De oorlog.
6T" Jaargang.
Donderdag 7 Januari 1915
No, 14725
Be weldoenster,
Deze courant verschijnt d a g e I ij' k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25, franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prjjs der Advertentiën:. Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan bet Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 7 Januari 1915.
Van het Westelijke front.
Do toestand.
Het officieele Fransche communiqué van
gistermiddag 3 uur luidt:
De vijand deed zonder succes twee aan
vallen in de duinstreek ten zuid-oosten van
St, Joris.
In de Ais nel-vallei en den sector Reims
brachten onze batterijen die van den vijand
tot zwijgen. Onze troepen vorderden onge-
voer 100 AL ten noordtwesten van Reims.
In Argonne heroverden wij 300 AI. loop
graven in het boscli La Grurie.
Hij het ravijn van Coarte Chaasse heb
ben wij 800 AI. Duiteche loopgraven door
mijnen in de lucht laten vliegden en daarna
voor de helft bezet.
/Van Argonne tot de Vogezen houdt het
slechte mistige en natte weder aan.
In het bosch La Prêtre bij Pont-a-Mousson
Kijven wij Iterrein winnen.
In de streek van Thann hebben wij, niet
tegenstaande het hevige kanonvuur, onze
aanwinsten van den vorigen dag behouden,
zoowel te Steinbach zelf als in de loopl-
graven ten zuid en noordwesten van het
dorp. De vijand hooft één zijner oude loop
graven op de oostflank van de hoogte 425,
welker top nog in ons bezit is, weder bezet.
In Argonne bij het ravijn Courte Chaussc,
waar wij loopgraven in de lucht luidden
laten vliegen, deed hei Italiaansche regi
ment, onder hevel van kolonel Garibaldi,
een krachtigen aanval van uit de bres, door
do ontploffing ontstaan, nam 120 man gej-
vangen, ,>vaa.ronder 12 onder-officieren, en
veroverde een mitrailleuse en een munitie
wagen.
De adjudanten-chef Constantin Garibaldi,
broeder van den kolonel, is in dezen aanval
gesneuveld. .'li'!
In België.
Kardinaal Alercier.
De correspondent van „De Tijd" te Roo
sendaal seint nog:
Ook do drukker van het rondschrijven,
hetwelk kardinaal Mercier heeft uitgevaar
digd, werd door de Duitschers gevangen
genomen, en hij zal zich te verantwoorden
hebben. Deze drukker is de heer H. Desi
sain, de bakende uitgever der breviers en
katholieke kerkboeken, die van den Paus
liet recht verkreeg; den titel „Drukker Van
den II. Stoel" te voeren. De heerDosSain
was sedert oonigen tijd waarnemend burge
meester van Alecheien en broeder van den
vorigen burgervader.
door de schrijfster van
„Elizabeth and her German Garden".
16) u
Zij reden door een aanplanting van jon
ge beuken, bij zijn laatste bezoek door oom
Joacihim zelf geplant, zooals Dellwig ver
telde; en na nog eenige meters verder door
het zand te hebben geslingerd, kwamen
zij in een bosch en op een goeden WP£,
„Het park," zei Dellwig ,vol trots, met
een wijdsch handgebaar.
Bij het woord park deed Susie de oogm
open en keek om zich heen. „Het is geen
park," zei ze gemelijk,„het is- een bosch
een afschuwelijke sombere, vochtige wil
dernis." i
„O, het is beelderig!" riep Let Ij en zij
sprong op van vreugde toen ze door de aan
eengesloten rijen pijnb'oomen keek.
