61"" Jaargang.
Zaterdag 19 September >914
No. 14634
Tweede Blad
Uit de Tweede Kamer
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s,- met uitzondering van Kon- esn Feestdagen,
Prijs jper kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fL 1.254 franco
per post fl. 1-65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen <v?orden dagelijks aangenomen.
Advertsentiëa voor het eerstvolgend nummer* moeten des middags jróór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der "Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regeL Groots letters naar de plaats die zij
innemen.;
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden, Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen,- worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertêntiej bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen
Intercommunale Telefoon No. 103.
Was men onder Üen druk der tijdsomstan
digheden allicht geneigd geweest, om er
over te denken de sluiting en de opening
van. dé Staten-Generaal met stille trom te
doen plaats hebben, achteraf blijkt het, dat
de negeering zeer goed heeft gedaan, toen
zo in tegcnovergestelden zin besloot En
dat niet alleen, omdat het wenschelijk mag
geacht wooden, dat wij zooveel mogelijk
weer in ons „gewone doen" komen, maar
ook, omdat men de gelegenheid moet la
ten aan liet volkshart om zich te uiten.
En zoo is de sluiting, waarhij enkel dank
gebracht werd aan de "S tafen-Generaal voor
hun trouwe medewerking en de gebruike
lijke opsomming van de behandelde wetsont
werpen achterwege bleef, welkome gelegen
heid geweest voor de honderdon, die op
hot Binnenhof waren vergaderd, om den
minister-president, Gort van der Einden, een
hartelijke ovatie te brengen en in hem het
gansche Kabinet te huldigen. Dit was waar
lijk alleszins verdiend. De wijze, waarop
Idit ministerie de ongedachte {reuzentaak,
die het op de schouders werd gelegd, ver
vult, is hoven eiken lof, en zonder aan do
verdiensten van de overige leden van het
Kabinet te kort te doen, mogen wij zeker
wel zeggen, dat, wie naderhand de bange
dagen van 1914 herdenkt, de namen van
Cort van der Linden, Bosboom en Treub
niet zal vergeten.
En de opening van de Staten-Generaal gaf
do voüiksrertegenwoordiging de gelegenheid,
om met een „Leve do Koningin", dat spon
taner en wanner dan ooit in de Ridderzaal
werd aangeheven, er getuigenis van te ge
ven, hoezeer zij het waardeert, dat Wil
li el mi na, ook in deze dagen in alle opzichten
„Koninginne" is; dat zij voorgaat op een
wijze, die allen electriseert
En niet minder luid steeg uit den volks
mond blijde jubel op, toen de geliefde
Oranjevorstin de trappen van de Ridder
zaal beklom om voor alle groote waar-
digheidsbekleeders van het Rijk de troon
rede voor te lezen.
De Troonrede zelf was precies wat ze
wezen moest, en dus een buitengewoon gc-
luklig stuk. Natuurlijk, dat er in deze om
standigheden niet kon gesproken worden
van hervormingen, die de Regcering zich
voorstelde ie geven; dal er alleen oog kon
zijn voor den toestand, waarin de wereld-
krijg ons heeft gebracht.
Het was niet zonder emotie, dat de Ko
ninklijke mond met dankbaarheid herdacht,
dat onze vriendschappelijke betrekkingen
met alle Mogendheden ongestoord zijn ge
bleven, en dat de volstrekte neutraliteit,
die Nederland in acht neemt en met al zijn
krachien zal handhaven, tot dusver op geen
enkele wijze is geschonden.
Het woord van lof voor de wijze, waar
op de mobilisatie hoeft plaats gehad, zoo
heerlijk afstekende bij den janboel in 1870,
bleef natuurlijk niet achterwege, en wie
op de hoogte van zaken is, zal daarbij niet
alleen gedacht hebben aan Bosboom on
Snijders de laatste was ook bij de ope
ning der Staten-Generaal aanwezig maar
ook een Colijn, wiens hoofdwerk als Mi
nister van Oorlog het geweest is alle maat
regelen voor te bereiden, waardoor een
eventucele mobilisatie zou slagen.
De nadruk werd er op gelegd, dat ons
vaderland met gelijke gastvrijheid alle bui-
tenlandsehe vluchtelingen herbergt; mogei
deze verklaring, van de allerhoogste plaats
gegeven, de kletspraatjes in de buitenland-
sche pers, dat Nederland in deze wol eens
voorkeur betoont, doen verstommen.
