a
De oorlog.
67'tó Jaargang
maandag 30 November 1914
No 14695
Koning zi]n5
BülTEKi<£m
Tan het Westelijke front
In België
Tan het Oostelijke front
v0¥
SCHIEDIMSCHE
ÖÜRAMT
Deze courant verschijnt d a g e I ij k s, niet uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor S clii c d a m en VI a a r di n gen fl. 1.25, franco
per post fl. 1.G5.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vla ar dingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
Dnr aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven Xo. 141 (hoek Korte Haven).
regel.
1—G regels fl. 0.92; iedere regel meer
Groote letters naar de plaats die zij
Prijs der Advertentiën: Van
15 cents. Reclames 30 cent per
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeclige voorwaarden,
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
Tarieven
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon Xo. 103.
Schiedam., 30 November 1914.
De toestand.
Hot is de afgeloopen dagen gegaan zoo-
aks in zoovele daaraanvoorafgaande: arlil-
Jeriegevcdilen en eenige jufanlcrie-aaiival-
len, do hoogstens op de verovering van,een
of andere loopgraaf uiiloopen. Zoo meldt liet
officieelc Franse he communiqué van
gistermiddag
„Het geschutduel is gisteren (Zaterdag)
overal ten onzen gunste uitgevallen.
De infanterie der bondgenooten hoeft ver
schillende steunpunten ten noorden en tor.
zuiden van Vpcren veroverd.
Ton noorden van Atrccht en in de Voge
zen hebben de bondgenooten aanvaren van
de Duitschers afgeslagen, en. hij Yailly heb
ben zij een groep mitrailleurs .en oen koe
pel voor stukken van 00 e.M, vernield."
Het Duitse he groote hoofdkwartier
geeft echter deze kleine suceesjos nog niet.
eens toe, waar hot in zijn. mededoeling; van
gistermorgen zegt:
„Van hot westelijk oorlogsterren! is over*
den dag van gisteren slechts te melden,
dat de aanvalspogingen van den vijand ten.
zuidoosLen van Yperen en ten westen van
Lorw prislukt zijn." i
Een overzicht van maarschalk
French.
liet Engelscho oorlogspcrsbureau publi
ceert een telegram van veldmaarschalk
French. Nieuw is het nu juist niet, liet is
gedateerd van 20 dezer, maar het geeft
och eenigszins uitvoerig overzicht van do
gebeurtenissen in Vlaanderen en in het hij-
zonder van den slag bij Yperen en Armen-
tières. Een aanschouwelijke schildering
komt er in voor van de groote worsteling
rondom Yperen. Het verslag beschrijft ook
de moeilijke onderneming van liet over
brengen van do hoofdmacht van het Brit-
schc leger van de Aisne naar Vlaanderen.
French zegt, dat de goede uitkomsten
van de krijgsverrichtingen grootondeels ie
danken zijn aan de uitnemende verstand
houding tussehcu het Fransche en het Bril-
sehe leger. Ilij brengt hulde aan het Bel
gische leger, dat op dappere wijze alles
deed, wat in zijn macht stond, om den
bondgenoolen hij de belangrijke krijgsver
richtingen steun te bieden.
Den 19den October, schrijft French, werd
do toestand bij Yperen kritiek. De vijand
had een groote overmacht aan de Lys staan
en vier Britsche korpsen hielden een veel
uitgebreider ïront bezet dan met het oog
op hun sterkte wenschelijk was. Boven-
door COLETTE YVER.
Geautoriseerde vertaling van \V. E. P.
44)
„Góo, ik beroep- mij op je ridderlijkheid
om zoo gauw mogelijk een einde to maken
aan dezen oud ragelijken, toestand. Zie je
niet, hoc Wanda er onder lijdt? Geef haar
kracht door je voorbeeld." v-
Toen Wondde hij zich tot de aartshertogin.
„Ik zal niet Weer alles herhalen, wal ik
je al gezegd heb, .Wanda; je weet hoe je mij
in mijn taak moet (helpen."
Een heelen tijd lang sprak niemandgeen
van vieren bewoog zich. Die tijd Scheen
Clara eindeloos toe. Wanda wa.s do eerste,
die het stilzwijgen verbrak. Haar s'anko,
"tengere gestalte richtte zich op. Zij stak
de bind uit naar den prins van Hansen
en i ui
„Vaarwel, Geo."
