De oorlog.
Eerste Blad.
Koning zijn,
67"" /aargang,
Zaterdag 5 December 1914
No. 14700
i
Deze courant verschijnt dagelijks,- mot uitzondering van Zon- en Feestdagen,
fripj per kwartaal: jVbor Schiedam en Vlaardingen B. 1.25 franco
per post fl- 1-65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Tlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden 'dagelijks aangenomen,
Adrertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
Eur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der AdvoTteutiSn'-. Jfan 1—6 regels fl. Ö.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 een): per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen,-
Advertentiën frjj abonnement op yoordeeüge voorwaarden, Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-,- Donderdag- en Zaterdagavond
versdhjjnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie^ bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
'I
Tan liet Westelijke front
De toestand.
Het officieel© Fransehe communiqué van
göemïiddag[3 luur zegt:
De vijand heeft op het front in België
een vrij hevige kanonnade gericht op de
streek tusschen den spoorweg van Yperen
naar Rousselaere en don weg van Bese-
laere naar Paasclicndae! (ten Westen, van
dien spoorweg), waar de Duitsche infante
rie zonder succes heeft getracht terrein
Ie vinnen.
Van de Somme tot Argonno is het op het
geheele front rustig gebleven.
In Argonne zijn verscheidene aanvallen
van Duitsche infanterie teruggeslagen, met
name te Racorne (ten Noordwesten van
het bosch van Grurie).
In Woëvre en Lotharingen is bij tus-
schenpoozen door de artillerie gevuurd.
t'jt Genève wordt aan de „Btsrl. Löfcal-
Anzéger geseind-, i
Het 'werk aan de versterkingen der bondr
genooten bij- Njeuwpooijt en ten. Zuiden van.
ïpeien. ondervLadt groote stoornis dooi;
het zware Duitsclic geschut. De stellingen
der bondgenooten in. het overstroomde
terrein, ten Zuiden van, Daxmuiden zijn
onhoudbaar geworden.
Aan do Ys er-Mm ie. i
De „Daily Newts" meldt uit NoordtFrank-
lijk dat de nieuwe Duitsche aanvallende bet-
veging voornamelijk gericht was noorde
lijk van Yperen tegen Dikten idem Tot dust.
ver had zo geen succes. Woensdag trokken
aanzienlijke Duitsche strijdkrachten voor
het aanbraken van den. dag op groote vlot
ten over de overstroomde Yscr. Dovlotten
droegen elk zestig man met mitrailleurs. Nog
een gohccle vloot, getrokken door inotort-
booten, lag gereed oni bij liet aanbreken van(
den dag verder troepen aan te voeren. Maan
de artillerie der bondgenootien had een,ven
nietende working. De Duitschers zotten, to>fc
den middag hun pogingen, om hot water
over ,te trokken voort. Tal van vlotten zont-
taai gnidden in de rivier en, velen verdrom
ten of werden doodgeschoten. De aan,val
v.erd ,dus teruggeslagen. De Duitschom
naakten gebruik van een nieuw licht kanon
met een schoolverle van 4l/i mijl, gemon
teerd -.op motoiikarretjes.
Uit Duinkerken wordt aan de „Tijd" gei
sand, .dat do DuLtscliers op sommige, pun-
door COLETTE YVER.
Geautoriseerde vertaling van W. E. P.
m -
Zij begreep, dat zij geen vat meer op
fa® man had; dat vriendschap,, herinno-
rui© liefde, zelfs zijn verlangen, naar haar,
in hem' overheerseht werd door zijn
idéé fixet Toen was, zij een oogenblik zich
riet meer. Wolfram was veroordeeld,
baaram! liad zij dat koortsachtige verlangen
ri te redden, haar zelf to|l een hoschufi-
te maken voor hem zooals een moeder
die haar zoon beschermt? Ja, haar onwille-
li g)a neiging zou zijndat men. haar
poeete wezen na'm om dat onvergelijkelijke
te Ixscliej-mien en te behouden,! En
Me diep verborgen neiging zich op te
tciK\ zii gaf z'c'1 Gaar nauwkeurig
dat ?SC f van was iiet hevigste gevoel,
nu toe haar kalme gemoed in be-
mS ra Bebracht. En zonder het minste
2" voor wat Ismaël onder haar
leed. zei ze tegen hem:
°afeerl Ge Unie. Ik zal nooit je
w worden. Het is beter, dat we elkaar
tog terugzien."