Natuurlijk w'erd er ook op den cconomi-
sclien druk gewezen, die door den oorlog
zoowel in het moederland als in de kolo
niën wordt gevoeld; en het was zeer
juist, dat de oproep aan den handel niet
ontbrak, om zorgvuldig alles te vermijden,
wat onze neutraliteit in gevaar zou kun-
n,cn brengen. Het schijnt toch, dat door
de zucht naar winstbejag de voorzichtigheid
\v,ol eens in liet nauw kw;yn.
Do Kamerleden waren zoo goed als allen
aanwezig, behalve de sociaal-democraten.
Hoe lang, vragen Wij ons af, zal doze
kinderachtigheid nog duren? Behoort dan
de "bijwoning" van de opening der Staten-
Generaal, door art. 100 dor Grondwet ver
ordenend niet tof de functie van elk Kamer
lid? Tjpch zeker wel, want bij aanvaarding
van het lidmaatschap van een der Kamers
der Stalen Generaal moet ieder lid volgens
de Grondwet do eed van trouw daarop
afleggen.
Enfin, er is hij de sociaal-democraten
Wol koering, want de meerderheid van hen
had zich met hunne vrojuwen naar liet
Tweede-Kamergebouw begeven, om voor do
venders daarvan do Koninklijken stoet to
zien aankomen, nog één stapje verder, dan
komen zij in de Ridderzaal zelve.
Op denzelfden dag hield do Tweede
Kamer eone vergadering tot opmaking van
de noniisatic voor het voorzitterschap. De
grijze Lieftink presideerde als oudste in
jaren, en bewees alweer hoe* hij de gave
van hot woord heeft door ditmaal buiten
gewoon kort te zijn. Ilij vond het onnoodig
aan de woorden door IE M. de Koningin
dien morgen in -do Ridderzaal gesproken
nog jets toe te voegen, natuurlijk kan Zij
op den steun van do volksvertegenwoordi
gers rekenen, voor welke, zooals voor een
ieder, hard werken in deze tijdsomstandigj-
heden wel het beste was. Laat ons, zoo
eindigde hij met fijnen geest, ons geestelijk
kruit droogliouden, en als het moet, onze
lage landen na,t. De bedekte toespeling,
dat li'ij, als ipok voor ons de wee des gevaars
mocht komen, alles 'moeten doen oan do
onafhankelijkheid van onzen geboortegrond
te "bewaren, viel zeer in de smaak, en do
korte openingsrede van den tij del ijken voor
zitter werd aan het slot met groot gejuich
begroet.
De drie candidatc-n werden alle drie bij
eerste stemming gekozen. Mr. Goeman Bcr
ge-dus werd no. 1 met 75 stemmen, 9 blan
co en één op den heer Duys. Mr. Troelstra
no. 2 met 50 stemmen, 25 blanco. 4 op
den heer van Nispen tot Sevcnaer (Nijme
gen), 2 op den heer Bos en 1 op den heer
Helsdingen. En de oud-voorzititer van Nis-
pen tot Sevenaer (Nijmegen), werd no. 3
met 04 stemmen, 2 op van Nispen, zonder
meer, welke natuurlijk ongeldig waren om
dat er ook voor Rheden een van Nispen
tot Sevenaer in de Kamer zit, 1 op den heer
Beniner, 1 op den heer Duys en 13 blanco.
Er waren naar onze meening te veel
blanco-stemmen, vooral met het oog op
het feit, dat de politieke strijd heet stop
gezet te zijn. .In gewone lijden zou men
over 9 blanco-stemmen van Borgesius niets
zeggen, hoe uitnemend en onpartijdig voor
zitter hij ook is, men moet rekening hou
den met de mcnschelijko zwakheid. En er
zitten nu eenmaal Rechts cenige hyper-
fanatieke elementen, die Borgesius nooit
vergeven, dat hij èn in 1905 èn in 1909 de
veldheer was van het leger dat optrok om
de Coalitie ten val te brengen. Klaar dat
deze elementen zelfs in dezen tijd hun on
christelijk wraakgevoel niet ten offer kon
den brengen aan do zoo noodigc eendracht,
strekt hen niet tot eere.
