De oorlog.
PEGGY HARPER'S SUCCES.
678<e Jaargang.
Woensdag 9 September 1914
No. 14625
Deze bcrarant verschijnt dagel ijks, met uitzondering van Zon- en. Feestdagen,
Prijs (per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25* franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen ndorden. dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend jnummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
i Bureau: Lange Ilaven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der 'Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meeT
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Adyertentiën. bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 9 Sopt. 1914.
De Duitschers in Frankrijk,
De grooto slag.
Over den grooten strijd, die thans gaan-
do is tusschen Parijs en Verdun over een
front van ongeveer 120 kilometer, geeft
een gisternamiddag te Parijs uitgegeven of
ficieel communiqué de volgende bijzonder
heden
ie. Op den Fransehen linkei vleugel dringen
de legeis der baiidgoiioulenwarn toe ook
vooruitgeschoven troepen van de Purrjselie
bezetting behoortn, vooitduiend vooiuitv.m
de oevers der üurcq tot in de stieek van
Montmirad (50 K.M. ten Oosten van Pm ijs).
De vijand trekt in de richting der Manie.
Fransche en Engelsche troepen hebben
tusschen Meaux en Sezanne tal van Duitschers
gevangen genomen, o. a. een bataljon infan
terie en een compagnie met machinegeweren
en bovendien verscheidene caissons buitge
maakt.
2e. Het Fransche centrum is in lievige
gevechten gewikkeld tusschen F óre Chatn-
penoise (aan den spooiyeg van Pm ijs naar
het Oosten), Vilry (30 K.M. ten Oosten van
Fère Champenohe) en een punt ten Zuiden
van het bosch van Argonne (nog 10 K.M.
verder naar liet Oosten)
De F r a n s c h e»n z ij n nergens
-teruggeslagen, de vijand heeft in
tegendeel terrein veiloren bij Vitry leFran-
fois, waar een terugtrekkende beweging der
Duitschers geconstateerd wordt.
3e. Op den Fransuhcn rechtervleugel heeft
een Duitsche divisie een aanval gedaan op
de linie Clióteau SalinsNancy, waar zij is
teruggeslagen ten Noorden van het bosch
van Chainpenoux.
Meer naar het oosten hebben de Fransche
troepen den bergkam van Maudray (in de
Vogezen) en de pas Fourneaux hernomen.
Van het Fransche leger.
De Fransche opperbevelhebber, generaal
Joffre, heeft een dagorder uitgevaardigd, on
der den titel „Notes pour toutes les ar-
mées", die volgens instructie van den gou
verneur van Parijs, Gallieni, driemaal op
drie achtereenvolgende dagen aan alle of
ficieren en soldaten van het leger rondom
en in Parijs word voorgelezen, en de rede
nen der verliezen en nederlagen van enkele
Fransche legerkorps-en aangeeft.
„Altijd als men infanterie in beweging
wilde brengen tot een aanval op een ver-
afliggend doel", aldus Joffre, „vóór de ar
tillerie in actie was gekomen, geraakte zij
onder het vuur der Duitsclie mitrailleurs
en leed zij verliezen, dio vermeden had
den kunnen worden." Bovendien waren dc
infanteriegevechten niet steeds in vo-ldoen-
Roman naar het Engelsch van
LEONARD MERRICK.
de verspreide formatie gevoerd, waardoor
do tegenstander de infanterie vernietigen
en haar ofleu.-ief stuiten kan.
De dagorder geeft voorts belangwekken
de opmerkingen aangaande de Diutsche
laktiek, met name betreffende de gebruik
making va" ,valerie-divisies, die steeds
door kia, r- .,de, voldoende infanterie ge
steund w en. Voortaan, beveelt genei aal
Joffre, moet ook de Fiansche cavalerie bij
het offensief meer op deze omstandigheid
letten.
Deze instructies moeten van nu af aan op
het nauwkeurigst worden toegepast.
