9e oorlog.
Sit tuier Maat ait DUE Slate.
Eerste Blad.
67"" Jaargang.
Donderdag 31 December 19:4
No. 14720
ïiüiriiÏAm
De weldoenster,
Bericht.
Tan het Westelijke front
Uit België
Tan liet Oostelijke front.
Oostenrijk en Montenegro.
I)e Amerikaans elie protestnota.
Diverse berichten
BiKNËNLAm
SCHIEDAMSCHE COURAf II
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s; met uitzondering van Zonen Feestdagen*
Prijs per kwartaal: IVoor Schiedam en Ylaardingen fl. 1.25f franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent-
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags jróór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (boek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Variëren
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie^ hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Met het ,oog op den Nieuwjaarsdag
zal de „Schiedamsche Courant" Vrij
dag 1 Januari 1915 NIET verschijnen.
De toes tand.
Het Duitsehe groote hoofdkwartier
deelde gistermorgen mede:
Om het gehucht St. Joris, ten zuidoosten
van Nicuwpoort, dat wij bij een verrassen
den vijandelijken overval hebben moeten
ontruimen, wordt nog gestreden.
Storm en wolkbreuken hebben aan de
stellingen van beide partijen in Vlaanderen
en Noord-Frankrijk schade aangericht.
De dag is op het overige deel van het
front over hot algemeen rustig yerioopen.
Het Franscho offieicolc communiqué
van gistermiddag drie uur luidt:
Op het front in België hebben wij eenig
terrein gewonnen in de streek van Nieuw-
jxwrt.
De vijand hoeft het gehucht St Joris he
vig beschoten.
Ten zuidoosten van Zonnebeke (N.0. van
YperenJ hebben wij een Dnitsch steunpunt
vermcesterd. f
,Van do lx:ie tot do Oise is niets nieuws
te melden.
Aan de Aisne en in Champagne toont de
vijand verhoogde activiteit, vooral door he
vig kanonvuur, dat wij met succes hebben
beantwoord. i
In Argonne zijn wij eenigszins opgescho
ten. i
Op de Maasheuvels is een verwoed artil
leriegevecht geleverd.
In de Vogezen hebben wij een vijandelij
ken aanval op Tête de Faux afgeslagen en
onze stellingen bevestigd.
In Boven-Elzas zijn de Duitscho houwit
sers, die Ober-Aspaoh beschoten, tot zwij
gen gebracht.
Joffre's offensief.
Over dc waarschijnlijke mislukking van
Joffre's aanvalsplannen, die in 't midden
dezer maand tot uitvoering zouden moe
ten zijn gekomen, schrijft de „Berliner Zei-
tung"
„Dc door correspondenten niettemin ge-
cischte sterke druk op het Duitsehe weste
lijke front beleckent de voortzetting van
hevige aanvallen in het bewustzijn, dat de
verovering der Duitsehe stellingen en do
door de schrijfster van
„Elizabeth and her German Garden".
11)
HOOFDSTUK V,
Slraalsund is een oude stad; huizen met
spits toeloopende gevels, oude kerken en
vreemde, slecht geplaveide straten; het
vormt een eiland en is door éen dam aan
het vasteland verbonden. Ze lijkt het aar
digst in het begin van den zomer, wanneer
de groene, moerassige velden, op wier rand
zo gebouwd is, bezaaid zijn met boterbloe
men en de kleine witte wolkjes er bijna
onbeweeglijk boven hangen, wanneer het
vee in de wei is en de lecuwerikken zingen,
en de oranje- en roode zeilen van de vis-
scherspinkcn op de smalle strook zee, die
dc stad van het eiland Riigen scheidt, schit
terende punten vormen van afstekende
kleuren tusschen het blauwe van het water
en do lucht. Er is een goddelijke frisschheid
in de omringende uitgestrekte velden grof
gras en veldbloemen in dat gezegend jaar
getijde. De lucht is vervuld met lentegeur.
