QT" Jaargang
Zaterdag 30 Januari 19!5
No, 14745
m
Tweede Blad,
Uit de Tweede Kamer
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen 11. 1.25, franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Adverlentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
BureauLange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der A.dvertentiën: Van 1C regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentien bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine adverlentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Aan de Openbare School C te Schiedam
(Hoofd do lieer A. Baan), wordt gevraagd:
een Onderwijzer,
met akte vrije- en ordeoefeningen.
Aanvangsjaarwedde f 575.
Verhoogingen wegens akten:
voor akte vrije- en ordeoefeningen f 25.
voor akte handteekenen f 50.
voor do hoofdakte f200.
Periodieke verhoogingen
na 2- en 4-jangon dienst telkens f75.
na 6, 8, 10, 13 cn 16-jarigen dienst tel
kens f50.
en voor liet bezit der hoofdakte hoven-
dien na 19 en 22-jarigen dienst telkens
f50.—.
Dienstjaren, ook tijdelijke, elders door
gebracht, tellen mode voor de berekening
van het salaris.
Sollicitatiün. in te zenden aan het adres
van den Burgemeester van Schiedam, vóór
of op C Februari 1915.
De sollicitanten worden verzocht in hun
adres te willen opgeven, aan welke school
of scholen zij voorhoen zijn werkzaam ge
weest
Herfoestedfug onder gewijzigde
voorwaarden.
Burgemeester en Weihouders van Schie
dam;
zijn voornemens op Donderdag 4 Fe-
briari as 's namiddags 2 uur, ton Raad-
huize aldaar in het openhaar aan te be
steden
het weghalen van lompen, beende
ren, motalen, papier, enzaanwe
zig op hot terrein van de vuilnis-
helt aan den Buitenhaven weg no
151 voor liet jaar 1915.
Do gezegelde iuschrijvingsblljelten moe
ten in een gesloLen enveloppe, waarop oen
'aanduiding, dat zij een insdu-ijvingsbiljet
bevat, vrachtvrij worden ingeleverd in de
ten Raadhuize aanwezige gesloten bus,
vóór des middags 1 uur van den dag van
aanbesteding.
De voorwaarden van aanbesteding lig
gen op de Gemeen te-S ecretario (afdeeling
A) ter lezing, op ioderen werkdag van
8l/s4Vs uur.
Het was in den afgelo-open week een korte
zitting, maar tevens oen uiterst belangrijke
en mooie zitting. Hot ging om niet meer
of minder dan om don diensttijd van Land
weer Militie tot 31 Juli a. s. te verlengen;
dat wil natuurlijk zeggen v o o r 1 o o p i g,
want mocht or onverwacht vrede komen,
dan wordt dat alios natuurlijk geheel anders.
En zooals tó verwachten was, na heigeen
reeds in December daarover was voorgeval
len, toon de Kamer om op tijd klaar te
komen, voorloopig de verlenging van don
diensttijd voor cén maand toestond, Waar
door hot eigenlijke debat.tot na het Kerst
reces werd verschoven. Nu, debat was er,
en van drieërlei aard. In de eerste plaats
van hen, die vonden dat mur dan
thans Jiot geval is hij de oisehen, die onze
defensie stelt, rekening moot houden, met
hot economische en maatschappelijke na
deel dat door zoovele mannen, die indiend
zijn wordt gefotbn; in do tweede plaals
van hen, die, hoe ook bereid de Regeering
alles te geven wat ze in deze moeilijk© Lijden
vraagt, gaarne allo licht zagen ontstoken
over do noodzakelijkheid van de indieiiat-
houding van alles wat onder de wapenen
iSj" iets waaraan hij! hen ernstige twijfel
bestond; in do derde plaats van de sociaal
democraten, die naar een motief zochten om
tegen te stemmen de reden, die hen
daartoe noopte, zal hieronder worden be
sproken.
Het zal de moeite waard zijn deze drie
ërlei oppositie's even na te gaan, en wij
behoeven daarbij zeker niet te zeggen,
dat ook wij diep begaan zijn met het lot
van hen, die eigen zaak door hunne af
wezigheid zien verloopen, een euvel waar-
s-an ook door hot beste stelsel van verloven
niet altijd kan worden tegemoet gekomen.