Hij narar de kleine hand, drukte die tegen
de opeengeklemde lippen, een woeste, wilde
Uitdrukking gleed over zijn gelaat, groote
tranen rolden hem over do wangen. Toen
Smg hij langzaam het laboratorium door
«n de deur uit. Op de blanke hand, blauw
dooraderd, van de prinses lag oen bloed
druppel. Maar zij had de opgen gesloten,
on merkte het niet
Zij luisterde; de stap van den jongenman
weerklonk nog! door de gang, zij luisterde
inspannen, met gesloten oogen. Eindelijk
Iteorde zij niets meerBuiten floot ben
dien kwamen uit het oosten groolc Duitsche
versterkingen aan en de Belgen verkeer
den na den harden strijd, dien zij gevoerd
hadden, niet in een toestand, om den aan
val zonder hulp te doorstaan. Daarom was
hot duidelijk, dat, indien aan do Duitsche
omtrekkende beweging geen krachtige te
genstand geboden werd, de vleugels der
bondgenooten zouden worden omgetrokken
en do havens aan liet Kanaal voor den
vijand open zouden liggen. De veldmaar
schalk was van meening, dat een gc-laagde
beweging van dien aard van Duitsche zijde
zulke rampspoedige gevolgen zou hebben,
vftt hij het gevaar van een optreden met
een uitgebreid front voor zijn verantwoor
ding nam.
Hij bracht daarom het 1ste legerkorps
naar het noorden van Yperen, terwijl nog
andere opstellingen van de troepen plaats
hadden om de plannen van den vijand tc
verijdelen. Inmiddels liood het Belgische le
ger zooveel hulp als het vermocht, door
zich aan het kanaal van Yperen en de Yser
in te graven. Hoewel het in hel laatste
stadium van uitputting verkeerde, hand
haafde hef zich moedig in zijn stellingen,
kracht puttend uit de hoop op hijstand van
de Britsche en Fransche troepen.
Maarschalk French herinnert er voorts
aan, dat de Britsche strijdmacht haar doel
bereikte, nadat zij voor een moeilijker taak
had gestaan dan ooit te voren.
French wijst nog op het door de bond
genooten bereikte strategische succes. Zeer
betreurt hij de ernstige verliezen, doch de
strijd was zeer wanhopig geweest en de
bondgenooten werden aangevallen door een
groote overmacht. Er was echter alle reden
voor de veronderstelling, dat de vijand drie
maal zooveel manschappen had verloren
dan de bondgenooten.
De waarde en de beLeekcnis van de door
de bondgenooten sedert het begin van do
vijandelijkheden in het westen vervulde
laak, zegf hij ten slotte, ligt in hel feit,
dat op het oogenblik, dat de oostelijke pro
vincies van Duitschland, in dreigend ge
vaar verkecrcn om 'door de talrijke, mach
tige Russische legers onder den voel te
worden gcloopen. bijna het geheele actieve
leger van Duitschland vastgehouden wordt
in een linie loopgraven van 2G0 mijlen
lengte, waar het zich handhaaft in sterk ver
minderden getale, en dat alleen door liet
met succes bekroonde oplreJcn van onze
troepen in hel westen.
Ui t Antwerpen.
De gemeenteraad heeft in een biiiteiir
gewone vergadering lx- do ten tot het aan
gaan van oen leening Ier dekking van de
oorlogsschatting van 50 millioen francs,
straatjongen het aandoenlijke Lit.hauscho
liedje:
L'tuni de mon coeur est parti sur
la nier
VI.
Den volgenden dag moest Wanda te bed
blijven. Nu haar leerlinge er niet was, had
Clara vrijaf. Zij !as de kranten en volgde
daarin iodaren morgen met koortsachtige
belangstelling den ondergang van de Unie.
Na.sporin.gen waren gedaan, in de woning
van Lmael, zijn correspondente was in be
slag genomen en zoo waren, allo geheimen
van liet verhond aan het licht gekomen.