De zon straalt neder op stad en veld. Dc
menschen komen uit de kamers, waarin zij
het grootste gedeelte van hun leven, door
brengen en staan op den drempel over do
warmte te pralen. Nu en dan rammelt een
zware wagen over do straatsteen en, en het
geluid wordt in die slaperige stad minuten
lang gehoord voor- en nadat hij is voorbij
gegaan. Overal is een echte leerachtige
vischlucht; en de reiziger die poëtisch is
aangelegd en iets schilderachtigs zoekt cn
niet al te veel op zijn gemak, gesteld is, zal
ongetwijfeld, wanneer hij ze in de maand
verdrijving der Duitscliers onmogelijk is.
Zulk een oorlogvoering moet vroeg of laat
ineenstorten.
„De verliezen van de Engelsche en Fraii-
sche troepen bij de vele mislukte aanvallen
waren zoo groot en zullen bij voortzetting
or van zoo stijgen, dat de door de Engel
sche bladen aangekondigde uitzending van
een nieuwe 40 000 man slechts de gapingen
zal kunnen vullen, maar geen vei sterking
van het leger zal zijn. Daarom is hot ook
begrijpelijk, dat dc bondgenooten steeds
weer uitzien naar vreemde hulp en dat in
Frankrijk telkens dringender woordt verlangd
om van Japan hulp te krijgen en desnoods
te koopen."
Een Garibaldi gesneuveld.
Luitenant Bruno Garibaldi, kleinzoon \un
den Italiaanschen patriot, is bij de be
storming van Duitsehe loopgraven in de
Argonnen, aan de spits van het Italbiansehe
vrijwilligerscorps, gesneuveld.
Tegenspraak.
Uit het Duitsehe hoofdkwartier wordt ve
der nog meegedeeld:
Ifet persbericht, volgens hetwelk de Bel
gen in den strijd bij Lombaertzijde 2000
Duitscliers gevangen namen, is verzonnen.
Gedurende den weken langen strijd in de
omgeving van Lombaertzijde en Nieuwpoort
verloren dc Duilschcrs aan dooden, gewon
den en vermisten slechts ongeveer 1200
man. liet aantal vermisten, dat kan zijn
gevangen genomen, kan das slechts gering
zijn. Öok do bijomstandigheden zijn in de
courantenberichten geheel onjuist geschetst.
De leniging van den nood.
Ethelberl Watts, de Amerikaansche con
sul-generaal- te Brussel, die wegens ziekte
met verlof is. en thans te Londen vertoeft,
heeft daar meegedeeld dat aan dc zending
Van voedsel uit de Ver. Staten aan België
door de Duitschors niets in den weg wordt
gelegd. In de sleden gaat do verdeehng van
het voedsel bevredigend, in afgelegen plaat
sen is de nood liet grootst, maar men hoopt
binnenkort ook daar den steun doeltreffend
georganiseerd te hebben.
In Brussel worden dagelijks 200.000 it
300.000 inwoners gespijzigd. 1
Een telegram uit Biussel meldt nog, dat
liet Duitsdie bestuur in 't belang der
voeding vpn de burgerlijke bevolking van
pelgiê bij verordening van 17 Decem
ber tot nader order heelt bepaald, dat meel,
bereid uit graan, dat voor het comité Na
tional de Secours et d'Alimentation wordt
aangevoerd, is vrijgesteld van de rechten
welke daarop volgens de Belgische wets
voorschriften rusten.
De toes tand.
In Polen Iaat de beslissing van den strijd
nog steeds op zich wachten, maar volgens
veler meening kan zij niet lang meer uit
blijven. Een wegens den storm met verlra-
ging ontvangen jOostenrjkseh communiqué
Juni voor 'teerst bezoekt, verrukt wezen
dat hij er is.
