-
aan doen En hoe komt dal nu'' Enkel
en alleen doonlaf Minister Talma uil verkio-
zingsov onvegingen art. 369 van do wet los
knipte. Volgens aid. 247 van dc Invaliditeits
wet toch kan een toegekende rente alleen
worden ingetrokken door de Raden van
Arbeid, en.... die zijn er natuurlijk nog niot,
omdat do wet nog niet in working is. Waar
lijk, hel is je wetgevinkje wol van den heer
Talma, en liet was wel hoog noodig, dal
int'. Jan van Rost daaivoor huidebeioogin-
gen op touw zette. En wat moot er wel
bij mannen als Lobman en Loeff en De Geer
ft tutti ijnanti zijn omgegaan, toen hier ge
openbaard weid, dat zij medegewerkt ha kien
aan het tot stand komen van een wei, die de
.iKchheid niet alleeil in de hand werkt,
maar waai tegenover de wetgever daarenbo
mi geheel machteloos staat? En dan komen
de hoeren Aalberse en Rutgers op hoogen
t«nut beweren, dat do Minister niet het
recht heeft Talma's prachtwerk te wijzigen,
dal hij het moot intrekken of uitvoeren als
het daar ligt! Net alsof één verstandig
menvh dal kan verlangen.
Over zijn werkplan heeft de Minister
aan do Kamer zoo uitvoerig mogelijk me-
dedeeling gedaan. In de eerste plaats krij
gen wc een herziening van de Ziektewet,,
waarbij in deze hazepeper zonder haas de
zoo gewenschte geneeskundige behandeling
zal worden opgenomen; daarnaast zullen sa
natoria en ziekenhuizen verrijzen, om ziek
ten te voorkomen of radicaal Ie genezen.
In de Invaliditeitswet zal een verande
ring worden gebracht, waardoor zij zich
allengs zal aansluiten bij dc ouderdoms
rente, en wel zoo, dat die eerste steeds
minder wordt, om eindelijk met de ouder
domsrente gelijk te komen. En aan do bu
reaucratie, waarvan Talma een aanbidder
was, maar waaraan Treub gelukkig een
broertje dood heeft, wordt onverbiddelijk
de oorlog verklaard, alles wordt zeer ver
eenvoudigd, en de Raden van Arbeid zullen
er aan moeten gelooven. De Minister dacht
zijn gewijzigd ontwerp-Talnm's-Invaliditeits-
wet. reeds met Paschen a.s. aan den Raad
van State te kunnen doen toekomen, on
hoopte op medewerking van de Kamer om
het in 1915 te kunnen behandelen. De
Kamer kwam onder bekoring van zooveel
werkkracht en do Linkerzijde juichte hem
aan het eind van zijn rede luide toe.
De nieuwe Minister van Oorlog, gene
raal Bosboom, staat in éón opzicht in de
zelfde positie als de Leer Treub, en wel
hierin, dat ook hij hot werk van zijn voor
ganger, de legerorganisatio van den Mi
nister Coüjn, sterk heeft bestreden. Anders
dan de heer Treub zal hij echter in zijns
voorgangers werk geen verandering bren
gen, om de zeer goede reden die voor
zijn collega van Landbouw niet geldt, dat
do uitvoering van dc organisatie-Colijn reeds
zoo ver is gevorderd, dat daarop niet meer
terug te komen is, zonder het geheelc le
ger te desorga niseeren.
Dat Generaal Bosboom een eerste man in
zijn vak is, was bekend, dat hij zijn woord
zeer behoorlijk kan doen, hebben wij nu ge
merkt. Hij'staat achter de ministerstafel
alsof hij daar zijn leven lang geslaan had,
en lanceert zelfs van tijd tot tijd een kwink
slag. Zoo b.v. toen hij den afgevaardigde
voor Hoorn, die het gehad had over het
luieren van kwartiermeesters on schrijvers
toevoegdeMen moet het leger en het volk
niet legen elkaar opzetten; het leger is
de essence van liet volk, het kamt er uit
voort, ik bedoel het. volk, en niet „Het
Volk", hel Dagblad.
