STADSNIEUWST
0 e m e e n t e r a a <1.
Uit de Pers.
Kunst en Wetenschap.
Rechtzaken.
een der hcnonlokalifeiton van d>' Univvr
si teil i- s-uvustiud. geopend.
Onder de ,um« ozigon lx»v«md zich ZExc.
de minister van Justitie, mr. Ort. die
daarbij <-on redevoering hield.
AA i) hebben kort gehslen een lipsehrij-
v ing \,ui den aard van dit Museum gegeven,
zoodat wij daarop thans niet meer behoc
ven terug te konten.
De opening ging gepaard met een
spraak van don voorzitter dor ('omiuiv-te
van Beheer, prof. mr. J. A. van Dame]
Pest op Jura.
Rege©ringxtetegram Lx»treffende ]«:=tge\al
Ion op Java van 28 Jamia u tot 10 Felu.
A fdet-ling Mala lig 345 nieuwe peAges al
len, :!00 dooden.
Toef u-nga goeiig 7. Rangil 5, Rei hek 3
en Pasfigroean -1 dnodelijke gi-\ allen.
.Had t Oen 00 nieuwe gevalb-n. Al i|o>
den.
Kediri "45 nieuwe gevallen, 41 dooden.
Soerabaja lfi nieuwe gevallen, 15 do
den.
Paree 51 mouw e gevallen IS dooden.
Alagotan 18 nieuwe geval'en, 10 d >o-
den.
Xgawi 4 nieuwe gevallen. 5 dooden.
A lad i oenKediri en Paiee in de vorige
periode re»-]). 4. 3 en -1 doudeljjke geval
Jen. i
Uit Batavia wordt particulier gedeind.
Naar ik verneem, zal de gouverneur-ge
neraal zich op 21 dezer naar Making he
geven. lot het brengen van een bezoek
aan de peststreken. De toestand ix ver
ergerd.
Grondwettelijke gelijkstelling voor man en
yronw.
Namens het bestuur der Vereenigitig tot
verbetering van den maatschappelijken en
den rechtstoestand der vrouw in Neder
land, is aan het 'bestuur deir A'ereeni»
ging voor vrouwenkiesrecht meegedeeld, dat
eerstgenoemde niet li aar steun kan vcr-
leenen aan het door Vrouwenkiesrecht op
touw gezette volkspetitionnement.
Het laas tuur meent toch, dat daarbij te
veel vergeten wordt, dat het op he. oogen-
blik vooral om deze twee versuf,diende,
zaken gaat: om algemeen tmannen i kies
recht en om het zoogenaamde a<-trove en
passieve vrouwenkiesrecht.
Zooals de Zaken (hans staan, K *-r naar
genoemd hestum meent, groote kans, m
deze zittingsperiode te verkrijgen, bevel
van den grondwetgever om algemeen kies
recht in te voeren en daarnaast ophef
fing van de bestaande grundvvetielijke uit
sluiting van alle vrouwen, zoo van h--t
recht 'un te kiezen als om gekozen le
worden. Alneid de regeering ingaan op de
petitie en voordellen doen om algemeen
kiesrecht grondwettelijk vast te Joggen zoo
voor mannen al-- voor vrouwen, dan i,-.
het z. i. zeer onzeker, ol voor die voor
stellen een meerderheid zal te vinden zijn.
De op het concentratieprogram gekozenen
zouden niet zedelijk verplicht zijn, zoo
danig voorstel aan te nemen, terwijl zij
zedelijk nie' vrij zouden zijn om voor
stellen, beantwoordende aan h «l cowen-
tioprogram, (e verworpen.
Hot bestuur zegt niet te rongen roe In
werken aan <»en atonbeweging, welke in
gevaar Kan brengen wat Rot vven.-ch dijk
e.n Ihaiix bereikbaar acht.
Statistiek der spaar- en leenbanken 1011/12.
