ils oorlog. 67"c Jaargang. Zaterdag 24 October 1914 No. 14664 Eerste Blad Koning zijn, Deze courant verschijnt dagolijkSj met uitzondering van Bon,- en Feestdagen* Prijs per kwartaal: iVoor Schiedam en Vlaardingen ft, 1.25$ franco per post fL 1.65. Prijs per week: Voor Schiedam en Viaardingen 10 cent, Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen voorden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór oen uur aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven Ho. 141 (hoek Korte Haven.) Prijs der Adyerteatiëns Van f6 regels £b 0,9.2j iedere regel owe* 15 cents. Reclames 30 cent pear regeL Groote letters naar da plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op yoordeelige voorwaarden. JTarieEen. hiervan sjjh gratis aan het Bureau te bekomen, In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs yan 30 cents per advertenttej bij vooruitbetaling aan het Bureau te vol doen* Intercommunale Telefoon No. 103. iïericht. Zij, die zich mot ingang van 1 Nov. a.s. op de „Schïedamsche Courant" ahon- neercii, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers gratis. BÜITENLAm Schiedam, "24 October. Van het westelijke front. De toestand, liet nieuws van het front in Frankrijk en België blijft zeer schaarsch. Uit de Duitsche zoowel als de Fransche off:- crieele berichten van gisteren valt op te maken, dat in .Zuid-België de dag van Donderdag wat gunstiger vaar de Duit schors is geweest. Echter zijn de uitla tingen daarover zeer vaag Het Duitsche bericht noemt geen plaatsnamen en het Fransdie zegt alleen, dat de bondgenooten „over 't algemeen" hun stellingen hebben gehandhaafd. Het D u i t s ci h e hoofdkwarUer wist gis teren nl. hot voigenfei mtoe te doelen Aan het Yser-kanaal werd gisteren eenig succes behaald. Onze troepen zijn ten zui den van Dixmuiden voortgedrongen. Westelijk van Rijösel hadden onze aan vallen sucbes. Wij namen verschillende plaatsen in bezit Op het overige gedeelte van het front in het westen heersdhite rust. Het officieel© Fransche communiqué van gistermiddag 3 uur luidt: Op ooizen linkervleugel hebben zeer aan zienlijke Duitsche strijdkrachten, wier aan wezigheid gisteren, was gesignaleerd, hun hevige aanvallen voortgezet in de s treek, gelegen tusschen de zee en het kanaal van La Bjassée. Over het algemeen hebben de bondgenooten hun stellingen gehandhaafd,; op sommige punten hebben zij terrein ver- laren, op andere gewonnen. De Duilsdieis hébben ook een bizonder groote activiteit getoond in de streek Van Atrociht en aan. de Somine. Wij zijn ten noorden on ten zuiden Van deze rivier op geschoten, met name in do streek van Ro- siérc en Santerre (25 KAL ten oosten van Amiëns). In Ide streek Van Verdun en Pont a Mous- süji hebben wij enkele plaatselijke voor dooien behaald. I e toestand samenvattend, kan men zeg1- ,,gen dat de Vijand op' hel 'grootste gedeelte van het front en in hot hijzonder tusschen de Noordzee en de Oise een nieuwe poging dooq QOLETTEi YVER. Geautoriseerde vertaling van W. E. P. i3) '1 I Dit verre uitzicht beviel Clara; zij ging weer de kamer in en nam alles eens op. De muren waren behangen met oud mat- groen damast, wat versleten en verkleurd, maar gezellig. Maar zij hield niet van het baldakijn en de bedgordijnen, noch van het dikke tapijt, de zachte fauteuils of het oubostemde, het vage van de gobelins, evenmin van de elegante meubels en de teere, matte kleuren, die het geheel iets weeks gaven. Kale steenen zou zij gewild hebben en