Maar en. dat is altijd oen troost, hoe
veel droever zou het niet met hen gesteld
Wezen, als ook Nederland in oorlog was.
jVjan het eerste soort oppositie kunnen
jvij prof. Eerdmans als den woordaanvoer-mijn partijgenoptien en ik zonder moer vóór
der noemen, die zoo ver ging, dat hij de
stelling verkondigde, dat de militaire orga-
j ni.-aüo zich zooveel mogelijk behoort te
regelen naar hetgeen door den economi
scher! en maatscliappelijken toestand ge
boden is. Wij zouden zeggen, dat dit mis
schien in vredeslijl mogelijk is, maar Jat
het absoluut onhoudbaar is in oorlogstijd.
Dan is de hoofdvraag, de eerste en eenige
vraaglwe waarborgen wij onze neutrali
teit, d.i. onze onafhankelijkheid, en al hot
andere moet daaraan ondergeschikt blij!en;
zoodra wij toch onze onafhankelijkheid kwijt
zijn, ligt de heelo boel in stukken, en zal
niet door ons maar door anderen onze
economische en maatschappelijke toestand
weiden geregeld.
Minister Bosboom mocht er dan ook te
recht op wijzen, dat hij, in deze moei
lijke tijden do verantwoordelijkheid dragen
de, dat wij in militairen zin onder alle om
standigheden aan onze verplichtingen zui
len kunnen voldoen, deze stelling niet kon
aanvaarden. Hij wilde gaarne medewerken,
om, waar dit mogelijk was, de dienstplich
tigen Ie vrijwaren, tegen schade in nering
en bedrijf, maar de defeusiobelangen waren,
zijn cn zullen zijn, zoolang de nood aan
den man is no. 1, en waar do Hegcering hei
nooclig achtte, dat het leger op zijn volle
sterkte en in zijn organieke samenstelling
gereed blijft, om, als werktuig in haar hand
alles tc doen wat vereischt. wordt, om aan
onze nationale cn internationale verplich
tingen te voldoen, mag hij de oudste lich
ting van de landweer nog niet naar huis
zenden. Nog niet, zeiden wij, want dc
Minister zal het doen, zoodra hij 'kan;
zooals uit zijn antwoord aan den heer
Patijn alweer bleek, waaruit we nu gede
tailleerd vernamen na de algomeene ver
klaring van 23 Dec. 1.1., dat niemand ook
maar één oogenbük langer onuer de wape
nen gehouden zal worden dan strikt nood
zakelijk is.
En met den afgevaardigde voor Zierikzce
komen wij aan do hierboven genoemde
tweede categorie van oppositie, d:e zich
bereid verklaarde aan de Regeering t> ge
ven, wat zij noodig achtte, maar die toch
(le vraag opwierp: „Waarom is hel niet mo
gelijk om, zoolang niet dadelijk, dan toch
over enkele weken, de oudste lichting land
weer, voor zoover zij' daarvoor in aan
merking wil komen, met gioot verlof naar
huis te zenden, natuurlijk onder de ver
plichting om onmiddellijk op to komen,
als zij wordt, opgeroepen."
Voorzoovcrz ij daarvoor in a a n-
marking wil komen, voegde dc sprc
ker er terecht aan toe, er zijn toch tal van
landweermannen onder de wapenen, die
puur verlegen zouden staan, als zij thans
naar huls werden gezonden, daar zij slechts
het aantal werklocze arbeiders zouden ver
groeien. Minister Bosboom beeft op deze
vraag een zeer bevredigend antwoord ge^
geven. Hij is namelijk bezig met liet leger
van onder op zóó aan te vullen, dat de
oudste lichting niet alleen, lknnen nieL te
langen tijd, naar huls zal kunnen woidcn
gezonden. De eerste ploeg van de lich
ting 1914 maakt sedert 1 Augustus deel
uit van do gemobiliseerde bataljons. Do
.tweede ploeg 1911, die opgeroepen werd
ill de we eek volgende op de mobi
lisatie, is vier maanden geoefend en
is toen in de gelederen getreden, en
diende om hel verloop aan te vullen,
dat door ziekte, afkeuring en onbo-
papldc verloven, zopwel in do Militie als
Sn de Landweer was ontstaan. Het op roe
pen van de eerste ploeg 1915 kon niet go
schied-en vóór de Minister had voorzien
in het gebrek aan officieren en kader, maar
daar is thans in voorzien. Die eerste ploeg
1915 is echter dadelijk opgeroepen toen
de twecdo ploeg 1914 in de bataljons
Was geticden, en half Februari wordt _de
tweede ploeg 1915 opgeroepen. Deze beide
ploegen zullen dus gelijk onder de wa
penen zijn en gezamenlijk geoefend wor
den, en wanneer deze geoefend zijn en zo
talrijk genoog blijken om de plaatsen aan
to vullen, kan de oudste landwecriidiling
uit de bataljons treden _en naar dó'pöts over
gaan, en geheel of gedeeltelijk naar huis
worden gezonden.
