De oorlog.
PEGGY HARPER'S SUCCES.
61ste Jaargang.
Maandag 21 September *914
No. 14635
Bericht.
Drankwet.
LcYeriiif? hacliplkolcn en
Anthracïet.
BUITENLAND.
De strijd in Frankrijk.
Deze courant verschijnt dagelijkss met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs (per kwartaal: iVoor Schiedam en Vlaardingen fL 1.25,- franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen borden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Burean: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels Q. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regeL Groote letters naar de plaats die zij
innemen.-
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per ad verten tie* bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Zij, die zich met ingang van I Oct.
a.», op de „Scliiedamscke Courant" abon-
neeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Burgemeester en Wethouders van Schie-
*y- dam,
- Gelet op artikel 12 der Drankwet;
Brengen ter openbare kennis dat bij hen
is ingekomen oen verzoek van DIRK HENRI
MARTINUS REESE to Rotterdam, om ver
gunning voor den verkoop van sterken drank
in het klein, voor gebruik Ier plaatse van
verkoop in liet benedenlokaal van het pand
Lange Haven 118.
En herinneren dat binnen 2 weken na
deze bekendmaking togen het vcileenenvan
de vergunning schriftelijk bij huil College
bezwaren kunnen worden ingebracht.
Schiedam, 21 September 1914.
Burgemeester en Weihouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE
De Secretarie,
V. SICKENGA.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam zijn voornemens op Maandag 2 8
September as„ 's namiddags 2 uur, aan
te besteden de levering van:
127 ton kachelkolen, 300 II.L.
anlhraciet,
te leveren franco in verschillende berg
plaatsen.
Inlichtingen verkrijgbaar bij den Direc
teur van Gemeentewerken.
De i nsch rirvi ngsbil jet ten moeten in ge
sloten enveloppe, waarop oen aanduiding,
dat zij een inscbrijvingsbiijet bevat, vracht
vrij worden ingeleverd in de ten Ilaadhuize
aanwezige bus vóór des namiddags luur
van den dag van aanbesteding.
Roman naar het Engelsch van
LEONARD MERRICK.
37) i
Eon groot deel van haar tijd werd in
(wachtkamers doorgebracht, waar ze ziqh
amuseerde met naar de werkzaamheden der
andere wachtenden te gissen. De z'waxl-
cn-wit arristen verrieden het doel van hun
komst door de schetsen, die ze met zorg
vasthielden; maar ze vroeg zich gewoon
lijk of, wie van het ncerslachtig-kijkende ge
zelschap do feuilleton-schrijvers wel zou
den wezen; of ze beroepsauteurs, of dilet
tanten zouden zijn en wat liet lot hen zou
brengen, als ze eindelijk werden binnen
geroepen. Somtijds, terwijl zo hen zat te
bespieden, werden ze zelf de helden cn
heldinnen van enïbroyonïsche verhalen, cn
dan speet het haar, dat ze hen haastig
opgerezen bij het plotseling verschijnen van
een jongen, die zijn leven scheen door te
brengen -met het o>p- en afvliegen van de
trap nooit meer te zien, kreeg cn met
liaar onvoltooide romannetje bleef zitton(|
Eén keer sprak ze met iemand in con
•Wachtkamer. Toen zo ongeduldig gezucht;
had: „Hé, wat duurt dat vervelend lang!"
had een vrouw naast haar geantwoord.
„Och, ik voor mij hen al dankbaar, dat ik
ten minste eens even zitten kan!" Zo was
veel kostbaarder gekleed dan Theodosia, on
het jonge meisje, dat haar als welgesteld
getaxeerd had, keek verrast op hij haar treu-
rigen toon.
Schiedam, 21 September.
De toestand.
Een Ledissing op het geweldige gevechts
terrein beo-osten Parijs is nog steeds niet
gevallen. Beide partijen, die zich langs de
geheele linio sterk held,-en verschanst en
ingegraven, matten elkaar af mot aanhou
dende aanvallen, die totnogtoe totgocnbe
slis ten uilslag hebban geleid. Van. Fransche
officieele zijde werd Zaterdagavond melding
gemaakt van een vrij ernstig treffen op het
plateau van Cruonne, waarbij de Franschcn^
behalve het verqvieren van een vaandel,
talrijke krijg-gevangenen zouden hebben g-d
maakt van het 12e en 15o Duitsche leger
corps cn van de Pruisische garde, terwijl
jn 'het centrum de Fransche troepen cenigs-
zins zouden zijn voortgerukt op den weste
lijken kant van hot Argonncnvoud. In oen
niot-officieel telegram uit Parijs wordt ver
zekerd, dat het succes aan den kant der
bondgenooten is, dat volgens krijgsgevangen
Duitschers de Duitsche verliezen zwaar zijn
cn dat ender de gesneuveld© Duitscheiej
zich generaal Ven Schade bevindt
'Het weer moet op hot oorlog-darrem al
niet minder har zijn geweest dan bier. Het
rogende aanhoudend.
