De oorlog
67"" Jaargang
Woensdag 13 Januari 1915
No 14730
De weldoenster,
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25, franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Ij rl" [jjj
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeien des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijjs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zjjn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Drankwet.
Burgemeester en Wethouders van Schïe
dam;
Gelet op artikel 12 der Drankwet;
Brengen ter openbare kennis, dat bij hen
is ingekomen een verzoek van HENDR1KUS
VOL, om verlof voor den verkoop van al
coholhout] enden drank, anderen dan ster
ken drank, voor gebruik ter plaatse van
verkoop in het beneden-voorlokaal van het
pand Nieuwstraat 6.
En herinneren, dat binnen 2 weken na
deze bekendmaking tegen het verteenen van
het verlof schriftelijk bij hun College be
zwaren kunnen worden ingebracht.
Schiedam, 13 Januari 1915.
Burgemeester cn Wethouders voornoemd
M. L'. HONNERLAGE GRF/JT
De Secretaris,
V. SICKENGA.
1 Aan de Openbare School E te Schiedam
(Hoofd de Heer J. A. van der (Poel) wordt
gevraagd
een Onderwijzer,
met akte vrije- en ordeoefeningen.
(De hoofdakte strekt tot aanbeveling).
Aanvangsjaarwedde f 575.
Verhoogingen wegens akten:
voor akte vrije- en ordeoefeningen f25;
voor akte handteekenen f50;
voor de hoofdakte f200.
Periodieke verhoogingen:
na 2- en 4-jarigen dienst telkens f75;
na 6, 8, 10, 13 en 16-jarigen (dienst tel
kens f50; t
en voor het bezit der hoofdakte boven
dien na 19 en 22-jarigen dienst telkens
f50. -
Dienstjaren, ook tijdelijke, elders door
gebracht, tellen mede voor de berekening
van het salaris.
Sollicitatiën in te zenden aan het adres
van den Burgemeester van Schiedam, vóór
of op 1 Februari 1915.
De sollicitanten worden verzocht in hun
adres te willen opgeven aan welke school
of scholen zij voorheen zijn werkzaam ge
weest.
door de schrijfster van
„Elizabeth and her German Garden".
21)
Het eind van dit alles was, nadat Susie
de gewone verwijten had uitgekraamd over
Arma"s groote ondankbaarheid vijftien jaren
lang, dat miss Leech en L'etty zouden
blijven zooals oorspronkelijk het plan was
geweest en naar huis gaan met Anna
tegen het eind van de vacantie; Susie zou
den volgenden dag met Hilton, vertrekken
Anna's poging om het bij te leggen, toen
zij goeden nacht zei, werd met kracht ver
worpen. Anna deed altijd onuitstaanbare
dingen en wou het dan, later Weer bijleggen
maar de band ter verzoening reiken als men
geen handbreed heeft toegegeven, dit werd
door Susie beschouwd als een onnoodige
plechtigheid. 0, die Estcourts en hun stijl
hoofdigheid,! Zij marcheerde af naar bed,
ten hoogste verontwaardigd een ver
ontwaardigihg, die niet veel kans had ge
kalmeerd te wonden door Hilton, die haar
uitkleedde.
Anna was afgemat en sliep in zoodra zij
in bed lag en zjj ontwaakte zooals zij
zich had voorgesteld in dat vreemde houten
ledikant, mlet de morgenzon fel in haar
gezicht i i i
Het was een heldere mooie dag; aan den
kant van het huis waar zij sliep kon zij
den wind niet hooren, die nog uit het
noord-westen blies. Zij zette een van haar
drie groote ramen open en liet de koude
lucht in haar kamer komen, waar de merk
waardige geur van de verdroogde klimop
slingers, langs muren, spiegel en toilettafel,
gevoegd bij de warmte van de kachel, een
zware atmosfeer vormden, die haar naar
lucht deed snakken. Er was zeker al iemand
BUITEIfLAm
Schiedam, 13 Januari 1915.