Verschenen is no. 199 der bijdragen tot
de Statistiek van Nederland Nieuwe Volg
reeks, statistiek der Spaar- en Leenban
ken over het jaar 191112.
Uit de opgaven voor vlo jaren yjlt! en
1911 blijkt dat het saldo tegoed der in
leggers op liet eirole der heide jaren be
droeg: bij de particuliere spaarbanken in
1910 f 110.879.006. in 1911 1118.935.329.
bij (de Rijkspostspaarbank in 1910
f 164.277.593, in '1911 fl70.9G0.807, hij de
Boerenleenbanken in '1910 f 30.333.956, in
1911 f 37.560.969. Totaal in 1910
f305.490.555, in 1911 f327.457.105 alzoo
oen vermeerdering Van f 21.966.550.
Aan de samenstelling van dezen jaar
gang is meegewerkt door 285 Spaarbanken,
733 Boerenleenbanken, 26 Spaarkassen, 75
Hulpbanken, en 17 Banken van Leening;
in "het geheel dus door 1136 instellingen
tegen 1019 in hef vorige jaar.
Flnantleel nieuws.
De minister van financiën maakt bekend
a. dat opl4Febr. jl. bij de betaalmeester»
Jn kas wasf 2,693,336 411/2
6. dat op denzeifden dag
door de Neder!. Bank, inge
volge art. 11 bis van haar
octrooi, aan 's lands kas een
voorschot was verstrekt ten
bedrage vanf 14,571,567.79
c. dat op den genoemden
datum in omloop was
aan schatkislpromessen f 9,000,000.
VLAARDINGEN, 17 Februari. Bij de te
Rotterdam gehouden examens nuttige hand-
xwerken is o.m. geslaagd mej. AI. ,Fousert
van hier.
VLAARDINGEN, 17 Febr. Gisteravond
de laatsle avond van de huisvlijltentoonstel-
ling in Excelsior" was het Lezock zoo
groot, dat van sluiting om 10 uur geen
sprake ken zijn. De mandolineclub „Ëupho-
nia" luisterde dezen avond op met haar
sehoone muziek. In de pauze werden aan
de leden dier club linten uitgereikt met
het opschrift „Herinnering aan de Imis-
v! ij 1 ten to ons tel ling 1914, Vlaai-dingen v. d.
Volksbond". Ten ruim kwart over elven
werd door den voorzitter dank gebracht
aan allen, die op eenigerlei wijze hadden
medegewerkt aan liet welslagen dezer ten
toonstelling en werd deze daarna gesloten.
Ruim 3500 personen bezochten haar.
VLAARDINGEN, 17 Febr. Aan den heer
J. Broekhuizen alhier is gegund het uit
breiden der groenteuveiling „AVesterlee" te
De Lier '.grondwerken en iH'-noeimgen en
p" hou well; in massa voor f37.400.
OVLR8CI 1 IE, 16 Febr. De gemeenteraad
zu< Ln openbare vergadering bijeenkomen
op Donderdag 19 Februari, des smuuIs
te 7 uur.
OVERSVHIE, 16 Febr. Door Ie politie
i» bij den tuinder T' Hoogland aan den
Seliiedauisehen Weg alluer in le-lag ge
iniiiu-n 33 broeiramen en een ledige glmki-l,
die hij had gekocht van den mesiwl upper
W. .1. 1', uit Loosduinen, en allen van dief
stal uiknimria zijn.
C K L. Rargilorffer. -j-
Alorgen zal het stoffelijk overschot van
den heer Burgdortfer op Crooswi|k ter aarde
besteld worden. Ten 1 uur vertrek van
het sterfhuis. Naar «"ij vernemen zullen
de emumró-ie voot hel Stedelijk .Muziek
korps en het korps zelf bij de begrafenis
plechtigheid tegenvooulig zijn, terwijl liet
'muziekkorps aan de groeve een paar num
mers zal uitvoeren.