Klaar veel erger is het, dat er 25 blanco-
sLemmcn voor Kir, Troelstra waren; zijn
de sociaal-democraten soms niet begrepen
ia den algemcénen politieken vrede, en
is dat dc dank voor de uitnemende wijze,
waarop de leider der S. D. A. F. de avond
vergaderingen leidt? Waarlijk, als liet zoo
doorgaat, zien wif den poKtiekqn vrede
niet lang duren, en men mag zich temeer
verwonderen over do woigering van 25
leden van Rechts om hun stem voor vicc-
president op Mr. Troelstra uil te brengen,
waar liun geestverwanten in Amsterdam
weinige dagen geledon den heer Miegen
lot wethouder hielpen maken. Let hier wel
lezer; we liebhen er niets togen, dat
iemand van zoo groote bekwaamheid als de
heer Vliegen wethouder Werd van Ncor-
aiid's hoofdstad; we constateeren alleen,
dat hij zijn benoeming dankt jian, de clo-
ricalen.
In die 25 blanco-stemmen voor Mr. Troel
stra zal wel dc verklaring zijn te vinden,
dat ook de heer v. Nispen tot Sevenaer
13 blanco-stommen kreeg, wat zeer jam-
mor was, want deze oud-voorzitter had
het verdiend met algcmeene stommen geko
zen te worden, maar uit kwaad spruit al
tijd kwaad voort.
De ééne slem op don heer Helsdingen
voor tweeden candidaat was natuurlijk van
den heer Troelstra, zooals die op den hoer
Loeff voor derden candidaat wel van nie
mand anders geweest kan zijn dan, van
den heer v. Nispen tot Sevenaer.
Maar wat te zeggen van de stemmen
voor hel voorzitterschap op de hoeren üuys
en Beumer uitgebracht?
Wc zouden er het liefst over zwijgen,
want het is treurig liet feit 4» moeten con-
statcercn, dat sommige Kamerleden zich
niet te hoog achten voor kwajongens werk,
waardoor de eer van het parlement niet
wordt verhoogd. Dertig jaar geleden zou
wk» iets onmogelijk geweest zijn; toen zou
men zoo gewichtige zaak als do presidcnls-
kcuze niet dienstbaar gemaakt hebben aan
bet maken van flauwe grappen. Dat er in
dezen tijd, nu het voorzitterschap van de
Tweede Kamer gewichtiger is dan ooit,
twee leden konden gevonden worden, die
op Duys en Beumer stemden, is diep treu
rig. Beiden toch zijn zeer jonge Kamer
leden; de bekende eigenschappen van, den
hoer Duys geven hem eren veel aanspraak
op het presidium als een doofstomme op
het dirigeeren van een orkest, en de jonge
Beumer heeft in het jaar, dat achter ons
ligt, nog niet eens de bewijzen gegeven,
dat hem altijd, helder voor den geest staan,
wat een jong Kamerlid past. Maar,
schwamm drüber.
Reeds den volgenden dag werd dc veer
zitter met een alleraardigste rede door den
hoor Lieftinck geïnstalleerd. ïlif wees ex
op, Ime men Borgesius reeds kende als Ka
merlid, als minister en als Kabinetsforma
teur, maar hoe men hem in het nfgeloo-
pen jaar voor liet eerst had loeren vaardee
ren als voorzitter, en hoe hij ook op deze
plaats getoond had te zijn een man van
energie en van karakter.
En zoo is het. Dc politieke tegenstander
sprak Tjij het optreden van Borgesius als
voorzitter, de vrees uit, dat hij te warm
partyman was, om een onpartijdig voorzit
ter te kunnen wezen; maar deze vrees is
geheel Beschaamd en hield geen rekening
met het brecde inzicht van dezen hoogst
bekwamen man. Juist zooals Borgesius, toen
hij in 1897 minister werd, zijn bekende
strijdlust op do Kamcrbanken achterliet, zoo
dat hij bij zijn aftreden van niemand min
der dan Dr. Kuvper den lof kreeg voor
do wijze, waarop hij zich tegenover den
politiek en tegenstander gedragen had, zoo
heeft hij in 1913 den strijdbijl voorgoed
begraven, en ontpopte hij zich als een even
bekwaam als onpartijdig voorzitter, liet zal
hom dan ook een groote voldoening ge
weest zijn, dat de lof, hem door den Nestor
der Kamer geschonken, van heide zijden
met applaus werd onderstreept.