Maar" in den winter en vooral in de dub
bel sombere dagen aan het eind van den
winter, wanneer de lente teekenen gegeven
moest hebben van haar terugkeer cn hot
niet gedaan lieeft, op dagen van huilenden
wind en regenvlagen en dikwijls voorko
mende late sneeuwstormen, is deze vlakte
niets dan een nare, koude, sombere uit
gestrektheid, met een eenzame oude stad op
het uiterste puntje gedrongen.
liet kon or niet naarder en somberder
hebben uitgezien dan op den morgen dat
iSusie en baar drie metgezellen de
vlakte doorkruisten. „Wat een oord!'
riep Susie uit, toen zij de ome mijl
na do andere aflegden cn nog steeds de
zelfde opeenvolging van vlakke beploegde
akkers!, moerassen en weder beploegde
akkers, hier en daaV afgewisseld door een
groepje door den wind hevig bewogen pijn-
hoornen of berken, dubbel gebogen door den
storm.
„Wat een plek op aarde om te gaan wo
nen. 1 Die oude oom van jou was krank
zinnig om te denken dat je hier voor goed
zou kunnen blijven. En stel je voor, een
cent uit te geven om bier land te koopen 1
Ik zou geen kruiwagen vol aannemen, al
kreeg ik het cadeau 1"
„Nu, ik neem een massa kruiwagens vol
aan," zei Anna, „cn ik weet zeker dat
oom Joachim gelijk had om hier een land
goed te koopen; Iiij had altijd gelijk."
,!<0, natuurlijk, het is nu je plicht om
hem te prijzen. Misschien wordt het be
ter als wij verderop komen, maar ik zie
riïel in lioe iemand twee duizend pond
<n 't jaar kan halen uit eqn woeste streek
als "deze."
Het uitzicht van den trein uit was dien
dag zeker niet aantrekkelijk, maar Anna
zei tot zichzelf, dat iedere plaate er som
ber zou uitzien bij zulk Weer; zij was
van Maandag bevestigt nog eens den te
rugtocht der Oostenrijksche troepen in de
Karpathen voor het offensief van het aan
merkelijk versterkte achtste Russische le
ger. liet Oostenrijksche communiqué van
gisteren weet echter weer welding te ma
ken van enkele successen.
Het Duitsehe communiqué.
Het Duitsehe groote hoofdkwartier
deelde gistermorgen mede
In Oost-Pruisen is de Russische iuilerij
op Pdlkallen teruggeworpen.
In Polen, op den rechteroever van den
Woicbsel, is de toestand onveranderd.
Op den westelijken oever van den Weich-
sel is ons offensief in de streek len oosten
van de Bp.oera voortgezet. Do gevechten in
de streek ten oosten van liet stroomgebied
der iiawka, zoomede die bij en ten zuid
westen van Inorwlodz duren voor*
In buitienlandschc berichten is getracht
het te doen voorkomen, alsof Lowicz en
Skiernicwice niet in ons bezit zijn. Béide
plaatsen zijn reeds meer dan zes dagen
door onze troepen liozet. Skiernicwice ligt
ver achter ons front.
Hel Oostenrijksche
communiqué.
Do Oostenrijksche generale staf maakte
gistermiddag bekend
In de Karpathen hebben onze troejxm
noordelijk van den Ooszok-pas den vijand
aangevallen. Zij vermeesterden vele hoog
ten. Zuidelijk van den Lupkof-pas bracht
een tegenaanval den opmarsoh der Russen
tot staan. Verder westelijk trachtte de vijand
niet zwakke krachten enkele overgangen
to forceeren. Noordelijk van Gorhtsj, noord
oostelijk van Zaklitsjin en aan de beneden-
Nida mislukten do Russische aanvallen
met zware verliezen.
In de streek oostelijk en zuidoostelijk van
Tomassof maakten do verbonden legers
(Oostenrijkers en Duitscliers; vorderingen.
Op de grens van Herze-
g o w i n a.
Oostenrijkers en Montenegrijnen geven
beide een bericht over gevechten, die aan
do grens van Ilerzegowina zijn geleverd
waarin beide partijen van afgeslagen aan-
vallen spreken. 1
Het telegram uit Cettinje luiidt:
„De Ooslenrijkers vielen Zondag de Mon
tenegrijnen aan langs het gcheelo front in
do Ilerzegowina. Overal echler werden ze
met groote verliezen teruggeslagen."