Clemenceau verdedigt in enkele inter
views den Fransehen generalissimus Joffie
tegen het verwijt, dat door zijn treuzelen
het geheele noorden van Frankrijk moest
worden prijsgegeven. Uitstel is geen afstel,
meent Clemenceau, en Joffre's talent heeft
tijd noodig om zich te ontplooien. Voorloo-
pig moet het resultaat van zijn strategie,
do inklemming van den vijand tusschen
Parijs en Nancy, bevredigend worden ge
noemd.
De slagv otden. van
Noor d-F r a n k r ij k.
Do correspondent van dc „Külnische Zci-
lung", dr. Cr. Wegener, heeft een tocht van
16 uur ondernomen over do slagvelden
van Ilalanzy, Barancy, Signeuly, Virton,
de vesting Montmedy, daarna volgde hij
do Maaslinie tot Varennes en bereikte Mont-
faupon en Dannevieux. De meeste van de
genoemde plaatsen hadden zeer door den
oorlog geleden. Het hoog gelegen Monlme-
dy, zegt genoemde correspondent, heeft ver
ouderde vestingwerken en is niet beschoten,
maar hot garnizoen, dat een uitval deed,
werd afgesneden en gevangengenomen.
De spoorwegtunnel bij Montmedy is ver
nield en Fransche gevangenen waren reeds
bezig niet de opruiming van het puin, ter
wijl de Duitschc genie al bezig was een
ringlijn aan te leggen. De treinen uit
Duitschland loopen al tot Montmedy. Te
Stcnay was de brug, die men in de lucht
had laten vliegen, reeds door een noodbrug
vervangen.
In den namiddag kwam ik via Sfenay en
Vouziers te Reims mm, dat na een beschio-
J ting van oen uur de witte vlag op do
kathedraal hcesch. De forlcn waren door
do bezetting zonder strijd verlaten en de
Saksische troepen trokken nu zingend de
stad binnen; een kleine patrouille nam den
burgemeester als gijzelaar gevangen.
Do St. Androas-kerk was door een schot
getroffen, do kathedraal heeft echter wei
nig geleden.
De Duitschc troepen, onder von Suchow,
bezetten nu dc forten, do kazernes en de
27)
Dc auteur van een drama, dat zijn loop
baan met schitterend financieel succes in
de provincies voortzette, bleef maar dag
in dag uU op het stukje muur met de water
buis kijken, tusschen andere klerken, die
geen flauw denkbeeld hadden van zijn
praestatie. Zich schamende zoowel over zijn
werk als over do som die hij er voor ge
kregen had, sprak hij er met niemand oyer,
zelfs niet met zijn moeder, toen hij met
Pasohen op een goedkoop biljet naar. Sweet-
ibay ging en er den Zondag en een groot
deel van den Maandag in het pension door-
bracht. Niet in staat ooit een geheim van
anderen te bewaren, zou ze de zaak stel
lig! aan de familie in Regent's Park ge
schreven hebben, en hij' schrikte terug voor
de vragen die ze liem allen zouden stel
len. De gewetensknagingen over zijnachter-
hjOudendheid wist hij liet zwijgen op te
leggen door baar geld te geven voor een I
nieuwe japon, die hij meende dat ze noodig J
liad. Djt buitenkansje stemde liaar des te
"VT,0|0lijker, omdat de Spauldings haar den
Tongen dag (zo kwamen in hun eigen auto,
juist toen al de pensionnairos op de stoep
stonden,) ook geld voor een japon luidden
gegevenen. nadat Christopher vertrokken
faas! verloor ze zijn cadeau met bridgen,
een spel dat ze met de meest blij'moedigb
domheid speelde.
Neen, hij sprak nergens een woord over
zijn stuk, en lo,en er nog een week; of wat
verloonen waren, hoorde hij er ook niets
moer van, totdat een brief van Peggy het
onderwerp weer ophaalde. Aan het hoofd
van haar brief stond: „Groote Schouw
burg", en zo schreef: „Londen Binnenste
(Bfupteia" pvordt hiier ooik ia „do Koninklijke'^
gegeven en heeft al den loop. Wij spelen
zoo wat voor leoge zalen. Ik hen van plan
cr i morgenavond haast je, rep je heen te
vliegen om er nog een stukje van te zien.
remand van onzen troep lieeft een van de
acteurs Van jouw stuk ontmoet gisteren,
en hij zei dat hot overal tjokvolle zalen
trok. !Had je nu maai- tantièmes bedongen
Enfin, een Volgenden keer boter, ouwe
jongen! Naomi komt bij onzen troep. Ik
had note opgevangen, dat er één liaar congé
zou ^krijgen, en zoo gauw ik er don wind
van kroeg, waarschuwde ik N. Leuk, hè?
