67 Jaar; Woensdag 20 Mei 1914. 14531 De ongekroonde koning. Kennisgeving. Bericht. BUITENLAND. NA DEN BALKANOORLOG. ,Ja CHIEDAMSCHE Dezo courant verschijnt d a g e 1 rj k s, met uitzondering van Zon- En Feestdagen* Pnjjs per kwartaal: Voor Schiedam en Xlaardingen fh. 1.26; franco per post fl. 1.65; Pïijs per week: Voor Schiedam en Elaardingen "10 cent* Afzonderlijke nummers 2 cent Ahonnementen worden dagelijks aangenomen, Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven). Ftjjs der Advertsntiënl Tan 16 regels fL 0.9.2; iedere regel meer 15 cents, Reclames 30 cent per regel, Groote letters naar de plaats die zij innemen.; Advertentiën bij abonnement op voordeeliga voorwaarden* [Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen, In de nummers dia Dinsdag-,- Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen* worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen* Intercommunale Telefoon No. 103. Donderdagavond verschijnt de „Schiedamscho Courant" wegens den Hemelvaartsdag niet. Zij, die zich met ingang van 1 Juni a.s. op de „Schiedamscho Courant" abou- neeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers gratis. Inrichtingen welke gevaar, schade of hinder kannen veroorzaken. (Burgemeester en Wethouders van Schie dam, Gezien het verzoek van: lo. ;\1. VAN BRANDWIJK en L. ORCE IN'EW EG, om vergunning tot het oprich ten van een steenho u worij, in het pand Lange Nieuwstraat 41', kadaster Sec tie L, no. 1601; 2o. de N. V. NEDERLANDSCHE BRAN DERIJ, GISTE ABSIEK en DISTILLEER DERIJ, voorheen do firma's II. JANSEN Co., H. C. JANSEN en HERMAN JAN SEN, om vergunning tot het oprichten van een houtzagerij, gedreven door de bestaande stoommachine van 110 P.K., aan den Noordvestsinge!, no. 37, kadaster Sectie II, no, 638; 3o. J. TANIS Jr., om vergunning tot het uitbreiden van de grof- en kachel smeder ij, in het pand Rotcr- straat 45, kadaster Sectie B', no. 587, door bijplaatsing van 2 clectromotoren, resp. van 1 P.K. en van 0.13 P.K. voor hét .drijven van een boormachine en oen amarilstcen, en de ventilator der smidsvuren. Gelet op de bepalingen der Hinderwet, Doen te weten: dat voormelde verzoeken met de bijlagen op de secretarie der gemeente zijn Ier visie gelegd; dat op Donderdag den 4en Juni a.s., des namiddags ten 2 ure, ten raad.hu izo gelegen heid zal worden gegeven om bezwaren te gen het toeslaan van die verzoeken in 1 brengen en die mondeling of schriftelijk toe te lichten; dat gedurende drie dagen vóór hel tijdstip hierboven genoemd, op do secre tarie 'der gemeente, van de schrifturen, die ter 'zake mochten zijn ingekomen, kennis kan worden genomen; en dat volgens de bestaande jurisprudentie Roman van PAUL OSKAR IIöCKER. Naar het Duitsch. (Nadruk verboden.) 62) 1 ■Börries zweeg langen tijd. Dan schudde bij telkens het hoofd. „Dat is klinkklare on zin. Dat heb' je zeker met Gwendoline bedacht Jullie lijkt allebei wel... Ge rechte hemel! Wat een misselijk idéel" „Waarom misselijk idee? Ik heb aan leg voor het vak, en zal daarin vooruit komen ik*zal er weldra eerlijk mijn kost mee kunnen verdienen en er voldoe ning in vinden." „Voor meubelmaker te spelen? Jij? Ba ron Haunsheinz von Erxleben?" „Noem jij mij maar meubelmaker, Ber ries, het beleedigt mij volstrekt niet. An deren zullen misschien een stukje kun stenaar in mij waardeeren. Als ik maar een klein 'beetje geluk heb." „Maar verduiveld! Den zoon van je va der zullen zc in jo Waardeeren en ach ten I En dat ze mijn broeder met den lijmpot zien rondloopen dat dat dat is onmogelijk."- ;Waarom?'.'