Tweede Blad.
A-l te kras.
67 Jaargang.
Zaterdag 12 September 1914
No. 14628
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
IEDAMSCHE
Deze courant verschijnt dage 1 ijk s,- met uitzondering van [Zon- en Feestdagen,
Prijs (per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fL 1.25.- franco
per post fl. 1.65.
Prijs per -week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen borden dagelijks aangenomen,
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags yóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der 'Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen,
Advertentiën bij abonnement op vooxdeelige voorwaarden. [Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie^ bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Wij vinden in een der Waden een ingezonden
stuk van iemand, die zijn opleiding klaarblijkelijk
aan een universiteit heeft gehad. Wjj noemen
courant noeh persoon, omdat wij hel persoonlijke
element geheel huiten beschouwing willen laten,
waar wij betoogcil willen dat dit ingezonden
stuk is een buitengewoon onverstandige daad,
die verre over de grenzen komt binnen welke
men het onverstand nu eenmaal zijn gang mort
laten gaan.
De inzender wil,- dat elke kiezer zich zal
verbinden nooit op iemand zijn stem voor een
openstaanden regccringszetel uit to brengen ,,dic
niet zijn ecrewoord heeft gegeven en niet no. 1
op zijn politiek program heeft gezet, dat hij
tegen den oorlog is en al zijn invioed zal aan
wenden om den oorlog Ie voorkomen. „Die zijn
ecrewoord breekt, krijgt nooit meer zijn stem."
Gesteld nu eens dat de inzender zijn zin
kreeg, dat alle kiezers in alle landen ais bij
tooverslag deze conditie stelden, die dan ook
door alle gekozenen zou worden aanvaard
wat zou er dan gewonnen zijn
Naar onze overtuiging: niets. Om allerlei
redenon, waarvan wij er een zeer afdoende
zullen noemen.
De meest consequente voorstanders van het
si vis pacom para helium, die dus krachtige
oorlogstoebereidselen willen om den vrede te
handhaven, kunnen zeer zeker deze verklaring
afgeven. Zij hebben persoonlijke en geldelijke
offers over voor de bewaring van den vrede,
die zij zwaar zullen doen wegen tegenover de
tele woorden, tvelko vvelmeenende maar onprac-
tische vredesvrienden daaraan offeren.
Maar zullen dezen zeggen die spreuk
is ontvaar, is huichelarij.
Volmaakt ten onrechte. Wij tvdlen thans geen
voorbeelden uit de allerlaatste geschiedenis aan.
halen, omdat die voor enkelen smartelijk zouden
klinken en omdat wij de dapperheid en do
vaderlandsliefde van geen enkel volk in twijfel
tvillen trekken. Doch ieder kan toch weten, dat
er in dezen althans dén slachtoffer minder zou
zijn geweest als deze spreuk meer consequent
ware toegepast. Of meent men, dat Duitschland
op een gegeven oogemblik Zwitserland zou
hebben aangetast, om b.v. over Gcnève Frank,
rijk binnen te vallen?
Neen natuurlijk. Iioc klein ook, Zwitserland
is een gevaarlijke tegenstander, omdat men
daar de consequenties van het „si vis pacem
para helium" heeft aangedurfd. Men zou zich
daar tegenstanders gemaakt hebben, die naar
verhouding in veel opzichten gelijkwaardig wa-
hen aan de aanvallers. En een zoodanigen
tegenstander haalt men zich bij voorkeur niet
op den hals.
De inzender zou dus de mannen van liet „si
vis pacorn" moeten, aanvaarden en zoodoende
vrijwel niets hereiken. Want eenmaal de wereld
lierscliapen in een legerkamp, dan is oen kleine
vonk voldoende om ineens geheel Europa in
vuur en vlam te zetten. De verschrikkelijke ge
beurtenissen van den iaatsten tijd hebben dat
met voldoende duidelijkheid gedomonslreenl.
Geen gekozene in do door gekozenen des volks
geregeerde landen wilde den oorlog, alle geko
zenen wendden al hun invloed aan om llewi te
voorkomen, niemand brak zijn eerewoord en
ineens was de oorlog er toch.
De verklaring, gesteld liij werd algemeen ge
waagd en algemeen gedaan, zou dus niets uit
werken. Maar bovendien zou, wie in deze rich
ting werkte, veel posiüevo schade aan den
vrede doen.
En wel hierom, omdat het onmogelijk is alle
kiezers, die invloed kunnen hebben op de be
slissing over oorlog of vrede, in gelijke mate
en met evenveel kans op succes te bewerken.