Al do lu,i bij onzen troep zijn zoo wat
gotrou,wd en ik heb' er geen enkele kennis
(bij," jZo eindigde met veel teederheddsi-
botuigingon „en bleef eeuwig zijn Peggy."
Jn langen tijd had hij niet goo'n natuur
lijk, spontaan briefje van haar ontvangen.
De wekelijksche correspondentie stekte haar
vindingrijkheid zware eischcn, want gewoon
lijk' tliad zo niets niopws te vertellen, en
ze vond het een vervelend en vermoeiend
werk een velletje postpapier te moeten
vullen. [B'if haar vertrek had ze met hem
afgesproken hem eiken Maandag te schrijL
ven, maar dikwijls was haar brief „Don
derdag" gedateerd, en zelfs wanneer ,hbt
Donderdag geworden was en de plicht niet
langer bon worden uitgesteld, volbracht
zo dien mót grooten tegenzin.
De aanplakbiljetten van „Londen Bin
nenste Bjuiten" hadden liaar evenwel oim
grooto pleinen en zijn gelegerd voor do
heerlijke kathedraal bij het standbeeld van
de Maagd van Orleans.
De bevolking houdt zich rustig en bur
gers meL een witten band om den arm
zorgen voor de goede orde.
De oo rl ogs co rr es pon den t van de „Vc>3>-
feiselie Zcitung" meldt uit het Duitsclie
grooto hoofdkwartier
BJij .S tenay en Dun kwamen wij over
oen door de genie geslagen brug overdo
Maas. Het leger van den kroonprins, dat
door bet in de lucht vliegen van de brug
oen geringe vertraging had "ondervonden,
zette nu de verslagen Fransche troepen
opnieuw achterna, lloe verder wij in zuid
westelijke richting oprukken, des to meer
vertoont (het landschap oen beeld van den
oorlog.
Wij trekken voorbij afdoelingen van de
militaire luchtscheepvaart en zien een half
gevuld luchtschip boven den grond zweven.
Precies zoo uitgerust als op do binnenplaats
van een kazerne staan de wagens, noodig
voor do verdere vulLing daar naast. Het
is mogelijk binnen een kwartier een ballon
captif tot een stijgkracht vafl 100 meter
uit zes dezer wagens te vullen.
Deze afdeeling lucbtschippers moest blijk
baar samenwerken met een batterij zwaar
geschut, üe zware artillerie is meestal ver
aciiter hot front opgesteld en de comman
dant der batterij geeft van uit zijn obser
vatiepost telefonisch bevelen over het rich
ten der schoten.
Tusschen de trcin-colonnes en veldkeu
kens komen wij, thans rustende cavalerie
cn marchecrende infanterie voorbij. Aulo-
omnibussen'met gewonden komen ons tegen
In een dorp liggen zorgvuldig verbonden
Franschen op matrassen in de zon te bla
keren. Geen spotwoord, geen minachtende
opmerking wordt uit den monrl der voorbij
trekkende Duitsclie soldaten vernomen.
Te Montfaucort liggen troepen van alle
wapens; kleine trein collonnes rukken naar
den berg op.
in tegenovergestelde richting marcheert
zingend een landweer-reghnent voorbij.
Do mannetjes hebben 30 K.M. geloopen,
blootgesteld aan do geweldige zonnehitte.
Onder dc verzengende stralen der zon val
len de eerste slachtoffers, getroffen door
een zonnesteek. Maar sleeds gaat het voor
waarts naar den vijand. Dat troepen 50
cn 60 K.M. per dag aflegden is meer dan
ce.ns voorgekomen.
