67"* Jaargang.
Woensdag 27 Mei 1914.
No. S4536
Schetsen uit West-Hoorwegen
Dege oourant verschijnt d a g e I ij k b, met uatrondoring van Zon- en Feeatdogesh
Ergs per kwartaal: ïoor Schiedam en Ylaardingen fl, 1.26, franco
per post fl. 1.05.
pjjp per week: Yoor Schiedam en Ylaardingen "10 cent,
'Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen,
AdverteniiSn voor het eerstvolgend nummer moeten de» middags vóór Ben
5® can hot Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Erj^ der Advertfintiënj ïan 18 regel» fl.- ö.82j iedere regel meer
16 cents, Reclamss 90 cent gar tegel, Groots -letters naar de plaats die Eg
innemen,
Advertentiën bg abonnement op voordoeliga. voorwaarden,- Tarieven
hiervan rijn gratis aan het Bureau te bekomen,
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen* worden 'zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prgs
van cents per advertentie* bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoeoj
Intercommunale Telefoon No, 103.
Bericht.
Zij, die zieb met Ingang van 1 Juni
«.e. op de „Sehiedamache Courant" abon-
neeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratia.
BUITENLAND.
Schiedam, 27 Mei 1914.
DE VEREEN. STATEN EN MEXICO.
De besprekingen der bemiddeiingsconfe-
rentie te Niagara Falls worden met spoed
gevoerd,, zulte op aandrang van de Me.vi-
eaansche onderhandelaars, die met groot
verlangen een overeenkomst tot stand zuu-
den .willen zien gekomen, vóórdat de pp
standelingen de hoofdstad hebben ver
overd. De gedelegeerden van de Zuidame-
rikaansche republieken hebben echter ver
klaaïd; dat zij zich zullen bepalen tot het
vaststellen van de groote lijnen voor een
overeenkomst en het aan de betrokken par
tijen moeten overlaten d© details te regelen
Met het oog op de groote moeilijkheden
om een eandidaat voor het presidentschap
te vinden, die zoo-wel voor de Mexicaan
schc regeering als voor de opstandelingen
aannemelijk zou zijn, wordt het door som
migen in de gegeven omstandigheden liet
meest verkieslijk geacht voorloopig in Mexi
co een „junta de giqbernacion" in le stol
len, bestaande uit drie personen, één te
Jienoemen door de federale regeering, de
tweede door de constitutionaiisten en de
derde door de drie Zujdam'erikaansche re
geeringen.
De'vertegenwoordigers dezer regeeringen
hebben echter verklaard, de verantwoorde
lijkheid voor zulk een benoeming niet tc
kunnen aanvaarden, daar zij meenen dal
kun laak als afgedaan moet worden be
schouw d, zoodra een algemeene regeling tol
stand is gekomen.
ïnijusschen gaat Hucrta, wien men, zoo
als blijkt, op de conferentie geheel verloo
chent, voort met zijn toebereidselen ter
verdediging. Volgens den Washingt-onschen
correspondent van de „Herald"' zijn Zater
dag'door een stoomschip van de Hamburg
Amerikalijn een hoeveelheid wapenen en
een millioen patronen voor hem aangeko
men te Puerta Mexico en wordt binnen
horknog een zending wapens en munitie ui!
Japan te Salina Cruz verwacht. De com
maiïdant van de Amerikaansclie vloot in de
Stille Zuidzee heeft order gekregen de los
sing niet te bemoeilijken en evenmin te
beletten, dat eventueel oorlogsbehoeften
voor de constitutionaiisten worden ont
scheept. j
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
i van
JORAN O. W|. JUUHL.
Pit het Nocrrsch vertaald door M. A. Z.
JJ
VOORBERICHT.
De .schrijve van de Noorsche vertel I in-
gen, dia wij- hier als feuilleton laten vol
gen, i; in ?jjn vaderland Noorwegen als
zooamdg nog niet lang bekend; zijn eerste
nundei .(waaruit de drie schetsen zijn go
Mmeaj verscheen in den winter van 1912.