Het officieele Oostenrijksche bericht
daarentegen luidt:
„Aan de Servische grens heerscht rust
Nachtelijke aanvallen van de Montenegrij
nen op Gat bij Avlcnatsj en Lastva bij Tie-
lirinjc werden afgeslagen."
Volgens den correspondent te Washington
van do „Daily Telegraph" is de protest-
Veel te gelukkig in het eerste onverwachte
gevoel van onafhankelijkheid om door iets
ter wereld neergedrukt tc worden. Ilad zij
dien morgen aan het kamermeisje in het
hotel te Berlijn niet zulk een groote fooi
gegeven voor diensten, die zij mei bewe
zen had, dat het meisje zelf gezegd had,
dat het te veel was?
Zoodoende maakte zij het goed voor het
ontelbare aantal malen, dat zij uit hotels
was vertrokken, wanneer Susie ontsnapt
was zonder iets ,te geven. En had zij niet
aan Susie permissie gevraagd en met. alle
gemak verkregen, om aan het station te
Berlijn kaartjes te nemen voor liet hcele
gezelschap? Was het niet een heerlijk, ver
warmend gevoel geweest, die kaartjes voor
andoren te betalen, in plaats dat anderen
voor haar een kaartje betaalden? Te Pa.se-
walk, een klein plaatsje halverwege tus
schen IBjerlijn en Straal sun d, waar do trein
tien minuten stopte, wilde zij met alle ge
weld uitstappen en sneeuwjacht en plas
sen trotscerendc, ging zij naar de restau
ratie, kocht eieren, broodjes en gebak
alles wat haar lekker toescheen. Zij kocht
ook een gids voor Slraalsund, ofschoon
zij geen plan had zich daar op te hou
den; en ook prentbriefkaarten, ofschoon zij
nooit prentbriefkaarten gebruiktezoo kwam
zij terug, beladen met pakjes; haar wan
gen gloeiden, van kinderlijk genoegen geld
uit te geven.
„Mijn lieve Anna," zei Susie; maar
zij had honger en at met veel genot een
broodje; ook Letty gaf zij permissie het
zelfde te doen, ofschoon het pas twee dagen
geleden was, dat zij zoo krachtig was op
gekomen tegen het onfatsoenlijke vaneten
in den Dein.
Susie was in een buitengewoon bemin-
nota ingegeven door de klachten van ver
scheidene handelsfirma's, die verklaarden,
dat zij te lijden hadden van de handelin
gen van Engehche oortogssehepen.
Ook in Amerika is, volgens dozen corres
pondent de nota niet woordelijk gepublï-
coeid. Een nieuwsagentschap, dat van den
inhoud kennis gaf aan de pers, heeft ver
klaard, dat zij krachtig is gesteld.
De L o n d e n s c h e bladen bespreken
voorzichtig de Amerikaansche nota in af
wachting van de ontvangst van den volie-
digen tekst. Zij spreken de overtuiging uil,
dat het niet de bedoeling der Amerikanen
is om de oprechtheid der bedoelingen van
de geallieerden te ontkennen, en ze zijn
eveneens overtuigd, dat de twee bevriende
practische volken een modus vivendï zul
len vinden. De „Daily News" meent, dat de
karakters van Grey en Wilson den bes
ten waarborg geven dat geen poging zal
worden gespaard om de wrijving tol het
uiterste te verminderen. Er was nooit een
oorlog, waarin de neutrale handel niet leed.
De Amerikaansche regeering en het Amc-
rikaansehe volk moeten dit bedenken en
zich op broed standpunt stellen. Waar er
twee regeeringen zijn, Ixdde gelijkelijk be
sloten jegens elkaar rechtvaardigheid te be
trachten, mout liet niet moeilijk vallen een
bevtedigende schikking te vinden.