Kiezerslijsten.
V.jot' plaatsing op de nieuwe kiezers
lijst hebben zich dit jaar aangemeld: 134
loonkiezeix, 29 huur-, 31 examen. 10
spaarbank-, 2 pen-ioenkiezerx, benevens 12
in wanende zoon- en 13 personen met een
aanslag in een Rijksbelasting nil hun vorige
woonplaats, te /amen 531 personen,
De nieuw samengestelde kiezerslijsten
voor Je Kamer van Arbeid voor 1911 be
vatten: voor de Kamer van Arbeid voorde
bouwbedrijven: 75 patroon-» en 737 weik-
lied cn.
Voor de Kamer van Arbeid voor de
voeding- en genotmiddelen 70 patroons en
583 weiklieden.
De „Anteo",
Blijkens h>i--r ontvangen bericht uit Spe-
zia. is de 401) tons kraan Anten Zondag
ter plaatse van bestenuiving aangekomen.
Oistera.vond meldde zich bij de politie
alhier een 14 jarige jongen aan. iiie ver
telde, dat hij de ouderlijke woning te Rot
terdam was ontlonpen. omdat men hem
daar niet goed behandelde.
Hedenmorgen is de vluchteling aan de
politie te Botterdam overgeleverd.
Een vrouw verloor gistermiddag een
doosje met drie gouden ringen, waarvan
zij de pu'itu' kennis gif. Deze snorde -enige
jongens op, Jic hel doosje hadden gevon
den en. de waarde van den uifmutf nfet
Kennende, deze onder elkaar hadden ver
deeld,
"Tie ringen werden in beslag genomen
en hedenmorgen n.an de veraesster terug
gegeven.
Vergadering van den Ilaa l dor Gemeente
Schiedam op Dinsdag 17 Februari 1914,
des nam. 2 uur.
Voorzitter de Burgemeester, do heer Ai. L.
Honnerlnge Grete.
Tegemvootdig zijn 21 h den.
Afwezig mei kennisgeving de hr-'r J. H,
Evers, bonevens de heer D. Ris.
Goedgekeurd worden nog eenige wij
zigingen der notulen van 13 Jan. en ver
daagd die van 3 Februari.
Alededeelingen
De oorzitter deelt mede, dat sedert
de laatste raadszitting bij JL en W. is
ingekomen van:
God. Staten een schrijven, dal de raads
besluiten, d.d. 3 Februari, tot wijziging der
genteenlf-(K-grooting, dienst 1913, tot oen
bedrag van f483 en dien»! 1914 lol een
bedrag van £9967,39, op 9 Februari j.L
zijn goedgekeurd.
Idem schrijven, waarbij de ontvangst
wordt bericht van de verordening tot wijzi
ging van die der handhaving van de open
bare orde en veiligheid on op de straat-
poltiie.
Idem een schrijven, ten geleide van het
op 9 Februari j.L goedgekeurde raadsbesluit
van 3 Februari j.L, betreffende grondver-
koop aan de Prins Frederik llendrislrkaat
een D. Kok q.q.
Deze mededeelingen worden voor kennis
geving aangenomen.
A'an B. en W.
Voorstel tot wijziging van verschillende
verordeningen in verband met het voor
stel betreffende wijziging in de wijze ran
benoeming, ontslag en bezoldiging van den
klerk aan de Arbeidsbeurs.
Ter visie gelegd om te behandelen in
een volgende vergadering.
klem bericht, dat, ingevolge .art. 4 der
betrekkelijke verordening, vrijstelling van
havengeld is verleend voor de elevators,
die op 9 Februari gebezigd werden voor
het laden van het s.s. „Brittamlia" in de
Oosterhaven.
Idem bericht, dat de onbewoonbaarvorkla-
ring van het pand Zijlstraat 342 als niet
meer bestaande als vervallen moet wor
den beschouwd.