,9 "fjgde naar adem, wrong de handen
«Bri en smeekte:
f «ara! 0 Clara!" J
J geloofde wel te hooren, dat hij zacht
ten zij was heimelijk blij, want ze ver-
f iem op dat oogenblik,
lel i# a (.raef- - herhaalde hij, „ik
jjd zoo lief gehad en nu zoo wegge-
te ia Ü,wo^eftJe geest, die zoo hel-
nij wel weer begrijpen. Je zult
.."..f'A dat de dood van dezen man
ten van hot Woateffijk front groote strijdr
krachten hebben saamgetrokken, doch op
andere plaat-en, bijv. aaa de Yser-limie,-
talrijke manscliappén hebben onttrokken.
Daarom betwijfelt hij o-f in België een groote
nieuwe 'dag op! handen, is. Hetgeen, hij,
heeft waargenomen, wijst er meer op, dat
het nieuwe karakter van den strijd jciisfj
gelegen is in een schijnbaar krachtdadig
ontreden der Duitschers, een schijnbaren,
troepenaanvoer, (terwijl in werkelijkheid
regimenten naar liet oostelijk krijgsteoneel
zijn gezonden. Het heftiger optreden, den
Duitschers tlians, vooral van hun gesehut.,
zou dan juist tot doel hebben om de bondr
genooten aangaande hun getalsterkte ei>
hun bedoeling te misleiden. Krijgskundig
beschouwd is immers het schijnbaar krach
tig en liardntjdcig optreden een. middel on:
eigen zwakte op- zeker punt te verbergen
en den Vijand te weerhouden, door te1 breken.
De correspondent verwacht op dezegron,-
den dat het artilleries!uel, Hetwelk be
gonnen is zuidelijk bij Yperen, en rond
Nieuwpoort, krachtiger zal worden dooi-
gezet. Alles wijst er z[-;i- op, dat in de
komende dagen het geschut weer heiteerste
woord zal spreken en de taak der infanterie
o,p de tweede plaats komt
Inmiddels worstelen de bondgenooten
gestaag maar langzaam hier en daar voor
uit. Een loopgraaf, een kasteel, een,boselij©,
een weg, een hoevehet zijn allemaal
zoovele veroveringen van botoekenis in
de-zen oorlog waarin ie,de re strekkende nieter
een heel bijzondere waarde heeft.
Van het Oostelijke front
De toestand.
Het Oosten rijksche hoofdkwartier maakte
gistermiddag bekend
In de Karpathen, Wcst-Galicië en Zuid-
IVik-n is de dag van gisteren over 't
algemeen ïustig verloopen. De gevechten
in Zuid-Polen duren voorL
Bij Krak au.
De correspondent te Petrograd van de
„Daily Chronicle" meldt
Negen mijlen ten Zuidwesten van Kra-
kau, op drie mijlen afstand van de forten,
ligt een klein stadje, Wieliczka, gebouwd
op de fantastisch ondergrondsehe zoulstad,
met kapellen, standbeelden, nissen, gehakt
in de glinsterende zout-gangen. Er is een
korte spoorweg tusschen de zoutmijnen en
Krakau.
Do Russische soldaten van Dimitrieffs
overwinnend leger, bekijken thans deze won
derlijke zontstad, terwijl zij er zich op voor
bereiden de laatste vesting van Galicié te
belegeren. De Russen braken spoedig den
spoorweg op, die naar het Westen en naar
1S a.nc^ers rno°fen ze je ver
te te-
Zij wilde van hem scheiden; zij dood nog
een laatste poging; met de handen op de
schouders van den leider fluisterde zij hem
toet
„Ik wil niet, dat je een misdadiger wordt,
beste..4.."