Kon dit, dan zou men ten slotte niets bereiken
maar ook geen positief kwaad.
Doch dit kan niet. En dus bereikt men wèl
positief kwaad. Gesteld, dat men in allo landen
de door den inzender bedoelde lanveging in ge
lijke male op hetzelfde tijdstip kon lieginnen
een stelling, die op zichzelf al liet onmoge
lijke vooropstelt, omdat een dergelijke beweging
in het eene land door de overheid vrij toegelaten,
misschien gesteund, in liet andere land zou
worden tegengewerkt, of misscirfen. half of iieelo
maal onmogelijk gemaakt.
Aangenomen nu, dat dit bezwaar niet bestond,
dan zou men toch onmiddellijk oen geheel ver
schillende uitwerking zien. In do beschaafde
kleine staten zou men dadelijk op aigcmceno
instemming kunnen rekenen, iedereen zou willen
heioven, omdat daar over liet geheel niemand
belang heeft bij den oorlog, niemand winst kan
venvachten van oorlog, het individu niet, maar
zeker ook niet do slaat.
Diezelfde instemming zou men niet vinden
in do groote staten, die van. den oorlog nog
verbetering van him machtspositie en dus indi-
reet en in sommige gevallen op den duur voor
deel voor hun burgers van een oorlog zullen
mogen verwachten.
liet onmiddellijk gevolg van een beweging als
die, welke de inzender zou wenscbon, zou dus
zijn, dat wij in heelo bedoelde kleine staten 100
aanhangers zouden, vinden tegen 10 of 5 in de
grooto staten. 1
Oio 100 aanhangers zullen kunnen verkrijgen,
dat in hun land alles gedaan wordt tegen den
oorlog, de 5 of 10 zullen dat natuurlijk niet
bereiken. Nu zou men kunnen hopen, dat die
100 verstandiger waren, dat zij zouden inzien,
dat zij door tea oorlog voor te bereiden voorioopïg
het best denvrode kunnen dienen tot tijd enwijlo
de groote naties ook zijn overgehaald.
Doch wie zoo hoopt kent de menschheid niet.
Men gelooft graag wat men wenscht. En als men
dus wenscht zich te ontdoen van persoonlijke of
financiëelo lasten voor de defensie van zijn
land, gelooft men. graag, dat men dit niet doet
uit grof egoïsme, doch om de groote beweging
te steunen, die de inzender zou wenschen.
Had zijn beweging dus eenig resultaat, dan
zou het naar onze vaste overtuiging zijn, dat de
kans op oorlog nog weer grooter werd. Immers
zijn „bewegingzou kunnen inslaan bij de klei
ne volkeren en er dozen toe brengen nog weer
minder aan hun defensie te doen dan zij over
het geheel toch al doen.
Er moet voor de kleine stalen eene extra prik
kel zijn om zich te wapenen en zoo den oorlog
buiten hun grenzen te houden. Dien exira prik
kel geven in Zwitserland een krachlige nationale
zin en een nuchter gezond verstand. In de an
dere kleine staten is hij helaas of afwezig, of
weinig werkzaam, daar is over het geheel "geen
prikkel, die kan doen verkrijgen, w.at in de
groote landen het eigenbelang hij geweid en de
glorie doet verkrijgen.
In het belang van den vrede ware het zulk
een prikkel te verschaffen, in het belang van
den oorlog is het door al dergelijke „bewegin
gen" de voorwendselen om hij de pakken neer
te zitten en weinig te doen en weinig te beta
len nog weer krachtiger te maken.
Is er dan geen practisclie vredeslieweging
denkbaar?
In een volgend artikel hopen wij aan te
toonen, dat die wel denkbaar en zelfs wensche-
lijk is, doch dan in een andere ridding gaat dan
de inzender van het gewraakte ingezonden
stuk zich voorstelt.
Opening van de Staten-Generaal.
Programma voor de opening van de Kit
ting der Staten-Ceneraal, te 's-GravenhagO,
op Dinsdag 15 September.
Art 1. Des mi debugs ten twaalf ure zul
len de leden der Staten-Generaal zich be
geven naar de Ridderzaal op het Binnen
hof, en in verecnigde vergadering te za-
men komen, ondier leiding van den door
II. AI- de Koningin Ixmoemdcn voorzitter
van de Eerste Kamer.
Art. 2. De ministers, hoofden ran mi-
nisterieele departementen en de leden van,
den Raad van State zullen zich, des na
middags te één ure, mede in die zaal ver
eenigen.
