67'" Jaargang.
Maandag 4 Mei 1914.
No. 14517
De ongekroonde koning.
BUITENLAND.
38)
BINNENLAND.
EDAMSCHE COURANT.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prjjs per kwartaal: .Voor Schiedam en Vlaardingen fl, 1.25, franco
per post fl. 1.65,
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen "lö óent,
'Afzonderlijke nummers 2 cent,-
Abonnementen worden dagelijks aangenomejii
Advertentiën voor hot eerstvolgend nummer moeten des middags vóór »ea
nor aan het Burcad bezorgd zijn..
Bureau: Lange Havon No. i41 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën": Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
lö cents, Reclames 30 cent per regel, Groote letters naar de plaats die zij
innemen,
Advertentiën bij abonnement op voordeelt ge voorwaarden,; Tarieven
hiervan gijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen,- worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.;
Intercommunale Telefoon No. 103.
Schiedam, 4 Mei'1914.
DE BALKAN.
De Ilongaarsche staatsman graaf Julius
Andrassy, die van een vacantiereis in den
Balkan dezer dagen is teruggekeerd, beeft
van zijn indrukken het een eu ander ver
teld aan den Bcedapester correspondent
van de „Nette Freie Pres se".
De graaf was het eerst naar Korfoe ge
gaan, waar hij meermalen een ontmoeting
had met den Duitschen keizer, dien bij
daai' met hart en ziel bij de archar-ologisehe
opgravingen vond; de monarch neemt er
zelfs per« mnlijk aan deel.
Te Athene ïiad Andrassy een langdurig
onderhoud inet den minister van buitenband-
sdie zakeri, dr. Sire it 'en daarbij bleek hem,
dat de volksstemming in Griekenland tegen
de Donau-monarcliie is. Deze antipathie
der openbare meening is nog te wijten
aan Oostenrijk'* houding in het Saloniki-
traagsluk, maar lioofdzakeiijk toch aan'iiet
energieke -optreden van dit land in de kwos
tie van de zuidelijke grenzen wan Albanië.
'Van E pi rus uit begaf ik mij, Zoo ver
volgde Andrassy, naar Albanië. Mijn in
druk is, dat men voor Albanië een te klein
gebied hoeft gereserveerd. Het bevindt zicii
in een kwakkelige» toestand, want het beste
gebied van Albanië werd aan Servië loc-
gewezen. Het Hongaarselie Handelsnuiseum
heeft thans een tentoonstelling te Durnz-
zo georganiseerd. Ik meen, dal'het moge
lijk zal zijn daar langzamerhand terrein,
te winnen. Natuurlijk heeft echter de Ita
liaansche mededinging een grooien voor
sprong, in de eerste plaats, omdat ze langs
den zeeweg veel goedkooper kan leveren,
anderzijds, omdat de italiaansche taal daar
meer gesproken wordt, en eindelijk, omdat
de Italianen er zonder twijfel een grooto
activiteit aan den dag leggen.
Van Skoetari begaf ik me naar Monte
negro. Hier heb' ik een groote ontevreden
heid opgemerkt, vooral wegens het laten
ran Skoetari aan Albanië. Ik heb ook ge
vonden, flat daar een vrij sterke strooming
heerschl, welke de vereeniging van Monte
negro met Servië wenscht.
Ik heb', zoo besloot de reiziger-staatsman,
op den geheel-en Balkan niets dan zwevende
en onopgeloste vraagstukken gevonden, van
Griekenland te beginnen lot aan de gren
zen van Herzegovina. Het evenwicht op'
de westelijke helft van het Balkan-schier
eiland lijkt, mij hij' bange nog niet verze
ierd. Een oorlog wordt slechts door de
vredesgezindhcid van alle partijen en door
do groote uitputting der Balkan sta ton ver
hinderd.
Roman van
PAUL OSKAR HöCKfiR.
I^iar het Duitsch.
(Nadruk vorbjodon.)
„Ik mes dat die er al is. En ik ben bang
«at het niet mogelijk is die te overbruggen.
U weet niet papa, wie en wat de Vrienden
zijn waai- ik icderen dag naar toe ga?"