Wij hopen van harte, dat. dit spoedig zal
kunnen gebeuren.
Dan was er eindelijk de sociaal-democra
tische oppositie, d. w. z. van die Kamer
leden, die o, zoo dolgraag vóór de ont
werpen hadden gestemd, als de Regeering
hun maar een gaatje bood, waar ze met
fatsoen konden doorkruipen, maar die zulks
zonder dat gaatje niet 'dorsten, uit vrees
voor de partijgenooten, die toch al vuur en
vlam spuwen, dat dc Kamerfractie vóór
de oorlogseredieten heeft gestemd. Och mijn
lieve minister, zóó verklaarde de hcex Troel-
Jstra, geef mij toch dat gaatje in den vorm
van een comité-gcneraaJ, waarin aan de
Kamer nadere inlichtingen worden, ver
strekt, want, zoo voegde hij cr met ver
bijsterende openhartigheid aan toe: „Als
deze ontwerpen zouden stemmen, durven
vrij niet voor onze kiezers komen.
Letterlijk zcide dc leider van de so
ciaal-democratische fractie het volgende:
„Het is wel mogelijk, dat vele leden van
deze Kamer, wanneer zij straks voor hun
kiezers of op andere wijze met het volk
in aanraking komen, en men hun de vraag
doet.: waarom moeten wij tot Julie die mo
bilisatie voortzetten en waarom hebt gij
daarin zoo maar toegestemd? zich te
genover die vragen aldus kunnen verant
woorden: de Minister zeide, dat het noodig
Was. Maar ik wil wel zeggen, dat zij, die
Ons sociaal-democraten naar de Kamer stu
ren, met een dcrgelijken dooddoener, nu
eenmaal niet tevreden zijn en naar het
mij voorkomt terecht. Zij zullen minstens,
wanneer wij verwijzen naar de overtuiging
van den Minister, ons vragen: en welke
redenen heeft de Minister voor die over
tuiging aangevoerd? En wanneer wij dan
moeten antwoorden: geen enkele, zal ons
worden gevraagdmaar hebt gij dan dc Re
geering niet naar haar nadere gronden ge
vraagd? En wie dan in deze Kamer ver
antwoord moge zijn door te zeggen: neen,
dal heb ik niet gedaan, want en dan
komen de verschillende gronden, waarvan
ik zooeven getracht heb dc onjuistheid en
de ongeldigheid aan te toonen wij, so-
c iaal - d cm o cratenkunnen dat niet Wij kun
nen alleen verantwoord zijn, en vrij willen
het alleen zijn, door, wanneer wij de gron
den voor niet-mcdcdoeling van de motie
ven der Regeering nu eenmaal niet kunnen
billijken, te toonen, dat wij als conditio
sine qua non aan den eisch tot open
baring van die gronden hebben vastgehou
den."
Dat is piles zeer aandoenlijk, maar
men boude ons het onparlementaire woord
ten goede, dat echter zoo juist uitdrukt
wat wij bedoelen hol is toch feitelijk
niet anders dan snak. In de eerste plaats
is onze internationale positie oen uiterst
subtiel ding, die niet met 100 mensehen
kan worden besproken, al hebben die ook
allen den besten wil en al zijn zij met
do heiligste gevoelens bezield om geen
woord daarvan over hun lippen tc laten
komen. Minister Corl van der Linden heeft
liet zóó juist gezegd: „Do Regeering heeft
echter behalve de redenen, die zij gegeven
heeft, en die op zichzelf naar haar oordcel
klemmend zijn, nog andere gegevens, waar
op haar oordeel berust, en omtrent die
gegevens, welke mede bij haar wegen, wei
gert zij een debat. Zij aanvaardt dat debat
niet, noch in hel publick, noch in comitó-
generaal. En waarom niet? Vooreerst hier
om, dat een opening van zaken, wanneer
zij volledig zou zijn, vertrouwelijke niede-
deelingen en besprekingen zoude omvallen,
die dc Regeering niet het recht heeft om
mede te doelen aan dc Tweede Kamer. En
ten tweede, omdat zij zoude moeten omvat
ten feiten, waarvan de medcdceling ten
cencnmale in strijd zou zijn met 's lands
belang.