strenge houten stoelen om een onbewerkte tafel. Zij was streng en hardi voor zichzelf en verachtte weelde en zelfs een zekere behageljjkheid in het gewone leven als een beleediging tegenover de on- gelukkigen. Midden in den winter liet zij haar raam 's nachts open, liet den noor denwind naar binnen blazen en vond er uit zelfkastijding een genoegen in -de vlok ken sneeuw, die koiude Lithausche sneeuw tot op haar bed te zien vallen. En toen zij in haar toiletkamer kwam en de verfijnde en weelderige inrichting zag voor koud en warm water, baden en dou ches, dacht zij aan haar huisje in de bo venstad, waar zij, wanneer het heel koud was, het ijs moest "breken in de lampet kan om zich 's ochtends te wasschen. Hte kleine salon, lach te haan nogt minder 'toe, méti zijn 18e eeuwsch© Fransche meu belen, zijn oud-Reriqfeeh! behang}, waarvan schijnt te vilten doen om door onze linies heen te breken. Daarbij bezigt hij nieuw- gevormde troepen, samengesteld uit pas af-' gerichte manschappen, sommigen nog zeer jong, andoren reeds vrij ,oud en niet kader, dat zoo wat van overal is bijeengebracht. Uit het Engelse he hoofd- i kwartier. Het Bntsehe oorlogsbureau maakte gis teren de volgende rnededeelingen van het Engelsche hoofdkwartier in Frankrijk be kend Een ooggetuige beschrijft de gevechten in het gebied der Aisno en ten zuiden van Nieuwpoort; het resultaat van die gevech ten is niet beslissend, maar bevredigend. Onze linkervleugel rukte aan de Aisne be langrijk vooruit, ondanks den tegenstand van den vijand; het dool van den rechter vleugel was den druk te weerstaan. De taktiek van 10 tot 16 October was feitelijk dezelfde van de laatste gevechten, hoewel de artillerie minder optrad, tenge volge van mist en regen. Wij hadden slechts een nachtelijken aanval te doorstaan, die plotseling eindigde. De bajonetaanvallen onzer patrouilles bij nacht worden steeds door succes gevolgd. Al deze gevechten m het Noorden zijn slechts voorbereidingen voor hetgeen vol gen zal. Het noordelijk gebied is over het alge meen weinig heuvelachtig en zelfs vlak, uit gezonderd bij Hazebrouck, waar een heuvel is, die de Mont des Cats wordt genoemd. De verbindingen zijn slecht; overal vindt men randjes hoornen en marsgronden, die 'door talrijke dijken en kanalen zijn door sneden. De vijand llestond hier voornamelijk uit ca-alerie, gesteund door jagers en scherp schutters met veel mitrailleurs.-Daar ach ter waren groote troepen infanterie. Tal van gebouwen zijn in staat van verdediging gebracht, met snelvuurkanonnen in het •midden der kamers. Wij brachten den vijand ernstige verliezen toe; zoo mogelijk maakte hij van de duisternis gebruik om terug te trekken. Niettegenstaande de Duitschers een hooge heuvelketen van Godewaersvelde (zuid-wes telijk van Poperinghen) tot Bailleul bezet hielden, dreef onze cavalerie den vijand te rug. Bij de Mont des Cats had een hevig gevecht plaats. Hier sneuvelde prins Max van Hessen, die met drie Britsche officieren in een klooster werd begraven. Ten zuiden van de Lys gaan onze vorderingen langza mer, tengevolge van de talrijke dijken, die een transport over planken noodig maken. Om het bezit van verschillende dorpen werd hevig gevochten; medewerking der artillerie was hier zeer bezwaarlijk in dit afgesloten land. ■wit de gjrondkleur Was, de vergulde mfe- ÖiaalLojns aan de stoeten, het parelgrijze! tapijt en de pendule mot engeltjes van Sak sisch j^opssetean. Tjhuis was zij altijd ge wénd geweest aan de huiskamer