Het was een dicht bosch van pijrihoornen
en beuken, aan beide kanten van den weg,
en daarvan afgescheiden door houten hek
ken zwart en wit gestreept. Oom Joachim
was een trouwe Pruis geweest, zijn trouw
vloeide over tot in zijn hebben toe. Schoon
heidsgevoel had hij volstrekt niet en
al had" men het -hem doen opmerken, hij
zou er niets om gegeven hebben dat door
die hekken de anders zoo mooie laan de
toegang tot een Restauratie of een spoor
wegstation geleek. De zwart en witte stre
pen die ieder jaar werden overgeverfd en
zeer Scherp uitkwamen, Waren een uiter
lijk, zichtbaar toeken Van zijn hechte trouw
aan den koning van Pruisen, de voering
van zijn rijtuig jel-fs met de zwart en witte
ruiten was symbolisch; en toen zij1 bij de
|)oort kwamen, waar binnen het huis zelf
Zoodra de Duitschers er achter waren ge
komen, dat de herderlijke brief per koerier
in hét aartsbisdom Alecheien was rondge
zonden, werden soldaten in auto's uitge
stuurd, om in alle pastorieën huiszoekingen
te doen. Sommige, geestelijken konden
onder Duitse hen dwang slechts eer com
mentaar geven op het schrijven, hetwelk
hun belet was voor te lezen, andere moesten
de voorlezing staken tijdens de H. Alis,
nog andere werden gevangen genomen en
na een verhoor over de mate, waarin zij
liadden deelgenomen aan de verspreiding,
weder vrij gelaten.
In sommige dorpen weiden de pastoors
uit de sacristy of den biechtstoel gehaald.
Te Eysen kon de Deken aldaar tijdens de
eerste II. Mis den brief voorlezen. Daarna
moest hij hem aan den burgemeester in bij
zijn van den Duiteehen commandant orer-
liandigen.
De vrijheidsberoeviug van den kardinaal
gaat gepaard met de militaire censuur op
geheel zijn verkeer.
De correspondent van hetzelfde blad te
Cergenjfop Zoom seint
Tot gisteren was kardinaal Mercier in
bet geïsoleerde paleis onder bijzondere mi
litairo bewaking gesteld. Daarentegen is de
hoer Desain, de drukker van den brief, in
vrijheid gesteld, maar bij moet zich ter be
schikking houden van de justitie.
Te Antwerpen moesten in enkele kerken
de priesters den kansel verlaten, die het
herderlijk schrijven wilden voorlezen. Zij
moesten verkhiringen onderteekenen, om dit
ook in volgende dagen niet te doen. Alleen
in do St A man dus-kerk geschiedde de lezing
regelmatig onder alle H. H, Alissen.
Uit Putto vernoemt „De Tijd" nog o. a.
Jongstleden Zondag had de commandant
van Brussel een onderhoud met den kar
dinaal, hetwelk het,,karakter had van een
verhoor.
In al de parochies rondom Alecheien en
Antwerpen zijn schildwachten voor de pas
toorswoningen geplaatst. Ook stonden jl.
Zondag is sommige kerken schildwachten
met het geweer aan den voet bij den opgang
der predikstoelen, om de voorlezing van
den herderlijken brief te beletten.
De Belgische correspondent van het blad
seint, dat in Duitschland hel volgende offi-
cieuse communiqué wordt verspreid:
„Iedereen, anti- of pro Duitscli, zal den
kardinaal volkomen gelijk geven als hij in
zijn herderlijk .schrijven do burgerlijke be
volking in dezen voor haar ongetwijfeld
zeer moeilijken tijd troost inspreekt, en haar
tot kalmte maant. De kardinaal ziel echter
de positie, de rechten en de plichten van
de kerk verkeerd in, wanneer hij zich mei
zijn herderlijk schrijven mengt in den poli-
tieken strijd der naties".
stond, zagen twee Pruisische adelaars drei
gend op iien neer.
HOPFDSTUK VI.
Een laag, wit huis van twee verdiepin
gen, slechts gescheiden van het bosch door
een cirkelvormig grasveld en een gracht
met half gesmolten fcneeuw en modderig
water, een huis eenzaam tusschen de kra
kende pijnhoomen, niet zeer oud en niel
zeer nieuw, met cm groot aantal venster-
en een dak met bruine pannen bedekt,
dit was de woning door oom Joachim
toebedeeld aan zijn dierbaar, eenig nich!,e
Anna,
„Hier as het dus -dat iik een beter loven
moest gaan leiden?" dacht zij, toen hel rij
tuig voor de deur stilstond, en het ker
men van de rustolooze Doornen, en al de
sombere geluiden van een door storm gc
teisterd bosch liet ratelen van de wielen
in haar óoren had vervangen. „Zou het
betere leven ilus een leven van groote
eenzaamheid zijn vofjgens Oom Joachim?