Over den toestand, zooals deze gisteren
was, geven de telegrammen, die gisteravond
inkwamen, de volgende bijzonderheden
Uit Berlijn; Vanwege het groote hoofd
kwartier werd. heden(Zoindag) avond mede
gedeeld
Bij den aanval tegen bet Fransche en Eti-
gehche leger zijn op enkele punten vordr-
rinsen gemaakt.
Reims ligt in liet gevechtsfront derFran-
schen, wier gexhuUuur'wij moeten beant
woord -n. Het doet ons leed dat hierdoor
schade aan de stud wordt toegebracht. Er
zijn aanwijzingen gegeven om zoo im gelijk
de kathedraal te ontzien.
In de Midden-Vogeezen zijn de aanvallen
der Franxhe troepen aan den Donon bij
Senones en Saales afgeslagen.
Uit Londen; Hot .oorlogspersbureau
deelde Zondagavond het vo'gonde mede:
Er is geen verandering in den toestand
ingetreden. Do tegen-aanvullen, gisteravond
en in den afgeloopen nacht door den vijand
ondernomen, zijn gemakkelijk teruggeslagen
met verliezen voor de Duitschers.
Het weder is zeer slecht.
Uit Parijs! liet Zondagnamiddag uit
gegeven officieele communiqué luidt:
Op onz.rn linkervleugel zijn wij aan den
rechter Oise-oever nog een weinig voorwaarts
„Is ai ook werkzaam voor het blad?"
vroeg de vrouw.
„Neen," antwoordde Theodosia, en toen,
met een gevoel, alsof ge baar tegenwoordig
heid had te rechtvaardigen„Maar er heeft
oen tijdje geleden een verhaal van mij in
gestaan."
„O, schrijft u verbalen? Ja, ;ils je dat.
kunt, ben je nog 't best af," klonk'het af
gunstig, bijna vijandig.
„Meent u dat werkelijk?" Hot was een
nieuw gezichtspunt voor Theodosia.
„Ja jc kunt het thuis doen."
„Maar 't geeft geen vaste inkomsten. Nu
cn dan wordt er eens iets van je ge
plaatst."
De somber gestemde vrouw scheen ge
neigd haar wat minder jte benijden en niet
zoo antipathiek te vinden. „Heeft u til lang
geschreven?"
„!k heb er nog niet burg rhljn beroep van
gemaakt"
Beiden glimlachten nu.
,,'t Is ellendig werk," zei de vrouw. „Ik
doe hel. ook nog niet lang, cn ben nu voor
't eerst aan een blad verbonden voor
het ïuod'everslag."
„Is dat misschien het makkelijkst te krij
gen?" informeerde Theodosia, gretig. „Ik
zóu zoo dolgraag iets vasts hebben 1"
„Als ik u een raad schuldig hen, kies dan
alles liever dan dat." I
,#s 't zoo vermoeiend 7'1
„[Natuurlijk is hot vermoeiend! Ik heb
den lieelen dag hel West-End do-orgesjouwd.
Altijd weer hetzelfde liedje, van voren af
aan, on als ik' dan 's avonds doodop thuis
jkjlni', kan ik 's avonds zitten schrijven.
Als je Weinig' naam bobt gemaakt, kun jo
jo brood niet verdienen, alleen moL dio
artikeltjes to schrijven in heel Londen
gedrongen, waa-bij een vaandel werd buit
gemaakt. Alle pogingen van de Duitschers.
die door een tairijke artillerie ondersteund
weiden, om ons front tusxhen Craonne on
Reims te breken, zijn afgeslagen.
Bij Reims is de Brirr.onthoogte, waarvan
wij een gedeelte veroverd hadden, door den
vijand hernomen. Wij hebben ons daarvoor
schadeloos gesti ld door ons van een anderen
heuvel, de l'ompeüe, meester te maken.
De Duitschers gaan hardnekkig voott, zon
der dat daar uit militair oogpunt ledenetj
voor bestaan, met de gisternacht beg nnen
beschieting v:.n de kathedraal van
Reims, die in brand staat.
Aan het centrum, tu=schen Reims cn Ar-
gorme, hebben wij het dorp Stuaii. genrnr en
en duizend krijgsgevangenen gemaakt.
Ons oprukken op de westelijke hellingen
van Argonne wotdt bevestigd.