Van het Westelijke front.
De toestand.
Het officiëele Franschc communique
van gistermiddag drie uur luidt:
Op sommige punten van het front van de
Noordzee tot de Oise zijn hevige artilierie-
gevechten geleverd.
Ten noorden van Soissons hebben wij
opnieuw gedeelten van loopgraven vermees-
terd.
Op het front van Soissons tot Reims zijn
artilleriegevechten geleverd.
De redoute hij Perthes is het tooneel
geweest van een wanhopig gevecht, dat
nog voortduurt.
Twee aanvallen der Duitschers op d«
Maasheuvels zijn afgeslagen.
Een Duitsche compagnie, die het dorp
Saint Sauveur plunderde, is op de vlucht
gejaagd.
Op het overige front is de toestand
onveranderd.
President Poincaré aan
h e t f r o n t.
De president der Fransche republiek,
Poincaré, is Zondagavond met minister
Augagneur uit Parijs naar het front ver
trokken, waar hij een vaandel overhandigde
aan een brigade mariniers. Hij wensehie
den troepen geluk met den roem behaald
op verschillende slagvelden, waar zij sedeit
weken, ondanks de moeilijkheden van het
terrein, de slachtingen door het vuur van
den vijand, koude, regen en overstroo
mingen, den strijd zegevierend voortzetten.
De president eindigde zijn rede aldus-
„Ons ras, onze beschaving, ons ideaai
zijn de gewijde inzet van de gevechten, die
thans worden geleverd. Nog eenige maan
den geduld en door uw tegenstand, uw
moreel en uw energie zal een beslissing
verkregen zijn voor toekomstige eeuwen
Daarna vertrok hij naar Cassel, Iïasc-
brouck en Atrecht en kwam gistermorgen
te Parijs terug.
Vliegtuigen boven de Engel-
sche kust?
Gisteren werd uit Londen gemeld, dat
volgens een mededeeling van de „Daily
Chronicle" drie Duitsche vliegtuigen en
een Zeppelin boven Calais waren gezien.
De vliegtuigen zetten koers in de richting
van Dover.
Een Iteuter-bericht meldde, dat twaalf
Duitsche vliegmachines hoven Duinkerken
op de kamer geweest, want de kachel wa-
weer aangemaakt, zij kon de turf zien
branden binnen liet openstaande deurtje
Maar buiten, wat een goddelijke kou ei
zuivere lucht! Zij leunde uit het raam en
dronk de lucht in met lange teugen, ter
wijl de warme Maartschc zon op haar hoofd
scheen. De tuin, met dan een onverzorgd
stuk gras met groote hoornen, schittcrdr
van de regendroppels; de streep zee wa
nu donkerblauw van kleur met koppen van
wit schuim, do kust van het eiland aar
de overzij was een donkere streep ondei
aan den rand van de zon. O, wat vm*
het heerlijk aan dat open venster te staan
in do frissche lucht en te luisteren naar
het roodborstje op den kalen seringenboom
een eindje verder, naar het kibbelen van
de onbeschaamde musschen beneden cp hef
pad, naar dco wind in de takken van jdi
boomen, naar al de verheugde morgenklan
ken der natuur. Een blij gevoel vervulde
haar hart, een plotseling haar overweldigen
de wellust in al wat men alledaagsrh
dingen noemt aarde, lucht, zon en wind.
Hoe heerlijk was het leven op zulk een'mor-
gen, in zulk een zuivere, door den regen
schoon gewasschen, door don wind gezui
verde wereld. De vochtige reuk van den
tuin steeg tot haar op, een vleugje van kle
moerassige reuk van het water, een lange
ademtocht van de pijnboomen in het bosch
aan den anderen kant van het huis I Hoe
had zij ooit kunnen ademhalen op Est-
court? Hoe was bet mogelijk dat zij niet
was gestikt zonder deze opwekkende lach!