Het kanongebulder van Verdun is ver
stomd. Men hoopt op een uitval dor be
zetting-
Onze weg voerde ons helaas over Dun
en Stcnay naar Montmedy terug. Tusschen
Sept Surges en Dannevoii,x is hel slagveld
weder 'gcdcellelijk opgeruimd.
rrnocr dan één reden Verheugd. Niet alleen
beloofden zo haar stof voor haar brief van
deze weck, ze maakten haar ook interest-
sant in do oogen van haar medespelers;
zij was verloofd met dien Christopher Tat-
liam, wiens naam in kleine lettertjes onder
aan do aanplakbiljetten was' te ontdekken.
Natuurlijk had zo den naam van haar aan
staande bekend gemaakt, zoodra hot stuk
was (opgevoerd en te koop geloopen met
't berichtje in „liet Toonecl"1, d.at de „geest
driftige ontvangst" van hot drama aan
kondigde, maar nu begon zo eerst recht
te gevoelen hoe 'n belangrijk persoontje
ze was. Dc eerste actrice, wier vriendelijk
heid iets nodextbuigends had gehad, noemde
haar nu op echt warmen toon „lieve kind"
en zelfs de oude juffrouw (Blaker, die be
weerde bij iBjarry Sullivan's troep geweest
to zijn cn daarom iedereen zeer uit de
hoogte behandelde, werd hartelijk'.
„Ik ga Vanavond eens een kijkje nomen
van „Londen tBjinnonsto Buiten",'1' vertelde
zo aan een jong acteur, met wien zie tusr
schen do coulissen stond te babbelen, ,,'k
Wou dat ze wat opschoten, als ze zoo
blijven sloopen, zal ik er hoogstens tien
minuten van kunnen prolitoeren."
„Ik ga ook," antwoordde mijnheer Nel
son, die oen paar minuten voor haar klaar
was. „Als je wilt, gaan we samen. Maar
verkleedt je dan wat gauw."
(Hij was niet óón van do getrouwde leden
van 't gezelschap, op wie ze gedoeld had,
maan een knappe jongen van omstreeks
haar eigen leeftijd, hoewel liij, als acteur,
zijn jarental verbloemde.
„Ze hebben cr gisteravond als haringen
in oen ton gezeten, hè?"
,>Ta, dat hoorde ik ook. Nu, b'ons
maar op do kleedkamer als je klaar bent.
De val van Maubeuge.
Uit het Duitsclie groote hoofdkwartier
wordt nog gemeld over de capitulatie van
Maubeuge, dat men in Frankrijk en in de
Fransche bladen het gewicht van het be
zit van Maubeuge zeer hoog stelde, daar
het een kruispunt is van de verbindingen
met verschillende landen en vooral daar
het de verbinding met België behocrscht.
Thans worden in Maubeuge tal van Fran
sche gevangenen en gewonden verpleegd.
De Duitsche belegeringstrocpen, welke
voor Maubeuge hebben gelegen, worden
thans reeds voor andere doeleinden ge
bruikt.
Do Rijksdagafgevaardigde
F ra nek. f
Over den dood van den sociaal-democra-
tischen Rijksdagafgevaardigde Franck, die
door een schot in het voorhoofd in den
slag bij Lunéville, het eerste gevecht waar
aan hij deelnam, is gesneuveld, schrijft de
„Vorwarls", dat Franck, die op 31 Juli
ais vrijwilliger naar het front ging, de
laatste jaren al zijn krachten had gewijd
aan een verzoening met het Fransche volk.
Aan het tot stand komen der Berner-Con-
ferentie heeft hij een werkzaam aandeel
gehad. Op deze Conferentie kwamen voor
dc eerste maal Duitsche en Fransche volks
vertegenwoordigers bijeen om de verzoening
der heide nationaliteiten to bevorderen, on
der leiding van Jaurès cn Bcbcl. Ludwig
Franck is thans gevallen op de puinlioopc-n
van dit pogen.
Een protest van keizer
Wilhelm.
