67s,e Jaargang. Zaterdag 14 November 1914 No. 14682 Tweede Blad BÜNËÜlMK GemswS ".e:*™?.. Deze courant verschijnt d a ge 1 ij k s, niet uitzondering van Zon- en Feestdagen,- Prijs per kwartaal: iVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 franco per post fl- 1-65. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent Abonnementen worden 'dagelijks aangenomen. Advertentiën voor let eerstvolgend nummer moeten des middags yóór een uur aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.) STADSNIEUWS. Dit den Gemeenteraad. IV. Voorstel van Burgemeester en Wethou ders tot het verleenen van een crediet van {4500 voor vernieuwing van het z.g. Kip- penbruggcljc over de Nieuwe Haven. De Voorzitter merkt op, dat den loden is medegedeeld, het aantal voetgan gers, dat van deze brug gebruik maakt cn dat aantal is enorm. Dat aantal is dezer dagen opgenomen. Tusschen 8 uur voor middag en 5 uur namiddag waren 6460 voetgangers die brug gepasseerd, en daar onder waren cr 402 met een rijwiel en 67 met een kinderwagen. Op het middag uur beliep dit aantal over de 1000. 'De heer Koop mans is dankbaar- door dit voorstel, maar niet voldaan; toch ge looft hij wel, dat de voorgestelde brug voorloopig voldoende zal zijn voor het ver keer. Spr. dankt ook voor de opname van het verkeer, waaruit blijkt, dat zijn opmer king dienaangaande juist was. Alleen be treurt hij het, dat die opname "beperkt werd tusschen v.m. 8 en n.m. 5 uur, want die daar veel komt, weet, dat voor en na dien tijd nog een belangrijk verkeer plaats heeft. Op dien tijd passccrcn o. m. de leerlingen der Ambachtsschool, de menschen uit de fabrieken, die ook het middaguur zoo'n druk verkeer doen zijn en die nu niet in do opneming volledig begrepen zijn. De verstrekte cijfers bewijzen echter voldoen de, dat het verkeer over dat bruggetje ta melijk groot is. De heer Evers zal zich niet tegen het voorstel verzetten, maar do dringende nood zakelijkheid van do verbrecding van de brug ziet hij nog niet in. Gemiddeld be draagt het aantal voetgangers over die brug 700 per uur of 12 per minuut. Spr. heeft vroeger meer gezegd, dat hij een 12-tal per sonen per minuut had geleld, maar zulke cijfers zeggen eigenlijk niet veel, men had vergelijkende cijfers moeten geren. Echter wil spr. alleen vóór het voorstel stemmen, als hem verzekerd wordt, dat de brug op het oogenblik niet sterk genoeg is. De passage over de Kocmarktbrug vindt spr. veel gevaarlijker dan hier, omdat daar ook veel vrachtwagens passeeron. Spr. zou ook geen bezwaar zien in uit stel van het werk, met het oog op den tegenwoordigen tijd. Ilij acht dit werk niet te behooren onder de noodzakelijke uitga ven. - Do lieer v. d. Zee merkt op, dat de heer Evers hot gevaar bij die brug niet inziet, maar hij heeft gezien bij drukke passage hoe dat bruggetje zwiept. Hij gelooft, dat do Baad een te grooto verantwoordelijkheid op zich zou laden als het werk niet werd uit gevoerd. Do heer v. d. Moer heeft de teekening au voor zich. Hij acht het gewenscht de Brug aan de zijde der Wostvcst hooger te brengende schuinte daar acht hij gevaar lijk voor de passage. Misschien zal dit het werk niet, mooier maken, maar de veilig heid gaat toch voor. De heer v. d .Velden merkt op, dat wat de heer v. d. Meer wil, moeilijk te doen zal zijn. Wanneer aan de Westvest de brug hooger wordt gelegd, moet dat ook geschieden aan de Nieuwe Haven en dan zal daar weer een helling moeten, komen. De heer v. Westendorp hoort don heer Evers zeggen, dal hij do kosten voor deze brug niet beschouwt als noodzake lijke uitgave, maar als deze het oordcel van «et