Beide berichten worden voor kennisge
ving aangenomen.
Idem voorstel, om het getal vroedvrou
wen tot drie uit le breiden en om daartoe
de instructie voor de gemeente-geneeskun
digen en Vroedvrouwen te wijzigen.
Ter visie gelegd om te behandelen in
een volgende vergadering.
Van de Commissie voor liet Burgerlijk
Armbestuur schrijven, waarbij tel" goedkeu
ring wordt aangeboden een besluit tot het
doen van af- en overschrijving op haar
begTooting voor 1913 tot een bedrag van
£260.
Van D. Kult q.q. verzoek, om hem een per
ceel a lend aan de Nassau straat le ver-
k unpen tegen f8.50 per iU.2
In handen van B. en W. om advies.
\an mr. Al. AI. van Velzen, onder dankbe
tuiging kennis gevende van de aanneming
zijner benoeming tot voorzitter der Com
missie ran Toezicht op de Arlieidsbeurs.
Men vuil H. Sin oker als lid-patroon en
J. \.m der Alo.-t als lid-werkman dier-
zeifde Commissie.
Keunisgev ing.
I>o Voorzitter deelt voorts nog mede/
dat floor hem werden benoemd de lieeren
.1. Hinkelaar, A. A. Nolet en J. JL
M de Graaff a's commissieleden tot voor
lichting van den Raad van bel voorstel tol
j.ensionneenng van de wethouders, door
den heer Hinkelaar ingediend.
Agenda.
1. Bezwaarschriften tegen den aanslag
in de plaatselijke direete belasting naar
het inkomen, dienst 191314.
Overeenkomstig liet advies der betrokken
commissie wordt op 26 dier verzoekselirif-
ti'ii gunstig en op 6 afwijzend beschikt.
2. Wijziging der Gemeente-Begrooting,
dienst 1913.
Een 2-lal ontwerpen (model C). tot wij
ziging der begrooting van inkomsten en
gaven, dienst 1913, met een bedrag van
f 6380 en f 2772 worden goedgekeurd. Idem
'n ontwei p unodcl Bj, tot af- en overscbrij-
\ing up den zHfdon dienst, met een bedrag
van f 856.
3. Af- en overschrijving van ontvangsten
en uitgaven op de begrooting van het SL
Jaeobs-Gasthms, flienst 1913.
De wijziging met een bedrag van f 493.43
iv.ii.lt goedgekeurd.
4. Vaststelling van het kolder no. 6 der
plaatselijke directe belasting naar het in
komen, dienst 1913/14. i
Hel kohier wordt vastgesteld met oen
bedrag van f 1345.74.
5. Voorstel tot wijziging van de veror
dening, regelende de inrichting der ge
meentepolitie, in verband met de ophef
fing van de functie van veldwachter.
Door den Comm. van Politie wordt,
naar aanleiding van liet eervol-ontslag, ver
leend aan den tegenwoordige veldwach
ter II. Fillekes, er op gewezen, dat deze
functie voor een gemeente als de onze
geheel uit den tijd is en in den dienst, bui
ten de bebouwde kom, beter kan voorzien
worden door een daarvoor vast aan te
wijzen agent van politie, van een rijwiel
voorzien, waardoor bet toezicht in den
buitendienst verbeterd zou worden. Hij
stolt daarom voor deze betrekking niet
opnieuw te doen vervullen, doch in de
plaat- daarvan hel aantal agenten met
één te vei meerderen.
De Burgemeester kan zich daarmede ge
heel vereenigen, terwijl ook de Commissaris
der Koningin, die den gom,-veldwachter*
benoemt, verklaard heeft, daartegen geen
bezwaar te hebben.
De voorgestelde wijziging wendt vast
gesteld.
6. Voorslel lot wijziging van art. 31 der
Bouwverordening, betreffende de afschui
ning van boeken van straten.