Naar van Duitsche zijde gemeld wordt,
heeft keizer Wilhelm den 4en September
j.l. uit het groote hoofdkwartier aan presi
dent Wilson hot volgende telegram ge
zonden: 1
„Ik (beschouw het als mijn plicht, mijn
heer ide president, u, als de meest op den
voorgrond tredende verlegcmvooirdigeir
van dc beginselen der humaniteit, cr van
ir kennis te stollen, dat na de inneming
van ,do Fransche vesting Longwy mijn
troepen ,daar duizenden du nul u m-k egels ge
vonden (hebben, die in een speciale werk
plaats teler Fransche regeering vervaardigd
jwaren. [Dergelijke kogels werden bij ge
sneuvelde cn gewonde soldaten, bij krijgs
gevangenen \cn ook bij do Engelsohd troepen
gevonden. Gij weet, welke verschrikkelijke
verwondingen en welk ontzcltend lijden.deze
kogels veroorzaken en dat liet gebruik er
van door dc algemeen erkende bepalingen
van hot internationaal recht streng verbo
den is.
In verband hiermede richt ik een plechtig
protest tpl u togen de wijze, waarop de
oorlog gevoerd wordt, die tengevolge van de
methode ,van onze tegenstanders een der
Ik zal me haasten. Al moest ik er dood
l),ij neervallen, ik wil cr zijn, voordat
liet uit is!" j
„Nu, jij zult er wel gauw meer van zicri
dan je lief is!j
„Hoe meen je?"
„Üvoni nou! „do liefste jongen op de
gelioele wereld" zal je er toch wd gauw
bij" ongïigoererx Kijk zc eens vod be teekénd
glimlachen! Wat heb1 je 'r ook aan, den
schrijver tot galant lo hebben, als hij je
niet aan een engagement helpt! Inhalig
en berekenend? Je zult ons met ge
noegen ,voor een fijneren troep' in den steek
laten, juffertje! Help me maar eens toe
ziend" En bij oen denkbeeldige guitaar im-
projviseerend, zong hij':
Topn Verliet z' o-ns voor oeri fijner
troep dan deze,
Ging zo spelen voor do branies in
'f Wosij-Emcïl
Vrienden snikten, gansch Van streek,
Maar zo liet oins in den steek,
En is nu een ster die ons niet kcnll"
„idioot flauw 1" zei zo, maar zo lachte
toch >,en vond hom in liaar hart ontzettend
aardig.
„ïk .maak er je geen verwijt van! Vol
strekt niet! Een trouw hart wordt er door
gebroken, maar wat is een hart, verge
leken bij ponden shillings en stuivers? Jul
lie (meisjes zijn nooit anders geweest 1
„(Toen verliet z" ons voor een fijner
troop dan deze
Is mijn gehate mededinger knap, Peggy?".
„[Tenminste boel wat knapper dan jij 1"
plaagde zo terug.
„Loop heen! Als je mjij het eerst onfc-
mpot had, zou hij geen kans hebben gehad
geen schijntje. Ik lees je geheim in jo
meest barbaarscho geworden is, welke do
gcscliiedenis kent. En met alleen hebben
zij gebruik gemaakt van deze gruwzame
wapenen, maar do Bjelgxsclic regoering heeft
de Belgische civiele bevolking openlijk aan
gemoedigd om aan den strijd deel te nemen
cn deze deelneming sedert langen tijd zorg
vuldig voorbereid. De zelfs door vrouwen
en geestelijken in dezen guerilla oorlog ge
pleegde wreedheden, ook aan gewonde sol
daten, artsen en verpleegsters (artsenwer
den gedood cn ambulances beschoten)
waren zoodanig, dat mijn generaals einde
lijk gjedwongen waren, van de strengste
middelen «gebruik Ie maken om do schul
digen to straffen en de bloeddorstig" be
volking 'af to schrikken van de voortzetting
liarer schanddaden.. Lenige doipcn en zells
do nude slid Leuven, mot uitzondering
van hot schoone stadhuis, moeiten in nood
weer tot bescherming mijner it nepen, i er-
woest .worden. Mijn hart bloedt, wanneer
ik zie, dat dergelijke maatregelen onver
mijdelijk geworden zijn en w.iuneer ik denk
aan do tallooze onschuldige lieden, die
tengevolge yan het barbaarscli optreden
van dio misdadiger'-., huis en eigendomi
vorloren hebben. i
(w.g) WILHELM,
I. Jl.'h
Dc Duitschers in België.