En toen nam de nieuwbenoemde voor
zitter zelf het woord, om te beginnen met
een wooid van dank, dat zijn streven, om
een onpartijdig voorzitter te zijn, werd ge
waardeerd, en zich te beroepen op aller
steun, die hij in dc ernstige omstandigheden
van thans meer dan ooit noodig zou heb
ben. Wijzende op den abnormalen toestand,
die zeer zeker niet zonder invloed zou blij
ven op dc werkzaamheden der Kamer, be
treurde hij het, dat deze wel telkens spned-
eischende ontwerpen noodzakelijk zou ma
ken, maar den eigenlijken hervormenden
arbeid op den achtergrond zou dringen.
Onder luide bravo'l eindigde hij met den
wensch, dat dezelfde geest, waarvan de Ka
mer in den laalstcn tijd zoo overtuigend
blijk bad gegeven, ook in de komende pe
riode haar zou bezielen, en dat ons volk,
vereenigd met II. M. de Koningin, bet vader
land zou dienen. A.s. Woensdag begint het
afdeelingsonderzoek over de Indische 3>e-
g ranting,
Ondcrtusschen is de miiliocnonnota van
den Minister van Financiën ingekomen, en
wij zullen daarvan voorshands maar niet an
ders zeggon, dan dat a'ls tenminste de
„milde gift" van honderd millioen niet bij
eenkomt er Icelijk gedokt zal moeten wor
den. Maar dat is niet zoo erg, als de kneu
zende oorlogsvracht onzen vaderlandscben
grond maar niet komt bezwaren.
BLMËNLAKD.
Consulaire dienst.
Do vice-consul der Nederlanden te Mar-
rakccsch (Marokko-), de beer N. Corlat, heeft
tijdelijk zijne standplaats verlaten en is
naar Mogador vertrokken.
Het vice consulaat blijft voorloopig on
bezet.
Eerste Kaser-rork'czlng
De Provinciale Staten van Friesland heb
ben gisteren in de vacalurc-Bloombtórgwn
den heer Th. KL Th. van Weideren baron
Rengcrs (lil».) te Oenkerk, oud lid vanGed.
Staten en lid der Prov. Staten voor Leeu
warden, met 26 stemmen gekozen tot lid
van de Eerste Kamer.
De heer L. KV. de Vries (Clir.-hist.) ven-
kreegl 1 r'teniin blanco waren 19 stem
men uitgebracht.
Nederland en de oorlog.
Van de Limturgsclin grens.
Ccisteren werden alle auto's, die de stad
aan de verschillende kanten binnenkwamen
en niet van behoorlijke passen voorzien wa
ren, door een militair naar do hoofdwacht
gebracht, waar ze passen, het portret dei-
inzittenden, het merk en nummer van de
auto moesten verwonen. Iïeele files, waar
onder vele Belgische, staan den hcelen dag
bij de hoofdwacht
Klolestrisico v-ctor stoom
trawlers.
Gisteravond is door de stoom tra wie rreede-
rijen te IJmuiden notarieel opgericht de „On
derlinge Oorlogsrisico-Maatschappij", welke
zich uilsluitend de molest-verzekering der
stoomtrawlers ten doel stelt
De gemeente Vel zen neemt voor f25.000
deel in het waarborgfonds en zal 10 pet der
eventucele schaden meedragen tot een maxi
mum van f25.000.
Tot nu toe werden van do trawlervloot
reeds 103 vaartuigen voor verzekering aan
gemeld.
Ook personen huiten het v i ssche rij-1 >edrij£
hebben toegezegd in het waarborgfonds deel
tc namen, om daardoor een belangrijken tak
van nijverheid weer op gang te brengen.
De Besoeki.
liet stoomschip „Besoeki", van den Rot-
terdamschcn Lloyd, dat naar Dover 'was
opgebracht, heeft gisteren de reis naar "Rot
terdam voortgezet
D e G e 3 r i a.
Een Reutertelcgram meldt:
Het Nederlandsche stoomschip „Gelria"
(van den Kon. Hollandschen Lloyd), van
Rio de Janeiro naar Rotterdam, is door
Engelsclie kruisers naar Falmouth opge
bracht, met 100 Duilsche reservisten aan
boord, die krijgsgevangen zijn genomen.
Geïnterneerden.