„De hoer Troelsira heeft met veront
waardiging afgewezen, dat een lid van de
Kamer zich zou laten vinden, om iets wat
in liet geheim was medegedeeld, openbaar
to maken. Die verontwaardiging was vol
komen overbodig. De Regeering wantrouwt
geen enkel lid der Kamer, en wanneer zij
weigert (b'ze feiten in cornitó-gencraal mede
te doelen, dan is dat niet, omdat zij eeni-
gen den minsten twijfel koestert aan de in
tegriteit van de leden van do Kamer. Niet
hel minst, maar hel bewaren van een ge
heim hangt niet alleen af van de integri
teit van do leden. Hot is toch notoir, dat
dikwijls bij vergissing modedeelingen wor
den gedaan van hetgeen men weet, en dat
men er naderhand spijt van heeft, dat men
uitdrukkingen heeft gebezigd, die tot ver
moedens en misvatting aanleiding kunnen
geven, liet is en daarmee behoef ik
niemand, wien ook, tc krenken notoir,
dat het niet zeker is, dat ceu geheim, dat
aan'honderd menschcn .wordt medegedeeld,
een geheim blijft."
Maar zelfs al had de heer Troelstra
zijn zin gekregen, cn al was er comitó-gene-
raal gehouden, wat zouden de kiezers van
hem cn zijn partijgenoolen daarvan heter
geworden /ijn Uit een geheime zitting mag
men niets mededcelen; voor die partijge-
nooten zou dus alleen dit veranderd zijn,
dat zo niet meer het Ministerie, maar do
Kamerfractie op haar woord hadden moe
ten gelooven, en dat zou allemaal heel
mooi wezen, als dezo nog het vertrouwen,
van do overgroot© meerderheid der partij
genoolen v bezat, maar dat is juist, sinds
zij vóór de oorlogseredieten stemde, niet
het geval; sedert dien tijd regent het .bro
chures over de verkeerde leiding in de
partij en ingezonden stukken in het par
tijblad „Het Volk", waarin dezelfde klaag
zang wordt aangeheven; er is zelfs reeds
een deel der partij, dat als doleerênde
fractie aparte vergaderingen houdt en aan
spraak schijnt te willen maken op den
titel van kerk B. Is het wonder, dat de
Kamerfractie aldus tusschen twee a-uren
zittende, nauwgezet overwoog aan welk van
beide zij jrich het minst zou branden, en
toen maar besloot tegen de ontweqxm te
stemmen, waarvan het toch vaststond, dal
ze zouden worden aangenomen.
Het is voor ons echter hard de vraag
of zij zich bij de keuze tusschen die twee
vuren niet heeft vergist. Het stemmen tegen
deze wetten zal de parlijgenooten, die ver
bitterd zijn over het stemmen van de Ka
merfractie vóór de oorlogseredieten niet
verzachten, maar de jammerlijke houding
van de S D. A. P., om cr hij deze gelegen
heid rond voor uit te komen, dat niet het
landsbelang, maar het partijbelang in
deze voor baar den doorslag gaf, zal niet
licht Worden vergeten. Daarenboven was
alle logica en consequentie zoek. liet „geen
man en geen cent", was de leuze van v. d.
Zwaag, en thans door partijgenoot Kuy-
per overgenomen, moge een onmogelijk
standpunt zijn, het is ten minste een stand
punt; maar wat te zeggen van de
sociaal-democraten in de Kamer, die aan
de Regeering meer dan honderd millioen
toestonden voor leger en vloot, zonder
dat ze ook maar de minste aan
wijzing hadden hoe de Regeering
die zou besteden, en die weigeren
toe le staan een verlenging van den dienst
tijd van de Militie cn Landweer, waar
voor hun wèl gronden worden medege
deeld, op grond, dat hun kiezers, ze niet
voldoende vinden? Was het dan ook won
der, dat mr. Troelstra, anders de machti
ge en imponeerende redenaar, bij dezo gele
genheid uiterst zwak was, haast even zwak
als het standpunt dat hij gedwongen
was in te nemen?
Wij willen echter de S. D. A. P. niet
al te hard vallen; er is toch geen partij
{waarin zoo vel en door den oorlog de kluts
gansch en al kwijt zijn geraakt als deze.