Art 3. Te kwart vóór één ure zullen in
het gebouw aanwezig zijn:
De grootmeesteres en do dienstdoen ie
dame 'du palais, de groot-officieren der
Kroon, de ceremoniemeester en acht kamer-
heeren, ten einde II. M. de Koningin bij
het binnentreden der zaal vooraf te gaan
of te volgen.
Art. 4. II. M. de Koningin, de zitting
der Staten-Generaal zullende openen, zal te
één ure met den volgenden trein van bet
paleis afrijden
a. Een commando cavalerie lot opening
van den trein.
b. Een rijknecht-majoor en twee rijknechts
te paard.
c. De opper-ceremoniemcester, gezeten in
een rijtuig met twee paarden bespannen^
gaande een lakei naast elk portier.
d. H. M. de Koningin, vergezeld van
Z. K. II. den Prins der Nederlanden, Her
tog van Mecklenburg, gezeten in een staat
siekoets, mot acht paarden bespannen, gaan
de een koetsier naast elk paard, en vier
lakeien naast elk portier.
De opper-stalmeester, te paard, rijdende
naast de staatsiekoets, een weinig achter
het portier ter rechterzijde, en de gouver
neur der koninklijke residentie, te paard, rij
dende een weinig achter het porLior iter
linkerzijde.
Achter de staatsiekoets de officieren van
het militaire huis van II. M. de Koningin,
te paard, rijdende twee aan twee, naar
ouderdom van rang, de oudsten vóór.
e. Een commando cavalerie, tot sluiting
van den trein. i
Art. 5. De trein zal rijdendoor de Heul-
straat, door het Lange Voorhout (Schelp
pad), over den Korten Vijverberg naar het
Binnenhof.
Art. 6. De trein gekomen zijnde aan bet
gebouw, waarin de zitting zal geopend wor
den, zal If. M. de Koningin aan den in
gang ontvangen worden door oen commissie
uit de vergadering, die, voorafgegaan door
den ceremoniemeester, de kamerheeren, de
groot-officieren, en den ópper-ceremonie
meester, H. M. zal geleiden naar de zaal,
waarin de vergadering gehouden wordt
De grootmeesteres en do diens tdoendq
dame du palais, benevens de officieren van
het militair huis van II. M. de Koningin,
volgen onmiddellijk.
Art. 7. De grootmeesteres en do dienst
doende dame du palais plaatsen zich on
middellijk ter zijde achter H. AL
De groot-officieren en de gouverneur der
koninklijke residentie plaatsen zich achter
den koninklijken zetel.
De kamerheeren plaatsen zich rechts, de
■officieren van het militaire huis van H. ML
de Koningin links van den troon.
Art. 8. De zitting geopend hebbende, gaat
K. M. met denzelfden trein, waarmee
Hoogstdezelve gekomen is, en. in de bij
artikel 4 vermelde orde, naar het paleis
terug, zullende de trein den navolgenden
weg nemen:
Van het Binnenhof over den Korten Vij
verberg, door het Lange Voorhout (Schelp
pad), door de Heulstraat, naar het palcis.
Art. 9. (Mimuitscholen uit het geschut
zullen het afrijden van II. AL van het pa
leis en het oogenhlik, waarop Hoogstde
zelve het gebouw verlaat, aankondigen.
De voorzitter van de Verecnigde Vergade
ring der Staten-Generaal, die tot opening
van de zitting 1914—1915 op Dinsdag 15
September zal gehouden worden in de Rid
derzaal op het Bjnnenhof, heeft de §er
kennis te geven:
lo. dat, blehalve de leden der Staten-
Generaal en zij, die in ambtsoosluum recht
van toegang hebben, niemand zal worden
toegelaten, tenzij voorzien van een toe
gangskaart.
Ten einde de strikte handhaving dezer
bepaling te bevorderen, zal deze kaart
hij den daarop aangeduiden ingang van het
gebouw vertoond moeten worden aan de
zich aldaar bevindende ambtenaren van
politie, die zullen worden bijgestaan door
boden der Eerste en der Tweede Kamer;
2o. dat hun, dje op hun .toegangskaart
tot het gebouw zijn toegelaten, verzocht
wordt, zich bij hun komst in de Ridderzaal
zonder verwijl naar de voor hen bestemde
plaasten te begeven en hun plaats niet te
veriatien vóórdat de vergadering door den
voorzitter is gesloten;
3o. dat de toegang tot liet gebouw ge
opend is van 11 uur des voormiddags af;
4o, dat do toegang voor genoodigden na
12 uur zal gesloten worden;
5o. dat voor het publiek een bepaald aan
tal plaatsen beschikbaar is op de tribune.