Aan onzen rechtervleugel in Lotharingen
is de vijand over de grens teruggeweken,
in het bijzonder de streek van Avrieourt
ontruimend.
In de Vogee/eri hebben de Duitscbeis ge
poogd liet offensief bij St. Dié t; hetriemen,
zonder succes echter.
Wij bezatten neg geen zekere bevestiging
van de overgave van de niet verwoeste
foiten van Maubeugemaar de Duitsdie
pers bericht liet innemen der stad en zelfs,
dut haar gouverneur te Torgau gcïntemeeid
zou zijn.
Het Saksische leger i« uit zijn verband
gemakt en zijn bevelhebber, genei aal von
Hansen, oud-minister van oorlog in Saksen,
is van het bevel ontheven.
Het b o m harde in ent van
Reims.
Over een beschieting der stad Reims,
die, zooals .uit de hierboven weergegeven
telegrammen blijkt, nog gisteren werd be
schoten, seinde een Engolschc oorlogscor
respondent Vrijdagavond de volgende bijzon
derheden uit Parijs
Tc Epernay hoorden wij, dat de Duit
schers drie dagen lang na den bezwaarlijken
■overtocht van de alarue, Reims hadden
beschoten.
Van den heuvel, die over Reims heen ziet,
was het een ijzig gezicht. De twee torens
van de kathedraal waren haast verborgen
in den roo-k van een brand in de buurt.
Nog op drie andere plaatsen brandde het
in de stad. Ik kon de Duitsche granaten in
wolken witten rook vlak boven de huizon
zien barsten.
Toen ik de stad naderde, werd hel aan
tal vluchtelingen, die de 2-1 K.M. naar Eper
nay in den regen aflegden, grcoler. Een
troep me nscli en uit de stad verzamelde zich
aan dezen Zuidkant, die het verst van de
Duitsche stellingen af lag, in liet veld rond
om liet hosiptaal van het Roode Kruis,
hopende in de bescherming van die vlag
te doelen. Terwijl zij daar waren, vloog er
een Duitsche verkenner in oen vliegtuig
over hen heen cn een half uur later be
woont misschien geen half dozijn vrouwen,
d£o voldoende salaris krijgen om dat te
kunnen je moet ook advertenties zien
iOtp te pcliarrelen, en dat is een allesbehalve
aangenaam werkje!" I
„jXcen, daar zou j.k zeker ook niet van
houden," zei Th co dom a.
IDat zou u ook niet, denk ik cn ten
minste niet voor eau lor van een blad
zooals dit. Als diet tijdschrift een «rooien
kring van aibrnné".s (heeft en tie winkels
dat weten, 7; 't oen ander geval, maar
wanneer ik ergens kom en zeg dat ik een
blad vertegcinvo'ord'g waarvan ze nauwe
lijks den naam gehoerd hebben, kan ik
op mijn bed hun modellen te zien krijgen.
En als ik ze dan tracht oyer to halen er
in te ajdvertoorcut
„'0, dat lijkt ine afschuwelijk!"
„•Vfat zal ik u zeggenEon inenxh moet
leven," zuchtte de mcde-verslaggrefder.
„Maar g:r in ieder geval geen advertenties
werven, ;ds u nog één uitweg openstaat.
Voor een jong meisje is 't nog veel erger,
lik heb vroegw een vriendin, geluid, -ui© het
deed."
[Waarom erger?"
,fOmdat je met' mannen te maken hebt.
Bij .Madame Diane spreek je met mevrouw
Brown, maar bij Clifford oil Lacy en Lo
veil cn al d;ie zaken, wordt je altijd door
zoo'n ploert van een man ie woord gestaan.
Nu, dan begrijpt u wel hoe liet gaat Iljj
eindigt dan gewoonlijk met te zeggen: „lk
kan u jniog njiet vast beloven dat ik u een
advertentjo zal geven, maar laten woeens
eerst samen gaan lunchen."
,Ecn onvermoeibare jongen, die al even
plotseling verscheen en verdween als zijn
tegenhangers aan andere oourantenburvaux
stoorde lien, eer de vrouw haar confidenties
gonnen de granaten op het "hospitaal en
in den drom van vluchtelingen te vallen:
35 werden er gedood.
Op anderhalve kilometer buiten de stad
was de ontploffing van de granaten in de
stad duidelijk hoorbaar.
In dit gedeelte ran Reims, het verst van
het bombardement verwijderd, was de heelo
bevolking op straat, Noordwaarts kijkende
naar de rookwolken, die hoven de daken
der huizen rezen en spraken van de schan
delijke verwoesting, die do Duitschers over
ceu onbeschermde stad brachten.