Elf Duilsche soldaten, die te Maastricht
verpleegd geweest zijn, zijn gisteravond
met den trein van 9 uur 40 min. van daar,
onder gewapend geleide, aan het station
D. P. te Rotterdam aangekomen. Een hun
ner liep zeer gebrekkighij heeft een schot
in een been gehad. Den nacht gingen zij
doorbrengen in de marinierskazerne en he
denmorgen vertrokken zij van daar naar het
depót voor geïnterneerden te Bergen, bij
Alkmaar. t
Vluchtelingen.
Uit Maastricht meldt men aan de „N.
IE Ct.:
We h'ehhcn hier sedert gisteravond
weer een vluchtoord, n.l. aan den Paral
lelweg, tegenover het station. Hedennacht
logeerden er ruim 100 en aan het middag
maal zaten er 125 aan
De bedrijvigheid aan de aanlegplaats van
de booten MaastrichtLuik, aan het Stads
park, neemt met den dag toe. Dc booten
der firma Bonhoimne zijn nu geheel als
vraehtbooten ingericht, terwijl de bootjes
l'llirondelle, die anders dienst deden tus-
schcn Visé en Luik, nu ais passagiers
booten tusschen Maastricht en Luik varen.
Petroleum en Zeep worden in zulke groote
massa's gevraagd, dal aan de aanvragen
niet voldaan kan worden.
Vele Luikenaren doen op deze manier
goede zaken en de winkeliers hier hebben
een besten tijd.
Thans heeft ook de firma Sehaepkons
een wachtdienst op Luik geopend.
Tegen uitvoer van paarden.
Om den ongcoorloofden uitvoer van
paarden zooveel mogelijk tegen te gaan,
heeft de garnizoens-coinmandant te Nijme
gen, luitenant-kolonel P. S. de Voogt, in
overleg mei, den burgemeester van Ubber-
gen en Groesbcek, welke bij Kon. besluit
van 10 Augustus in staal van oorlog zijn
verklaard, pen poli tie-verordening vastge
steld, waarbij bepaald wordt, dat het aan
hen, die krachtens eenig reciit de beschik
king (hebben over weiden, welke geheel
of gedeeltelijk liggen op oen korter alstand
dan 1500 meter van do grens van het ltijk,
verboden is deze weiden voor het grazen
van paarden te gebruiken of te laten ge
bruiken.
Dir. Rallu? en Acc.
KfinLsfcricele benoemingen, bevorderingen,
verplaatsingen, enz. bij den dienst der
directe belastingen
De volgende kantoren zullen door den
ontvanger J. Ci. L. C. van Hulst worden
overgegeven en overgenomenLoosduinen
29 April, Voorburg 30 April.
Do volgende kantoren zullen door den
■ontvanger KI. L. CuaRhério van Weezei
worden overgegeven en overgenomenJttor-
vqojdt 2 (October, Klontfoort 3 October.
Do rjjksklerk 3e klasse A. GaJman te Am
sterdam (D. B. 2o kr.) is aangewezen voor
do tijdelijke waarneming van hot kantoor
1 Uervoort (overneming 2 October).
De kommies 3e kl. KV,. Sirier te Cliaam
Wordt mol ingang van 1 October verplaatst
naar Velden, in plaats van naar Roozendaal.
Verplaatst: Ingang 1G dezer de kommies
2q klasse, II. R. Wijngaard van KVaubach
naar Goor.
Ingjangj 1 (October: de komies 2e klasse
A. Boer, van Lobit naar El burg; A. de
Vries, van Ossenwaard (gr. kr.) naarLobith.
Jngang 10 October: de rijkski. 3e klasse
J. Wind, van Delft (I. en A.) naai- Insp.
Zutphen.
Ingringi 1 (November: de konue* 2e klasse
J. KV. F. van Nieuwenlioven, van Ellewouts-
dijk naar Ruurlo.
Benoemd, ingang 16 October: J. Reiding,
tot rijkski. ten kr. Delft (L en A.) tijd.,
thans part kl. ten kr. Joure.
Ingetrokken verplaatsing: KI. Padmos,
kommies le klasse van .Middelburg naar Ter-
hoyden. (De Belastingambtenaar.)
VLAARDINGEN, 19 Sopt De SLct (no.
220) bevat de statuten van de christelijk
uigvereeniging „Euphonia", te Vlaardin
gen.
emengd Nienws.