Ketgum juunx mot die schetsen, zooals het
tl38 Pn8 'net zijn eerste boek, den
VWm2jy'1ite"J .vertaald in 't Nederlandse!)
uoor Dr. Brede Christensen: in weinige
weken, was zijn letterkundige room geves-
No
Leerde Jonas Lie de Noren de groot
je naton» van Jfordland kennen, Jtmhl
^nuderde een goed waargenomen volks-
JPe van de zeekust in het Westen. Het
eitóchenbestaan in „het grijze rijk", zoo-
Bchorengroepen langs de Noordzee
wf 'LjMiI genoemd worden, is in zijn
®k „echt" weergegeven. Dat „echte" en
or van in de litteratuur nuv
jh '- eenvoudige vertellingen interessant.
W hopen, dat de lezers met genoegen
j,, !?0 pllen kennismaken en meenon.
misschien ook in den sclirijver zelf
hioT^ -^uDcn stellen. Daarom doelen we
1 toit een en ander mede uit de
eutobiqgraphae van den dichter,
«ton* /^hfistiari Kalhammer juuhl werd
ft ™1;c Sratholmen, een handelsplaatsje
dLoL tostedand, een mijl ton westen van
gelegen. Zijn vader had daar een
re? ©r onder
„aer bevolking i-- veel voor den
F r a n k r ij k. t
De reis van president Poincaré naar Rus
land zal' thans einde Juli plaits hebben.
Naar gemeld wordt, heeft de tsaar den
president uitgenoodigd op 20 Juli te konien
en in plaats van drie dagen, zooals aanvan
kelijk het plan was, vier dagen aan hei
Russische hof te vertoeven.
Poincaré zal nu op 16 Juli a.s. ui! Parijs
vertrekken.
Op de terugreis zal hij zich naar Kepen
hagen begeven om het bezoek van den ko
ning en de koningin van Denemarken te
beantwoorden.
Duitsehland.
Prins Oscar, de vijfde zoon van keizer
Wilhelm, heeft zich verloofd met de Meck-
lehburgsche gravin Ina "Maria von Basse-
vvitz.
Uit Potsdam wordt nog gemeld, dat de
verloving van prins Oscar met de tweede
dochter van den Mecklenburgsehen »taats-
minister graaf Bassewitz-Levetzcw, plaats
luid nadat de keizer den prins zijn toe
stemming had gegeven tot het aangaan van
een morganatische echtverbintenis.
De daturn van het huwelijk is nog niet
vastgesteld.
De familie von Bassewitz behoort tot
zeer o-uden Mecklenburgnclren adel.
De bruid werd op 26 Januari 1888 in
Luestow in Meckk-nburg-Schwerin geboren.
Do sociaal-democratische Rijksdagafge
vaardigde dr. Liebknecht publiceert in de
„Verwart.-," nieuwe onthullingen over den
handel in titels en ordeteekenen, waarbij
dr. Ludwig, de secretaris van het rijks-
Verbond tegen de sociaal-democratie, als
bemiddellaar moei zijn opgetreden. Lieb
knecht drukt daarbij een brief van wijlen
generaal Von Lindenau af, waarin deze
verklaart 3000 Mk. te weinig' ontvangen
te hebben ten behoeve zijner bemoeiingen
om aan een jong Beriijnsch geneesheer den
titel van professor en aan een koopman
dien van „handelsraad" te verschaffen, en
(en slotte deelt dr. Liebknecht een tarief
mede, dat voor het verkrijgen van orde
teekenen en litels "bestaat en wel tegen
deze prijzen:
„Orde Roede Adelaar 4e klasse: voor
personen met een doctorstitel 8000 Mk.