„"Je maakt me bepaald angstig....?!"
„Het is professor Siedtner."
„Siedtner? Dien ken ik niet. Een profes
sor? Spreek dan toch."
„Elisabeth Ilillern heeft mij met warmte
hij hem aanbevolen hij heeft mij voor oen
tijd op proef genomen en nu wil hij mij
aanstellen voor zijn vrouwelijke clientele."
„Aanstellen? ,7,u? Voor een clientèle?'
Zijn o-ogen werden steeds gi ooter..,0 zon
Is het een tandcntpirbfcesorlLieve kind,
w«l je hier, in Berlijn, p'raelizoèren
d-ia papa, en ik verzoek u van aanschel
harte mij niets in den weg to legaen. Df ik
n,j tennis speel of handwerkjes maak, of
>nij oefen op de piano of een paar uur hij
■professor Siedtner assisteer wien bena
deel ik daar ook maar «enigszins mee, en
wien gaat het eigenlijk iels aan?"
Hij zuchtte. „Je bent geheel ver-a meriku-
luseerd, andere zou je zoo iets niet vragen.
Kind, je bent toch iets aan je naam ver
schuldigd, aan den naam dien je draagt. Ik
vraag je kind, kan dat nu? Elk- winkel
meisje, elke "Wertheimjuffrouw kan zich
door barones von Erxleben voor oen tal er
een holle kies laten trekken, liet is afschu
welijk, Afschuwelijk i"
uMijr. n'aam is daaï »i«t lidketad, wordt
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Engeland.
.Balfour heeft in een Zaterdag te Co
ventry gehouden rede gezegd, zicli ten
minste te verheugen, dat eenigc leden der
regeering thans hebben ingezien, dat niet*
andere de Ufsterkwestie kan bijleggen, dan
de zuivere scheiding van Ulster van tiet
overige Ierland. Bij geloofde, dat ook niets
anders den Burgeroorlog zou kunnen ver
hinderen. Zelfs wanneer bij de eeistvol
gende algemeene verkiezingen het land zich
voor Home Rule zou verklaren, zou bel
Ulsterprobleem daardoor niet definitief en
vreedzaam opge!o>t worden, omdat in Ulster
een toestand zou blijven, die Home Rule er
onuitvoerbaar zou maken.
Fr a tik r ijk.
Ho definitieve uitslagen van de eer-te
verkiezingen voor do Kamer zijn Znterduc
bekend gemaakt. Gekozen zijn32 conser
vatieven. 27 leden van de ..Action libérale",
54 progressistisclie republikeinen, 52 links
republikeinen, 27 radicale repujbliekeinen,
11 radicaal-socialisten, SO gwinifieerde ra-
diceel-socialisten, 17 socialistische republi-
blikeinen en 40 geunifieerde socialisten.
Er moeten 252 herstemmingen plaats heb
ben. Van één uitslag van Martinique is nog
geen bericht ontvangen.
Gaillaux heeft zijn legencandidanl in liet
district Manier?, d'Aiüère, zijn getuigen ge
stuurd. faillaux verwijt d'Aillère in een
vlugschrift de kiezers van Mamcrs te heb
ben beschimpt door de bewering, dat zijn
eigen kiezers geweigerd hadden zich tot
medeplichtigen van een misdaad te maken
en zich met een minister solidair to ver
klaren, die zich voor goed onmogelijk Hoeft
gemaakt.
Frankrijk in Marokko.
'Volgens een telegram uit Fez aan do
..Liberie" heeft, de knlonneflouraud het le
gerkamp vari 'den llo-ghi, in het nooi-den
des lands vernietigd. Dc Marokkanen leden
ontzaglijke verliezen. De Frans®kul kre
gen 9 dooden en 9 gewonden.
Gedurende den aanval op liet kamp van
den Roghi verloten de Franse-hen 9 man
aan gesneuvelden, terwijl 25 anderen ge
wond werden. He verliezen van ilea vijand
wareh aanzienlijk.