Hij riep uit: i
„Zie je dan niet, dat mijn menschenlief-
de zoo groot is, als de menschheid zelf;
mijn geluk, mijn neigingen bestaan niet
meer. Maar de stad der toekomst zal ge
bouwd worden."
„Oi" zei Clara en deed alsof ze wegging,
„ik ben vanavond naar een dwaas komen
luisteren."
Hij kwam weer naar haar toe, en klemde
zich wanhopig aan liaar kleercn vast.
„Laat mij gaan", zei ze.
„Je hebt dus het volk niet meer lief.
„Ik kan geen moordenaar liefhebben,"
antwoordde de jonge vrouw.
En haar sterke hand maakte één voor één
de vingers los, die zich aan haar mouw
vastklampten. Toen scheidden de twee
tragische gestalten van elkaar; de man
bleef vernietigd aan den voet van de reus
achtige kathedraal staan; de vrouwenge
stalte" haastte zich sidderend naar den in
gang der kerk. En zij was reeds in het
voorportaal, waar de geluiden van buiten
verdoofden, toen nog een gekreun tot haar
doordrong, de jammerklacht van een boven-
mcnsehelijke smart, de laatste zucht van
een geestelijken doodstrijd:
„ClaraI..... Clara!" t 1
Zij ging de kerk binnen om aan den on
gelukkige te ontkomen. In de kapel van de
II. Maagd, in de apsis, brandden de lichten
helder voor een avonddienst; de spitsbogen
van liet koor vormden groote vensters irr de
zen helderlichten achtergrond. De kalme,
reine muziek van een gezang klonk van
een harmonium in zachte, langzame accoor-
den.tt
de Karpathen leidt. De Oostenrijkers te Kra
kau vluchtten bij duizenden naar We enen
De Duitsche inwoners haasten zich naar het
Noorden, naar Silezië.
De Russen zijn thans slechts enkele mij
len van de stad. Slechts te Ustro doet
het Duitsche leger, dat zich daar verschanst
heeft, af en toe aanvallen op de linie Czen-
tochauOlkuszKrakau, zoodat de geheele
omsingeling belet wordt.
Do Polen zijn zeer verontrust over het
vooruitzicht van een beleg van Krakau.
Zij verklaren, dat de daad der Ooslenrijksch-
Hongaarsche militaire autoriteiten, die ma
chinegeweren en observatieposten op de
historische gebouwen en de citadel plaat
sen zooals men weet, wordt dit van
Russische zijde beweerd vergeleken kan
worden met het bombardement van Reims.
Zij zeggen, dat het vuur der verdedigers
gemakkelijker gericht kan worden van do
heuvels, die de stad bcheerschen. De Po
len te Warschau richtten door bemiddeling
van een pope een protest tot de neutrale
staten.
Oostenrijk en Servië.
Het Oostenrijksche hoofdkwartier deelde
gistermiddag mede;
De inbezitneming van Belgrado is giste
ren op plechtige wijze geschied.
Op het noordelijk deel van het front is
tegen den verderen opmarsch van onze troe
pen geen verzet meer geboden. Gisteren
hebben wij 300 krijgsgevangenen gemaakt.
Ten westen en zuidwesten van Arang-
jelowats (50 K.M. ten zuiden van Belgrado)
hebben sterke Servische strijdkrachten zich
verzet tegen onzen opmarsch. Door heftige
aanvallen, die alle zijn afgeslagen, trachten
zij den terugtocht van het Servische leger
te dekken.
Uit BerlijnYolgens berichten uit Nisj
is de groote tunnel bij Tsajelsjar door
oen .dynamietaanslag vernield, zoodat Ser
vië ffians ook van Roemenië is afgesneden
en -ok het vervoer van Russische trans
porten langs den Donau onmogelijk is gel-
worden.
Turkije.
Tegenspraak.
In een communiqué van het Turksclio
hoofdkwartier wordt gezegd:
Yolgens de Russische officieele berichten,
zou het Sinai-schiereiland door onze troepen
totaal ontruimd zijn, twee onzer aan de
Kaukasiseho grens ageorende divisies tot de
helft teruggebracht en eenige van onze ba
taljons geheel en al vernietigd zijn en zou
verder een divisie-commandant gesneuveld
en oen andere gedeserteerd zijn.