voor personen zonder doctorstitel 12.000
Mark. „Kommeraenraf" voor Pruisen:
langs den gewonen weg (met inachtneminrr
der gebruikelijke instanties) 50.000 Mark
langs spoed-weg (met vermijding dier in
stanties) 60.000 Mark. Voor Hessen, Ba
den, Co burg enz. "komt de prijs -ongeveer
10.000 Mark lager. Pruisisch „Komniissions-
ral": 25.000 Mark, waarbij men tot 20.000
vooruitgang, o. a, voor het stoomvaart-*
verkeer. I
Voor do natuur had Juuhl van zijn vroeg
ste jeugd af een open oog. Vooral de zee
oefende haar aantrekking op hem uit. Zijns
vaders huis lag niet zóó, dat men van
daar de zee ken zien, maar 's avonds klom
de jongen de rotsen op om er van te ge
nieten." hij werd niet moede van het sta
ren naar dien kant. Zijn liefde voor de
zee en liet rijk dei' scheren straalt door
in alles wat Juuhl schrijft.
Met schrijven is hij ai vroeg begonnen,
maar voor geen ander publiek dan zijn
jongere broers. Als rijn letterkundige voor
beelden noemt hij eijn landgenoot Alexan
der Kielland en den Deenschen schrijver
lierman Bang.
Op 19-jarigen leeftijd ,was Juuhl in Ko
pen hagencoreespondent voor „Beigens Ti-
dende", de oourant .in Bergen. Maar een
geleidelijke letterkundige ontwikkeling werd
hem door het Jot niet gegund. Zijn vader
stierf, en toen moest hij voor zijn moeder
en broers trachten hot handelsbedrijf voort-
te zetten. Vijf jaren lang ging dat goed, toen
kwam er brand en tegenslag. Het handels
huis ging failliet, en Juuhl had daarna
moeilijke jaren als journalist. Nu. en dan
schreef hij vooa- vde Rengensche couranten
indrukken van natuur .cn volksleven op de
scheren en daarmede .trok hij de aandacht
der lezers. Ook hield hij voordrachten, Waar
bij hij het„dialect der (boeren en vlsschcrs
prachlig wist na ,te bootsen, lederen zo mee
brengt Juuhl op .de scheren dootr en onL-
angt er nieuwe ^aspiraties voor 'zijn dich
terswesric.
I.
AAN DEN VÉR,STEN RAND
DER GRIJZE,SCHEREN.
Als men op een mboiep zomerdag piet
een kustetoambootje uit Bergen naai- de
eilanden in 't .Westen vaart, £'aat de. tocht
Mark kan afdingen. Pruisisch professor,
veer geneesheeren, kunstenaars enz.25.000
Mark. In Cobiirg en de andere bondsstaten
kom! de professorstitel op slechts 20.000
Mark, soms zelfs met meer dan op 18.000
Mark. Hofleverancier van den l zer o£
de keizerin: 15.000 Mark. Hofleverancier
van den kroonprins of de kroonprinses:
12.000 Mark, op welke som eventueel tot
10.000 Mark afgedongen kan worden. Hof
leverancier in Colmig. Hessen enz. 8000
Mark. Hofleverancier in Waldeck-Prymont
slecht» 5000 Mark. „Kammersanger" al naai
de bondsstaat 5000 a 10.000 Mark. Titel
van consul en consul-generaal al naar ge
lang van grootte en bcteekenis der staten
van 10.000 tot 30.000 Mark. Verheffing in
den adelstand in Pruisen: 300.000 tot
400.000 Mark. In Coburg: 250.000 Mark".
S p a n j e.
In de gisteren gehouden Kamerzitting
kwam het tot stormachtige scènes. De lei
der der sociaal-democraten, Pablo Igjcf
si as, hield een heftige rede over de Spaan-
sche Maiokkopolitiek, waarhij hij zich krach
tig tegen den oorlog en de bloedige voor
nemens van de Spaair-chc regeering richtte.