De „Times" zegt o. a.Er zal vermoede
lijk geduld en welwillendheid noodig zijn
om de moeilijke en delicate kwesties op
le lossen, die gerezen zijn naar aanleiding
van den zeeoorlog. Ongetwijfeld zullen deze
aan beide zijden van den Oceaan gevon
den worden. Het zou ons onbegrijpelijk zijn,
dal wij, twee met goeden wil bezielde vol
ken. die op den meest vriendelijken voet
staan, er niet in zouden slagen een modus
vivendï te vinden in overeenstemming met
bet volkenrecht en waarin rekeiyng gehou
den wordt met de zeer bijzondere feiten
en omstandigheden van dezen oorlog zon
der weerga.
De New-York.sche bladen merken bij
de bespreking van de Amerikaansche nota
aan Groof-Brittannië, hoezeer ze ook de be
doelingen hunner regeering steunen, op, dat
er van cenige onvriendelijkheid jegens En
geland geen spniKo is en dat het niet moei
lijk zal vallen eet» bevredigende schikking
tot stand te brengen.
De Duitsehe actie in
Angola.
Een te Lissabon ontvangen telegram uit
Angola meldt, dat bij den. Duitschen aan
val op Nanlila op 13 dezer de Portugeu
zen acht officieren verloren aan gesneu
velden, gewonden en vermisten. Do lijst
van do verliezen aan manschappen is nog
niet volledig.
Itaiië's maatregelen.
Volgens telegrammen uit Milaan aan
Zwitscrscho bladen is officieel bekend ge
mankt, dat de I tali aan sche landweer in Ja
nuari of begin Februari voor zes maanden
onder de wapenen zal worden geroepen.
nelijke stemming en niettegenstaande bet
slechte weer, stelde zij er zich veel van
voor de plaats te zien, die oom Joachim
als oen geschikte woonplaats voor zijn
nichtje had bescliouwd. Zij cn Anna zaten
aan lief conc oi.xl van den wagen en Letty
en iniss Leech aan het andere; er was
niemand anders in de coupé, zij ergerde
zich niet aan 't nabije van haar dochter of
aan lunchende medereizigers. Miss Leech,
haar plicht on altijd gedachtig, maakte zich
do vijf uur reizen zooveel mogelijk ten
nutte door tc trachten met fluisterende stem
den nevel weg te vagen, die over den
geest van haar leerling hing rondom de
studio van het Duitsch van verleden win
ter. „Herinner jo je nog iets van de le
zingen van professor Smith, Letty?" vroeg
zij. „Zij hadden juist belrekking op dit
gedeelte van Duitsehland cn bet is zoo
veel interessanter als men weet wat er
op do verschillende plaatsen gebeurd is.
Slraalsund, weet jo wel, waar wij zoo aan
stonds zullen aankomen, heeft een zeer
woelig en belangwekkend verleden gehad."
„Is 't waar?" zei Letty. „Nu, dat kan
ik niet helpen Leechy."
„Neen, lieve, je moet je best doen je
ten minste iets te herinneren, van wat jo
op do lezing gehoord hebt. Ben je liet
opslel vergeten, dat je óver Wallenstcin
had gemaakt?"
„Ik weet wel, dat ik een opstel gemaakt
heb. Het was beestachtig me,eilijk."
„0, Letty, je mag niet zeggen, liecst-
achtig dat is werkelijk geen woord voor
een jonge dame."
„Och kom! en mama zegt het altijd."
„Nu, goed. Weet je niet meer wal Wal-
leasten zeii toen hij Stroalsund belegerde
en dit zulk een moeilijke taak vond?"
Uit Rusland.
Dc „Yorwarts" publiceert cenige berich
ten uit Rusland mnn brieven ontleend, wel
ke door het buiten.!and-viie secretariaat van
het sociaal-demociaüsclie oiganisatWomité
ontvangen werden Zoo zouden de arbei
ders van do Poetiloffwcrken en van de
Ai wasfabriek in St. Petersburg ge-Laakt heb
ben als profes! legen de arrestatie der 5
soc -dein. Doernaleden wegens hoogverraad,
In de universiteit werden vlugschriften ver
breid; een student hield een protesirede.
waarop de politie verscheen, die de na
men van alle aanwezenden opschreef.