publiek hoort, dan zal hij daarover pen andere meening hooren. Zoo'n slecht 'doe als de heer v. d. Zee .van de brug heeft, hebben B. en W. niet. Dan zou het College veel vroeger met een voorstel geko men zijn. De heer Evers heeft het totaal verkeer over de brug berekend por minuut, maai- die methode gaat niet op. Tusschen 12 cn L cn tusschen 1 en 2 uur, gaan er tel- e!ls meer dan 1000 personen over de brug en daarmede moet rekening gehouden wor den. Spr. stemt toe, dat de brug niet zoo ge vaarlijk is als wel wordt gezegd, maar het f noodig, om die te vergrooten. Door den heer v. d. Velden is reeds het antwoord gegeven aan d^n heer v. d. Aleer, dat alleen kan gegeven worden. Do vraag is gesteld en beantwoord: hoe «urnen we een voldoende brug krijgen zon- 1 der groote kosten, en het thans aan de orde zijnde voorstel is het antwoord ge weest. De heer v. d. Meer zou toch den toe stand niet willen bederven,, door deze le laten, zooals die is. Het behoeft niet zoo veel gold te koslen, om de brug hooger te bouwen. De 2 hij te zetten palen kunnen wat hooger uitsteken en het bestaande ge deelte kan opgevuld worden met blokken. De heer v. Westendorp: Dat zou toch geen constructie zijn. Er moet toch ook op sterkte en op het voorkomen ge let worden. De heer v. cl. Aleer: Op ue door mij aangegeven wijze zou men slechts 2 palen meer te slaan hebben, om een beteren toe stand te krijgen. De heer v. d. Velden merkt op, dat de heer v. d. Aleer de opmerking omtrent do Nieuwe Havenzijde onbesproken laat. Als de brug aan do cene zijde een meter in de hoogte gaat, moet dat ook aan de andere zijde geschieden. De heer v. Westendorp: Bij ieder werk, dat voorgesteld wordt, kan men ver beteringen, althans verandering aanbrengen. Alaar dat zal dan ook voel duurder wor den. i De heer v. d. Aleer schat de stijging der kosten op f 200, als de brug gelegd wordt zooals hij aangeeft. De heer v. Westendorp: Hoe moet de toestand aan de Nieuwe Ilavenzijdo naar uw meening dan worden? De heer v. d. Aleer heeft niet gezegd dat dc brug gelijk moet komen met de West- vest, maar vroeg, om aan den ongewcnsch- ten toestand tegemoet te komen. De heer v. cl. Velden zegt, dat, als een gedeelte wordt verhoogd, dan don gehce- len kaaimuur verhoogd moet worden, cn dat zal heel veel gelei kosten. De Voorzitter sluit dc discussie. Hot voorstel wordt aangenomen met al- gemcene stemmen. G om c e n te 1 ij kc Cre d ie tb ank. Voorstel van Burgemeester en Volhou ders, strekkende dat dc gemeente voor hoogstens 15 aandeelen zal deelnemen in de door de Veroeniging van Nederlandsche Gemeenten op te richten gemeentelijke Cre- dietbank. Do Voorzitter zegt, dat door een der gelijke bank kasgelden rentcgcvend belegd en zoowel tijdelijke als gevestigde leerlin gen geplaatst zouden kunnen worden. Aan de 400 aandeden, die bij de oprich ting genomen moeten zijn, ontbreken thans nog pl.m. 30. Het komt B. cn W. voor, dat het voor de gemeente geen bezwaar zal zijn, indien zij voor oen 15-tal aandeden deelgenoot werd. Nadat dit advies was uitgebracht, is van het Bestuur nog nader gevraagd om het aantal aandeden voor de gemeente tcver- hoogen tot 20; daardoor zal de gemeente 2 winstaandeden krijgen. B. on W. hebben daartegen geen be zwaar en willen hun advies in dien zin wel wijzigen. De heer Schoffers vraagt, of er geen risico aan die crcdietbank verbonden is. Spr. heeft het idee gekregen, dal deze bank een uitkomst zal zijn voor minderwaardige gemeenten, of heter gezegd, voor de ge meenten, die niet zoo gemakkelijk aan geld kunnen komen. Tot die gemeenten behoort Schiedam gelukkig niet. Hebben B. on W. er geen bezwaar tegen zich al te veel hij do Bank te interesseeren, waar zij zich eerst wat afzijdig hielden? Do Voorzitter zegt, dat B. en W. zich aanvankelijk afzijdig hebben gehouden, omdat zij wilden afwachten, of de zaak gaan zou. De oprichting van zoo'n bank gaat niet zoo eenvoudig. Afaar nu achten zo dat niet meer noo dig. 