Hij betoogde, dat de regeering onder den
persoonlijken invloed van den koning han
del!, die naar den oorlog drijft. De socia
listen juichten luide deze woorden toe en
riepen„Leve de Republiek". De ander©
afgevaardigden nepen na deze' demonstra
tie: „Leve de koning". Het kwam, tot een
minuten lang tumult. Toen eindelijk de
president de rust ©enigszins hersteld had,
verklaarde hij, dat de beschuldigingen van
Iglesias ongegrond waren en de koning
geen persoonlijke politiek voert. Deze woor
den lokten opnieuw tumult en rumoer uit,
twee, drie uur lang over h©t blauwe fjord,
omgeven door steil rich verheffende rol-
sen. veengronden en met 'hoi (begroeide
sleenvlakten. Bosch ziel men niet Veel,
maar groepjes heester-, roocle huisjes en
grijze hooischuren liggen hi«r en daar aan
sond of bochl en blinken in 't zonlicht.
De boot geeft kennis van haar nadei-
komen door langgerekt stoomfluitsignnal en
zet dan koers naar *n steiger of matigt haar
vaart voor een vzwaa*l geteonle roeiboot bij
de uitmonding van een of ander stroompje.
Daar komt een lief 1)1 end meisje aan
in een boot. ,Ze roeit uit alle macht. Vrien
delijk lacht zo „tegen eon ouden man, die
aan boord met zijn boeltje bezig is.
„Je kan oud worden, als je moet wach
ten, tot jij je er door werkt." zegt de oude
man nomch.
„Vind. je dan ,dat ik zoo oud geworden
bon?" geeft het meisje lachend ten ant
woord.
„Jij
De pude man kijkt haar brommig van
ter rijde aan.
„Ja, hoe dikwijls heb ik niet op groot
vader gewacht!"1
Krachtig slaat ze .daar met baar roode
wangen en 't goudblonde haar onder '1
hoofddoekje uitkomend; haar sterke witte
landen schitterden in de zon.
Met een manlijke greöp ppkt «e 't boeltje
van den ouden man 1
Nu wordt bet land allengs lager.
Blauwe str<ej>cn van de zee glinsteren
in 't westen. De boot -begint te stampen,
witte zeevogels vliegen „met klagend ge-
krijsch in 't rond en de lucht is koel en
ruikt naar zout en zeewier.
Langs tallooze landpunten glijdt men
voorbij. Grijze, door schuim bedekte punten.
Op enkele slaat een kleine Witte vuurtoren
met roodén Jkap_.
Altijd lager Wordt het land.
Grooter en grooter worden de blauwe
met hel gevolg, dat de zitting moest wor
den opgeheven.
Toen de sociaal-desnocraten het l'arle-
incntsgebouw verlieten, verzamelde zich
op straat een aantal demon-tranten. die
„Leve de Republiek" uitrtepmi De poli
tie moest optreden, en ar re-teerde een aan
tal betoogers
Italië.
De Paus heeft in het Maandag gehouden
consistorie een aantal nieuwe km dimden
benoemd. Tof de benoemden hehoorrn o.a
twee Duitsche. prelaten, n.l. mgr. von Hart
maan, aartsbisschop van Keulen, mgr. von
Bettinger, aartsbisschop van Munehen. een
Oostenrijker dr. Pif.fl, voist-aart-bi-schop
van IVeenen en de aartsbisschop van Que
bec, mgr. Begin.
Voorts verkregen liet kardinaalpurper 5
Italianen, een Spanjaard, een Portugees,
een Franschmau (de aart-bisschop van
Lj-on), oen Hongaar zoomede abt Gasquet,
president van de Engelsche Ben-edicüjne.
Rusland.