Be r Noordam"
Djo heer KV. Krol, kapitein van de „Nocar-
dam", van do ÏIoIland-Arnerika-lijn, gisteren
uit Queenstown te Rotterdam aangekomen,
hoeft aan de ,,N- 11. Ct" het volgende mee
gedeeld
Don lsten dezer vertrok do „Noordam'l
met 34 passagiers eerste-, 86 tweede- en
244 derde klasse uit New-York. De reist
was voorspoedig tot Maandag den 7den.
Dien dag merkten wij aan bakboordzijde
aan do kim een schip op, en omdat wij
den ganschen morgen draadloos in verbin
ding Waren geweest pret do „St Paul",
van do American-lijn, dachten wij, dat het
dit stoomschip was. De vlag konden wij
niet OjiKÏcrscheidcn, Het bleek later de En
gelsclie vlag, te zijn.
Een poos later komt, zeer onthutst, een
van do marconi-officiercn bij mij en zegt:
kapitein, als u niet onmiddellijk stopt, vuurt
hij op de „tNoordam". Ik stoomde naar
het stoomschip, dat do hulpkruiser „Ca-
ronia", van de Cunardlijn, bleek te zijn, toe,
waarop van dat sddp twee losse schoten,
gevolgd door een scherp schot, werden ge
lost. Wellicht iverd gedacht, dat ik met de
„Noordam" op do „Caronia" in Wilde loo-
pen, hoewel de „Noordam" in zijn richting
stoomde om hem tor wille ,te zijn.
Toen do „Noordam" hij de „Caronia'1'
kwam, werd van dat schip liet sein: volle
kracht vooruit, gehcschen. Denkende, dat
de „Noordam" als neutraal schip erkend
was, werd van boord gesalueerd en werden
de machines pp volle kracht vooruit gezet.
Maar nauwelijks wilde do „Noordam" haar
reis vervolgen, of er viel wear een schci-p
schot, vlak voor langs den steven. Tegelijker
tijd werd nu van de „Caroitüa" hot sein:
volle kracht achteruit en stoppen, gegeven.
Toon stopte do „Noordam". Dit geschiedde
drie dagen stemmens ibe vosten het Kanaal
op 4S° 42' Noorderbreedte en 24° 37' Wester
lengte.
Twee officieren van do „Caronia" kwa
men met eenigo manschappen in een sloep
langs zijde en cischten inzage van do
scheepspapieren. Zij zagen daaruit o. m„
dat wij een aantal Duit-die, Oostenrijksdie
en Hongaarsche passagier» aan boord had
den. Dit lieten deze officieren aan den hulp-
kruiser seinen, en zij keerden daarop naar
hun schip terug om mondeling rapport uit
to brengen. Daarop stuurde de „Caronia",
twee officieren en 16 gewapende mariniers
aan boord van do „Noordam", deelde mee,
dat cr gestoomd moest worden in de rich
ting Queenstown, op do Zuidkust van Ier
land, en gaf den te volgen koers aan. Vier
gewapende mariniers kwamen op do brug.
Den volgenden dag, Dinsdag, 's avonds
7 uur, ontmoetten wij het Engelsche oor
logsschip „Doris", dat 2 officieren en 12
gewapende mariniers aan boord van de
„Noordam" overzette, waarna de officie
ren en manschappen van, de „Caronia".
ons verlieten, en dit stoomschip in Weste
lijke richting vertrok. Woensdagavond half-
aehl kwam de „Noordam", begeleid door
de „Doris", te Queenstown, waar men
in de baai ten anker kwam. De scheeps
papieren (cognossementen en. manifesten)
werden onmiddelijk opgezonden naar Cork
en vandaar naar Londen.
Do officieren en mariniers verlie
ten de „Noordam" en werden vervangen,
door een majoor en 20 manschappen van.
do Royal Munster fuseliers.
Van den 9den tot den 16en, September
heeft de „Noordam" in de baai gelegen.
Zondag, den 13den, werden de Duitsohe,
Oostenrijksche en Hongaarsche passagiers
ten getole van 117 van boord gebaald.
Zij zijn naar do Templcmore Yail bij Cork
gebracht, waar reeds meer geïnterneerden
waren.
Twaalf passagiers eerste, oren zooveel
- I -
i 1
iV,l'