van zee en bosch? Zij keek met genot naai
de wildernis in den tuin; wat een verlich
ting na de keurige grasvelden van Est-
court. Dit was alles vrijheid, vrij van hel
conventioneele, absolute afzondering; daar
ginds een voortdurend snoeien en ver
zorgen en harken, een eeuwigdurend strui
kelen over tuinmannen bij iederen stap,
want Susie wilde niet onderdoen voor haar
voornamer buren. Hoe zou de Hillstreet er
op dezen Aprilmorgen uitzien? Alle jalou-
zieën neer, alle menschen in bed hoe
ver weg, hoe vaag was het; een straat be
woond door slaperige geesten, met spook
achtige melkboeren, ratelende met spook
achtige karren beneden hun vensters. Welk
bommen wierpen. Thans deelt men van
Duitsche zijde mede, dat een vliegeskader
van 16 vliegtuigen Zondag boven de mon
ding van de Theems verscheen en langs de
Engelsche kust vloog tot Dover, daar eenige
bommen wierp en vervolgens in de richting
van Duinkerken vloog. Van dit bezoek aan
Engeland is van Engelsche zijde tot dusver
geen melding gemaakt.
In België
In en om Antwerpen.
Een correspondent t© Roosendaal seint
aan het ,,Hbl." dd. gisteren:
Gisteravond omstreeks half zes, zijn
de groote oliefabrieken der Huileries An-
versoises, van de firma Van Corpen en Co.,
en die van de firma Martens en Co., to
Merxem, totaal afgebrand.
Waarschijnlijk is het deze brand ge
weest, de in verschillende grensgemeenten
het geloof heeft doen ontstaan, dat Brus
sel jn brand stond.
De beide oliefabrieken zijn gelegen in de
onmiddellijke nabijheid van de bekende fa
brieken der firma Jurgens; doch deze fa
briek bleef onbeschadigd.
Behalve de gen oom de oliefabrieken, zijn
ook geheel verbrand de „banketterie An-
versoise", en nog 12 groote, nabijgelegen
huizen.
Door het overloopen van de vaart, is
geheel Merxem overstroomd.
Omtrent den toestand in Antwerpen
seint men nog:
In Antwerpen is thans weer wit brood
verkrijgbaar gesteld, men betaalt 58 cen
times voor een brood, en betaalt de kren-
tenhrooden met 1.50 franc per stuk.
Aan ..12 café's, alle in de onmiddellijke
nabijheid van de groote statie gelegen, is
door de Duitsche autoriteiten vergunning
verkend tot 's nachts 12 uur open te
btrjVen. t
Van hot Oostelijke front
De toestand-
Het Oostenrijksche greou hoofdkwartier
deelde gisteren mede:
Do pogingen van den vijand om de Nida
over te trekken zijn ook gisteren tijdens
een hevig artilleriegevecht herhaald.
Op het zuidelijk deel van het front aan
de Nida is de vijand gisterochtend overal
opnieuw tot den aanval overgegaan, die
echter na korten tijd door ons artillerievuur
is afgeslagen. De Russen hebben honderden
dooden en gewonden voor onze stellingen
achtergelaten.
Tegelijkertijd is ook ten zuiden van de
Weichsel het artilleneduel voortgezet. Daar
bij is het een onzer batterijen gelukt een
een droom schoen het leven, dat zij drie
dagen geleden nog leidde, hij dit morgen
'icht der werkelijkheid. Witte wolken, als
de wolken op den achtergrond van Raphaels
schilderijen, zweefden zoo hoog aan de
lucht, dat zij niet door den wind voortge
jaagd konden worden; een zwarte kat zat
zich te wasschen op oen plekje zonneschijn
op het padiemand opende het venster be
neden en zij hoorde het geluid van vegen,
weldra overstemd door koraalgezang van
degene, die veegde, zonder twijfel Marie
in een vrome Goede Vrijdag stemming
„Lobt Gott ihr Christen all zugleich"
zong Marie, op de maat van haar bezem.
Zij had een luide, eentonige stem, toch luis
terde Anna met een glimlach en zij zou
graag meegezongen hebben om iets van
haar geluk te uiten.
