De oorlog.
67"' Jaargang.
Zaterdag 19 September 1914
No. 14634
Eerste Blad
PEGGY HARPER'S SUCCES.
Deze courant verschijnt dage lijk met uitzondering ran Kon en Feestdagen,
Prijs jper kwartaal: iVdor Scliiedam en yiaardingen fL 1.25i franco
per post fl. 1.65.
Prijjs per week: Voer Schiedam en Klaardingen IQ cent*
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen v-orden dagelijks aangenomen.;
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags ivóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
i Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der "Advertentiën: Van 1—6 regels fl, 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemenj
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden, [Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen,
In de nummers die Dinsdag-,- Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen,- worden zoogenaamde kleine advertentiën. opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertently hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Bericht.
Zij, die zich met ingang van 1 Oct.
a.s- op de „Schiedamsche Courant" afoon-
aeeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Levering Kaclielkolen en
Anthraeiet.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam zijn voornemens op Maandag 28
November a.s., 's namiddags 2 uur,aan
te besteden de levering van:
127 ton kachelkolen, i 300 H.L.
anthraeiet,
te leveren franco in verschillende berg
plaatsen.
Inlichtingen verkrijgbaar bij den Direc
teur van Gemeentewerken.
De inschrijvingsbiljetten moeien in ge
sloten enveloppe, waarop een aanduiding,
dat zij een inscbrijvingsbiljet bevat, vracht
vrij worden ingeleverd in de ten Raadhuize
aanwezige bus vóór des namiddags luur
van den dag van aanbesteding.
Kennisgeving.
SCHOUW,
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam;
Gezien art 5 der verordening regelende
den waterstaatkundigen toestand van do lan
derijen en erven, liggende in de gemeente
Scliiedam, tussehen den Rotterdamschen,
Dijk, den Polder Oud-Matlienesse en de be
bouwde kom der gemeente Schiedam;
Brengen ter kennis van de eigenaars van
de landerijen en erven, als in hoofd dezer
bedoeld, dat op Woensdag 7 October a.s.,
des vooreniddags ten negen ure, een
schouw zal gedreven worden over d©
slqoteu om hun land of erf, met de kunst
werken daarin.
Wondende bij deze ieder, dien zulks mocht
aangaan, gewaarschuwd, te zorgen, dat am
de voorschriften alsdan behoorlijk vol
daan zij.
Scliiedam, 19 September 1914.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Roman naar het Engelsch van
LEONARD MERRICK.
36)
,jDat kan ik u niet zeggen," antwoordde
Tatbam. ,,'tls mij nog niet gelukt.'"1
„Maar andere jonge vrouwen, zooals ik,
zijn toch ook dikwijls maar op good goluk
naar do stad getrokken en hebben ca- oen
broodwinning gevonden! In ieder geval,
ik ben niet van plan me gewonnen te geven,
eer ik er toe gedwongen Word eerst
moet ,ik alle pogingen in 't werk stellen!
Denkt u maar eens aan me, als u naar
de muziek op de pier zit te luisteren
dan beleger ik de Londensche uitgevers."
Hij hield zich overtuigd, dat hij zeker
niet zou kunnen nalaten aan haar te denken,
en dat hiji, op zijn vacanlie-nitstapje terug
ziende, een veel sterkeren indruk zoiu be
waren van deze wandeling langs den kron
kelenden landweg, dan ran de opvoering
van zijn melodrama. Het sterkst van alles
zou hemi laiter echter voor den gteest treden
de overstelpende drukte aan het Londen
sche station den volgenden dag en haar
bezorgd gezicht, voor het cabraanrpje. Ons
fcrilligo geheugen vereeuwigt momenten,
zonder eonigözins met onze wenschen of
verwachtingen rekening te houden.
De reis werd zonder oponthoud volbracht,
maar op 't allerlaatste deed zich nog een
kleine moeilijkheid met haar bagage voor.