(Meermalen is reeds de slechte verotand-
Irouding tu&jdien Rijksraad en regeering
cehleken. Maandag was Sit in hooge mate
het geval. De Rijksraad verwierp met 87
tegen 71 stemmen het wetsontwerp* betref
fende de gemeentelijke autonomie en liet
gebruik van de Pools cl ie taal in de pro-
vinei al o instituten in Polen, waar Doema en
regeering zich vóór hadden verklaard, In
verband hiermede is de houding van mi
nister-president Gorernykin de moeite waard
om gade te slaan. Deze is persoonlijk tegen
de wet en heeft toen hij lid va.n den "Rijks
raad was, ook tegen gestemd. Maandag ver
dedigde Goremykin het ontwerp*, "daar hij
het de plicht ran den minister achtte, rijn
persoonlijke gevoelens achter te stelten hij
liet standpunt der regeering.
De stemming van den Rijksraad i-, te
niericwaardigT Waar Goremykin verklaard
had, met instemming van den tsaar te spre
ken.
Servië.
Door den minister van financiën is bij
de Skoepsjtina een voorstel ingediend tot
verleening van buitengewone kredieten voor
bewapening en uitrusting van het Servische
leger ten bedrage van 122,866,000 dinars.
Daarvan zijn bestemd voor de artillerie
en infanterie 92Vs millioen, voor uitrusting
van het leger 21 millioen, voor de genie
troepen 7 millioen en voor de ui rustling
van den geneeskundigen dienst 2 millioen.
De kredieten worden gelijkelijk verdeeld
over de jaren 1914, 1915 en 1916.
Ter dekking der ko-ten zal worden over
gegaan tot emissie van een geconsolideerde
leening. Ter voorloopïge voorziening in de
strepen zee. Totdat het eindelooze blauwe
watervlak geheel te zien komt. tegen een wit
nevelwaas aan den horizon.
Rondom ligt een menigte eilanden, hol
men en scheren, alle»,grijs, 'en daartusschen
nvior en sondwater .met kabbelende doen
de zon gekleurde golfjes-
Klippen, door wild néhuim omringd en
bespal, blinken hier en daar op de blauwe
vlakte, een dreunend geluid vult de lucht,
terwijl de trek in het water fluisterend langs
zeewier en kale kliplioogten sohmui.
En do boot krijgt een 'sterkere golfbewe
ging, helt nu en da n een stootje ter zijde
over en loopt dan met liaa.r voar.-priei moe
dig tegen een ,zoe in, die naai* binnen komt
rollen. Zilte droppéls spatten dan over bet
dek.
Nu fluit de boot lang en veifcondigend.
Ze stevent recht aan op het rijk' wdwir alles
eeuwig grauw is. i
De vaart wordt vertraagd, het stuurrad
op de brug snort rónd, do boot draait om
een landpunt en kruipt in 'een kleine ope
ning tusschen al dat grijs.
En in de verte, diep de bochl in, wordt
schemerig een kleine aanlegplaats zicht
baar met een grijze schuur waar eonige
zwart geteerde booten liggen en bruine net
ten op staken hangen.
Komt men nog dichter bij, dan onlwami
men een plekje geel geworden gras en een
paar roode of grijze huisjes hoven in ©en
bergkloof.
Een man in 't grijs wet oen Zuidwesten-
op. komt langzaam de hoogte af met zijn
vuisten op den rug en 'een zwart stompje
pijp in den eenen hoek van zijn mond.
Ais de boot ©en tijdlang bij den stei
ger gewacht heeft, is de man ben ede t
gekomen. Hij komt aan boord, pakt een kiep
en een met roode rozen beschilderde hou
ten doos en een paap leege visckkdsteai. Zijn
vrouw vólgt met èen paap witgeschuurde
'houten meJ£v*hyi.
betalingen zullen schikkingen worden ge
troffen tu-sclien den Staat en de geschutfa-
brieken resp. banken, in dier voege, dat
schatkistbiljetten met korten looptijd en
verlengbare wissels zullen worden uitgege
ven
De jaarlijks benoodigde bedragen voor
lente en aflossing zullen op de gewone be
groeiingen worden gebracht.
A1 b a n i
De Maandag is, blijkens de telegrammen
uit Durazzo, kalm verloepen.