's-Gravenhage hoeft deelgenomen voor f 50.000 en ook andere groote gemeenten hebben zich voor een groot bedrag daarbij geïnteresseerd. Bovendien hebben B. cn W. zich omtrent do zaak vergewist hij de ban kiers, die er achter zitten, cn die advi seerden, dat gerust aandeden genomen kon den worden. Alet die adviezen hebben B. en W, gemeend de kleine risico, die aan elke zaak verhonden is, ter zijde tc kun nen stellen. De lieer Sc boffers vraagt, wat de reden is, dat gevraagd werd nu 20 aan deden tc nemen. De Voorzitter zegt, dat er nog 30 aandeelen te plaatsen waren, waarvan Schiedam er 15 zou nemen. Spr. vermoedt, dat een andere gemeente zich bereid heeft verklaard 10 aandeelen te nemen, en dus Prijs der Advertentiën: Van i6 regels fl. 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan, zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Za terdagavönd verschijnen, worden zoogenaamde kleine adverteutiCn opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau le voldoen. Intercommunale Telefoon No. 103. aan Schiedam gevraagd is de res toeren de 5 aandeden le nemen, waardoor dan het gehcelc kapitaal geplaatst is. Spr. zegt, dat hot do bedoeling is, dat B. cn AV. gemachtigd avorden om ten hoog ste 20 aandeden voor rekening tier Ge meente te nemen. Het voorstel wordt hierna aangenomen met algemeene stemmen. Werkloosheid. Aan het Eindverslag van de Staatscom missie over de "Werkloosheid wordt het volgende ontleend: t Door goed geregelde arbeidsbemiddeling, regeling en leiding der emigratie, werkloo- zenverzekering en leniging van nood ten gevolge van werkloosheid, zullen de bekwa me, werkwillige werkloozen, grooten.deels, zoo niet geheel, aan de bemoeiingen van armenzorg kunnen jvorden onttrokken. Met betrekking tot de werkloosheid heeft de Alilitiewet geen ongunstige lolaalwer- king. Bij aanbestedingen van zooöanigen om vang, dal do Nederlandsche nijverheid niet in staat is "in te schrijven, is splitsing der bestekken, ter voorkoming van werk loosheid in Nederland, hoogst gewenscht. Aangedrongen wordt op krachtige uitvoe ring der ,\Voningwet en voorziening in den woningnood. Voor verandering der handels politiek in protectionistische richting met het oog op het werkloosheidsprobleem be staat geen aanleiding. Het (Credietwezen dient verbeterd in het belang ,van liet bouwbedrijf. De Nederland sche JJank yvorde bevoegd verklaard cre diet op langen, termijn le geven, speciaal ten gunste van dc middolgroote nijverheid, Aanbevolen iwordl dat kleine ondernemin gen in vereeniging of door middel van coöperatie zich op de open markt geld ver schaffen. ,Vakoploiding als verhooging van productieve kracht kan werkloosheid ver minderen. i Een verder voortschrijden onzer arbeids wetgeving v'ordt daartoe voorts aanbevolen, met verhooging van don leeftijdsgrens voor kinderarbeid, uitbreiding der verbods bepalingen voor kinderen ook over dc land bouwbedrijven, ,verbod van iadustrieelen loonarbeid voor do moeder met jonge kin deren, ,uitshriting van jeugdige personen en .vrouwen van arbeid die voor leven of gezondheid schadelijk ds, vcrp licht genees kundig onderzoek van jeugdige personen of vrouwen, alvorens zjj. tot dergolijken arbeid worden toegelaten, grootcr beperking van den arbeidsduur voor