Ik \y,ou dat ik het wist o, lik wou dat ik
het wist Maar wat zij zoo graag wou
weten was haar zelf niet heel duidelijk,
en zij weid gestoord in den loop van haar
gedachten door een zeer slordig dienst
meisje, dat heel verbaasd "keek, zonder
muts, met vilten pantoffels aan. Het meisje
kwam de stoep afsneden, maakte het loeren
dekkleed los, trok met haar haastige, ze
nuwachtige handen de reisdekens weg cn
trachtte er Susie zelf ook uit te trek
ken.
De ingang Was Versierd met klim op k ran
sen èn daarboven wapperde een groen en
witte vlag; onder de kransen stond de
vrouw van Dellwitg te biiigen en te glim
lachen, het was een klein vrouwtje met
gladde haren, een Verbrand gezicht en brui
ne zijden handschoenen aan; ze zon de
dikste vrouw geweest zijn die Anna ooit in
haar leven gezien had als zij niet juist
Het spoorwegongeluk bij
Capellen.
Over de treinbotsing bij Antwerpen, waar-
1 jij 6 pereonen werden gedood, 7 Uivaar- en
32 licht gewond werden, meldt de „Nieuwe
Gazet"
„Zondagnamiddag rond 3!/s uur is even
voorbij de statie Capellen, de trein, die de
verschillende forten aan elkaar verbindt/
dwars op den reizigerstrein van Esschen
gehotst. Een wagen, waarin zich een dertig
tal rnenschen, deels handelsreizigers, deels
terugkeerende vluchtelingen, bevonden, werd
in splinters gedrukt. Aleer dan honderd
Uuiteche soldaten waren kort na de ramp
ter plaatse, om de slachtoffers te verbinden
cn te vervoeren.
Een koopman uit Roosendaal vertelde
ons, dat, terwijl hij in gesprek was met een
ander koopman, het ongeluk zich voordeed
en liij onder zijn wagen lag, die als een si-
garenkast ineengedrukt en verbrijzeld was.
„Ik Waande me verloren, toen ik opeens
tot bezinning kwam en tot mezelven zei:
„Goddank, ik leef nog;". De man, die voer
zaken naar Brussel reed, was aan handen
en h,oofd licht gekwetst, en achtte zich
gelukkig, er npg zoo goed van afgekomen
te zijn.
Alet andere gekwetsten werd hij, naeerst
in hel lazaret van de Statiestraat vtoorloopig
verbonden te zijn, per auto naar het gast
huis van Antwerpen overgebracht.
Een vrouw, wier kind aan Iiaar zijde be
zweek, zat mot dc- Ireenen tusschen de over
blijfselen van den verbrijzelden wagen en
riep hartverscheurend om hulp. Alet bijlen
werd het klemmende hout verwijderd, zoo
dat de ongelukkige nog met geen al te erge
wonden verlost kon worden.
Do meeste gekwetsten hebben slechts
lichte wonden. De bevolking van Capellen
bleef niet ten achter, om. een behulpzame
hand toe te steken en hijstand te verleencn
waar zulks ncKxlig bleek."
De Luikse he k o]e,nmij non.
Uit het Land van Luik wordt gemeld:
Iri de kolenmijnen tc AVandre zijn nu on
geveer 400 ai Leiders aan het werk getogen.
Al werken zij slechts 4 dagen per week,
zo verdienen tenminste zooveel, dat ze
zichzelf kunnen onderhouden.
Er is genoeg aanvraag in Nederland naar
de magere anthraciet, die daar jj-ordt ge
wonnen. Aan twee firma's wordt geregeld
verzonden. Industriekolen zijn er niet te
krijgen.
Yan liet Oostelijke front
Oostenrijkse!» communiqué.