Opgegaan in het droombeeld, dat er in
derdaad een internationale band bestond
tusschen hel proletariaat der verschillende
landen, die heel wat sterker zou zijn dan
alle nationaal gevoel, zag zij dien band door
den oorlog even makkelijk verscheuren als
een stroolialm gebogen wordt, cn het na;
tionaal gevoel zóó overheers-chen, dat ook
do sociaal-democraten van de verschillende
oorlogvoerende landen voor hun vaderland
•strijden met een felheid, die geen kapitalist
h<m zou kunnen verbeteren. In eigen land
zagen zij het onhoudbare van liet. dogma
in, dat een sociaal-democraat altijd en
overal tegen elke oorlogsbegrooling heeft
te stemmen, en op 3 Augustus 11. zagen
zij de onmogelijkheid in om hun steun te
weigeren aan het oorlogscrediet van 50
millioen. In dat angstvolle oogenblik had
men natuurrijk geeu oogcu voor het humo
ristische geval, en was men uit den aard
jler zaak veel te blij met de opzienbarende
verklaring van den sociaal-democratischen
partijleider, „dat dc nationale gedachte dc
nationale geschillen moest averheersolien",
maar wezenlijk het geval was comiek. Het
stemmen vóór do 50 miJlioon werd toch ver
klaard uit hot feit, dat onze Regeering deze
gelden niet aanvroeg om. oorlog te voeren,
maar ter handhaving van de neutraliteit,
en reeds toen had men kunnen vragen,
waarom do sociaal-democratische Kamerle
den dan niet altijd hun stommen aan onze
Oorlogsbegroolingen hebben gegevener is
toch in onzen constitutioneelcn staat nood
ook maar één cent gevraagd om er op
los te gaan, maar wel om in de ure des
gevaars onze neutraliteit tc handhaven, zoo
noodig onze onafhankelijkheid te verdedi
gen.
Maar - al is in de Kamer vanwege den
„Godsvrede" deze vraag nog niet ter spra
ke gekomen, do partijgenoolen hebben die
vraag wèl gesteld, cn* ze zijn geschrikt van
de consequenties waartoe dat alles leiden
zal, opgevoed in do dwaze leer, dat vader
landsliefde niets anders is dan kapitalisti
sche humbug, en dat ons vaandel niet meer
waarde heeft dan do prijs is van zooveel
vierkante decimeters vlaggedock, hadden
zij voor zichzelven als waarheid aangeno
men, dat een pijp tabak heel wat meer
waard is dan onze onafhankelijkheid. En
nu ?,agcn ze daarvoor hunne kamerfractie
in korten tijd meer dan 100 millioen votee-
ren. Wie kan er zich over verbazen, dat er
toon groote ontstemming ontstond in de
gelederen cn dat deze trots alle ingepreste
discipline naar buiten brak?
Want met allo discipline is thans in 'de
S. D. A. Pl gebroken. In plaats dat de onte
vredenen geduld hebben tot na den vrede
eerder kan het waarlijk niet - de ge
dragslijn in zake de defensie weer internati
onaal zal zijn vastgesteld, schrijven en spre
ken zij er maar ,op los. En mocht het zijn,
dat internationale bijeenkomsten na dezen
oorlog voor eerst niet mogelijk zijn het
bijeenbrengen van Duitsche en Engelsche
sociaal democraten zou o. i. meer in het bij
zonder levensgevaarlijk zijn dan zal men
voorshands voor ons land de gedragslijn
kunnen bepalen, waarbij dan natuurlijk niet
uit het oog zal kunnen worden verloren, dat
die voor een klein land, dat nooit offensief
te werk zal kunnen gaan, anders moet we
zen dan voor een grootmacht.
Maar dat geduld hadden de ontevrede
nen niet Zooals we hierboven reeds met
een enkel woord vermeldden, werden Partij
bestuur en Kamerfractie in geschrift en
woord en in vergadering op vergadering
over den hekel gehaald, en men kan begrij
pen li o e dat alles gaat. waar de sociaal
democraten nu eenmaal van huis uil ge
leerd hebben, de meest souvereine min
achting te hebben voor iedere meening, die
niet do hunne is; hier komt boontje om zijn
loontje. En jongeren in de partij spreken
over Mr. Troelstra, die iedere politieke par
tij Irotscli zou zijn in haar midden le stellen,
als van een afgedwaald schaap om geen
erger uitdrukking to bezigen, en bet is
van alle kanten oen leven als een oordeel.