Zij kleedde zich haastig. Er was geen
warm water en geen hel om het te laten
komen, zij wilde niet uit het raam roepen
en den lofzang storen, en gebruikte dus
maar koud water en maakte zich zelf wijs
dat het versterkend was. Toen nam zij
noed en mantel en sloop de kamer uit,
uit vrees Susie te storen, wier kamer an de
buurt van do hare was.
Susie lag daar met ingehouden toorn, vol
verlangen toch nog éón rustig uurtje te
hebben, voordat zij een dag begon, die een
foltering voor haar wezen zou. „Het zal
heel rustig gijn van avond als ze "weg 'is,'
dacht Anna en dadelijk voelde zij zich be
sehaamd, dat zij het een prettig vooruitzicht
vond zonder haar te wezen. „Maar ik (ben
nooit zonder haar geweest, van mijn tiende
jaar af", verklaarde ze bij wijze van Veront
schuldiging tegenover haar kwaad geweten,
„en ik wou wel eens weten hoe ik 'mij zal
voelen." f
„Guten .Morgen," zei Marie, toen Anna,
de zitkamer in kwam om door de open
slaande deur naar buiten te gaan.
„Guten Morgen," zei Anna vroolijk.
Marie leunde op haar bezem en zag haar
na toen zij den tuin in ging; zij lette met
aandacht op iedere kleinigheid van haar
toilet, want zij stelde levendig belang in
iemand, die uitging in den modder, waar
niemand haar zien kon, met zulk een japon
aan en en schoenen die niet te groot Kouden
door den vijand bezette hoeve zoodanig on
der vuur te nemen, dat de daar sedert eeni
ge dagen genestelde Russen tot de vlucht
zijn egnoodzaakt f
In de Karpathen bemoeilijkt het ongunsti
ge weer elke krijgsverrichting van. eenige
beteekenis.
In het dal van de Boven-Ung hebben de
Russen zich in de richting van den Uzok-
pas teruggetrokken.
Het door Russische bladen verspreide
bericht dat de vesting Przemysl den lOden
December II. een parlementair naar den
vijand heeft gezonden, is natuurlijk geheel
verzonnen en zal wel bedoeld zijn als
een poging om de volslagen machteloos
heid der Russen tegenover deze vesting
te verbloemen.
EenRussischebeschou-
wi ng.
De militaire criticus van het Russische
blad „Retsj" geelt interessante bijzonder
heden over de- militaire operaties in Po
len. In de eerste plaats constateert hij, dat
door de nieuwe groepeeriug der Duitsche
strijdkrachten tussehen de monding der
Rzoera en der Nida een nieuw front is
ontstaan van 165 mijlen lengte, met drie
legers, van te zamen 15 tot 18 legerkorp
sen. In den hoek, dien de rivieren Bzoera
en Rawka vormen, ontwikkelt jich de Duit
sche aanval op den rechteroever dier beide
stroomen, die door de Duitschers nabij hun
punt van samenvloeiing zijn overgetrok
ken. Nadat de Duitschers den vorigen
Woensdag den heuvel bezet hadden, die den
stroom beheerscht, deden zij tussehen Kos-
low en Sochatzew een aanval, waarbij zij
de voorste Russische verschansingen ver
overden.
„Het valt niet te loochenen," schrijft de
correspondent, „dat zij op dit punt een
uiterst belangrijk succes hebben behaald
hoewel zij den volgenden dag zich weer
iets moesten terugtrekken.
„Men dient er verder de aandacht op te
vestigen, dat de Russen niet van p'an zijn
zich naar de manoeuvres van de Duit
schers te schikken en zich niet laten af
brengen van hun hoofddoel, dat tegen he.