Het Oostenrijksche hoofdkwartier /maakte
gistermiddag hekend
De nu reeds verscheidene maanden met
afwisselend succes in de Karpathen gele
verde gevechten duren voort. Zij kenmer-
haxl keunis gemaakt met de vrouw van den
dominee.
„Ik heb' nog nooit in mijn leren zooveel
zien buigen," bromde Susie, terwijl zij de
dienstbode op zij duwde, heel voorzichtig
uitstapte en zich stijf en koud en ellendig
voelde. „Letty, je trapt op mijn japon
o, hoe maakt u het, hoe maakt u het,"
mompelde zij op ijskouden toon toen de in
specteurs vrouw haar hand vatte en Duitsch
met haar begon te praten. „Anna, kom
je? Deze dame ziet mij voor jou aan
en houdt een speech togen mij."
Dellwig, die de zorg voor zijn paard
had toevertrouwd aan een kleinen jongen,
haastte zich om aan zijn vrouw te verkla
ren, dat de jonge dame die nu uit het
rijtuig salpte, het nichtje Was van hun
overleden heer en dat, de andere zeker de
schoonzuster was waar de advocaat in
zijn brief van geschreven had; toen liet
Fr,uil Dellwig Susie loepen en bracht haar
glimlachjes en haar welkom over op Anna.
Susie ging in huis ,om uit de kou te zijn,
maar zij "kwam in een vierkante hall zoo
onuitstaanbaar ijzig koud als alleen oen
plaats kan wezen waar men de zon nooit
hfCd laten schijnen en waar men talioozc
zomers lang nooit ben raam had opengezet.
Wanneer oom Joachim óver kwam, be
woonde hij twee kamers aan de achterzijde
van het huis, met een deur die uitkwam
op den tuin, waar hij doorging naar do
boerderij; de hall werd nooit gebruikt, de
gesloten luiken nooit Opengezet. Er was
geen haard, geen kachel, geen enkel ver
warmingstoestel. Glazen deuren Scheidden
de hal! van een nog grooter hall, met
een breede houten trap en deuren rondom.
D' .vanden van de beide hall's waren
gi as groen geverfd, en aan den zolder hin
gen aan kleine kettinkjes opgezette valken
en arenden, door oom Joachim geschoten,
en bestoven en halfop/gegeten door de mot
ten. Zij bengelden m den totcht. Er was eét
ken zich als betrekkelijk kleine onderne
mingen in de vaak ver uit elkaar gelegen
dalen. De vijand, die de laatste dagen door
de aankomst van aanvullingen is versterkt,
tracht in de dalen van den bovenloop van
enkele rivieren door aanvallen terrein te
winnen.
Ten westen van den Uzsok-pas en in
do oostelijke Beskiden heerseht rust.
Op het punt ten noorden en ten zuiden
van den Weichsel zijn gisteren artillerie-
gevechten geleverd.
Russisch communiqué.
De Russische generale staf deelt d.d. gis
teren mede
Onze troepen hebben den 5den dezer
een plotselingen aanval gedaan op het dorp
Bozrova, bij Mlawa. De vijandelijke bezet
ting van het dorp is bijna geheel met de
bajonet afgemaakt.
Op de overige gedeelten van het front is
geen verandering van beteekenis inge
treden.
Ons offensief in de Boekowina blijft vor
deringen maken. Wij hebben er vier pun
ten bezet, waarvan twee aan den besten
weg, die door de Boekowina recht naar
Transvlvanië (Zevenbergen) gaat, liggen.
In de Karpathen.
Een oorlogscorrespondent van de „Neue
Freie Presse" seint, dat de Russen in
AIidden-Galieië den Dukla-pas bezet hou
den. Tegenover hen staan de Oostenrijkers
en Hongaren in twee groepende eene staat
in de Karpathen, de andere aan den linker
oever der Beneden-Dunajec. Zaterdag heb
ben de Russen met een heftigen front-
aanval zich tegen de Oostenrijksch groep
aan de Dunajec gekeerd. De nog frissche
troepen sloegen het offensief der Russen
op zoo krachtige wijze terug, dat deze
van hun voornemen, om den straatweg
naar Krakau met geweld te nemen, moes
ten afzien.