Jammer is het maar, dat do sociaal-demo
cratische Kamerfractie Dinsdag 1 1. aan dit
soort mensohen het landsbelang opoffer
de; dat zij den zedelijken moed miste om
hun toe te roepen: Zoo moet het cn niet
anders, en dat eenvoudig, omdat het niet
anders kan; waarlijk, als de sociaal-demo
cratische Kamerleden met hun houding van
Dinsdag 1.1. denken hun kiezers in het
gevlij te komen; dan hebben zij todi al
heel weinig respect voorhun kiezers.
Er was nog een vierde soort oppositie,
en wel een zeer onverkwikkelijke, want ze
was een politieke, en kwam van den
heer Duymaor van Twist, die, daar hij
voor sommigen nog altijd gezag als offi
cier heeft, wel dubbel op zijn tel!eu luid
mogen passen. Deze hoeft in oen Nota
aan het Voorloopig Verslag gehecht en la
ter in zijn redevoering getracht de mee-
ning ingang te doen vinden, dat, als dezo
minister (het is een liberale minister)
de tweede ploeg 1914 en de lichting 1915
maar tijdig had opgeroepen, de oudste lich
ting landweer reeds lang naar huis had kun
nen gaan. Nu zetten wij op den voorgrond,
dat, al ware dit zoo, de officier Dtiy-
maer van Twist mot dit n u te openharen
zijn eersten plicht mei voeten trad. Want
er is nu niets meer aan te veranderen, en
hel eenige wat hij er mee kan bereiken is
deze menschcn. ontevreden en dus minder
geschikt voor hun taak te maken. Maar
liet is niet zoo, cn Minister Bosboom
heelt hom dan ook afgestraft als hij ver
diende. Hij wees er op hoe Kodcrnooi
hem belet had die lichtingen intijds op te
roepen en dat niemand dat heter wist dan
de afgevaardigde voor Steenwijk, die in
de laatste jaren, ook onder minister Colijn
reeds over Kader nood had. geklaagd, maar
die nu deed, alsof hij, Bosboom, ia plaats
van ruim één jaar reeds 20 jaar minister
was. Bewijs op bewijs werd door den Mi
nister uit de Handelingen voorgelezen, hoe
of die Kadornood, waarin de Minister zoo
spoedig mogelijk voorzien heeft, den op
posant bekend was, ca bij ieder nieuw
bewijs, dat gegeven werd, klonken steeds
toenemend hoongelach. Stappen wij van
het armzalige figuur van den gansch en al
verpolitiekten heer Duyinaer van Twist af,
niet zonder vermelding, dat de Rechter
zijde zich blijkbaar over zijn houding
schaamde. De heer de Savornin lobman
verklaarde toch, dat al zijn aanvankelijke
bezwaren door do rede van den Minister
waren weggenomen, Dr. Nolons was vol
lof en meegaandheid, en wat de deur toe
deed was, dat de voorzitter van de anti
revolutionaire fractie, do hoer v. d. Voort,
van Zijp, zijn partijgenoot geheel desavou
eerde, door de verklaring, dat de Regee
ring hein luul overtuigd van de noodzakelijk
heid van de indiensthouding 0, Duymaer
van Twist!
Hel wetsontwerp is ten slotte aange
nomen met alle stemmen op die van de
sociaal-democraten na, waarhij zich op hot
laatste oogenblik de beer Bie.hou van IJs-
selmondo kwam voegen, omdat „het leger
bestuur ons volk onnoodig plaagde". De
afgevaardigde voor Ommen schijnt nieL to
begrijpen, dat een Kamerlid dergelijke kras
se beschuldigingen niet mag uiten, als hij
ze niet in oen redevoering adstrueert, en
tieeft alweder een goede gelegenheid om
te zwijgen en laten voorbijgaan.
Dat alle andere Kamerleden hun stem,
niettegenstaande de vele bezwaren in het
Voorloopig Verslag geuit, aan dc wetsont
werpen gaven, ligt zeker in do eerste
plaats aan het oven overtuigende als hel
dere betoog van den Minister van Oor
log, maar zeker niet minder aan den Pre
mier, die ep het rechte oogenblik tusseihen-
beiden kwam om andermaal^ nu de Kamer
niet meer onder den indruk" is van Augus
tus 11., haar vertrouwen in de Regee
ring le vragen, dat zij thans evengoed als
toen absoluut noodig heeft. t
i"i.
N