Onze eerste indruk van dezen Minister
is, dal hij op alles cn nog wat nul op
het rekest geeft. Alle pogingen om voor
bepaalde categorieën van non-oombatten be
teren aibeiclsvoorwaarden te verkrijgen dan
do Minister geven wilde, zijn b.v. mis
lukt.
Er was natuurlijk van verschillende zijden
aanmerking ojigemaakt, dat het eindcijfer
van de begrooling weer anderhalf millioen
hooger is dari verleden jaut, en gevraagd of
er geen bezuiniging kon worden aange
bracht. Maar de Minister zei dal daarvan
niets kon komen; do nieuwe Militiewet-
C'olijn kost voel, dan is er de aanvulling
van de logeruitrustingen, de reorganisatie
en niet in de laatste plaats de positie- en
pensioen verbeteringen. De Minister wees op
llelgië, waar de Oorlogsbegrooting veel hoo
ger is dan hier te lande, on hoe ook
stéeds in Zwitserland met zijn volksleger
dezelfde begroeiing steeds stijgende is. En
we kunnen geen generaals missen, en nog
minder officieren; de stelling Amsterdam,
waaraan nu reeds meer dan 50 millioen
besteed is, kan toch niet onafgewerkt blij-
van, het snrivuurgeschut moet aangewild
worden, en wij kunnen loch niet zondor
munitie, en het verouderde materieel van
do vesting artillerie moet vernieuwd wor
den. Er moeten, nu do Militiewet-Colijn
het contingent aanzienlijk heeft verhoogd,
tal van kazernes bijgebouwd worden, en
wat niet al. En hot eind, het droevige eind
is dal men moet betalen, en zal moeten
blijven betalen en steeds meer betalen,
totde mensehen zoo verstandig zullen
zijn om geen oorlog meer te maken,
Er is heel wat te domi geweest over hel
examen in do voorgeoofendhoid, dat, recht
geeft op verkorting van diensttijd, en waar
voor van de 60.000 aspiranten4 G ge
slaagd zijn. De Kamer, zich herinnerende,
hoe in het leger het instituut van do vier-
maanders, door de Militiewet-Eland in hel
loven geroepen, steeds stelselmatig was te
gengewerkt, zag in den uitslag van dat
examen een poging mn ami allen verkorten
oefeniugstycl een einde lo maken, en de
heeren Uuymaer van Twist, en de Jong
gaven dat onverholen to kennon. En als
men weel, dat een geroutineerd gymnnstiek-
loeraar, 14 aspiranten naar liet examen
zond, die naar zijn overtuiging daarvoor
geheel bekwaam waren, en dat deze zon
der uitzondering afgewezen werden, dim
kan de Minister lang praten voor hij het
ons doet gelooven, dat, men in het leger
gaarne veel geslaagden had. Trouwens, d«
wijze, waarop het examen wordt afgenomen,
is in dit opzicht geheel nieuw, dat men
aan alle oefeningen volledig moet vol
daan hebben, wil men worden toegelaten.
Dat is met recht een draconische eisch,
die bij geen enkel examen wordt gesteld,
en de lieer De Jong met zes anderen heeft
dan ook een motie ingediend, om daarin
verandering to brengen"
En in de behandeling van die motie is
de Kamer blijven steken, en, zoo is liet
den Voorzitter niet gelukt te bereiken, waar
hij het blijkbaar op toelei, te weten, iiot
afmaken van do Oorlogsbegrooting vóór bet
Kerstrecès.
Oorzaak daarvan was de lieer Duymaer
van Jwist. Toen de Voorzitter, mot het
oog op het aanwezige aantal leden, in den
namiddag van Woensdag 1,1. voorstelde de
motie-De Jong in stemming te brengen op
een nader te bepalen dag. vroeg de afge
vaardigde voor Steenwijk stemming over
dat voorstel. Bij die stemming .bleken er
geen 51 leden meer aanwezig te zijn, en
ie combat finit faute de combattants.
liet middel, dat de afgevaardigde voor
Steenwijk aanwendde om zijn zin te krijgen,
was zeker niet heel groot, en toch kunnen
wij hem niet gansch en al ongelijk geven,
dat. hij geen trek had een hoofdstuk, dat hem
zoo na. aan liet hart ligt er voor een
leege Kamer te zien doorjasson, en dat te
minder, waar men toch niet vóór Kerstmis
met de begroeting gereed kwam. Na de
vacantie zullen, behalve Oorlog, ook nog
de hoofdstukken Binnenlandsche Zaken, Ma
rino en Financiën afgehandeld moeten wor
den.