Het Aisne-kanaal overstekende en in het
hart van de stad komende, zag ik Reims
als een verlaten stad. De straten waren!
volkomen leeg. De blinden waren voor do
huizen en de bewoners iuulden zich in de
kelders verborgen. De stilte was beklem
mend-
Nu ko-n men liet verschil hooren tusschen
het gedonder van de Fransche batterijen
aan "tien Noordelijken builenkant van de
stad en de ontploffingen van de Duitsche
granaten, waarop zij antwoordden. Er was
inderdaad een lievig artillerie-duel gaande.
De Fransche batterijen werden voortdurend
versterkt. Kanonnen, die ik was voorbij-
gereden, toen ik van Chalons kwam, hadden
nu stelling genomen beneden den top van
den bergrug en begonnen in het geweld
in te stemmen. Men vertelde mij zelfs, dat
er zwaar scheepsgeschut was aangevoerd.
"Maar eerst toen ik met abbé Andrieux
boven in den hoogen toren van de kathe
draal was geklommen, kreeg ik een duidelijk
beeld van den slag. Wat een schouwspel
was bét onder de koude, drijvende grijze re
genwolken I In een halven kring van den ge
zichteinder teekenden zich de hoogten af,
waarop de Duitsche balie rijen waren ge
plant. Vijf kilometer ver was liet een het
van barstende granaten. 'Die van de Duit
schers welen overal binnen een oppervlak
van een anderhalve kilometer in het vier
kant. Soms was het net Luiten de stad
dat zij vielen bij het zoeken van de Fran
sche troepen, die daar in verschansingen
lagen to wachten om vooruit te stormen
en de hoogten aan te vallen, wanneer de
artillerie hun den weg bereid zou hebben.
Soms was het op de Engelsdie wolkam-
merij van Isaac Holden Co., waarvan de
vier sclioorsteenen een goed doel vormden;
dan weer vielen ze midden in de stad.
Een granaat sloeg met een afschuwelijk
gegil door het dak van het transept aan
het andere eind van de kathedraal. Daar
wc ei do lïoode Kruisdag. In de drie dagen
van het bombardement werd de kathedraal
di or acht granaten getroffen. Gelukkig heb
ben ze niet meer sdtade gedaan dan aan
het metselwerk. Er werden toen Duitsche
gewonden uit een naburig hospitaal in de
kathedraal gebracht en in het schip van de
kon vervolgen. Toen daarna echter een wcl-
nicencnd uitgever, die dergelijke inlichtin
gen niet ontvangen had, hel jonge meisje
ecu kans boiod om haar krachten aan de
advertentiekolommen van zijn worstelende
peripdiek to beproeven, schonk de herinne
ring aan dit toevallige gesprek haar den
moed het voorstel beslist af te slaan.
Ze vond den moed „neen" te zeggen,
doch ze nam afscheid van hom met liet
hart in de schoenen. Iloo klein het aantal
dagen ook nog was, door de ,vele teleur
stellingen waren ze haar buitengewoon
lang gevallen, en bet kwam haar voer
al<of ze al een heclcn tijd in Londen ge
weest w-jas. Fleet Street, dal haar inlo-
rrssame gedachten wekkend aan dr. John
son een week geleden een soort van
voorportaal tot den roem had toegeschenen,
leek haar nu do akeligste straat, die ze
ooit had betreden, en liet graf van Gold
smith had de macht reels verloren, haar
vermoeide voeten naar den Tbinplu te trek
ken. Het leven der oiveriburen, op wier
ramen ze van uit haar zolderkamertje keek,
door het hek en de boomtakken van Tor-
rington .Square heen, wekte haar nieuws
gierigheid niet meer; wanneer f.o nu voor
naar venster zat, namen haar eigen aan
gelegenheden haar geheel in beslag. Iloo
reusachtig groot Londen ook mocht wezen,
het stukje Londen 'dat liaar cenige toe
nadering had kunnen betoomen, slonk bij
hel uur, kromp ju tot binnen de grenzen
van bet dorpje, waarheen men haar aan
ried terug (e koeren. Ilaair gedachten con
centreerden zich meer en meer op „jüe
Beschouwer'', maar toch verzwakte haag
vertrouwen, hier nog tc zullen slagen. Wijj-
zer geworden door al zoo)menigj^minzaam",,
doch niets opleverend onderlioud, kon ze
kerk op stroo gelegd. Da abbé Andrieux
cn een soldaat van het Roode Kruis .klom
men toen in den toren en hingen twee
Roode Kroisvlaggen uit. I
Ik geloof dan ook, dat de granaat die de
kathedraal trof toen ak mij in den toren
bevond, een verdwaald schot was, want
het is moeilijk te gelooven, dat de Duitsche
kanonniers een zoo geweldig gebouw als
de kathedraal, die hoog boven de stad ,uit-
slcekt, niet zouden raken, als zij dat gewild
luidden.