Het met een door ons behaalde overwin
ning geëindigd gevecht zeer dicht bij het
II.
Toen de eerste tijd van smart na het ver
trek van prins Géo voorbij was, moest de
aartshertogin weer op de thce's van de
koningin verschijnen, waar hertog Bertie
haar het hof begon te maken. Er viel ver
der naar aanleiding hiervan geen enkele
scène meer voor tusschen Waitda en haar
vader. Een zwijgende overeenkomst was er
tusschen deze drie personen. Toen Géo ver
trokken was, trad de Iersche prins dadelijk
in zijn rol van officiéél pretendent naar
Wanda's hand; dat waren dingen, die al
heel lang zoo beschikt waren en die door
een zwijgend lot zoo schenen bepaald
te zijn. f
Clara kwam nu bij deze avondrcunies
als iemand, die er bij hoort, en zij werd
even vriendschappelijk behandeld als de
kleine mevrouw Cherbich, met meer onder
scheiding zelfs. Haar bekeering, die aan
do koningsgezinde partij een zoo gewaar
deerde nieuwelinge toevoegde, was reden
dat zij zeer gevierd werd. liet was inder
daad een stille bekeering, waarvan geen
van beide partijen veel ophef maakte. Do
koninklijke familie was in haar verhouding
tot Clara nog hartelijker, zij zelf was min
der gesloten, dat was alles. Buitendien werd
er hij Gemma zelden over politiek gespro
ken. Wanneer het zoo voorgekomen, was,
zou „de groote Kersberg" met warmte de
utopistische edelmoedigheid van de Unie
verdedigd hebben, maar met haar verstand,
zooals de arme prins Géo, die met zijn
dilcltantcnnaluur uit alle systemen iets
overnam, zou gedaan hebben. De krach
tige machine van de monarchie, die zij
steeds "met zoo groote regelmatigheid en
werkkracht in beweging zag, had haar zwij
gende goedkeuring.
De breuk tusschen Kosor en haar liet
haar vrij en gaf ruim veld aan haar nieuwe
gedachten. Maar welk een angst kende zij
voortaan! Wanneer Wolfram, om tenminj-
sto eens eenige verstrooiing te hebben, op
die intieme avonden verscheen met zijn
luchtige opgewektheid en vrooljjkheid, waar-
Suez-kanaa], waarbij de Engelschen twee
officieren en een groot aantal soldaten ver
loren en wij een groot aantal krijgsgevange
nen maakten, is een afdoend bewijs, dat
het Sinai-schiereiland in onze handen is.
De berichten omtrent de ontzaglijke ver
liezen, die onze troepen, die aan de Kau-
kasisehe grens staan, zouden hebben gele
den en omtrent den dood van den bevel
hebber eener divisie, zijn ten eencnmale
onjuist.
De mededceling, dat een divisie-comman
dant gedeserteerd zou zijn, is zelfs geen
tegenspraak waard.
Egypte.
Te Napels is Dinsdag uit Alexandria aan
gekomen het s.s. „Syracuse" met 80 terug-
keerendc Italianen en uitgezette Turken aan
boord. Volgens mededeelingen der reizigers
hebben do meeste Europeanen Alexandria
verlaten. Aan het Suez-kanaa] wordt koorts
achtig aan de versterkingen gewerkt. Allo
bronnen tot aan de Syrische grens zijn
ondermijnd om den Turkschen troepen
voorziening met water onmogelijk te maken.
De correspondent van de „Yossisohc Ztg."
te Konstantinopel is door den khedive ont
vangen. Hel onderhoud liep natuurlijk over
'en oorlog en in hel bijzonder over de
militaire onderneming tegen Egypte. De
khedive zeide met vertrouwen de ontwik
keling der gebeurtenissen af te wachten en
niet te twijfelen aan het succes, want de
onderneming is z. i. met de meeste zorg
voorbereid en de uitvoering in de handen
van personen, die volkomen tegen de hun
opgedragen taak zijn opgewassen.