Wal de alge mee no stemming onder de
Russische arbeiders betreft, zegt de ..Yor
warts", dat de breede mssaa's patriot
tisch gezind zijn. In de provincie acht men
zelfa de bevrijding der Slavi-che broeders
als een noodzakelijkheid.
Yerdcr maakt zich allerwegen (le zegen
rijke invloed van het slaatsverhod voor den
verkoop van brandewijn bemerkbaar. Jn
enkele maanden hebben de Peier-burg-che
arbeiders een metamorphose ondergaanhet
gespaarde geld, .dat mot meer aan wodka
werd verteerd, werd uitgegeven om nieu
we ldeeren, schoenen, enz, le koopen. Ook
is geen bizondere werkeloosheid (e Ive-
speuren.
Zccmilitle.J
De minibler i an marine brengt ter alge-
mecne kennis, dat de inlijving van d - aan
de zeemilitie toegewezen dienstplichtigen
van de lichting 1D 1.3, behoudens onvoor
ziene omstandigheden, zal geschieden in
de gewone bij de miiitiewvt lastgcstelde
tijdvakken, alzoo die van de eerst,- ploeg
in het tijdvak 1(320 Maart en die van de
tweede ploeg in het tijdiak (310 Augustus
1915.
Alleen om zeer gewichtig.: redenen waar
onder in deze studiebelang -n kunnen wor
den gerekend, kan aan dc in te lijven
dienstplichtigen uitslel van eerste oefening
worden verleend, indien zij daartoe zelf
hun verlangen bij (ongezcgeld) verzoek
schrift aan den minister van marine 1e
kennen geven, met overlegging van een
deugdelijk bewijssluk omtrent liet werke
lijk bestaan van de reden der aanvrat"'. De
dienstplichtigen zullen echter rekening moe
ten houden met de mogolijkh >id, dat het uit
stel word! ingeflokken, zoodrn de omstan
digheden daartoe aanleiding mochten geven.
1 (Stel.)
Centr. comm. voor di Inkwulcr voorziening.
Bij Kon. beslui! van .'30 dezer zijn, met
ingang van 1 Januari, herbenoemdtot lid
en onder voorzitter der Centmk' Commissie
Drinkwatervoorziening, mr. G. Jannink, lid
van de Tweede Kamer d-r Staten-Denoraal
le 's-üravenhago, en tol. lid dier commissie
C. P. E. Ribbius e.idireeleur der gemeen
telijke waterleiding te Delfl.
„Ik denk, dat hij ook zei, dat hef beest
achtig moeilijk was."
„0 Letty het was iets over keienen.
Herinner je je niet meer?"
„Ketenen herhaalde Lelty met een ge
zicht of ze het vervelend vond. „Weet u
het Leechy V"
„Ja, ik herinner mij dat nog. ofschoon ik
moet bekennen, dat ik het grootste gedeel
te van 'l geen fk gehooid bob, vergeten
hen."
„Waarom vraagt u het mij dan, als u
weet, dal ik het niet weet? Wat. zei ini
over ketenen
„Hij zei, dat bij de stad zou innemen
al ware zij mui den hemel vastgeklonken
met ijzeren ketenen," zei miss lx ach op
dramaüsehen toon.
„Wat een patser 1"
„0 stil ioch zeg niet zulke vreesolijke
woorden. Waar leer je die loch? Niet van
mij, zeker niet van mij," zei miss Leech
droevig. Zij had een diepen afkeer van
platto taal en was verbijsterd hoe dit on
kruid der rholorica telkens te voorschijn
kwam tusschen Lolly's woorden.
„Nu, cn gebeurde dal?"
„Wat lieve?"
„Werd zo vastgeketend aan den hemel?"
„Do stad? Hoe kan een stad nu worden
vaslgeketend aan den hemel?"
„Waarom zei hij hel dan?"
„Hij gebruikte een metaphoor."
„01" zei Letty, die niet wist wat een
metaphoor Was, maar dac.ht dat liet iets
moest wezen dat bij belegeringen gebruikt
werd en wilde er liever niet al te nauw
keurig naar informeeren.
Wordt vervolgd).