Maar do huizen in de buurt werden jiïet
gespaard. Granaat na granaat kwamen als
reusachtige rakelten op ons aanfluiten en
sloegen daar in. Ecri van die huiken stond
i lak over ons op het kathedraalplem, niet
meer dan een vijftig meter ver. Het stijgende
giilgeluid dat zoo'n granaat maakt heeft iets
duivclxh. Dat geeft u reeds op zichzelf
eer. siddering, afgescheiden van het gevaar
waarvan liet een te-ken L. Gij hooit Imt
een volle second» voor de granaat inslaat,
cn, in dien rijd kunt gij Lij instinct voelen
wélke lichting ze neemt Dan komt de ont
ploffing, die klinkt alsof alle breken van
glaswerk dat gij in uw leven hebt, géhoord
zich vereenigt in' een enkelen slag.
'De correspondent beschrijft verder de
schade, die er aan de stad is' TocgobracliL
Van de burgerij zijn er weinig gedoe Ij
zegt hij, aangezien de stad nagenoeg leeg
was cn wjo er nog waren, zich in d© kelders
verborgen hadden.
Ilij zag den bisschop cn twee kapelaans
in den kelder bun brevier lezen.
De proclamaties van de Duilschen-, waar
in zij dreigden de gijzelaars op to hangen,
indien er uanScIelpkheldii voorvielen,
waren nog op de muren geplakt
Be overtocht van de Ais n e.
De oorlogscorrespondent van de „Times"
doet van „ecu punt tusschen de linies hij
Senlis en Chantilly" uit, dd. 16 September
een omstandig verbaal van de krijgsver
richtingen der laatste dagen, waaraan wij
het volgende onlkvnen:
HeL oversteken van de Aisno door de
troepen der geallieerden, had op Zaterdag
plaats cn ging, naar men thans weet, ge
paard met wanhopige worstelingen. Op den
Noordelijken oever bad de vijand daar
heen teruggedreven kans gezien, om
zijn gelederen te her-tollen, en opnieuw
stand to houden. En itij was eveneens in
staat, zoi.ds ik kan welen, om mei groote**
spoed aanzienlijke reist"rkingen naar dit
zwakke punt zijner Unie te dirip-eivn.
Op Maandag begon de twee te, noggroo-
lere slag aan de fVisiie, over. do geheele
linie. De bijzonderhed m van dezen strijd,
die, nu ik d.it schrijf, reeds drie dagen
duurt, zijn zeer soliaarseh, maar deels uit
wel tiieL anders dan twijfelen aan do waarde
van minzame" brieven, en zenuwachtig,
zonder veel hoop op succes, meldde zo
zich nog eens aan het bureau aan, om te
Iiiflymeeren, of de redacteur, die haar
geschreven had, was teruggekomen.
Hét bureau van „De Beschouwer" had
niets imponeerends. Het verschool zich.in.
een sloeg, en kon noch op een portier in
livrei, noch op één op cn neerstuiveiulep
jongen hogen. Ze richtte zich tot eon zieke
lijk bleek jongmenseh achter een balie, dio
to lang voor hem leek, en toen hij haar
naam gevraagd liail, lichtte hij een klap
in de balie op en vexdwiion, zonder verden
iets t,e zeggen, in de aangrenzende kamer.
„Mijnheer Saville vraagt of u even bin
nen wilt ktijmen," zei hij, na een oogeu-
blik opnieuw verschijnende. Dezen keer
hield hij de glazen deur voor haar open,
en een eudachitig lieer, wiens glimlach;,
naar ze meende, eeriige nieuwsgierigheid'
verried, stond rop o'm baar een hand te
geven.
[hi ff rouw- Moore! Hoe maakt u T? Ik
hen lilij eens kennis met u te kunnen
maken. (Tiet spijt me dat u hier al eens
tevergeefs geweest is."'J
Theodosia nam plaats in oen armstoel,
die, evenals alle armstoelen bij benauwende
gesprekken, ongemakkelijk van model was.
Opnieuw glimlachend keerde mijnheer Sa
ville zich van ceu mooie schrijftafel, die
boter in baar vaders kamer thuis behoorde,
vond Theodosia, naar haar toe en hervatte:
,;Zoo, zoo, is u eens naar Londen gekomen,
juffrouw Moore? En voorgjoed?
(Wordt vervolgd