( „Heb je dan alle gevoel voor zoo iets verloren? De zuster tandentrekster de broeder meubelmaker laat Beate nu maar gauwi vroedvrouw worden en tngrid balletdanseres in Metropool. "Fijne famiLie, zeer fijne familie. De overgroot vader veldmaarschalk, de grootvader voert een legerafdeeling aan tegen den vijand, de vader Excellentie en de zoon gaat den hoek om, omdat de lijmpot in het va- niet tot (beroep op eene beslissing ingc- volge de Hinderwet gerechtigd zijn zij, die niet overeenkomstig art. 7 dier Wet voor j het Gemeentebestuur of een of meer zijner leden 'zijn verschenen, ten einde hun be zwaren mondeling toe te lichten. Eu is hiervan afkondiging geschied, waar het behoort, den 20en Mei 1914. Burgemeester en Wethouders roorno&md, M. L. HONNERLAGE GRETE'. Dt Secretaris, i v. LUIK, L.-S. Schiedam, 20 Mei 1914. ALBANIË. Uit Durazzo komt de opzienbarende tij ding, dal minister Ess ad pasja, op bevel van eten vorst, gevangen is gezet en aan boord is gebracht van liet Oostenrijkse!'. Hongaaische oorlogsschip „Szigetvar v a w hij vooiloopig ter beschikking blijft van dm vorst. Deze arrestatie schijnl in nauw verband te staan met een in MiddenjALbanië uit gebroken boerenopstand, die een buiten gewoon dreigend karakter heeft aangeno men en zich onmiddellijk tegen den vor-l richt. Do bevolking verzet zich n.l. im\ band en tand tegeii den militairen dienst plicht, en nikt naar do hoofdstad op. In verband met dezen omsiigen toestand zijn dc Itaiiannsche kruiser „Voltor Pisani" en bet Oostenrijkscho oorlogsschip „Sz>- getvar" alsmede eon aantal Italiaanse!ur en Oosleru'ijksehe torpedobootcn in de bocht van Durazzo voor anker gaan liggen; zij kunnen nu, zoo noodig, de stad legen een aanval van de opstandelingen beschermen. Men veronderstelt, nu, dat Essad pasja bij dezen opstand betrokken is en dat bij die beweging steunde om zich meester te maken van het door do gendarmerie ver laten Durazzo, teneinde zelf het bewind in handen te nemen. Bovendien was hij slecht te spreken over de vredelievende houding der Albancesche regeering tegenover de Epiroten. Dit laatste zal ook wel het onderwerp zijn geweest van een zeer bewogen audiëntie, waarvan een telegram gewaagt en waarin Essad pas ja zijn ontslag indiende. De vorst eiseïde daarop, dat hij zijn lijfgarde, die Essad er voor particulier gebuik op na, hield, zou ontwapenen, zulks in verband ook mot het opdringen der opstandige boeren, welke de partij van Essad pasja in elk geval aan hangen. Essad pasja weigerde aan het ver zoek te voldoen, wist daarop oen öOCMal aanhangers om zich te verzamelen en vuurde gisteren zelf het eerste schol op liet paleis yan den vorst af. Deze ver zocht aanstonds om landing yan intcrnalior nnlc troepen-afdeclingen. Essad's huis woud daarop mot machi ne-geveren beschoten. Verscheidene zijner aan hangers werden ge dood. Essad pasja liet door een parlemen tair om een vrijgeleide naar hot Itaiiann sche oorlogschip verzoeken, wat hem ca pon van dc familie moei worden opge nomen." v „Daarom zul jij den hoek wel niet om gaan, Börries. Als jc andere jo positie kon ophouden, zou in don tegenwoordige» tijd geen van jo kameraden daar aanstoot aan nemen." „Met jou is niet meer te praten, Hauiii- heinz. .Te bent verblind. Dat hebben we aan Amerika te danken. Zeer verplicht. En Pa pa? Wat zegt. Papa van dat prachtige plan?" „Hij weet er nog niets van. Hij was veel te ziek wij konden er niet. met hem over praten." „0, als hij weer gezond is, zal ik er met hem over ptmtoul" riep Börries uit en liegon in cle werkplaats heen en weer te loopcn, terwijl zijn sporen rinkelden. „Dat zal aan mijn besluit niets meer veranderen, Börries. Papa zal mij zeker geen moeilijkheden in den weg leggen om mijn geluk le vinden. Daarenboven hoeft hij dan niet meer voor mij te zorgen. Gwen doline zal alles op zich nomen. l)nl is toch ook voordcolig, voor jou ook, Bör ries." Spottend, medelijdend, trok de cavalerie officier de schouders op. „Die paar gro- sclien, leminé. Een treurige finaleHij bleef in de deur slaan om nog iets Ie zeggen, maar hij was te verbitterdhij wilde met langer praten met zijn broeder. Zij schenen elkaar plotseling niet meer te verstaan. Zender groet verliet bij dc werkplaats. Haunsheinz slaakte een zucht van ver lichting. Het ergste was voorbij. Het bezoek, dat op Tweeden Kerstdag werd aangemeld, bracht meer licht in de sombere zickonkanicrstcmming, die op al- weigerd werd. Hij werd daarop gevangen genomen. t j Ook de personen uit do naaste omgeving van Essad pasja zijn gevangen genomen, j Het paleré van den vorst wordt door oen detachement Oostenrijk.