De heelc opzet van het beraamde komplot.
was duidelijk. Sinds Clara in het palcis
woonde, was Ismaël h-ffig geworden en had,
zijn trouwe volgelingen meegesleept op de
helling van revolutie. Compromittocrendo
brieven waren er gewisseld, waarin gespro
ken werd van de noodzakelijke, ruwe mLs-
daad. Een professor van de Oldsburgselio
academie werd gevangen genomen, tegelijk
met lleinsius, Conrad, Johannes Karl en
Goetlilied. Ook werden verscheiden opzich
ter-wevers, kunstenaars, studenten-, ja zelfs
gymnasiasten gearresteerd. Deze laaiden
werden echter weer lasgelaten tijdens het
onderzoek. Er bleef een veertigtal beschul
digden over. Hel Hoogerhuis, benoemd tol
except: oneelen raad voor buitengewone rute;
drijven, zou gepresideerd worden door den!
grootmanxschalk. Do hertog van Oklany had
met zijn scherpzinnige handigheid in de ver
schillende onvaste, maar vurige theorieën
der unionisten, bewijzen, gezien, dat de
veiligheid van den staat bedreigd werd.
Anders kwamen die dwepers voor de eon-
reefcioneela rechtbank wegens oen, eenvouj-
dig, politiek misdrijf. Lifhaucn kende niet
welke aan de stad is opgelegd, en ter be
strijding van andere stedelijke heho'-ften-
Tegen spr aafk.
Een Wolff telegram uit Brussel spreekt I
tegen het door de ,,N. RJ Ct." verspreid,J
bericht, dat te Stroobruggc hij MalJcghcm]
in WoR-Vlaanderen schoten, waren gelost
op Bmbsche soldaten en 40 inwoners te
Maldeghom als gijzelaars waren weggevoerd.
Het bevoogde militaire commando verklaart
uitdrukkelijk, dat noch scholen zijn gelost j
op ïjuifc-ebe soldaten, noch personen, in
gijzeling zijn gesteld, noch iftwee Duilsche
soldaten vermist worden.
D e toes tand.
De nader ontvangen telegrammen hevesli-
gen onze overtuiging, dat èn de Engelsche
eag&ladlioricliteii over eea groote beslU-
s-ewle overwinning der Russen èn d» gelijk
tijdige viering van een DirUche overwin
ning te Berlijn, al te voorbarig - zijn ge
weest. Het Duilsche comumniqu dal
er ongetwijfeld oo-k wél het meeste reden
loe had gaf reeds direct te verslaan,
dal mén er nog lang niet va-, terwijl jiu
ook de groote Russische generale s'af mei
de wan r.-eh inving komt, dat „de verschillen
de geruchten over de afmetingen van de
Russische overwinning O'i geen feiteiijken
grondslag berusten." En hol Russische le-
gerconnnan'lo vervolgt:
„Het voornemen der Duitschers, om door
het Russische front op den linkeroever van
den Weichsel te breken en een gedeelte van
het Russische leger te omsingelen, te on
gein ij.eld geheel mislukt en d* Duitschers
hebben Op hun terugtoclit reusachtige ver
liezen geleden, doch de vijand b' ijlt hard
nekkig tegenstand bieden. Alen kan de krijgs
verrichtingen dus oomoge'ij'; a's geë'nd gd
beschouwen en men zal de bekend mak Int;
van de definitieve resultaten daarvan moe
ten afwachten."
De oorzaak, dat men van heide kanten
prat kon gaan op de overwinning is te
verklaren uit de groote uitge-ir-klhed van
het oorlogsterrein. De sfriji in Polen wordt
over een front van 400 kilometer, in een
land vaar de wogen slecht zijn, waar alle
spoorwegen door de Duitschers op hun te
rugtocht uit Polen onklaar zijn gemaakt,
waar de communicatie door m iddol van te
legraaf of telefoon zeer bemoeilijkt wordt,
doordat de Duitschers deze desgelijks heb
ben vernield. De afstanden zijn groot en
het terrein in ver.-ch Pende d-e'en van liet
land zeer verschillend van structuur. Zui
delijk van de Weichsel is de bodem, heu
velachtig, ten noorden van de Weichsel
wisselen heuvelen af met groote mo -ras
sen. Behalve door een groote rivier, de
Weichsel, wordt het door tal van kleinere
rivieren doorsneden, of tot het stioomge-
biet van den Oder, of tot dat van dó
Weichsel behoorend. Zij vloeien in hun
van elkander afgescheiden dalen naar do
hoofdrivier toe en er is weinig gemeenschap
lusscheu het gebied dat door het eene en
de huivering die recht chapen mcuschcn
doortrilt hij de mogelijkheid, gelukkig
nog bezworen var), een revolutie en de
intollectueelen bleven hun. sympathie voor
die onschadelijke utopisten behouden.