Burger Avondschool te
Schiedam.
Aan de Burgeravondschool wordt ge
vraagd een:
LEERAAR IN LIJNTEEKENEX EN
PRO JE GT1ELEER.
Aan deze betrekking is verhonden een
salaris van £50 per wekelijksch lesuur, met
5 driejaarjijksche verhoogingen van f 2.50
per wekelijksch lesuur.
Aantal lesuren: 5.
Op zegel gestelde sollicilatiën, voorzien
van de bij 'de wet gevorderde stukken, te
zenden aan den Burgemeester vóór 1' Oc
tober a.s. -
BUITENLAND.
Scliiedam, 19 Sept. 1914.
De strijd in Frankrijk.
Geen verandering.
In de laatste mededeelingen van lietDuit-
sche booidkwaï iier stond thans eindelijk
ook te lezen, dat de Duitschers niet meer
onder den rook der hoofdstad liggen. Noyon,
toch, waar de aanvallen dor Franschen wer
den afgeslagen, ligt meer dan 90 ILM. ten
noorden van Parijs, ter,vijl het gevecht in 't
dal van de Breusch erop wijst, dat inden
Elzas de strijd reeds op Duitschcn grond
wondt gevoerd. 1
Volgens de Duitsche lezing werden hij
Noyon twee Fransche legerkorpsen beslis
send geslagen, met verlies ran batterijen.'
Het gistermiddag uitgeven Fransclte commu
niqué (dat men hieronder kan vinden)
spreekt daarentegen van oen lichtelijk terug
wijken van het Duitsche front
De Duitschers hebben in ieder geval gele-,
genheid gevonden om, ondanks d© vervol
ging, zich op de beuvelenrij 'ten N. der Aisne
in te graven en er andere versterkingen op
te Werpen. Zij maken daar gebruik van het
geduchte belegeringsgeschut, en de strijd
wordt dag en nacht voortgezet, zooals blijkt
uit de vermelding van nachtelijke aanval
len op de Fransche stellingen tussehen
Craonne en ltheLms in het Fransche tele
gram. i
Ondanks dit alles schijnc-n de Franschen
echter op onderscheidene punten do Aisne
reeds over te zijn. Zoo ligt Craonne, waar
de Franschen 's nachts door de Duitschers
werden bestookt, ten Noorden van die ri
vier, evenals Bovry au Bac (20 K.M. ten
N. W. van Rheinis), waar de rechtervleugel
van het Fransche .'entrum staat.
Intusschen blijkt uit liet maken van 2500
gevangenen bij Chateau Brémont (in den
omtrek van Rheinis), uit het terugslaan der
Franschen hij Noyon, en uit ieder détail
der wederzijdschc berichten, dat do Duit-
De kruier die haar koffer zou halen, bleef
zoolang weg, dat Tatham haar alleen liet
om nem te zoeken, en toen lxij den man
gevonden had, mompelde deze dat d© koffer
zpek was. Gelukkig werd hij ten slotte
aan liet jii torste eindo van het perron ont
dekt, toen d© andere reizigers al vertrok-
keYi waren. Haar gezicht straalde van blijd
schap en verlichting, maar gedurende minu
ten waarin ze vreesde dat haar bezittingen
niet in den bagagewagen waren ineegcr
komen, scheen het bloed wel uit haar wan
gen geweken. I
,.'Zoo dan is nu alles in orde! Nogmaals
hartelijk' bedankt, mijnheer TathamIk
hoop dat u prettige dagen in Sweelibhy zult
hebben." j
..[Dank u. En ifk hoop enfin, dat weet
u wel!"
„[Hoewel ik uW goeden raad in den win.l
heb geslagen," antwoordde ze, met een
wel wat zenuwachtig' lachje.