De internationale commissie kwam in de
Raliaansehe. legatie hiieen en begaf zich
vervolgens naar het paleis van den vorst.
Het resultaat van het onderhoud wordt ge
heim gehouden. Een nationalistisch comi
té begaf zich naar het paleis om over den
binnenlandschen politieleen toestand te
spreken en maatregelen te treffen voor de
handhaving van de orde in de stad.
Te Sjiak verwacht men opt> tan delingen
uit Tirana ter overbrenging van hun wen-
schen aan de oonta-öle-commissie en om
liet herstel van het Turksche bewind te
eischen.
De Oostenrijkseh-Hongaarsrhe minister
van buifenlandsche zaken, graaf Berchtcdd,
verklaarde gisteren in de Oo-tenrijksclie de
legatie te Boedapest omtrent de A'ibauee-
scbe kwestie, dat de thans verkregen op
lossing geenszins een idea al-oplossing is,
maar meer een compromis tu-sc-hen tegen
strijdige belangen, en dit mogelijk gewor
den is, zonder dat het tot een oorlog kwam.
Oostenrijk en Italië wenschen zich zoo wei
nig mogelijk in de Albaneesche zaken te
mengen, omdat zij van T beginsel uit
gaan, de inrichting van den slaat zooveel
mogelijk aan de nationale regeering te moe
ien overlaten. Als in concrete gevallen bij
zondere maatregelen noodïg zijn. dan wor
den deze genomen in overleg met Italië,
hetgeen ook liet geval was bij de voor-
loopige verdedigingsmaatregelen tijdens 8e
jongste gebeurtenissen in Durazzo.
RlNyENLANB,
fan het Hof.
H. M. de Koningin-Moeder heeft "f 1Ö0
doen toekomen aan het comité tot oprich
ting van 'n gedenkteeken brj Quatre-Bras.
Consulaire dienst.
Bij Kon. besluit is aan den heer mr. D.
A. Koolj op zijn verzoek1, -met ingang van
1 dezer eervol omtelag verleend uit zijn
betrekking van consul der Nederlanden te
Emdcn. I
De Waarneming van het consulaat is op
gedragen aan den heer B. Micliielsen. aan
wien in het Nederlandse!) geschreven kan
worden.
De boo! is tot den Verderen tocht gereod.
.Maar op het vooixlek is een oude man be
zig naar iets te zoeken en dus moet er
nog gewacht worden.
llij zoekt hier en daar en licht hot een
en ander op. Eindelijk' vindt hij een tros
ijzerdraad.
,,Ts dat als vrachtgoed opgegeven?" vraagt,
de kapitein van do brug.
Do oude man blijft scharrelen.
De tros moet aan land.
De kapitein roept hem opnieuw iets toe
een twee kéca*.
Het is den ouden man intusschen gelukt
deu tros tusBchen lasten en rommel go-
heel te voorschijn te halen.
„Is dat als vrachtgoed aan boord ge
komen en opgegeven?"!
Nu klinkt er iets scherps in de stem van
den kapitein.
„Hé je er eenige moeite van gehad?"
vraagt de oude man goedmoedig Zacht, ter
wijl hij den tros over de loopplank' trekt.
Dan gaat de boot verder.
Weer ziet Inen niets dan het eeuwige
grijs door do eindelooze blauWe zee als
door een lijst omsloten.
En de boot fluit en legt aan bij een
steiger in een kleine bocht, twaair een geol-
ge worden grasland %t en ©enige mij ze
hullen staan, die in d*e kloof zich pang
verschuilen onder een stuk helling cn grijs
afgebrokkeld steen.
Dat herhaalt zjch keer op keer, tallooze
malen tot de dag om is.
Gij bevindt u in liet grauwe rijf, het
tehuis van den ze&„striH.
(IForcH vervolgd).
„SitfiP is de minachtende benaming
voor. visscbers en visclihoeren aan de West
kust van Noorwegen,
ËDAMSCHE COUIMilT
i~<- f t