Deze bepaling, gemaakt in het Ijelang
van liet openblijf verkeer, kan in som
mige gevallen aanleiding geven. dat
daardoor, zoowel .le inwendige inrichtng
ate liet uiterlijk aanzien van woningen
woidt benadeeld.
Inzonderheid k:m zich dit voordoen bij
kleinere woningen. Zoo geven de arbei
derswoningen, die de heer Gabel wenscht
te bouwen in de z.g. Gorzen, aanleiding
een wijziging voor le stellen, in dien zin,
dal de gelegenheid tot afwijking van de
bepaling wordt geopend.
De h.h. iSeh reu der en v, d. Vel
den moeten zich tegen deze wijziging
vcrklalren. Zij vreezen, vooral in arbei
derswijken. dal men bij drukke passage
botsingen niet kan voorkomen.
De heor v. AVeaiend(»(rp zet het
voorstel nader uiteen, on zeg1, dat dit voor
stel moei ,be=' houwd moet worden uit 'n
oogpunt van schoonheid.
Ten slotte wordt hot voorstel verwor
pen m>el 13 tegen 6 stommen.
7. Voorstel betreffende het invoeren van
een keuring van voedingsmiddelen.
Zie hiertoe ons nummer van Zaterdag
9 Febr. j.l.
De heer Hout m a n verzoekt uitstel
van dit voorstel. De toelirhting van R.
en AV, is voor hem wat sober, terwijl met
de aangegeven kosten z. i. geen behoor
lijke, goedbetaalde .keuring kan plaats heb
ben. Spr. verwijst daarvoor naar de ge
meente Hilversum /3n wil over dit onder
werp nog pad ere inlichtingen inwinne.
Dc heer v. AVe.stendorp bestrijdt dit
uitstel, en wijst er met den voorzitter op,
dat hier jslechts oen principieele beslis
sing wordt gevraagd. Eerst, na deze beslis
sing zal binnenkort aan den Raad een des-
betrelfende verordening ©vorden voorgelegd.
Na een breedvoerige discussie wordt '1
voorslel-Houtman verworpen pa overeen-
konistgi het voorstel van B. en AV. in be
ginsel besloten een keuringsdienst op le
vensmiddelen in le stellen en daarvipnc
jaarlijks op de begrooting een bedrag van
f £500 upt te (stekken*
8. Aroorslel tot vervanging:
lo. van de 13-klassige tusschenscbool
G aan de Prins Mauritsstraat, door een 7-
klassige, te vestigen in het nieuwe schoolge
bouw aan de Huysmansslraat.
2o. van de 6-kIassige volksschool H aan
dc Schoolstraat, door een I2kiassige, le
vestigen in het schoolgebouw aan de Prins-
Matlritsstraat.
Dit voorptel slaaf in ve'rband met de
nieuwe school aan de lfuijsnianss.tr., waar
van voltooiing nadert en met 't nieuw",'
schooljaar in gebruik zal worden genomen,
zoodat deze in de organisatie der scholen
moet worden opgenomen.
Hiertoe wordt besloten.
9. Verzoek van de Schiedamsehe Lawn-
tennisvereeniging om ontslagen te worden
van de huur van het perceel, Sectie AI no.
995 aan de Nassaustraat, waarop door haar
een tennisbaan is aangelegd en een ver
zoek van de Lawnlcnnisolub „Game" om
dat terrein op gelijk© voorwaarden in te
huren, met advies ven Burgemeester en
AVethouders.
B. cn AV. stellen voor hen te machti
gen, de Sc hied. Lawntennisclnh van de
huur te ontslaan en het terrein aan „Ga
me" in huur te geven voor den tegen-
woordigen prijs en op Je beslaande voor
waarden, aangevuld met een verbod van
onderverhuren en het maken cn onder
houden van de noodige afrastering.
Hiertoe wordt besloten.
IDe vergadering duurt voort.)