,/'k kV eet niet hoe 't komt, maar ik zie
do zaak vandaag voel minder pessimistisch
in," jokte hij. „Ik hob ©en voorgevoel dat
ik in 't ongelijk zal worden gesteld. Wie
Weet Welk goed nieuws ik do volgend©
week bij u mag komen hoorenl"
De cab' zette zich al in beweging. „Als
u vóór dien tijd van adres mocht verande
ren riep hij, nog .naast het rijtuig voort-
loopendo.
„pat zal ik stellig niet doen voor de
volgende week," antwoordde ze glim
lachend.
En toen ze het hek uitreed en het groot©
Londen om haar heen zag, voelde ze zich
minder verlaten bij de gedachte, dat be hem
de vólgende week terug zou zien.
s-clie troepen nog weinig van hun bewonde
renswaardige veerkracht hebben verloren;
Welk ook den uitslag van dezen verbitterden
dagenlangen strijd moge wezen, niemand
zal aan de militaire eigenschappen, die de
Duitschers daarbij hebben aan den dag ge
legd, zijn bewondering kunnen onthouden.
In het Argonnerwoud, het boschrijke ge
bergte tussehen de Aisi.e en de Maas, schijnt
het ergste nog te moeten komen. Tussehen
Reims, en dat gebergte, maar ook op het
gebergte zelf, versterken de Duitschers
zich, en indien het aan het Fransch-Engel-
sche leger gelukt hun de nederlaag toe te
brengen, 'men kan cr zeker van, zijn. dat
dit inspanning zal kosten.
Oostelijk van de [Maas strekt zich la
Woëvre uit, een vlak hoogland, hier en daar
met meren en plassen. De Fiansche troe
pen staan hier reeds tot Etain toe, en hun,
front schijnt zich hier van Zuid naar Noord
uit tp strekken (van Thiancourt lot Etain).
Tot nog toe verneemt men niet veel van
hetgeen hier voorvalt, dan dat de Franschen
er voeling verkregen met verspreide Duit
sche afdeelingen.
Een Fransch c o m m u n i q u
Het gisterenmiddag te Parijs uitgegeven
offioieele communiqué luidt:
De veldslag duurt voort over het geheele
front van de Oise tot Woëvreer zijn geen
wijzigingen van beloekenis.
De Fransche linkervleugel dringt langzaam
voorwaarts over de heuvels ten noorden der
Aisne.
Een driemaal herhaalde aanval der Duit
schers tegen de Engelschen is mislukt.
Tussehen Craonne en Reims hebben de
Duitschers zeer hevige tegenaanvallen ge
daan; die door de Franschen zijn afge
slagen.
Ook een aanval op Reims is afgeslagen.
In liet centrum, tu-schen Reims en het
Woud van Argonne, hebben de Duitschers
belangrijke versteikingen aangelegd; zij be
waren een zuiver defensieve houding. In
Woëvre is de toestand niet gewijzigd.
In Lotharingen en de Vogezen, nemen de
Duitschers verdedigende stellingen bij de
grens in.
In den Elzas.
Over gevechten, die in den Elzas ten
Noordwesten van Miihlhausen werden gele
verd, wordt aan de „Kölnische Ztg. gemeld
Badensche en Wurtembergsr.h© landweer-
troepen hebben bij Sennheim in gevechten,
rie verscheidei e dagen duurden, een be
slissende overwinning behaald De in geta!
sterkere reservebezetting van Belfort is ver
slagen en over Guebvillers (Gevenheim)
gevlucht. De vijand heeft groote verliezen
geleden.
De gevechten, die in de af'geloopen week
op het front ReiningenZweigliousen
Sennheim zijn geleverd, waren tegen de be
zetting van Btlfort gericht, wel e een
krachtdadiger, uitval had gedaan.
Duitschers en Russen.
Do militaire toestand.
De oorlogscorrespondent van de soc.-dem.
„Vorwiirts" schrijft over den stand der
krijgsverrichtingen:
NEGENDE HOOFDSTUK.