Oostenrijksche leger in de Karpathen is
gericht. Zij hebben weldegelijk het geval
voorzien, dat de Duistchers hun concentra
tie voor Warschau zouden will en herhalen
Voor de frontlijn, die ten noorden door
moerassen wordt afgesloten, werd van te
voren een verdedigingslinie ingericht tus
schen Blonyc en Grodzisk, ongeveer hal
verwege tussehen de linie Bzoera-Rawkn
en Warschau. Daar zouden dan de Duit
schers, mocht het hun gelukken door de
kracht van 18 legerkorpsen en van zwaar
belegeringsgeschut de Bzoeralijn te forcer-
ren, tot een nieuwen stormaanval in- het
open vel. moeten overgaan, voordat zij
wezen voor Marie's kleinste zusje van negen
jaar. f
Den avond te voren had Marie iets aan
schouwd, zooals ze nog nooit in haar Heven
had gezien of zich zelfs had kunnen ver
beelden; haar nieuwe meesteres was aan
het souper verschenen in iels dat zeker
een jherrsehaftliches Ballkleid was; and
blootc armen en schouders, en de andere
dames waren op dezelfde manier gekleed.
De jonge Friiulein vertoonde wel is waar
geen naakt vlecsch, maar zij was toch -ook
m 'twil gekleed en het haar prachtig met
linten vastgebonden. Marie was de kamer
uit gevlogen om het aan de keukenmeid .te
vertellen, de keukenmeid geloofde het niet
en had een extra schoteitje compote binnen
gebracht als verontschuldiging dat zij zich
met eigen oogen moest overtuigen; en Bcr-
lha van de hoeve, die een boodschap fkwain
doen van Frau Oberinspcctor, had het ook
gezien door een kier van de keukendeur
toen de dames uit de eetkamer kwamen cn
ze was dadelijk hard weggeloopen om het
nieuws te verspreiden; en de bricvenbestel-
Ier in zijn postwagen, die de brieven juist
had afgegeven, bracht de tijding over naar
Lohm, en ieder bewoner van ieder huis
tussehen Klcinwalde cn Straalsund wist
er alles van voor bedtijd.
„Wat heb ik je gezegd, vrouw' zei
Dellwig, die niettegenstaande zijn ioel
van verhevenheid boven liet dien ge
slacht, even nieuwsgierig luister., naar
nieuwtjes; en zijn vrouw was maar al te
gaarne bereid om Anna krankzinnig of
exentriek te noemen, als een geringe troost,
dat zij uit den-dienst van oen begrijpelijker
Duitschen heer was overgegaan in dien van
een vreemde vrouw.
Onbewust van al de belangstelling en
nieuwsgierigheid, die zij opwekte, mijlen in
het rond, ingenomen met Marie's ongekun
stelde vroomheid en vervuld van vriende
lijke gevoelens tegenover al haar buren,
stond Anna aan het eind van den tuin en
keek over het lage hekje, dat denïtuin\scheid-
de van het moerasland en de zeeentdj dacht
dat zij nooit een plaats had gezien,hvaarjiet
zoo gemakkelijk was om goed te wezen.
Volkomen vrijheid van de vervelende ver.
piichtingen der groote wereld, een ideale
aen fi-rtengorde! van Warschau zouden kun
nen aanvallen.
Przemysl.
De oorlogscorrespondent van het „Deut
sche Volksblatl" verneemt omtrent het be
leg van Przemysl, dat het Russische leger
daar hij zijn aanvallen tot dusver ont
zettende verliezen leed. Do uitvallen der
bezetting brachten den belegenaars steeds
grorte verhezen toe. Gevangengenomen Rus
sische officieren vertellen daarvan met on
verholen bewondering.
Eveneens werden de rijen gedimd bij
de bestormingen. Evenals hij liet eerste
beleg drijven de officieren de bestormende
manschappen vooruit Velen die niet voort
wilden gaan, worden neergeschoten. Voor
de draadversperringen lagen na de eerste
aanvalspogingen stapels lijken. Het aantal
daarvan is met duizenden te tellen. Ver
moedelijk hebben de Russen daarom nu
hun aanvallen opgegeven.