De bijzondere verslaggever van het blad
„Boedapest" seint uit de Karpathen. dat
een groot deel van hun leger in de Karpathen
de Russen met groote krachtsinspanning
tegen Oekömezö Kobben samengetrokken,
waar zij door een krachtig artillerievmu
do aanvallen der Oostenrijkers trachten
te beantwoorden. De strijd duurt dag on
nacht voort. De artillerie en de infanterie
der Oostenrijkere vochten heldhaftig en
dwongen de Russen, reeds verschillende
posities op te geven. Het aantal der ge
wonden aan hun zijde is betrekkelijk ge
ring, terwij! de Russen zeer aanzienlijke
verliezen leden. De stemming van de Oos-
tenrijksch-Hongaareche soldaten is geest
driftig.
De „Lokal-Anzeiger" verneemt omtrent
de krijgsverrichtingen der Oostenrijkers
tegen de Russen, dat do gevechten op den
houten vloer, pas gesjchrobd en nqg voch
tig. Er lag geen tapijt Aan een houten
rek aan den muur, met koperen haken,
hing een groote verzameling zweepen en
jachtgeweren; en in den oenen, hoek stond
een kapstok met Oom Joachim's verschil
lende waterproof-jassen en hoofdbedekkin
gen aan de haken, bij.wijze van gedenk-
teekens.
„0, hoe, vreeselij'k!" dacht Susie weer,
dan erg rillende, „en wat een muffe reuk,
het is vochtig, dat spreekt van zelf, ik zal
er ziek van worden. Arme Hilton! Wat
zal zij wel van dit alles denken? 0, hoe
maakt u het?" voegde rjj er luid bij, toen
een vrouwelijke gedaante met een wit schort
v.oor, plotseling uit de schemering te voor
schijn kwam, haar hand vatte en kuste.
„Anna, wie is dat? Anna, koon je niet?
Hier is iemand die mij 'de hand kust."
„Het is de keukenmeid," zei Anna, met
de anderen in de binnenball komende, tus
schen Dellwig en zijn vrouw in; zij praat
ten beiden tegelijk in hun vurig verlan
gen een goeden indruk te maken.
„De keukenmeid? Zeg dan 'dat ze ons
wat to et en moet geven. Ik ga dood als
ik niet gauw* wat krijg. Weet jo wel hoe
laat het is? Pver vieren. Kan je .niet
van die rnenschen afkomen? En. waar is
Hilton?" i |i
Het was of Susie de Dellwigs niet zag, ze
praatte tegen Anna, terwijl zij met liaar
praatten en deed precies „of ze niet bet
stonden. Indien, Anna zich verplicht voelde
beleefd tegen hen te zijn, zij geenszins.
Zij verstonden geen Engelsch, maar indien
zij het verstaan hadden, het had haar niets
kunnen .schelen en zij zou voortgegaan
zijn over hen te praten alsof zij er niet bij
waren. I j',
De Dellwigs hadden beiden luide stom)-
men, .Susie moest haar stom dus verheffen
om .verstaan te worden, er w&s dientengel-
zuidelijken vleugel aan de rivieren Nida
en Dunajec moer en meer het karakter
van een vestingoorlog hebben aangeno
men. Alle Russische aanvallen konden hier
worden teruggeslagen, doch niet alleen de
Oortenrijksche, ook de Russische strijd
krachten nemen sterke stellingen in. zoo
dat ook deze slechts met moeite kunnen
worden aangevallen. Hun front sluit zich
aan bij de Bialarivier, de landstreken van
Gorlioe en den rug der Karpathen. De Rus
sen richten hun krachtsinspanning hoofd
zakelijk tegen den hoek van Gorhee, doch
tevergeefs; al hun aanvallen zijn tot mf
toe mislukt; de gevechten in de Karpathen
zijn grootendeels van slechte geringe be
teekenis. Alle bewegingen stuiten thans op
groote moeilijkheden in de dik met sneeuw
bedekte bergen. Een gevaar zou slechte
daarin kunnen beslaan, dat het den Rus
sen gelukt in den Dukla-pas door te drin
gen, doch dit gevaar is niet van dreigen
den aard, daar tot nu toe de Russen daar
tonden worden teruggedrongen.