jeugdige personen, uitbreiding der bepalingen die waarbor gen, dat voor jeugdige personen gelegen heid zij tot verwerving van technische en physieke ontwikkeling, verkorting van don arbeidsduur voor volwassen mannelijke ar beiders, regeling der huisindustrie. Aan de eerstvolgende volks-, beroeps-oCbedrijfslel- ling ,worde een wcrldoozenlelling verbon den. Een aantal voorstellen worden ge daan tot verkrijging cencr deugdelijke wOrk- loozenstalistiek. Aleer gelijkmatige verdee- ling der .uitvoeringvan publieke werken Wordt aanbevolen, alsmede liet scheppen van reservefondsen, -Waaruit op het criliekc moment dadelijk voor dc uitvoering van Verken kan worden geput. Een permanente commissie .Worde ingesteld, ter besludee- ring der verschijnselen welke op de na dering cener economische crisis kunnen wij zen. Voor overwerk wonde in de Rijkslie- stekken een hooger uurloon vastgesteld. Ook in collectieve arbeidscontracten wor de het overwerk beperkt en een hooger uur loon .vastgesteld. De maatregelen, voorge steld door de Staatscommissie voor den Landbouw, zullen kunnen leiden 'tot ver mindering van '<(e Werkloosheid, doch' zijn geen afdoend 'middel daartegen. Voor ver leening van .Rijkssleun aan werkverschaf fing door gemeenten en particulieren ver- eenigingen worde een centraal punt ge schapen. Do particuliere arbeidsbemiddeling, die met Winstoogmerken werkt, behoort gelei delijk te verdwijnen. Bij de wel worde be paald, dat niemand het bedrijf van arbeids bemiddelaar mag 'uitoefenen, zonder ver gunning der Ttcgeering.. Aan gemeenten van meer dan 20.000 in woners .wordc in het algemeen de ver plichting opgelegd, arbeidsbeurzen op le richten cn in stand te houden. Vo-orts wordc een Centrale Rijksarbêids- bcurs in liet leven «geroepen, waaraan ook het centraal toezicht op de arbcids bemid deling hier te lande behoort te worden op gedragen. Inzake de .werkloosheidsverzekering dient hot streven der Rcgccring gericht tc zijn al lereerst op de bevordering der eigen verze kering, maar 'daarnaast ook op aanvulling van hetgeen de vakveroenigingen doen. Een Rijkswerkiooshoidsfonds worde, gesticht, m voortdurend verband 'met "do Rijksaxboids- b'cuxs. Beider besturen kunnen één, voor zitter hebben en gezamenlijk de centrale werkloosheid scommissie vormen. De vereemgingen tot studio of bestrijding der werkloosheid zullen kunnen samenwer ken door middel van een uit afgevaardigden dier vereenigingen samen tc stellen werk- loosheidsraad,. met een permanent bureau, dat statistische 'gegevens verzamelt, ver werkt en pubiecert en een onder medewer king van deskundige leden van dien raad in te stellen crisis-commissie. Aan het Eindverslag zijn eenige nola's toegevoegd van afzonderlijke leden der Staatscommissie. IIulp van Amerika. Het Amerikaansehc gezantschap lo 's-Gra venhage wordt hoe langer hoe meer oen middelpunt voor de zending van liefdewer ken cn andore hulp voor de slachtoffers van den oorlog. Het Itoode Kruis in Amerika heeft thans met het stoomschip Potsdam", dat 10 Nov. New York hoeft veilaten, mei bestemming naar Botterdam, verzonden een groote hoe veelheid materieel, veibandmiddclen enz. ter doorzending voor een gedeelte aan hef. Aincrikaanselie hospitaal le Ahinciien, liet andere gedeelte aan luH Duitsclie Roode Kruis. Verder brengt het schip mede 5 groote kisten met kleedingslukkcn voor de Belgi sche vluchtelingen in Nederland. Door tusschenkomst van liet Amerikaan sehc gezantschap te 's Gravenbage zullen dc kleeren onder de behoeftigen worden verdeeld. Bovendien hebben burgers fe Philadel phia per schip ./fheluia", den 12eu ver