op du benedenverdieping, waar nooit vuur brand de en dj© goiuieubeld was met een neus- aclrtrigb tafel en twaalf mahoniehouten!stoer ten. Daar Waren vergaderingen gehouden om de wereld omver te gooien; toen zij nog ieon kind Was had zij daar de voor standers van het eeuwige mvolutionnaire zien zitten, verschrikkelijk in hun harts tocht. Die kamer sCjheen haar nog het; heiligdom! van het groote Ideaal* Maar wat een hdi.tzinnigbeid hier! En zij zuchtte en daad een volgende deur open. Nu klaarde haar gezicht op. Zij zag, een ruim, zeshoekig vertrek voor zidh, met to geils bevloerd, en kaal, maar goed gedicht door zes groote boogvensters. Dit Was de vroegere werkplaats van Wolfram, die |er als jongen het SchrijMwerkérsvak had ge leerd. Clara begreep,, da,t dit haar labora torium zou rijn en dat rij' hier een macht zou hebben, die de koning niet kende,, Wanneer hij, dikwijls' denkbeeldig, zijn volk regeerde. Haar eigenlijke thuis zou, hiew rijn. Een houten bank stond er nog'; met haar hoed nog op en haar handschoenen aan, ging, zij daarop ritten en dacht na. Zij was treurig gestemd. Zij voelde, dat zij nu oen ander teven ging beginnen. Een stuk van haai zelf was gestorven. En dat sombere paleis, waarvan de geheimzinnige lichtbron, de koning, onzichtbaar .bleef, leek; in haar gedachten niet ,mieer op een enorme administratie ©f een groote gemeenschap. 0, die Isjmaël, die in zijn naïviteit ge loofde, dat haar invloed ,van geleerde/ hier hel maatschappelijke radarsysteem zou kun nen veranderen, zoodra rij maar de spil Het was een droevig gezicht al die ver woeste dorpen, doode paarden, koeien en varkens langs de wegen, en de Fransche boeren, gesteund dooi de Engelschen, bezig de doode cavaleriepaarden en gesneuvelde Duitschers te begraven, waarbij nimmer wordt vergeten kleine houten kruisen op te richten en bloemen 1e leggen op de graven. Eenige b ij zonder heden achteraf. Wat er eigenlijk op de slagvelden in Frankrijk gebeurt, wijl we slechts met de beknopte weinigzeggend© zinnetjes van de vvederzijdsehe leg uv.-ornmando's geno gen moeten nemen, blijkt zoo nu en dan alleen uit de berichten, achteraf. Zoo b.v. uit het karakteristieke verhaal van de „Daily News" over de pogingen in het begin van October, om elkaar wederkeerig om te trek ken Bij Roye pogen, de bondgenooten hun linies te verlengen, om Von Kluoks rechter vleugel te omsingelen. Maar Von Kluek, door zijm verkenningsdiensl op do hoogte, ge bracht, poogt dat experiment op zijn tegen standers toe te passen, volgens bet spreek woord wie ean kuil graaft voor een ander enz. Maar... de vleugel d-r bondgenooten is 'reeds ver naar liet Noorden verlengd. Als zijn poging tot omsingeling gelukken 7al, moet lrij dus het daarvoor bestemde deel Van zijn leger nog verder naar het Noorden zenden, en het een nog grooter bocht doen beschrijven, opdat zijn plan niet bekend warde. Eu bet gelukt hem, zijn cavalerie onopgemerkt van Lnon naar West-Vlaan deren te doen opruk - n (200 a 250 K.M. De Bondgenooten hun beurt verve'gen hun poging tot omsingeling, onwetend van Wat de door Von Kluek afgazonden cavale rie, gevolgd door zijne infanterie intu&schen ondernomen heeft Zij trekken nog -doen Vermandois (de streek in de buurt van Si vTucntm) Oostwaarts, om achter Ton Muck's toomt te komen en hem in rijn rug aan te Vallen Maar daar bereikt hen het bericht, dat de Duitsche cavalerie roods in Vlaanderen is en dat rij (de bondgenooten.) pcif gevaar lompen, door hen omsingeld te