1 t. a 1 i
De „Figaro" meent Ie weten, dat dp
Italiaansche minister van builenkuidschc
zaken Markies di San (Uuliatto de vt-rmoo-
deSijko opvolger zal zijn ran 'Tittemi als
ftaliaansch gezant te 'Parijs. l)eze la at-dief
in 't geheel niet genoemd, flc ben eenvoudig
!e assistente. Papa, begrijp dat nu toch."
„Om godswil kind, is dat nu zoo'n hui-
tengewoon groot plezier, de mcnschen met
de tang en die boormachine te kwellen?"
„Hot is een groote satisfactie voor mij
een ernstige tank te vervullen."
„Je zou bij weldadigheids-vereenigingen
werkzaamheden op je kunnen nemen.
„Die zijn goed voor hen die niets geleerd
hebben. Men moet toch woekeren mei zijn
talent."
Met het hoold in de handen liep de hoer
von Erxleben de kamer op en neer. „Oline
zuilen je broers en zusters kijken! En
vooral onze goede mevrouw BiggerDat
kan iets moois worden!'
Het deed Gwendoline bepaald zeer pijn
lijk aan dat de opinie van Beate's schoon
zuster, mei wie zij persoonlijk niels te ma
ken had, een beslissende!) invloed zou heb
ben op haar levensrichting. Zij zweeg lang,
om niet bitier te antwoorden. Eindelijk zei
ze
„Ik wil u een voorstel doen, Papa. Am-
mand mag door ■mijn betrekking in conflict
komen mei All's schoonzuster. Laten wij
hel. vimi- haar verzwijgen. Zij beschouwt mij
nu Inch ai als een zonderlinge. Wat doet
het er toe? Niemand interesseert er zich
toch eige.dijk voor, hoe ik mijn tijd door
breng, zij noch iemand anders.
En als ze er achter komen, dan heb jc
do' poppen aan 't dansen. -- Nu kind, ik
wil je geluk niet in den weg slaan. Hoe
wat je niet laten kunt. Maar het blijft
er bij on dat is een onschendbare afspraak:
wij houden heiden onzen nm.reb Ten min
ste tegenover Beate's schoonzusje. Begre
pen?"
Gwe'ndoiiae dacht lang o.ver -dit gespiv
zal hoogstwaarschijnlijk benoemd voitlen
tot president van den Italiaanse hen senaat.
Pi us 1 and.
De minister van binnenlandsche zaken,
Maklakof, beeft aan het kabinet een ont
werp voorgelegd, waarin de rechten dei-
Joden, Polen en buitenlanders opnieuw aan
zienlijk beperkt worden. Volgens dit ont
werp mogen Jolen, noch Pobn, noch bui
tenlander- in de westelijke gouvernemen
ten en in de neder/eltingzóne.-. builen de
steden en dorpen onroerende goederen koo
pen, pachten of er hypotheek op geven. Zou
den dergelijke gevallen ontdekt worden, dan
zijn koop, pacht of hypotheek ongeldig.
Do titans bestaande hypotheken moeten bin
nen 10 jaar afgelost zijn, anders verlie
zen zij haar kracht van hypotheek en wor
den zij gewone schulden.
Joden mogen .slechts in directe lijn oil-
jooiende goederen erven. Iedere ovei tra
ding dezer bepalingen door koopea's, pach
ters of geld-eliietei's zal met 8 maanden ge
vangenisstraf en confiscatie van de gekochte
of gepachte huizen en landerijen gestraft
v orden, terwijl de vcrkoo'per mei ongeldig-
vei-khu'ing van liet contract en mot geld
straffen bedreigd wordL
De rechtbank te St. Petersburg hoeft we
gens overtreding van do wel op de gelijkstel
ling van Russen in Finland, de leden van
den gemeenteraad van WyJJorg Ronimus,
Zimmerman.-, Vinrinen en Jlodelhein. den
bnrgemoeMofr van Tawa-stehus. Jfenrich-
sen, en de leden van den raad dier gc-
meenlo Pap) -eri Kominelje tot acht maan
den gevangonis.-iraf veroordeeld, met ont
zegging van het recht om in de eerstvol
gende tien jaren een openbaar ambt te
bckloedon.
D c Balk au.