Do toegang tot deze tribune is door den
Zuidwesttoren (tegenover het gebouw der
Tweede Kamer);
6o. dat, aangezien de overigens nog be
schikbare ruimte het niet toelaat, aanzoe
ken om toegangskaarten voor de bovenge
noemde Verecnigde Vergadering onmogelijk
kunnen worden ingewilligd;
7o. dat alie doorloopende en andere
kaarten, afgegeven tot toegang voor de ver
gaderingen van de perste Kamer en de
Tweede Kamer der Staten-Generaal voor de
vermelde Verecnigde Vergadering niet gel
dig zijn.
Deze mededeelingen is bekken tot ant
woord op de verzoeken van particulieren
om toegangskaarten, mondeling en schrifte
lijk, bij het bureau der vergadering ingeko
men.
Tweede Kamer.
De Tweede Kamer der Staten-Generaal
houdt Dinsdag 15 dezer des namiddags te
3 uren een openbare vergadering.
Nederland en de oorlog.
V<ior het Kom. Nationaal
Steuncomité 1914.
Op 31 Augustus jl. hoeft een der amb
tenaren van de Hkdlandsche B(oton Maat
schappij te 's-Gravcnhage aan het bureau
personeel dier maatschappij voorgesteld,
een gedeelte van het op dien dag te ont
vangen maandsalaris af te staan aan het
Kan. Nationaal Steuncomité 1914.
Het grootste deel, der ambtenaren en Lo
ambten heeft aan dien oproep gehoor go
geren en velen van hen liclbb'en htm bij
drage vatsg-esleld op 10 pCt van het maand-
tractemont.
Aan don penningmeester van liet Kon.
Nationaal Steuncomité 1914 is nu f295.80
ter hand gesteld. i
Be straat van Messina
(Blijkens medcdeeling van llr. Ms. gezant
te R|Ome is do doorvaart door de Straat
van Messina hersteld. (Stct)
Export naar Nod. Oost- en
We st -1 iidi 6.
Exporteurs, die naar Nedcrlandscli-Oosi- pn
Wost-tndië goederen weuschen to zenden, welke
Lil het algemeen lielast zijn door een verbod
van uitvoer, gelieven hun verzoeken tot ophef
fing van dat verbod in ie dienen hij liet depar
tement van koloniën, afdceliag F, De verzoeken
behooren vergezeld te zijn van oenc nauwkeurige
opgave van aard tai hoeveelheid alsmede van
het bestemmingsadres. (Sl.ct.)
Verloven aanmilitairon
Aan de Israëlitische militairen kan ioi vie-
ring van liet Nieuwjaarsfeest van 20—22 Sep
tember verlof worden verleend. Dit verlof komt
in mindering van het gewone om, do 10 of 20
dagen to verieenen verlof.
Wanneer do afstand door een militair af te
leggen bij hot gaan met verlof zoo groot is,
dat liij hij een twoedagsdi verlof geen 21 uur
in zijn gezin kan doorbrengen, dan kan drie
dagen verlof verleend worden.
Dir. bel., InToerr. en Ace.
Mini--.triix.-le benoemingen, Invorderingen
enz. bij de directe belastingen enz.
Gaat af: Deurwaardersdistricten te Am
sterdam. l
Komt hij: Deunvaardersdislrict Utrecht
cn Zaandam. -
OpgehevenDeurwaardersdistrict Maas
tricht.
Deurwaarder tb Hendriks te Zaandam is
als zoodanig benoemd ,te Amsterdam.
Deurwaarder A. IV. Cal jé te Utrecht is
als zoodanig Lenoetnd ,te Amsterdam.
(Ingang 1 October. Den kommies 2de
klasse A. Vrind te Maastricht (si) is met
ingang van 1 October Zwijndrecht in plaats
van Wijk hij Duurstede als standplaats
aangewezen. j
Verplaatst: Ingang 1 October. J. Dik,
komies 2de klasse van Voorst naar Ivlaren-
beek.
II. Nieuwenhuis, komies 2de klasse van
Klarenheek naar Voorst
Ingang 1 November: P. A. Hubregtee,
komies 2de klasse van Zwijndrecht naar
Tcrneuzen (Alg. D.)
Ingetrokken (Verplaatsing: J. Mulder,
komies 2de klasse van Wijk hij Duurstede
naar Btuirn.