trokken, een lading levensmiddelen gezon den, bestemd voor het Steuncomité in België. Tevens zijn door de zorgen van den ge zant der Unie van Rotterdam in twee trei nen naar Luik en Brussel opgezonden 2500 Ion levensmiddelen, die gisteren in ge noemde Belgische steden zijn aangekomen, begeleid door den militairen ailaché hij de Amerikaansche legatie, kapitein Sunder land, die met db regeling dor verdeeling heiast is. Directe belastingen en grondbelasting. Uitslag van het in October le 's Graven bage gehouden examen A voor surnumerair der directe belastingen, invoerrechten en accijnzen cn van dat voor surnumerair der grondbelasting Van de 19 candidaten zijn voor surnume rair der d" ede belastingen, enz. geslaagd: S. II. Beintcma, le 's-Gravenhnge; I., H. Bodde Bouman, te Kampen; Kloeten, in de WijkJ. U. van der Minne, te' s Gravcn- liage; .T. Offerliaus, Ie Groningen; H. Post- ma, to Uarlingen; W. .1. van Bamliorsf, fe Bodegraven, en S. M. van der Zee, te Delft. Van dc 17 candidaten voor surnumerair der grondbelasting zijn geslaagd: II. .T. Danser, te Meppol; Al. 1. Goossens, le Reunion; D. van de lieg, te Nijkerk; ,L M Lakei na ri, le Meppol; G. F. van Alarle, le Nunspeet; C. Af. .1. Molijn, tc Ticl; .1. G. P. Boel, le Botterdam, en .1. van der Wecnl, le Amsterdam. (Sl.ct.) Nederland cn do oorlog. B|otor. De Kamer van koophandel en fabrieken te lMft zegt in oen adros aan den minister van Landbouw, Nijverheid en Hamlet, dat de voor November door den minister vast gestelde maximumprijs der boter, voor de omstreken van Delft belangrijk lager is dan de normale prijs ter markt aldaar in dezen tijd vanJict jaar. Zij verzoekt den minister, voor de omgeving van Delft oen hongeren maximum-prijs te willen bepalen. IR'e manning ss. „Afaria". Kapitein Jonker cn 1-1 man van, de beman ning van |hlet Nederlandsche stoomschip Maria", dat op 2t September door Jen DitiLehen kruiser Karlsruhe" in dengiond is gehoord, hot schip was in huur gegeven aan oen EngeDche firma zijn met hot. stoomschip /Bougainville" Jlavra aangekomen. In de s£7. 20". Twee uren vóór middernacht 1 Rondom do geweldige graniet-blokkenvan den pier loeit huilend dc herfststorm. De branding slaat schuimend togen den sh,.,- iion muur. Regelmatig bewegen do gol ven den zwarten onderzeeër op en neer Iu do volslagen duisternis kan men slechts weinig zien van wat aan boord Van het vaar tuig voorvalt. Dal cr echter groote bedrij vigheid aan hel dek hccrscht, bemerkt men aan de donkc-rc gedaanten, die snel langs de brandende dck-lanlaarns gaan. Uit de machine-kamer klinkt een gedempt dreunen en knetteren; het zwarte gevaarte trekt cn rukt aan zijn staallrossen, als do schroeven, bij wijze van proef, eenige omwentelingen maken. Half elf! Een druk op den hefboom, daar hoven in den, met zeildoek heldenden rommnndo- toren, waar de jonge commandant in een glimmende olie-jas staal. De trossen worden losgegooid, enn schril bei-signaal naar de machine-kamer: knetterend springen de sterke pelroleum-motoren aan. het water schuimt achter in golven op. Voorbij don vtijni-sclierpon boeg verschijnt een golfje, het verdeelt zich, loopt in breede streepon langs de zijwanden en vooruit gaal dc onder zeeër, in westelijke richting den vijand tegemoet Donker is do.hemel, er is geen ster te bekennen, zwarte wolken jagen door het hichtiuini. Op enkele meters rondom het eenzame vaartuig een diepe duisternis, welke de commandant met zijn geoefende oogen tevergeefs tracht te doorboren. De wind giert over het wateroppervlak, cn thans, nu <le golven dwars op stuurboo'xl komen, vliegen er schuimende