-ehe en Ilaliaajischc troepen bewaakt. Men verwacht te Durazzo de aankomst van meerdere Italkmnsche en Ooftlenrijksche »cliepcn. Uil het rapport van dc commissie van onderzoek inzake de heide Balkanoorlog, laten we hier nog enkele gegevens vol gen: Hoofdstuk V hnndelL over: „Dc oorlog en het internationale recht". „Er is in het internationale recht geen enkele clausule betreffende den oorlog to land en de be handeling der gewonden die niet in meer dere of mindere mate door alle oorlog voerenden geschonden is," zegt het rapport. En het geeft voorbeelden: op het slagveld zijn tal van gekwetsten afgemaakt en tal van gevangenen zijn in massa gedood of overgelaten aan de kwellingen van den honger. ITet gebruik van ontplofbare kogels is herhaaldelijk geconstateerd in het Bul- gaarecho en Grieksche leger. Ook noemt de Commissie nog gevallen van schending van de parlementaire vlag, van aanslagen op ambulances en hospitalen, die het kruis van Genève had bobo oren te beschermen. Van de „Economische gevolgen van den oorlog," waarover hoofdstuk VI handelt kan nog betrekkelijk weinig definitief gezegd, worden. Niettemin worden vele cijfers gege ven, gewaarschuwd voor andere, en wordt dc geleden schade zoo goed mogelijk ge schat. Bulgarije heeft de volgende cijfers ge geven: gedood: 579 officieren, 141.313 sol dalen; verdwenen: 710 oflicieren, 7753 sol daten; gewond: 1731 officieren, 102.853 soldaten. Servië geeft op: 22.000 dooden, 25.000 gewonden, 45.000 zieken. De materieelc verliezen zijn door de staten aldus opgegeven: Bulgarije: 1.200.858.223 francs. Griekenland: 4G7.S78.7G-1 francs. Servië: 590,863.000 francs. Deze cijfers moeien echter met voorzich tigheid worden aanvaard want zij hebben moeten dienen tot grondslag van tie eisehen, die de oorlogvoerende partijen in de fi- naneicele commissie te Parijs hebben in gediend en waarschijnlijk zijn zij opzettelijk to boog aangegeven. Aan den anderen kant moeien de gewc- zen bomtgenooten, gelijk bekend, een deel van de Ulloniaansehe schuld overnemen, waarvan de financieelc commissie te Parijs dc grootte nog niet heeft, bepaald. De com missie schat, dat de schuld van Grieken land stijgt van ongeveer één miljard fres. Jen drukte nadat Börries den vorigcn avond, hevig vertoornd, van hen gescheiden was. Krwiu von Schreit was weer eens in Berlijn en zijn eerste gang was natuurlijk naar zijn oude vriendinnen. Hij had wel voortdurend met hen gecorrespondeerd, toch voelde hij behoefte mondeling te vertellen van zijn aanstelling. De opperhoulvo.slers- j'laats, die iiij .p 't oogenblik waarnam, was een van de beste van het Saksen- land. De houtvester w.os ernstig ziek. De vaste aanstelling was dus een kwestie van tijd en misschien van tact van den plaatsvervanger. Beate vooral had hem op de hoogte ge houden van de ingrij|onde veranderingen in het gezin. Gwendoline had geen lijd voor particuliere correspondentie: zij voeg de slechts, nu en dan een paar regels hij dc brieven van haar zuster. Erwin bracht een zak vd gofde lijding moe; inver ,zijn betrekking, de (prachtige iiputvesterswoning in liet mooie, oude jacht slot, den kleinen, maar gedistingeerd en en ontwikkelden kring, de uitstekende verbim ding met Hamburg, do prachtige jacht- en bosehgronden. Dc lijding van dc ziekte van den ouden heer had hij reeds door een briefkaart van Beate vernamen. In al haar onrust had zij er nog aan gedacht hem oen Kerstgroet te zenden. Dat er levensgevaar bestond, wisten zo toen nog niet. Vandaag had do specialiteit verklaard, dat hij een tweede operatic on- noodig achtte, daar er in den atejomeenen toestand van den patiënt groote verbetering was gekomen. "Wanneer zc in Gwendoline's