Soms, wanneer zij van die arrestaties las,
sidderde Clara als een getemde leeuwin,
die zich in haar kooi de woestijn herinnert.
Dan ging zij regelrecht naar dongen c, die
tegenwoordig haar gewetensbezwaren be
sliste, die eens, zeker van zijn inzicht, van
zijn kracht en van den weg dien hij gr,an
moe-l, had gezegd: ik went waarheen ik ga.
„Maar juffrouw Horsberg,", zei hij gedul
dig. „waarom' blijft u to. li balislnrng vol
houden een reg-eerinq te hcoordoeie.i, als
een particulier persoon? Bedenkt, u todi,
dat ik als koning oen gedragslijn, moet
volgen, waarvan ik als niensrh afkeexigben.
Daarom is -een koninklijke opvoeding zoo
ontzaglijk moeilijk. Alen is een jong man,
zooals de natuur, do aristocratische opf
voeding en de begrippen van adel u gevormd
hebben en men moet oen buitengewoon
wezen worden; voelen, alsof men. niet do
zoon van een vrouw was; handelen zooals
men tol zijn twintig-te jaar nooit gedacht
heeft. Odat is een eigenaardige crisis en
een p.ycholoog zou daarin heel wat stof
vinden tot studioIk zal u -dat wel j
eens later vertellenIk persoonlijk heb
voel aan den hertog van Oldany todanken, j
Hij is een groot geestosdokter. Die man is
een geboren staatsmanEr zijn. van die
abnormaliteiten. Ik wil u keren minder l
streng te zijn, waar het de handelwijze van
de regecring betreftj
Clara hoorde hom! aan- ir. die volgzame,
aandachtige houding van bewonderend luis-
terende vrouw. Haar edel, ernstig gelaat
had een uitdrukking van kalme tevreden
dat door het andere riviertje besproei!
wordt.
In -dit land staan tegenover elkaar ont
zaglijke troepen massa's, die in verschillen
de deelcn van -dat uitgestrekte gouverne
ment met elkaar slaags zijn of /geraken. "En
de oorlog die zij voeren is veel bew egel ijker
van karakter dan die in het we-tan wordt
gevoerd. Slechts op enkele punten, b.v lus-
sclien Zgierz (10 K M. ten N van Lodz) en
Sdunska Wol ja (10 KM. ten Z-W. van
Lodz) zitten de Duit-diers in loopgraven.
Maar op verreweg het grootste deel rail liet
reusachtige terrein manoeuvreeren de leger
korpsen met marschen e t contranmrsclien
tegen elkander. Om kort t gaan, hier wondt
de oorlog nog gevoerd op de omlerwetsche
manier, d i. op de manier van den Napo
leonlisehcn tijd en van den oorlog van
1S70. v
Bij een in zulk een land en op dezn wij/o
gevoerden oorlog kan hel, d.t zal men
inzien zeer goed voorkomen, dat op li -t
eene deel van liet terrein van den slag «loer
de óéne parlij, op het andere door de ande
re partij voordes ten woiden behaald, /.on
der dat de atgememie .slnjd, do strijd als
geheel genomen, beslist wordt.
Bij "de ontzaglijke ta'rijkheld der aan den
strijd declnemenden kunnen de verliezen,
vooral indien op hol ec-n of ander punt de
logge legermassa's der Russen de verliezen
de partij zijn, zeffs zeer aanzienlijk zijn.
Zoo de zaak beschouwende, kan liet ons
dan ook niet verwonderen, dat beide par
tijen de door hen gemaakte gevang men bij
tienduizenden, de bu..tgcmaakte kano-nncn
of mitrailleurs hij tientallen kunnen tel
len Yoo-ral van de Dnitschers, waar de oor
logsmachine zooveel zekerder en namvkeu
riger. werkt, e,n die dus vlugger met bun
cijfers kunnen komen, verwondert ons dal
niet.
Van 11 ti s s i s c h e z ij d e.