Zoo is dan nu voor den tweeden keer de
begrooting niet op tijd afgehandeld. Den
ec-rsten keer onder den rechtschen voor
zitter, Jhr. Van Nispen, den tweeden keer
onder den linkschen voorzitter, Mr. Goeman
Rorgesius. Dit heeft nu zijn goede zijde,
dat Rechts en Links elkaar ten deze niets
meer hebben te verwijten, en dal daardoor
de mogelijkheid wordt geopend van ern
stige samenwerking tusschen regeeriagspar
tij en oppositie om aan dezen wantoestand
een eind te maken, die niet alleen met
de Grondwet in strijd is, maar ook maakt
dat cr geen voldoende tijd overblijft voor
wetgevenden arbeid.
Als men do algomeene beschouwingen
over dc Sbuitsbegrooting eens enkel hield
in het eerste en in het laatste jaar van
het ministerie, en als men dan daarbij be
paalde, dat van iedere partij slechts één
lid daarbij het woord mocht voeren. En
als men dan van "de hoofdstukken eerst
de artikelen afhandelde, om daarna de al
gomeene beschouwingen over het hoofdstuk
te houden. En nismaar wat helpen
al "die vensohen, nis de Kamer zelf aan
haar breedsprakigheid, den Uollandschen
landaard eigen, geen perk wil stellen?
Uit den Gemeenteraad.
II.
Slraataanlog.
Voorstel betreffende den straataanlog in ver
band met do uitgifte van grond' aan de R. K.
Verceniging voor Ziekenverpleging voor denboinv
van bet It. K. Ziekenhuis en den bouw van
een nieuw stadsziekenhuis.
Do Voorzitter herinnert er aan, dat het
voorstel wordt gedaan, omdat door den. bouw
van deze inrichtingen hot straten complex an
ders zal moeten worden aangelegd dan bjj het
uitbreidingsplan is geprojecteerd. Kan de Raad
zicii met het ontworpen plan vereenigen, dan
zullen te zijner tijd de noodige credielen voor
dezeri aanleg worden gevraagd.
Do wijziging zat bovendien een voordeel zijn,
omdat er minder geld aan straartinleg uitgegeven
zal behoeven te wordon.
Do heer v. d. Velde n vraagt of bij de vov-
deeling in bouwblokken er enkel- rekening medo
gehouden is, dat daar villa's zulten moeien ver
rijzen.
Do Voorzitter: IJ bedoelt, dat anders de
blokken óf te groot óf te klein zouden zijn
voor gewonen woningbouw?
Do lieer v. d. Velden anlwoordt bevesti
gend.'
De Voorzitter: Voor het gevai daar geen
villa's zullen komen, kan tater de indeding
weer gewijzigd worden. In elk geval kan hel
voorstel nu zonder bezwaar worden aangeno
men. Maar indien daar villa's zouden wordon ge
bouwd, zou Jat daar zoker wel goed staan.
Het voorstel wordt mot algemeone stemmen
aangenomen.
Bestek-voorwaarden.
Adres van afdeelingen van verschillende vak-
vereonigingen betreffende wijziging van de te-
palingen, regelende het minimumloon en den
maximum-arbeidsduur in bestekken; mot advies
van Burgemeester en Wethouders.
De heer Hinkelaar kan niet mot liet ad
vies van B. en W. geheel meegaan. Tljj meent,
dat de gemeente den plicht heeft voor te gaan
met hot betalen van loon en het stellen vnn
arbeidsvoorwaarden. Do bostekvoonvaarden zijn
op bet oogenblik echter zóó ,dat do gemeente
achteraan komt; de loonon zijn moestal al ver
hoogd als ze in de bestek-voorwaarden worden
gebracht, en dan mooten. de vakveroenigingon
weer adresseeren om do beslekbopalingen te ver
anderen Spr. meent, dal, als de gemeente wil
voorgaan zooals het behoort, zij altijd de loo
nen 1 cent hooger moet stollen dan de par
ticuliere patroons betalen. Zoo zal men dus
het loon voor een timmerman moeten bepalen
op 26 cent als een particuliere patroon 25 cent
betaalt; dat zal geen bezwaar zijn, want al
spoedig daarna zal die patroon ook 26 cent be
talen on dan de loonen weer gelijk zijn. Wilde
do gemeente vóór blijven, dan zouden bestek-
voorwaarden minstens om 't halfjaar moeten
veranderd wordon.