Indien ze een verhaal over hen beiden
geschreven had (en hoewel 'ze er niet toe
kwam, - bekroop haar een paar maal de
lust om een novelletje te schrijven, aldus
beginnende: „De tooneclrccenscnle vaneen
obscuur provinciaal blad zat in een der
loges van den kleinen schouwburg") zou
niets eenvoudiger zijn geweest, dan de om
standigheden hun - verder samentreffen te
Jaten verhinderen, liet pension kon abso-
fuut ongeschikt zijn geweest, zelfs vooreen
verblijf van ocnige dagen, en hij zou, toen
hij er haar een bezoek trachtte I© bren
gen, ten antwoord hebben kunnen krijgen,
dal ze vcrtro'fcken was, zonder een adres
achter te laten. In de werkelijkheid deden
zich echter niet zulke dramatische compli
caties Voor. Het middageten was slecht,
de inwonend© dames drukkend stil en de
kunstmatige opgewektheid van de eigena
res maakte de stemming nog naargoestigcr,
totdat ze haai* hopelooze pogingen slaakte
en in een beschouwing over Tiaar schulden
verzonkmaar daar Theodosia niets beters
voor haar geld verwacht had, bleef ze.
Ze bleef, en toen ze lot haar bittere te
leurstelling gehoord had, dat haar -vrien
delijke correspondent van „De Beschouwer"
uit de stad was en niet voor over een week
weer op 't bureau verwacht werd, bracht
ze baar dagen door met pogingen om de
andere uitgevers, die wel eens werk aam
haar hadden aangenomen, te spreken te
krijgen.
In den beginne hield zo zich stipt aan
een gedrukt formulier, dat haar tot haar
schrik door een beambte in livrei aan den
Vermeld moet worden, dat in Oost-Prui
sen geregelde Russische troepen niet meer
in groote getale aanwezig zijn. De vlucht der
Russen heeft ten slotte tot een algeheele
oplossing van het leger geleid. Generaal
Von Hindenburg jieeft de Russische grens
overschreden, terwijl de poging om de zich
nog in Oost-Pruisen bevindende colonnes
in te sluiten met succes schijnt bekroond
te zijn.
Generaal Rennenkampf heeft zich door
de dwaling laten leiden, te mennen, dat
het grootste deel van het Duitsche leger in
de huurt van Koningsbergen bijeengetrok
ken was. Na do vernietiging van So-on.of.
rekten de weder vereenigde Duitsche troe
pen tegen de versterkte posities van Ren
nenkampf op. Negen dagen lang had hij
den tijd gehad om zich in de lot Gerdanen
vooruit geschoven verschansingen in te gra
ven. Niet ongekende hevigheid vielen de
Duitschers aan, dreven de Russen uit hun
stellingen en dwongen, hen in een wilde
vlucht heil te zoeken.
"Wat onze troepen verricht hebhen is
bovenmenschelijk; 40 a 50 kilometer wer
den in dagmarschcn afgelegd en dan. moes
ten do soldaten 's avonds nog dikwijls met
de bajonet hun. kwartier veroveren. Niet
eerder hebben de soldaten een vrijen
avond gehad, voordat het doel, dc vijande
lijke posities te nemen, bereikt was.
Een vaandrig, aanvoerder van een com
pagnie, die al naar officieren verloren had,
vertelde mijSedert een week hebben wij
geen bed en geen bivak gezien, en, geen
uur ons tot slapen kunnen, nedcrleggen, en
zijn wij niet uit onze kleeren gekomen/.
Slechts nu en dan hebben vrij, staande
in de loopgraven, een korten tijd geslapen,
maai' wij brengen 1400 krijgsgevangenen
v
Een communiqué van den Rtissi-
se hen generalen staf, d.d. .gisteren,
meldt: i
Aan het Pruisische front hebben de troe
pen van generaal Rennenkampf den 17en
September den opmarsch der .Duitschers
op verschillende punten met goeden uit
slag tot staan gebracht. De Duitsche troe
pen trokken terug en namen, andere stel
lingen in. i
Russische buitensporige
heden.