\Ye laten hier volgen een samenvatting
van de ïne.ledeeüngen Zaterdag en Zondag
door d ongiooten Ru.-si-chen genei alen stal
ver-trekt
Tursclien de Weich.-ol en de Warthe ldijfl
de vijand zich in zijn versterkte stellin
gen langs de linie Strykow Zg-erz Sza-
dekSdimska Wol ja (zie de uiteenzelling
hierboven) handhaven. In de streek van
Strykow en Zgierz hebben zeer verwoede
gevechten plaats gehad. Wij hebben hier
kanonnen en* mitrailleurs ermeesterd en
verscheidene honderden gevangenen ge
maakt.
Aan hel front Glowno— RieliawySoboia
(ten noordoosten van voorgenoemde streek
gelegen en ten westen en zuidwesten van
Lowiez) zijn onze troepen den strijd be
gonnen.
Langs den linkeroever van de Weich
sel ondernemen de Duitschers een legen-
aanval.
Volgens de gevangenen zijn de verliezen
der Duits diers reusachtig groot. Vele batal
jons hebben al hun officieren verloren. De
eompagniën zijn nog slechts zestig tol tach
tig man sterk.
hcvd; haar handen lagen rustig gevouwen
om haar knie, haar zwarte japon viel in,
onhewi •gelijke plooien lieer. En de koning
vervolgde
„De menschheid is niet, zooals de huma
nil,uil en haar voorstellen; gij zijt dichters,
die er een lusthof van schoonheid au
maakt. Ondorlussehen slingeren de ondeug
den zich als woekerplanten oui de takken,
da hartstochten gisten er, wanorde fchijnl
de natuurlijke toestand. IJ zal mij toegeven',
dat de mensdien in liet algemeen leugen
adifig, haatdragend, opvliegend, afgum-lig,
diefachtig, moorddadig en dol em/auditie;
zijn. Superieure geesten, zooals u, kunnen
moeilijk hegrijpen, wat het geweten van
een laagstaand mensch voor onrechtvaar
dige, trouwclooze en misdadige plannen kan
uilweiken en hoeveel kwade klachten er
in het volk zijn om zijn lusten hot te vieren,
vieren. En wanneer men de le-fliglieid,
de «Reinheid en de geheimzinnige mach!
van de nicnschdijke begeerten beschouwt,
die in ieder individu woelen, staat men
verbaasd dal er ten slotte nog een betrek
kelijke orde heerseht in de mensclielijkt»
maatschappij. Die orde is heel merkwaar
dig. Die wijst op den zin voor samenleving,
die het mensehelijko dier eigen i een zin,
die een gelukkig tegenwicht is voor het
brute egoïsme. Terwij! alle liarislochten
van de menschelijke ziel geneigd zijn tot
al gemeen e verwarring, en men eigenlijk
kon verwachten, dal de inem-clion volgens
hun natuurlijke neiging zouden plunderen,
wurgen, verbranden, vernietigen en wraak
nemen en zich toeeigenen, wat zij van oen
ander begeeren, kan men juist hel tegen
overgestelde waarnemen; zonder nu be
paald in onderlinge liefde te leven, leven
de inenschen in vrij goe.de verstandhouding
in staten, in volken bijeen.
De machten van het kwaad sluimeren
in de menigte, dc vernielende krachten zijn
in dien oceaan bedolven, alles is kalm.
Aan het front CzcntochauKrakan zijn
geen belangrijke gevechten geleverd.
liet Oostenrijkse he leger, dat de topran-
gen ten oosten van, Krakau aan dcSreniawa
verdedigde, heeft Donderdag een nederlaag
geleden en is achtervolgd cn teruggedreven,
tot in de streek van genoemde vesting.'
Moer dan 7000 Oostenrijkers werden gevan
gen genomen en, 30 kanonnen, waarvan 10
met bespanning, ca meer dan 20 mitrail
leurs vermeesterd.
Een bataljon deed oen inval in Brzesfco
Stare en maakte do rest van liet 31ste honved-
regimenl gevangen, nJ. den bevelhebber, 20
officieren en 1250 soldaten, met het vaandel.
Wij verinoe-terden ook een automobiel met
officieren van den gene raten staf. en blijven
den vijand op kracht-ge wijze vervolgen.