Spr. kan ook' niet declen het standpunt van
B. ,on IV, ton opzichte van aangonomon werk.
Als de gemeente esn w»tk uitbwUwlt, dost
zij dat in de eerste plaats in hef belang dor
gemeente; maar aangonomon werk is tegen bot
belang van don arbeider oti dus tegen liet bo
tang van dn gemeente. liet is een prikkel vooi
niel, schrandere arbeiders, die ook oen hooger
toon willen bereiken. Spr. meent dam ook, dat
de gomeonto geen of zoo weinig mogelijk aan
gonomon work behoort te laten maken, Hel
kapitalistisch standpunt is om winst to maken,
maar do gomeenle moot in do eersto plaats op
hot werk letton.
Ook met do regeling in verband met den
arbeidsduur kan Spr. zich niet vereenigen.
Zooals deze regeling nu is voorgesteld door
B. en W., boteekent zij lagere loonen.
Gesteld, een workman verdient 25 cent per
uur. Tot heden werkte hij 1L uren per dag
en maakte dus een daggeld van f2.75; nu zat
hel. 10 uren worden, maar dan maken zo maai
f2.50 per dag, zoodat hun verdienste, hun
wojkgeld, minder wordt. Du strijd voor don
lOurigen arbeidsdag bedoelt wol minder ar
beid, maar niet minder weekgeld to brengen.
Eveneens moot spr. zich verzotten legen hol
advies van 13. on W. iu zake het bogrip „Zon
dag". De vereonigingen zouden met gevraagd
hebben een omschrijving van den Zondag te
geven, als de ervaring haar niet geloeid had,
dat dit noodig is. Ook bij dat punt dus moe!
spr. zioh tegen hel advies verzetten, at is het
een zaak, dit niet zoo heel vcol om het lijf
heeft. Waarom gaan 11. en W. daarin niot een
voutjjg" mee
Spr. zal zicli tegen het voorstel van B. en W
verklaren, in de hoop ,dat ook andere nrad3
leden, na de door hom genoemde bezwaren
daartegen, dit voorbeeld zuilen volgon.
Do heel' v. d Zee heeft zich over con puni
in het betoog van den heer Dinkelaar verbaast
Als lid der reclame-commissie heeft Bpr. noga'
eens timmerlieden hooren rekenen, maar steeds
werd als het loon genoemd 18 ir 19 centen; nu
hoort hij hier, dat hot loon 25 ce.nt is. Vergis!
do heer Duikelaar zioh 'daarin niet?
Want óf mijnheer Dinkelaar is niet goed in
gelicht, óf do reclame commissio wordt slechl
voorgelicht.
Do heer Schutters kan niot begrijpen, dat
aangenomen werk nadeelig is voor de ai bei
dors. Alleen do straatwerkers werken hier ge
regold in aangenomen werk en die verdienen
(30 per week.
De hoer Dinkelaar: Ten koste van hun
lichuam.
Do heef v. d. Velden merkt op, dat de
heer Dinkelaar dan heelemaal zich togen aan
besteding zou melen veiklaren.
De heer Dinkelaar: Ik ben ook tegen
elke aanbesteding I
De heer v. d. Velden: Hij zult dan moe
ten zijn tegen uitbesteding aan fal rieken Mei.
kan zeggen, da! '2.3 cent lief minimum vooi
een bekwaam timmerman gc-aeht kan worden-
toonerr van 20 a 23 cent komen weinig ineei
voor. Do timmerlieden patroons hebben den loon
standaard op (0.25 \astgesteid.