Tolksbailhnis
In de week van 8—14 Febr. 1914 wer
den genomen 495 baden.
Jste fü.sss 2Je Klasse
Kuipbaden 29 Kuipbaden 57
Regen 23 Regen 371
5 ets. kinder 15
AGENDA.
Heden en volgend© dagen. Schiedamsehe
Bioscoop 8 uur. Voorstelling.
Heden en volgende dagen. Casino. 7/4 uur.
Henri ter Hali's revue Past d'r op.
Zondagmiddag van 2 tot 4 uur
Praeht-Maünée.
Heden eu volgende dagenCircus Alt -
lioff, 8 uur. te Rotterdam.
17 Febr. 'Odéon 8 uur. Rottenkunsche Alan-
nenzangvereeniging „Nut en Ge
noegen,directeur de heer 'L. C.
Keereweer, Concert.
17 eu 20 Febr. Groote Schouwburg, S
uur. Het sprookje van den Wo'i,
18 Febr. Kantoor A'enn. 2 uur. N. \r. „De
Phoenix". Algem. verg. van aan
deelhouders.
18 Febr. Grooie Schouwburg. 8 uur. Tbc
Ilaglie-spoler». E. 'Verkilde. Opz
ol toeval.
18 Febr. Tivoli Schouwburg 8 uur. N, A'.
Toonoel A'ereeri.-Heyermans. Tim
Boots.
19 Febr. Groote Doelezaal. Ruttejdani, S
uur. L'treehtsch Sted. Orkest. Ju
lius Röntgen Jr, viool.
Üouwiis Dekker c s
In een artikel „Een noodgedwongen ver
koer", van den heer van Kol in ,,IIet
Volk", zegt deze, dat er eindelijk kla.ro
wi,n geschonken dient te worden.
„Hei lust mij niet langer zegt de
beer van Kol in Nederlandsche en In
dische bladen als een „getemde leeuw"
te worden gesignaleerd en van „draaierij'
beschuldigd.
Zoodoende zou ik de dupe worden van
het door Douwes Dekker misleide deel der
Kamerfractie.
Over het interneeringshesluil waren wij
het allen eens, doch dat D. D .en de zij
nen handelen „in den geest van de sac.-
dem. koloniale politiek" kon jk en
straks zal duidelijk blijken waarom niet
onderschrijven. Evenmin, dat de wijze van
optreden van D. D„ onder de zoo licht
ontvlambare en minst ontwikkelde olemen
ter der Indo's, niet tot gewelddaden zou
hebben geleid, waarvan mij reeds dreige
menten onder de oogen waren gekomen.
De Kamerfractie zag het gevaar daarvan in.
Bij een nadere samenkomst met mij, zette
ik mijn standpunt nog eens duidelijk uit
een, dit stavende door talrijke feiten. Daar
na werd nrij medegedeeld, dat men de oogen
van deze drie mannon voor een levens
vatbare beweging had geopend. Verder
werd een uitvoerige verklaring der drie ge
ïnterneerden voorgelezen, waarin zij alle
geweld af7.woeren, zoodat opheffing van
het interneeringsbesluit zou kunnen volgen.
Deze verklaring werd door den Minister, na
lezing, met ingenomenheid begroet, rn zou
hem in den vorm van een rekest op een
audiëntie door D. D. worden aangeboden.
De eensgezindheid was onder de oude vrien
den dus hersteld, en mijnerzijds juiohle ik
het uit den grond mijns harten toe, dat
althans mannen als Tjipto en Soowardi nog
eenmaal werkzaam konden zijn voor do
zoo sterk opkomend© beweging onder de
inlanders, de Sarikat Islam, daar de Indi
sche Partij reeds lot het verleden behoort.