werkkamer zaten ,kon men praten zonder in de zieken kamer gehoord te worden. Hier gingen zij i>js zitten met hun gast. Envin hegtoetto tot anderhalf miljard; Bulgarije zal onge veer 400 millioen bij zijn tegenwoordige, schuld van één miljard voegen. De lee rlingen, die de meeste Balkanslafen onlangs hebben gesloten, bewijzen ten overvloede dc financierde offers, waarmee ze bun over winningen, onderst-heideilijk hun neder-dn- gen. hebben moeten betalen. Als slotsom van hel~ onderzoek kan ech ter de uitspraak gegeven worden, dal de Balkanslafen naai- verhouding minder in hun materieele belangen geleden heb hert dan meer gevorderde industrielanden ge leden zouden hebben, waar de werklie den dag aan dag van hun salaris levc-r. De landbouw toch is zoo goed en zoo kwaad het ging door vrouwen en grijsaards voort gezel en do toestand van de spaarbanken is dan ook zeer goed. Het laatste hoofdstuk bespreekt de „nio- reele en sociale gevolgen van den oor log", en logt er nog eens den nadruk op tot welke vrecselijke dingen zelfs een schijn baar om nobele motieven ondernomen oor log aanleiding geeft. ito vrede van Boekarest noemt de com missie terecht „een onrechtvaardigheid, die onmogelijk duurzaam kan zijn", en wel om dat zij willekeurig aan de overwinnaars landen met een vreemde bevolking heeft toegewezen, waardoor dezelfde nationale botsingen in het leven zijn geroepen, die, naai- het heette, do eerste oorlog uit den weg zou ruimen. Dc commissie heeft natuurlijk nog geen historie van den Balkanoorlog kunnen ge ven, maar een werk, dat tusschcn ropor», tagc en historie inligt on voor den laturen historicus, van zeer groote waarde zal zijn. Voor staatslieden, sjpciologcn en moralis ten en voor ieder wien aan gerechtigheid gelegen ligt, hoeft zij overvloedig materiaal verzameld en geschift En dat wel op een onpartijdige wijze. GEMENGDE MEDEDEELINGEN. Engeland. Het Lagerhuis heeft gisteren de derde lezing van het wetsontwerp op de scheiding van Kerk en Staat in Wales aangenomen met 328 togen 251 stemmen. liet wetsontwerp' is nu in drie achtereen volgende zittingen door het Lagerhuis aan genomen en zal thans naar het 1 [oogerhuis voorden gezonden volgens dc bepalingen van de „Parliament Act". Evenfueele verwerping kan nu niet meer beletten, dat liet ontwerp binnenkort wc! wordt. (België. De koning en de koningin van Denemar ken zijn gistenniddag even over drieën le Bi us.se! aangekomen. Zij werden aan liet station ontvangen door den koning, de ko ningin, den burgemeester en hooge ambte naren. 's Avonds was er een galadiner ten pa al dc mooie toestellen op dc werktafel als oude bekenden. Het was bijna een teleur1- stelling voor hem dat Gwendoline vandaag rustdag hield. Hij zag haar Zoo graag be zig met haar flinke, handige handen. En het gesprek ging daarbij altijd zoo opgewekt door. Gwendoline schudde glimlachend het, hoofd, toen hij haar iets dergelijks te kennen gaf. „De laatste maal, beste vriend, was je al heel weinig onderhoudend." ,,tn Heringsd.orf?" Zij keek in de richting van de deur, waar door Rente verdwenen was, toon de pa tiënt had gescheld. „Toen brandde er een vlam, lichterlaaie eu men wist niet of men die meest" blusschen ja of neen." Envin lachte; hij bloosde echter cn ant woordde er niets op. „Zal ik maar weer eens doen of ik heel discreet was?" vroeg Haunsheinz. „Neon, neen, blijf beste jongen," zei Gwendoline. „Wij zijn intusschen heel ver standige, oude menschon geworden." Het moest een scherts zijn, maar er klonk zeldzaam ernstige berusting in haar toon. „Verstandig?" vroeg Envin. „TI hoop dat ik dat nooit zal worden. En onze ouderdom drukt ons gelukkig nog niet. jWij schelen juts' v'jf jaar. Is 't niet? Ren je zoo oud. als ik, Gwendoline, dan zal je eens zien hoe verduiveld jong men wordt in de tweede helft van dc twintig. Dan begint het leven pas." Haunsheinz lachte. (,[Hot leven met je tweeën." Beate kwam uit de ziekenkamer terug. Zij had wat