Worden. De poging om Von KLuck: eens Van ach teren te bezien, wordt daardoor verijdeld, en onmiddellijk worden van alle kanten troepen naar het N. W. gezonden om de Duitsche cavalerie tot staan te brengen. Ongeluk kiger wijze voor Von. Klurik's kranige on derneming, had deze cavalerie niet genoeg zaam gerekend met het terrein, b.v. de Lije •(Lys) en de talrijke kamden in die buurt, en lrij werd teruggeworpen. Maar achter deze cavalerie, die zoovol élan den langen tocht naar Vlaanderen, had ondernomen, marcheerde Von Kluck's in fanterie aan, met den legertrein en de go- beele moeizaam bewegende legermassa. Doze was in do buurt van- Rijssel, toen zij bij wijze van welkomde teruggeslagen ca valerie ,op den temgitocht vond, en het zou aangeraakt hebben, waarom alles draai de: den koning1. De koning1? Niet hij zelf, alleen zijn invioed scheen hier te bestaan Hij was een beginsel, dat men kon haten; zijn persoon hield zich verborgen, was lontastbaar. Wal zoju rij hier zijn? Een onderwijzeres, niets mleer. Wat voelde ze zich hier weinig thuis! Waar was die atmosfeer van gloei ende menschenliefde, die zij dertig! jaar lang ingeademd had? Er werd geklopt, de deur ging op oen kiertje open,do jonge kamenier kwamihaar hier zoeken. „Mevrouw die Bénouville laat naar u vra gen, juffrouw." „(Wie is dat?" vraag Clara lusteloos. „De gouvernante van do aarlshaitogin," legde de slimme jonge Oldsburgsch© uit, met gedempte slem. „Ik merkte, dat zij de juftoopvl ktoimit halen om haar naar Hare Hoogheid te geleiden. De juffrouw lioej' zich niet ongerust te maken; 'tis oen goede ziel, ©en Franpaiso. Wil do juffrouw! zich verklceden om daarheen te gaan?" „Neen, dank je", zei Clara. „Ik houd deze japon aan." Zij Was in liet zwart, als altijd. Haar mantel whs Van laken, eenvoudig, maar goed gemaakt en deed haar mooie gestalte vooideelig uitkomen. Mot een gevoel van vijandschap ging zij naar den salon. Een kleine ouide dame mot ©én breed, bleek ge laat boog driemaal Voor Kaar. Zij droeg een "zWarte kanten shawl over het hoofd en een rok Van zware, stijve zijde. De mooie (bruine ©ogen sdütterden met jeugdigen glans van onder het nog' blonde haar, dat naar beide kanten glad. weggestreken Was en op zij bol uitstond. Zij hadden een vrien delijke, 'zachte uitdrukking. ^iVhjuffrouw Kersberg," zeide zij, „wel kom hier. Hare Hoogheid vensdbt u te zien. beste wat men nu doen kon, was, zich in Rijosel en omgeving te nestelen, een eter volkrijkste doelen van Frankrijk, waar do straten van de ééne stad ef dorp met die van do andere i nee nloopen. Terwijl dit relaas ons tot bewondering stemt voor de snelheid waarmee de weder- zijdsche legjers zich over zoo groote af standen verplaatsen, licht het ons tevens in, waarom de Duitschers thans tusschen Nieuwpjtort en Ilijssel zulk een sterke leger macht hebben staan. Daar strijden onder de Duitsche vanen niet alleen nieuw ge- vormden legerafdeohngan, he-taande uit jonge en oude reeruten, cn niet alleen het leger van Antwerpen en de bezetting van verseh l'ende Be'g.ische steden en lanJslre- ken, maar óók dat deel van liet leger van Von Kluck, dat van Laon naar Vlaanderen trok om de om-ringelende beweging der bondgenooten Ie verijdelen. Van het oost lijk front. Aan deUost-Russi^che girens. Het Duitsche g ryote hoofdkwartier deelde get-teren mede Op het oostelijk gevechtsterrein werd een Russische aanval in de streak ten wes ten van Auguslowo afgeslagen,, waarbij oen:ge mitrailleurs werden buitgemaakt