AVanl zeer juist las men weldra in de bla
den: „Zijn (v. Kiol's) houding tegenover
de Indische Partij was vooral het gevo'g
van zijn overtuiging, dat de door die pin .ij
gevolgde strijdwijze niet de juiste was en
de gezonde ontwikkeling van de beweging
onder dc iniandsche bevolking piel len
goede kwam. Hij juichte het toe. dat de go-
interneerden na herhaald overleg niet de
Irae'tie cn enkelen h'arer leden, thans ©<m
opvatting omtrent, de ?e voeten beweging
in In die zijn toegedaan, die hij kan gue I
keuren. In een verklaring, door hen omler-
toekeml, is die opvatting nader omschre
ven"
Ten zeerste was ik dus verbaasd, ver
scheiden dagen later in de „Indiër" hel
lijforgaan van D. D.) letterlijk te lezen„Ik
weet niets van een schriftelijke verklaring
van ons, hij de sociaal-democratische Ka
mer fractie ingekomen. Ik weet niets van
door den correspondent bedoelde erken -
ningen. Alij is niets bekend van door den
heer Troelstra aan den Minister van kolo
niën overhandigde verklaringen van ons.'
Noch ook begrijp ik de vermoedens van den
correspondent omtrent een nadere verkla
ring." ARak daartegenover staan de juiste
woorden van \rliegen in „Het Volk" van
24 Jan.: „Dc verklaring is dan ook opge
maakt. Troelstra heeft den inhoud in de
fractievergadering ter kennis gebracht. Ze
is den Minister gezonden. A'an Kol had dus
gelijk met zijn mededeeling."
Alinder juist was echter vriend A'liegen
door hen ingelicht, toen hij meende, dat D.
D. zich reeds in Indië althans gedurende
de laatste maanden, afkeerig toonde van
gewelddadige middelen, verklaarbaar uit
liet feit, dat I). 1). voortdurend van tactiek
en strijdwijze veranderde en zich met de
soepelheid van den Oosterling wist aan te
passen aan de wcnsrheu der personen,
van wie hij hulp en steun kon verwachten.
Daarover een enkele toelichting.
Het ..Tijdschrift," van 15 Mei 1912
schreef:
„De tegenpartij Regeering) wapent zich
duwt ons terug, maar de tegendruk wordt
zoo machtig, dat men eenmaal vlammen
zal zien oplaaien." Op fret le Indiërs Con
gres (e Seu.aring werd van „een atmosfeer
van „bloedwarm" gesproken. Hervormin
gen, schrijft die „actionist", hebben sieeds
gefaa'd. de consequentie revolutioimaic
houdt zich daarmede niet op, want hij is
„man der daad". „Hoe voert het socialis
me den strijd? met het holte wapen van
het parlementarisme", iló Aug. 1912); po
litieke macht wordt echter alleen verkre
gen door physieke krachtniet met stem
briefjes."
„Van praat,politiek", heet het dan weer,
„moeten wij komen tot d a a d-p o I i t i e k"
elke gelegenheid lot staking worde aange
grepen „.syndicalisme kan lot een beteren
vorm van sabotage uitgroeien." Het mach
tige wapen van deu Oosterling is de boycot
en „iedereen moest maar voor zich zelf
welen, w ien en wat hij moest boycotten."'
Dat zaaien van verbittering, zulk opzwee-
pon van hartstochten en -- ondanks zijn
onlki mien dat kweeken van rassenhaat
tegen den Nederlander, moest wel op den
duur bedenkelijke gevolgen hebben, en ook
de bedekte aansporing tol bommenaansla-
gon kun in dat milieu al lichtelijk leiden
tot po'itieken moord, door ons, sociaal-do-
moeratcn, immers onder onze wetgeving
hartgrondig veifocid. „Welk velschil is er
of men don revolver of de dynamiet bom ge
bruikt om zijn doel te hereiken en hot
Vader'and te dienen Over hel Koloniale
Ideaal 2) Maart 1913.)
Kwartel-wedstrijd.