(De Belastingambtenaar.)
Belgische kunstwerken op onzijdig
terrein terug.
Het „Ngeuws" doet het volgende ver
haal van een eigenaardige expeditie, die
dezer dagen met succes is volbracht, i
De fa Fred. Muller te A'dam is een
paar jaar geleden in liet bezit gekomen
van een zevental merkwaardige paneolen,
afkomstig uit de oude Abdij van Tonger-
loo in Vlaanderen. Zij gaven voorstellingen
uit het leven van de heilige Dymphna en
zijn toegeschreven aan Gozewinus van der
Weyden, een Vlaming uit de 15e eeuw,
Er moet nog een achtste paneel in deze
dyptiek zijn geweest, den marteldood van
de vrouwelijke heilige voorstellende, maar
dit moet volgens overlevering reeds in
overouden tijd door de kloosterlingen uit
zekere pruderie zijn vernietigd. De heer
Alen sing, chef van 't huis hredcrik .Mul
ler, had deze kostbare stukken qp ver
zoek afgestaan aan de tentoonstelling je
Gent, waarna ze nog voor eenigen tijd al
daar in bruikleen werden gegeven aan het
museum.
Het leek nu .gowenscht, de panoelen we
der terug te lialen. Do heer Adolphe Schlü-
ter, een der medewerkerk van de firma
en uit de veilingzalen in de Doelenstraat
bij velen bekend, werd met deze veraht-
woordelijke laak belast. Rij vertrok over
Vlissingen naar Breskens en verder met
trams over Sluis naar Brugge en van daar
naar Gent. Als Britsch onderdaan die hij
is, reisde hij op een Engelschen pas, die
als teeken van vedheroisdheid een aantal
nog recente Russische slempels droeg. Dit
papier is van groot nut gebleken, want blijk
baar zijn de Engelschen in Wcst-Vlaant
deren thans favorieten. Reeds de Union
Jack in zijn knoopsgat verschafte den heer
S. overal doorgang. In Gent jncldde hij
zich eerst hij den burgemeester, daarna bij
den Nederlands chen consul, den hoer JL
J. Kuyk, die te midden van overstelpende
drukte alle hulp ycrleendc.
In Gent was alles rustig. Er Waren tame
lijk veel Belgische troepen, maar Duit-
schors had men in wijden omirek nog niet
gezien. Op zijn weg door het Land van
Wacs had de lieer S. zelf alleen in do
verte oen troepje ulanen bespeurd. In het
„iHötel de la Poste", op den Kouier, waar
hij intrek nam, waren veel officieren. De
heer Clément liad de bovenverdiepingen ter
beschikking gesteld van het Roode Kruis.
Vele Gentenaars maakten zicli gereed om
naar Engeland over te steken, overtuigd als
zij waren, dat do Durtsehers wel spoedig
komen zouden. (Men weet, dat sedert door
den burgemeester onderhandelingen is ge
voerd, niet het gevolg, dat de Duitecho
troepen, voorloopig althans, de stad niet
zullen bezetten).
Zonder moeite werden de panoelen uit
liet museum gehaald. Zij waren niet de
eenige kunstwerken die in veiligheid wer
den gebracht De kostbare werken in bet
bezit van de stad cn daarbij „De aan
bidding van het Lam", van de Gebroeders
van Eyck (pl.m. 1420), liet wereldberoemde
altaarstuk nit St. Baafs, waren wegge
voerd. Waarheen?Laat ons geen ge
heimen verklappen. Men kap het trouwens
wel raden. 1
Het vervoer van de _pancelem was niet
zoo gemakkelijk1. Het moest j»er as ge
schieden, dat stond van den aanvang vast
Nu had de heer Schltiter na eenige moeite
we] een, niet erg sterk, paard gevonden,
maju hel stond voor een mieserig Wu-
gentje en de paneelen waren groot en
zwaar.... Weer js toen de heer Kuyk een
redder in den nood geworden, vaat hij
leende een „camion" van hemzelf, jebn.
Hinken overhuifden wagen.
Onze reiziger heeft geen wporden ge
noeg om den ijver en de flinkheid van
dezen vertegenwoordiger van Nederland te
prijzen. Als elders in België werd in Gent
hardnekkig geloofd en verbreid, dat ons
land de Duitschers in stilte helpt en dat
wij, erger nog, aan de Duitsche troepen
doorgang hebben verleend in Zuid-Lim
burg! Om deze praatjes afdoende te on
derdrukken heeft de heer v. Kuyk den Gent-
schen burgemeester bewogen tot oen pro
clamatie, waarin het een en het ander uit
drukkelijk weerlegd en voor onze strikte
onzijdigheid werd ingestaan.