Van liet zuidoostelijke oorlogsterrein (in Polen) werden geen beslissende rnededee lingen ontvangen. In Poden en Galicië. PARIJS, 23 Oct Het officiéele Fransche communiqué Van hedenmiddag meldt over den strijd in het Oosten: Ten zuiden Van Pilitza houden de Duit schers hun stellingen aan de Weicbsel nog bezet, 1 «halve op de lijn Iwangorod-Kozie- nitse, welke zij ontruimd hebben. Zij worden daar door da Russen vervolgd. Allo pogingen der Oostenrijkers om de San ten noorden van Jaroslau over te tok ken, rijp afgeslagen. In die streek zijn de Russen tot bet offensief overgegaan. Ter zee. 13 schepen in den grond geboord. Ren Reu ter telegram! meldt uit Las Pal- ïrtas (Canarisch© ©ilanden) dd. /gisteren: Het Duifcch© stoornis/chip „GieCdd"' ia te Ticnerifle aangekolmlen met de hernam ningen van dertien Engelsche stoomschepen, die in den Atlanlischen Oceaan door don, Duitscben kruiser „Karlscuhe" in den grond waren gjeboord. De schepen hadden ean tgjezamelijkén in houd Van ongtoveer 60.000 ton. Volgens Lloyds bevindt zich hierbij ook het Nederlandsche stoomschip „Maria"', van do Holland G ul f-stuorrtvaarln aatsch appïj (directie J. de poorter), igjroot bruto 3800 ton, dat van Portland Oregon naar Bel fast (Ierland) op weg. was met een lading tarwe aan boord. i De „Takashio". Uit Sjanghai wordt aan het Wolff-bureau bericht: Volgens betrouwbare inlichtingen is de .Tapansche kruiser „Takashio" bij Tsjingtau niet op een mijn geloopen, maar vernield door de torpedoboot ,,S. 90". De torpedo boot heelt men na den aanval 60 zee mijlen ten zuiden van Tsjingtau op het strand gezet en in de lucht laten vliegen. De bemanning is gered. Engelands optreden ter zee. De Berlijnsehe correspondent van de „Pester Lloyd" bespreekt bet in Engeland opgeworpen plan tot afsluiting van de Noordzee van Calais tot Bergen en zegt o. a. „De Engelschen doen, alsof zij tot dus verre reeds in staat zijn geweest een ef fectieve blokkade, althans van de Duitsche kust, tot stand te brengen. Dat is echter, zooals men weet, niet het geval. De neu trale scheepvaart is inderdaad, wanneer de verwachting mag worden gekoesterd, dat de Engelschen zich strikt zullen houden aan de regelen van het volkenrecht, in geen enkel opzicht beperkt, omdat tot dus verre van een elleclieve blokkade nog niets kon komen. Wegens bet optreden van Engeland ech ter zien de neutralen er tegen op hun schepen door de Noordzee te laten varen. Daarom zal ieder met voldoening zien, dat dit optreden tegen het particulier eigendom ter zee thans zichzelf wreekt. De Duitsche kruiser „Eniden" volgt' se dert weken in den Indischen Oceaan de re gels op van de Engelsche praktijk en de Engelsche handel bemerkt thans, welke de gevolgen zijn, wanneer een volk, dat zich steeds erop beroemde aan de spits der be schaving te staan, vooral onder de zeeva rende volken, zich niet weet los te maken van de gewoonten van de 16de en 17de eeuw." In de Adrjatisehe zqe. Uit Cettinje wordt aan de Corn ere Aella Sera" bericht, dat de aan den Lovcen- berg opgestelde Fransche batterijen 400 schoten hebben gelost op de baai! van Cat- taro, waarvan 150 gericht waren op Vcr- jnatsj, die sterkste resiling! van Cattara^ De beschieting had echter weinig resul taat, alleen de buitenmuren van de .ves ting -Werden eenigszins beschadigd. Volgens de „Gazeta" heeft een Oosten- rijksche 'aeroplane, gewapend met een map cbinoigewcer, op 7 Oct een aanval gedaan op bet station voor draadlooze telegraphio en oen Mon