De Porto heeft aan de groote mogend
heden een uitvoerig memorandum voor
gelegd over do situatie van de Moliame/ln-
nen in Macedonië. Dc Porto beklaagt zich
er over, dat deze voortdurend bedreigd wor
den door liet Grieksch clement. Grioksclie
vliegende Loepen doorkruisen o nop houd e-
deïijk de slrekcn van Macedonië, terwijl ze
zware belaslitigen -heffen van de bewo
ners. Sedert November 1912 moeien 1(53,000
Muzelmannen genoodzaakt zijn het land to
verin (en.
De grootvizier van Turkije heeft aan de
gezanten der groote mogendheden verklaard,
dat Turkije een land is, dat onder alle om
standigheden een sterke vloot Ier verde
diging zijner belangen nondig heeft. De tv-
gecriflg is zeer vredelievend, doch zal op
oorlogstoerustingen van andere staten met
S»rdnhbeldc bestellingen antwoorden.
Indien Griekenland zijn bewapeningen be
perkt, dan zal Turkije hetzelfde doen.
V e j* e e n i g d e Staten,
President Wilson heeft na overleg met
na. Wat was haar vader veranderd Er was
niets meer overgebleven van den kranigen
ruiteraauvoerdor, die hemel noch duivel
luid gevreesd, die nooit in zijn leven zijn
superieuren naar de nogcu had gezien, of
zijn ond'ugcschikten verdriet, ccduan, die
geen andere wel kende dnii zijn plicht. Nu
ging hij a tig-Jig en gluiperig langs heime
lijke wegen, enkel eu alleen nm die ver
wende dollarprinses niet boos te maken1
Eu iedere dag bracht haar opnieuw de be
vestiging van deze overtuiging: ook voor de
broers en zustere bestond er maar één
macht die ai hun doen en laten beheersch-
Ie: liet geld van de Teerbrtig'ge's.
Gelukkig werd de schande baar vader be
spaard dal liet „geheim" hij toeval bij Eve
lync bekend werd.
liet va- een vroolijk levenlje dien f inter
voor Kvelyne, den knappen zwager van
haar Inner I lorries en liet levendige -clionn-
zu-je Ingrid, In de villa m de Ham bslru-se
vereenigfteiv zich werkelijk reeds de, eerste
kringen van Berlijn, liet was bekend 'dat
mevrouw Evolyne P.iggar een jiaar schil
terende partijen bad af ge-dagen. Namen die
een goeden klank hadden werden genoemd.
Maar hel scheen haar niet voldoende te zijn
«lechts een naam te trouwen.
Dok op sportgebied deed zij meermalen
mede wanneer er groote dingen op touw
werden gezel. Bij hot eencours hipphjue
maakte zij met baar renpaard zooveel op
gang hij 'I .springconcours voor dames, dal
de Kroonprins en dc Kroonprinses langen
lijd met haar in hun loge stonden te pra
ten. De geïllustreerde weekbladen publi
ceerden baar portret. Zij was oen factor
■worden, waar men rekening mee moest
iden als men een groot weldadigheids-
.eest op touw wilde zotten. Het was nu
den minister van oorlog, het bevel uitge
vaardigd, tot verviervoudiging van de
honds troepen in het rtakingsgebied van Co
lorado. Tevens is een proclamatie afgekon
digd, waarin be.ide partijen worden gelast
de wapenen neer te leggen.
De toestand van Wal-enhurr va- Ynj-
dag nog kritiek, hoewel de pogingen tot
borstel van de orde te T-ri n id a J en Canon
City reeds langzamerhand sureos h-bben.
Foster, de president van hei „Coruiv-
sional Com mi tee on Alines", In--fl een ver
zoek gericht tot Rrekclelb-f Jr., om als
bemiddelaar in de .staking op te treden.
De jonge minionnair stelde dit verzoek in
handen van de mijneigenaars in Colorado,
waarop 18 dezer verklaarden, dat zij de
vereeniging der arbeiders niet zouden er
kennen. maar dat de 10.000 man, die aan
hel werk .gebleven zijn, op hun bescherming
konden rekenen.