Op een vroegen morgen is de heer S.
met zijn kostbare lading uit Gent vertrok
ken en jaa een rit van bijna zes uren door
Vlaanderenland heeft hij Sas van Gent,
in Staats-Ylaanderen, bereikt. Onderweg
werd hij niet meer dan driemaal even aan
gehouden, maar slechts één keer had hij
zijn pas moeten vertoonen. De „Engo^Ch
ilian" mocht vrij j) as scoren. Nu seinde hij
naar Amsterdam: „Ben met txozewiuus
over de grens." Een bewijs, dat hij het
neutrale Nederland had bereikt
De rest ging van een leien dakje Do
paneelen werden op een boot van Braak-
man's dienst geladen, en zoo js de heer S.
venter te water over Missingen en Ttot-
tenlam te Amsterdam teruggekeerd. Do
schilderijen zijn thans weer in do Doe
lenstraat, beveiligd voor alle molest en
voor eventueele branden in Leuvenschon
Irani* 1
Een vermiste chauffeur.
De sedert Maandag vermiste chauffeur
Cixnmermans is gisteravond mot zijn auto
ongedeerd weer in Maastricht teruggekeerd.
Hij was uitgezonden om in 'Relgië een paar
vluchtelingen te lialen. To Port-Leopold
ontmoette Hij een sterke Relgi.sc.ho ruiter-
patrouilie, die hem den doortocht belette.
Men was zeer verwonderd over het zien
van een Duitschen pas. De auto werd nu
nauwkeurig onderzocht en tol bevreemding
van den chauffeur zelf werd in de plooien
van de kap oen Roode-Kruisi-vlag ontdekt
Hij werd nu beschouwd als een Duitse lie
spion en twee dagen door de Bplgen vast
gehouden. Onder bedreiging van hem te
zullen fusiHeeron, werden nu van hem en
z'n auto allerlei diensten gevergd. Telkens
als zo uitreden nam een Bjelgiscli officier
met geladen revolver naast hem plaats.
Langzamerhand echter begon de overtuiging
te wijken, daL hij een Daitec.li spion zou
zijn, vooral toen men aan de achterzijde
van den pas' een in 't Hollandsch gestelde
verklaring van de autoriteiten las, om hem
aan de grenzen ongehinderd te laten pas-
scoren.
Donderdag kreeg hij zijn papieren cn gaf
men hem do vrijheid terug. Zonder onge
val bereikte hij dienzelfden avond Weder
Maastricht. De vlag wias in de plooien
der k|ap blijven liggen, toen de auto in
liet begin van Augustus in dienst van liet
lloode Krujs Was geweest
Kan Duitschland uitgehongerd voorden 1
In do „Deutsche 'Pages Zig." komt de
bekende landbou w-deskundige Waltmann tot
do beantwoording' der vraagol Duitsch
land voldoende voorraden levensmiddelen
hooft? Hij zegt, dat er volstrekt geen reden
is om bezorgd te zijn voor de voeding van
het Dtulschc volk; lol hel binnenlialon van
den volgenden oogst zijn er levensmiddelen
genoeg.
Dat dankt Duitschland in do eerste plaats
aan do gelukkige omstandigheid, dat na
den schralen oogst van hot jaar 1911 drie
rijke oogstjaren volgden, die liet Rijk tot
1 Augustus 1915 voldoenden voorraad
schonken. IIoo dan de toestand is, zal af-
liangen van het weer, en van de goede
verzorging cn mesting der akkers. Toch
zal men goed doen de opbrengst van den
oogst en de vee-voorraden van den vijand,
tenminste voor do verzorging van het Duit
sche leger cn' Van de tallooze gevangenen,
mode in rekening (te brengen.
Want men moet in Duitschland niet ver
geten,- dat het volk' een strijd voert op
leven cn dood, cn dat slechte dan op de
overwinning1 mag worden gerekend, als do
matcrieele voorwaarden, niet beginnen te
ontbreken. Aan dapperheid en offervaardig
heid ontbreekt het, zoomin als aan toer
wijding vo|Or het vaderland. En wanneer
do leidende Engelsche staatslieden gelooven
dat zij Duitschland kunnen, verhongeren,
zoo besluit Waltmann zijn artikel, dan ver
raden pj niet alleen op militair gebied,