tenegrijnsch. bataljon aan den Zij Vraagt al sinds vanmorgen naar u. Zij kan het haast niet uithouden Van, verlan gen. Wees zoo goed niij dadelijk te vol gen, juffrouw Hemberg, dadelijk." Mot verbittering in haar stem zei Clara „Ik ben geheel tot den dienst Van Hare Hoogheid." i En zij dacht, terwijl ze er hoen ging: Ik be,n hier alleen maar, om: aan de gril len van da.t verwende kind te voldoen. Lsmaèl heeft natuurlijk de zhak niet Van dezen kant bekeken. Die paradepop. dat onnutte, nietsdoende wezen met haar grillen en ijdellieid, bedorven door al het gevlei, heeft eens den inval' gekregen om veis ton del ijk ontwikkeld en wetenschappelijk te worden. Mijn rol 'zal hier lijken op die van een ondergeschikte. De onwetendheid van vorsten is Ajiredkwoordotijïk. Dat kind zal mij hevelen, proeven 1© doen voor haar, om zich daarmee Ie amuseer cm. Meer niet. O, ik had wel wat beters te doen in hot leveni Verwonderd vroeg zij zidh af, hoe zij Ismaöl had kunnen ontioopen. Een groote teederheid kwam in haar hart Wat oen slechte berekening had zij gemaakt, door zich aan haar armen mend te onttrekken en in deze verafschuwde wereld te be landen I Zij liep voort zonder iets te zien. J)e Weino oude dame dribbelde voor haar uil. Zij'gingen een verdieping af; do zijde van de japon kraakte op de treden. Toen door do sol rildenjzalen, dwars door de vestibule van de kapel en eindelijk kwamen zij' aan de vorstelijke vertrekken. Daar was een deur half opengelaten door een hofdame; en Clara zag een kleine salon met gaei da mast behang badend in een geelachtig licht, dat door de oranjo mousselinen gordijnen viel. Narcissen vulden een jardiniÈre. De kleine oude daine legde eehbiedig de vin g©r op den mond en zei terwijl zij zich omdraaide „Het boudoir Van de kbraugin." Daarna kwam een zaal; de koningszaal genaamd, waar al de beelden van het r.toretenhuis gerangschikt sfcnden als in een basiliek langs de mot fresco's beschil derde muren. De glimmende parketvloer weerkaatste zo. 1 „Hier is hot", zei mevrouw de Bénou ville cn zij lichtte een porlière op. Eerst een antichambre vod geurige thee rozen en toen kwam zij! in wat de aarts hertogin haar atelier noemde. Zij toekende er soms; men zou er onmogelijk hebben kunnen schilderen, zóó werd het licht ge dempt en veranderd door de gekleurde ruiten. Het had veel van de geheimzinnige duisternis van een kapel. Het ruime ver trok stond vol kunstig bewerkte meubels; antieke lappen lagen over de stoelen;' Cla ra zag beelden en bustes, waarvan het wit zich scherp afteefcende, oude Duitsche kasten, het goud vian een harp en ©east na eenigen tijd zag zij achterin de zaal ©cn witte ges talie zich bewegen tusschen de riolen armleuningen van een ligstoel. Nan- uit de wijde kanten mouwen van een och tendjapon wenkte een handje naar haar. Zij zag, dat hot de smalle, to lange hand was van. een ziekelijk kind. Zij -trad naar voren. 1 Hare Koninklijke Hoogheid de aartsber- - login Wanda van Oldsburg, erfgename van den troon van Lithauon, log daar bleek, mager eai lijdend op baar rustbed, waar zij haar zieke knie onbewegelijk' gjestrékt moest houden. Alleen haar smalle horst bewoog. Zij ging iets overeind zitten en zeide:, dk dank Ui, dat u gekomen is I Wat beu lik gelukkig! Als u wist, o als u eens wist Stijf, onbewogen en Wantrouwend ant woordde Clara: ;,ïk ben-U'vee! dank verschuldigd, me vrouw." 1 (Wordt vervolgd). AMSCH M;Ulllli IT,

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1914 | | pagina 1