Do heer Dinkelaar merkt op, dal, de heei
Scheffers heeft gewezen op de slraalmakein
als een voorbeeld, dut bel aangenomen weik
voor de arbeiders niel onvooideelig is. Maar hot
is toch wei sprekend, dat alle arbeiders stuk
en tariefweik afgeschaft wcnschen te zien. Dc
arbeiders nemen stukwei k aan orn zoo veel rno
gelijk to verdienen, maar ook de patroons doe»
het om den grootsl mogelijken aibeid uit de
arbeiders te halen
Door den heer v. d Zee is gevraagd ot
25 cent werkelijk hol loon voor een timmei man
is; daarop heeft de heer v. d. Velden reeds
geantwoord.
Het grootste bezwaar is, dat de bestekvoor
waardon om hel halfjaar zouden moeten wor
den vastgesteld om bij le blijven. Het mogen
minimum-loonen zijn, die daarin gesteld worden,
maii' do patroons houden zich in don regel
aan dat loon.
Als men nu hol loon op 25 cent stelt, is dal
over een jaar weer verhoogd. Laten we de
patroons toch steeds vóór zijn.
'Do heer Scheffers begrijpt niot, dat de
heer Dinkelaar zoo tegen stukwerk is. Vooi
do straatmakers is dit toch zeer voordeelie
Spr. neemt aan, dat de gemeente toch goed werk
krijgt, waar ze deze methode behoudt. Spr.
gelooft, dat hot stukwerk oen prikkel voor de
arbeiders is om hun best te doen. En zij heb
ben er sucres van. Spr. gaat dus met het vooi
stel van B. en W. accoord, omdat bet stukwerk-
duidelijk blijkt voordeetig te zijn voor beide
partijen.
Stukwerk heeft bovendien voor, dat het weik
gauw klaar is. Als iets f25 moet kosten, dan
is het werk bij aangenomen werk in een juni
dagen kiaar, terwijl" hot anders misschien een
week zou duren.
De heer v. Westendorp wijst er op, dal
do heer v. d. Velden reeds heeft gezegd, dat
do loonen, in de bestekken opgenomen, mini
mum-grenzen zijn.
Spr. wii mededeelen, dat de cijfers, die nu
worden voorgesteld, eerst zijn verkregen na
herhaalde beslissingen in het college v<% B.
en W.; de een wilde ze, lager, do ander hooger
hebben.
Spr. heeft ten aanzien van hel stukwerk vroe
ger reeds verdedigd wat thans door den lieer
Dinkelaar wordt gevraagd.
Spr. vindt dit minimum niet zoo eig. Er staal
bijv. 28 cent voor een metselaar, maar de mes
ten verdienen meer dan 30 cent. Of die loonm
hier .ook lager worden voorgedragen, ze nor
den toch hoogei' betaald In het eollege i;
men ,ten slotte lot een compromis gekomen
liet stukwerk wil spr. niet in hel voorsiel vm
B. en W. verdedigen; hij is daar zelf ook tegen
En als gezegd wordt zooals de heer Schef
fer doet de mensehen kunnen er veel door
verdienen, dan antwooidt spr.: dat is waar
maar dat gaat ten koste dier mensehen, zoo
a'ls de hoer Dinkelaar reeds opmerkte. Dal
blijkt ook wel hieruit, dat deze mensehen roeit»
gepensionnoerd worden op hun 55ste jaar.
Ileelemaal het stukwerk verbieden js echter
niet goed mogelijk. Laten we daarom zeggen-
Het stukwerk is verboden, behalve in dio gevallen,
waarbij do directie ontheffing van dat verbod
verleent. Immers, deuren on kozijnen worden
altijd van fabrieken betrokken en jn stukwerk
gereed gemaakt.
Dat is spr.'s persoonlijke opinio, waarmedi
niet alle loden van het college ipstemmen.
Spr. gelooft, dat het beste is over de ver
sehillendo punten maar te stemmen en de/.<
zaak zoodoende af te maken.
En wat do kwestie van den Zondag betreft
het is mogelijk, dat iemand een andere opvat
ting van een dag heeft dan die, welke dien
dag rekent van 12 uur 's nachts tol 12 hui
'snachts; maar dan is het een dwaasheid. M»n
kan dergeljjke overbodige zaken niei in ecu
verordening opnemen.