Ilel 'IvpoLifh. Mannenkoor „Kunst na
Arbeid" te Haarlem houdt op 25 en 26
Aj tril en 3 Mei een zangwedstrijd voor
M:\nnenkwnrtetten en Dubbel-AIannenkwar-
tetten in 6 afdeelmgeii. In liet geheel nemen
49 kwartetten aan den wedstrijd dee', ko
mend uit alle deeien des lands: Haarlem,
Amsterdam, 's-Gr.nvenhage, Dordrecht, Delft,
Zaandam. Arnhem, Sleemvijk, Deventer,
Koo, Baarn, Hoorn, Schiedam, i,,. Onder
Ons") Wormerveer, Alkmaar en Rotterdam'.
Ernst Haeckel.
Professor Ernst Haeckel heeft gisteren
te Berlijn onder groote belangstelling zijn
80sten verjaardag gevierd.
Haeckel heeft heel zijn leven aan do na
tuurwetenschap gewijd en op dat gebied
ontzaglijk veel gedaan. Zijn studiën en na
sporingen zijn in tal van Werken saamgevat.
„Alle waarachtige natuurwetenschap is
philo.sofie, en alle waarachtige philnsofi©
is natuurwetenschap. Alle werkelijke we
tenschap is in dozen zin naiuurphi!ii|SOt-
!io". mei (leze woorden is Uaèrkel's werk
en levensprogram aangegeven.
Haeckel i-, echter meer geweest dan lioog-
Jeeraar. Hij beeft onder tegenwerking, ja,
onder spot, en hoon van 't. meerendee! zijner
vakgenooten, de grondgedachte van Dar
win als de meest gewichtige op biologisch
gebied erkend en van Jena uil zijn leer
verspreid.
üe medisch-natuurkundige veroeniging to
Jena heeft, gisteren in de aula der Uni
versiteit aldaar een Haeckelfeest gehou
den, waar zijn leven en zijn wereld
beschouwing werden getoekend en zijn ver-
diensten ten opzichte van geheel de weten
schappelijke wereld aangetoond.
Lotcrijwet,
De kantonrechter te Deventer wees giste
ren Vonnis in zake 'n sigarenwinkelier al
daar, beschuldigd dat hij op 12 Jan. 1914
in zijii winkel als agent van de X. Tijd
geest in voorraad heul 3 pCt. aandeden,
in een premielecmng 20e serie van do
Tijdgeest, welke stukken in werkelijkheid
zouden zijn uandeelen iu een 'loterij, waar
voor geen 'toestemming is verleend. Het
0. Al. had, naar gemeld is. ontslag: van
roch'.svtfrvolging geëischt.
De Kantonrechter 'heeft overeenkomstig
dien ciscb beslist.
Het voornaamste gedeelte van het vrij
sprekend vonnis was aldus: ,i)ai voor het
uitgeven van hen dergelijke premieleening
niet de door de loterij wei 1905 vereisdhte
toestemming noodig is, en derhalve het ten
verkoop in voorraad hebben van aandee-
14n in een dergelijke premieleening niet
strafbaar is.
Moord te IJrtmiden.
Gisteren stond terecht voor de Rechtbank
te Haarlem J. R., een man, die maanden
lang nu eens hier en dan weer daar met
zijn plezierjacht in de haven lag.
B. werd beschuldigd de 16-jarige Dina
Sant te Umuiden met opzet van het leven
te hebben berooid. Den 4en September
is hij de woning van genoemde D. S., met
wie hij zich zou engageeren, binnengekomen
en heeft daar twee schoten op het meisje
gelost, waarvan een schot haar dwars door
het hoofd is gegaan en aan de gevolgen
waarvan zij op 6 Sept. j.l. is overleden.
De doktoren, aan wie een onderzoek naar
bekl.'s geestvermogens is opgedragen, ver
klaren B. volkomen toerekenbaar voor het
gepleegde misdrijf.
Geëischt werd 7 jaar gevangenisstraf,