De Amerikaaiische mijnwerkerebond lieeft
zijn geheel e kas. (en bedrage van 200.000
dollars, ter beschikking van de stakers ge
steld en ee-n motie aangenomen, waarin de
„American Federation of Labour" ver
zocht wordt leen algemeene staking ujt te
schrijven als 'pretest tegen het gebruik van
troepen tegen de stakers.
Verschillende anarchistische, sodaJLsli-
sche en revolutioimairo ve-ïeenigingen heb
ben vertegenwoordigers naar verschillende
steden in den siaat New-York "gezonden,
waar verschillende meetings waren belegd
om te pratestegren tegen de gebeurtenissen
en de houding van Rockefeller in verband
met dc staking. De verschillende redenaars
verklaarden, dat Rockefeller de schuld van
den burgeroorlog draagt.
Rockefeller Sr. en diens zoon hebben
vele brieven ontvangen, waarin zij mot
den dood worden bedreigd. Heiden zijn
hierover zeer ongerust en liebbea sedert
dc ontvangst dezer brieven hun vil la-paleis
niet meer verlaten. (Ret gebouw is door
schildwachten, omgeven. Toegang is slechts
te verkrijgen na behoorlijke legitimatie.
Vereen Staten en Mexico.
Te Vera Cruz lieerscht een gevoelig ge
brek aan levensmiddelen. De toevoer van de
landzijde lieeft opgehouden en do Amerika
nen zullen de bewoners der stad van voed
sel moeten voorzien. De gezondheidstoe
stand is zeer bedenkelijk.
Uit Tnmpico WordL gemeld, dal de ge-
Xechlcit fusschpn regoerings troepen en re-
hellen om de stad voortduren. (De stad
zou 'dan nog niel zijn ingenomen, gelijk
een telegram Zaterdag meldde). De regoe
rmgstroPpen verliezen er steeds infer
terrein.
Gisteren is up liet departement van ma
rine te "Washington liet bericht ontvangen,
dat beide partijen oen wapenstilstand heb
ben gesloten.
niet meer alleen om haar geld te doen
maar om tiaar naam en voorspraak.
Kvelyne Biggar was „ingeburgerd" in
Berlijn. i
Daarmee was de hoofdtaak van don heer
Von Erxleben en zijn kinderen vervuld en
loon een pijnlijke aanval van zijn oude
kwaal hot nierlijden, den baron weken
lang zijn bed en kamer moert doen hou
den, miste Evelyns hem zelfs niet meer
op haar partijen. Zij had Excellenties ge
noeg onder de oudere hoeren en dames.
Dok tante Eddy, die nog steeds van ieder
voorwendsel gelmuk maakte pm van Rot-
holz over komen, wa,s niet langer on
ontbeerlijk. Want mevrouw Biggar bad gra
vin Sotcr Soer.slieim als vaste logée bij
zicli in luns genomen en die wist nog
vee! beter le reprissen loeren»
Di zijn zieke dagen zou von Erxleben
zich zeer eenzaam gevoeld hebben, als bij
tenminste Gwendoline niet gehad had. die
hem gezelschap hield, zoodra zij tijd bad.
Börries en Ingrid genoten hun loven, hun
jeugd en alle genoegens van pon seizoen
in Berlijn en Ilaunshcinz had oen uit-
nooiligiitg van Beate aangenomen om aan
boord van het jacht de zuidelijke zon
een paar weken op zijn kunstenaarsziel te
laten inwerken. Zijn eerste studies en schot
sen waren Gwendoline tegengevallen. De
professor beweerde wol, dat hij talent had,
het moest eerst tot rijphhoift komen
maar Gwendoline, die wist dat Beate den
professor een. enorm hoog honorarium be
taalde voor zijn lessen, wantrouwde het
oordeel van dezen man.
Als zij 's avonds alleen waren en de
baron zich krachtig genoeg voelde om de
lange gang naar Gwendoline's kamer af
te wandelen, dan kwam hij bij baar zitten
H ai ti.