Spr. stemt toe, dat de 10 urigc werkdag on
voordeetig kan zijn voor den arbeider, maai
do hoeveelheid arbeid bljjft toch dezelfde, of
mogeljjk stolt dc heer Dinkelaar zich op hc-t
standpunt, dat bij een 10-urigen werkdag in
die 10 uren meer werk wordt gedaan dan au
ders, maar daarmede zal dan wel bij do loon
regeling gerekend moeten worden. II. en W.
zoggen nu alleen: gij moogt geen loon beneden
hot door ons bepaalde uitbotalen. Een vast
loon kunnen B. en W. niet' in de bestekken
opnemen; de beer Dinkelaar zegt zelf hoe on
v*»t d« toon»» zijn. In gsnveintetestekkbuis dan,
wii' ui mmm«mm
nok volstaan mot de minimum-loonen te bepalen
Do ou i zi 11" i merkt op, dal hel voor"
stel van B. ou W. vier punten omval. Zij
komen dam mede heet dicht bij de wenschou
van den lieer Dmkcluar; drie der vier wen
when worden vervuld: de loonen worden ver
hoogd do arbeidsdag verkort, do opvatting om-
trent het begup van een dag wordt gedeeld-
wat zij met toegeven, is alleen do afschaffing
van bet stukwerk, en dat standpunt wordt in
do toelichting boel duidelijk verdedigd. Als m0
tief wordt aangegeven, dat do gemeente daar-
mode zou treden tusschen den aannemer en
zijn peisoneel, met gevaar diens bedrijf (e
tlesorganiseeren.
Waar liet dus gaat om 4 punten, zou hot
stol aan -l stemmingen, kunnen worden onder-
woipen; maar dezelfde punten konion ook in
de verordening voor. Editor zal spr. 4 stom-
tiiiiigen doen houden:
a. 'do miulmum-looncn verboogon ais in de
„Wijziging i.in de bepalingen" is aangegeven
Dit wotdL aangenomen met algomeene stem
men. 4
b. afwijzing van bet verzoek om het stuk
werk te verbieden.
De heer v. Westen d o r p hoeft hierop een
amendement ioorgostoldStukwork is verboeten
tenzij do directie opheffing van dat voibod
noodig acht.
Do boor v. d. Zee vraagt of men daarmede
niet le veel Ireedt in do rechten van don werk
gever.
De beer v. Westendop zegt, dat de haor
v. d. Zee wel weet wat er zoo al omgaat. Hoe
veel wordt niet in do rechten van particulieren
;otreden? Alle oeconomischo wetten doen dit
mmora. AL wij dat oen gebrek vindon, moeten
wo al die wetten afkeuren en dat zat de heer
v. d. Zee toch niet bedoelen. En bovendien
maken dio wetten 'het den werkgever zóó moei.
'ijk? Dat "de voorgostelde bepaling desorgani-
scorend zou werken, komt spr. heelemaa.1 niet
waarschijnlijk voor.
De lieer Lager w e ij stemt toe, dat de wet
houder van gemeentewerken in het collego van
B. en W. een afwijkende meening had, maar
het college meende niet zoover te moeten gaan
omdat liet verbod te veel ingrijpt in het bedrijf
van den ünnnemer.
De heer v. d. Velden is tegen het voor
stel-Van Wosteridoip. Er zou daarmede wille
keur in handen der directie gelegd wordau,
maar ook zou de bepaling togen het belang
der gemeente zijn. Do aannemers zouden bij
hun inschrijving rekening houden met liet ver
bod van stukwerk en de kosten berekenen naar
daggeld, terwijl aan do vriendjes ontheffing van
liet verbod zou kunnmi worden verleend.
De heer v. d. Hoek meikt op, dat deze
bepaling niot van toepassing kan zijn op de
werken die reeds aanbesteed zjjn. De gemeente
treedt dus piel iu «inkregen rechten en da
aannemers zullen de uit de bepaling voortvloeien
de kosten wel in hun inschrijvingssom ver
rekenen.
De heer v. West e n d o p zegt, dat de
gemeente le dien aanzien ook tweeledige in
schrijvingen kan vragen, zooals de gemeente ook
doel ton opzichte van hel aannemen van Schie-
danische arlieiders Het „lakwerk is zeer in
lie! belang van den patroon.