Voorts legde de khedive den Engelsehen
politieke en economische verdrukking van
Egypte ten laste. Het is b.v. niet meer
mogelijk andere dan Eneelsche goederen in
Egypte ingevoerd te krijgen. Met de ophef
fing van den politieken druk zou ook de
economische dwang ophouden en zou
Duitschland ook op de Egyptische markt
de plaats kunnen innemen, die het toe
komt.
In de Dardanelles
De „Frankfurter Ztg." verneemt, dat oen
Engelsche duikboot, die trachtte in de Dar-
danellcn door te dringen, in den grond is
geboord. 1
Znid-AfWka
Generaal D e W c t.
Generaal De Wet en elf andere personen
zijn, volgens een Reuter bericht, naar Jo
hannesburg getransporteerd, en onderge
bracht in een fort aldaar.
V Stephen Black spreekt in de „Daily
Mail" de hoop uit, dat generaal De Wet,
onder hij zijn eigenlijke ernstige natuurver-
borg, keek zij naar hom, zonder iets te
zeggen en dacht aan het gevaar, dat hem
dreigde vanuit een verborgen hoek. Zou het
een hom zijn of een kogel of een dolk Zij
brandde van verlangen hem te zeggen:
„Sire, wees voorzichtiger." Maar had zij
hem dat al niet dikwijls gezegd en had
hij niet gelachen, om haar vrees Zij
dacht: „Het is misschien de laatste maal,
dat ik hom zie." En haar vriendschap werd
daardoor nog tecderder, nog bezorgder, on
eindig zoet. Zij zei bij zichzelf: „Niets ter
wereld is mooier dan vriendschap." En
daar allen hier, zonder nog van de moord
plannon van Kosor te weten, even bezorgd
waren nis Clara, gebeurde het dikwijls, dat
er over een aanslag gesproken werd. Dan
suisden haar ooren, haar hart bonsde en
zij zweeg zelf, icrwijl ze gretig luisterde
naar de gesprekken, dte haar nog versterk
ten in haar kwellende vrees.
De koning zelf mankte er zich vroolijk
over.
Eens zeide zij:
|U moet er niet mee spotten, Sire, Uwe
Majesteit wordt zeer bedreigd."
„Ik ben ook van dc meening van juf
frouw Kersberg," riep de koningin uit, „men
kan moedig zijn, zeker, maar ik vind, Wol
fram, dat je te luchtig denkt over de mo
gelijkheid van zulk een afschuwelijken dood
en over het ongeluk van degenen, die je
lief hebben."
Deze woorden wekten in Clara een he
vige aandoening. De koning antwoordde,
dat hij niet ter wille van een mogelijk
gevaar kon besluiten zijn leven in pre
ventieve gevangenschap door te brengen.
Maar Clara, die liem aankeek met een glim
lach, alsof zij slapende was, luisterde in
haar ziel naar de echo van dien naim,
Wolfram, dien de koningin hem gegeven
had. Dien naam, die in alle dagbladen van
den ouden Boeren held, helleven zal worden
gespaard en hij zijn dagen ook niet te Val
kenburg zal behoeven te eindigen. Hij pleit
voor een grootmoedige behandeling van don
„misleiden, verlaten ouden man."
Di Terse berichten
Duitschland en Italië.
Aan den Duitscben gezant te Rome, von
Flotow, is wegens gezondheidsredenen een
langdurig verlof verleend. De Duitsdie kei
zer heeft prins von Ru low, den vi negeren
rijkskanselier, met de leiding van het ge
zantschap belast.
Men verwacht, dat von Bülow, die in
Italië vele relatiën heeft en als oen.
scherpzinnig diplomaat bekend staat,
Duitschland's invloed in Italië aanmerkelijk
zal versterken.
Duitse li landen Portugal.