De door de Duitschers gevangen genomen
bevelhebber van het vijftiende Russische
legerkorps, generaal Marios, is geboeid
naar Hallo aan do Saaie vervoerd en zal
voor dep krijgsraad terecht staan. 'Hij had
bevel gegeven om alle plaatsen in Oost-
Pruisen, iu het bereik van zijn troepen,, te
verbranden, ook al namen de inwoners
niet doel aan don strijd en al wilden, zij
voedingsmiddelen gewillig overgeven.
De burgemeester van de Oost-Pruisisclio
stad Neidenburg roept in de dagbladen
hulp en onderstee.ring in, voor de inwoners.
Den 22en Augustus waren Kozakken de
niel-bczeUe stad doorgereden, hadden ge
schoten op do vensters der huizen, inwo
ners gekwetst, en do stad daarna gedurende
drie uren gebombardeerd, zoodat die voor
hel grootste gedeelte is afgebrand. De Rus-
ing;uig werd toegereikt. Op dit formulier
moest ze beknopt invullen al wat zo zich
nauwelijks in staal achtte, breedvoerig en
met aandrang to hespreken. Tegen Don
derdag werd het haar duidelijk, dat ze die
hooghartige eischen ran inlichtingen om
trent haar persoon, te volgzaam beant
woordde. Nadat ze haar onbeduidendheid
dus ai verscheiden malen met on tm(ledigen
de n uitslag gebiecht had, ging ze op de
besliste vraag: „Werkkringeen politiek!
antwoord, zoeken. Ze begon het dus min
der nauw met de waarheid te nemen, vond
cuphemistische termen. Eens zelfs had ze
do Imrtaliteit, die vraag geheel over 't hoofd
te zien, om tot dc ontdekking te komen,
dat do imponeerende hoogwaardigheidsbe-
kleeder aan do deux zijn plicht als vol
bracht beschouwde, wanneer hij haar het
formulier slechts had aangewezen, zonder
er zich in 't minst om te bekommeren, of
zo al dc daarop gestelde vragen invulde
of niet.
Theodosia's eerste indruk van haar Lon
densche .uitgevers was, dat zc gemoedelijke,
nog al praatgrage hoeren waren, van wie
men allerminst de plechtige woordenkeus
verwacht zou hebben, waarmee ze haar
manuscripten hadden teruggezonden. jZoo
was liet hijvoorbeeld bijna niet te geloo-
von, dat het zachtmoedige manneke, dat
haar grinnekend on hing op hot bureau van
„Moeder en Dochters", die onnieedoogcndol
grootmacht kon zijn, die zes maanden ach
tereen, alle verhaaltjes welke ze hem aan
bood, onverbiddelijk had teruggewezen. Hij
verzocht haar zoo vriendelijk, ja, zoo drin
gend bijna, hem nog eens een paar van
haar verhalen te laten zien, .dat het '(tot
sische troepen vernielden verder nog hui
zen en huisraad, zoodat de inwoners niets
meer bezitten dan de kleeren die zij dra
gen.
Uit Duitschland.
De Duitsche luchtvloot.
De Duit-che generale stal maakt bekend,
dat de luchtschepen, in dienst van het
Duitsche leger gebezigd, tot dusver aan de
groote verwachtingen, op hen gebouwd, vol
komen hebben beantwoord.
Dc onvermijdelijke be-chadigïngen, welke
enkelen hunner op hun gevaarvolle verre
tochten hebben opgei oopen. hebben in geen
geval tot het verlies van het schip geleid.
Geen luchfesehhip is in handen van den
vijand gevallen.