De lieer v. d Velden. Welnecn!
De heer v. Westendorp: Men zet don
vveikman aan om nicer to werken dan goed
is, en dat is immoreel; de man werkt daar
mede boven zijn krachten en stoept zij lichaam,
en dat is onzedelijk. De mensehen worden door
do omstandigheden er toe gedrongen zooveel
mogelijk te werken en te werken om maar moer
loon to maken. Spr. zou hot zeer toejuichen
als dit werd beperkt door aanneming der he-
paling van een facultatief verbod.
Spr. aclit den directeur van Gemeentewerken
hoog genoeg om aan te nemen, dat van hem
geen willekeur to wachten is in het hantceron
van die bepaling.
Laten we een proef nomen.
De Voorzitter vindt nog een aardige uit
lating in het prao-advies: „het aangenomen werk'
is bij ons in liet wcrldieden.reglement gesane-
tionneerd".
«riDio bepaling moet men dus brj deze rege
ling in liet oog houden, en niet het verbod
van stukwerk bij amendement uit de verorde
ning te lichten.
Als de meerderheid dat wil, dan acht spr.
liet beter het voorstel aan B. en W. terug -te
zenden.
Do lieer v. Westendorp ziet ijj. het door
den voorzitter uit het prae-advios naai' voren
gebrachte geen bezwaar. Als spr. het verbod
verkeerd acht en dc meerderheid 'van den. Raad
sluit zich daarbij aan, dan zal de bepaling
ook uit het .werkliedenreglement gelicht moe
ten worden.
Het amendement, door spr. nu voorgesteld,
is ook reeds in de Commissie voor do Ge
meentewerken besproken, maar daar heeft liij
den strijd verloren. Nu probeert hij liet nog
eens hier.
Do heer v. d. V e i d e n begrfjpt niet, dat
do lieer v. Westendorp, die zoo tegen stukwerk
ageert, dan niot voorstelt ook het stukwerk der
sti natmakers af te schaffen.
De heer v. Westendorp: Dit wil ik' graag
doen.
De ellendo van «lukwerk, dio hier vroeger
heeft gehoeischf, Was zóó, dat spr. zich daar
tegen mei kracht heeft verzet, met liet gevolg,
dat slukuerk bij gemeentewerken nagenoeg ge-
teel is vadwenen. Alleen dc straatmakers nemen
hot .werk nog aan. Spr. vindt het heel best
ais ook daaraan een eind gemaakt wordt, mits
aan die mensehen een goed loon worde toe
gekend.
Het amendement-v. Westendorp wordt onder
steund door de heeren Dinkelaar on v. d. Hoek.
In stemming gebracht, wordt bet verworpen
met. 12 tegen ,3 stemmen.
Vóór stemmen de heeren v. Westendorp, v. d.
Hoek en Dinkelaar.
Tegen stemmen de heeren Dubbelman, mr.
v. Briet Sasse, Scheffers, mr. Kavelaars, Do
Grnaff, 'Lagenvoij, Beukers, Nolet, v. d. Vel
den, v. d. Zee, Schreuder tn Evers.
Het voorstel sub b wordt hierna aangeno
men met algemeene stemmen.
c. den arbeidsduur te brengen op 10 uur.
Wordt aangenomen mol algemeene stemmen.
d. af te wjjzen het veizoek om een omschrij
ving te geven van den Zondag.
Wordt aangenomen met algemeene stemmen.
De Voorzitter zal nu nog in stemming
brengen de artikelen van liet ontwerp-wijjsigin-
gen der bepalingen.
Art. 1 woidt goedgekeurd.
Art 2 wordt goedgekeurd.
De beer Dinkelaar verklaart er zich tegen.
Art 3 woidt goedgekeurd.
Het geboete ontwerp wordt aangenomen mol
algemeene stemmen. L t
Schoolvoeding on -kleeding.
Adres van dc ufdcoling Schiedam van don
Bond van Noderlandsche Onderwijzers be-
treffende de verschaffing van voeding on
kleoding aan schoolgaande kinderen, met
advies van Burgemeester en Wethouders,
De Voorzitter herinnert er aan, dat
R. en TV. reeds in hun advies or op gewezen
hebben, dat de gemeente zich in 1905 heeft