Het Reuter-bericht, dat de Duitsche re.
geering wegens een inval in Angola haar
verontschuldiging aan de Portugec-ohe re
geering heeft aangeboden, is onjuist, aldus
meldt het Wolff bureau uit Rei lijn, want
van een Duitse hen inval i^ daar l.eelemaal
niets hekend, zoodat er geen sprake kan
zijn van het aanbieden van verontschul
diging.
Het Fransehe parlement.
President Poincaré is met Yiviani, den
Fransehen minister-president Donderdag
van zijn bezoek aan de legers dor bond-
genooten te Bordeaux teruggekeerd. Men
verwacht, dat op 22 December het parte-
ment te 1'arij.s bijeen zal komen voor een
korte zitting van enkele dagen, waarin
slechts dc financieel»- voorstellen van de
regeering ter sprake zullen komen. Midden
Januari zal dan dc gewone zitting hervat
worden.
In Afarokko.
Volgens een bericht aan de „Berliner
Zeitung ain Mittag" heeft de Fra|»clro
krijgsraad te Casablanca den Duilsi hen
koopman Ficke en den Duitschen landheer
Krnke ter dood veroordeeld.
I talië's houding.
In de iLaiiannschc Kamer hoeft minister
president Salandra Donderdag j.l. belang
rijke mededoelingen. gedaan over do hou
ding der regeering inzake de buitenland-
sche politiek. Hierover meldt men ons uit
Roime
Zoowel de Kamer als «le tribunes wa
ren stampvol. In de diplomatenloge bevon
den zich de vertegenwoordigers van alle
staten. Onder diepe stille begon de heer Sa
landra met het afleggen «Ier regeerings-
verklaring. Stormachtige bijvalsbetuigingen
welke minutenlang min hielden, gingen uil
de vergadering op. toen de minister zeide.
dat Italië bij de veranderingen, welke op hel
oude vaste land zullen plaats gVijpen. ge
wichtige belangen hoeft te beschermen en
rechtmatige aanspraken kracht bij te zetten.
Nadat de president meegedeeld had, dat
Europa stond, die op de munten was ge
drukt, die onder de besluiten stond, en
op de gebouwen, dien naam, dien boorde
men door het heele land, dien allen met
haat of met eerbied uitspraken, hoorde zij
nu voor het eerst in intiemen kring door
een angstige vrouw geven niet aan den
koning, maar aan den echtgenoot. Het was
niet meer „Zijne Majesteit", de verheven
persoonlijkheid, hel symbool van macht,
bijna een allegorie. Hel was „Wolfram",
een ziel, die alle menschelijke ellende
kende, gevoelig was voor alle gemoeds
bewegingen. onderhevig aan opwellingen
van heftigheid.... En de koningin had ge
sproken over allen, die hem liefhadden.
Wie had hem lief? Het volk. Maar de
koningin had niet gedacht aan hel volk;
zij had bedoeld oen kleinen, nauwen kring
om hem heen, zelfs niet liet hof, zelfs niet
zij, met wie hij dagelijks in aanraking kwam,
enkele tnenscben maar: zij, die in diepe
smart zouden vervallen den dag, waarop
men dal edele koningslielinain, wit als mar
mer en met bloed bevlekt, naar liet paleis
zou brengen: zij. Gemma, en de aartsher
togin en mevrouw Bénouville, die zijn moe
derlijke vriendin was, en wie nog meer?
Wie had Wolfram lief? „Ik." dacht Clara,
„ik, die zijn vriendin ben in den ruimste»,
den (.eersten en zuiverslen zin. Niemand
heeft hem ooit zoo goed begrepen als ik.
Die geestelijke vriendschap, die zich tus
schen ons heeft gevormd, heeft tusschen
hem en mij een eenheid van gedachten
doen ontstaan en toevallig heb ik dezelfde
ontwikkeling doorgemaakt als hijonze
geesten zijn verwant; niemand slaat hem
zoo na als ik. 0, door die vriendschap
hoor ik wel tot degenen, die, wanneer hij
kwam te vallen, het diepst in rouw gedom
peld zouden zijn. Hij is mijn zon. Als hij
verdweenals hij verdween
Wordt yertiolydl,
SOHIEDAIISCHE iCOIiHlAIT