Van andere zijd© meldt men nog:
Op de luchtecheepvaartwerven in Duitsch-
land wordt druk gewerkt. Elke week wordt
ten minste één nieuw luchtschip afgeleverd
en ten minste 70 nieuwe vliegtoestellen,
Er hebben zich moer dan 10.000 vrijwilli
gers bij 't leger en meer dan 3000 bij de
marine gemeld voor dienstneming bij do
luchtvloot. Dit zijn meer en deels mecaniciens
en technici.
In tweu talon.
Het te Aken verschijnend blad „Der Volks-
freund" komt thans dagelijks uit in de
Duitsche en Fransche talen, met het doel
om de berichten uit Duitsche bron ook in
België ingang te doen vinden.
Uit Engeland.
Een k onink 1 ij k e boodschap.
In do gisteren in Iiooger- en Lagerhuis
voorgelezen troonrede, waarbij de parle-
mentsziiting wordt verdaagd, wordt, blij
kens een Reu ter telegram o. a. het volgende
gezegd
Door mijn regeering is elke mogelijke
poging gedaan om den wereldvrede te he
llenden. Ik was gedwongen iu oorlog te
gaan ten gevolge van traktaatverplichtin
gen, die moedwillig werden geschonden en
ter bescherming van het recht in Europa
en van de levensbelangen van het Rijk.
Afijn leger en vloot ondersteunen met waak
zaamheid, moed en bekwaamheid, in samen
werking met dappere en trouwe bondgc-
nooten, een rechtvaardige, eerlijke zaak. In
elk deel van mijn Rijk schaart men zich
spontaan en geestdriftig onder onze ge
meenschappelijke vlag. Wij strijden voor
een waardig doel en wij zulten de wapens
niet neerleggen eer dat doel volkomen be
reikt is. Ik vertrouw volkomen op den loya-
lon, oendraebtigen steun van al mijn onder
danen en ik bid dal de Almachtige God
hieraan zijn zegen zal geven.
Koninklijke bewilliging was gegeven aan
de Home Rulewet en do disestablishment-
wet voor de verdaging van het parlement.
Nadat dc Koninklijke boodscliap in hot
Lagerhuis was voorgelezen, door den deputy -
zo hem er een toezond) wel scheen, alsof
zc hem door al wat ze verder mocht schrij
ven, an verrukking zou brengen. Toen ze
echter vertelde, dal ze geregeld werk zocht,
„vreesde" hij. Menigmaal had ze gedacht
dat ze de kolommen, onderteekend „Lady
Forvia", vee) interessanter zou kunnen ma
ken dan „L:, v Forvia" zelf, en alleen haar
schroom het werk van ecu andere vrouw te
verkleinen weerhield haar don uitgever te
vragen, of hji cr over voldaan was. Zijn
glimlachend: -„En hoe bevalt u de rubriek
van Lady Fen'ia? Die bezorg ik zelf,'"
stemde haar dankbaar, dat ze er niet van
gerept had.
Daarna bezocht zc een. uitgever, die be
weerde dat zijn periodiek een voorbeeld
was voor alle uitgevers in Londen zo
was cr niet zéker ran, of hij er de Amie-
rikaansche ook niet bij meende te mogen
rekenen. [Verder maakte ze kennis mot een
redacteur, die vol geestdrift over „litera
tuur" sprak en de onwetendheid ran
de klasse ran lezers beklaagde, naar welke
hij zijn stof regelen moest Hij lx-gunstigde
haar met een paar staaltjes van zijn letter
kundigen smaak parelen van zijn diepe
gedachten en hoewel Theodosia maar
een „niemandjo" was, voelde ze toch heel
goed, dat zijn gewrongen inkleeding niet
zoo bewonderenswaardig was nis hij zich
verbeeldde.
Ten slofte bezocht ze nog een vaderlijk-
goedhartigen uitgever, die haar openhartig
aanried, naar haar geboorteplaats terug te
keeron.
(Wordt vervolgd.}
'ó-C 'W 'cVl v.if
DAMSIEHE
lacdei