In de Karpalhen hebben wij Vrijdag 1200
Oo denrijkers gevangen genomen.
Dc vijandelijke troepen in de Boakowinn
trekken overhaast terug". IN'ij hebben Oer-
nowitz opnieuw bezet.
In het Ma-arische merengebied en aan
de Angerap hebben onze tro-pen de Duit
schers in verschillende d;str:< teil uit hun
versterkte stellingen gedreven.
Y a li D u i t s o li e en Oost e n-
r ij k s c li c z ij d e.
Het Duitsche groote hoofdkwartier maak
te gisterenmorgen bekend:
„De toestand op den rechteroever van
den Wetclisel is onveranderd.
Aanvallen der Rassen iu de streek van
Lodz zijn afgeslagen. Daarop ondernomen
tegenaanvallen geschiedden inol goed gc-
Uit Zuid-Polen is niets Van betcekenis
te vermelden.
De keizer bevindt zich op liet oogen
blik op het oostelijk oorlogsterrein."
De Oodenrijksche generate staf berichtte
gistermiddag: f
„Het is gisteren aan ons geheele front in
Russisch Polen en West Ga lieië zeer kalm
geweest
In de Karpalhen zijn de troepen die tot
homonna (in Zempün) waren 'doorgedron
gen, verslagen en teruggeworpen. Onze troe
pen hebben 1300 gevangenen gemaakt."
E en legerorder va n H inden b u r g.
De Duit-olie legeraanvoerder in bet Oos
ten, Yon 1 lindeburg, heeft dezer dagen een
legermder uitgegeven, waarin In" o. a. zegt:
In dagen lange, zware gevechten hebben
de onder mij slaande legers den aanvul van
den in aantal"steikeren vijand tot staan ge
bracht
Voorts wordt er in mededoeling gedaan
van een telegram van den Keizer aan Vort
Hindenburg, waarin deze d ui generaal dank
brengt voor het succesvolle optreden van
di -ris tropen legen den in aantal sterkeren
vijand, en hem bericht geeft van zijn be
vordering tol veldmaarschalk.
De legeren]er gaat dan voort:
Ik bon er troteeli op, d«zen '«oogsten rang
iu het h ger aan de spits van zulke timepen
bereikt te bobben. Uw strijdlust en vol»
En de oorzaak is oen lichte neiging, die
oogenschijniijk weinig telt in ieder individu,
maar die men alleen bij de massa kan waar
nemen, namelijk de natuurlijke neiging lot
gezelligheid, die door de wetten beschermd
wordt. Maar laat die zachte hand, die de
menschen bindt, maar eens losgemaakt
worden, laat de bekoring ervan weggeno
men worden, dan zult gij ze op elkaar zien
losstormen. Dat is de geschiedenis van de
revoluties. f
Ken staatshoofd, dat de verantwoordelijk,
beid di aagt voor die noodzakelijke orde,
denkt niet zonder grooten angst, zelfs in
vredestijd, aan alles wat or bromt en dreigt
onder de kalme oppervlakte van het deel
van de menschheid, dat hij regeert. Hjj weet
ook, dat bij don minsten schok die dunne
zijden draad van de gezelligheid ineens
kan afbreken en dat dan de verderfqjijke.
machten ontketend zullen zijn; hij moet dan
ook eiken mogolijken schok voorzien, dien
voorkomen, dien door alle middelen trach
ten tegen te houden. Ja, ik verklaar, dat
alle middelen geoorloofd zijn om een ver
storing van de maatschappelijke orde le
vermijden. Van twee kwaden moet men het
minste kiezen. Iedere rechtsweigering is te
verkiezen hoven een verstoring van dien
vrede, die weliswaar iets bcdriegelijk* heeft,
maar toch vruchtbaar is cn waarin alleen
de menschheid zich kan ontplooien cn ont
wikkelen. U spreekt van willekeurige ar
restaties, van misdrijf van meening. Maar
de leerstellingen van de Unie waren op het
punt het maatschappelijk evenwicht le-ver
breken; wanneer op zoo'n oogenblik de tot
dier geworden monsch niet moer de hand
der machl had gevoeld, zou alles verloren
geweest zijn. Het was de losbandigheid van
de haaf. Wij moesten handelen, zooals wij
gedaan hebben, juffrouw Ilersberg."
(Wordt vervolgd).