watermassa's over het dek. De olie-jas van deti officier in den commandoloren druipt van het wa ter. .Schuimend en borrelend verdwijnen de wit-ges!reepte golven achter den zwarten scheepsromp, liet regelmatige ratelen der motoren en het klotsen van de golven op de ijzeren platen van den gewelfde» golf breker, zijn de eenige geluiden. De grijze morgenschemering komt. Plotseling verschijnt, aan bakboord in de verte een schommelende schaduw, eenige minuten later kruist de duikboot een nau welijks zichtbare schuiin-strecp, die vluchtig den weg aangeeft van een vijandelijke», torpedojager. De eerste voorposten-lijn van den tegenstander is dooi broken. Nu opgelet! Hef hart klopt sneller. Het signaal klinkt De boot moet gereed gemaakt worden, om te duiken. De comtnandofmvn wordt ge deeltelijk afgebroken, dc vlag opgeborgen, en de mast afgenomen. De bovenste toren- klep wordt gesloten, de periscope komt nu ie voorschijn. Het water stroomt ruiscliend in de tanks; de hoof duikt onder den zee spiegel. De pelrolemnmotoren zwijgen; een electromotor stuwt nu de schroeven voort. Terwijl een jonge luilenan! ter-zee in het inwendige van den toren, aan do huis van de periscope zit. en naar den vijand uitkijkl, staan de matrozen klaar voor bet gevocht bij de torpcdo-btiis op hun post. Rondom de boeg Innccerbuis zitten do matrozen om den zacht glanzende» buis. Slechts twee eleclrische lampjes vellichten do nauwe ruimte. Overal hangt een veile petroleum lucht, die hel ademen bemoeilijkt. Spreken is Dij na onmogelijk; hij liet lawaai der machines, hot klotsen van liet water builen, is de inenschclijkc slem onverslaanbaar, liet is ondragelijk warm in don kleinen scheepsromp. Tan tijd tol tijd ziel de commandant van de torpedo Janeeorinrichiing op zijn horloge en hel kompas, da! hij om zijn pols draagt Ingespannen kijken allo oogen naar bet signaal-toestel aan den immr. De machine ratelt, de golven biuisen. Benauwder, steeds benauwder wordt de atmosfeer. Ieder maakt de wiegende slingering van de Dool mee- oji en neer; op on neer; op en neer Ja, wie boven den vijand ziel, wie boven zich meester voelt op zeel Dal is wat an ders. Ook voor ben, die nog met een laat st en blik naar de blauwe lucht in de zee verdrinken is bet wat anders, dan om hier in het duister, tusschen stalen wanden en rusteloos draaiende cn slamponde stalen assen, te sterven. Hier beneden ziel men niets, hoort men niets van wal boven ge beurt. Wanneer de boot mocht zinken, stikte ieder in de duisternis, onder water. Plotseling springt ieder op, en denkt niet moer aan dc benauwde lucht. In verlichte letters slaat, op hot glas van het sigmuü- toestel het commando: .Geeft acht!" Een zucht van verlichting bij allen. Ein delijk dus. De hand aan den hefboom, do tweede torpedo gereed gehouden, opdat deze dadelijk achter de eerste in den buis go- schoven kan worden; zoo gaan enkele se conden voorbij, Aïen moet wel vlak bij den vijand zijn. j.T.os 1" verschijnt in vlammjonscbrift bet commando. De hefboom wordtomgeworpen; een nielaal-achtig geluid iu do buis, oen borrelen en suizen van hot water, dat in liet leege afgesloten compartiment van den buis binnenstroomt. De torpedo is weg Treft zijDo armen grijpen de tweede. torpedo. Zij glijdt in do donkere opening van u a buis en na een pa^r seconden ziet alles er weer uit, als lo voren. Was het schol raak? In gedachte heeft ieder meege teld: drie bonder metervier honderd meteronder water dringt geen geluid CHIEDAMSCHE éïS>.S'§5 V»i se** rfu» ****--— -.11-. - II-, -I. I- I

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1914 | | pagina 5