Uit Gen t
De burgemeester van Gent hoeft een over-
eenkomst gesloten met den Duilschen com
mandeerenden officier le Oordeghem, ten
einde te voorkomen dat Duitsche troepen
in dc stad zouden komen.
Omtrent deze actie der Duitschers, weet
oen correspondent van de „N. lt. Cl." uil
Terneuzen, d.d. gisteren, het volgende mee
te declen:
„Maandag is oen student van Luik, krijgs
gevangene der Duitschers, hij den burge
meester van Gent gekomen met een brief
van den generaal die het Duitsche leger in
Oosl-Ylnanderen aanvoert. De student had
op eorewoord moeten beloven met of zon
der antwoord bij den genei aal te zullen
terugkceren op straf van bij de eerste ge
legenheid to zuilen worden gefusilleerd. He
denmorgen moest de burgemeester om 9
ure te Oordeghem, een plaatsje nabij Gent,
komen om met den generaal te spreken over
do voorwaarden eeiicr bezetting van Gent.
In zijn biief dreigde de Duitsche generaal
do stad Gent met zwaar geschut te zullen
bombardecron, indien hij ook maar het min
ste verzet ontmoette, ingevolge (Lat schrijven
vertrok do heer Dra tin vanochtend om S ure
per automobiel naar Oordeghem. Do auto
mobiel droeg een witte ilag. Tc ongeveer
11 mjr keerde de burgemeester lenig en
deelde aan hen, die daar waren mede,
dat de Duitschers niet naar Gent zullen
oogen,. Pogguins; jo strijdt tusschen liefdo
en gelddorst! Je gelddorst zal liet winnen,
maar
,/Als jo niet pppnsl, krijg jo een klap,
'om jo ooren," giebelde ze.
„iZou jouw kleine hand, (Lat rozenblaadje,
mij kunnen [-{laan.?"
„'Ik verzeker je, dat dat lieve rozeblnadjo
gevoelig ka.n neerkomen," antwoordde ze,
zich kostelijk amuse-erende, en 2» raakte
met den palm van haar hand togen zijn
wang, hard genoog om als kastijding be
doeld te zijn, (luc.li ook weer zacht genoeg
voor een liefkozing. Zijn joligheid vond
weerklank hij haar, cn liet spoot haar dat
een ooigenblik later haar wachtwoord werd
gesproken. „Adieu!" riep ze wegvliegend,
„vergeet vooral niet op de deur te! bonzen i".
Het was vijf mimiten voor tien toen zo
naar do kleedkamer terugkwam en haar
costuum uitgooide. Ze wreef zich metrocos-
olic in, om do schmink er af to krijgen,-
greep haastig de met vet doortrokken lap
cn stopte liaar gezicht in do wasclikom,
zich met blijdschap bewust dal, de actrices
om haar hoen haat dolle haast heel goed
wisten te verklaren. Nog eer zp klaar was
[werd er getikt en klonk Nelson's opge
wekte stem: „Daar is-io. Laat mij je japon
maar vasthaken, Peggumsl"
Even later vlogen ze do sloeg door, die
op do Caledonian Raad uik'wam. Bieide in
opgewonden vroolijko stemming, wisselden
zo allerlei dwaasheden en plagerijen;onder
[hot oversteken van het donkere -Markot
Srjuare, deecl haar geleider quasi een ver
woeden uitval tegen zijn onzichfcbaron. tegen
stander, cn daagldc haar uit tot een wedr
loop naar het trottoir, 't, Was vrij watamu,-
santer dan er alleen op af to g'aan
(Wordt vervolgd)..
SCHIEOAMSCHE COURANT