In de Boekowina.
Engelsehe en Fransche bladen verwach
ten groote gevolgen van de Russische suc
cessen in Boekowina, vooral nu de Russi
sche troepen Sutchava, dat zeer dicht hij
de Rocmeensehe grens ligt. hebben bereikt.
Zij zijn Van meaning, dat Roemenië, hier
door gevrijwaard voor onmiddellijke re
presailles van Oostenrijk-Hongaxije, weldra
zijn houding ten gunste van de entente-
mogendheden zal beslissen en een inval
in Zevenbergen zal doen.
De Parijsdie „Matin" schrijft o. a.De
Roemeensche regeering wacht alleen het
gunstige tijdstip af mn den beslissenten
veldtocht te ondernemen en zijn leger door
Zevenbergen naar Boedapest te haten op
rukken Daarvoor is nooJig dat het zich
rechte gedekt weet door het Russische le
ger en links door het Servische.
Turkije en Rusland.
fn den Kaukasus.
De generale staf van het Russische Kau-
kasuslcgor geeft het volgende uitvoerige
overzicht der krijgsbedrijven, die eindig
den met de volslagen nederlaag ren het
Turksohe leger bij Ardahan on Sar,'ka
ïn ysj (d, i. dus het leger, dat in het wes
telijke deel van don Kaukasus tusschen
Batoem en Kars opereerde):
Op het einde van November werd liet
gros van het Turksclio leger gedirigeerd
naar de streek ten oosten van Erzeroem,
voorafgegaan door twee korpsen, terwijl
een ander reserve-korps bij KhassankaJa
stond. Volgens het plan van Enver pasja
moest het derde leger als volgt operoe
ren Het nc-gende en tiende korps moesten
oprukken in de richting van Olty en een
offensieven vleugel vormen, terwijl het
elfde leger zijn krachtig versterkte posi
ties zou handharen en door et-n strate
gische demonstratie de aandacht van onze
troepen trachten te trekken.
volgo ,zulk een leven in het le-ege veerklilij
kende buis, dat Anna eerst verbijsterd omi
zich heen had gekeken en haar best ger
daan had iedereen te beantwoorden., maar
liet eindelijk opgaf en stond te lachen.
„Ik begrijp niet waai' je om lacht," zei
Susie knorrig, „wij sterven allen van honger
en die rnenschen willen niet weggaan."
„Alaar wat kan ik er aan doen?"
„Het zijn jouw bedienden, zou ik denken.
Ik zou eenvoudig zeggen, dat ik ze wel
zou laten lialen als ik ze noodig had."
„Daar zouden zij heel verbaasd overzijn.
De man is in do verste -verte mijn .bediende
niet; ik geloof, dat hij zich als mijn .heer
en meester beschouwt."
De twee Dellwigs*, ontsteld door het
lachen van Anna, terwijl niemand iets aar
digs gezegd liad en niet wetende of ze hen
soms om het een of ander uitlachte, keken,
achterdochtig van Susie naar haar en hiel
den zich dat oogonblik ten minste stil. 1
„Wir sind hungrig," zei Anna tot
do vrouw.
„Het eten komt dadelijk," antwoordde zij
en met de keukenmeid en de andere dienst
bode verwijdende zij zich haastig door
een deur-, die naar de keuken leidde.
„Und kalt," ging Anna klagend voort,
zich tot den man wondende; deze wierpj
dadelijk een andere deux open, en, zij zagen
een gedekte tafel staan.
„Bi l te, bittej!" zei hij en hij leidde
haar de kaniter binnen alsof het huis hem'
toebehoorde.
„Woont deze man hier in huis?" vroeg
Susie, terwijl zij hem met weinig vriendet-
lijke oogen aanzag.
„Hij heeft mij verteld, dat hij op de boer
derij woont Maar hij heeft hier natuurlijk'
overal voor gezorgd." (Wordt vcrvolgd\
SCHIIIEIOAIMSCIHE COMÏIT.