De Anierikaansclie kanonneerboot „Pe
trel" beeft draadloos naar "Washington ge
rei nd. dat de revulutioimairen sedert een
week Puerto Plata hevig aanvatten. Gouver
neur Felin en generaal Paguero, de comman
dant van liet fort, voeren de strijdkrachten
tegen president Bordas aan. De posities
van dezen laatste is slecht. De troepen van
generaal Aria sneden hem den terugtocht
naar Santiago af; hij poogt thans zeewaarts
te ontkomen. De kanonneerboot schoot pp
Puerto Plata en richtte cenige schade aan.
Audiënties.
De gewone audiënties van den minister
van landbouw;, nijverheid en handel en
die van den minister van financiën, zullen
deze weck niet plaats hebben.
Bidderorde.
Bij Kon. besluit van 2 dezer is bevorderd
tot officier in de Orde van Oranje-Nassau,
P. Heering, emeritus predikant bij de Remon-
strantsche Gemeente te 's Gravenhage.
Rechterlijke macht.
De arrondissements-rechibank te Rotter
dam heeft, tor vervulling der vacature van
kantonrechter te Schoonhoven, de navol
gende alphahetischc lijst, van aanbeveling
opgemaakt
mr. H. Manger Cats, substituut-griffier
bij de arrondissement?-recht bank to Rot
terdam
mr. P. wm der Eist, griffier bij hel kan
tongerecht. te Middelburg;
mr. Th. L, Prins, griffier bij het kanton
gerecht te Zierikzoe. (St.ct,)
Raad van State.
De plaatselijke bladen van 's-Hertogen-
boscli zijn gemachtigd liet bericht in de
„Tijd" tegen te spreken, dat voor de vuea-
lure-Borret in den Raad van State in aan
merking zou komen de lieer mr. A. E. J.
baron van Voorst tol Voorst,, commissaris
der Koningin in de provincie Noord-Brabant.
Tweede Kamer.
De Tweede Kamer zal Woensdagmiddag
uiteengaan lot Maandag n.s.. omdat Donder
dag bestemd is voor afdcelingsonderzock
en Vrijdag de staatscommissie voor liet
onderwijs bijeenkomt,, evenals den volgen
den dag.
Nederlanders en DniUchers.
Men seint uit Berlijn aan (le „N. R. CV":
In hol Pruisische Huis van Afgevaardig-
heeft bij de bespreking der begroeiing van
onderwijs dr. Jlaupmann (cenlrumsnfgevaar-
eii zag toe, wanneer zij aan liet werkt
va*. Eerst, vond hij die caoutchouc gebitton
afschuwelijk hij was er trotscb op, dat
hij zijn eigen tanden nog liezat maar
langzamerhand begon baar yyerk hom toch
lo inlercsseercn. j
Do broers en Ingrid waren inlusscheu
achter het geheim gekomen. Zij schrik
ten er erg vim maar hadden er zich
tocli bij neergelegd. Evolyne alleen mocht
er niets van weten. In hun gesprekken)
met Gwendoline vermeden zij tdko toespe
ling op haar betrekking bij professor Siedt
ner.
Toen hun vader, in een opwelling van
goedhartigheid, eens aan tafel Gwendoline's
buitengewone handigheid roemde b'j haal;
technische werkzaamheden, bewaarde Rör-
ritte een ijskoud stilzwijgen. En Ingiïdj
scheen verlegen le worden.
Tegen Kerstmis kregen de rustige avond-
bijecnkunisten van vader en dochter een
aanwinst. De lijd, dien Erwin stationnaiïj
in Rome moest doorbrengen, ,\Va.s om; hij
werd nu aan bet ministerie van Buiten-
landscho Zaken geplaatst. Daar bij veel
vrijen tijd bad, kwam hij hen dikwijls be
zoeken.
Gedurende de afwezigheid van Hauns-
tieinz gebruikte Gwendoline zijn lot atelier!
ingerichte kamer om te werken. Het was
gemakkelijker voor haar vader, want de
kamer grensde aan zijn slaapkamer en zij
kon er Envin ook ontvangen.
Erwin was har'telijk, evenals bij bet eer
ste wederzien, ten minste hij deed zijn -best,
chut te zijn. Maar Gwendoline voelde toch:
ook lusschen hein en baar Was oï iels,
dat hen scheidde* 1 j j
(Wordt vervolgd).