met vader gesproken. Hij luis terde naar hetgeen zij hem vertelde, maar wilde zelf niet antwoorden omdat het hem leize, waarbij hartelijke toasten werden ge wisseld. F r a n k r ij k. In de wandelgangen der Kamer liep gis teren het gerucht, dat minister-president De.uinorgue gisteren in een onderhoud met Poincaré over den politieken toestand met eenige beslistheid had gewezen o-p de mo gelijkheid van zijn aftreden. Poincaré zou zich daartegen hebben verklaard, met de op merking, dat uit de verkiezingen is gebleken dat het land de staatkunde van het kabinet goedkeurt en dal in allen gevalle het resul taat van het eerste debat over de algc- meene politiek moest worden afgewacht Naar liet heet, had Doumergue beloofd later zijn definitief besluit te zullen mededee- lcn; in politieke kringen heeft men echter den indruk, dat Doumergue hoe langer hoe meer schijnt te gevoelen voor aftreding. D u i t s c h 1 a n d. Te Berlijn is gisteravo-nd een vredesdepu- tafie aangekomen, bestaande uit honderd Engel se he arbeiders, meest leden van trade- unions. Zij werd ontvangen door een groote deputatie van de Hirsch-Dunkersche vak- vereeniging cn de christelijke vakvereeni- ging en later toegesproken door oud-minis ter Domburg. Z we d e n. De Rijksdag is gisteren geopend met een troonrede, waarin allereerst wordt gecon stateerd, dat de betrekkingen met de vreem de mogendheden voortdurend vriendschap pelijk zijn. 1 Het voornaamste doei van de bijeenroe ping van den Rijksdag is de behandeling van de verdedigingsplannen, die het land voldoende veiligheid moeten verschaffen. De koning hoopt, dat de Rijksdag dc wel overwogen voorstellen der regeering zal aanvaarden. Alle andere overwegingen moe ten achterstaan bij het streven oni het land vrede, veiligheid en onafhankelijkheid le waarborgen. De gevraagde offers zijn niet gering, maar toch ook niet te groot, daar ze worden gebracht voor het vaderland. Jn de troonrede wordt voorts een grond- welswijziging aangekondigd, die een andere indceling der staalsdo-partementen zal mo gelijk maken. Tor dekking van de uitgaven in eens voor de verdediging is een weerbelasting uitslui tend voor groote vermogens en inkomens in uitzicht gesteld, echter nog niet voor 1914. t j De gisteren ingediende voorloopigc be groeting voor het jaar 1915 sluit in inkom- slen en uitgaven mot een bedrag van 310,266,100 kr., terwijl de in Januari inge- te veel inspande. Maar naar Börries lind hij1 gevraagd. Zij had natuurlijk een noodleugen: bedacht en verteld dat hij gisteren In ook vandaag thuis geweest Was en hem liartei- lijk liet groeten. Nu nam hot gesprek der vier jongelui een ernstige wending. Envin hoorde nog van veel verdriet, dac zij dc laatste maanden hadden doorgemaakt; ook vernam hij woari- om Börries tuist had gehad met zijn broei! en zusters. i „Hij heef! altijd geleefd in den beperkten kring van de kleino wereld der gardeduite-. mints met hun beperkte levensopvatting,'! zei hij. „Hij staat nog op liet standpunt van den kadet. Laat hem heL leven maar e<-ns ingaan, dat zal hij voel loeren boi- grijpen, waar hij nu de schouders voor op haalt." „Maar jij zult. onzen goeden Haunsheinz dan toch niet beekman! %reroordeelen, Ed win?" vroeg Gwendoline glimlachend. „Neen. Zijn besluit bevalt mij. Er waait een frissche wind, waarmee men de wereld kan omzeilen. Als ik eens trouw, moet hij nog allerlei aardige dingen voor mij tinfr meren. Maar volgens stijl, hoor jongen.!'' Steeds weder koerden hun gedachten tot Berries terug. Beate was diep bedroefd, dat haar broeder slechts vonv/jten voor haa:t' over gehad had in plaats van deelneming.- P>ij de herinnering aan al die moeilijke ure-U kwamen de 'tranen haar weer in de oogein Envin ging naast haar zitten, vatte haar hand en sprak zachljes tot haar Intusschen was Gwendoline de kamer uit gegaan om naar den patiënt te zien. (Wordt vervolgd),.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1914 | | pagina 1