Onlangs zijn gedeelten van het belege
ringsleger naar liet front aan de Dunajec
en naar de Karpathen vertrokken, zoodat
voor Przemysl het voorioopig wel rustig zal
zijn. In de vesting heerscht ©en uitstekende
geest. L
Turkije.
De Turksche nederlaag.
Do correspondent van de Petersburg-
seho Bfeurscouranl", te Tiflis. lieefL aan
zijn blad een uitvoerig verslag gedaan van
het optreden der Turken in don Kaukasus,
dat eindigde met het volkomen débacle hij
Ardahan on Sarykamysj.
Enver pasja, Torkije's minister van oor
log, had, zoo meldt de corre.-pondent, het
veidtochtplan uitgewerkt, dat thans zoo
deerlijk is mislukt. Het gevolg was, dat
met de rechtervleugel der Russen, maar
zijn edgen leger omsingeld raakte.
Het gevecht hij Sarykamysj, dat twaalf
dagen duurde, is niet alleen geëindigd met
liet verlies van het negende en tiende Turk
sche legerkorps, doch ook van verscheidene
regimenten van het achtste. De Turken
wilden terugtrekken, doch de wegen waren
achter hen afgesneden. Ze zagen zich van
alle zijden omsingeld door den ijzeren ring
van de Russische artillerie, die de hoofdrol
in deze Russische overwinning heeft ge
speeld, aan onophoudelijke verwoede aan
vallen der Turken het hoofd heeft geboden,
en de aanvallers met een vernietigend vuur
heeft teruggeslagen. De Russische infanterie
werd met groote kundigheid aangevoerd. De
cavalerie voltooit nu de groote strategische
afzondering, lomringd door haar bosschen
en het water, een schaarsche bevolking van
eenvoudige, toegewijde menschen stortte
Dellwig geen Iranen hij de herinnering aan
zijn meester? elke dag, dien zo hier
doorbracht, zou een dag wezen, die haar
beter maakte die haar nader bracht tot
dien hemel waarin alle goede en eenvoudige
zielen vertoefden, terwijl zij hog op aarde
waren, de hemel van een kalm cn jrustig
gemoed. Zij had altijd verlangd goed te,
zijn, behulpzaam en vriendelijk te wezen
voor hen die hetzelfde verlangen hadden,
maar bij wie dit verlangen gedeeltelijk ver
nietigd werd door gebrek aan gelegenheid
om goed to zijn en gebrek aan wrede. Do
gezonde goedheid, die hand aan hand gaat
met geluk, die was het, die zij (bedoelde;
niet die tragische cn onbeduidende goed
heid, die uit verdriet ontstaat, die armoedig
het hoofd opsteekt op steenige plaatsen, die
bloeit in ziekenkamers en te midden
van wanhopig verdriet en zich tot God
wendt, alleen omdat al het andere is ver
loren. Zij liep om het huis heen fn (stak den
weg over naar het bosch. De frissche wind
blies haar in het gezicht en schudde de drop
pels van de takken, toen zij voorbijging. (Do
dennenaaldcri van vorige jaren vormden
een dik tapijt voor haar voeten. De zon
scheen tussehen de rechte stammen door
en verwarmde haar. Het rusteloos kermend
geluid in de boomtoppen vervulde haar
ooren met de zoetste muziek. „Ik geloof,
dat de plaats blij is, dat ik (gekomen then."
dacht zij met een gelukkigen lacli. 2ij
kwam op een open plek tussehen de boo
men op den noordkant, en zij zag de
vlakke velden en den uitgestrekten hemel
en den zonneschijn, die de schaduwen
voortdreef over de hel groene plekken win-
terrogga In een kuil aan haar voeten, (waar
een boom ontworteld was, lag nog sneeuw,
maar de leeuwerikken zongen boven in de
blauwe lucht, alsof zij daar in de hoogte (in
het zuiden de lente zagen aankomen, heel
langzaam met de eerste anemonen in de
hand. en met het gelaat eindelijk naar het
geduldige noorden gewend.
(Wordt vervolgd).